N°. 63 1916 Zaterdag 27 Mei 103de jaargang. Bij dit no. behoort een Bijvoegsel. FEUILLETON. Het Geheim van de „Neptunus". Buitenland, ÖESCHE Sejuitgave dezer Courant geschiedt Haandag-, Woenidag- en'Vrijdagavond uitgezonderd op feestdagen. Prgs per kwartaal, in Goes f S,VC, bolton Gooi, franco f l,«». AfxonderRjke nommers cent. tnaendliiK van advertentlën op Maandag, Woensdag en VRIJDAG- vóói ia uren. Telefoonnummer 38. Uitgave van de Naam. Een belangrijk wetsontwerp. (Beschikbaarstelling van levensmiddelen). De lieer Jac. Wellemau te Krab- bendijke verzoekt ons opname van bet volgende, waarvoor wij gaarne een plaatsje inruimen. Hoe dikwijls is niet de verzuchting geslaakt„Wat zijn onze wetten toch altijd ellendig lang l" Gewoonlijk kreeg men daarop als bescheidDat komt in zekeren zin door de Hollandsehe degelijkheid men wil tot in het kleine de puntjes op de i's zetten, men wil dus, zwart op wit, alles reglementeeren. Daarnaast kreeg men dan de mede- deeling, dal. in andere landen, Enge land b.v., niet alles zoo werd uilge- spouuen, maar alleen de groote begin selen, de groote lijnen in de wet werden vastgelegd, welke dan door uitroerings- maatregelen, werden aangevuld. Dit laatste wordt dan door veleu een voordeel geacht. Wat zullen nu dezulken hun hart ophalen bij 't kennisnemen van een Ontwerp van Wet, dat den lüMeij.l. hij de 2e Kamer is ingediend en dat, iaat ons maar zeggen, slechts één artikel bevat 1 Of nu het feit, dat deze wet kort is, oorzaak mede is, dat er zoo weinig van en over gesproken wordt, durven wij niet beweren, maar een feit is het en toch, wij schreven het bovenop, is het een belangrijk wets ontwerp. Het eenige artikel, ontdaan van zijn aanhangsel, luidt „Aandeel van het Rijk in de kosten van gemeentebesturen, voortvloeiende uit de beschikbaarstelling van levens middelen tegen verminderde prijzen f 20,000000". Goed leesbaar is dit artikel, geen woord Fransch erbij, en toch mogen wij vragen wordt de heteekenis, wordt de diepte ervan ten volle beseft f Wij willen het in onze eigen woorden weergeven „Het Rijk zal een groot bedrag inedebetalen in de kosten, die door- gemeentebesturen worden gemaakt, als deze tegen verminderde prijzen levens middelen voor de burgerij beschikbaar zoudeu slelleu". Met opzet lieten wij het bedrag van f 20,000000 vervallen, omdat volgens onze meening de groote beteekenis van deze wet niet ligt in dit cijferHet beginsel, de groote lijn, geeft den toon aan en het zwaartepunt .ligt in de toelichting, die de Minister geeft: Het is ondergeteekende niet mogelijk, wegens gebrek aan gegevens, het voor dit doel benoodigde bedrag ook maar bij benadering juist te bepalen. Door het toestaan of weigeren van het thans aangevraagde bedrag van 20 millioen 42 XXIV. In dien Utasekentijd amuseerde Vassalla, onbewust van den storm, die boven ïjju hoofd dreigde los te barsten, zich uitstekend in Londen en maakte juist plannen, om zich naar Marlow te begeven, ten einde Carmela te zien. Hjj dacht, dat h(j Bianca ouderworpen had en dat elke hinder paal tot z{jo huwelijk alt den weg was geruimd. Hij zat in zijn kamer ia het Langham hötel op z(jn gemak oen sigaar te rooken, en dacht na over dan goeden loop der gobearta- n it sen. ,De fortuin begunstigt me,* dacht hij, in zijn fauteuil achterover liggend en naar de blauwe rookwolkjes sta rend, die hl) uitblies. „Ik heb die duivelsche Bianca den mond gesnoerd oa mijn mooie Carmela voor mg ga- wonnen terzelfder tgd. Hoe won derlijk, dat de dood van Verschoyle voor m{j het middel is geweest, om een mooi vrouwtje en een fortuin te bemachtigen. Ik zal big zijn, als het huwelijk gesloten is en nietB zich meer tussehen Carmela en mjj kan •tellen. Ik neem haar dan mee naar Malta en ga weer op mijn kasteel wonen. Zij geeft nu nog niets om gulden, wordt echter eeue uitspraak verkregen, waarop kan worden voort gebouwd". "Wij hebben derhalve gelijk. Niet het bedrag, maar het beginsel geeft den doorslag. Vandaar, dat de inhoud van deze wet moet worden beoordeeld naar de toelichting daarop, naar den ge- dachtengang, die bij den Minister bij de uitvoering daarvan zal voorzitten Wij zouden ons dan ook al zeer vergissen, als niet straks bij de behandeling van deze wet in de Kamer, de klemtoon zal worden gelegd, juist op de toelich ting, terwijl over het bedrag (al is dat een respectabel cijfer 1) lichtelijk zal worden heengestapt. En uit hetgeen wij voorop schreven, lijkt ons dit volko men juistMet en door dit wetsontwerp wordt aau de Kamer de gelegenheid gegeven, met denMinister van gedachten te wisselen over de manier, waarop tot dusverre is getracht te voorzien in de eerste behoeften, welke de buiten gewone toestanden in 't leven hebben geroepen, en ten tweede over de wijze, waarop dat in de toekomst zal gebeuren 1 Ongevraagd willen wij aan dit debat deelnemen Om voor de lezers duide lijk te ziju, is het natuurlijk noodig, dat wij, vóór onze eigen meening te doen kennen, de zienswijze van den Minister doen voorafgaan. Wij vinden deze in zijne Memorie van Toelichting, welke, bekort, hierop neerkomt(Wij laten hierbij den Minister in onze taal spreken „Wij hebben al twee moeilijke j'aren achter den rug, maar de waarschijnlijk heid is groot, dat een derde crisis-jaar moet worden doorgemaakt en hoe spelen wij dat klaar Ik heb getracht ver schillende gegevens te verzamelen, die mij daartoe als handleiding zouden kunnen dienen en deze doen mij zeggen, dat de vooruitzichten niet rooskleurig zijn. De mogelijkheid is niet uitgesloten, dat bestaande bedrijven door gebrek aan grond- of hulpstoffen zullen moeten stopgezet of ingekrompen worden en dan zal de nood in verschillende kringen hooger stijgen. Het Koninklijk Nationaal steuncomité zal dan nog meer naar voren moeten treden en ik hoop, dat de Kamers daartoe, door 't beschikbaar stel len van geld, de gelegenheid zuilen ver- grooten Dat steuncomité doet ziju werk goed en mag vertrouwen hebben. Maar er komen nog meer moeilijkheden De mogelijkheid bestaat, dat onze grond minder zal gaan opbrengen, omdat b.v. de benoodigde hulpmeststoffeu ontbre ken en dan komen wij nog meer in de misère, want verschillende voedings middelen zullen dan in mindere mate voorhanden zijn, en ook de uitslag van het landbouwbedrijf zal minder wezen. En nu mag je van de boereD toch niet alles verwachten 1 Zij hebben al een me, maar ze zal nog wel verliefd op mo worden.* nxoni Zoo bouwde hg luchtkasteelen en droomde heorljko droomen, die ech ter nooit verwezenlijkt zouden wor den, want op dat oogenblik werd er op de denr geklopt. Had hjj geweten, wat dat tikje op de deur ditmaal voor hem beduidde, b(j zou niet zoo rustig binnen* geroepen hebben. Maar hg wist het niet en bleef das kalm met rooken doorgaan. Een kellner stond op den drempel en achter hem stonden Bianca, Ronald Monteitb, Gerald Foster en een hem onbekend persoon. Vassalla stond ontsteld op, toen z(J binnentraden. „Wat, voor den duivel," begon hg, maar Bianea viel hem In do rede. „Dlt is de markies Vassalla,' zei ze, op den verbijsterden edelman wijzend, waarop de vreemdeling hem naderde en een bevel tot inhechtenisneming te voorschijn haalde. „Matteo Vassalla, Ik heb last, u te arresteeren." „MQ arresteeren 1" bulderde de markies. „Wegens moord op Leopold Ver schoyle," voltooide de detective sfln zin. „Is dit een grap?* vroeg Vassalla nijdig. ,U zult hot tegendeel wel onder vinden," zei Bonald. ,'t Is mgn plicht, u mede te doelen,* iel de detective, „dat, wat n zegt, all getuigenis tegen n In aanmerking zal worden genomen bg uw verhoor.* belangrijk deel van hunue opbrengst tegen verminderden prijs afgestaan, voor de kaas alleen b.v. reeds f12483536. Om dat te kunnen volhouden moet aller eerst gezorgd worden, dat die voort brenging niet belemmerd wordt, 't Be roerdste is, dat wij daaraan zoo weinig kunnen doen. Wij kunnen kunstmest aankoopen, maar absoluut niet garan deeren, dat deze op tijd komt of niet geheel achterblijft. Wij moeten nu langs anderen kant probeeren, dat die productie op pijl blijft, en dan hebben wij ons allereerst af te vragen Welken prijs zullen wij voor verschillende ar tikelen aan de boeren betalen f Want daarvan hangt ook veel af Geven wij te weinig, dan loopen we gevaar, dat de boeren het verbou wen van levensmiddelen inkrimpen en dat mag heelemaal niet. Integendeel, de voortbrenging van levensmiddelen moet worden vergroot en daarom mag ia geen geval minder worden betaald dan de productie-kosten bedragen. Ja, er moet zelfs een zoet winstje over blijven, want anders zullen de land bouwers het bijzonder geschikt middel tot vergrooting der nationale opbrengst, het ombreken van weidegronden, niet in toepassing brengen. Vandaar, dat bij het productie-vraagstuk de centenkwes tie moet medespreken. Te meer, daar ook de overvloed van sommige produc ten zal verminderen en derhalve van hooge uitvoerprijzen minder zal kunnen worden geprofiteerd. In den beginne kon men nog eens radicaal ingrijpen, de mensohen dachten toen ,,'t is toch maar voor één keer", maar nu een der gelijke abnormale handeling a.h.w. regel zou worden, gaat dit niet. Men dient nu voorzichtiger te zijn en zijne han deling op meerdere gegevens kunnen gronden. En nu lijkt het mij, dat de gemeenten betere gegevens hebben dan het Rijk, vandaar, dat deze met meer juistheid den prijs zouden kunnen bepalen. De gemeenten kunnen ook beter overzien, wat ter plaatse noodig is, kennen de draagkracht hunner in gezetenen, vandaar dat de gemeenten in de eerste plaats de uitvoering dezer wet ter hand zullen hebben te nemen. Zij kunnen dat doen zelfstandig, of wel gecombineerd met andere gemeenten. Het Rijk zal ze desgevraagd voorlich ten en geldelijk steunen. Hiervoor vraag ik mijn f 20000000, maarik reken er op, dat de gemeenten niet onnoodig aankloppen, en in ieder geval de loopende kosten (contrftle enz.) voor hare rekening nemen en nog een aardig gedeelte b.v. zullen bijpassen. Dan is de kans groot, dat verschillende levensmiddelen tegen verminderde prij zen onder het Nederlaudsche volk zul len kunnen worden verdeeld," (Slot volgt) „Bah,* gromde Vassalla met een minachtend gebaar, den detective den rng toewendend. „Wie beschuldigt mg van deze misdaad?' „Ikzal Bianca vooruittredend. „jg 1* riep bg terugdeinzend nft. „Ben je gek geworden, om zoo iets te doen „Neen, ik ben niet gek, maar lk zou 't geweest zgn, als lkjou met Carmela had laten trouwen." „O* zei bg, njjdlge blikken op Konald werpend, „'c Is dus oen com plot om mg van mgn verloofde te berooven." „Ze ls uw verloofde niet,* riep Bonald uit, ,zg word door u ge dwongen. Nu ls zg vrg." „Om tt te huwen,* zei de markies kwaadaardig. „Als ae mg bobben wil, ja,* anc» woordda Bonald. De markies wendde zich tot Foster. „Meneer hoe beet u ook weer,* vroeg hg, „gelooft u deze beschuldi ging „Deze dame zegt, dat u den moord bedreef," antwoordde Fozter. „Bianca,* zei Matteo minachtend, „ie een gekkin." „Denk je dat?' vroeg zg rustig. „Je zal toch ondervinden, dat er methode in mgn krankzinnigheid is.' „Ik kan de heele beschuldiging weerleggen," zei Vassalla, zich naar zgn schrgftafeltje begevend. „Kom, meneer," drong de detective aan, „we moeten gaan." „Gaan met jou?" riep Vassalla De afrijd In en bulten Europa. President Wilson is weer aan het speechen geweest. En ditmaal heeft het hoofd van den Amerikaansehen statenbond zich all bemiddelaar voor den vrede opge worpen. Te Charlotte, in Noord Casollna, in een rede voor 100.000 toe hoorders, heeft de president betoogd, dat de tijd voor de Vereenlgde Staten ls aangebroken om hun diensten tot herstel van den vrede tussehen de oorlogvoerende landen van Europa aan te bieden, Amerika, de smeltkroes van de meest niteenloopende elementen, had z.l. het bowgs gegeven, dat vereffe ning van eigenaardigheden van ras, overlevering en ervaring zeer goed zonder wapengeweld tot stand kan komen. Nu de oorlogsgebeurtenissen tot staan zgn gekomen, achtte de president den tgd aangebroken, den strgdvoerenden te vragen of zg hun macht willen doen gelden in geweld, dan wel zich in vrede wgden aan het behoud van de menschaigke gemeenschap. De president eindigde heel poëtisch, door te herinneren aan het woord der heilige schrift, dat na storm, aardbe ving en brand, de matige, zachtste stem der menscheigkheid gehoord wordt. Dat is van president Wilson onge twijfeld een heel mooie redevoering. Maar niet zonder reden vraagt men zich af, of het den president met zgn vredesbemiddeling thans ernst ls, dan wel of deze rodevoeriog ten slotte weer geen ander doel heeft dan zgn kansen bg de a.s. verkiezing, ten koste van die zguer tegeneandldaten, to doen stggen. In Duitsehland heeft men langza- merband geleerd den president ten opzichte van zgn vriendschappeigke gevoelens voor de centralen eon beetje te wantrouwen en in de Duitsche pers wordt dan ook de wensch geuit, dat Wilson bewijzen most geven voor een wgsiglng in zgn houding vóórdat hg do moeiigke rol van vredesbegiidde- laar op zich kan nemen. De Duitsche nota kan hem er op gewezen hebben, dat hg niet alleen aan Duitschlands vganden moet vragen, het volkenrecht te eerbiedigen, maar hen daartoe most dwingen. Dan alleen zal hU de wereld hebben be wezen, dat hg objectief staat ten op zichte van alle oorlogvoerende volke ren en zulk oen Invloed bezit, dat bg de moeligko, maar dankbare rol van vredeitichtsr, met kans op succes, op zich kan nemen. Esrst dan zal de Duitsche regeering er aan kunnen denken, van Wilson nltgaando vredesbesprekingen to be ginnen. Dat Wilson zich evenwel In den bovenaangedulden geest heeft uitge laten, kan er op wijzer, dat hg óf toornig uit. „Ben je dwaas? Ik kan die beschuldiging weerleggen," en hg opende den lessenaar en haalde er z(jn portefeuille uil. „Probeer 't maar," zei Bianca laconiek. Een verweasching mompelende, opende de markies zijn portefeuille en doorzocht ze. Plotseling keerde bQ zich doodsbleek om. „Waar ls de brief?* vroeg hg. „Welke brief?" vroeg Bianca tae- daard. „Welke brief Vervloekte duivelin 1* schreeuwde hg. Jg weet, welken brief lk bedoel den brief, dien ja man schreef. „Ik weet van geen brief,* zei ze met een grgns. „Dat zgn allemaal maar uitvluchten.' „Ik zweer, dat 't niet waar 1»,* riep Vassalla wanhopig nit, ik vermoordde dien man niet. Als de tgd gekomen is, zal ik mg van die beschuldiging zuiveren. Ik kan mgn onschuld be- wgzen." „Bewijs ze dan,* hield zij sariend vol. „Met den ontbrekenden brief zeker „Ja, en jg weet waar hg is," zei hg. „Gemeeno ploert," gilde ïU, „je liegt," en ze sprong op hem toe, maar Bonald hield haar nog bfitgds tegen. „Dit heb ik aan u te danken,' zei Vassalla tot Bonald, toen hg zgn hoed opzette en zgn jas aantrok, „maar lk zal dit nooit vergeten en me wreken, reken daar op, en wat die valBche duivelin aangaat, ik zal mgn onschuld toegooit aan de openbare meening in de Voreenigde Staten, óf er thans van overtuigd is, dat zgn bemiddeling aan alle partgen meer welkom is dan vroeger. Daartoe kannen de Daltsehe nota's maar niet minder de jongste uitlatin gen van Grey en Von Bethman Holl- weg bet hare hebben bijgedragen. Want ondanks de laatste motie van het bestnur der nationaal liberale partg in Duitsehiand, waarin geconstateerd wordt, dat uitbreiding van land- en zeegrenzen noodzakelijk is voor de veiligheid van het rgk, bigkt meer en meer, dat Duitsehiand van een vrede, waarbg het rechtsgevoel der bevolking niet geschokt wordt, niet afkeerig zou zgn. Men ziet in de benoeming van Hel- fferlch tot rgksmlnister van binnen- landsche zaken en vlce-kanseüer een poging tot toenadering, daar het be kend is, dat deze staatsman, die naast Von Bethmann Hollweg de taak zal hebben, over vredesvoorstellen te on derhandelen, reeds in vroegere besprekingen met Amerika een krach tig aandeel heeft genomen. Het is een gelukkig verschgnsel, dat uitlatingen overeen toekomstigen vrede door verschillende vooraanstaan de staatslieden meer en meer de aan dacht vragen en dit verschgnsel kan er natuurlijk den Amerikaansehen pre sident ook toe gebracht hebben, met mesr vertrouwen dan vroeger Ame- rika's bemiddeling in de naaste toekomst in uitzicht te stellen. De tgd van de onvervulbare vredos- elschen, zooals de vernietiging van Duitsehiand of van het Pruisische milltalrisme ls voorbg. Alleen de president der Franscbe republiek bigft daar in dit stadium van den krfig nog aan vastbonden. Maar de jongste nitlatingen van Grey, den Engelsohen minister van Buitenlandiche zaken, welke wg dezer dagen uitvoerig weergaven, bewgzen wel, dat men in Engeland de vredes voorwaarden wat meer van den kant der practlsche mogeigkheid gaat beschouwen. Dit stemt hoopvol waar het de eerste noodzakelijke stap is op den weg naar een voor belde partgen aannemeigk compromis. Er is tusBchen Duitsehiand en En geland nog een te groot verschil van inzicht in de wettigheid en gegrond heid der wederzgdsche handelingen en de uitlatingen over een aanneme- lijken vredasgrondtlag voor belden worden nog te zeer bedekt door wederkeerlge beschuldigingen, den oorlog noodeloos te hebben ontketend en daardoor da schuld van het Euro- peasche bloedbad te dragen. Maar ook hierover wordt op minder harts- tochteigke wijze dan vroeger gerede neerd en het gevolg van de weder zgdsche uitlatingen moet ten slotte zgn, dat het verleden wordt begraven en de besprekingen over een compro mis meer en meer op den voorgrond bewgzen en haar dan straffen." „Bah! Ik tart jet" riep zg uit. „Je zal Carmela niet tot vrouw krggen, maar haDgen 1 hangen 1 zooals een schnrk, als jg bant, verdient 1' „Houd op, mevrouw, laat dat,* iel Bonald, geërgerd door haar manier van optreden. Vassalla ging met den detective naar de deur, doch weudde zich nog even om, vóór hg heenging. „Zoo zeker als er eén God in den hemel ls, ben ik onschuldig.' zei hg trotsch. „Die vrouw brengt alleen een beschuldiging tegen mg uit, om haar dwaze jaloezie te voldoen. Ik kan mgn onschuld bewgzen on zg* op Bianca Verschoyle wijzend „heeft er het bewgB van." Toen da denr zich achter hem geBloten had, richtte Foster zich tot Bianca. „Wat bedoelt hg vroeg de advo caat. „Ik weet 't niet?' antwoordde zg. „Ik bezit geen bewgs van zgn onaohuld en ben bereid voor den rechter te zweren, dat bg Verschoyle vermoord heeft.' „Hg zegt, dat hg onsohuldig is,* zei Bonald. „HU zou alles beweren om zgn hals te redden, maar hg is schuldig; hg moet gehangen worden.' Wordt vervolgd). De prgs der gewone advertentiënls van 1-5 regels 50 ct., elke regel meer 10 et. Bg directe opgaaf van driemaal plaatsing derselfde advertentie wordt de prgs slechts tweemaal berekend; Geboorte-, huweigk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 1—10 regels k I,— berekend Bcwfinaaainers S «ent. Vaxnootsekap „Gsasslte Courant". Birestaar G. W. van Babnkvelp.

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1916 | | pagina 1