103de jaargang.
FEUILLETON.
Het Geheim
van de „Neptunus".
GOME
3» nitgave deaer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en'Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
**r|* per kwartaal, lit Goes f 0,76, bulten Goes, franco l,«.
Afzonderlijke nommars 6 cent.
osaadlng van advortenttöis. op Maandag, Woensdag
en VHUDA6 vódr 13 usraa.
COURANT.
De prfis der gewone advertentlën ls van 1-5 regels 50 et., elke regel meer 10 et.
Bfi directe opgaaf van driemaal plaatsing derselfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelfik- an doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regals 1 1,— berstend
SawfisnuBsm»?» 5 «enh
Telefoonnummer 88.
Uitgave vaa ds NaaHSl Veisootsshap „Gcsasfee Courant". 3i*e«ta»r 9 W. tan Babnïvzid.
44
Een School voor Wijsbegeerte-
in Februari 1.1. is door eeuige per- j
soneu een stichting opgericht onder den I
naam „De Internationale School voor
Wijsbegeerte".
Het doel der stichting is in art. 2
der Statuten zoo kort mogelijk uitge
drukt in de woorden liet vormen van
een centrum ter verdieping van leveus-
en wereldbeschouwing.
Door te spreken van een „centrum"
wordt weergegeven, dat de school geen
leer verkondigt, en dus ook niet de
eene of andere richting vertegenwoor
digt, maar alleen opwekking en hulp
middelen wil verschaffen voor den op
houw eener eigen beschouwing van
leven en wereld.
Bovendien is levens- voor wereld
beschouwing gesteld, opdat studie,
hoewel niet verwaarloosd, niet op den
voorgrond trede en allereerst gezocht
worde naar datgene wat tot voedsel der
ziel dient en den mensch in staat stelt
aan zijne bestemming te beantwoorden.
Op de vacantie-cursussen, waarmede
de arbeid dezen zomer bescheiden be
gint, zal nog geen groot aantal voor
drachten worden gegeven. Veel wordt
verwacht van den ongedwongen omgang
der leeraren met de deelnemers en van
de deelnemers onderling.
Dan kan uitkomen wat in ieder is,
dan bouwt ieder op wat hem past, dan
wordt waarlijk eigendom verkregen, wat
alleen zelf zoeken en zelf vinden geven
kan.
lu voorbereiding zijn plannen voor
eeuige gebouwen op een terrein van
negen H.A. bosch- en heidegrond in
een rustige omgeving te Oud-Leusden
bij Amersfoort. De gemeente Amers
foort, die tegenwoordig zooveel doet
om vreemdelingen te trekken naar bare
schoone omgeving, heeft dit terrein ter
beschikking van de stichting gesteld.
Zoolang de eigenlijke gebouwen nog
niet verrezen zijn, zal de arbeid worden
verricht in een gebouw, dat op eenige
minuten afstands van het station en
de stad Amersfoort is gelegendaar
zullen dus dezen zomer de vacantie-
cursussen gehouden worden.
Evenwel komt op het bovenvermelde
terrein terstond een tent voor bet ver-
eenigingsleven. De vacantie-cursussen
zullen elk drie weken duren en wel
van 17 Juli tot 5 Augustus, van 7
Augustus tot 26 Augustus en van 2H
Augustus tot 16 September. Ze zullen
als hoofdleiders achtereenvolgens heb
ben dr. A. II. de Hartog te Haarlem,
dr. W. H. Ph. E. van den Bergh van
Eysinga te Zutfeu en dr.D. Bierens
de Haan te Aerdenhout bij Haarlem.
Andere leeraren mannen en vrou
wen zullen de taak dezer hoofd
leiders verlichten, door elk gedurende
een dag of enkele dagen een bijzonder
onderwerp te behandelenmystiek,
kunst, uatuur-pbilosophie, enz.
Na don lunch stelde air Mark voor,
oen wandeling te gaan maken, wat
met instemming werd begroet. Het
gezelschap verdeelde zich in troepjes.
Pat voegde zich natuurlek bfi Kate
LeBter, terwijl Bell zich met het
gezelschap van Martin Babbles ver
genoegde, ofschoon zfi heimelijk ver
langde naar Gerald Foster's tegen
woordigheid. Zoodoende bad Konald
gelegenheid, Carmela onder vier
oogen te spreken. Ze keek hem
nieuwsgierig aan.
,ls er nieuws?' vroeg zQ gejaagd.
,Ja, lk heb je zuster gesproken.'
„En ls *8 onschuldig f*
,Ja, en zfi heeft ons bovendien
gezegd, wie de misdaad bedreven
heeft'.
Carmela was ton uiterste verbaasd,
„Wist z0, wie Leopold Verschoyle
vermoordde
,Zij zegt, dat je neef 'tdeed.'
,Wat Matteof Dat ls onmo-
gelfik 1'
„Dat zogt hl) nstuurlfik ook,' zei
Konald, ds schouders ophalend. ,Maar
je znster beschuldigde hem ervan en
Hoewel elke cursus voor volwassenen
van eiken leeftijd en eiken arbeid zal
dienen, is er toch een weinig op ge
rekend, dat „studenten" liet liefst den
derden zullen volgen, omdat de leeraren,
die den leider ervan ter zijde zullen
siuan, wijsgeerig licht zullen werpen
op de studie van de natuur, de samen
leving, het recht en den godsdienst.
Met het bovenstaande meenen wij te
kunnen volstaan. Onze lezers weten
nu teu minste in groote trekken, wat
de strekking van deze school is en met
belangstelling zullen wij nagaan wat er
van dit pogen in ons land terecht komt.
Buitenland.
De afrijd In en bulten Europa.
Griekenland heeft, zooals wfi meer
malen reeds gelegenheid vonden uiteen
te zetten, een eigenaardige opvatting
van het handhaven eener strikte neu
traliteit.
Waar een staat als ds onze dit doet
door cr nauwkeurig voor te waken,
dat onze grens door geen vreemden
krfigsman wordt overschreden, opdat
geen vonkje van den groot:n oorlogs
brand naar ons grondgebied zal over
waaien, gaat men in GrlekenUnd van
de gedachte uit, dat het doelloos ls,
zich te verzetten wanneer een over
machtige mogendheid den doortocht
voor haar troepen eiseht.
Zao kon een expeditieiegor, uit Frac-
6i.hen en Engelsohen bestaande, onge
stoord in do ha van van Salonlkl landen
en kreeg gelegeDheld zich in de stad
en het daarachier liggende gebied zoo
krachtig mogelijk te versterken.
Weliswaar heeft de Grleksche re
geering daartegen ten krachtigste
geprotesteerd, doch het was van te
voren bekend, dat hot hier eer pro
test voor den vorm gold eu dat de
Grieksche troepen zich nit het ver
langde gebied terug zouden trekken,
zoodra de geallieerden er bezit van
hadden genomen.
Mat het proteit, tegen het voorne
men der eotente, om de Serviërs, ten
elrde hen bfi do troepen te Salonikl
te kanten voegen, over Grieksch
grondgebied dtarheen te vervoeren
heeft, zooals wfi kort geleden inelddep,
de Grleksche regeering haar eerste en
eenige succesje behaald. Op haar
aandringen toch zfin de bewuste
troepen over zse naar Salonikl ver
voerd.
Maar dit neemt niet weg, dat dan
toch de Grieksche regeering weer
heeft toegestaan, dat ook gewapende
Servische troepen hnn intocht in
Salonikl bielden.
De expeditiemacht, daar ter stede
gekampeerd, heeft Inmiddels alle ge
legenheid gehad, zich op 's vfiands
komst ten krachtigste voor te bereiden.
Salonikl is op moderne wfize ver
sterkt, ten W. daarvan is Fiorina
bezet en ten O is de linie tot Seres
doorgetrokken.
Zelfs in de streek van Kawala en
ten N O. daarvan aan do Mesra rivier,
zfin verdedigingswerken aangelegd.
hfi is gearresteerd.'
.Zal bfi ter dood veroordeeld wor
den
.Als hfi schuldig bevonden wordt,
ongetwijfeld. Maar men moet over
tuigende bewfizen van zfin schuld
kunnen aanbrengen.'
.Ik kan niet gelooven, dat mfin
neef de misdaad bedreef. Hfi had er
geen roden voor."
Je zuster zegt, dat hfi die wel had
namelfik dat hU vroeger op haar
verliefd was.»
„Dat was hfi zeven jaar geleden
ook," zei Carmela, „maar dat zal er
hem niet toe gebracht hebban, den
armen Leopold Verschoyle nu nog te
vermoorden. Maltezer edellieden wre
ken zich niet op zoo lafhartige wfise.'
„Vaisalla beweert, dat hfi zfin on
schuld kan bewfizen. Eén ding echter
ls zekerhet geheim van Leopold
Verichoyle's dood ls in '4 bezit van
je zuster en Vassalla.'
„Wat zal 't einde van dit alles zfin
zuchtte Carmela. „Als Vassalla de
misdaad zou bedreven hebben, ben lk
niet meer verplicht, hem te trouwen."
„Natuurlijk niet,» zei Ronald, haar
hand grfipend. „Ik hoop, dat je mot
mfi znlt tronwen.'
Ze trok haar hand dadelfik terug.
„Hoe kan je daar nü over spreken
riep ze hevig blozend uit.
„Omdat ik je liefheb," antwoordde
hfi, „en van je eigen lippen wensch
Zooale bekend, hebben de oentralen
tot nu toe zorgvuldig vermeden, de
Griaksc'ao grens op eenig punt te
overschrijden.
Terwfil iedereen verwachtte, dat na
de onderwerping van Servië, Duit-
BCherB en Bulgaren dei vluchtenden
vfiand over da Grleksche -.roes zouden
volgen, hebben de eentralen, dea na
ijver tusachen Grieken en Bulgaren
ken; ende, alles gedaan om de eersten
ten opzichte van de actie hunner troe
pen geruit te stellen.
Den Bulgaren werd daarbfi op het
hart gedrukt, niet het minste te doen,
wat Griekenland onaangenaam zou
kunnen zfin.
Inmiddels heeft nu bfina een half
jaar lang de entente in Salonikl- op
e;n vfiand gewacht, die maar niet
komen wilde.
De eentralen hadden blfikb&ar over
wogen, dat een sterke troepenmacht
op Grieksch grondgebied, die dus aan
h6t front in Oost of West waa out.
trokken, hen geen kwaad kan doen,
zoolang deze werkeloos in de omge
ving van Salonikl bleef.
Met verwondering mag mee zich
dan cok afvragen, waarom een zoo
sterke troepenmacht oiaanden lang
werkeloos op een uitblfivenden vfiand
wachtte en niet zelf hot initiatief nam,
dion vfiand in naburig gebied zoo
spoedig mogelfik in zfin zwakste
plekken aan te tasten.
Heeft misschien deze expeditiemacht
op de volledige uitrusting en indeeling
der Serviërs gewacht om tot een aau
val op Bulgaarsch of Servisch gebied
over te gaan.
Het is op hst oogenblik nog Diet
uit te maken, maar dit staat vast, dat
de eentralen, in dit geval de Bulgaren,
weer een voorsprong op bun vfianden
hebben gekregen, door waarschfinlfik
zelf tot een begin van het offensief te
besluiten.
Gedachtig aan het feit, dat de
Grieksche regeering den geallieerden
meermalen getooad heeft onder protest
in het betreden van haar grondgebied
en het in bezit nemen van baar ver
dedigingswerken te berusten, hebben
thans de Bulgaren te hunnen opzichte
eenzelfde gedragslijn geëlscht.
Reeds is gemold, dat een Bulgaoraehe
krijgsmacht, ter sterkte van 25000
man, de Macedonische grens heeft
overschreden.
Aan de Strcema tnsschen Demir
Hlssar en Seres staat een Grieksch
fort, dat de Kapel pas beheerscht.
Dit fort hebben de Bulgaren een
voudig in bezit genomen.
Duttsehe en Bulgaarsche officieren
hebben den Grlekschen commandant
medegedeeld, dat de linkervleugel
van het Bulgaarsche lager in Mace
donië tegen oen aanval dor geallieerden
moet beveiligd worden, zoodat de
Bulgaren genoodzaakt waren, bezit
van het tort te nemen. De Balgaren
zfin thans ook Demlr Hissar binnen-
gerokt.
Zfi hebben voorgesteld, het fort te
bezetten in overeenstemming met de
beginselen der onzijdigheid, zooals
deza te Athene gehuldigd worden.
De Grleksche regeering heeft blfik-
te vernemen, dat je mfin liefde beant
woordt.'
„Hoe kan je de nicht hnwen van
misschien een mDdadlger
„Dat kan me heelemaal niets schelen,
lk wil je tot vrouw.'
„Wacht tot het proces ten einde is.'
„Denk daar niet meer aan. Vassalla
zal binnen enkele w.ken verhoord
worden en dan wordt de zaak op de
een of andere manier beslist. Maar
Carmela,' haar hand weer grfipend
„wil je mfin vronw worden, ais alles
afgeloopen ls
Zfi zweeg even ea zei toen een
voudig.
„Ja.'
Konald sloot haar in de armen en
kuste haar.
XXXVI.
De arrestatie van Vassalla verwekte
groote sensatie. Hfi was wel geen be
kend personage, maar het zonderlinge
van do zaak, die door de bladen,
zooals gewoonlijk, mot de noodlge
verfraaiing werd vermeld, trok ieders
aandacht.
,'t Vreemdste van 't heele geval was,
dat Vassalla hardnekkig weigerde,
Iets tot zfin eigen verdediging in te
brengen en dit volhardend stilzwijgen
werd als een bekentenis van zfin
sohuld beschouwd. Maar do markies
lachte grimmig, als reen hem erover
sprak, en zei, dat hfi best In staat
baar begrepen, dat men de eene partfi
geen voordeel mag verschaffen zonder
dat men thans ook aan de eKchen
van de andere tegemoet komt.
De Grleksche bezetting heeft dan
ook het fort zonder eenlgen tegenstand
voor ds Bulgaren ontruimd.
De telegrammen, welke deEngelsche
en Franscho nieuwsbureaus over oen
en ander zenden, dragen nstuurlfik
zeer sterk den stempel der partfidlge
voorlichting.
Waar de expoditieraacht der entente
zelf leeds zooveel Grieksch grondge
bied zonder slag of stoot in bezit nam,
durf! men der Grleksche regeering
niet verwfiten, dat zfi tegenover de
eentralen eenzelfde bandelwfize ge
volgd heeft
Dat de Grleksche regeerlng tegen
de bezetting van hot fort geprotesteerd
heeft, ligt geheel ln de Ifin harer
handelingen tegenover de entente.
Nasr Kenter ons echter wil mee-
dealen, ls het Grleksche volk over den
jongsteD maatregel der Balgaren bui
tengewoon verontwaardigd en wordt
de slaafsche houding dor regeerirg
ten sterkste gelaakt.
De dagbladen te Salonikl elschen
zelfs een prijsgeven der Gnzfidlgheld
en een onmiddellfike aansluiting van
Griekenland bfi ds entente.
Hot is te begrfipen, dat het deel van
het Grleksche volk, dat onverholen met
de geallieerden sympathiser», zich in
dezen geest kan ultlateD, dat de regee
rlng evenwel doen kan, wat zfi gedaan
l eeft, wfiiterop, dat de meerderheid
van het volk in dezen achter haar
staat.
Zullen nu de Bulgaren hun opmarsch
beginnen, of geldt het hier slechts een
positieverbetering van hunne zfide?
De eerstvolgende dagen zullen daar
over wel nadere berichten brengen.
Op het W. front voornamelijk artil
lerie gevechten, door kleine Duitsche
aanvallen onderbroken.
Ds Dultrchers namen een belangrijk
deel van de Fransche stellingen tus-
schen den Z. top van den Mort Hommo
en Cumièras.
Op het Itallaanscho front maakten
de Oostenrijkers voortgang ln de hnnrt
van de grensvestingen Arserlo en
Asiago. Spoedig zal moeten hlfiken
of de Italiaansche fortenllnie tegen
het zware Ooitenrfiksche geschat
bestand is.
De volgende telegrammen teekenen
den toestand op de verschillende
gevechtsterreinen.
Parijs. Ten Z. van Roye hoeft het
FraoBche geschut de werken der voor
ste Dnltsche linie in den omtrek van
Benvreignes overhoop geworpen.
Op den linker Maasoever heeit de
wederzfidache artillerie aanmerkelijke
werkzaamheid ontwikkeld. Een aanval
der Dultschers, uitgaande van hot
Kavenhosch, is volslagen afgeweerd.
Eau tweede aanval ia eveneens ver
ijdeld
In den omtrek van Vaux is een
verwoed artillerlegeveeht geleverd.
Weenen. In het versterkte vak van
Asiago zfin onze troepen "bij Koana
het dal va de Assa overgetrokken,
zon zfin, zichzelf te verdedigen, als
de tfid ertoe gekomen was ea dat hfi
bovendien nog ln staat zon zfin, Bl-
anoa te straffen.
Deze dame was door 't geval de
heldin van den dag geworden. De
reporters van alle bladen probeerden
een interview met haar te hebben,
maar ze weigerde steeds, huu te
woord te staan en bleef gewoonlijk
rustig thuis ln haar bétel, waar ze
over Vasialla's val zat na te denken.
„Hfi wilde me niet huwen,* dacht
ze dan wraakzuchtig. „We zullen
eens zien, hoe 't hem bevalt, wegens
moord ln de gevangenis te zitten."
Carmela kwam naar Londen en had
een onderhond met haar znster, bfi
welke gelegenheid de laatste als
gewooDlfik haar zelf beheersching
verloor.
„Hfi wenschte jou te huwen hfi
wonsehte jou te huwen siste zfi
voortdurend.
„Ik kon 't niet helpen,'antwoorddo
Carmela. „Ik verlangde h9elemaal
niet hem te tronwen en zon me ook
nooit met hem verloofd hebben, was
't niet geweest om jon te redden."
„Haha! Om mfi van den ondergang
te redden, veronderstel ik 1 BahIk
geloof er niets van. Hfi beschuldigde
mfi van den moord, de schurkt maar
hfi «al er voor sterven ja sterren 1'
„Weet je zeker, dat hfi da de
misdaad bedreef V' vroeg Carmela
hobbon den vfiand bfi Canova terug
gedreven en zfin op dn dalhelllngen
tec Z. en ten O. daarvan opgerukt.
Andere strijdkrachten hebben, na
de versterkingen op den Monte Inter-
rotto te hebben genomen, de hoogten
ten N. van Asiago, n.l. den Monte
Zebio, Monte Zingarella en Corno di
Campo Blanco bezet.
In het dal van de boven-Foslna zfin
de Italianen na hardnekkige» strfid
uit hun stellingen ten W. en ten Z.
van Bottalo verdreven.
Rome- In het Lagarlna (Etsoh)dal
heeft de vfiand zfin hardnekkige en
bloedige aanvallen tegen onze stellin
gen tusachen de Etsen en do Vallarsa
herhaald. Zfi zfin alle afgeslagen.
In het vak tusachen Posina eu Astico
is hot hevige artlllerlegavecht voort
gezet. 's Middags heeft de vfiand in
dichte drommen ean deol onzer stel
lingen ten Z. van de Posina aange
vallen.
Na een verbitterd gevecht la hfi met
aanzienlijke verliezen afgeslagen.
Op do hoogvlakte van Asiago heb
ben onze troepen thans stellingen
bezet, die het bekken van Asiago
beheerscben, en deze stellingen be
vestigd.
Berlijn. Levendige vuurgevechten
aan het front tnaschen het La Bassée-
kanaal en Atrecbt.
Ten Z. van hst Bols do Corbeanx
en hot bosch van Cumtèrea namen wfi
de stelling van de FranBChen tnsschen
den Z. top "an den Mort Hoinme en
het dorp Cumières ln hnn gohoele
uitgestrektheid.
Twee tegenaanvallen tegen het dorp
Cumlères zijn afgeslagen.
Berlijn, Dnltsche en Bulgaarsche
strijdkrachten hebben, om zich tegen
een blijkbaar beoogde overrompeling
van de Entente troepen te beveiligen,
den belangrijken Kupcl-pas aan de
Stroma bezet. Onze meerderheid dwong
den Grlekschen post voor ons plaats te
maken. Overigens zfin de Grleksche
sonvereinlteits posten ontzien.
Parijs. Op den linkeroever van de
Maas hebben de Duitsehers na een
hevig bombardement tnsschen Avo-
conrt en Cumières twee hevige
aanvallen gedaan. Beide mislukten.
Een krachtige aanval van den
vfiand tnsschen den Mort Homme en
Cumières,die uit het Bols des Corbeaux
ondernomen werd, werd door ons
gordfinvnnr gebroken, behalve op een
front van 300 M waar de Dultschers
in de voorste linie d6r Franachen
voet kregen.
Binnenland.
Bet itoomschip Waal'.
Vroeger ls gemeld, dat het van
Amsterdam naar Blzerta bestemde
Nederlandsche stoomschip „Waal",van
de naamlooze vennootschap Hontvaart
alhier, sinds den tweeden Paasohdag
te Cardiff lag en van de Engelsche
autoriteiten geen vergunning kon
krfigen om te bunkeren deze vergun
ning zou alleen worden verleend op
aarzelend.
„Ja, ik ben er zeker van. Zag lk
hem dien avond niet nit Versoboyle's
hnt komen En stak de dolk, dien jfi
hem jaren gelsden gegeven had, niet
in de borst van den vermoorde Oflk
er zeker van ben Bah I Laat hem
zjjn onschuld bewfizen, als hfi 't kan.
Je moest mfi dankbaar zfin,' vervolgde
ze woedend, „want zonder mfin
tusschenkomst zon je Vassalla gehnwd
hebben. Eu wat zou er dan van den
Australiër geworden zfin
„Ja kan mfin Aostraliër balten
kwestie laten," antwoordde Carmela
wrevelig. „Ik wacht slechts op den
afloop van deze ongelukkige zaak, om
hem te hnwen.'
„Ja, doe dat! Doe dat!' riep Blan
da nit. „Stel den oceaan tnsschen ons 1
lk wensch je nimmer meer te zien 1
Als jfi er niet tnsschen was gekomen,
zou mfin echtgenoot mfi Hei gohad
hebben.'
„Hfi had je lief," zei Carmela,
„raaar je slechte karakter doodde die
liefde weldra.'
Op dit gezegde barstte Uianca in
een stroom van verwfitlngon los. Om
er een einde aan te maken, verliet
Carmela haar en ging naar 't Lang
ham bétel terng, waar sir Mark haar
wachtte.
„Ik wensch mfin znster niet meer te
zien," zei ze vastbesloten en ze zag
haar ook niet torugfi Wordt vervolgd.)