N°, 77 1916
Zaterdag 1 Juli
103
jaargang.
de
lij dit no. behoort een
Be herstemming ia het
district Middelburg.
a FEUILLETON
W AL
'bi uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- au Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Pr(# par kwartaal, In Goes f H,'/S, buiten Gobi, franco f 9,m.
Afzonderlijke notnmsre X coat,
nasendlafc van atSveztanUSa op Maandag;, Wcetysdsa
ea VJ3IJÖAO vóöï ia ure».
Telpfoo!in«w*ji«8 SS.
Uitgave raa de Nauil. VesuootssMap sG«es«feo Cosrust". ^ireeteur 9, W. vak Babnevbm.
De prijs der gewone sdvertentifm is van 1-6 regela5G ot., alkeregel meer 10 et
Bj dirocto opgaaf van driemaal plaatsing dersalfde advertontla wordt
de prijs slechts tweemaal berekend,
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten ea do daarop betrekking hebbend»
dankbetuigingen worden van S -10 rsgo's 1 - -.«rel:-ltd
i;,--w¥snu»;iae,ï 5
De herstemming in Middelburg heeft
weer eens bewezen, dat werkelijk de
waarschuwing, welke, in verkiezingstijden
zoo menige courant haar lezers voor
houdt „bedenkt, dat van Uwe stem
de beslissing kan afhangengeen
overdrevene genoemd mag worden.
Want wanneer bij de thans gehouden
herstemming nog slechts vier vrijzinnigen
hun kiezersplicht vervuld hadden, was
de heer Melis tegen den heer Kakebeeke
uitgewisseld en had, door de verkiezing
van mr. Adriaanse*, de partijverhouding
in Zeelands Staten geen wijziging onder
gaan.
De hooge stemmencijfers, thans op
beide candidaten uitgebracht, bewijzen,
dat er Woensdag in Middelburg met
verwoedheid is gestreden.
En juist het zeer geringe verschil
in stemmenaautal maakt, dat men thans
onwillekeurig naar kleine onregelmatig
heden speurt.
De verliezende partij, die zich bij
een belangrijk verschil in stemmen
noodgedwongen bij den uitslag der
verkiezing neerlegt, zou,wanneer slechts
enkele stemmen meer haar de over
winning kunnen bezorgen, o zoo gaarne
een fout vinden, een mis-telliug van
een der stembureaus, of een andere
onregelmatigheid, waardoor de neder
laag kon worden verklaard en de
stemming wellicht ongeldig zou moe
ien blijken.
Zooals ons Woensdagavond geseind
werd, verkreeg het aftredende antirevo-
lutionaire statenlid Melis 2G01 en de
liberale candidaat mr. Adriaanse 2597
stemmen.
In liet proces-verbaal van het stem
bureau in district Lil is, naar de
„Middelburgsche Crt." meldt, reeds het
bezwaar van den heer L. Onderdijk
opgenomen, op grond, dat door den
voorzitter aan drie personen een
oproepingskaart is geweigerd, omdat de
identiteit dier personen niet voldoende
was gebleken.
Daar de heer Onderdijk een volbloed
sociaal-democraat is, valt het te be
grijpen, dat zijn protest hier een drietal
linksche kiezers geldt.
Eveneens werd geconstateerd, dat op
het stembureau II 991 kiezers gestemd
hadden, terwijl men slechts 990 kaarten
telde.
Bij nieuwe telling werd mr. Adriaanse
een stem tneer toegekend, zoodat thans
de totaal-uitslag een verschil van slechts
drie stemmen aangeeft.
EB.
Historische Bomen
door
M. C. VAN DEN ENDS.
(Nadruk verboden.)
Mnren i(jn gesloopt, de bastions
verdwenen. Het Molenwater is ge
dampt, en waar vroeger de schepen
voeren en dagelijks visch gevangen
werd, daar vindt men nn een exercitie
veld, een terrein voor de beoefenaars
van 't voet- en korfbalopsl, een koloB-
sale ambachtsschool, een muziektent.
De haven, de nieuwe haven, die in
1532 gegraven werd van de Dampoort
tot aan zee, is niet meer. In plaats
daarvan is nu een kanaalverbinding
tusschen Vilisingen en Veere. Do ver
dedigingswerken bewezen in den t|Jd,
waarin ons verhaal handelt, gosde
diensten.
Ruim twee jaar toeb verkeerde
Middelburg in staat van beleg. Het
is een van de weinige plaatsen ge
weest, die langdurig omsingeld werdan
door eigen landzaten. Had men elders
een beleg der Spanjaarden te door
staan, hier waren de vreemde krijgers
de belegerden. De poorters, Prins- of
Spaan sohgezind, leden daaronder in
gelijke mate. Moest de stad vroeger
Een eigenaardig verhaal doet in
Middelburg de rondte.
Een vijftal linksche Arnemuidsclie
vieschers kwamen per tram van Vlis-
singen naar Middelburg met de be
doeling, in Arnemuiden te stemmen.
Maar door het openstaan van de
stationsbrug moesten zij wachten en
kwamen juist even na vijf uur in buil
gemeente, zoodat zij niet meer tot de
stembus werden toegelaten.
Ziedaar weer een gevolg van het te
laat stemmen.
Niemand kan verlangen, dat op
stemmingsdagen alle bruggen gesloten
zullen blijven.
De, brugwachter moet geen rekening
houden met de kiezers, maar de kiezers
met den brugwachter.
Wie weet, dat hij een brug passeeren
moet, die misschien kan openstaan,
mag met zijn gang naar het stemlokaal
niet wachten tot dit oponthoud hem
het uitbrengen van zijn stem onmogelijk
kan maken.
En zij, die zich vrijzinnig durven
noemen en Woensdag in Middelburg
hun kiezersplicht verwaarloosden, laten
zij bedenken, dat door hun onvergeef
lijke lauwheid de vrijzinnigen thans
een zetel in Zeelands Staten hebben
verloren.
Nog eenmaal willen we in herinne
ring brengen, wat een coalitie-blad uit
onze omgeving dezer dagen zijn lezers
heeft voorgehouden.
„Zeeland rechts, dat is onze leus»
heeft de redacteur van dat blad ver
kondigd.
Welnu hij heeft zijn zin gekregeu,
Zeeland is rechts gebleken met
een meerderheid van 3 stemmen.
En juist dit kleine verschil en de
l"s welken de uitslag der jongste
herstemming den vrijzinnigen thans
heeft gegeven, doet ons met volle ge
rustheid een volgende verkiezing tege
moet. gaan.
Buitenland.
De strijd in en buiten Europa.
Twee jaren heeft de oorlog thans
Europa geteisterd, twee jaren lang
z(jn iti do voornaamste, eertijds wel
varende en dichtbevolkte staten hon
derdduizenden krachtige, jonge man
nen vermoord, steden verwoest en
platgebrand, met moeite en eindeloos
geduld tot stand gebrschts handels
betrekkingen verbroken, groots be
dreven tot stilstond gedwongen en
da in het vaderland achtergeblevenen
de drnkkendste fioacoieelo lasten op
de schonders gelegd.
En nog steeds dondert het kanon
over de slagveldon, nog van dag
tot dag gaat de verwoesting voort
van al wat mensehel{jka energie in
den loop der jaren tot stand bracht
en op de reusachtigs slagvelden In
West, Zuid en Oost vloeit nog het
belangrjke uitbreiding ondergaan,
doordat de burgerij, gesteund door
goede wetten, tot bloei on welvaart
kwam, Ja, tot die koopsteden behoorde,
die in geheel Europa bekendheid ver
wierven, in du naaste toekomst liet
het zioh aanzien, dat daar?,an geen
behoefte zou ontstaan.
Immers, nering en koopvaardij lagen
volkomen stil, en de oorlog eitchte
schatten. Het is dus niet te verwon
deren, dat do burgers verlangend naar
het einde van dien onhondbaren toe
stand uitzagen, torwjl velen er onver
schillig onder werden, welke dor
vjjandlge partjjen de overhand zou
vorkr(jgen.
Hadden de Spanjaarden bij een
uitval sncces, de Middelburgers juich
ten. Kregen zo by een schermutseling
klop, de poorters hoopten op zwaarder
nederlaag, opdat ze de stad zouden
moeten ovorgeven. Het enorme aantal
Spaansche soldeniers maakte het voor
hen, die tegen hun gezag waren, on-
mogelijk, te heulen mat de belegeraars.
ZJ) werden met Argusoogon bespied
en by de geringste aanleiding, naar
oorlogsgebruik, gedood of gekerkerd.
't Onvordragelflke juk der vreemde
ovetheerschera wakkerde echter de
ontevredenheid niet zoo sterk aan als
de hongersnood, 't Gebrek aan mond
kost werd steeds nijpender, en Mon-
dragon vreesde daardoor wddra tot
overgave te moeten besluiten, daar
alle toevoor afgesloten was.
Ja, daar waakte Boyiot zorgvuldig
bloed van duizenden jonge mannen, j
wier arbeidskracht voor da welvaart
van hun vaderland voo? altjjd verloren
gaat.
Vooi-oamalyk b(j Verdun, waar nu
reeds masudenlaug om het bezit van
den fortengordol werdt gestreden,
heeft de strijd langzamerhand het
karakter van een menechen vernieti
ging aangenomen.
Slechts langzaam, voet voor voet,
winnen de Duitschers hier terrein,
maar al slagen zjj ei' in Verdun op
de Fransehen te veroveren, tot wel
ken ontzettenden prijs zal deze ves
ting dan niet gekocht zijn I
Trouwens, ook de Fr&nsohen heb
ben in hun verdediging van deze
sterke stelling reeds honderdduizen
den jonge mannen zisn vallen.
Nog duurt de strijd mot verwoed
heid voort en mot grooterekrpcht dan
ooit te voren trachten de Duitschers
thans do Franache linie te doorbreken.
De hoogte waarop Floury gelogen
is en welke de toegangen beheorscht
tot het plateau met het fort Souvllle
is, evenals het werk van Thiaumoot,
nog steeds In Duitsehe handen.
Ondanks hun wanhopige verdedi
ging an krachtigste aanvallen, slaag
den da Fransehen er niet in, hot dorp
Fleury wesr aaa bun vjarden te
ontrokken.
De Parijsche berichtgever van de
Timet van wiens beschouwingen wj
in een onzer vorige nummers reeds
het een en ander mededeelden, wijst
er thans op, dat slechts een kleine
afstand de Duitschers b{ Verdun nog
van de overwinning scheidt.
Want ieder ziet, dat do strjd om
Verdun thans hachelijker is dan ooit,
hoewel er voor de Fransehen nog
geon roden tot ontmoediging bestaat.
De Daily Chronicle bevat een artikel
waarin wordt toegegeven, dat de
kroonprins Verdun kan nemaa, maar
hij zal er een prtfi voor moeten bo
talen, die al zfln verdere verwaehtin-
gen vernietigen moet.
Inderdaad, de linie van Souville
Froide Terra—Tavannes—St. Miehei
Belleville zal wellicht, wannser geen
plotselinge gebeurtenissen de aetia bi)
Verdun onmogoljk maken, door de
Duitschers worden genomen, maar
deze overwinning, boo groot ze voor
namelijk uit een moreel oogpunt ook
zijn moge, zal, gezien de duizenden
en duizenden slachtoffers, ongetwijfeld
te duur gekocht blijken.
Van het Bmeische front weinig
nieuws.
By Sokul aan do Styr slaagden de
Dnltschers er in, het dorp Linieuwka
te bezatten.
Behalve in de Boekowina ia da
Russische opmamch vrijwel tot staan
gebracht.
In Berlijn wordt de hoop gekoesterd,
dat do Duitsehe troepen, die thans
reeds op verscheidene plaatsen de
Russen terugdrongen, in staat zullen
zijn,den vjaud weer naar zjjn vroegere
Btelüngen terug te drijven.
voor. Vooral nadat reed» eenmaal b\J
verrassing versche manschappen en
toevoer van levensbehoeften de goede
kansen bedenkeiytc hadden doen koe
ren, liet hjj de acht poorten streng
bezet houden. De groots vloot, door
Rtquetavs in gereedheid gebracht,
leed de nederlaag in da voor vreemden
lastige wateren.
En de Spanjaarden moesten het in
zeevaartkunde tegon de Zeeuwen
trouwens verre afleggen. Voor do
verr&dsriyke ondiepten hadden hun
groote, logge bodems te veel diepgang,
waardoor ze op de banken vastraakten
ten spot der Zeeuwen met bun nietige,
vlugge, beweeglijks sloepjes.
Het voornemen, om Mondragon te
ontzetten, kon dns niet ten uitvoer
gelegd worden. Boysot liet niet na,
om in Middelburg het bericht te
zenden van het verlies en den aftocht
der vloot.
De stemming der belegerden werd
er niet beter op. Zoodra Boysot wiBt,
dat de neerslachtigheid groot was
binnen de muren en de hopman
Moudragon aan capitulatie dacht, be
sloot h(j krijgsraad te beleggen. De
noodlgo mantregelen wsrden daartoe
getrofton. Een gevolg daarvan was
het oponthoud van hoer Roland van
Domburgh door Dirk van Valckenisse.
Aan de ultnoodlglng werd dan
ook onmiddelljk gehoor gegeven.
En niet alleen door hem en Walter.
Ook andero bevelhebbers van voet
knechten, lans of musket bedienende,
Dat de Italianen zich verhangen
over het heroveren van da vestingen
Asiago en Arsiero, is te begrijpen.
Do Oostenrijkers trachten daarbij
da geheels wereld, en van ts overtui
gen, dat zij het voor hen verloren
gegane gebied vrijwillig ontruimden,
do Italianen daarentegen verkondigen
geestdriftig wolke schitterende over
winning zij op hun tegenstanders be
haald hebben.
Thans hebben de Italianen de
hoogvlakte dor Zeven Gemaenten bjjna
geheel heroverd.
Door de bezetting van Posina bo-
heerschen zJ opnieuw het dal dozer
rivier.
Ton N. O. van de lijn Gallio-Aalago
aan weerszgden van den van Gallio
voerenden weg en op den Monto
Mele'.tes wonnen de Italianen terrein.
Het front der Oostenrijkers loopt
thans van hot Etseh-dal bij Morl en
Marco langs den Zngna Torta en do
Vall d'Arsa tot Bettale. Daar buigt de
linie om en loopt lea Z.W. v.an Ar-
Biero naar bet N.O., waar z(j Asiago
en Gallio in hot N. raakt.
De toestand in Mexico i», in afwach
ting van Carranza's antwoord, onver
anderd.
Da oud-preBldent Roosevélt, de
vecht president, hesft door de Mexi-
eaansche crisis zijn woedende blikken
een oogonblik van Dultschland afge
wend.
HU zal, wanneer er oen oproep voor
vrijwillige dienstneming in Amerika
wordt gedaan, verzoeken om tot
generaal-msjoor te worden benoemd
en 12000 volledig nitgeruste mannen
onder sfln bevelen in het veld te
mogen brengeh.
Uit Washington wordt gomeid, dat
wanneer Carranza de gevangen ge
nomen Amerikanen niet spoedig vr5-
laat, Wilson aan het congres machti
ging zal vragen om hen met geweld
te ontzetten,
De volgende telegrammen ieeksnen
den stand van het krjgsbedrijf.
Parijs. Op den rechter Maasoever
la een Duitsehe tegenaanval, tegen
onze stellingen ten N.O. van hoogte
321 gericht, afgeslagen.
Een tegenaanval, ondernomen tus
schen het dorp Fleury en den O. zoom
der bosBehen van Vaux en Chapitre,
is onmiddellijk door ons spervuur ge
stuit.
Parijs. Wij z(jc mat gebruikmaking
van handgranaten vooruitgekomen op
den rechter Maasoever ten N. van
hoogte 321 en bj Thlaumont.
Weanen, Bij Kuty heeft do vjjand
zijn aanvallen hervat, die evenzeer
mislukten als de vorige dagan.
Ten W. van Torezyn is een krachtigs
Russische aanval onder ons artillerie
ën infanterie vuur in elkaar gezakt.
Ten W. van Soknl hebben Duitsehe
troepen stormenderhand het gehucht
Liniewka ea verscheidene andere stol
lingen genomen.
Weensn. Tusschen de Etsch en de
Bronta hebben do Italianen op ver
scheidene plaatsen aangevallen, o.m.
in da Val dl Foxl, aRn do P.»sublo, op
den Monte Rasta, op het voorterrein
van den Monte Zebio. Al deze aan
vallen s'Jn bloedig afgeslagen.
Aan het Karinthisohe front heeft de
vijand zBn 7rnchtelooza pogingen in
het Plöokenvak hervat. Z-Jr aanvallen
richtten zich voornamelijk op den
Freikofsl en den Grooten Pal. Op
erkele plaatsen is het tot een hand
gemeen gekomen. Onze dappere ver
dedigers zijn vast in 't bezit van al
hnn stollingen gebleven.
Rome. Van de Etsch totdeBrenta
neemt de tegenstand van den vijand
tegen onzen onstuimigen cpmsrsoh In
felheid en taaiheid toe, waarbij hij
wordt gesteund door zijn ovorbesr-
schende en krachtig voor de verde
diging ingerichte stellingen. Niettemin
hebban onze troepen aanmerkeljke
vorderingen gemaakt. In de Valle
Clagarica en de VaU'arsa wordt een
hevige geschutstrijd govoord.
Langs het Postma- en Actico-iront
hebben onze troepen vjandelijke stel
lingen genomen op den Monte Gal
Indo, ten N. van Fusine, en op den
Monte Cavi I«o, die van 't N. uit
Arsiero babnerscht.
Beproefde ruitersfdselingun z(Jn
langs den weg door het Astlco-dai
tot Fedescalo doorgedrongen.
Op da hoogvlakte van Asiago heb
ban wy den Z. zoom van het Asssdal
bezet en de hellingen van den Monte
Rasta, den Monte Interrotto en den
Moe te Mosciegh bereikt, die door
sterke vijandelijke sohtarhoedon zijn
bezet.
Meer naar het N. zijn onze troepen,
na stormenderhand de stelling op den
Monte Colombara te hebben genomen,
het klelae dal van Galgarara gena
derd.
In Karinthië zjn cp eon geweldig
artillerievuur schitterende aanvallen
onzer infanterie gevolgd, die stormen
derhand de vijandelijke sterkten en
verschansingen in het gebied van den
Freikoftl hebben genomen.
Berlijn. Aanvallen van eenige
Russische compagnieën tusschen Doe-
bstowka en en Smorgon mislukten in
het afslultingavnnr.
St. Petersburg, Ten Z.O. van Riga
is de vjand met aanmerkelijke strijd
krachten van den kant van Plakanen,
tot den aanval overgegaan. W(j wier
pen de Duitsehers met voor hen
zware verliezen terug.
Do vijand heelt een aanval gedaan
in de buurt van het dorp Liniewka,
aan de Stocbod. Bij werd terugge
slagen.
De vijand tracht tevergeofs ons
offensief in de Boekowina to stuiten,
belet ons op vele plaatsen met allo
mogelijke middelen bruggen te slaan
of beproeft resds geslagen bruggen
te vernielen.
of van ruitsrafdoelingen, was eenige
dagen verlof toigestaan. Beurtelings
kon dat zonder bezwaar gegeven
worden.
Maar op don morgen van den dag
na den beschrevene, verzamelden allo
aanvoerders zich op het kasteel Ter
Hooge.
In de groote zaal wachtte de oude
Jan van der Hooge, heer van der
Hooge en Cleverskerke, de vroege
gasten af. Een groot haardvuur brandde
helder op en verspreidde een aange
name warmto. Het weder was kalm
en zonnig, waardoor het uiUicht prettig
aandeed.
Niet alleen hierdoor waren de be
zoekers, allen aanzienlijke heeren uit
het leger, prettig ereatemd. Zij begre
pen, dat er eindelijk handelend opge
treden zou worden. Resds lang ver
droot hen het omsingelen der stad,
zonder die krachtig aan te tasten, De
kleine schermutselingen haddon niets
te beteekenen.
Hunkerend zagen zij den kamp g
tegemoet, want de haat tegen de
Spanjaarden was groot en deinst,om
zich te onderscheiden in den strjd
niet minder. B{j enkelen zelfs dreef
de zucht naar rjkdom boven. Een
plundering van de veroverde stad zou
hun welkom zijn.
Bedienden liepen af en aan, zetten
zilveren schenkkannen gereed naar
de aanwijzingen van den holmeester.
Heer Jan van der Hooge was rijk en,
las hij het toonen moest, zeer mild.
Van zQn tafel stond geen gast op, of
hij kreeg da overtuiging mee, dat hij
de keur der fijnste gerechten genoten
ht<d.
Ook nu zou een overvloedig onthaal
niet ontbreken bij de beraadslagingen.
Aan 't boveneind dor tafel zat heer
Jan, druk ia gesprek met Karei en
Lodewijk Boysot, die als admiraal en
oversto zich de hooge achting van
Prins Willem van Oranje hadden
waardig gemaakt.
Langzamerhand vnlde de zaal zich.
Doch zoolang niet allen, die verwacht
werden, aanwezig waren, zou er geen
overleg gepleegd worden. Da talrijke
bedienden boden wijn aan, en weldra
werd geklonken en gedronken op dit
samenzSn, op 't welzijn van don Prins.
Natuurlijk werd do gulle gastheer
niet vergeten, en krseg de dappere
hevelhebber eon feeuit. En hoe drukker
de bekers gevuld en geledigd werden,
hoe vrooltjker en luidruchtiger de
gesprekken der hoeren werden. Vooral
de jongeren onder hen aloegon een
otrijdluetigen toon aau. Vaak ontstond
bij verschil van meenlug hooggaande
twist, rinkeldan de degens veelboteeke-
nead, zouden de hartstochteigksten
onder heo elkander bovechten om een
onvoorzichtig wcord of een vermeende
beleediging, als zjj niet weerhouden
werden door do welvoagelijkheid op
dese plaats en de tegenwoordigheid
van den opperbevelhebber.
(Wordt vervolgd
