N°. 33 1916
Donderdag 16 Maart
103de jaargang.
R
Een rechtsch
plan-de-campagne 1
FEUILLETON
Het Geheim
van de „Neptunus".
Je uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en'Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
PrJ» per kwartaal, In Gos» 3,T5S bulten Goes, franco f l„M.
Afzonderlijke nommors S cent.
inaendlnsr van advsrtentiem op Maandag, Woenadeg
on VRIJDAG vóór 13 uren.
Telefoonnummer 88.
De pr^s der gewone advertentiën is van 1-6 regols 50 ct., elke regel meer 10 et.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing aerxelfde advertentie wordt
de pryo slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1 1,— barsktnd
Bewlsnommirsit san'.
Mreeteer G. W. van Baknïvbld. - Uitgave v«* «is Naasti. Veraootssiuip „Gmcfec Courant". Hoofdredaetenr W, J. c. vak Saktks.
Zij, die zich met ingang van
I April a.s cp ons blad abon-
neere;', ontvangen de tot dien
datum verschijnende nummers
gratis.
in.
Op de bijeenkomsten, waar door
mannen van rechts het woord wordt
gevoerd, is deze bewering schering en
iusiag de rechterzijde heeft het Ka
binet Cort van der Linden beter gesteund
dan de linkerzijde. Ten aanzien van de
heeren Tleyte en Treub hebben wij het
onze reeds gezegd. De derde bewinds
man, die door rechts „in bescherming'"
wordt genomen, is de heer Bosboom.
Al wederom: als inen aan die zijde de
meeuing is toegedaan, dat een Minister,
wijl hij van zijn politieke richting
toevallig niet rechtsch is, alle kritiek
van wege de linkerzijde moet worden
bespaard, dan blijkt daar alleen uit,
dat onze overtuigingen wel zeer uiteeu-
loopen en wij, voor ons, zijn daar
slechts verheugd over. Immershet
belaug des volks behoort te staan boven
de particuliere belangen van den Mi
nister. liet optredeu van den heer
Bosboom was meermalen van dien aard,
dat de linkerzijde hem slechts noode
kon steunen en waren de tijdsomstan
digheden niet zoo ernstig geweest,
wij voor ons gelooven niet, dat hij nog
achter de iniuislcrieele tafel zou zitten.
Kracht is er van zijn leiding voorzeker
weinig uitgegaan als er, ten aanzien
van liet optredeu der militaire autori
teiten, gegronde klachtc n in dc Tweede
Kamer werdeu geuit, wist de Minister
er doorgaans niets vanwanneer op
gebrek in de organisatie, in de leiding
werd gewezen, verschool de Minister
zich achter den opperbevelhebber van
land- en zeemacht, en dezen zou hij
het liefst als onaantastbaar beschouwd
wenschen te zien. Inderdaad tegen
het beleid van Minister Bosboom valt
heel wat in te brengen.
ij begrijpen niet, boe de rechter
zijde er de linkerzijde een verwijt van
kan maken, dat zij niet met alles, wat
van liet Kabinet-Gort van der Linden
komt, door dik en dun gaat. Pleyte,
Bosboom, Treub, zij ondervonden
kritiek, wijl zij tot kritiek aanleiding
gaven. Ten aanzien van den laatste is
het alleen tot een ministeiieele crisis
gekomen, wijl hij zelve die crisis heeft
gezocht. Eu wij mogen herhalen aan
ien, zelf uitgelokten, val heeft een
deel van de rechterzijde medegewerkt.
Maar als inen het links zoo euvel
duidt, dat, waar zu'iks het geval moést
zijn, het beleid van sommige Ministers
uit het Kabiuet-Cort van der Linden
15
't Was één unr, toen de boot in het
dok aankwam en er stonden een massa
vrienden en bekenden, die de passa
giers kwamen afhalen. Niemand kwam
er echter voor Pat en Bonald en hun
gemeenschappelijke verlatenheid voer
de hen samen.
„Waar zullen we naar toe gasn
vroeg Pat, zjjn arm door dien van
den Australiër stekend,
„Naar het Tavistock hótel", ant
woordde Bonald.daar logee ren de
Australische cricketers gewoonlijk en
daar zal ik me beter tbnls gevoel, n".
„Dan vergezel ik je ook daarheen
we zullen vanavond naar het Alham
bra en morgen naar het Langham-
hótel gaan".
„Om wie te zien
„De meeste passagiers logeeren er,
juffrouw Lester onder anderen", zei
Pat kleurend.
„O, Pat, je hebt je hart verloren",
merkte Bonald glimlachend op.
„Evenals jij het jouwe aan het
meisje nit Malta", antwoordde Pat
lachend, waarop Bonald eveneens
kleurde. Toen gingen beiden naar
han bagage zien.
aan kritiek onderworpen werd, hoe
kan de rechterzijde het dan verklaren,
dat zij, uit liet rechtsehe Kabinet-
Heemskerk, twee Ministers ten val
bracht, de heeren Wentholt en Cool
Dit geschiedde, wijl zij het niet eens
kon zijn met het beleid van deze be
windslieden. Welnu; is dan aan de
rechterzijde geoorloofd, waar zij de
linkerzijde een verwijt van maakt
Wij evenwel wenschen de zaken een
weinig anders, een weinig nuchterder
te bezien.
Dat rechts het Kabiuet-Cort van der
Linden beter heeft gesteund, dan links,
is een smoesje, waarover de Premier
zelf bet allereerst glimlachen moet.
Men denke maar eens aan de houding,
van meet af aan door de rechtsehe
meerderheid van de Eerste Kamer aan
genomen. En het is vermakelijk, de
redevoeringen te volgen van de lieden,
die het de rechterzijde als een eer
aanrekenen, dat zij het Kabiuet-Cort
van der Linden zoo goed „steunt".
Want wat zou men dan anders mogen
verwachten dan een lofzang op het
beleid van dat Kabinet f
Nu is juist het tegendeel het geval.
Wij kunnen niet beloven, alle ver
wijten, door de sprekers van rechts
opgesomd en straks, bij de Staten
verkiezingen, unisono door de sprekers
van rechts op te sommen, weer te
geven, maar wij zullen er onze best
voor doen. Zoo vernemen wij dan, dat
op brute manier afgewezen is het houden
van een openbaren bede-dag voor den
vrede, door de anti-revolutionairen ge
vraagd. Uit ilie afwijzing wordt dan
geconcludeerd, dat de vrijzinnigen
ook het Kabiuet-Cort van der Lindm
regelrecht staan tegenover de christe
lijke leer.
Belachelijker kan het toch ai niet.
Het uitschrijven van een bede-dag
ligt niet op den weg van de regeering,
die niet één partij, niet één richting
vertegenwoordigt, doch de gansche
natie, in al haar schakeeringen. De
roomsch-katholieken waren er dan ook
alles behalve op gebrand. Wat de re
geering evenwel in dit opzicht niet
kon doen, het ligt geheel en al op
den weg der verschillende kerkgenoot
schappen en niemand zou er een oogen-
blik aan gedacht hebben, hun het recht
te ontzeggen, een bede dag uit te
schrijven. Trouwens, is er, na het
uitbreken van den were'd-oorlog, niet
in alle kerken keer op keer voor hi t
behoud van den vrede in ons land
gebeden geschiedt dit nog niet telkens?
En wtj houden staande, dat het gebed
van den vrijzinnigenchristen niet min
der vurig, niet minder oprecht is ge
weest dan dat van den rechtzinnigen.
Maar het uitschrijven van een bede-dag
lag allerminst op den weg der regeeriug
en zij heeft dat zeer goed begrepen.
Eisclit men van een regeering, hetzij
Onder degenen, die aan boord ge
komen waren, bevond zich een ond
heer met een streng, gedistingeerd
uiterlijk, kenrlg gekleed, en mot een
gouden lorgnet op den neuB, Hij was
vergezeld van een levendige brunette,
die aan s<jR arm bing.
„Ik zie haar niet, Bell", zei de oude
heer, onderzoekend rondziende.
„Ze is misschien nog beneden, papa",
antwoordde de jonge dame. „01" met
een lichten kreet, „daar ie ie 1 Car-
melal Carmela I" en zU snelde op
juffrouw Cotouer toe, die met Vassalla
stond te praten.
„Dag, lieve Bell", zei Csrmela, haar
omhelzende. „Boe lief van je, me te
komen afhalen. Hoe maakt n het, sir
Mark en ze reikte den onden heer,
die inmiddels genaderd was, de hand.
,'t Doet me genoegen, je zoo wel
varend bier te zien, Carmela", zei h'j
op afgemoten toon en richtte toen
onderzoekende blikken naar Vassalla.
„Mjjn neef", stelde Carmela hem
voor. ,'t Is zjjn eerste bezoek aan
Engeland".
81r Mark en de markies bogen bei
den en mompelden eenlge onverstaan
bare woorden.
„Welogaeren ln het Langham bótel,
want papa houdt niet van ons hals in
de stad en we blijven een paar dagen
hiervin je 't nle'. esnlg, Carmela
riep Bell op vroolflken toon nlt.
„Bell" berispte haar vader. „Een
ze rechts is dan wel links, dat zij een
bid-dag uitschrijft voor bij voorbeeld het
gewas Neen de kerkgenootschappen,
voor zoover zij de behoeite daaraan
inzagen, hebben beseft, dat zulks op
Attn weg lag en dienovereenkomstig
handelen zij ook.
Het geeft te denken, dat men, in
den politieken strijd, met een dergelijk
verwijt tegen het Kabinet-Cort vau der
Linden aankomt. En het sterkt ons in
onze overtuiging, dal bij zoo vele poli
tieke christenen het gebed een uiterlijk
heid, een lippen-dienst is. De hoogheid
van het gebed mist men daar. Daarom
hebben wij ons ook altoos verzet en
zullen wij ons blijven verzetten tegen
het stuitend gebruik, politieke bijeen
komsten met gebed te openen en met
dankzegging te sluiten, terwijl tusschen
dal gebed en die dankzegging den
spreker van „christelijken" huize volop
gelegenheid wordt grgeven, welbewust
onwaarheden te verkondigen. Het is
ons niet om den schijn te doen. Wel
om het wezen. Dat men zulks in de
kringen der politieke christenen eens
meer ging inzien 1
Buitenland.
De strijd in en bulten Europa.
Een menschenlaven is ln dezen ver-
cleliugakifg van even weinig betee
kenis als een een projectiel, dat ln bet
wilde weg naar een vflandeljjke linie
wordt geschoten.
Men hoopt, dat zoowel de soldaat,
die stormloopt, als de granaat, welke
ls 's vtjands richting verdwjjot, hun
doodenden arbeid zullen verrichten.
Valt de soldaat vóór de vijandelijke
Unie bereikt is, spat het projectiel
niteen op een plaats waar den vijand
gaen aferenk kan wort! w gedaan, dan
ls een negatief resultaat bereikt.
'tDoet er niet toe, nienwe leger
machten S'aan klaar, groote Vi orraden
ammunitie liggen gereed om opnieuw
en met meer succes een poging tot
vernietiging van 's viands stellingen
te probeeren.
Men telt niet meer de projectielen,
die dag en nacht nlt de vuurmonden
naar het vt)aDdel{jke kamp vliegen,
men telt evenmin de mannen, die
doodeljjk getroffen neerstorten om
nooit mem op te staan.
Het 1b beide materiaal, dat ln dui-
zerde stuks voorradig is en geleide-
15k opgeofferd wordt ter verkrijging
van een plaatselijk voordeel.
Wie het meest van dat materiaal
heeft, wie het op de beste wijze weet
te groepeeren en op den jntsten tjd
te gebruiken, zal overwinnaar blijven.
En daarom moet ook vóór iedere
bestorming terdege overwogen worden
of de terreinwinst, welke men behalen
kan, in overeenstemming is met de
offers, welke men daarvoor aan man
nen en materiaal zal moeten brengen.
Verdnn ls een sterke vesting, een
strategisch belangrijk pnnt en voor
hot behoud van de Fransehe linie van
beetje bedaard".
„Ik kan 'tniet helpen", antwoordde
de levendige Bell. „C'eat plas fort
que moi... 01" met een anderen
uitroep„Wie 1b die knappe jonge
man
Het viertal wendde het hoofd om en
zag Bonald naderen, die blijkbaar
goedendag kwam zeggen.
„Dat is meneer Monteith', zei Car
mela, een weinig verkloekend bij de
gedachte, dat ze hem misachten nooit
zon weerzien. „Gaat u weg?" vroeg
ze, hem de hand reikend.
„Ja", antwoordde hij ernstig. „Me
neer Byan en ik blijven samen eenlge
dagen in Londen".
„Laat mo n even voorstellen", zei
Carmela, ln spijt van Vassalla's nijdige
blikken. „Meneer Monteith, Sir Mark
Trevor. Meneer Monteith, juffrouw
Trevor".
De Australiër boog op zijn gewone
ernstlgo wijze en zei daarop Carmela
goedendag.
.Ik hoop u in Londen nog trzion",
zsi hij nog even dralend.
„Kom ons, als u wilt, een bezoek
brent-en. We logo8ren in het Langbam-
hótel", antwoordde zjj en Bonald's
gelaat was door een gelnkklg glim
lachje verhelderd, toen hij zich ver
wijderde.
„Waarom zeijehrmdat, Carmela?"
vroeg de markies op njjdigan toon.
„We zijn er heelemaal niet op gesteld,
dn grootste beteekenls.
Een verovering van dezo vesting
zal daarom zelis beproefd worden met
dn wetenschap, dat bet aantal man-
ren, die hnn leven daarbll zullen laten,
buitengewoon groot zal zijn.
Hoe zwaarder de Dnitsche verliezen
by lederen stormloop zijn, des te groo-
ter wordt de wasrschljolflkhotd, dat
het Duitfche offensief niet een oen-
vou.lga positie verbetering maar wel
degelijk een besetting van de voor
naamste in Fransehe handen zijnde
forten beoogt.
De Dni'sehe verliezen voor Verdnn
worden van Fransehe zijde tot nn toe
op 200 000 man geschat.
Fransehe officieren, die de vorige
week den aanval der Duitscbers op den
voet van de hellingen waarop het fort
V-nx staat, bijwoonden, vei klaren, dat
er klompen van dooden en stervenden
als lawines van de hellingen naar
beneden rolden en dat ze zich op
hoopten tot grauwe massa's daar waar
een terrein verhooging bnn verderen
val verhinderde, zoodat de aanvallers
de lQken van bnn makkers gebruik
ten als treden, maar ten slotte door
deze griezelige, zich steeds ophoopende
massa's zelt ln bnn aanval werden
gestnit.
Als waardeloos bezit gooit Duitech-
land schijnbaar bi) Verdnn sjn man
schappen In het Fransehe vuur en
tedere meter terrein, welke daar wordt
gewonnen, wordt gekocht met het
bloed van honderden kostbare ar
beidskrachten.
Uit dit laatste volgt, dat óf het
bezit der Fransehe vesting op het
oogenbllk voor de Dnltschers van
zoo overwegende beteekenls is, dat
geen offers daarvoor te groot geacht
worden, óf Dnltschland, ondanks den
langdurigen vernletlglngskrljg over
zoo-eel weerbare uiaonea beschikt,
dat het eau honderdduizend soldaten
meer of minder niet telt.
Het laatste ls onwaarschjnlfik om
dat Dnltschland daarvoor een te voor
zichtige ea te militair bekwame mo
gendheid is.
Dnl'schland is niet een staat, hoe
groot zijn reserves ook moge z{jn, die
ook maar ééa bataljon zal opofferen
als het voordeel, dat het daardoor
denkt te verkrijgen, niet oen over
wegend grootere waarde heeft.
Nnttelooze krachts verspilling aan
Dnitsche zQde is, al moge de gealli
eerden dit ook oog zoo bestrijden,
nimmer geileken.
Al kon ook soms het doel, dat men
zich voor oogen gesteld had, niet be
reikt worden, steeds was de inzet
evenredig aan den prijs, welke er
van Duitscho zjde voor botasld werd.
Tot nu toe staan ongetwijfeld de
Dultsehe verliezen nog niet in ver
houding tot de bjj Verdnn behaalde
terreinwinst, waarnit blijkt, dat de
tegenstand der Franschen daar grooter
moet geweest zijn, dan men van
Dnitsche zjde blikbaar gehoopt en
verwacht heeft.
Maar ook do Franseho verliezen
voor Verdnn zjn buitengewoon zwaar
geweest en dit treft aan die zijde te
hem in Londen te ontmoeten."
„J(j misschien niet, maar Ik wel,"
antwoordde Carmela badaard. „Willen
we nn maar gaan, sir Mark," en zonder
een woord meer te zeggen,verwijderde
ze zich met den baronet en zijn dochter
en Het hem alleen staan.
„Hij haeft das de jacht nog niet
opgegeven,mompelde Vassalla, „wei
na, we zullen zien, we zullen zien."
Mevrouw Pollypop bemerkte met ver
ontwaardiging,dat niemand haar kwam
afhalen. Ze ging ook naar Langham-
hótel en schreef een vinnlgen btief
aan den bisschop, die de nitwerking
had, dat de waardige prelaat den
volgenden dag naar Londen kwam.
Zoo ging elk zijn eigen weg en da
gelukkige familie van de „Neptanns*
verspreidde zich in het drnkke gewoel
der wereldstad.
Bonald had, vóór h{j de boot verliet,
met den kapitein nog een geeprek
over den moord op Vontin en beloofde
hem, den volgenden dag met zijn
vriend, don advocaat, over de zaak te
sprekon.
Toen ging hij met Pat naar het
Tavlstoek-hótel.waar ze gezellig samen
dineerden, en daarna begaven ze zich
naar het Alhambra-theater. Naafloop
der voorstelling had Pat nog heelemaal
geen last om naar huis te gaan en
ging nog naar een café, Bonald echter
begaf zich dadelijk naar zjn hótel en
verzond, daar aangekomen, nog den
Tan •Ig'meene be-
kendfceld Is, dat ln dezen volkerenstrfid
trekkat Van ean Frat>schm«n ba-
trekkeiyk greater waarde heeft dan
dat van een Dnftscher, omdat mon
ln Frankrijk nlt heel wat minder
menschenvoorrasd kan putten dan
doen lD Dait'ohlsnd gewoon Is "te
fnfInhd!"ltö<? dsn 00rl°K 1870
tot he. begin van den huldigen krfig
36 Jm Fra,nsohe bevolking van
36 milltoen zielen met slechts drie
miHioep de Dultsehe bevolking van
toegenomen, 2lel6D met 26
z°f%r!!en.e!le"' Voor 2loh
®r °P> dat men In Frank
rijk nalatig ls geweest in een der
sterk® Pb^bteu, de zorg voor een
sterk nageslacht.
eltfer T»at,kryk i' Bteeda het a'erfta-
faag geweest!^' hat
En waar het eerste veelal het gevolg
reve.eTh 'IT dL bygienirche *maaf
regelen, het tweede dat van gemak
zucht en een verkeerde opvatting
iVn Frankr?k 8lUka W,S' dïar heoU
In Fraukrflk zonder twijfel een font
begaan, welke in de jaren, die op
onder ht'S TOl*eD erh»ig
onder het oog gezien dient te worden.
Een goed bevolkt Frankrijk zal e«n
sterk Frankr5k zjjn, omdat er op deu
Fransehen bodem geen plaats meer
voor vreemde arbeidskrachten zal zijn
nn T 8J?fk? 'bfge'iogsohap oen groot
vLnrt«n i8 g0r tegen buitenlandachc
vyanden kan vormen.
Hoe grooter het aantal strijdbare
mannen, des te krachtiger het leger,
des te uitgebreider dereserves en des
te zekerder de overwinning.
Niemand kan nog voorspellen hoe
deze oorlog zal eindigen, maar dit
staat vast, dat er na den strjjd in alle
daaraan deelnemende staten een groot
te kor aan manreiyke arbeidskrach-
ten zal zQn.
Een een r(jk, dat niet alleen om het
heden maar ook om *(jn toekomst
denkt, een staat, die er van overtuigd
ls, dat een vrede, al Ijjkt zij nog zoo
duufzeam, binnen kortoren of langeron
B?rtL0»n eaW lD oen '«dp"* vau
ströd zal overgaan, zal er voor zorg
dragen, dat alle middelen worden
aangegrepen om de sterfte- en ge
boortecijfers der bevolking In de
eerstvolgende jaren zoo gunstig mo-
golQk te doen zfln.
De strijd b(| Verdun is in de laatste
dagen merkbaar verslapt
nJ,'n, W' van, de Maas werd een
DnltBche aanval tussehen Béthincouu
en Chathaneonrt afgeslagen. DeFrac-
weV®hti°en e,™nwel geheel nlt het
Petit Rnl. rt5 n ?anx 8E nlt bet
dreven Cumièrea te i(jn ver-
va? de Maas heeft de toe-
stand zich niet noemenswaard gewlj-
nI« N.W. van Belms konden do
Dnitichers hnn linie sterker maken
door de verovering van een nitBprin-
introductiebrief aan den advocaat Ge-
raid Poster, om er den volgenden
morgen vroeg heen to knnnen gaan
en hem over den gehelm.lnnigen dood
Ti? vri0nd te spreken.
„Ik zal traohten te ontdekken, wie
Ventin vermoord heeft," zei Bonald
terwjl h(j zich ter rnste begaf en'
dan hoop ik Carmela te huwen".
VHI.
„Geduld overwint alles." Geen
spreekwoord is beter van toepassirg
op oen advocaat zonder praktjk, dan
dit. Laat een jongmensch toegerust
zjn met alle mogelijke wetenschappen
en gereed, alles te ondernemen j
einH °iu?li,n fdnldig wachten, de roem
elndeiyk tot hem komen Neen. De
godin dor Faam ls traag, behalve
wanneer zU wegvllgt, dan 1. het zelfs
den meest ondernemende moeilij k, haar
mon *"la te,u« honden Als
men naam, roem, rijkdom wil verwer-
ven, moet men alle krachten in span
nen, om die te bekomen. Indien Gerald
dlnvên b rt"i'0tln had' te wachtBD op de
d'D?*D' die komen zonden, dan had
h(j tot het elude van de wereld kunnen
wachten. Maar h(j vatte 't anders op. HH
zag in, dat het met den dag moeilijke-
oarrlöt-o te maken en bleef daar'
d^rdaVT g wa°bton, maar bestu
deerde boeken en menschen met on
verdroten Ijver.
(Wordt vervolgd).
