N°. 39 1916 Donderdag 30 Maart, 103de jaargang. 21 FEUILLETON, Het Geheim van de „Neptunus". Oe uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woenidag- en'Vrijdagavond uitgezonderd op feestdagen. PrJ» per kwartaal, In Goes f 0,75, bulten Goes, franco l(E>. Afzonderlijke nommers 5 cent, unending van ndvertentlSn op Maandag, Woensdag en VRIJDAG vóór 13 uren. Os prQs der gewone advertentlSn le van 1-5 regeli 50 et., elke regel meer 10 et. BQ directe opgaaf van driemaal plaatsing deraalfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend; Geboorte-, hawolQk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 1—10 regels 5 1,— barakend Bewlsnnmmeril I7s»n\ Telefoonnummer 88. Ditretfcaar GJ W. tan Barnïvzlb. Uitgave vaa ds Nasnel. Vennootsekap ,G«sehe Coaraat". Hoofdredaeteur W. J. G. vak Saktik GOESCHE COERANT. Een rechtsch plan-de-campague 1 IX. (SI o t). Wanneer men van rechts er zijn groote voldoening over uitspreekt, dat ons land tot heden buiten den wereld brand gebleven is, dan aldus zegt inen tnoet zulks in niet geringe mate met dankbaarheid worden toe geschreven aan de Militiewet-Colijn I En, voegt men er dan vragend aan toe spreekt het geen hoekdeelen, dat de geheeie linkerzijde met uitzondering van de vrij-liberalen De Beaufort, Tydeman en Van Karnebeek tegen die nn zoo heilzaam gebleken wet stemde Wij zouden er hier op kunnen wijzen, dat ook de pas overleden roomsche afgevaardigde voor het district Weert, de heer De Stuers, tegen de Militiewet- Colijn sleuide, doch in zulke kleinig heden wenschen wij het niet te zoeken. Waar wij tegen opkomen het is tegen de insinueerende bewering van de rechterzijde. Gezegd wordt het wel niet, maar bedoeld toch zeer zeker, dat men links het behoud van ons zelf standig volks-bestaan feitelijk als een (juanüté négligealle beschouwt. Men weet echter terdege beter dat men het toch anders voorstelt, bewijst voor de zooveelste maal, hoe perfide de politiek is, welke als „christelijk" den volke wordt gepresenteerd. En waar men er zeker van kan zijn, dat in de komende stem bus-campagne met deze insinuatie lustig zal worden gecolporteerd, meenen wij goed te doen, de kwestie even zuiver te belichten. De vrijzinnigen toch hebben bij de behandeling van de Militiewet her haaldelijk te kennen gegeven, niet tegen verbooging van het contingent te zijn, mits deze gepaard ging met verkorting van den oefentijd. Men vond het uit stekend, dat een streveu naar alge- meenen dienstplicht merkbaar was, maar had ernstig bezwaar tegen den te langen eersten oefentijd en het instituut der militaire werkers, dat in Duitschland was mislukt. Dan was daar de door de rechterzijde duidelijk uitgesproken afkeer van een volks-leger, de vrijstel ling van kostwinners, ook inel het oog op de moeilijkheid, om het kostwinner schap te beoordeelen (links zag men liever vergoeding gegeven)verder de keuring, welke lang niet scherp genoeg werd geacht, en de te kleine minimum- maat van 1.55 M., welke Colijn voor stelde. Bij een amendement, dat de minimum-maat op 1.57 M. wilde bren gen, stelde de Minister zelfs de porte feuille-kwestie Trouwens, men zal zich herinneren, dat de lieer Co 1 ij 11 daar ongemeen vlug bij was. Juist dat dreigen met heengaan heeft menig .Hoe maakt n het, mevrouw Taun ton vroeg Foeter, toen hy baar zijde bereikt had. ,'tls xeker wel laat me eena nadenken honderd jaar ge leden, linds ik n gezien heb*. „Als dat 't geval ts', antwoordde de kleine dame lachend, „moet u de gave der onsterfelijkheid bezitten, want u is geen dag ouder geworden*. „Noch u een minuut*, hernam Fos ter mot een buiging. „Mag ik n mjjn vriend, meneer Monteith, voorstellen HQ Is uit het wilde Australië gekomen, om de beschaafde wereld te leeren kennen*. .Welkom In Londen, meneer Mon teith", zei zjj, hem met een zonnig glimlachje de hand reikend. „Ik hoop, dat we ln staat zullen zyn, n 't ver- blQt hier aangenaam te maken*. „Daar ben Ik zeker van,» verklaarde Bonald hartelQk. „In zulk gezelschap moet men zich wel amuseeren*. „Wat I Ze weten dus ook al com plimentjes te geven ln Australië „Als ie er een waardig voorwerp voor vinden', glimlachte hij met een buiging. „Mag Ik u even aan mQn man voor stellen, meneer Monteith De artiest boog en schudde Bonald de hand, roomsch afgevaardigde ten slotte maar vóór de wet doen stemmen. Aan geen der grieven, door de lin kerzijde geuit, wilde de Minister het oor leenen. Daarin lag de reden, dat zij, op de drie vrij-liberalen na, tegen de Militiewet stemde. Wat de heer Colijn wilde, ging lijnrecht in tegen haar militaire opvattingen. En wie beweert, dat het behoud van ons zelf standig volks-bestaan den vrijzinnigen niet even dierbaar is als den man van rechts, insinueert. Doet hlfïet tegen over de onnadenkende massa der kie zers, alleenlijk om een Kamer-zetel machtig te worden, dan wenschen wij zulk een optreden liever maar niet te kwalificeereu. Met onjuiste voorstellingen ten aan zien van de politiek der vrijzinnigen hoopt men er rechts te komen eu met behulp van de antithese. Want waarlijk het oude beestje is weer van stal gehaald en sierlijker opgetuigd dan ooit. Bij de tussckentijdsche ver kiezing in Apeldoorn heette het in een strooibiljet„Stemt niet op den candidaat eener partij, die Gods Woord veracht". Elders, in een antirevolu tionair orgaan, wordt gezegd, dat het de politiek der linkerzijde is, te breken met God op elk terrein des levens. En dit is nog slechts het begin. Wij schrijven nu Maartwat zal hel geveu, als Juni in het land is Vraagt men dien propagandisten, een onchristelijke wet van liberalen huize te noemen, de heereu blijven u het antwoord op die vraag schuldig, of draaien er om heen. Het is steeds af te keuren, wanneer een politieke partij zich aau de stembus bedient van on waardige strijdmiddelen, maar hoe in faam is het, als men, om toch maar succes te hebben, God voor den staat kundigen wagen spant 1 ls het niet een aantiuiting, wanneer men van die zijde hoort beweren, dat men God moet dienen op elk terrein des levens Hun God is er, om hen te dienen hij het behalen van materieele winst. De vrijzinnigen kunnen er van ver zekerd zijn, dat hun in Juni een zware strijd wacht. De meest onedele wape nen zullen door de rechterzijde uit het politieke arsenaal worden gehaald. AU er maar gewonnen wordthoe, dat komt er minder op aan. Dat men onzerzijds waakzaam zij en toch vooral den strijd niet te licht acliteStaat schouder aan schouder, vrijzinnigen, en werkt van nu af aan, tot het allerlaatste oogenblik Mocht onverhoopt de strijd verloren worden, dan zullen wij altoos moeten kunnen zeggenons blazoen is onbesmeurd gebleven. Maar wij behoeven niet te verliezen, indien alles wordt gedaan, wat gedaan lean en moet worden. Dat beloven wij maar zei niet». Hy was een man van weinig woorden en liet daarom het praten maar aan zQn vrouw over, dte er best voor berekend was. „Zoudt u mQn man even gezelschap willen honden vroeg ze aan Folter. .Dan zal ik meneer Monteith door de zalen rondleiden*. Zelden had Bonald een vrouw ont moet, die zoo prettig wist te praten* Ze kwamen een massa kennissen van haar tegen en tot ieder wist zy eenlge gepaste woorden te richten. „Wat weet u de menschen in hun zwakke punten te treffen!" deed hy lachend opmerken. „NatuurlQk*, antwoordde zy. „Ik ben vrouw en heb 't instinct van m(jn sekse*. „Evenals de behoorlQkheden*. „Meneer Monteith, ik kan a niet toestaan, mQ vanavond nog meer complimentjes te geven. Kom me morgen om vier uur een bezoek bren gen, als n wilt, dan zal ik er op voorbereid zQn*. „Ik zou 't heel graag doen', zei hQ ernstig. „Wat kykt u serieus. Ik zal u nog den ridder van de droevige figuur moeten noemen. Is daar reden voor „Ik weet 'tnlet zeker,misschien wel*. „Wat een dubbelzinnig antwoord', zei ze, hem nieuwsgierig aanziende. „Doet u aan spiritisme en hebt ueen aankondiging gehad uit de andere wereld Haar gebabbel mishaagde hem, met elkander op handslag. Er zalj hard gestreden moeten worden, maar de prijs, die te winnen valt, is zulk een strijd ten volle waard. Buitenland. Qo strijd in en bulten Europa. De „Tubantia" ilgt o-) den bodem van do Noordzee. En ongelukkig genoeg ligt het schip niet in diep water. Op do plaats waar do „Tubantia* in de golven verdwenen is, wordt op de zeekaarten slechts een diepte van 32 M. aangegeven. Da „Tubantia* was 22 Mater breed en een onderzoek ter plaatse heeft aangetoond, dat hot gat, door een torpedo in den scheepswand gesla gen, naar hoven Ilgt en zich dus slechts 10 M. beneden oen zeespiegel bevindt. Daarom zQn duikers aan het werk getogen en trachten thans tot in do kolenbunkers door te dringen om overbiyfselen te viud.n van het pro jectiel, dat het trotscha zeekasteel in weinige oogenblikken voor goed in do golven deed verdwijnen. Het lichaam van de doode wordt als 'tware opgegraven en de be voegde rechter stelt een onderzoek ln naar de oorzaak van het over- 1Q dan. Er zyn twee verdachten, Duitsch land en Engeland, die zich belden gehaast hebben, alle schuld aan het gebeurde te ontkennen en daardoor ieder vcor zich dia schuld op elkander hebben geschoven. Onze regeaiing, als een onpartijdig rechter, onderzoekt, alvorens te oor- deelan. Maar toch is het gebeurde met de „Tubantia* niet met een gewone misdaad te vergeiyken. Want waar de rechter in ieder ander geval na ondersoek den schut dlge kan aanwyzen en er zorg voor kan dragen, dat een straf, evenredig aan het misdryf, hem treffen zal, daar staat onze regeering, ook na het zorgvuldigste onderzoek, steeds tegen over de officleele verklaringen van de belde machtigste mogendheden der Btrydende combinaties. En aan hun woord mag niet getwQfeld worden, zoolang niet overtuigend het leugen achtige in hun beweringen is gebleken. Wte kan de „Tubantia, tot zinken gebracht hebben Duitschland heeft er, zooals wQ kort geleden uitvoerig uiteenzetten, belang bfl, dat het aantal handelsschepen, dat geregeld in de vaart biyft en daar door Engeland van levensbenoodlgd- heden kan voorzien, zoo gering mo gelijk wordt. Het kan dit dool bereiken door alle handelsschepen in de golven te doen verdwynen, openlQk als het een vQandelQk vaartuig geldt, tersluiks wanneer het een koopvaarder der neutralen betreft. Duitschland kan dus de schuldige zQn. 'toog op de belaugrQke zaak, waar over hy haar wilde spreken. „Mevrouw Taunton', zei hy, ernstig neerziend op het kleine figuurtje naast hem, „Ik werd aan u voorgesteld met een bepaald doel en wel een zeer be- langryk. U hebt een brcêr, nietwaar „Ja", antwoordde zQ verrast. „Ik heb een brcêr, HQ Is in Australië, Nu*, plotseling werd het haar hel der, „hebt u hem daar soms ont moet?* „Ik denk het*. „Wat voert hy er uit?' vroeg zy belangstellecd. Bonald ontweek do vraag. „Ik weet 't niet*, antwoordde hQ, „maar ik zal n morgen alles omtrent hem meedeelen". Is hy ziek of in nood vroeg ze gejaagd. „Vertelju 't me dan toch, want ik houd dol, dolveel van mQn broêr." „Mevrouw Taunton', zei hy, „ik ben hier gekomen met een bepaald doel." „MQn broeder betreffend?" „Ja, geloof me, 't is geen ydele nieuwsgierigheid. Zoudt u my eenlge vragen willen beantwoorden?' Mevrouw Taunton dacht ean oogen blik na. ,'t Is alles zoo raadselachtig,* zei ze gejaagd, „maar meneer Foster, die me u heeft voorgesteld, is een oud vriend van me.'. Na een oogenblik ■tilzwQgens, keek ie hem aan. „Ja, ik zal uw vragen beantwoorden." HQ bracht haar naar een Btoel, nam er zelf een naast haar en begon Maar Engeland, dat onze vrlend- ■chappeiykebotrekklDgan met Duitsch- land zeer ongaarne ziet, dat er van overtuigd is, dat over onze grenzen groote hoeveelheden voedingsmidde len nsar het Germaansche rfjk ver* dwyeen, heeft er zeer veel belang by, wanneer wy In den wereldoorlog party kiezen en ons aansluiten bij den statenbond der geallieerden. WQ, Hollanders, het koudbloedige koopmansvolk, hebban tot nu toe het zoete gefluit van den Engelschen vo gelaar aan onze ooren voorbQ laten gaan. Wy hebben begrepen, dat hot ln het belang van ons land en onBvolk was, geen party te kiezen en wij hebben weerstand geboden aan alle pogingen om ons ln den vreeseiyk- sten aller oorlogen te betrekken. Ons volk in zQn geheel is dooi ge bleven voor de opzweepende taal van oorlogszuchtige elementen, voor de staats-gevaariyke artikelen waar mede een klein deel onzer pers de volksmeenlng in een bepaalde rich ting trachtte te lelden. Er zQn sterkere argumenten noodig om ons te overtuigen, dat wy inden wereldoorlog de zyde van een der strydende combinaties moeten kiezen. Wanneer wjj er van overtuigd wareD, dat Duitschland, willens en wetens, onze kostbaarste handels schepen vernietigde, zou er een volks stemming kunnen ontstaan, welke gevaarlijk voor het behoud van den vrede zou kunnen worden. In Engeland weet men dit en zou men niets liever zien, dan dat in ons kleine landje een krachtige oorlogs zuchtige stemming gewekt werd. Men weet daar, dat het torpedeeren van een prachtscbip als de „Tuban tia*, onze baat tegen den vermoede tyken Duitschen dader zou doen groeien. En daarom kan Engeland ook de jongste ouve'.daad op zyn goweten hebben. Wy beschuldigen noch den een, noch den ander, wy beschouwen slechts de verschillende mogeffjkheden. Het spQt ons, dat deregoeringhaar tQd nutteloos laat voorbQ gaan met een nauwkeurig onderzoek van de samenstelling van het projectiel, dat de „Tubantia" heeft doen zinken. Want dit onderzoek kan, tenzQ een der sirQdende staten de misdaad erkent, nimmer tot practlsche resul taten leiden. En dit wel om de eenvoudige reden, dat, zelfs wanneer gebleken is, dat een torpedo van Duitsch fabrikaat het schip heeft getroffen, nog niet is be wezen, dat een Daltsch oorlogsvaar tuig dit projectiel heeft afgeschoten, De stokjes metaal, in een der sloe gen van de „Tnbantia* gevonden, zQn nauwkeurig onderzocht en namens het Nederlandsche Departement van Marine is medegedeeld, dat zy waar- schyniyk atkomstig zyn van de bron zen luchtkamer van een torpedo. De Engelsche pers wyst er onmid- deliyk trlomphantolQk op, dat dit „De naam van uw brcêr is Leopold Versoboyle, nietwaar „Ja." „Hy trouwde op Malta, zeven jaar geleden „Juist." „En werd een jaar daarna van zQn vrouw gescheiden „Ja.* „En daarna?' vroeg Bonald aar zelend. „O, ga gerust door,* zei ze koeltjes. „Hy werd verliefd op een] andere vrouw en er werd oen prcces tot echtsohelding ingesteld." „Versehoyle contra Verschoyle en Macgregor.' ,U schijnt er alle» van te weten,* zei de dame een weinig verwonderd. „HQ ging naar Australië met juffrouw Macgregor en sinds dien tyd heb ik niets meer van hem geboord. Wat is er van hem geworden „Juffrouw Macgregor ls dood." „Dood! Dan zal nfiju brcêr wel spoedig naar Engeland terugkeerer.* „Dat" zal ik u eerst morgen kunnen zeggen.» „Wat verlangt u dan morgen van my, alvorens 't mQ mede te deelen f" „Dat u mQ een portret van uw broeder toont. Hebt u er een „Ja, slechts één.'tilgemaakt, vóór hy Malta verliet." „Goed, dus dan zal ik morgen om vier unr komen.* „En dan?" „Zal ik u alles zeggen-* slechts een torpedo van Duitsch fabri kaat kan zyn. En het Handelsblad, den uitslag van het marine-onderzoek besprekend, deelt mede, dat torpedo's met bronzen luchtkamers uitsluitend worden ge leverd door een Beriyniche firma. Eus, concludeert het blad, moet de misdadiger ongetwyteld aau Dultsche zQde gezocht worden. Deze conclusie, hoe aannemelijk zy er mag uitzien, lQkt ons te overhaalt getrokken. Want, veronderstel daartegenover een oogenblik de mogetykhetd, dat Engeland hier te lande een anti- Dulteche stemming wilde verwekken door het te doen voorkomen, of Duitsch land een onzer kostbaarste schepen in den grond had geboord, zou dan dat land, begrypenda, dat een nauw keurig onderzoek zou kunnen volgen, Iets anders dan een Duitsche torpedo voor het noodlottige ichot gebruikt hebben Voorziet onze regeering ook deze mogeiykhcid zy geeft slechts de resultaten van het metaalonderzoek zonder eenlge besehuldiging, noch ter linker, noch ter rechter zyde, te uiten. Nogmaals, het spyt ons, dat door duikers, ter plaatse waar de „Tuban tia" is begraven, thans ernstige po gingen worden aangewend om den aard van het doodeiyke projectiel vast te stellen. Want de uitslag van dit onderzoek zal geen practlsche resultaten opleve ren en slechts tot gevolg hebben, dat zeer velen onzer landgenooten zieh een vaste moening ten nadeele van een der strydende partyen vormen, welke op onvoldoende bewysgronden berust en nimmer bevorderlQk kan zyn om de onpai tydlgheld van ons land te genover een der strQdende combinaties te versterken. Wanneer Nederland ln de „Tuban tia* en de „Palembang" da waarecnu- wingen krQgt, dat het recht van kleine onsQdige staten in den weroldkrQg niet langer ontzien wordt, dan is er tets anders te doen dan op den bodem der zee naar stukken van torpedo's te duiken. Dan wordt bet tQd, een actie ln het leven te roepen tot het samergaan van alle neutralen, opdat deze, als een nieuws en machtige statenbond, hun rechten voortaan door Iedere oor logvoerende partQ niet langer miskend zullen weten. De stand van het krQgsbedryf on derging geen wQztglng van beteekenis. Da volgende telegrammen teekenen den toestand. Parijs* In Argonna een voor ons voordeelig myngevecht bQFilleMorte en een gevecht met handgranaten in den sector van Courte Chaussée. Ten W. van de Maas ls het rustig gebleven. Ten O. van de Maas ononderbroken artillerlegeveohten aan het front van Douanmont en Vanx. „Waarover „Dat hangt van morgen af.' „IJ ls een zeer geheimzinnig mensch, zei mevrouw Taunton wrevelig, toen h|j haar naar haar echtgenoot terug geleidde. „U wekt m'Jn nieuwsgierig heid op en u weigert, ze te bevredigen, maar zeg my ten minste dat eeno, is myn broeder welvarend?" Ronald aarzelde. Hy durfdo haar niet zeggen, dat haar broeder Indien Ventin waariyk haar broeder bleek te zQn dood was. Dus antwoordde by „Ik hoop het wel." „Dan zal ik maar tot morgen op de beloofde onthullingen waohton," en met een glimlachje verliet zQ hem en begaf zich tot haar echtgenoot, die nog stesdB met Foster stond te praten. „Laat ons naar huis gaan, Georges," zet mevrouw Tauton. „Ik ben mee „Ja, je ziet wat bleek, lieve," ant woordde hy, haar zyn arm aanbiedend, „laat ons maar dadelQk gaan." Foster zag baar en Ronald beurtelings en onderzoekend aandeze schudde echter het hoofd. „Goeden avond, meneer Foeter," zei mevrouw Taunton, hem de hand reikend, „tot morgen. Dan wacht ik u om vier uur mot meneer Monteith.' „Heel graag,' antwoordde zQ. En den arm van haar echtgenoot nemende, verwyderde zy zich en was weldra onder de menigte verdwenen. {Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1916 | | pagina 1