N°. 31 1916
Zaterdag 11 Maart
103de jaargang.
Bij dit no, behoort een
Bijvoegsel,
Een rechtsch
plan-de-campagne 1
FEUILLETON
Het Geheim
van de „Neptunus".
„zy heeft moederlijke zorg noodig',
dacht zy, „dus moet lk pogen, haar
van dienst te zijn'.
goescm
Oa uitgave dezer Courant g. sohiedt Maandag-, Woensdag- es*Vrydagavond
uitgesoLderd op feeitdagec.
PrJ» por kwartaal, in Goes 0,15, buiten Goes, franco f i,£S.
Afzonderlijks nommers S cent.
inzending van «dvenaptiën op Mcandasr. Woansdan
en VRIJDAG vóór 13 uien.
'felefoonnnniKGv 88. ï'ireetaur GJ W. var Babneveiji. Uitgave as de Naomi. Veaaootszfcap ,Go8sshe Courant". Foofdreilatteur V. 3. 8. var Sartis
De pr'is der gewone advertentiën li van 1-5 rsgelsSO ot., elke regel meer 10 et.
Bj directe opgaaf van driemaai plaatsing derzslfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweiyk- en docdsberlobten en de daarop besrekking hebbende
dankbetuigingen worden ven 1—10 regels a 1,— barskend.
Sewgsmcmsi«ri!5 ieia\
i.
De roemruchte dagen, dat „De
kleiue Debater" opgeld deed en ieder
christelijke jongeling, met het boekske
gewapend, zich met vrijzinnigen en
sociaal-democraten in debat begaf, zul
len bij velen, al liggen zij nu schier
elf jaren achter ons, ongetwijfeld in de
herinnering voortleven. Het gebruik
van het boekske beantwoordde niet aan
het succes, dat men zich speciaal in
anti-revolutionaire kringen er van voor
stelde de christelijke jongelingen wer
den met of zonder „De kleine Debater"
over de knie gelegd en toen een exem
plaar van het werkje in vrijzinnige
handen viel en het hij honderdtallen
werd overgedrukt en gecorrigeerd
was het succes tot nihil gereduceerd.
Wij gelooven niet, dat men zich in
rcchtsche kringen nogmaals tot een
dergelijke uitgave zal laten verleiden.
Wij hebben ons echter de vraag
voorgelegd, of men het ditmaal, met
het oog op de verkiezingen voor de
Provinciale Staten, over een anderen
boeg zal gooien. Met andere woorden
of, door het dén of andere bureau, de
redevoeringen voor de diverse sprekers,
die de merkwaardige „christelijke"
beginselen in de politiek hebben te
verdedigen, gereed gemaakt zijn.
Er is reden tol het stellen van die
vraag.
Wij toch, die een werkzaam aandeel
mochten nemen in den verkiezings
strijd in het district Apeldoorn, hebben
een oogenblik gedacht, dat de zéér
bijzondere trouvailles, waarvan de
christelijk-historische candidaat, de heer
J. R. Snoeck llenkeinans, zich bediende,
van hem persoonlijk afkomstig wareu.
Allengs zijn wij tot het besef gekomen,
dat de heer Snoeck Henkemans een
fonograaf-plaat deed atloopen, precies
dezelfde plaat, welke in het district
de heeren Verkouteren en Rutgers ge
bruikten, dezelfde plaat ook, waarvan
prof. rnr. Diepenhorst zich op de ver
gadering van het provinciaal comité
van anti-revolutionaire kiesverenigin
gen in Noord-Holland, te Alkmaar,
bediende. Natuurlijk is hier toeval
uitgeslotenin „christelijke" kringen
verklaart men immers het „toeval" als
uit den booze te komen,zoo lang
het niet tot eigen profijt aan te wenden
valt? Daarom schakelen wij het hier
dan ook maar uit.
Het lijkt ons niet ondienstig, van
deze taktiek der rechterzijde het één
en ander mede te deelen.
In de door hem gevoerde campagne
IS
„Daar hoop lk u dan nog wel eena
te ontmoeten,* zei mevrouw Pe'lypop
hartelijk.
.Dat 1b niet onwaarschijnlijk", ant
woordde Carmela, opstaande. „Goeden
dag voor 't oogenblik, mevrouw Pelly-
pop. Ik ga voor het diner nog eon
uurtje rusten."
„Goeden dag, lieve," zei de matrone,
haar breiwerk weer opnemend. ,Ik
hoop n zeker te Marlow te zien. Ik
zou u zoo graag mot den bisschop in
kennis brengen.'
Carmela gtng lachend naar beneden.
,Nn is ze Ineens met meingenomen,"
dacht ze lachend, „en dat alles, omdat
ik een familielid heb, die baronet Is.
Hoe vermakelijk toch!"
Mevrouw Pellypop was werkelijk
met Carmela Ingenomen en wat ze
vroeger alB opgepast gedrag had be
titeld, beschouwde ze nu als excen
triciteit. Deze jonge dame had adelljke
bloedverwanten, die in de nabijheid
woonden van de plaat», waar mevrouw
Pellypop zou verbljven. Dus besloot
de waardige matrone, die zoo weinig
hechtte aan wereldsche y delheden,
in het distriet Apeldoorn beweerde de
heer Snoeck Henkemans en de
heeren Verkouteren en Rutgers zongen
het hem na dat het KabinetCort
van der Linden speciaal door de eig. n
vrienden in den steek ge'ateu werd, en
als eerste bewijs voor deze bewering
moest dienen, dat Minister Plejte door
de linkerzijde het vuur zóó na aan de
schenen werd gelegd, dat hij, ten ge
volge van dit optreden, een zenuw
toeval kreeg en de anti-revolutionaire
dr. Scheuri-r, de zwijgende afgevaardigde
voor het district Snoek, hem de eerste
medische hulp moest verleenen.
Precies eender spreekt de auti-revo-
iutionaire professor P. A. Diepenhorst
op den partij-dag te Alkmaar.
Een vrijzinnig man zou misschien
zeggen, dat zoo iets heel toevallig is.
Voor de „christelijke" politici geldt
natuurlijk een andere lezing het was
bestiering. Het was bestiering, dat
zoowel de heeren Snoeck Henkemans,
Verkouteren en Rutgers in het distriet
Apeldoorn, als professor Diepenhorst
op den partij-dag te Alkmaar twee
cl) riste lijk-historisch en en twee anti
revolutionairen dezelfde misleidende
bewering ten beste moesten geven.
Nu mogen wij ons wel een enkele
kanlteekening veroorloven.
Dat de heer Scheurer „de eerste
medische hulp" verleende, moet hem
allerminst als een verdienste worden
aangerekend. Daarvoor is hij nu een
maal medicus. Dat zijn hulp een man,
behept met paganistische neigingen,
ten goede kwam. legt hier ook niet
het minste gewicht 'u de schaalde
medicus heeft dit is nu eenmaal
een axioma te helpen een ieder,
die zijn hulp lehoeft. Zou men voor
den „christen"-geneesheer een andere
gedrags-lijn willen vaststellen
In de tweede plaats vergeet men
en dit moet bewust geschieden dat
het Eabinet-Cort van der Linden geen
partij-richting keilt, haar niet kennen
wilhet is extra-parlementair en
wenscht alleen rekening te houden met
de meest gewichtige volks-weusehen,
zooals die in 1913 tot uiting zijn
gekomen.
Teil derdehad de linkerzijde het
recht niet, het beleid van Minister
Pleyte aan een grondige kritiek te
onderwerpen f De door hem gemaakte
fouten kunnen een ieder bekend zijn;
als de ernstigste noemen wij zijn hou
ding ten opzichte van het openbaar
onderwijs in Nederlandsch-Iudië, zijn
houding met betrekking tot de Indische
leening. Als een rechtsch Minister door
zijn beleid de zaak der rechterzijde
schaadt, zou men hem dan kritiek
willen onthouden f
Een vriend, die mij mijn feilen toont...
Maar wat gaan wij eigenlijk beweren f
Zoo'n vriend wordt immers in „christe
lijke" kriugen juist onmogelijk gemaakt!
het meisje uit Malta te vriend te
houden.
Hoe zon mevronw Pellypop's gedrag
geweest zijn, als Carmela haar had
meegedeeld, dat haar neef een slager
was? Jnist hetzelfde natnnrlQk, want
hoe kon een zoo voortreffelijke vrouw,
als zij, eenige waardo hechten aan
znlke ydeiy ke zaken als rang en stand
Middelerwijl bevond Ronald zlehin
de hnt vau den kapitein. Belde mannen
spraken over de geheimzinnige mis
daad, die aan boord van de „Neptu-
nns" bad plaats gegrepen, doch geen
van balden wist, hoe dat raadsel te
ontwarren.
„Ik zon de zaak graag opgehelderd
zien', zei Templeton, al was 't alleen
voor de reputatie van da boot. 't Zal
de menschen niet aanmoedigen, met
ons te reizen, als ze moeten vrsezon,
gedurende den overtocht vermoord te
worden'.
„Do moellgkheld is, hos te beginnen",
meende Ronald nadenkend. „Er is
geen enkele leiddraad, om te volgen".
„Jnist", antwoordde da kapitein,
zich in zijn stoel voorover bnigend.
„Laat ons de zaak nog eens nagaan.
Een heer komt ts Melbonrne aan boord
en gedraagt zich op kalme en normale
manier, die iedere gedachte aan zelf
moord nltslnitvlak vóór we Malta
Buitenland.
De strijd in en bulten Europa.
la de esrstvolger.de maandeu zal
de strijd ongetwijfeld met grooter
woede dan vroeger worden voortgezet.
Het voorj sar komt, da koude sneeuw-
vlagoD, die nn zco dikw{la het krijgs-
bedrjf heiemmeren, zullen spoedig
weer achter ons liggen, de strenge
vorst, die het verblijf in de loopgra
ven ondrageigk maakte, zal voor de
zaehte voorjaarslucht haarplaats moe
ten ruimen.
Ea op het clndelooza gevechtster
rein, aan beide zijden vau Europa,
zal het voorjaar, het nieuw baanbre
kende laven in de natnar, opnieuw de
harten met hoop voor de toekomst
vervullen.
Hat voorjaar moet de overwinning
brengende naderende Isme, zoo
wordt aan belde zijden gedacht en
gehoopt, is de tjd, waarop eindelijk
asn den geestdoedsndon loopgraven-
strijd een einde zal komen en de
gaveehtsklare legermachten in trlomi
naar 's vljands roofdstad zullen kan
nen oprukken.
Op tiet komende voorjaar wordsn
van heide zijden hoopvolle verwach
tingen gebouwd.
Het groote, larg aangekondigde
offensief dor geallleorjoa, d» aanval,
welke over do geheels lloia ion plaats
vinden en don DnUschen vQand tot
achter do Rijn-grens zon terugdrflver,
het Is tot bes voorjaar nitgesteld, tot
den tijd, ds.t da natuur de harten der
bondgsnooteu mat nieuwen moei en
ulenwe sirjjdluss zal vervullen.
Lange maanden ia sneeuw en Ijs,
in koude en regen, wachten de man
nen in hun ondrraardsche holen op
de verjonging der natuur, op het
Zicht voorjaarsweer, dat hen tot
nieuwe actie en grooter doodsverach
ting zal prikkelen.
Da winter dieet ter voorbereiding.
Dan worden allo groots plannen ge
sol ed, dan wordt de komende aanval
geregeld, oen reusachtige munitie-
voorraad vervaardigd en verdeeld,
dan wordt nog slechts op een gunsti
ger jaargetijde gewacht om de naar
den str(jd hunkerende mannen den
stormloop op de vijandelijke stellin
gen te doen ondernemen.
Bet is nu reeds de tweede maal,
dat een voorjaar op het Blagveld do
harten van allen, die zich daar inge
graven hebben, neet nieuwe hoop komt
vervullen.
Zullen de geallieerden ditmaal gun
stiger resultaten bereiken dan een jaar
geleden? Toen Immers werd ook op
het voorjaar als don tijd voer het
groote offensief gewacht, ook toen
werd van de zijde der entente de
groote waarschijnlijkheid uitgespro
ken, dat een nieuwe lente de over
winning zou brengen en de Dnlteehe
vijand niot lang m<er den voet op
Frasscbsn en Belgischen bodem zou
doen rutten.
Het is er niet van gekemen. De
frontmuur bleef onwrikbaar, hoe krach
tig er ook van beide zijden met de
uiterste verwoedheid aan gerukt werd,
bereiken, wordt h{j rusteloos en gejar g i
en vertelt u zijn levensgeschiedenis,
die stsike reden geeft voor de ver
onderstelling, dat zjn vrouw hem
wilde dooden. H{j gaat san land, ziet
daar z(jn vrouw en keert onmiddellijk
aan boord terug. H9 begeeft zich naar
bad, vóór do boot afvaart, en het dek
is bevolkt met een menigte vreemde
lingen zoo groot, dat er geen ksns
bestaat, ééu ervan terug te vinden.
Hij wordt don volgenden morgen dood
gevonden, met een Italiaanschen dolk
in de borst, een vraten, waaraan een
Maltezor waarsohljnHjk da voorkeur
zou geven boven een mos. We hebben
geen enkel getuigenis, dat iemand in
da bnurt van zijn hnt is gezien. Nu
Is uw theorie, dat zUn vrouw aan
boord kwam, vóór het schip afvoer,
hem doodde en in da drukte ont
snapte."
„Ja, zoo is mjn theorie, maar ze is
geheel gebaseerd op da geschiedenis,
die hy me verteld heeft'.
„Heel gcedl U bedenkt daarna, dat
Ventin niet z(jn ware naam is. Ik
doorzoek zyn koffers en papieren, maar
vind geen anderen naam dan Lionel
Ventin. En tcch ontkende hy beslist,
dat 't zijn eigen naam waB".
„Hij zei 't me stellig'.
„Ik stel al die feiten en getu'gs
nissen in handen van de autoriteiten
te Gibraltar en zy vinden het geval
zeer raadselachtig, doch onze gevolg
zy veranderde, als een elastische massa,
hier en daar vau vormeen bultige
uitwas werd In gedrukt, een kronka
ling recht getrokken, kleine lcfauterla-
aanvallen boden ean welkome afwis-
sellcg in den eentonigon lcopgravcn-
stryd, muntrechters werden veroverd
rn gingen weer verloren, maar de
frentmuur, vast aaneengesloten, op
geeu enkele plaats zijn samenhang
ééu oogenblik verliezend, bleef esn
onoverkomeiyke scheidingslijn tus-
sohan vriend en vjand.
Die muur te doorbreken is het doel,
dat men ztoh van hoido zjden in de
nu komende voorjaarsdagen voor
oogen gsstsld heeft.
De entente heeft het aangekondigd,
lang van te voren, luidruchtig als
gewoonlijkhet komende voorjaar
zal het groote offensief, de elndeljke
overwinning brengen.
Maar van Duitschn zjjdo heeft men dat
off-neisf niet afgewacht.
Ook daar ia da wintertyd niet
werkeloos voorbijgegaan, en al bleven
toekomstvoorspellingen van deze s$de
achtlrwf ga, men had gewerkt en was
gereed cm ieder komend offensief te
stuiten on, betor nog, door eigen actie
te voorkomen.
Waarom werkt de militaire machine
der entente zoo langzaam, waarom
moeten hst telkens weer de ecntralen
zyn, die het eerste goreed zyn endoor
don eersten aanval hot voordeel van
da leiding op het slagveld krygen
Ook nu weer hebben zfl het zoo
laid aangekondigde offensief van Fran-
sche zflde niet afgewacht, maar violen
plotseling aan, hevig, onweerstaan
baar, geheel gereed tot den Btryd, op
een der voornaamste en strategisch
belangrijkste plaatsen van het Fran-
sche front.
Verdun was het doel, de belatgryke
vesting, welker boztt voor Dultsch-
land een doorbraak van het Franschs
front kan betcekenen.
Da eerste krachtige stoot in die
richting is van Dultscho zgde gege
ven en de Frausohen hebban haar
opgevangen.
Een geweldige deuk heeft hun linie
gekregen, maar doorbroken is ze niet.
Elastisch als altftd, vervormde zich
de frontiyn, maar de samenhang
bleef behouden.
Wat zal de naasts toekomst bren
gen
Want al zyn er na de eerste ge
weldige botsing eenige dagen van
betrekkelgken stilstand in het krygs
bedryf voorbijgegaan, dat een atnval
van Dultsche zijde herhaald zal worden
is bulten eenigen twfjfel.
De thans reeds by Verdun gebrachte
offers wyzon er op, dat het hier niet
om een eenvoudige verbetering van
de frontiyn to deen is.
Verdun is do inzot, en daarvoor
worden van Duitsche zjdo blijkbaar
gesn offers te zwaar geacht.
In de thans achter one liggende
dsgenv an betrekkelgken stilstand is
bet zware Duitsche geschut opnieuw
op het voroverde gebied in stelling
gebracht, weldra zal de tweede stoot,
krachtiger nog dan do eerste, moeten
trekkingen eveneens, en opperen de
veronderstelling, dat eon matroos of
een stowart de misdaad bedieaf".
„Onmogeiyk I Zy hadden er geen
roden voor".
„Geen d'efstal, zeker. Maar kunnen
zy geen andere reden gehad hebben
„Hoe kon die bestaan Met uitzon
dering tegenover my, was hy zeer
terughoudend jogsns ledereen aan
boord'.
„Dan zetten we de Stewart- 6n ma
troos theorieën terzjjde. 'tMoet dus
zyn vrouw geweest zyn. Maar nu we
zoover gevorderd zyn, hoe zult u dat
hewjzen?'
„Vraag me Iets gemakkeljkers", zei
Ronald lachend.
„Denk nog eens na. Hy vertelde u
zijn geheele levensgeschiedenis. Noem
de hfi geen onkelen naam?'
„Eén slechts: EIbIo Macgregor*'
„Goed ziet n nu geen leiddraad
Ronald dscht een oogenblik na.
„Ja, lk begrijp, wat u bedoelt. Als er
togen Ventin een gereehtolfike echt
scheiding is nagesproken, moet de
naam van Elsie Macgregor in de
stnkkon vermeld z(jn, als medeplich
tige.'
„Juist 1' antwoordde Templeton. „U
hebt me begrepen. Ik kan zelf de
zaak niet op me nomen en ik zou ze
ook niet graag aan de rechteriyke
autoriteiten in handen geven. Ze zou
den er zeker oen warboel van maken
volgen.
Als altyd volgen de Dultschers ook
thans weer de oiuslngelingstactlek.
Wanneer wo nagaan op welke pun
ten »y hun lioiaa in de laatste dagen
naar voren brachten, dan blykt ook
hier weer dnideiyk een streven, de
sterke Franscha vesiiog vóór den
aanval zooveel mogeljk te omvatten.
Tussohon Argonce en de Maas brok
kelt de Frauache linie voortdurend
af. Forgos, Regnevllla, de hoogten aan
het Bosch van Cumlères, ten Z. van
de,linie BéthineourtForges gelegen,
zyn reeds la Dultsahe handen. Op den
W. oever van de MsaB wordt van
Duitsche zyde een terreinwinst over
een breedte van 6 K.M. eu een diepte
van 3 K.M. gemeld.
Ook het zgn. Kraaiecbosch was in
Dnitsch bezit geraakt, doch door een
gelukkige tegenaanval wisten de
Franschen bun tegenstanders daaruit
weer te verdrjven.
Van Franscha zyde geeft man het
verlies van Fresnes, ten O. van de
Maas toe. By het hole do Hardau-
mont, ten O. van het fort Douaninont,
drongen de Daitschers In de redoute
van Hardaumont,
Een belangryk bericht is zeker, dat
het fort Vaux en het dorp van dien
naam in Duitsche handen zjn gevallen.
Blijkbaar trachten de Dultschers
Verdun van de West- en Zulözfide
aan te vallen. Gestadig worden de
Fransche Unies teruggedrongen en
s' e-ö8 dichter naderen de Dultschers
den vestinggordel. De eerstvolgende
berichten zullen ongetw^feld van
meerdere terreinwinst spreken.
De volgende telegrammen teekencn
den stand van hot krjgsbedrijf.
Parijs. In Champagne hebben de
Franschen in de streek ten O. van
Malson do Champagne een aanval on
dernomen, die hen weder in het bezit
beeft gesteld van stukken loopgraat,
dte de Dultschers hadden vermeesterd.
Een Duitsche tegenaanval, eenigen tyd
later op de door da Franschen bezette
stellingen gericht, is afgeslagen.
In Argonce heeft de Fransche ar
tillerie den straatweg bfl Montfoucon
bsEehotoD, waarop DuitBcho auto-trans
porten waren waargenomen.
In de strook ten N. van Verdun is
geen enkeie wyzlging van den toestand
gekomen.
De Dultschers hebben de beschieting
van het Fransche front ten W. van
de Maas voortgezet, zondereen enkelen
infanterie-aanval te ondernomen. De
Fransche batteryen hebben het Duit-
Bche vunr In dien sector krachtig be
antwoord. Desgeiyks ten O. van de
Msas, waar de beschieting by tusschen-
poozen geschiedde.
In Woevro is het artillerlegevecht
uiterst hevig. Dc Franschen hebben
Blanzéé, RImaecourt en de buiten-
wQken van Fresnes beschoten. Een
aanval der DuitscherB op den spoor
weg en den straatweg naar Manheulles
(ten N. W. van FreBnes),isdoorFransch
afsluitings- en inianterievuur gestuit.
Weenen. Op het front van het
als u dus het gebelm wilt ontsluieren,
moet u den moordenaar of de moorde
nares van Lionel Ventin zelf zien op
te sporen."
„Nu begryp ik u,' zei Ronald, aaa
zyn knevel draaiend. „U zoudt me
aanraden, het eohtschoidings proces
na te zien."
De kapitein knikte zegevierend.
„Maar Macgregor is zoo'n algomeene
naamer zullen dozynon Macgregors
als medeplichtigen geboekt staan.'
„Zeker, maar u weet, dat 't een
meisje was en dat ze Elsie heette."
„Ja,' riep Nonald uit. „Zoo zou Ik
Ventin's waren naam kunnen op
sporen.'
„N&tnuriyk,' antwoordde de kapi
tein, „en als u eenmaal zyu waren
naam weet, kunt u gemakkelijk zyn
vrouw vinden.'
„En daarna?"
Templeton baalde de schouders op.
„Dan zult u de waarheid van de
geschiedenis, die hy u mededeelde,
moeten bewyzen.'
„Als ik alles omtrent haar weet, zal
de dolk misschien ai» bewya kunnen
dienen."
„Misschien wel. De autoriteiten In
Malta hebben hem voor 't oogenblik
in bezit, doch u kunt hem daar op
vragen."
WorcH vervolgd).
