N°. 100 1916
Donderdag 24 Augustus
103de jaargang.
Gevaarlijke lectuur.
3i FEUILLETON
WALTER.
O» uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
PrJ» per kwartaai, In Goot f 1,—buiten Goe«, franco f 1,25.
Afzonderlijke nommert 5 sent.
Insendlng vat. ndvertentlën op: Maandag, Woanedag
an VRIJDAG vóór 19 uien,
Deprjo der gewone advertentiSn i« van 1-6 regelt 60 ct., alkeregel meer lOet
Bg dlreete opgaaf vau driemaal plaatsing derxelfde advertentie wordt
de prfje slechts tweemaal berekend,
Geboorte-, huwelgk- en doodtberiohten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden vsn 1—10 regels h 1,— betekend.
Bewlraamgters 6 s«st.
Telefoonnnrawipff 38.
Uitgave van de Naanal VenBootsebap .©esseke Conraat". Biraxtaur G, W. tak Bamosvkld.
Veel jonge lieden brengen een groot
deel van den vacantietijd al lezende
door. En uiet altijd is dit een on
schuldig genoegen en tijdverdrijf. Vooral
niet wanneer de boeken behooren tot
de zoogenaamde prikkel- of defectieve
literatuur.
De verhalen van de Wilsons liggen
met een kleurig omslag, waarop een
ontzettend tafereel uit elke vertelling
is afgebeeld, in vele boekwinkels en
vooral in spoorwegboekhandels uitge
stald. Wanneer de attentie van den
voorbijganger of reiziger door de prent
van den omslag eenmaal geboeid is,
dan valt zijn oog al spoedig op de
geheimzinnige titels.
„DeWilsons en het gesluierde meisje"
is nog maar een tamme titel „De
Wilsons en het geraamte in den kel
der" is al griezeliger „De Wilsons
en de opiumschuivers» (de gele duivels
van Chinal sluit zich daar waardig bij
aan „De Wilsons en de Koningin der
anarchisten" „De Wilsons en de
Koning der bandieten" „De Wilsons
en de verdwijning van den millionair
Hare" (de Koning van Bonanza op de
pijnbank) geven blijk van de onuitput
telijke fantasie van den schrijver of
vertaler.
De serie bestaat uit tal van stukken
en er is geeu reden, waarom er niet
nog evenveel zouden volgen. Wie maar
eenmaal bet recept kent, bakt er zoo
veel als bij wil. Alleen is bet zaak,
telkens een anderen puddingvorm te
nemen, om niet al te duidelijk te laten
blijken, dat bet voortdurend dezelfde
koek is.
Gewichtige misdaden zijn begaan,
worden begaan of zullen begaan wor
den. Daar treden de Wilsons op. Bang
voor niets en voor niemand sporen zij de
misdadigers in hun eigen schuilhoeken
op, leggen hun wanbedrijven bloot,
redden de erdrukte onschuld en nemen
op de laatste bladzijde, als triumfeereude
helden, afscheid tot het volgende deeltje.
Zij ontmaskeren met gelijke liefhebberij
anarchisten, strnikroovers, moordenaars
en valsche spelersvoorkeur hebben
zij niet.
Ouderen onder de lezers, die wat
meer ervaring hebben en lezen met een
koel hoofd, worden van deze verbalen
geen dupe.
En de strekking van de verhalen
de overwinning aan de politie, de
nederlaag aan de misdadigers, zou nog
zoo kwaad niet wezen, wanneer zij
maar eenigszins aannemelijk werd ge
maakt. Daarvoor mist evenwel de schrij
ver het talent. Hij schrijft er maar
op los, zonder zich vandaag te bekom
meren om den dag van morgen hij
brengt zijn Wilsons in allerlei doods-
Historische Roman
door
M. C. VAN DEN ENDB.
(Nadruk verboden).
Moeder Wand» beschouwde hij xoo
geheel anders, vooral sedert dezen
dag. Zg was een kordate, zelfstandig
handelende vrouw, die zich zonder
noodzaak, alleen ter liefde van hem,
in dit wespennest gestoken had.
Over dat alles nadenkend, hadden
z(j al een heel eind weegs afgelegd.
Langs Hofplein met zijn somber ge
boomte door de Wagen aarstraat, over
de Balans, spoedden zy zich in vlug
ger passen dan aanvaokelUk door de
Sint Pietorstraat en gingen z(j voort
ln de richting van de haven. De
Kinderdijk was btjna bereikt, toen zij
onverwachte ln een gevaarvolle positie
kwamen.
Zg ontmoetten twee mannen, die ze
in de duisternis niet recht kondsn
onderscheidtn.
Een van hen droeg oen fakkel in
de hand Zg voerden luldo een leven
dig gesprek. Meer van nabg gezlrn,
onderscheidde Walter een Spaansch
hoofdofficier.
Deze was vergezeld van iemand in
gevaren, maar zorgt er wel voor, dat
de redder op het juiste oogenblik de
deur in komt. Hij redt hen uit afvoer
pijpen, uit afgronden, van doorgezaagde
balcons en andere ongewone posities
en wanneer de twee helden heelemaal
geen kans meer zien om hun doel te
bereiken, dan is het toeval er nog
liet kneedbare toeval, waarmee hij alles
kan doen, wat hij wil en dat hij altijd
uitstuurt op hulp voor de Wilsons,
nooit voor de tegenpartij.
Verstandige menschen zullen dus om
deze prullen lachen, maar er is nog
een andere categorie van lezers, voor
wie ze hoogst nadeelig moeten zijn.
De jeugd, aangetrokken door het schrik
wekkende plaatje en de snorkende
titels, koopt ze ook ze zijn helaas
voor een bagatel te krijgen en ver
slindt met al de zucht van haar
jaren deze fantastische verhalen. Er zijn
jongens, die ze koopen en met bevende
handeu aanvatten ze genieten al bij
voorbaat van de sensatie, van de prik
keling, van den angst, dien zij straks
zullen ondervinden, wanneer de Wil
sons lostrekken op den vijand. Zij
willen op gezag van den schrijver wel
aannemen, dat de helden kunnen zwem
men, rijden, dobbelen, vechten, praten,
alles tweemaal beter dan een ander.
Hen verwondert bet niet, dat zij bestand
zijn tegen vergif, vuur, water en revol
verkogels; het schijnt hun volkomen
in den haak, dat een dood mensch
weer in het leven terug wordt gehyp
notiseerd. En al lezende slikken zij
zoodoende een reeks van onmogelijk
heden, leugens, die hun als feiten
worden voorgezet, toestanden, die niet
bestaan en waarvan zij, indien ze be
stonden, op hun leeftijd niet behoorden
te welen. Ilua verbeeldingskracht is er
zoo door opgezweept, dat zij bij het
naar bed gaan angstig in de hoeken
kijken en vóór zij den slaap kunnen
vatten, allerlei geheimzinnige geluiden
hooren, alsof inbrekers of moordenaars
op het punt stonden in buis bun slag
te slaan. Onze jongens houden en
dat is natuurlijk nn eenmaal van
fictie en fantasie. Daar welen Aimard
en Jules Verne van mee te praten.
Maar dezen hadden in elk geval iets
te zeggenzij beschreven volkeren,
landen, teekenden brave en slechte
menschen, die aannemelijk waren; be
schreven ontdekkingen, die later wer
kelijkheid zouden worden.
Deze platte Wilson-verhalen evenwel,
fabriekswerk als ze zijn, behooren uit
de handen van onze jeugd te blijven.
Onze jongens kunnen er in hoofd en
hart niet anders van overhouden dan
spinnewebben.
De ragebol der ervaring zal groote
moeite hebben om ze weg te vagen.
burgerkleadlng, die hem eerbiedig
toesprak. Da Spaansohe aanvoerder
schoen niet erg behept mat de ergste
kwaal van zUn volk, ten minste heel
gsmoedoigk en eenvoudig redeneerde
hg met zyn metgesel en van ver
waandheid of hooghartigen trots wss
niets b(J bem te bespeuren.
Toen hfj den officier met zgn knaap
ontwaarde, hield hg stand.
Walter overdacht snel, wat hem te
doen stond. H(j berekende alle kansen.
Zou hij wegloopeo, zich hier of daar
verbergen Nog niet noodlgZfl be
vonden zich twee tegenover twee,
voorloopig dUB geen nood.
Afwachten en brutaal optreden leek
hem nog m«ar 't verstandigste.
Weldra zou hij weton, wat hij te
hopen of te vrsezen had. Zijo grootste
en cerate zorg was het nu den
Spaanschen aanvoerder, dien h'J niet
kende, ln den waan te laten, dat hp
met een landgenoot van hem te doen
had.
„WaarheeD, hoer?" werd hem ge
vraagd.
Z(j stonden tegenover elkaar op
korten afstand. Walter droeg zooveel
mogeiyk zorg, dat de fakkeldrager
hem niet volkomen belichten kon.
Met zUn antwoord draalde hjj niet.
,Ik ben vrO van dienst, heerl" zei
hQ en gedwongen lachend voegde hy
er bg,mgn liefste wacht mgi'
„En waar mag af) wonen, die nog
lust heeft tot minne, terwgi de honger
haar verleert?"
Buitenland
Da strijd In an bulten Europa.
Het uitgebreide verslag van do
Hoofdbestnursvergaderirg der Zeeuw-
scheLsndbouwmaatschappgisoorzaak,
dat wij ons voor ditmaal in ons Bnl-
tenlandsch overzicht moeten bepalen
tot een korte beschouwing van de
voornaamste gebenrteniBBon op de
verschillende gevechtsterreinen.
Da EDgelsche vloot heeft weer een
minder gelukkige ontmoeting met de
Doitsche gehad. De laatste heeft
dezelfde taktlek gevolgd als in den
zeeslag bp Jutland, d.w.z. zij heeft
getracht, do voorhoede der Engeische
vloot een forschen slag toe te brengen
om bg het naderen van Engeische
versterkingen sleh weer in veiliger
wateren terng te trekken. Het gevolg
is geweest, dat weer twee Britsche
lichte kruisers tot zinkeu gebracht
zgn.
Ds Britten van hun kant slaagden
er in een tweetal Dnitsuheduikbooten
tot zinken te brengen.
Het Macedonische front trekt thans
allereerst onze aandacht. Daar zlln
de Bulgaren na Demlr Hiesar te heb
ben bezet, langs de Strosma voortge
drongen. De gevechten worden thans
ln de nabyheld van Serres, waar de
Fransch-Engelsche troepen genesteld
zgn, voortgezet. De geallieerden zijn
hier over de rivier geworpen, waarna
de Bulgaren don linkeroever van het
Boetkowameer tot aan het Tachino-
meer bezetten. Op dcc O. vleugel
trachten zy zich snel meester tema
ken van het Grlcksche gebied tusschen
Stroema en Mesta.
De geallieerden vallen van hunne
zyd» ln het Vardar-dal aan, terwjl bg
Fiorina de Bulgaren tegenover de
Serviërs staan. Behalve Fiorina xyn
de stations Banitsa en Eksjlsoe bezet.
Op he* W. front sjjp de Duitschere
er nog niet in goslaagd het hun dezer
dagen ontrukte terrein weer te her
overen. De Franschen zgn ten Z. van
Gulllomont, N. van de Somme, hot
verBte doorgedrongen. De Engeische
Unie omsluit thans het gehenla bosch
van Foureaux tec N.O. van Bazentln-
le-Petlt.
Het bigft thans bj aanvallen en
tegenaanvallen, welke het front niet
noemenswaard wgzlgen.
Van het OoBteigk sn Itallaanscbe
gevechtsterrein voor heden geen be
richten van beteekenis.
Binnenland.
Nadere uitbreiding van den landstorm.
Het St.bl. no. 413 bevat een Kon.
besluit van deo 18dan dezer, waarby
het volgende is bepaald:
le. Behoudens het bepaalde onder
2e. behooren van 1 September 1916
af ook tot dsa landstorm voor
zoover zy alsdan niet reeds daartoe
behooren de personen, bedoeld in
art. 1 der wet van 31 Juli 1915 (St.bl.
no. 345), die zyn geboren in 1889.
2e. Dogenen der onder le. bedoelde
Walter had niet dadeiyk een ant
woord gereed. Op goed geluk moest
hg maar 't adres van de een of andere
denkbeeldige schoons noemen.
Da aanvoerder meenda eerst, dat de
luitenant naam en woning zgnor ge
liefde niet wilde prps geven, doch het
kwam hem eenlgszias verdacht vcor,
dat hij stelselmatig wat ln het duister
bleef en 't fakkellicht ontweek.
„Zeg eens vriend, ge zgt toch niet
lichtschuw?" zei hy daarom en tot
den man, die naast hem stond
„Licht ons eens wat bg, LuzP
De aangesprokene gehoorzaamde
oogenbllkkelSk en keek zeil ook
scherp toe. Plotseling ontviel hom den
fakkel, die op den grond doofde.
„Wat dat? Rasp op, onhandige 1"
„Heer", antwoordde Lui, waarach
tig, 't la, naar Ik zie, niemand anders
dan den spion, die 't volk in „Do drie
tonnekens' opruide on zyn ponjaard
i trekkende, wierp hy zich op „don
j Lopez".
Niet minder heftig viel deze hem
aan, tsrwgi hy siste: „Ha, ollendlge
verrader, straks ben je een l(jk
„Dle aeretltel past u bster en wat
ge my toedacht, zal uw lot zyn 1"
Met verbittering grepen ze elkaar
aao, de wapens konden ze niet ge
bruiken. Borst san horst stonden ze,
hy'gcnd naar td-m door krachtsin
spanning.
Walter was buitengewoon gespierd,
doch zUn tegenpartij, minder forsch
gebouwd, beschikte over meerdere
personen, die vrgwllligon dienst bij de
zeemacht, bg het leger bier te lande,
by de gouvernementsmarine In Neder-
l&ndsch Irulle of by de koloniale troe
pen hebben vervuld en op X September
1916 niet <yn geves'igd binnen het
Kgk, ln het Duitsohe Rgk of in het
Koninkruk Belgié, komen eerst tot
den landstorm te behooron op den
dag, volgende op dien, waarop zg zieh
aldaar mochten vestigen.
3 Bg de inschryving voor den
landstorm van de onder le en 2e
bedoelde personen kan worden afge
weken van de bepalingen van hst
Landstorm-Besluit, voor zoover dit
door den minister van oorlog wordt
bepaald.
De minister van oorlog brengt ter
algemeens kennis, dat nog niet kan
worden bepaald, wannesr da in 1889
geboren personen, die tot den land
storm behooren of daartoe op of na
1 September 1916 komen to behooron,
in werkelijker! dienst zullen worden
gesteld. Behoudens onvoorziene om
standigheden zal hnn opkomst in geen
geval eerder moeten plaats hebben
dan in de tweede helft van December
a s. Vermoedelijk echter zullen de
meeslcn hunner eerst in 1917 behoeven
op te komen.
Zoodra de tijd van indienststeUing
zal zyn bepaald, zal nadere bekend
making volgen.
Veevoeder.
Naar aanleiding van een tot den
minister van landbouw, ngverheld en
handel telegrafisch gericht verzoek om
mededeellng of de regeering dezen
winter aan melkleveranclers kracht
voor tegen bereikbaren prijs beschik
baar zal stellen, heeft het rgksbnreau
voor distributie van graan en meel
telegrafisch aan den raad van advies
van meikleveranclors van dn Arnhem-
sche melkinrichting medegedeeld, dat
de regeling omtrent de wfjze, waarop
de distributie van veevoeder zal plaats
hebben, thans nog ln voorbereiding Is.
Of veevoeder ln den a.s. winter In
groote boeveelheden zal beschikbaar
zCn en hoe hoog de prgzen daarvan
zullen zgn kan tbass niet worden
gezegd.
Bloemkool.
De minister van landbouw, nyver-
held en handel heeft, ten aanzien van
reuzen bloemkool, geteeld te Rgnsburg,
Kalwgk.Noordwgk, Valken burg, Oegst-
geest en Zostermeer—Koudekerk, het
volgende vastgesteld:
Voor de in genoemde gemeenten
geteelde bloemkool zullen consenten
tot uitvoer van het produet in gezouten
staat kunnen worden verleend, wan
neer uit verklaringen van den betrok
ken veilingmeester blijkt, dat 50 pet.
dor bloemkool voor het binnenland
ie geveild en dat dit percentage in
eerste en tweede soort op de veilingen
is aangevoerd.
De overige 50 pet. van de teelt
behoeftalsdan niet ter velling te komen
en mag wordon Ingemaakt.
lenigheid. Met de gladheid van een
aal wrong hg zich in allerlei bochten
en het gelukte hem, zich uit de yzereu
vuisten-omknelling los te krygen,
waarna hy don Lopez als een tijger
naar de keel vloog en hem trachtte
te worgen.
't Was hier zoer twyfelachtig, of
ruwe kracht over handigheid zou
zegevieren.
Aanvankelijk bleet de aanvoerder
volstaan met de rol van belangstel
lend toeschouwer. Do etryd was nog
lang niet beslist, toen hy zieh tot
een werkzaam aandeel gehoopt zag,
Franto had namelijk den fakkel op
genomen, alsof hg 't tooneel verlichten
wilde.
Onverhoeds sloeg hy dien echter
den aanvoerder ln 't gelaat, links en
rechts, totdat deze van sebrlk en pyn
en woede op don grond tuimelde.
Franso maakte van zgn voordsol
gebruik, wierp zgn fakkel in 't water,
zoodat alles in diopo duisternis g.-hnld
werd en hield hem mot do knie kraohtlg
onder.
De worsteling dar anderen duurde
voort, doch voorspelde voor „don
Lopez" niet veel goods. Fraaso zag
toe, maakte zich ongerust en Bcheen
van plan zijn prooi los te laten, ten
einde zUn meester bijstand te ver-
leeneD. Hy bedacht zich echter, toen
hy bemerkte, hoe zii hem dicht ge
naderd waren. Nog één stap ln zgn
richting en onder een tweede zege
stikte hy bijna.
De Grondwetsherziening.
Aar. hel Centrum wordt geschreven
Het schynt de bedoeling der meer)
derheid ln de Tweede Kamsr te zflnj
mat de openbare behandeling van de
vooretellen tot Grondwetsherziening
spoed te maken. Verwacht wordt, dat
de regeering binnen zeer korten tod
haar Memorie van Antwoord op de
Voorloopigo Verslagen zal Inzenden.
Mocht do openbare behandeling ln
October niet afloopen, dan zal zy
dadeigk na het Kerstreces worden
hervat. Zoo doende hoopt men, dat
ook de Eerste Kamer nog vóór Mei
1917 de voorstellen zal aannemen,
opdat de ontbinding van de beide
Kamers dadeljk daarna kunne ge
schieden en da verkiezing van een
oan nieuwe Tweede Kamer kunne
plaats hebben op den tyd, dat anders
de psriodieko verkiezing zou moeten
worden gehouden.
Kamerverkiezing Oosterhout
Voor het lidmaatschap van de
Tweedo Kamer voor het district Oos
terhout (vacaturo-jhr. Van den Berch
van Heemstede) zgn, naar hot Huis
gezin meldt, in de R. K. klssvereeni-
g'.ng in dat dlstriot als voorloopige
candldaten gesteldco. 1. mr. dr. A.
van Ryckovorsol to 'a Uertogenboseh
no. 2. de heer M. van Hout, burge
meester van Helmond no. 3. de h6er
H. Stulemeyer, wethouder van Rotter
dam, cn co. 4. de heer J. van Ryse-
wgk te Tilburg.
De hoer Stulemeger heeft verklaard
als wethouder van Rotterdam te znllen
bedanken, Indien hy gekozen wordt.
De stemming ln de afdselingsver-
gaderiagen heeft den 23sten, de her
stemming, zoo noodlg, op 27 dezer
plaats.
Granen.
Te Bergen-op-Zoom is een vereeui-
glcg van graanhandelaren opgericht,
onder den naam Ds Vereenigde Graan
handelaren van West-Noord Brabant.
Deze vereenlging heelt ten doel de
belangen van den graanhandel in zake
regeringsmaatregelen te behartigen.
Voorzitter ls de heer I. Joppe, te
Steenbergen en secretarD da haerW.
A. Martens, te Bergon-op-Zoom.
Oproep der Belgen van 18 tot 40 jaar.
Boiglsebe advocaten, thans ln Neder
land verbiy vend, verzoeken de N. B.
Ct. opneming van het volgende
Aangezien oen besluit-wet van 21
Juli 1916 de Belgen van 18 tot 40 jaar
onder de wapenen roept:
Aangezien bet raadzaam is de
belanghebbenden te waarschuwen
tegen zekere geva&rlyke vergissingen,
welke verspreid worden door personen,
die de zaak van den vyand toegedaan
zyn
Aangezien de Belgische Staat eens
politieke gemeenschap is, waarvan
het bestaan niet in iwytel kan gesteld
wordendat men aan dezen Staat
niet het recht ontkennen kan de maat
regelen te nemen, die noodzakeiyk
zyn voor zgn behoud; dat deze maat
regelen slechts uitvoerbaar zgn (door
Met de vrgo linkerhand onverhoeds
ooi een been van Luz geslagen, be
roofde bij dien van etenn, met het
gevolg, dat bg met zyn vyand boven
op hem rolde. Die volle zwaarte benam
den aanvoerder het bewustzyn. Hg
werd er daardoor niets van gewaar,
dat Franso hem van zyn prsehtlgen
zegelring beroofde, zich zooveel moge-
igk vrymsakte en zyn ponjaard diep
in de zijde van Luz drukte.
Diens handen lieten hun prooi los,
violen slap neer en Walter timmerde
en beukte hem verwoest op 't )gf.
Niet eens had bg bemerkt, dat Franso
hem al afgemaakt had.
,Niet meer noodig, heer Lopez", zei
Franso, „hy zal geen kwaad meer
doen. Laat ons voortmaken!"
Nu kwam zyn meester weer tot
bezinning. By stond op, drukte den
moedigen, trouwen en slimmen knaap
geroerd de hand ten dank on «amen
gingen ze gejaagd voort.
De eenvoudige knaap gevoelde zich
rykeigk beloond met de vrlendniyke
bejegening van Walter, wlsn hy een
goed hart toedroeg.
Ook de voortdarende afwisseling en
menigte van avontuuriyke tochten
hadden lata sterk aantrekkelyks voor
hem.
Gaarne wilde hy bg hem ln dienst
biyveu en hy nam zich voor, het
Boysot als een gnrat te verzoeken.
(Wordt vervolgd).
