N°. 72 1916
Dinsdag 20 Juni
103de jaargang.
De uitslag der verkiezing.
4 FEUILLETON
WALTER.
Oa ultgAvo dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
nltgexonderd op feestdagen.
Prji per kwartaal, In Goe» f 0(75, balten Goe», franco f 1,£».
Afzonderlijke aommnra B cent.
roBondlng; van advertentlSn op Maandsgi WoenBdag
en VRIJDAG vóór 12 uien.
Telefoonnummer 29 Uitgave van de N»t*l. Vaxaootsekap „Giesebe Contant".
GOESCH
De prfls der gewone advertentlSn!» van 1-5 regel» 50 ct., elke regel meer 10 tt
Bg directe opgaaf van driemaal plaatsing derxelfde advertentie wordt
de pry» alecht» tweemaal berekend.
Geboorte-, hnwelgk- en doodiberlchten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regelt k berskrnd
Bew|»nanueer» teat.
Directeur 02 W. va» Babnuvïid.
Zij, die zich met ingang van
I Juil a s. op ons blad abon-
neeren, ontvangen de tot dien
datum verschijnende nummers
gratis.
l)e uilslag der verkiezing heeft ons
eenige teleurstelling gebracht.
Wc willen eerlijk bekennen, dat we
niet al te hoopvol gestemd waren. De
politieke barometer stond de laatste
dagen voor onze partij al bijzonder
ongunstig en hoe meer we onderzoe
kend op het weerglas tikten, hoe meer
de wijzer nog achteruitliep.
Maar op het behoud van den zetel
van den heer Kakebeeke hadden met
.ous zeer velen gerekend en hoopvol
zagen we nog een herstemming van
een der andere vrijzinnige caudidaten
met een onzer tegenstanders in het
verschiet
Het heeft niet zoo mogen zijn.
„Zeeland rechts, dat zij onze leus",
verkondigde dezer dagen een hier ter
stede verschijnend blad.
De lezers van dit blad kunnen te
vreden zijn. Bij deze stemming, anders
dan in 1913, is Zeeland overwegend
rechts gebleken.
Wel werden in Sluis en Zierikzee
de liberale aftredenden herkozen, maar
in deze vaste districten was niet anders
te verwachten.
In het district Goes, dat voor geen
der partijen een vast district genoemd
kan worden, geeft iedere verkiezing een
zuiverder beeld van de volksstemming.
In 1913 moest de heer Noordijke
zijn zetel aan den vrijzinnigen candi-
daat Elenbaas afstaan.
In 1916 werd de liberale heer
Kakebeeke door den antirevolutionairen
candidaat Willemsen vervangen.
Destijds stemden de kiezers in meer
derheid liuks, thans slaat de schaal
der volksstemming naar de rechterzijde
over.
De oorzaak daarvan te bepalen is
zeer moeilijk. Allerlei omstandigheden,
ontevredenheid over de daden van
een vorig kabinet, bezorgdheid voor
het in veilige haven brengen van ver
schillende wetsontwerpen en in dit
geval de invloed van den wereldoorlog
op den binnenlandschen partijstrijd,
kunnen steeds weer tot een frontver
andering medewerken.
De uitslag van deze verkiezing is
in zooverre ontmoedigend, dat wij een
man als de heer Walter Kakebeeke
uit de Statenzaal zien verdwijnen.
Hij heeft meermalen getoond daar
in alle opzichten op zijn plaats te
zijn en gaarne willen we hem een
woord van hulde brengen voor de be
kwame en oupartijdige wijze, waarop
hij de belangen van onze provincie in
Zeelands Staten behartigd heeft. a>]
Of de heer Willemsen een waardig
opvolger zal zijn moet nog afgewacht
worden.
Gemakkelijk zal zijn taak, als plaats
vervanger van den heer Kakebeeke,
zeer zeker niet genoemd kunnen worden.
De vrijzinnigen zien dus bij deze
verkiezing één zetel verloren gaan,
tenzij het gelukt, bij de herstemming
in Middelburg den heer Adriaanse de
plaats van den heer Melis te doen
innemen.
Wanneer, zooals te verwachten is,
de liberalen en sociaal-democraten thans
samengaan, is bij een krachtige ver
kiezingsactie de kans daarop niet ge
ring te noemen.
Onze officieuze uitslag verschilt niet
veel van den officieelen, welke wij thans
van het gemeentehuis hebben ontvan
gen.
Slechts enkele onzer correspondenten
hebben hier en daar bet uitgebrachte
stemmenaantal op onze candidaten niet
geheel nauwkeurig opgegeven.
Aan den uitslag der verkiezing,
zooals wij dien publiceerden, doet dit
inmiddels niets af.
Wij laten hieronder de officieele
cijfers volgen.
Aantal uitgebrachte geldige stemmen
8996, waarvan verkregen de candida-
daten De Die 291, Duvekot 5002, Ka
kebeeke 4056, Lindenbergh 3572, Lin-
deijer 324, Vaii Oeveren 4873, Osse-
waarde 478, Pols 266, Swenne 3189,
Vogelaar 4888, Welleman 3657 en
Willemsen 4625 stemmen, zoodat de
vier rechtsche candidaten gekozen zijn.
Vóór deze verkiezing was de ver
houding in Zeelands Staten 22 rechts
en 20 links, wanneer we den heer Van
Dalsum tot de rechterzijde rekenen.
In Hulst is de heer Van Dalsum
door een Roomsch Katholiek vervangen
en in Goes de heer Kakebeeke door
een Antirevolutionair.
Wordt dus in Middelburg de heer
Melis verkozen, dan verliezen de vrij
zinnigen één zetel en wordt de partij
verhouding 23 rechts en 19 links.
Gelukt het, den heer Adriaanse in
de Staten te brengen, dan blijft de
partijverhouding zooals ze was vóór
deze verkiezing.
Buitenland
Ds afrijd In en bulten Europa.
Door overvloed van copy zullen
wil voor ditmaal een bescboawing
van de op den voorgrond tredende
vraagstukken aohterwego laten en ons
tot een kort overzicht der gebeurte
nissen op het gevechtsterrein bepalen.
Da Italianen hebben het brogge-
bevreeid, dat haar vader iet» mocht
hooren. Als dezo baar bier vond op
't oogenbllk met den wollen doek om
'thoofd geslagen; zy sidderde bi) de
gedachte alleen reeds. Wat zon ze
dan tot haar verdediging voor een
aannemelijke verklaring kunnengevec?
Met de zuivere waarheid kon zo niet
voor deo dag komen.
Heer Jan van Dombnrgh had by
vele gelegenheden getoond, dat bij
Walter gaarne ljden mooht, ook wist
Jalla, dat hi) zfin dochter liefhad als
zijn oogappel en er steeds op bedacht
was, haar wenschen te voorkomen
die twee samen wilde bVJ echter niet
zien, ledert hij hen een halt jaar ge
leden op een tuinbank had zien zitten,
half verborgen tusscben 't dichte lom
mer, heel vertrouweljk babbelend,
hand in hand.
En toch was tnssehen hen met geen
woord over liefde gerept. Toen was
heer Jan bleek van schrik en toorn
atokstjjf blijven staan, hen met groote,
verwilderde oogen aanstarend.
Als twee stoate kinderen warea ze
weggeslopen. Geer Jan had nimmer
tot hen let» gezegd. Dat deed hen
meer kwaad vreez-.n, dan wanneer hQ
toornig tegen hen nltgevaren wa».
Wel hadden zg bemerkt, dat hij hun
gangen nagtog met bespiedend oog.
Daarom wilde zjj zorg dragen, dat
hQ na niet» gewaar werd, Beneden
gekomen hield ze »til. Ze hoorde ln
't vertrek van haar vader luid spreker,
dicht bjj de deur, die ze niet voorby
durfde loopen, daar zQ dan plotseling
ontdekt kon worden. In een cis bleef
ze wachten, luisterend tegtn wil en
dank naar 't gesprek daarbinnen. Dat
moest haar ten hoogste belang ln
boezemen, want duidelijk verstond ze,
dat or over Walter on Julia gerede
neerd werd. Boland bepleitte baar
zaak met het vuur der overtuiging.
.KJk, vader," hoorde ze hem zeg
gen, ,als Walter, zooals u zegt, van
edelen bloede 1» en Julia door hem
gelukkig kan worden, dan zou lk
in uw plaats mij daarover niet lang
bedenken."
,Dat doe lk ook niet, mjn waarde,
dat huwelijk mag nimmer tot stand
komen, daarvoor heb ik goede reden,
die lk u echter niet mag meededen.
Weiter zal ik naar mijn vermogen
steunen, om een goede party te doen,
maar nooit zal hij Julia de zijne
kunnen noemen. Aan Dirk van Valcke-
nlsse dacht ik voor haar! Hij heelt
een heel gunstigen indruk b{| my
achtergelaten
Alzoo gaf heer Jan zijn meening te
kennen.
Het donkere figuurtje ln de cis zag
bleek als de maar, die haar gedeeltelijk
omgaf, en was kond fn 't gelaat, als
do marmeren boritwerlng, waartegen
»5 steun zocht.
Vruchteloos peinsde zij zich moe.
Z(j kon niet begrijpen, wat haar vader
zoo onverzettelijk ln ijjn besluit deed
zijn, waar toch Walter van hooge ge
boorte was.
fouten niet op de regeeriug te leggen.
Deze afgevaardigde betwijfelde liet
of liet vee door sluiting van de grens
goedkooper zal worden en bepleitte de
instelling van een centraal-bureau voor
uitvoer van levensmiddelen.
De beer Tijdeman (V.L.) bracht der
regeering hulde voor haar optreden,
al zijn er ongetwijfeld fouten gemaakt,
voornamelijk met de aardappelen-voor
ziening. .Met kracht kwam deze spreker
op tegen den jegens den minister van
landbouw geuiten laster.
De beginselen van de regeerings-
politiek noemde hij de eenige mogelijke.
Hij drong evenwel aan op hét instellen
van een nieuwe afdeeling aan bet
departement en op krachtige maatregelen
tegen nalatige burgemeesters.
Nadat den heer Hugenkoltz (S.D.A.P.)
verlof was gegeven, Dinsdag een inter
pellatie tot de regeering te richten,
inzake de uitzending van miliciens naar
ludië, verdedigde de heer Van den
Tempel (S.D.A.P.) het gemeentebestuur
van Amsterdam, tegen de beschuldigin
gen van den heer Teenstra.
De heer Marehant (V. D.) achtte de
gevolgde uitvoerpolitiek zeer juist en
bestreed die van den heer Snoeck
Henkemans. Dat een burgemeester aan
koop van aardappelen niet noodig acht,
mocht volgens dezen afgevaardigde niet
voorkomen. Slechts de minister moet
beslissen, dat er aardappelen zulleu
worden aangekocht. Er moet een rijks
wet komen, die de burgemeesters dwingt,
als agent van het rijksgezag op te treden
en de gemeenten om de kosten te
betalen.
De heer Days (S.D.A.P.) achtte de
economische politiek van den vorigen
spreker gevaarlijk. De kleine winkelier
tjes blijven van loonsverhoogingen en
duurtetoeslagen verstoken en zouden
er de dupe van worden. De regeerings-
maatregelen achtte deze spreker niet
verkeerd, maar niet consequent genoeg
toegepast. Hij besprak vervolgens de
door de gemeente Zaandam genomen
maatregelen.
Minister Cort van der Linden wees
er op, dat de minister van Landbouw
zijn departement zeer goed kan beheeren,
al is hij verplicht, een kuur door te
maken. De tijdelijke voorzitter van den
ministerraad zelfheeft in den laatsten tijd
zooveel mogelijk zijn best gedaan om het
gebrek aan levensmiddelen voor binnen-
landsch gebruik te bestrijden. Een
uitvoerverbod van peen en bloemkool
is reeds uitgevaardigd een van visch
is in voorbereiding. Een ccntraal-
uitvoerbureau achtte de minister niet
noodig, evenmin als eeu afzonderlijk
departement voor de volksvoeding. De
tot nu toe gemaakte fouten weet de
minister niet aan den beer Posthuma,
die ten volle tegen zijn zware taak is
opgewassen, maar aan de moeilijkheden,
Haar broeder Roland d-ed nog een
poging, zQ 't ook een vargeefsohe. En
voor Jnlla èn voor Walter betreurde
bj bet.
„Ik had al gemeend een dubbel
huwelijksfeest binnen deze muren te
beleven Iemand, die zfcb gelukkig
voelt, wil zijn omgeving daarin gaarne
doen deelen. En van een gedwongen
bnwaljk heb lk voor de tookomet ge
ringe verwachtingen. Ik zaldelaatite
zijn, die iet» te kort doet aan de goede
eigenschappen van den heer Van
Valckenlsse, dien ik onder mt)n vrien
den tel, doch In onze eigen familie 1»
meermalen gebleken, dat huiselijk ge
luk verre te zoeken Is, als niet nlt
eigen beweging een echtverbintenis
tot stand komt Niet waar, vader, gO-
zelf hebt nw zin daarin niet kunnen
volgen en wat...ï"
Dit pleidooi, 'dienende om heer Jan
over te halen of zachter ts stemmen,
had een tegengestelde uitwerking.
Roland kon niet eens uitspreken.
Driftig Bloog de oude man op tafel,
terwijl hij den jonkman toeriep.Halt,
Roland, geen woord meer daarover.
De geschieden!» haeft geleerd, dat lk
my aan den wil van mjn ouder»
onderwierp, dat ik daaraan rnjn ver
langens opc-ffsrde. Van mijn kinderen
eiseh lk even volkomene gehoorzaam
heid 1"
Wordt vervolgd).
Historische Roman
door
M. C. VAN DEN ENDE.
(Nadrnk verboden.)
Uit eigen beweging ging ze fijnen
wjjn presenteeren. Daarvoor ontving
ze een goedkeurend knikje van heer
Jan, die zleh buitengewoon vroolfik
maakte en den volgenden toast In
stelde
,Op uw geluk en dat van ons huls
wensch ik te drinken, Roland. Veel
heb ik geleden in mfln loven en ik
bea rijk aan ervaring geworden, ook
aangenaams bracht bet my, maar mijn
levenslustige .raiende Roland", die
my veelal last veroorzaakte, en zorg
baarde, hij is het ook, die den avond
van mijn bestaan veraangenaamt met
zijn huwelijksplannen. Zoo God wil,
zal hi) mij een schoondochter nit ecu
oud adeliyk huis bezorgen, en mis
schien mogen mOn oogen nog aan
schouwen een jonge loot aau den ouden
stam. Dat gy spoedig nw bruid hter-
heen voert, zal ons aangenaam zijn.
Een feestelijke intocht zal n bereid
worden, zoodra ln Middelburg de
macht van den Spanjaard geëindigd
zal zjn en gO uw vryheid van bewe
ging niet meer behoeft op te offeren
aan 't algemeen belang. Niet lang zal
dat meer duren, naar ik hoop en ver
wacht. Laat ons een beker ledigen op
de soboone Geraldine van Schengen,
die over zoo'n toovermr-cht beschikt,
dat zij Roland wist te dwingen, om
den wil zyns vaders te doen".
Staande werden de bekers tot den
bodem geledigd en nogmaals gevold.
Toen volgde een geregeld gesprek.
Heer Roland vertelde in alle nauw
keurigheid hoe h(J zoo plotseling ver
loofd geraakte en uit zijn schildering
en zyn blikken was het voor allen
duidelijk, dat h(J zyn Geraldine harts
tochteiyk beminde. Eindelijk maakte
heer Jan een einde aan 't gezellig
gekout met de mededoellng, dat hQ
Roland nog ouder vlar oogen wenschte
te spreken, waarop de dames de kamer
verlieten, om zich ter raste te begeven.
Julia was erg opgewonden. Het speet
haar geweldig, dat zy Boland niet
meer een oogenbllk alleen had kunnen
ontmoeten. Zij had hem zoo veel te
vragen, dat zy niet ln gezelschap
durfde doen. Nog gaf zy den moed
niet op. Zij wist, dat h(j aanstonds
vertrekken moeit naar Brigdamme,
waar zijn afdeeling was ingekwartierd.
Daarom besloot ze hem stil in de
voorzaal op te wachten, ofschoon de
koude daar vinnig was.
Op de teouen sloop ze stil de trappen
af. Telkens als een trede kraakte,
hield ze sleh een oogenblik stil, zslfs
ademde zy nauweiyks, want zy was
hoofd van Qörz gebombardeerd en
slaagden er ln, na herhaalde aanvallen,
een aantal loopgraven op de Oosten-
r5 kers te heroveren.
Ten Z. van de Mort Hommo won
nen de Franschen een loopgraaf op
de Duttschers. Da berichten van
Fransehe en Duitsche z?de aljn tegen
strijdig waar de vrai g besproken
wordt of de Franschen deze loopgraaf
ln hnn bezit konden houden.
Het nlenwe Russische offensief aan
het Oostenryksche front ls den gealli
eerden nitstekend van pas gekomen.
De Oostenrijkers waren daardoor
gedwongen, hnn opmarsch in Trentlno
tot nader order nlt te stellen en de
aanvallen der Dultsohers voor Verdnn
werden door troepenverplaatsing ver
zwakt.
Ds Rassen xUn er inmiddels ln ge
slaagd, de OostenriJksche linie een
vijftigtal kilometers achteruit te bren
gen. Meer naar het Noorden toe zijn
zy daarin niet geslaagd. Ten N. dor
Pripjet moerassen, bij Baranovitsi stie
ten zy op ernstlgen tegenstand. Czerao-
wits wordt door de Oostenrykors nog
hardnekkig verdedigd.
De Russen trachten thans van nlt
Luzk naar het N.V?. op te dringen
om Kowel te bereiken. Zy zuilen
daartoe de Siyr over de geheelellnte
tot Tsartoryok moeten overschryden.
In den sector tnsschec de Stoehod
en de Styr »ijn de Rassen eenige
malen teruggeworpen.
Ten Z.W. van Doebno hebban ifj
inmiddels de PlaBzowka, een zyrlvler
van de S yr, overschreden tusscben
Koztn en Tarnowka. By Kremenetz
aan de Galllclsehe grens maakten zy
zich van het boseh van Rostok meester.
De strijd woedt thans het hsvlgst
in Wolbynië.
V
In Daitsch Oost AHka hebben de
Unie troepen van generaal Smnts WH-
helmstal aan da Pangani-rivler en de
havenplaats Tanga bezet, waardoor
het Usambaragebled byna geheel ln
Brltsche banden is.
In het N.W. hebben de Engelschen
belangrijke diensten van het Belgische
leger ondervonden, dat ln het Ruanda-
geblcd thans Usumbnra aan het Tan-
ganyeka moer bezet heeft.
Eenige der laatste telegrammen
mogen hieronder nog eeu plaatsje
vinden.
Parijs. Het artlllerleduei was vrij
hevig ln den sector van Lombaertydez
in België.
Op den linker Maasoever hadden
handgranaten-aanvallen van de Duit-
ichers op de redoute van Avocourt en
de vooruitgeschoren Fransehe posten
ten W. van hoogte 304 plaat», die
gemakkeiyk werden afgeslagen. De
Fransehe stellingen aan de Mort
Hommo werden uevig beschoten. Op
den rechteroever woedde een artillerie-
strijd in den Fleury sector.
Na een hevige beschieting door de
FranBehe artillerie vau de Duitsche
werken op hoogte 435 ten Oosten van
Thauc (Vogezon), drong een Fransehe
afdeeling door in de eerste en tweede
Duitsche linie, die van vyanden ge
zuiverd werd.
Weensn. Op het Isonzo-front lette
de vfjand wederom een zeer levendig
arllHsrlevnnr in op den Monte del set
Rus?. Een aanval der Italianen op
onze stellingen by Bsgnl werd afge
slagen.
Op den bergrug ten Z. van Mou-
falcone hadden mynen- en handgrana-
tengevechten plaat». In den N. sec
tor van het Isonzo front mlslnkteeen
vyandelijke aanval op den Mrzli Vrh.
De voortdnreude krachtsinspanning
der Italianen tegen onze Dolomieten-
stellingen had eveneens geen sncces.
Daar werden de aanvallen by Rufredo
en by Groda del Ancona gefnuikt.
Hetzelfde lot viel den kracbtlgen
aanvallen van den vijand vannlt de
streek van Primolano op onze stellingen
ln den grenBhoek van den Monte Me-
letta ten doel.
Ook op ons front ten Z. W. van
Aslago werden asnzleniyke Italfaan-
sche strijdkrachten afgeslagen.
Van het Z. O. front valt geen nlenws
te melden.
Weensn. Aan de Proeth viel niets
belangrjks voor. Ton N. van Nie-
zwicko mislukte een poging der Rus
sen om den Dnjester te overschryden.
De aanvallen van den vyand op de
stellingen ten W. van Wisnowczyk
werden met onverminderde hevigheid
herhaald.
In Wolbynië wordt in de streek vau
Lokacsy en ln den Stochod—Styr
sector opnieuw verbitterd gestreden.
Lourenco Marques. Do Duit-
sobers deden een aanval op den Por-
tugeescber, grenspoBt van Unde. Z'j
werden krachtig afgeslagen.
Ktaten-Generaal.
Tweede Kamer.
Vrijdag is de behandeling der inter
pellatie-Schaper over de levensmiddelen
voorziening voortgezet.
L)e heer Van der Moolen (A.R.) ver
zekerde, voor de tGekomst geen waarborg
te hebben, dat er een voldoende voor
raad aardappelen aanwezig zal zijn.
Hij becritiseerde de onvoldoende samen
werking en betreurde het, dat de regee
ring meermalen niet juist was ingelicht.
Ook de werking van het distributie
bureau werd door dezen afgevaardigde
aan een scherpe critiek ouderworpen.
Hij betoogde, dat de uitvoer van één
centraal punt uit moet worden geregeld,
waarbij het instellen van commissies
zooveel mogelijk vermeden moet worden.
De geheele actie, inzake maatregelen
tot voorziening van levensmiddelen,
zou spreker naar een afzonderlijke af
deeling van het departement van Bin-
neulaudsche Zaken of bij een afzonderlijk
departement willen brengen.
De heer Snoeck Henkemans (C. H.)
wenschte de volle schuld der gemaakte
