N°. 139 1916
Donderdag 23 November.
103de jaargang.
Geen tijd.
WALTER.
65 FEUILLETON
OOESGHE
O» uitgave dezer Courant geschiedt Haandag-, Woonsdag- en Vrydagavond
uitgezonderd op ieestdagen,
PrSjl por kwartaal, in Goau f 1,bulten Goat, franco f 1,25.
Afzonderlijke nosimere 5 cent,
r inzending van advertentiën op Manadaff, Woensdag
on VÏMJDA.G vóór IS tuen.
COURANT.
Do prjs dar gewone adverteratiSn It van 1-5 regels 60 ct,, elks regal moor 10 et.
BJ directs opgaaf van driemaal plaatsing derselfde advartontls wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden vss 1—10 regels h t,— berekend.
Sewiiatmciaaere 6 «es?.
felefoonnnnKer 83.
Uitgave vaa is Naaffi.I Yssyootssimp .Gwsek» Coarant". Biieete» 0. W. tam BABinsvsta.
Als men zoo ieder hoort verzekeren,
dat hij tijd te kort komt, zou men er
toe komen te geiooven, dat er geen
tijd genoeg meer is.
's Ochtends moet men zich reppen
met het ontbijt en 's avonds verlangt
men alweer naar een nieuwen dag.
„Ja, Ja," met een zucht wordt het
gezegd, „de tijd gaat razend gauw
voorbij, en hoe ouder men wordt, des
te sneller vliegt hij".
Men is toch zóó bezet met dit en
met dat, en dan komt er bovendien
nog zooveel, en 't fs werkelijk waar,
men vindt niet eens behoorlijk tijd
om zijn eten te nuttigen. Ja 't is
erg, hé Zie je, als bet eene werkje
gereed is, had het tweede al af moe
ten zijn, en het derde wacht dan al
weer. Als wij zien de menschen, die
zoo verbazend druk zijn, of ontzettend
druk doen, en altijd maar weer, dag
aan dag, in 't gareel draven, alsof de
zweep er achter zit haast je, rep
je als we de menschen zoo zien
jagen door het leven, alsof ze bang
zijn te laat aan het einde te zullen
komen, dan vragen we ons afwat
willen ze eigenlijk? Man, wat wilt ge?
Waartoe al die drukte Wat is het
doel van die jacht? Wat zal er door U
bereikt worden Welk resultaat ver
wacht ge van uw werken zonder rust
Wat hij wil? Wel hij heeft nu
geen tijd oin dat kalmpjes uit te
leggen. O neen, hij moet voorwaarts
't Leven is zoo kort en de tijd vliegt.
Anderen? O ja, die kunnen rustig hun
dagen uitleven, maar hij niet hoor
Hij moet wei. Alles dringt, alles stuwt
hem vooruit. Hij ja waarlijk, hij
heeft geen tijd tot leven.
We kennen het verhaaltje van den
man met de hondekar. Karro had geen
zin in trekken en bleef op den weg
liggen. Hij stoorde zich noch aan een
vriendelijke aanmaning, noch aan het
dreigement van zrjn baas. Deze krabde
zich eens achter het oor en kreeg toen
een goeden inval. Wat deed de oolij-
kerdHij bond een stuk worst aan
de zweep en ging op de kar zitten.
Hij zat daar als een hengelaar en liet den
hond de worst voor den neus benge
len. Karro sprong op en trachtte de
lekkernij le bemachtigen.
Maar, hoewel hij als een razende
liep, hij heeft haar niet kunnen be
reiken, omdat hij ze te gelijk met
zweep en baas en kar voorttrok.
Dat was de geschiedenis van een
hond en een stukje worst.
Ken toerist wilde een berg beklim
men. De top van den berg verhief
zieh tot in de wolken. De reiziger
zag aldoor naar zijn einddoel en, om
dat hij het steeds in het oog hield,
bereikte hij het.
Toen hij eindelijk, na geweldige
inspanning, bovenop den top van den
Historische Roman
door
M. C. VAN DEN ENDS.
(Nadruk verboden).
Voor Walter, die nergens iets vanaf
wist, sprak da verwarring en het
bloed duidelijk van wat hier was af
gespeeld. Stil slopen de drie mannen
naar de voorkamer.
.Heeft heor Dumont mijn pleeg
moeder dos vermoord vroeg Walter.
.Ja", zei de houtvester, .dat heeft
hl) Wanda was b|) den molen, toen
hy ln den kamp tegen Sanclo d'Avila
't onderspit moest dolven, zoo met zyn
lot begaan, dat ze de verpleging van
den zwaar gewonden aanvoerder op
zloh wensebte te nemen, te meer,
daar ze hem nog kende uit den t(1d
van haar jeugd.
Dumont de San Fuentes kreeg echter
oogenbltkken, waarin h(j waanzinnig
was.
In soo'n vlaag Is haar 't ongelukkig
einde toegebracht. En nu ben lk op
mjjn ouden dag tot eenzaamheid ge
doemd. M(jn aanspraak, mijn ver
zorging, mjjn gezelschap, alles verlies
berg stond, sloeg hij zijn blikken in
het rond en zag niets dan een grauwen
nevel. Deze toerist had van mooie
vergezichten kunnen genieten, als hij
onder het stijgen nu en dan eens om
zich heen en naar beneden had gekeken.
Dat was de geschiedenis van den
man, die een berg besteeg.
Een jongen zat bij de tafel en had
een bord vol aardappels voor zich. Hij
was voortdurend bezig met drie aard
appels óón had hij er in den mond,
één had hij er aan de vork geprikt,
en op den derde loerde hij. Die jongen
proefde niet den lekkeren smaak van
zijn voedsel.
Dat was de geschiedenis van den
jongen en de aardappels.
Menschen, die geen tijd hebben,
laten den tijd voorbijgaan. Ze hebben
geen tijd, omdat ze niet zijn als een
kind, dat leeft in het heden. Voor een
kind is een vrije middag een onafzien
bare tijd vol heerlijkheden. Het geniet
van elk moment, omdat het niet ver
langend uitziet naar liet volgende. Een
kind heeft vandaag pleizier of verdriet
en denkt niet aan morgen. Maar
met het klimmen der jaren komt al
spoedig het verlangen in ons naar den
tijd, die nog komen zal.
Blijven we niet meester over dat
verlaDgen, dan ontvliedt ons de tijd.
Dan komen we niet meer tot ons zelf,
omdat wij in de toekomst willen leven
en al strevende nooit kunnen bereiken,
hetgeen we begeerlijk achteu, daar het
begeerlijke zijn aantrekkelijkheid heeft
verloren, zoodra het in ons bezit is.
We zijn dan niet gelukkig met hetgeen
we hebben, omdat we meenen gelukkig
te zullen worden met hetgeen we
wenschen te hebben.
De tijd, die nog komen moet, is niet
ons eigendom en de tijd, die er nu is,
kan voor ons van geen waarde zijn
dan hebben we geen tijd.
Er is iemand, die niet van zijn vrije
dagen kan genieten, omdat hij dan
steeds denkt aan het werk, dat er op
zal volgen.
Er is iemand, die zich niet kan
verlustigen in den bloei van zijn cro-
enssen in den tuin, want als de kleurige
bekertjes daar zoo frisch en helder
tusschen het gras staan, stelt hij zich
voor hoe leelijk ze er zullen uitzien,
als ze verflenst tegen den grond liggen.
Maar we kennen een ambachtsman,
die volgens de officieele uitdrukking
een vrouw en zeven kinderen „te zijnen
laste" heefthijzelf zegtte zijnen
luste.
Hij onderhoudt zijn gezin met de
verdiensten van het werk van zijn
handen I En de man heeft altoos tijd.
Als hij 's ochtends moeder de vrouw
in het huishouden helpt bij 't aanklee-
den der kinderen, dan heeft hij daartoe
juist tijd. Als hij de schoenen poetst,
dan neemt hij er tijd voor en zingt
ondertusscben een vroolijk lied. Hij is
van den vroegen ochtend tot laat in
ik met haar!" klaasrde Nosga.
Deze laatste woorden waren oprecht
gemeend. B? beweende haar. Zyn
zuster was hem dierbaarder dan hj
in 't. dagelgkseh leven zelf wist.
Walter had haar nooit anders ge
kend, dan als een liefhebbende moeder,
die haar pleegzoon waarachtig gene
gen was. Zou hg haar verlies niet
betreuren
Er is geen mensch zoo slecht, of hi)
heeft zijn goede eigenschappen.
Wanda had dte, andtrs zouden die
twee mannen niet schreien van droefe
nis en rouw.
Ook de heer Dumont had zgn goede
zijde. Zouden zijn mannen niet in
hem een kundig bevelhebber missen
Zouden zU zlin moed en dapperheid
en onversaagdheid en beleid niet prij
zen Maar om hem werd geen traan
gelaten.
Anderen zullen in zijn rechten
treden en met evenveel doorzicht ca
vermetelheid in 't krjt treden en 't
doodend zwaard zwaaien.
Wanda leed, w(jl ze zijn liefde ver
loor, wUl hg haar trouweloos behan
delde.
Haar hartstochtelijk zuideigk bloed
kookte van haat daarover. Haar wraak
was onmenBeheigk wreed.
Doch ver in don omtrek, ja in 't
geheeie eiland, kende men Zwarte
Wanda als een kundige liefdezuster,
den avond bezig en verheugt zich in
elke bezigheid.
We lezen van groote mannen, die
tijd hadden tot het voortbrengen van
onvergankelijke zaken. Hun groote
geheim was, dat ze slechts een ding
tegelijk deden.
Zie, de zon gaat op 't is dag.
Een nieuwe ochtend is geboren, hij is
er nog niet eer geweest. Die heerlijke
morgen vol licht en leven is van ons.
En ook de gansche dag, die er op
volgt, kan ons eigendom worden als wij
slechts met bewustheid de waarde van
een levensdag waardeeren. Hoe zoet
is 't genot van de avondstilte en
de nachtrust als we den tijd niet
langs ons heen laten slippen, maar
hem nemen als 't kostelijkste goed, dat
ons wordt aangeboden.
De tijd zal niet langs ons vliegen,
maar wij willen zelfbewust door den
tijd gaan, tot aan het einde.
O, wat is ons leven lang Het be
staat immers uit zooveel dagen, die
elk weer uit ontelbare momenten zijn
samengesteld, momenten van zelfbewust
leven.
In het heden bestaat de tijd, een
schat van tijd. Hij zal de onze zijn.
Buitenland.
De str(|d in en bulten Europe.
Onder da kleine volken, dis door
den oorlog zijn geteisterd; behoort ln
de eerste plaats Servië. Dit slachtoffer
is, nadat het zijn rol had gespeeld,
noodig voor het verwekken van den
door de groote mogendheden gewen
senten oorlog, vil)wel aan zjju lot
overgelaten. Bg de verdediging van
lijn geboortegrond, was het op eigen
krachten aangewezen eu door den
vijand onder den vcet geluopen, ie
slechts een o,"-schot y-n Bot leger
door zijn bondgenooten gered, door
het uit Albanië te voeren naar Italië
en Frankrijk Een ander dool is uit
geweken naar Koemanie.
Hoewel dat lana toen nog neutraal
was, heeft het toch die Servische
troepen naar Kusland laten doorgaan.
In een correspondentie in de NM Ct.
vinden vre nu de beBchrg ving van de
verdere lotgevallen dezer troepen.
Toen de Kussen het expeditiekorps
naar den halkan in elkaar zetten,
besloten z2 vin üeso ongelukkigen
een divisie van verkenners ie organ!
seeron. Ongelukkig waren inder
daad, wam tot dien had men hen in
Kucland vrijwel aan hun lot overge
laten en hadden z|j in de dorpen cao
Odessa, zoo goed en zoo kwaad als
het ging, zelf ln hni, nooddruft moes
ten voorzic-n. Toen ze ln het bogln
van Angnstns allen in een der kazer
nes var. Odessa werden verzameld,
vormden ze een troep van havelooze,
uitgeputte, beklagenswaardige Heden.
Zo werden in Russische uniformen
gestoken, gedurende eenlge weken
goed gevoed, door Russisch kader
aan gevold en op zgn Russisch afge
richt.
Bi) alle gevechten in de Dobroedzja,
als een onbaatzuchtigs vronw, die ten
allen t{jde tot fcgstacd genegen was.
IX.
Het onderhoud.
Bomber an in diep gepeins zat heer
Jan van den Domburgh den volgenden
dag tegen den avond alleen op zjjn
kamer.
Het winterzonnetj 6 wierp haar laatste
stralen naa; binnen en schonk 't ver
trek een droefgeestig aaDzien.
De oude man geleek afgeleefder dan
ooit, ja, een trek van levensmoeheid
vlei bg bem zelis waar te nemen.
De oude muren, die zoo vaak een
luidruchtig feestgedruheh weerkaat
sten en een tahyke schare van edelen
en jonkvrouwen, hier ten fsestdlsch
verzameld, omsloten, verborgen in
deze dagen slechts een klein gezel
schap, dat gebokt ging onder groots
onrnst en stil leed.
De dwalende oogen van jonkvronwe
Julia schenen minder aandacht aan
heer Jan te schonken, en diep treurig
liep ze zwggend door de zalen, alleen
haar godsdianstpllehten drukker en
nauwgezetter waarnemend, zfi 'took
meer machinaal.
Haar vader maakte zich ernstig
ongerust over 't uitblijven van zijn
zoon Roland, Zelfs binnen de poorten
der belegerde stad had bg een onder
zoek laten doen of men hem misschien
waaraan za deelnamen, hielden zij het
langste stand, en toen, nadat den 19en
September het Bu.gas.rsch Dultscho
cfftnffet voorshands was opgehouden
en er eenlge dagen rust kwamen,
gedurende w-ilks de geleden verliezen
konden worden vastgesteld, bleek het
dat de Serviseh-Ruisisohe divisie reeds
35 percent van haar oorspronkelijk
effjetief had verloren.
Gedurende dien tjd van betrekke-
ïgke kalmte had men haar niettemin
de verdediging van ae voorste linie,
dat was dis van KobaniaToprahissar,
toevertrouwd j en achter hen bleven
rustig gelegerd de Roemeniërs.
Terwijl alle andere troopen slat van
haar plaats kwamen, slaagden de
Serviërs er in den vijand verscheidene
kilometers achteruit te werpen. Dat
succes was hun echter duur te staan
gekomen. In dien nogerdaageehen
veldslag lieten zij moer dan 30C0
dooden op het terrein. Ook het aantal
gewonden was aanzienlijk; want toen
appël werd gehouden, bleek het, dat
reeds moer dan 60 percent van de
oorspronkeigke sterkte balten gevecht
was gesteld. Maar da Serviërs lieten
zich daardoor niet ontmoedigen. Zij
bleven onversaagd op hun post.
Zij lieten zich lettsrigk wegmaaien
en riepen elkander hun oorlogskreet
toe ,het herstal van het Servische rijk".
Zoo luidde het ook in een ving-
schrift, dat het Boemeensche hoofd
kwartier onder hen had laten uit
doelen. Daarin werd gezegd, dat de
Russische en Boemeensche troepen in
het Westen den Donsa waren over
getrokken en alreeds Belgrado weer
hadden bezet en de verbindingen
tusschen de centrale mogendheden en
baar Balkanbondgecooten hadden
onderbroken dat het lager van Sarrall
al de Stara-Planina in Macedonië bad
bereikt, dat alzoo nog een laatste
krachtsinspanning van hen voldoende
zou wezen om hot Bulgaarsche leger
g'.hao! in te sluiten en dan te vernie
tigen. En zij geloofden dat alles, en
zij dia don dood vonden ln de loop
graven en in de steppen van de
Dobroedzja, zij zgn gestorven in de
overtuiging, dat ze hadden meegehol
pen om Servië alreeds woer te her
stellen.
In twas dagen tjjds zijn daar van
de Servische divisie 5000 man ge
vallen. Wat er nog overbleef Is bg
de verdediging van Con&taaza ge
sneuveld. Zg werden daar afgesneden
en vormden daar een carree en hiel
den zoo nog stand togen twee storm
aanvallen van de aanrennende cava
lerie. Bfl den derden werdan za
geheel overhoop gereden. Slechts
zeventien van de dappere schaar
vielen nog lavend, hoewel min of
meer zwaar gewond, ln handen van
de Balgaren, die, met eerbied en be
wondering vervuld voor zooveel be
toonden heldenmoed, hen met alle
zorg, welke de omstandigheden toe
linten, zoo ras mogelijk naar een der
lazaretten overbrachten.
Zoo was het tragische maar roem
rijke einde van de Servische divisie
ln de Dobroedzjo.
Eenzelfde lot subget ook de andere
rest van het weer nare deel van het
op esn of andere manier toch gevingen
genomen had. Het bleek alzoo r.iet
te zga.
Toen was de gedachte in zyn ziel
gerezen, dat Roland tijn post var
laten koo hebben, om zieh voor eenige
nren in do nabgheid zijner beminde
te ontspannen. En hoewel dat een
treurig lelt zon zijn, dat vooral nu
zwaar geboet zon worden en het wel
zeeronwasrschgniyk wis, dat de jonge
edelman zijn plichten zoo zou ver-
waarloozsn, toeh wenschte h5, dat het
zoo zijn mocht. Dan wist h(i in eik
geval iets en zou die pfoigke on
zekerheid, die hem nog ziek maken
zon, vaD hem weggenomen *jjn.
H(j rekende 'o rich tan taak, een
renbode naar Zuid Baveland te zenden
en oe bruid Geraldlno van Schongen
in kannis te stellen mot het geheim
zinnig, spoorloos verdwijnen van heer
Roland.
Meteen zon bg dan weten of zgn
vermoeden waarheid bevatte.
Op den avond van dienselfden dag
reeds kwr.m de boodschapper terug,
vergezeld van een sehoone amazone.
Dat was freule Gsralditie van Behan
gen, die onder zulke droevige om
standigheden konnis kwam maken
met den vader van haar bruidegom.
In niet mindere mat» deelde zg in
de wassende onrust. Zelis moest heer
Jan haar nu en dan wat bedaren en
Servische volk, voor zoover het niet
in xrggsgevangenschap is, beschoren,
dat even onverschrokken en hardnek
kig als de kameraden het Noord
oosten, nu al ruim twee maanden ln
het Zuidwesten aan het Macedonische
front worBtelt voor hot herstel van
het Servische koninkrgk. Ook z(j
worden gebruikt op het meest bloot
gestelde punt on voor het zwaarste
werk, en gaan daarby langzaam maar
zeker ten gronde. Het Servische leger,
dat in Augustus van Korfoe naar
Saioniki word overgebracht, en van
daar aan den Wosteiyken vleugel
tegen Monastir opgesteld, telde 60 000
man. Ongeveer 5000 man bevonden
zich toen nog in Znid-Frankryk, het
waren de meest nltgeputten en de
swaketen, van Korfce en nit Italië
daarheen geëvacueerd, om op hun
verhaal te komen.
Van da reconvalescenten in Frank-
ryk hooft, toen zg, eveneens in Octo
ber, naar Salcbiki zgn ingescheept
om de zware verliezen, door de
Serviërs geleden, eenigszins aan
to vallen, geen enkele Macedonië
bereikt. De Éagelsche transportsche
pen Crossbill" en .Sebeck", waarop
sg waren geëmbarkeerd, zgn onder-
ecneldenigk den 11 en 13 October
door Dnltache dnikbocten bezuiden
Matapan getorpedeerd en onmiddellijk
n.-et man en mnis in de diepte ver
dwenen.
Als pleister op de wonde heeft
generaal Sarrall toen een plechtige
oproop tot de Servische troepen ge
richt. Deze Inidde„Servische helden I
De zegevierende Boemeensche en
Russische troepen slaan in het Noor
den de Bulgaarsche erfvyandeu dood,
die zich nu met de laatste hun nog
overgebleven kracht op ulieden wor
pen. Gy moet ze nu tegenhouden en
torngdrg'ven tegen het Roemeensch-
Rueaische leger. Gy moet dat doen,
niet alleen om n te wreken, maar ook
om uw vaderland te bevrydsn. Ser
vische helden I GU hebt op het oogen-
biik reeds 200 vierkante K M. van nw
vaderland heroverdgaat voort, uw
plicht niet te vergetenvernietigt den
wankelenden vgand; herstelt het
groote Servië 1"
Het was niet noodig do Serviërs te
beleedlgen door deze leugenachtige
voorstelling, zg zonden zonder dat
hnn plicht doen, wanneer het betreft
te strijden en ts Bterven voor hun
ideaal, het horstel van een Groot-
Servië. Dat bewijzen ook de verliezen,
die zg leden en waardoor zU reeds
tot do helft van de oorspronkeigke
sterkte zgn teruggebracht.
Op het West. oorlogstooneel Is niets
van betcekenls voorgevallen.
Op het Oost. oorlogstooneel is het
Roemeenrche strgdperk nog altydhet
meest belangrykc.
In een volkomen verrassenden
aanval Is het bger van Falkenhayn
over het zandgebergte tot diep in
het land van den vyand doorgedron
gen. Dn Walachysche laagvlakte ligt
voor hem open. De doorbraak over
bet mac' tige Vuikangebrrgte en den
15 K.M. langen Sznrdnkpas is een
geweldige prestatie. Zy be'neersehen
nn bet gewichtige krnispnnt van
gernBtstnllen en ka.ineerend toespre
ken, by, die zgn eigen woorden niet
geloeide.
Hg wist niet meer, wat hij van
Roland denken moest. Zoover hy den
jongen man kende, was deze goedig
en vrooigk van aard, doch noch trou
weloos noch slecht, al had bg jengdige
streken en leefde hg wat al te weel
derig en zorgeloos. Van hem bad de
onde heer, hy hield er zich vast van
overtuigd, nimmer een daad te vreezen,
die den edelman onwaardig is en een
smet kon werpen op zyn onbezoedeld
blazoen.
Zyn dochter Jnlia was met Geral-
diue van Schongen, die hij gaarne om
baar schitterende schoonheid en edele
hoedanigheden tot syn dochtrrwensoh.
ts, vooral daar so zjn Roland hartelijk
scheen te bemlnneD, op haar kamer.
Eu nn zat hg geruimen tyd allerlei
mogeigkheden en waartchyniykheden
op te sommen, in betrekking met het
nitbigven van zgn zoon. ZUn ïgk was
niet gevonden. Hg leefde dns. Kwam
hg eenmaal terecht, dan zon hg hem,
naar bg zich voor nam, gedacht onder
handen nemen, 't Was toch meer dan
erg, dat hy zyn naaste bloedverwanten,
zyn bruid zelfs, geen bericht zond,
geen enkel teoken van leven.
(Wordt vervolgd.)