N°. 123 1916
Dinsdag 17 October,
103de jaargang.
WALTER.
53 FEUILLETON
öuitenland
Binnenland.
GOESCHE
O* uitgave dezer Courant geschiedt Haandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feeatdagen.
PrQs per kwartaal, in Goea f I,—bulten Goot, franco f 1,25.
AfzondorlQke nommers 5 cent.
Intending van advertenties op Maandag, Woensdag
en VRIJDAG vóór IS uren.
Telefoonnummer 38. Uitgave van de Naansi
Bij dit no. behoort een bijvoegsel.
Een bevredigend antwoord.
De Nederlandsche regeering, zoo
schreven wij in verband met het tor-
pedeeren van de „Blommersdijk" in
het hoofdartikel van ons vorig num
mer, zal ongetwijfeld de juiste woorden
vinden, waarmede zij zich thans tot de
bevoegde Duitsche autoriteiten heeft
te wenden.
Het is gebleken, dat onze verwach
ting in dezen inderdaad niet beschaamd
is geworden.
Onze regeering toch heeft onmiddel
lijk na het van den Nederlandschen
gezant te Washington inzake de
„Blommersdijk" ontvangen verslag, aan
de bevoegde Duitsche autoriteiten de
vraag gesteld of de Duitsche regeering
de duikbootcommandanten gemachtigd
heeft tot vernietiging over te gaan van
naar Nederland varende Nederlandsche
schepen, met een voor ons land be
stemde lading, waarvan het grootste
gedeelte toebehoort aan de Nederland
sche regeering.
In dit verzoek om opheldering lag
tevens de belangrijke vraag opgesloten
of het juist is, dat duikbootcomman
danten bevel hebben ontvangen, alle
schepen, welke op hun route Engelsche
havens moeten aandoen, zonder meer
in den grond te boren.
De Duitsche regeering heeft niet ge
draald hierop een antwoord' te geven,
dat de ongerustheid hier te lande door
het gebeurde veroorzaakt, grootendeels
zal kunnen wegnemen.
De commandanten van Duitsche
onderzeebooten, aldus de Duitsche
mededeeling, hebben strenge orders om
onzijdige schepen slechts overeenkom
stig de bepalingen van het Duitsche
prijsreglement tot zinken te brengen.
Het bericht, dat de betrokken com
mandant verklaard zou hebben, dat hij
alle schepen, die een Engelsche haven
aauloopeu, tot zinken zou brengen,
schijnt om die reden volstrekt onwaar
schijnlijk. In elk geval zou zulk een
verklaring volkomen in strijd zijn met
de hem verstrekte bevelen.
Mocht bij het onderzoek blijken, dat
het tot zinken brengen van het stoom
schip „Blommersdijk" in strijd met de
bepalingen van het Duitsche prijsre-
glement geschiedde, dan zal de Duitsche
regeering, zonder de zaak voor een
prijsgerecht te brengen, voor het schip
en de lading schadevergoeding geven.
Met deze openlijke verklaring kan
voorloopig genoegen worden genomen.
De betrokken duikbootcommandant
beroept zich blijkbaar op een artikel
uit zijn instructies in overeenstemming
met het gewijzigde Duitsche prijsre-
glement.
Hierin komen evenwel geen bepa
lingen voor, die een daad als tegen-
Historische Kom an
door
M. C. VAN DEN ENDE.
(Nadruk verboden).
Waar hg dan met ifjn dochter dat
allee hoort en xlet, torwjl h(J ln 't
gewoel van den krQg zijn eenigen
xoon weet, waarop al zijn hoop voor
't voortbestaan van zQn roemruchtig
geslacht gevestigd is, xal h(j dan niet
in spanning verkeeren en xoo oud als
hQ is, oog met ongeduld den trageu
gang van den tfjd verwenachen, die
nog verloopen moet, eer hg weet, wat
van zQn zoon geworden is
Zal bQ niet het ergste veronderstel
len, wanneer wQ zwQgen en heer
Boland niets van zich laat hooren?
Mogen iQn betrekkingen hem wat
voorliegen, als hg navraag laat doen
Daarmee gingen bQna allen accoord.
Ook heer Jacob Scotte gat z{jn mea
ning voor een betere, en vond, dat de
hoop op terugkeer van heer Jan's
zoon alleszins als aannemelijk voor
gesteld kon worden.
Nu was het alleen maar de vraag,
wie beer Jan de minder aangename
boodsehap zou overbrengen.
Wel dacht ieder onmiddellijk aan
over de „Blommersdijk" geschiedde,
rechtvaardigen.
Het is dan ook te verwachten, dat,
onmiddellijk na ontvangst van het
rapport van den commandant, de
Duitsche regeering alle maatregelen
zal treffen om deze voor beide mogend
heden in de huidige omstandigheden
pijnlijke kwestie, zoo vlug en zoo
royaal mogelijk tot een bevredigende
oplossing te brengen.
Wat niet wegneemt, dat een derge
lijk conflict, dat uitsluitend is te
wijten aan het ongemotiveerd optreden
van wellicht overspannen zeeofficieren,
ons nogmaals ernstig doet afvragen of
het geen tijd wordt, dat de Duitsche
maritieme overheid haar duikboot
commandanten van zulke aan duide
lijkheid niets te wenschen latende in-
stucties voorziet, dat van verkeerde
opvatting van de zijde dier marine
officieren in de toekomst geen sprake
meer kan zijn.
De etrljd In en bulten Europa.
Bfj de veilgheld waarop de gealli
eerden in hun ultimatum aan Grieken
land, betreffende uitlevering van de
vloot, doelden, schQnt de entente het
oog te hebben gehad op het langzamer
hand verwijderen van zee officieren der
Grleksche vloot van wie bekend was,
dat zU sympathiseerden met de entente
en hun vervanging door koningsge
zinde officieren.
Bovendien zagen de geallieerden er
een gevaar ln, dat in den laatsten tijd
ln Thessallë, in den rug van het leger
der verbondenen, de samentrekking
begonnen was van troepen en mate
rieel uit Athene en van andere plaat
sen.
De Grleksche regeering heeft nood
gedwongen aan de eiscben der ge
allleerden toegegeven, ofschoon tegen
over het xeer sterke eskader der
verbondenen ln de Grieksche wateren,
van de kleine Helleensche vloot nlm
mer een sterke bedreiging is kunnen
uitgaan.
In allen gevalle heeft de ontwape
ning der Grleksche schepen thans
plaats gevonden.
Fransche en Engelsche sleepbooten
en trawlers sleepten de Grleksche
oorlogsbodems naar Keratsini, terwijl
Russische oorlogsschepen hun kanon
nen op de „Awerof', de „Lemnos" en
de „Kilklsj" richtten, waarvan men
de bemanningen ln deze ernstige
oogenbllkken niet geheel te vertrou
wen scheen.
De bemanningen der Grieksche sche
pen werden 's morgens vroeg gewekt
en aan dek geroepen, waar do dag
order werd voorgelezen.
Uit Athene wordt gemeld, dat de
matrozen de toebereidselen tot het
versleepen der oorlogsschepen voor
zij aan wal gingen, verslagen aan
zagen.
Keuters correspondent meldt dien
aangaande uit de Grleksche hoofdstad,
Walter, den vriend van heer Koland,
den beschermeling van heer Jan, doch
't was nu eenmaal beslist, dat hQ de
onderhandeling met de belegerden,
omtrent de uitlevering van Baleintje
tegen wisseling met krijgsgevangenen,
zou aanknoopen.
Heer Fleter van der Hooge zou die
taak elndelQk op zich nemen.
Daarvan werd hg evenwel spoedig
ontheven. Heer Dirk van ValckenisBe
bood zich aan als koerier, vroeg zelfs,
hem als een gunst toe te staan de
tQdlng te brengen.
,Ik heb heer Koland opgeroepen
ten krQg, lk vond ln hem een goed
vriend laat mij de eer, zijn vader en
zuster gerust te stellen*.
Niemand dacht er aan, hem deze te
betwisten.
Tengevolge van deze overeenkomst
tusschen de heeren annvoerders, reed
heer Dirk van Valckenisse nog dien-
zelfden morgen naar den Domburg.
Hoe meer bij naderde, hoe lang
zamer h(j reed. Bfj scheen diep in
gedachten verzonken. Iu welke woor
den zou hij lnkleeden, wat hij te
melden had
Daarover was hQ 't met zich zelf
nog niet eens. Zacht redeneerde hij
in zichzelf tegen een denkbeeldig
persoon, telkens hetzelfde zeggend op
anders wijs. HQ kon geen goede
woordenkeus doen. Zoo bezig met de
Inkleeding van zijn berloht was hij
Oost-kapelle reeds gepasseerd. De
dat ln twee en een half uur de schepen
van hun ankerplaats voor het Tuighuis
naar Keratsini werden gesleept.
De bemanningen van elk schip
paradeerden op het dek, waar de
commandant een dagorder voorlas,
waarin hij mededeelde, dat da marine
onder den druk der Entente gedwon
gen was, de schepen te verlaten,
waarop zQ zoo trotscb was.
HQ voegde er bQ, dat de koning
iedereen van zijn eed ontsloeg, die
op zQn schip wilde blijven en zich bQ
de geallieerden wilde aansluiten.
Niemand der bemanuing bleef even
wel aan boord. De officieren verlieten
elk schip het laatste. ZQ namen de
vlag van het Bchip en het portret van
den koning mede, dat in de officiers-
kajuit hing.
De matrozen werden naar Scara-
maoga overgebracht, vanwaar zQ naar
Athene getransporteerd zullen worden.
De Grieksche marlne-commandant,
admiraal Ipitis, bracht zQn vlag naar
de Lemnos over en sloot zich zelf in
zQn hut op, terwQl zQn schepen weg
gesleept werden.
Toen het vlaggeschip passeerde,
waren de officieren diep ontroerd. Da
adjudant van den admiraal deelde den
Franschen admiraal mede, dat hQ
vroeger Engelsch-gezind was en dat
de geheele Grleksche vloot vol bewon
dering en dankbaarheid was voor wat
Engeland gedaan heeft om de Griek
scbe vloot te helpen bouwen. Nu,
voegde hQ er aan toe, is het misschien
beter om niets te zeggen.
Inmiddels schQnt de Grieksche
regeering nog niet genoeg vernederd
te zQn.
Andermaal toch heeft de entente
haar een nota gezonden waarin de
contróle over de Grieksche politie
wordt geëischt en het verbod aan
burgers wordt uitgevaardigd om wa
pens te dragen, h t verbod wordt
gegeven tot verzenden van krQgstuig
naar Thessallë en opheffing van het
verbod wordt gelast van uitvoer van
graan naar Thessallë. Men vreesde
b'Qkbaar vanuit Thessallë een ernstig
verzet van de koningsgezlnden.
Dat ook deze elschen alle onmid-
dellQk zijn ingewilligd, behoeft geen
nadere bevestiging.
Een Fransche landlngsafdeellng
heeft het station Athene aan den spoor
weg naar Larissa bezet. Tevens wer
den de eilanden Leros en Kyra in
de Golf van Salonlki, munitie-opslag
plaatsen voor de Grleksche vloot, in
bezit gonomen en de forten rondom
de havenplaats Piraeus bezet.
Der wettelQke regeering wordt van
dag tot dag meer van haar invloed
ontnomen, het der entente gunstig
gezinde, door de zgn. revolutie in bet
leven geroepen bewind, treedt steeds
meer op den voorgrond.
Men werkt thans aan een voorloo-
plge staatsregeling waarin tot uiting
komt, dat de regeering in de eerste
plaats zal bestaan uit een uitvoerend
bewind, waargenomen door Wenizelos
met twee van zQn aanhangers. Er
zal een ministerie van acht leden wor
den samengesteld waarvan generaal
klok op den dorpstoren galmde elf
slagen. HQ zette zQn klepper nu tot
meer spoed aan, het aan de omstan
digheden overlatend, den meest ge-
schikten vorm te vinden, voor wat hQ
mee te deelen had.
Met meer aandacht was hQ voor de
omgeving dan gedurende zQn wikken
en wegen- Op een zQpad, dat zich
een paar honderd meter van hem af
langs den boschrand bevond, be
merkte hQ een jachtwagen, die lang
zaam bewoog, alsof er zware vracht in
geladen was of Indien dai niet 't geval
was, met behoedzaamheid het schok
ken voorkomen werd
De voerman, met den langen, grijzen
baard, zeer in 't oog loopend, moest
de houtvester van heer Jan zQn.
Een vermoeden rees in de ziel van
den ruiter op. Zon hier misschien de
oplossing van 't raadsel liggen
Zou heer Boland gewond huiswaarts
gevoerd worden
Duchtig deed hQ zQn ros de sporen
gevoelen, en rende hQ in gestrekten
galop den houtvester achterop.
Ook deze scbeec hem opgemerkt
te hebben, doch gaf in 't minst geen
gevolg aan de hem gegeven teekens,
om halt te houden.
Eerder begon hQ wat spoed te
maken en verdween de wagen lu
kronkelende zQlaantjes.
Heer Dirk vond de handelwQze van
den ouden houtvester vrQ zonderling.
Waarom dat opzettelQk doorrQden en
Zlmbrakakkis, de man, die het sein
tot ontrouw aan den koning onder
een doel der troepen gaf, minister van
oorlog zal worden.
Een wetgevende vergadering wordt
Ingesteld, waarvoor Wenizelos beslo
ten ls, de oude Kamers, die door den
koning bQ gelegenheid van de samen
stelling van het Kabinet Skoeloedls
ontbonden waren, opnieuw te Salonlki
bQesn te roepen.
De Fransche consul te Salonlki
begaf zich naar de voorloopige regee
ring, welk voorbeeld door de Engel
sche, Kussisehe, Koemeensche, Servi
sche, Belgische en Itallaansehe consuls
werd gevolgd.
De Engelsche gezant heeft eveneens
een bezoek afgelegd bQ den nieuwen
minister van buitenlandBche zaken
waardoor de entente thans officieel
met het door Wenizelos gevormde
kabinet in verbinding is getreden.
Tegenover het consulaire corps heeft
Wenitelos de verwachting uitgespro
ken, dat de entente regeertngen de
voorloopige regeering officieel anllen
erkennen, waarbQ hQ de mededeeling
deed, dat de voorloopige regeering
slechts tQdelQk te Salonlki blQft oa
dan voor goed naar Mytilene gaat.
Zoo worden op Griekenland een
koning en zQn aanhangers uitgescha
keld wanneer hun sympathieën niet
naar de zQde der geallieerden gaan.
Hoe zekerder de entente zich door
verschillende nieuwe maatregelen op
bet Grleksche grondgebied gevoelt,
des te minder wordt op de woorden
van den koning en zQn aanhangers
acht geslagen.
Volgens een telegram uit Athene,
zeide de vorst dezer dagen bQ een
audiëntie, verleend aan een diploma
tieke persoonlQkheid, die hem na-
drukkelQk verzocht, zQn politiek toch
te veranderen, dat hQ liever zQn troon
wilde verliezen dan Griekenland ln
gevaar te brengen.
Ik ben overtuigd, zeide de koning,
dat Roemenië over veertien dagen niet
meer zal bestaan. Wanneer Grieken
land ten oorlog toog, na de verovering
van Roemenië, zouden de Duitsche
strQdkrachten naar Griekenland wor
den gezonden en zou dit land het lot
van Servië en Roemenië deelen.
Inmiddels heeft, volgens een Havas-
berlcht uit Salonlki, een bataljon
GriekBche vrQwilllgers voor het eerst
voeling gehad met den vijand en
deelgenomen aan allerlei verkennlngs-
en patroeljetochten.
Voor den Grlekschen koning en zQn
politieken tegenstander Wenizelos
komt het er in de toekomst op aan,
welke partQ in den grooten volkeren-
krQg op het slagveld de meeste lau
weren zal plukken.
Behaalt de entente een besliste u't-
elndelQke overwinning, dan ls de
koning onmogelQk geworden en ligt
de weg voor Wet-izelos, als do man
roet het juiste Inzicht, als de redder
des vaderlands, naar de hoogste staats
betrekking open.
Verliest daarentegen de entente of
is hare overwinning van zoo twQfel-
achtlge waarde, dat van een wtlle-
gehelmzlnnlg verdwQnen
Binnen eokele oogenbllkken had
hQ den boschrand bereikt, volgde 't
pad een elndweegB en sloeg toen, af
gaand op 't wagenspoor, rechtsaf.
Plotseling zag hQ zich voor een mooi-
lQke keuze geplaatst.
BQ een driesprong gekomen, stond
hQ in twQfel of hQ links of rechts of
vooruit moest. De diepe kullen en
sporen konden hem hier den weg niet
wQzen.
Ging hQ links, dan kwam hQ op
den Domburgh aan. En hQ vreesde,
dat de hontvester om een of andera
reden niet daarheen was gereden.
De beide andere wegen zonden hem
leiden naar de houtvesterswoning.
Het was hem dus vrQ onverschillig,
hoe hQ reed. Daarom nam hQ de beste
en ruimste baan en stuurde zQn paard
voorwaarts.
Pas ln beweging zQnde, hield hQ
eensklaps met een ruk de teugels in
en keerde terug, om rechts te rijden.
De oorzaak daarvan was, dat een
wild konQn op een paar pas afstands
voor hem dwars zQn weg kruiste en
in een der vele holen verdween. Dat
voorspelde onheil, Indien hQ de be
schreven lQn overschreed. HQ be
schouwde dat waarschuwend teeken
als een vingerwQzing voor den te
volgen weg. Zonder bedenken gafhQ
daaraan gehoor. Het toeval was hem
van dienst en versterkte hem in zQn
bQgeloof.
keurige grenswQziglng en toekenning
van belooningen voor bewezen dien
sten geen sprake kan zQn, dan ls
Wenizelos voor goed onmogelQk en
zal een berouwvol Griekenland zich
haasten, andermaal trouw te zweren
aan den vorst, die in de ure des ge-
vaars een van de weinigen was, die
de levensvoorwaarden van den staat,
welke hQ boven zQn eigen belangen
stelde, op volkomen juiste wQze heeft
Ingezien.
In het Carsogebied zgn de Italanen,
na een voorbereiding van eenlge
dagen, weer tot een krachtlgen aanval
overgegaan over een aanvalsfront, dat
zich uitstrekt van de Wlppach tot
aan het Doberdomeer.
Verschillende sterke stellingen van
de linie der OostenrQkers vielen daar-
bQ in hunne handen.
De Italianen zQn thans in het bezit
van de geheele eerste linie hunner
vQanden tusschen de Wippach en het
Doberdomeer. Ten N. der rivier
werd het OostenrQksche front over
schreden ten Z.O. van San Pietro aan
den spoorweg naar Triëst. In het
Vallone gebied ten Z. van Oppacchia-
sella werd het dorp Nova, een sterke
stelling, door de Italianen bezet.
De Koemeensche terugtocht is nog
niet tot staan gebracht.
Met belangstelling mag worden
afgewacht, of de centralen de Boe
menen alleen uit Zevenburgen zullen
terugdringen dan wel of zQ dezen
ook op Koemeensch gebied nog ver
der zullen blQven vervolgen, om
zoodoende, door een tocht dwars door
Roemenië zich het vaste bezit van
den verbindingsweg met het Oosten
te verzekeren.
Op het W. oorlogsterrein zQn de
geallieerden ten N. van de Somme ln
de richting van Malasslse vooruitge
komen. Ten Z. van de Somme werd
ten W. van Belloy-en-Santerre de
voorste Duitsche linie over een front
van 2 K.M. genomen. Ten N. O. van
Ablalncourt namen de Franschen
Genermont en de sulkerraffinaderQ.
Uitvoerverbod van appelen en peren.
Op een negental schrlftelQke vra
gen van het lid der Tweede Kamer,
den heer De WQkerslooth de Weer-
desteyo, ln verband met het uitvoer
verbod van appelen en peren, luidde
het antwoord van den heer Post-
huma, minister van landbouw, nQver-
heid en handel
Ad. I. Het uitvoerverbod van ap
pelen en peren is uitgevaardigd op
grond van de overweging, dat bQ
voortduring van den oorlogstoestand
het buitenland, naar verwacht kon
worden, beslag zoude leggen op een
groot deel van da dit jaar geprodu
ceerde appelen en peren, zoo ln ver-
echen als in verduurzaamden staat,
zoodat in verband met den slechten
uitslag van den oogst van appelen en
paren dit als gezond voedsel zeer hoog
ts schatten fruit voor het overgroote
Weldra zag hQ den wagen bQ een
kromming in den weg achter het
kreupelhout verdwQnen. Zoo snel het
bultig boeehpad en de vaak laag
neerhangende takken bet hem ver
oorloofden, draafde het paard voort.
Juist wilde hQ de bocht omslaan,
waardoor de wagen aan zQn oog ont
trokken werd, toen hQ werd tegen
gehouden.
De houtvester stond daar en bracht
met krachtige hand het paard tot
staan.
„Waarheen, hter ridder vroeg hQ
spottend.
,Dat wilde ik van u wel eens weten!*
antwoordde heer Dirk.
„Ik ben de houtvester Nossa en hier
op mUn terrein. Aan mQ is het dus,
mQn waarde, u rekeuschap te vragen.
'i ls immers mQn plicht de Manteling
van wilddieven vrQ te honden
Den heer van Valckenisse beviel
deze toespraak heelemaal niet- Ook
verdroot bem dit oponthoud geducht,
daar de wagen intuischen in den dool
hof van paden zQn weg rustig ver
volgde en het hem onmogelQk zou
worden dien te achterhalen.
Geweld dnrfde hQ niet gebruiken.
HQ wist Immers niet, of de houtvester
iets deed, dat het daglicht niet ver
dragen kon, al was de schQn sterk
tegen hem, vooral door dit optreden.
(Wordt vervolgd.)
COURANT.
De prQs der gewone advertentiën is van 1-& regels 50 ct.elke regel meer 10 et
B| directe opgaaf van driemaal plaatsing derxelfde advertentie wordt
de prQs slechts tweemaal berekend-
Geboorte-, huwelQk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels ft 1,~ berekend
Hewlsncmmers i «en*.
Vennootschap „Ghsesche Goaramt". Sirectear G. W. van Babnzvelb.
