N°. 51 1916 Zaterdag 29 April, 103de jaargang. Bij dit do. behoort een Bijvoegsel. BRUIN BROOD. 32 FEUILLETON. Het Geheim van de „Neptunus". Buitenland, GOESCHE GOVRAIVT. Da.uitgave dezer Courant gezohledt Maandag-, Woenidag- on'Vrijdagavond nitgezonderd op feestdagen. 1 Prji per kwartaal, in Goes f 0,75, buiten Gobi, franco 1,05, Afzonderlijke nommer* cent, -unending van advertecöSn op Maandag, Woensdag en VRIJDAG vóó* 13 uren. Telefoonnummer 88. Uitgave van da Naami. Vennootschap „Qszszhe Conrant". De prjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 ct., elke regel meer 10 ot tB| directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfda advertentie wordt de pryi slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwelSk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 1—10 regels h f 1,— berekend Bewtraumuersi 5'. «est. Sireetemr 9. W. tam Barnïvïm. Wat zoovelen vurig gehoopt hadden, dat ons bespaard zou blijven, hebben wij dus niet kunnen ontkomen. De verschrikkingen van den oorlog zijn niet langs ons been gegaan, wij zullen ze aan den lijve ondervinden. Want wij moeten bruin brood eten. Wat beteekent de verwoesting van België, liet verdriet van de duizenden, die hun zonen op het slagveld zagen vallen, de wanhoop van allen, die hun met zooveel inspanning verkregen be zittingen in de vlammen zagen opgaan bij de ramp, welke ons land en ons volk door den jongsten regeerings- maatregel heeft getroffen 1 Wij moeten bruin brood eten. En kunnen zelfs niet nagaan hoe lang deze ondragelijke toestand zal blijven duren. Het bruine brood kan weliswaar zonder gevaar voor de gezondheid worden gegeten, bet is voedzaam en uit zuivere grondstoffen vervaardigd, maarhet is niet zoo lekker als ons gewone wittebroodje. Het is niet zoo lekker en de regee ring heeft het dus gewaagd, van het Nederlandsche volk te eiscben, dat het iets eten zal, dat niet lekker is. Onze voorvaderen waren helden en ten tijde van Haarlems en Leidens beleg aten zij liever bun schoenzolen op, dan de uitgehongerde vesting den Spanjaard in- handen te doen vallen. Maar wanneer van ons gevraagd wordt, dat wij, terwille eener noodza kelijke besparing aan voedingsstoffen, ons de opoffering zullen getroosten, voor enkele weken bruin brood te eten, dan vragen wij ons af, of eeu zoo onmen- schelijke eisch nu werkelijk door den algemeene toestand voldoende gerecht vaardigd wordt. Dan bedenken wij niet hoe in andere staten de bevolking zich met het schraalste voedsel moet tevreden stellen, dan zien wij slechts het verschrikkelijke, dat het wittebroodje bij ons ontbijt door een baksel van minder lekkeren smaak zal worden vervangen. En dan loopen wij naar den dokter. Wij melden ons ziek en zwak en wij vragen hem een attest, dat wij het wittebrood in geen geval op onze tafel kunnen missen. In Amsterdam alleen moet de ge legenheid tot het doen van aanvragen ter bekoming van wittebrood nog eenige dagen langer worden opengesteld en de doktoren komen handen te kort om de attesten voor wittebroodliefhebbers te teekenen. 't Ia zeer vreemd,' zei ze, ,en ik weet niet, wat er van te zeggen. Ik houd niet van mijn zuster en zj heelt een hartstochtelijke natuur, maar ik hen er zeker van, dat zij geen mis daad zou bedrijven.' .Waarom ontkent zij dan, den avond, dat de misdaad werd bedreven, aan boord te zijn geweest?" „Ik weet 't niet. Ik zal haar jchrjj ven, om 't haar te vragen. Ik zal er ook met Vassaila over spreken. Er is iets geheimzinnigs In deze zaak en mijn taster moet opheldering geven, 't Is te vreeseljjk, dat zQ van zulk een misdaad verdacht wordt. En dat Is dus de reden, dat u zoo vaak met mevrouw Taunton in gezelschap bent ,Ja, ze it heel bedroefd over den dood van haar broeder.' .Vassaila zei, dat u haar lisfhadt.' Ronald (prong met een kreet van woede op. ,Dan liegt bU t De eenige vrouw, die ik ook liefdhad en altjjd zal liefhebben is „Zy legde zQn vingers op zijne lippen. .Stil, noem haar naam niet, vóór het geheim van Leopold Verichoyle'i dood is opgelost.' ,En dan ?"zol hij,haar hand grjpend. Zeker, er zullen er onder de dui zenden aanvragers ongetwijfeld velen zijn, wier zwakke magen werkelijk niet in staat zijn, de bestanddeeleu van het bruine brood naar belmoren te verwer ken. Maar er zijn er ook ontelbaren, die een attest vragen, omdat zij een kleine opoffering niet kunnen of willen dragen. Het witte brood is lekkerder dan het bruine, En duizenden fijnproevers, wien een attest werd geweigerd, vergetende welk landsbelang bij den jongsten regeerings- maatregel is betrokken, achten zich door den oorlog dieper getroffen dan eenig ander volk ter wereld. De «trijd in en bulten Europa. Asqulth heeft, zooalB wo reeds aan kondigden, het Lagerhuis In gehsime zitting op de hoogte gebracht van alias, wat inzake de reerntsering tot dusver door het kabinet geheim was gehouden en tevens eenige nieuwe artikelen aan de wet op de landsver dediging toegevoegd om te voorkomen, dat deze mededeellngen bekend wor den aan perBonen, die ze niet mogen weten. Waar, zoowel in het Lagerhuis als is het Hoogerhnis, dezs mededeellngen verstrekt zjjn, ls het den parlements leden verboden, het gehoorde open baar te maken, terwijl couranten, welke haar medegedeelde gegevens dienaangaande publiceeren, strafbaar worden. Alleen den ambtsnaren van het offlcieale persbureau wordt toegestaan, van het verhandelde verslag te maken. Bet is inderdaad een zonderlinge maatregel, dat, waar iedereen de strengste geheimhouding wordt op gelegd, het persbureau gemachtigd wordt, den volke uitvoerig mede te deelen, wat tUBsehen kabinet en par lement in geheime zitting wordt be handeld. Het persbureau heeft dan ook zoo spoedig mogelijk na de gehsime zit ting in het Lagerhule openbaar ge maakt, wat Aiqulth den parlements leden had mede te deelen. Uitvoerig heeft de Engelsche minis ter-president de legerultbreidtng en de actie van het leger tot heden toe nagegaan. Hf) bescbresf daarbij welken weg de regeering Inzake de reernteering was Ingeslagen, waarby voornamelijk aandacht was gewjjd aan de eischen aan de arbeiders gesteld ter voorzie ning ln de behoeften van allerlei na tionale instellingen. Daarbjj werden mededeslingsn gedaan betreffende het verband tnsschen de ÜDanclën en de reernteering, werd aangetoond, welke ffnancleele steun Engeland reeds aan de bondgenooten had verleend en ten slotte verklaard, dat de reernteering sedert Augustas niet meer voldoende Zij trok die bevend terug. ,Ik kan 't niet zeggen", zei ze, wanhopig do handen wringend. .God alleen weet, hoe dit eindigen zal. M(jn zuster moet zich van die verdenking zuiveren. Ik zal baar dadelijk schrij ven." Meteen werd er op de deur geklopt. Ronald ging naar de deur en de kellner overhandigde hem een tele gram. ,'tls voor u,* zei hij, het Carmela overreikend. .Voor mij vroeg zo. .Wat kan 't zQu?' 7-0 scheurde het open, las het en slaakte een kreet van vreugde. .Wat is het?' vroeg Ronald ge jaagd. ,'t Is niet nuodlg, dat ik naar Malta schrijf," zM ,Mfjn zuster is op weg naar Engeland.' XVII. Gerald Foster wachtte met ongeduld op Ronald's terugkomst. Hy wandelde gejaagd in zijn kantoor op en neer. .Hij blijft larg weg,' dacht hy. .Wat ter wereld zal ze hem wijsmaken 't Ergste is, dat Ronald zoo doorschij nend is als glaezij zal hem dadelijk doorzien en, om haar zuster te vrij waren, natuurlijk alles ontkennen. Ze houden wel niet van elkaar, maar om de eer van haar eigen naam zal ze geen woord zeggen." Endelijk hoorde hy voetstappen op de trap en Ronald trad het kantoor binnen. .Wel, hoe is 't Had ik gelijk of ongelijk vroeg Foster. Ronald wierp zich misnoegd in een resultaten voor de eigen militaire actie had opgeleverd. Om in het dreigend te kort aan troepen te voortien zonder onmiddel lijk nog tot den ingrijpenden maat regel van algemeenen dienstplicht te komen, had da regeering thans een stelsel van geleidelijks werving uit gedacht. Allereerst zal de disust van de manschappen,wier tijd was verstreken, tot het einde van den oorlog verlengd worden. De torrltorlalen znllen naar dat gedeelte van het leger worden over gebracht, waar z{| het meest noodig sijn en de vrjgeitelde mannen znllen weder dienstplichtig gesteld worden, zoodra hun certificaat van vrijstelling is verloopen. Verder wal besloten, de jongelieden, die op 15 Augustas jl. nog niet den leeftyd van 18 jaar hadden bereikt, gedwongen in dienst te stellen, zoodra z\) 18 jaar ziju geworden. Onmiddellijk sullen pogingen in het werk worden gesteld, door vrij willige aanwerving onder de ge huwde mannen de noodlge manschap pen te verkrijgen, en wanneer op 27 Mei a.s. nog geen 50000 dezer mannen tot het leger zijn toegetreden, zal de regeering machtiging verzoe ken om tot dwang over te gaan. Na den 27en Mei moeten er weke- ïyks 15000 man worden Ingeschreven, wil de regeering niet andermaal tot dwang haar toevlucht nomen. In het geheel wordt geëlscht, dat 200.000 vrijwilligers zich beschikbaar zullen stellen, die dan allen hij het voldoen van hun burgerlijke plichten gesteund zullen worden. De mededeellngen door Acqulth aan het Lagerhuis gedaan, weraen door lord Crewe in het Hoogerhuls ver strekt. Dat is dus het compromis waartoe de regeering na de laatste dagen van ouderlingen strijd ls gekomen. Het geeft ons den Indruk, dat de voorstanders van algemeenen dienst plicht een overwinning hebben be haald. Immers, de nu getroffen schik king komt feltelQk neer op esn kort uitstel van het Invoeren van alge meenen dwang. De vrijwillige aangifte voor het Engelsche leger 1b in de laatste msan- den beslist onvoldoende geweest. Lord Derby's werftocht heeft voor een heel kort oogenblik weer in de behoefte aan manschappen voorzien, maar ook deie werftocht bleek ten slotte een mislnkking doordat al heel spoedig de lnst tot vrijwillige dienstneming weer verdwenen was. Waar lord Derby door zfjn krach tige propaganda slechts een schijn succes wist te behalen, is het evenmin te verwachten, dat de regeering er door de thans getroffen maatregelen in slagen zal, op den dnnr voldoende manschappen tot vr[j willige dienst neming op te wekken. Wel zal het overbrengen van terri- torialen en het gedwongen in dienst fantenil en staarde naar den grond. ,Je hebt gelijk." Foster slaakte een kreet van vreugde. ,Ik wist 't wel. We naderen de crisis en we znllen de schnld van die vrouw spoedig bewezen hebben." ,Ik hoop 't niet.' .Waarom niet?' .Omdat ik besloten heb, Carmela te hnwen en Ik er niet op gesteld ben, een moordenares als schoonzuster te hebben." ,Of da zaak bekend gemaakt wordt ot niet, die krijgje toch,'antwoordde Foster droogjes. „Mijn raad ls: huw haar niet.' „Maar lk ben dol verliefd op haar," zei Ronald. „Ik zal 't niet overleven, als ik haar moest missen." „Er zijn al veel menschen gestorven aan allerlei kwalen, maar nooit aan liefdessmart,* glimlachte de advocaat. ,Je zult die dwaaiheld wel te hoven komen. Vertel me liever alles.' Ronald deelde hem z{jn onderhond met Carmela mede. ,Ik hen benlenwd, wat Vaisalla daarvan zeggen zal,* zei hij, toen Ronald geëindigd had. ,Je ziet dni, dat mevronw Verschoyle wel aan boord kwam." „Dat bewjjst nog niet, dat zjj den moord bedreven heeft." .Waarom tracht ze dan een alibi te bewUzen Al, wat we ontdekken, maakt de verdenking tegen haar sterker. Ik zon graag eens een onderhond met haar hebben.' stellen van de 18-jarigen eenige ver betering brengen, doch het is zeer te betwijfelen of voor 27 Mei 50000 ge huwden een vrSwilllge verbintenis hebben geteekend en nog sterker of iedere weak daarna hun aantal met 15000 man vergroot zal worden. Geschiedt dit niet, dan zal de re geering tot sterkeren dwang overgaan en daarmede is feitelijk de Invoering van den algemeenen dienstplicht in Engeland, hoewel nog eenige weken nltgeBteld, tot workeiykheid geworden. Niemand in Engeland heeft by het Uitbreken van den woreldstrijd ver wacht, dat daarbj znlke zware offers gebracht zonden moeten worden. Aan een landingsleger als thans noodzakeiyk blijkt, hadden de ergste pessimisten niet gedacht. Maar niet alleen heeft d.e oorlog honderdduizenden manschappen voor het gevechtsterrein geëlscht, ook in het land zelf is, ter voorkoming van onlnsten, een goed bewapende en ge oefende troepenmacht een noodzakeiyk kwaad geworden. Het is dezer dagen weer in Ierland gebleken. De Ieren iyn eigenaardige men schen, die zeker niet in een adem met de bevolking van Groot-Brittannlë zjjn te noemen. Hat ls vroeger al by hst Home-Rule vraagstuk gebleken, toen sir Edward Carton zeil een legertje van weerbare mannen had gevormd om de invoering van een door het Engelsche parlement goedgekeurd wetsontwerp tegen te gaan. De oorlog heeft in de verhouding tnsschen Ieren en Britten zeer veel verbetering gebracht. De Home-Rule kwestie li op den achtergrond ge schoven en duizenden Ieren strijden in de Engelsche gelederen. Maar ondanks alles is ln Ierland nog een revolutionaire groep, dG zoo genaamde Sinn Feiners, die er geen bezwaar in zien, in deze voor Engeland zoo moelljke oogenblikken een op roer te verwekken. De Dultsche regeering schijnt, op voorstel van sir Roger Casement, een der vroegere Engelsche consuls, die, nadat van Engelsche zijde een aanslag op zQn leven gepleegd was, zich nasr Duitschland heelt begeven, een Dnlt- sche hnlpkrulser en een duikboot naar de Iersche kust te hebben ge zonden om wapens en munitie ln Ierland te landen. Da toeleg werd evenwel ontdekt, de kruiser tot zinken gebracht en eenige opvarenden, w.o. sir Roger Casement zelf,J gevangen genomen. Het Iersche oproer li door het uit- biyven van voldoende hulpmiddelen op niets nitgeloopen. De Isriche revolutionaire groep trok ln Dnblin bewapend door de straten, bezette verschillende gebonwen en sneed de telefoondraden door. RegeeringBtroepen en vrijwilligers wisten den opstand te onderdrukken, hoewel aan belde zjden dooien on ,Dat zal heel gemakkeiyk zfln. Ze komt naar Engeland." „Dat heb je me nog niet gezegd. Wanneer Juffrouw Cotoner kreeg een tele- g.am, terwyi ik bij haar was. Ze is op weg hierheen.' ,Wat zon haar ertoe bewegen, zich aldus ln hst hol van den leeuw te begeven Dat begrjp lk heelemaal niet." Ronald sprong eensklaps op. .Hoe zal je nn te werk gaan vroeg hij. ,Ik zal kalm afwachten, tot Roper terng ls. Hy is op de terngrels en 't zon me niets verwonderen, Indien hy met dezelfde boot hierheen kwam, als mevronw Verschoyle. Dan kan hy ons zeker ook nadere Inlichtingen geven.' ,Dat ls nn de ironie van het nood lot,' zie Ronald mismoedig. ,Had lk geweten, dat die zaak de vrouw ver driet zon doen, die ik 't listst heb op aarde, dan zon lk ze niet ondernomen bobben en 't geheim van den inoord zon onopgehelderd zQn geblaven." .'t ls mogelijk", antwoordde Foster, .maar je vergeet, dat anderen ze on dernomen konden hebben.' Ronald stond op. ,Ik ga naar m{jn bötel", iel hy, ,ik hen doodmoe'. .Wanneer zie ik je terug?" vroeg Foster. .Morgen, als Roper aangekomen is', en Ronald ging de kamer nlt zonder goedendag te zeggen. .Arme jongen', mompelde Gerald, toen hy weer aan z{n werk ging. ,Hf| gewonden vielen. Voor uitbreiding van den opstand is, volgens Asqulth'a verklaring in hot Lagerhuis, niet te vreezen. Ia een telegram, dat wjj gisteravond ontvlngan en nog buUetineerden, wordt evenwel verklaard, dat Asquith later in het parlement meedeelde, dat de toestand nog steeds ernstig is. Geheel Ierland ls in staat van beleg verklaard. De opstandelingen honden nog verscheidene openbars gebouwen bezet en er is reden om aan te nemen, dat de opstand zich vooral in hot Westen zal uitbreiden. De regeorings- troepon zflo krachtig versterkt. Eet gebeurde ls weer een dnlde- lyk bewijs, dat ook ln Engeland zelf een goed gewapend leger, ter hand having van de inwendige rnst, geen overbodigs luxa kan genoemd worden. Het antwoord van Duitschland op de Amerlka&nsehe nota ls nog Bteeds niet opgemaakt. Duitschland heeft gesn enkelo reden, zich te overhaasten. Het kan, door tjd te winnen, wan neer het iets wil toegeven, de bevol king aan de gedachte daarvan gewend doen raken, en wanneer het dit niet wil deen, komt de nota, die dan toch het afbreken der diplomatieke betrek kingen tengevolge zou moeten hebben, nog altQd vroeg genoeg. Da Engelsche regeering heeft thans antwoord gegeven op de tot haar gerichte Amerikaanschs nota van 5 November 1915. Op de klachten van de bemoeiiyking van den handel der neutralen wordt eenvoudig niet ge antwoord. Slechts wordt weer de ge- brnikeiyke, niets zeggende phrase gepnbliceerd, dat de regeering te Londen zich ook verder zal bejjveren om by de nitoefening van hetgeen zy als haar recht alB oorlogvoerende beschouwt, de neutralen zoo min rao- geiyk last te veroorzaken. Evenals de tot nn toe gegeven Dultsche antwoorden op de Ameri kaanschs vertoogen, is thans ook weer het Engelsche een niets zeggende verklaring, waarby de regeering zich het volle recht voorbehoudt, den zee oorlog te voeren op de w?ze, welke haar voor Engeland zelf de doeltref fendste en de voordoellgste voorkomt. De Btand van het krfjgsbedryf onderging gesn wy'ziging van betee- kenis. De volgende telegrammen geven dien stand voldoende weer. Parijs. Ten N. van de Alsne hebben wfl een aanval gedaan, die ons ln het bezit heeft gesteld van een boscbje ten Z. van het Bols des Bnttes. In Lotharingen hebben de Dait- schers getracht, een kleinen Franzohen post ten N. van Embermosnil te over rompelen. Zy zgn met verliezen terag- geslagen. Petrograd. Ten Z. van het dorp Krewo hebben de Dnitschers vrnch- is heelemaal op en geen wonder 1 Hoe zal dit alles eindigen. Ik vrees, treurig voor hem. We znllen maar kalm af wachten, wat Roper vertelt.' Ronald wandelde als in een droom door de drnkke straten. Hy was zoodanig ln gedachten ver zonken, dat hy niet bemerkte, dat Iemand na&3t hem voortliep, vóór deze tot hem sprak. Hy keek ver schrikt op, toen hQ bemerkte, dat Vassaila hem grynslaohend aanstaarde. ,Wel, meneer, in wat voor droom was u verzonken vroeg de markies luchtig. „In geen aangenamen', zei Ronald koeltjes. „Ik dacht aan ons geiprek van van morgen". Vassaila haalde de schouders op. .Ik wenechte, dat aangenamer ge dachten n bezighielden', zei hy met een gryns. „En ik weuschte', hernam Ronald driftig, „dat 't waar was, wat n me vanmorgen hebt verteld.' De markies verbleekte een weinig, maarnamdadeiyk weer een verwaande bonding asn. „Bedoelt n hiermee een beleediglng, menesr?' vroeg hy. „Zooals u wilt", antwoordde Ronald onverschillig, ,U zult me misschien heter begrüpen, als ik n vertel, dat lk dezen middag het genoegen had, een onderhond te hebben met jnffronw Cotoner.' Wordt vervolgd

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1916 | | pagina 1