N°. 109 1916
Donderdag 14 September
103de jaargang.
ERFPACHT.
40 FEUILLETON
W ALTER.
OESCH
Telcloonauifiwe* 88. Citgtavs ui de Ntami Vannootstksp ,Se«s«ke Courutt". aimtsar 0 W tun Barnïvxl».
O» uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- es Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Pr|s per kwartaal. In Goes f 1,bulten Goes, franco 1,25.
Afzonderlijk» noutmer-s 5 cent,
tnaendlng van advertentloc op Maandag, Woensdag
en VRIJDAG vóór 13 uses.
Oeprjs dergewoneadvartentiënis van 1-6 regels60 ct., elke regel meer 10 ct.
BJ directe opgaaf van driemaal plaatsing dorzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljk- en doodsberichten en da daarop betrekking hebbend»
dankbetuigingen worden van 1—10 regels h f 1,narakecd
8»w|«nsM!ns-s 6 sent.
Naar aanleiding van een vorig artikel
over een paar stelsels bij erfpacht,
ontvingen we van een belangstellende
een opmerking over uitgifte in erfpacht
zelf. Deze meent, dat slechts zeer
weinig hypotheekbanken bereid zijn,
gelden te verstrekken op gebouwen,
gesticht op gronden, welke Mi erfpacht
zijn uitgegeven, zoodat het zeer moei
lijk, somtijds ondoenlijk is, hypotheek
of althans voldoende hypotheek en op
niet te bezwarende voorwaarden te
verkrijgen. Ilij merkt daarbij op, dat
in Amsterdam de gemeentegronden zijn
verkocht, waaromtrent eerst was bepaald,
dat zij uitsluitend in erfpacht zouden
worden uitgegeven.
Deze mededeeling zou den indruk
moeten teweeg brengen, dat de uitgifte
van gemeentegronden in erfpacht te
Amsterdam fiasco heeft gemaakt. Met
de werkelijkheid strookt dit allerminst.
Het is natuurlijk niet onmogelijk, dat
Amsterdam met het maken vau uit
zonderingen en met bet toestemmen
in de omzetting van een erfpachts- in
een eigendomsrecht wat grif is geweest,
maar toch gold bet slechts uitzonde
ringen.
De werkelijkheid is, dat in Amster
dam in den aanvang bij de bouwers
weinig lust voor den erfpaebtsgrond
was waar tc nemenzij begrepen de
zaak niet goed en zagen er tegen op
er deden zich in het begin weinig
gegadigden op. Doch thans is die,
trouwens grootendeels slechts uit onbe
kendheid geboren, tegenzin overwonnen.
De uitgifte in erfpacht stuit uit
zonderingsgevallen uitgesloten niet
langer op tegenstand. Allerlei soorten
van gebouwen zijn op erfpachtsgronden
gesticht, zoowel arbeiderswoningen als
huizen voor den middenstand, zoowel
luxe woningen als fabrieken.
Wat betreft het bezwaar in het
verkrijgen van voldoende hypotheek op
gronden in erfpacht uitgegeven, dit
zou te ondervangen zijn, door van
gemeentewege hypotheek te verleenen,
wat leiden zou tot het oprichten van
een gemeentelijke hypotheekbank.
Maar de moeilijkheid van het krijgen
van hypotheek op erfpachtsgronden
schijnt ons toch sterk overdreven. Wij
spreken natuurlijk van normale omstan
digheden bij de tegenwoordige geld
markt is bet hypotheek bedrijf in het
algemeen niet in staat, de bouwers te
helpen.
Als de hypotheekhouders begrijpen,
dat, zoo zij de zaak door passieven
tegenstand in gevaar mochten brengen,
de gemeente niet zou aarzelen, een
eigen hypotheekbank op te richten,
zullen zij wel tegemoetkomend worden.
En zij kunnen dit heel goed doen,
Historische Roman
door
M. C. VAN DEN EN DE.
(Nadruk verboden).
Maarten ging daarna heen. Van
een paard wilde hij niet hcorsn. Hij
verkoos zjn weg ts voet af te ieggen.
Eenige beweging zou hem goad doen,
na dagen rust.
Hg wilde eerst naar x(jn molen
torugi en nam zich voor, tegen den
middag de hout venters woning te be
zoeken. Daar kon hü dan tot den
volgenden morgen blflven, en in ge
zelschap van zijn dochter eens ga-
moedeljk praten. Naardat het hem
het beste voorkwam, zou Galeiutje
daar blijven of hem naar den molen
vergazellen.
Voor Walter was het tjd naar zijn
kwartier te gaan en zich onder de
bevelen van heer Koland te stellen tot
nader order.
Hjj gaf Frans last, het geleende
paard In dank weer te bezorgen,
waar 't vandaan kwam en tevens
eens door te loopen naar veerman
Sterck. HO verlangde z(Jn hem toe-
behoorende en passende kleed(j terug,
die daar sedert z(ju tocht naar
want een hypo!heek op een gebouw
op erfpachtsgrond is, mits men in zijn
taxatie niet te hoog is (en deze mits
geldt voor alle hypotheken) en geregelde
aflossing bedingt, zeker even veilig als
een hypotheek op een in eigendom
bezeten gebouw. Bij een goede regeling
van het erfpachtsrecht is de eerste
iiypolheek nog veiliger.
Trouwens in Amsterdam is in de laat
ste jaren heel wat houwterrein in erf
pacht uitgegeven en men kan er tocli
wel zeker van zijn, dat de bebouwing
daarvan over bet algemeen niet zonder
hypotheek is geschied.
Wat ten slotte de erfpacht betreft,
de voorstanders daarvan zijn niet zulke
begiuselruiters, dat zij geen enkele
uitzondering zouden willen toelaten.
Als iemand op een door ligging en
omgeving geschikt terrein een fabriek
wil stichten met buitengemeen waarde
volle opstallen, dan valt te overwegen,
of omler die omstandigheden geen uit
zondering op den regel gemaakt moei
worden
Buitenland
De strijd in en bulten Europa.
wu hebben in een onzer vorige
overzichten do beteekenis uiteengezet
van een dezer dagen ia het Engelsche
volksblad John Buil opgenomen arti
kel, waarin over do kleins onsOdigo
staten, In het bijsonder over ons eigen
vaderland, op weinig waardoersnde
wflze werd gesproken.
W(j wezen er reeds op, dat de volks
groep, welke thans aan dergelijke
artikelen haar goedkeuring hecht, nog
betrekkelijk klein is, doch dat een
veranderde stand van het krijgsbedr'tlf
de oorzaak kan zyn, dat door velen
naar nieuwe legermachten tor ver
sterking van da troepen dar geallieer
den wordt omgezien, en dat do woiuigo
nog neutrale, kleine staten daardoor
gedwoEgen zonden kunnen worden,
in het huidige conflict party te kiezen.
Het gevaar bestaat, dat, wannoer
een bepaalde groep blijft aandringen
op hot door krasse maatregelen doen
kleur bekennen van Nederland, deze
volksgroep, voornamelijk wanneer de
overwinning langer mocht nitbljven
dan men verwacht heeft, Bteede sterker
wordt en de tbars nog onwillige En
gelsche regoerlng ln een richting
wordt gedreven, waardoor wij in de-
zeilde moeilijkheden kunnen gebracht
worden als waarvan Griekenland thans
getuigenis heeft afgelegd.
Het artikel uit het weekblad
John Buil wiens redacteur Boitomley
z(jn lezers inprent, dat Nederland
thans aan de beurt is om esns aan
dec ljjvs te voelen, wat Engelands
oppermacht beteokent, 1b dus ala mee
ningsulting van een bepaalde volks
groep zeer zeker opmerkenswaardig.
Da N.BCt, heeft dit artikel ln z(jn
geheel kunnen bemachtigen en we
gelooven wel, dat het karakteristiek
Middelburg had gelegen,
.Goed, heerl" zei Frans Doch vóór
h(j vertrok, vroeg hl}, of h(j b'j hem
zou mogen bljjven.
,Heer Boysot stond me je af, Frans.
En ala je my zoo loffelijk bljft dienen,
als gij 't deze enkele dagen doedt, dan
zullen we de beate vrienden bly ven
.Daaraan zal 't niet mankaeren,
heer!" riep h(j vexhengd, sprong te
paard en reed vroolijk zingend weg,
alsof hij van zijn vermoeienissen reeds
geheel bekomen was.
Nu vertrok ook Walter, nog niet
recht begrijpend, waarom de knaap
zoo gaarne in zijn dienst trad.
FranB voelde zich tot hem aange
trokken. Z(jn avontuurlijke geest zou
bovendien meer bevrediging vinden,
dacht h(j, onder een jong, onder
nemend heer, die zelf z(jn sporen nog
moest verdienen en roem verwerven.
Lang hield Walter zich niet met den
knaap bezig. H(j zag da mannen van
Dumcct bij de Langevielepoort, waar
da Bporec van de laatste schermutse
ling nog duidelijk waar te nemen
waren.
Van zelve bracht de gedachte aan
het gehate hondshoofd hem het liefe
lijke beeld van Galelntje voor s{jn
geestesoog, en hij was gelukkig zich
haar bruidegom te mogen uoemcxi.
Als in een droom bereikte hij de
boerenwoning, waar heer Roland en
de soldeniers, benevens de boer en de
boerin hem met veel vreugdebetoon
begroetten en welkom toeriepen en
genoeg is om er hieronder eenige
fragmenten uit weer te geven.
.Goed gezien," zegt het weekblad,
„is Holland onvrlenschappelyk. want
hes stenot den vijand der beschaving.
Het helpt den Hun vol te houden,
doet zyn best den dag des vredes te
verschutt en en draagt er dus toe b{j,
de stapels doodeti op te soopsn en de
rivieren van bloed te verwijden.
Holland voedt niet alleen Duitseh-
land, maar dcet tevens zijn best om
oes uit te hongeren.
Als de Engolsche regecrlng Holland
slechts met ware gestrengheid behan
delde en haar glaee-handschoen-ma-
nloran liet varen, konden we nog een
verandering zien. Ons wapen, de vloot,
heeft op het oogenblik allen tijd an
wa zouden, door den Hollanders a«n
lesje te geven, la's meer bijdragen tot
die groote en prachtige samenwerking
der Geallieerden, die het eind van den
oorlog in het zicht brengt.
Als do Hollanders voortgaan hun
zakken te vullen met aan de Duitschers
te verkoopen en te weigeren aan ons
te verkoopen, dan ln naam van
onze heerschappij ter zea au ln dan
naam van het gezond verstand laten
«ij den toevoer naar Hollend aanhou
den en het aldus beletten, Dultschland
even afdoende te helpen als wanneer
zijn troepen te velde met de strijd
krachten der Hunnen samengingen.
De Duitschers moeten door honger
tot onderwerping gebracht worden,
maar het z0n da onzydigen en met
name Holland, die den vjjaod voeden
en zoo het uur van onze zege uitstellen.
la een statistiek van den uitvoer
naar Dnltschland en naar Engeland
ligt het antwoord of Holland vriend
of vjand Is.
Da Hollanders hebben er toe bijge
dragen, om do levensmiddelen ln
Engeland duar te maken. De Duit
schers aten thans spek. dat op Engel
sche tafels behoort te syo. De Engel-
schen betalen voor spek thans een
prgs, die het voor den armen man
onmogelijk maakt, ar vaa te proeven,
omdat da Hollanders hat spek, dat
vroeger naar Engeland gicg, nu naar
Dnltschland zenden.
Engeland kan morgen aan den d, g
een einde maken aan dat vuile bodrjl
van neutrale schatten, gewonnen ten
koste van hot bloed en lijden dar
Geallieerden. Het behoort te beletten,
dat voedingsmiddelen over zee in
Holland komen, dat het meer krijgt
dan voor den oorlog het geval was.
Terwijl Engeland toelaat, dat Hol
land van over zee gevoed wordt, Is
het in staat, d9 levensmiddelen van
rijn eigen grond naar Daltscblsnd te
zanden. Eogelsnds vloot behaorscht do
zaten, het Is een kostbaar wapen van
aanval en verdediging en het kan tot
geen rechtmatiger doel worden ge
brulkt dan om Dnltschland uit te
hongeren.
Hoe gauwer de bulk van den Hun
genepen wordt, hoe beter -voor ieder-
eoü".
Ziedaar, eac blcemleslug uit bat
fraais, dat het volksblad John Buil
hem geluk wanschten mot zgn goed
geslaagde onderneming.
Om strijd, drongen zij zich op, bo-
svormden ham letterlijk met vragen,
zoodat h(j niet wist, waarmee te be
ginnen.
Natuurlijk volgde hif hoer Beland,
die niets wilde vernamen, vóór zijn
vriend een krachtig ontbijt gebruikt
had.
Onder 't genot van een fijne flasch
zat hij eindelijk te vertollen.
Roland was over veel grooteigts
verwonderd, al onderbrak hij hem in
zijn verhaal mat geen enkel woord.
Dooh daarna voer hy uit
„Galelntje, ha, Galelntje van den
Mulder was de drijfveer tot uw aan
bod aan Boyaot. Ik begrBp nu alles,
behalve, dat ge tegenover mij in die
zaak zoo geheimzinnig zjt gebleven.
Waarom m5, als nw vriend niet deel
genoot gemaakt Uw goed vertrouwen
beu ik toch waaxd?"
.Vergeef me, Roland. Het was geen
waatrouwen, üw hoogs vriendschap
stel ik zeer op prijs, niet gaarne zoa
ik ze verliezen. Over zulke dingen
spreekt men niet, voordat er zekerheid
van de zilde der ouders verkregen is
en danhad ik niet den moed van
Galtiatje ts gewagen tegenover u,
wijl jonkvrouw Julia dlkwgis te zamen
met mij genoemd wordt. Iets pijnlijks
zit daar in. Ik ben niet ondankbaar
voor de goedheid en onderscheiding,
waarmee zo mi) vareerde 1"
,A1 genoog, mjn waarde," zei
zijn lezers voorzet.
Dat het blad op den than6 Inge
slagen weg zal voortgaan, dat het op
hetzelfde aanbeeld zal tlijveu hameren
en dat langzamerhand de volksgroep,
die dese theorieën als de hare zal
erkondigsn, grooter zal worden, is
niet onwaar6chgplyk.
Voor Holland is het te hopsD, dat de
oorlog tot een voor allen bevredigend
einde wordt gebracht vóórdat de stand
van hetkrggsbedrijfdcEngelseheregea-
ring noodzaakt om, terwille van de bin-
Eeclandsche rust of de versterking
harer militaire positie, aan den volks
wil door nieuwe, thans nog onge-
wei echte concessies tegemoet te ko
men.
Ginehy is thans in Engelsche han
den en tuisehen Thiepval en Combles
hebben de Eegelsehen eveneens
belangrijke terreinwinst behaald.
Tusschen Barlenx en Belloy is een
verbitterde strijd tussohen Franschen
en Duitschers gevoerd. De Fransehen
schijnen er,nig terrein te hebben ver-
loreci, doch dit door krachtige aan
vallen weer herwonnen te hebben.
Wij konden in ons vorig nummer
tiog melden, dat Silistria ln de Do-
broedeja, van waaruit een overgang
over da Donau mogelijk is, gevallen
Is, waardoor de linkervleugel der
Duitsoh-Bulgaarscha troepen op dit
geveohtstex-rein thans voldoende ge
dekt Is.
Da stad Dobrltsj, die varleden week
door da Bulgaren bezet werd, is
weer in handen van een Russisch-
Roemaeiisch leger overgegaan.
Van Bulgaarsche zijde wordt dit
evenwel ontkend.
Aan de Westgrens van Roemenië
wordt door de Roemenen langzamer
hand moer grondgebied van Zeven
bergen lo bezit ganomon.
In de Woud Karpathen slaagden da
Russen er ln, gedeelten van het Oo».
tenrijksche front to vermeesteren.
Benoorden de Karpathen duren de
gevechten om de stad Hallicz voort.
In den Balkan zyn de troepen van
generaal Sarrall da Stroema overge
trokken ter hoogte van Orljak, en na
den krachtigen tegenstand der Bul
garen te hebben overwonnen, werden
deze uit Verschillende dorpen ver
dreven, zoodat do opmarseh over de
Veehori kon worden voortgezet.
Binnenland.
Uitvoering Distributiewet.
De minister van landbouw,!, 8 verheid
en handel heeft aangewezen, overeen
komstig art. 1 van de Distributiewet
1916, de na te noemen artikelen
a. Levensmiddelen: ongebuild tar
wemeel, voor zoover dit dient voor
het bakken vanregesrlngsbtuinbrood
rogge, voor zoover deze dient voor
het bakken van regeerlcgsroggebrood
aardappelen, t. w. Eigenheimers, Gro
ninger Kroonon, Roode Star en daar
mede door den minister gelijk te
stellen soortengroenten, t. w. de
volgende stapelgroenten roode kool,
Roland ernstig, „'t hart laat zich niet
dwingen
Hg dacht aan zijn zus, hij wist, boa
Het zij Walter had. Voor haar deed
deze verloving hem leed. Zgn vader
behoefde niet langer bezorgd te zijn,
en Dirk van Valekenisse niet ja-
loersch.
Alsof hy wist, dat heer Roland aan
hem dacht, trad da jonge edelman op
dat moment juist binnen.
Heel vormelijk boog hij en zei
.Frans verhaalt juist aan da solde
niers, heer Walter, met veel ophef,
hoe goed ga n verstaat tip spioonage.
Als lk mij niet vergis, kunt ge moor
dan dat, Ik meen, dat ik n gisteren
nacht reads op den Nooröweg ont.
moette als geleider een er boeren-
hnilkar!"
,Ge hebt wel gezien hearl" ant
woordde Walter mot een lachje.
HJ begreep te wel, om welke oor
zaak de jonkman zich zoo pikant
tegen hem gedroeg, en hg wilde zich
niet beleedigd toonen.
„Kom, Valekenisse, zoek nn geen
twist mot Iemand, die u niets in den
weg legt 1" zei Roland.
„Laat hoer Dirk van Valekenisse
zgn gang gaan, Roland, d»a kunt ge
meteen hoorcc, dat hij van mij niet»
loeren kan, wat spionnendlenst betreft,
want hg heeft het reeds zoover ge
stuurd, dat hij z(jn partijgenoot ver
raadt. H5 berichtte heer Boysot, wat
hg zag. Omdat hg niet wist, datmyn
bxuld getransporteerd werd, kon hi)
gele kool, nleD, Friesche peen, Flak-
keeache of Hlllegomechc peen, knol
rapen, en de volgende vatgroenten
pronkanyboonen, enkele en dubbele
sperzleboonen, zuurkool en andgvie;
peulvruchten, t.w. bruine boonon en
groene erwten rnndvetspek, t. w.
inlandsch en Amerikaan sch varkens-
vleeschrjst, (t. w. Voorloop Rangoon
of Basseln)gort (gewone soort)
havermout (Inlandsche of Amerikaan-
sche); margarine (t. w. normaal
margarine); boter, kaas, t. w. de
soorten, genoemd ln de lijst van
maximumprijzen voor de maand Sep
tember, eieren, melk, suiker en zee-
visch.
b. Brandstoffen turf.
c. Huishoudelijke artikelen zachte
zesp (groene of gele).
Deze artikelen zullen verkrOgbaar
zgn voor gemeentebesturen, die vóór
24 dezer aan don minister hebben
opgegeven, welke hoeveelheden zg
behoeven.
Tengevolge van art. 1, tweede lid
van de Distributiewet 1916, hebben
de gemeentebesturen zorg te dragen,
dat van de genoemde goederen steeds
voldoende hoeveelheden in do ge
meenten aanwezig en verkrggbaar
zgn, tenzij do gemeentebesturen tijdig
aan den minister beschikbaarstelling
hebben gevraagd en aan deze aan
vrage niet of niet geheel is kunnen
worden voldaan.
Droogmaking Zuiderzee.
Bg do Tweede Kamer is ingediend
het wetsontwerp tot afsluiting en
droogmaking der Zuiderzee.
Het wetsontwerp omvat de nitvoe-
ring der werken, waarbij ln da eerste
plaats tof afsluiting van de Zniderzee
door een afsluitdyk, loopende van de
Noord-Hollandsche kust door bet Am-
eteldiep naar het eiland Wleriixgen,
en van dit eiland naar de Friesche
knst bij Pluanin de tweede plaats
voor de droogmaking van vier ge
deelten van de afgesloten Zniderzee,
nl. een noordwesteigk en zuidwesteigk,
een znidoosteigk en oen noordoostelijk
gedeelte.
Voorts wordt gerekend op de wetten
tot voorziening in de belangen van
waterkeerlng, afwatering en scheep
vaart, voor zooveel deze door de af
sluiting en droogmaking geschaad
worden.
Voorgesteld wordt maatregelen te
treffen en werken uit te voeren, waarbij
tot voorziening in de belangen der
landsverdediging in verband met vo
renbedoelde werken. Die maatregelen
en werken voor de landsverdediging
zullen echter bij afzonderlijke wet
worden vastgesteld, waarbij dan te
vens zal worden bepaald welke van
de daarvoor noodige nitgaven sullen
gebracht worden ten laste van een
nader bg de wet vast te stellen fonds,
dat zal worden gesticht ten behoeve
van de afsluitlngs- en droogmakings-
werken.
Omtrent dat fonds wordt nog mede
gedeeld, dat daarvoor gedurende de
eerste 14 jaren ten laBto van de Staats-
dat ook niet over brengen 1"
Heer Dirk beet zich de lippen ten
bloede tg deze terechtwgzlng. Hg had,
door drift vervoerd, zich dserigk ver
sproken. Weer meende hg uit de
woorden van Walter Bpot te hooren.
„Met de bruid van heer Walter, die
zich 's nachts laat vervoeren, heb ik
niets te maken, evenmin als ik met
zoo'n waardlgen bruidegom Iets wil
te doen hebben 1" zei hg nijdig.
„Bij Sint Maarten 1 Dat gaat te ver 1"
riep heer Roland. „Kunnen jelui elkaar
dan nimmer in vrede begroeien?"
Walter vond ook, dat bet nu al wel
was. Dezen dag, waarop Maarten hem
zgn toestemming gaf, wilde hg geen
ha-.st verwekken. Hy zou hoer Dirk
eens uit den droom helpen.
Vriendelijk lachend zei hij tot ham
„Heer Van Valekenisse, lk ben
recht blij, Hat ge u niet met mijn
schoone bruid inlast. Eens deed heer
Dumoüt dat reeds, waarom ik mgn
lieve Galelntje in 't klooster der Zwarte
ZustorB braeht. Tenminste ik bracht
vader ca dochter binnen Middelburg,
waarna »g hun weg wel vonden. Zoo'n
reisje is voor mij maar een peul
schilletje, heer, hoewel ik 't liever
niet weer doe, omdat gü haar toch
met rust laat. Dw verzekering daarom
trant stelt mU gerust 1*
Dirk keBk den Bpreker nuchter en
ongeloovig aan.
(Wordt vervolgd).
