N°. 20 1916, Dinsdag 15 Februari 103de jaargang. 2 FEUILLETON Het Geheim van de „Neptunus". Buitenland. De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woenadag- en'Vrijdagavond uitgezonderd op feeatdagee. Prgs per kwartaal, in Goea f *3, f5, bnitsn Goes, franco f 1,18. Afzonderlijke nommen 8 cent, istaondlns vah advsrteutlën op Maandag, Woensdag en VRIJDAG vóór 18 uren. De prfls der gewone advertentiin ia van 1-5 regela 50 ct„ elke regel meer 10 et. 1B5 directe opgaaf van driemaal plaataing derzelfde advertentie word! de pry a slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwelijk- en doodaberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 1—IC rogela a S,— berekend B:t7]snummeru 5 ssnf. Teleioonnumater 88. Birestaw G. W. tak Babnbvslb. Uitgave vaa de Nastsl. Veaaootaehap .Gteseke Coaramt". Hoofdredaetenr W. J. C. vah Saktin Houdt braaf stand. In De Gids heeft mr. De Meester een artikel geschreven, dat te denken geeft. De oud-Minister van Financiën aanvaardt daarin het denkbeeld van een pensioen-belasting. Dit op zich zelf laat zich natuurlijk volkomen ver klaren niet alleen de vrijzinnigen, ook de sociaal-democraten zullen huu stem geven aan een pensioen-belasting, welke ten doel heeft, den ouden-van-dagen ten goede te komen. Daarom hebben wij ook van meet af aan geadviseerd laat die belasting progressief zijn en laat niemand er aan betalen, wiens inkomsten de twaalf honderd gulden per jaar niet overschrijden. Mr. De Meester schijnt er, blijkens zijn Gids-artikel, niet aldus over te denken. Hij houdt, althans naar onze innige overtuiging, voor een democraat te veel van een pensioen-belasting, waaraan elk democratisch karakter vreemd is. Hij aanvaardt toch het denkbeeld van een dergelijke belas ting en dat in dezen zin, dat de druk in hoogere mate mag worden gelegd op de kleinere aanslagen dan bij de inkomsten-belasting, wijl de opbrengst van de pensioen-belasting moet dienen voor de betaling der ouderdoms renten. liet betoog van den heer De Meester kunnen wij niet anders uitleggen. Maar boe zit dat nu zouden wij willen vragen. De heer De Meester was in 1918 candidaat van de vrijzinnige concen tratie. Hij heeft het program ten volle onderschreven. Overtuigde Staatspen- siouueerders zijn er op uitgetrokken, om zijn caudidatuur te verdedigen. De heer De Meester, even goed als de propagandisten, die in zijn belang werkzaam waren, was tegen de wet- Talma, tegen premie betaling, openlijk en verkapt. En nu krijgt men zulk een Gids~ artikel te lezen De heer De Meester daarvoor kennen wij hem te goed gaat niet uit van het denkbeeld in de electorale campagne ptaat ik mijn kiezers naar den mond later zet ik in een weten schappelijk en letterkundig tijdschrift wel eens uileen, hoe ik eigenlijk over de zaken denk. Maar wat heeft hem dan toch geleid tot het schrijven van het vreemde, on-democratische (?zV/.s-artikel Dat mr. De Meester er andere ideeën op nahoudt dan in 1913, wij hebben het nooit gehoord. De afgevaardigde voor Den Helder heeft zich ook nimmer in zulk een zin uit gelaten. Wat dan evenwel Beseft hij niet, hoe moeilijk hij het optreden voor de jongeren maakt door het schrijven van een dergelijk artikel P InderdaadLionel Ventin was wel knap, maar toch iemand, die door vrouwen veeleer govretsd dan be wonderd zon worden. Ronald had een jaar geladen in Melbourne met hom kennis gemaakt en hem daarna uit het oog verloren, weinig denkend, hem nog ooit weer te zullen ont moeten doch de eerste, dien h|j aan boord van de „Neptunus* zag, was Ventin en sinds dien t(jd had een nauws vriendschap hen verbonden, die velen verwonderde, daar hun karakters aanmerkelijk uiteenliepen. Vantin echter hield van Ronald's vroo- ljjk, open karakter en Mcnteith koes terde voor den ander die sterke be wondering, welke een jonge man altjd gevoelt voor iemand, die onder is en meer van de wereld gezien heelt, dan hijzelf. Ventin was overal geweest en had alleB gezien. Hij had gejaagd op olifanten in Afrika en op tijgers in Indië, kende Londen, Parijs en Weenen door en door, en, als hij 't verkoos, was h|| een gezellig prator. Dien avond oohtsr was hij rusteloos en opgewonden, wat Ronald min of meer verwonderde, daar h|j gewond was aan zQn koele onverschilligheid. De politieke tegenstanders hebben er reeds munt uitgeslagen. Laten wij hopen ten onrechte. Want wij mogen verwachleu, dat mr. De Meester zich zoo spoedig mogelijk duidelijk zal verklaren. liet gebeurde is ons, jongeren, echter een les laten wij braaf stand houden en niet dulden, nooit en van niemand, dat het concentratie-program van 1913 in discrediet wordt gebracht De strijd In en buiten Europa. De Dultcche rsgeerlng heeft asn da diplomatieke vertegenwoordigers van de onzijdige mogendheden oen momorla overhandigd betreffende de behandeling van gewapende koop vaardijschepen. Dasrln deelt z$ mede, dat reeds voor het uitbreken van don oorlog de Engolsche regeering de Eugelseho raoderijeo in de gelegenheid gesteld hoeft, haar koopvaardijschepen met kanonnen te bewapenen. ZIJ wilde zelfs voor deze 6chepan kanonnen, mu nitie en personeel tot africhting van bedioningsmanschappen afstaan. Volgensde Duitsche regeering gaven do Engelsche reeder|jen daaraan ge willig gehoor en spoedig na het alt- breken van den oorlog constateerden Duitsche kruisers dan ook, dat En- gelsoha koopvaardijschepen bewapend waren. De Engolsehe regeering nam daarbij het standpunt in, dat zulke schepen zoolang het karakter van vreedzame handelsvaartuigen behouden als zQ hun geschut slechts voor "ardedlglngs- doaleindan gebruiken. De Engelsche gezant heelt aan de Amorikaansebe regeering destijds de verzekering gegeven, dat deze koopvaardijschepen nooit tot aanvalsdoelciadeo maar slechts tot verdediging zonden be wapend worden en dus ook nimmer zouden vuren voordat zQ werden aangevallen. Echter stelde de Engeleehe rogee- ring zich, wat betreft bewapende schepen van andere nationaliteit, op het standpunt, dat deze schepen als oorlogsschepen moeten behandeld worden- De Duitsche regeering na gaat van de gedachte uit, dat een koopvaardij schip door bewapening met kanonnen, waartoe deze ook gebruikt mochten worden, het karakter van een oor logsvaartuig krijgt. Z|j acht Iedere krijgsverrichting van een vijandelijk koopvaardijschip in strQd met het volkenrecht en behandelt de beman- ningdier schepen als oorlogvoerenden. De oczO'JJge mogendheden deel den gedeeltelijk in dsza kwestie de Engelsche zienswijze, gedeeltelijk ook hebben zij bewapende koopvaardij, schepen van oorlogvoerenden asn do voor oorlogsschepen geldende bepalin gen ter handhaving der onzijdigheid onderworpon. In den loop van den oorlog nsm ,Ik weet waarachtig niet, waarom Ik jo in m(jn vertrouwen zou nemen,* zei Yen tin,naast Ronald plaats nemend, terwjl ham doordringend aankeek. Wij z|jn slechts reisgoaooten en 't is rniJa gewoonte niet, mededeelzaam te zijn. Vanavond gevoel ik evenwel behoefte, m|jn hart voor je uit te storten.* „Vooruit dan, ouwe jongen,* ant woordde Ronald, een dikke rookwolk Uitblazend. „Jo lijkt m\j een man met een geschiedenis." „Gelnkkig de natie, die geen ge schiedenis hselt,* mompelde Ventin cynisch, „en ik veronderstel, dat deze opmerking ook van toepassing ls op een menschenleven. M|jn geschiedenis begint in dat vervloekte Malta, want daar leerde lk haar kennen." „Ahal Een vrouw In 't spoil" „Natutfrlijk. De geschiedenis van do moeste mannen begint en eindigt mat een vrouwdaarom juist is z|j zoo eentonig.* HQ bewoog alch onrustig ln zjn stoel. „Ik kan jon wel zeggen, dat Ventin slechts een aangenomen naam is, maar ik zie niet in, waarom ik je m|ju waren naam zou noemen. Het dient tot niets. Ik heb ham niet veel eer aangedaan, toen lk hem droeg en lk vrees, dat mQa tegenwoordige ook niet zoo heel on berispelijk is. Bah! Ik zou sentimen teel worden! Veertig jaar lpven moes ten dat alles te niet gedaan hebben." „Je bant toch nog geen veertig?' vroeg Ronald, terwijl hij hem oplet- de bewapening van Engelsche koop vaardijschepen voortdurend tee en tal rijke gavellen werden bekend, waarin Engelsche koopvaardijschepen niet alleen Dultsehn oorlogsschepen gewa- penden tegenstand boden, maar ook, dikwijls onder valsche vlag, tot een aanval op deze schepen overgingen. Zoo deden ook menigmaal de schepen van Engelands bocdgencotcn. Een beknopt overheb' van derge lijke gevallen heelt do Dnltscho re- gcering aan de memorie toegevoegd. Het is gebleken, aldus de me morie dat aan boord van vele En gelsche koopvaardij tehepon geheime aanwijzingen van de Engelsche admi raliteit waren, waarin uitvoerig uit eengezet werd hoe esa duikboot het best tot zinken kon gebracht worden, en tevens aanwijzingen werden go- geven om het aanwezig z|jn van ka nonnen en kanonniers voor buiten staanders verborgen te houden. Hlornlt blijkt, dat deze bewapende sehepen ds dnikbooten zonder meor moesten aanvallen. In deze bevelen, die ln alle zeeën moeten wordon opge volgd, wordt op geheimhouding den grootsten nadrnk gelegd. Da Dnitsche regeering constateert dus, dat bewapende vijandelijke koop vaardijschepen opdracht hebben ge kregen om Duitsche dnikbooten overal arglistig te overvallen. Daarom is de regeering tot de over tuiging gekomen, dat vjjandelgko, met kanonnen bewapende koopvaardij schepen, geen recht meer hebben als koopvaarders te worden bejegend. De Dnitsche strijdmachten ter zee zullen daarom na een korte periode, waarin rekening wordt gebonden mat de be langen der neutralen, dergelijke sche pen als oorlogvoerends» behandelen. De Duitsche regeering stelt de on- zjjtiige mogendheden hiervan la kennis, opdat zQ hun onderdanen kannen waarschuw a. voortaan hnn persoon of goederen niet meer toe te vertrouwen aan bewapende koop vaardijschepen van met Dnltschland in oorlog verkesronde landen. Natuurlijk wordt deze memorie ln de Dnitsche pers met Ingenomenheid begroet en een stap van groote be- teekenis genoemd. De gepentlonneerde kapitein ter zee Fersins. schrijft in het Btrliner Tage- blatt, dat van nu af aan da weg voor de Dnitsche onderzeeboot® j tegen be wapende vijandelijke koopvaardijsche pen wat vrijer open ligt en de Dnit sche bemanning haar taak thans weer met grooter vrijheid kan volvoeren. In de VouiiQhe Zsitung constateert Gaorg Bernhard, dat da verscherpte dnlkbootoorlog thans overal gevoerd zal wordon, waar da Brltseho vlag wappert op bewapende koopvaardij schepen. Volgens de Kreuzteitung heeft ook de Oostenrijksche rrgeering haar vroeger standpunt laten varen. Met de mogelijkheid om bewapende koop vaardijschepen voor torpedeeren te beschermen door er een paar Ameri- kaansche passagiers op te zetten,wordt tend aanzag. „Waarom niet? Dsnk je, dat deze rimpels moeten worden toegeschreven aan ouderdom ot losbandigheid Aan beide maar ik vrees tooh meer aan 't laatste dan aan 't eerste." Ze zwegen eenlgo oogenblikken en het regelmatig gestamp der machire, de muziek, vermengd met het gepraat en gelach der dansenden, drong tot hen door. Daarna begon Ventin op langzamen, afgemeten toon, geheel verschillend van zijn gewone manier van Bprekon, te vertellen. „Ik ben nooit een braaf, solled menaeh geweest,* zei b8 cynisch j „maar lk geloof toch, dat Ik niet veel slechter was dan do meesten. Geef een jongmonsch geld in cvei-vloed en plaats hem midden in do verleidingen van Londen. Negen van de tien zullen er in ten onder gaan. Misschien heef! h|j een vriend, die de wereld door en door kent en hom goeden raad geeft öf, hï verliest z||n geld en ls wel verplicht het rozenpad te verlaten, öf hij trouwt een goede vrouw en haar invloed redt hem van zijn ergBton vijand, zichzelf. Als wj Elechts wilden beseffen, van hoeveel waarde de liefde van een goede, reine vronw voor ons is hos z3 onze beschermengel kan zijn en ons, te midden van de grootste verleidingen, braaf en eervol kan honden. Doch w|j begrepen gewoonlijk eerst de waarde van dien schat, als 't te laat is, maar komaan" met een definitief gebroken. De Oostenrijksche Dota meldt, dal de termijn, weiketen gunste van de neutrale schepen is gesteld, op 29 Fobrunri zal afloopen. Daardoor zullen schepen ln de vaart waarop zich neutralen bevinden, tot dien datum nog ln havens onder de eude bepalingen knnnan binsenloopen. Juist nadat Duitschl&nd en Amerika inzake de „Lusitanla'-kwestlo tot een ep'osslng z'jn gekomen, werbj de Amerikanen conBtateeren, dat Dnitsch- lacd wel niet ten volle de onwettig heid zijner handeling heefttoegegeven, doch erkend heeft, dat h|) niet het recht heeft, onzjjdigen te betrekken in de politiek van vergelding, woidt thans deze memorie den vertegenwoordigers der onzijdige staten overhandigd. Volgens de Times zon Duitsehland Inzake de „Lu»itaria"-kwestie tevens voor Amerika de belofte herhaald heb ben, dat ongewapende koopvaardij schepen niet ln den grond zullon worden geboord zonder voorafgaande waarschuwing of wanneer de voillg- heid van passagiers en bemanning niet kan worden vorzokerd, aange nomen natuurlijk, d»t de schepen geen poging doen om te ontkomen of tegen stand bieden. In Engeland ls men van meening, dat de Duitsche memorie geen feite lijke wjjtiging ln den bestaanden toestand brengt. Daar Duitsche en Oostenrijksche dnikbooten reeds koop vaardijschepen zonder waarschuwing torpedeeren, zonder zich ervan to ver gewissen of zjj al dan niet gewapend ziin, is het karakter, dat de Duitschors aan dia schepen toekennen als s|j op den bodem der zee liggen, naar En gelscha meening, van gean bateekenls. Men gelooft in Engeland niet, dat een koopvaardflichtp door de Dultschers zal worden gespaard omdat het on gewapend is. Engelsche marine-autoriteiten ver dedigen do bewapening van koop vaardijschepen en hnn recht, zich te verdedigen en meenen, dat de eiach naar ontwapening niet er jib tig kan worden opgevat, zoolang Duitsehland zich Diet vei bindt om uit deze ont wapening geen voordeel te trekken. In sommige Dnitsche bladen wordt thans do meening verkondigd, dat de onzfjdigen feitelijk verplicht zouden zijn van nu af aan allo gewapende koopvaardijschepen der entente als oorlogsvaartuigen te beschouwen. ZQ zonden er dan voor moeten zorgen, dat bowapende koopvaarders van een der oorlogvoerende staten zich niet langer dan 24 nur binnen bun havens, reeden of kustwateren ophouden, ter wijl tevens- de levering van steen kool aan beperkingen zon onderhevig zQn. Da te dezer zake door verschillende staten destijds gesloten overeenkomst geldt evenwel slechts tnsschen de verdragsluitende mogendheden en alleen dan wanneer alle oorlogvoe renden daartoe behooren. Daar Frank- r(jk en Engeland het verdrag niet teekenden staat het den onzijdlgen vrij, zich ten aanzien van het aty.'- onderdrukten snik „ik word weer sentimenteel laat me mijn geschie denls vervolgen. .Ik verloor mijn belde ouders, toen ik twintig jaar oud was en ging naar Londen, rijkelijk vooreien van geld en zonder iemand,om m|j tersijdo te staan. Ik moest dns de werold loeren kennen door eigen ondervinding en betaalde die helaas duur genoeg. „Dertien jaar ln Londen maakten me tot een onverschillig, cynisch man. van de wereld en toen ja, mijn geld was er beter tegen bestand dan m$n gezondheid en ik werd ernstig ziek zóó ernstig, dat de doktoren m|j naar Malta zonden, om er genezing te zoeken. Onwetend raakte ik daar van den regen ln den drup. Inderdaad genas de heerlijke lucht en de zachte temperatuur van Malta mij van mijn kwaal, maar ongelukkigerwijze liep ik er een andere op, die niet zoo gemakkelijk te bestijden viel lk werd verliefd. „Ik maakte kennis met twee aardige, bijzonder mooie meisjes, die drie en twintig en negentien jaar oud waren en vergeef rail mijn oogensch0nl8ko pretentie belden werden ze verliefd op mi). Ik had het ongeluk, verkeord te kiezen en trouwde do oudste. Je kan je geen grootere furie voorstellen dan eon teleurgestelde vronwde jongste vatte een hevlgen haat tegen mij op, verliet Malta en vertrok naar Engeland. Ik huwda do vrouw mijner keuze en toen begon mijn straf. recht van gewapende koopvaardQ- schepen te gedragen zooals zij willen. Do memorie van de Dnitsche re- geering, 't zfl deze al of niet ouder Amerlkaansehe pressie is tot stand gekomen, kan o.l. slechts de goed keuring ven alle onztjdigon weg dragen, Hoevele betreurenswaardige con flicten deden zich niet reeds voor, wanneer onbewapende koopvaardij- schepon zonder waarschuwing in don grond geboord werden. Blijft dit voortaan achterwege, dan zullen we onze verontwaardiging nim mer kunnen uiten, wanneer een ge wapende Engelsche koopvaarder het slachtoffer eensr duikboot wordt. Wil de Dnitsche regeering deze schepen als oorlogsvaartuigen be schouwen, dan staat haar dit vol komen vr|j. Door deze schepen te bowapenen, loopen de oorlogvoerende staten der entente vrijwillig de risico ze te ver liezen. En het leven van onzjdigen zal ter zes betrekkelijk veilig sfln, wanneer z(j zich niet meer op gewapende koop vaarders, liefst kaelemaal niet op koopvaarders van Dnitsehlands tegen standers wagen. Gaan op de eerste hnn levens ver loren, geen mogendheid zal na de gepubliceerde memorie van Dnitsche zijde er toe overgaan, de daders daar voor ter verantwoording te roepen. Dnltschland bereikt daarmee, dat voortaan z|jn dnikbooten zich niet meer angstvallig bij leder vflandeiyk bewapend schip van de nationaliteit der opvarenden behoeft te overtuigen, uit vrees, dat, zooals tot nu tos, een enkele torpedo tot maandenlange wis seling van nota's kan aanleiding geven. Roods wordt nlt Washington geseind, dat de Amerlkaansehe regsering, die er nu b.8 da entente op aandringt, de koopvaardjfchepen te ontwapenen, een waarschuwing tot de Amerikaan- Eche onderdanen zal richten om niet met bewapende koopvaard|jichepen van Dnltschland v Jan den te reizen. Dit kan dan Dnitsehlands eerBta vol doening over de jongste memorie zjjn. Het gaat de geallieerden ds laatste dagen op zee niet voor den wind. Na het verlleB van een Engelich oorlog schip b|j Doggersbank, waarvan de Dnittchers beweren, dat het een krui ser, de Engelsehon, dat het een mijn- veger gold, komt de tijding, dat een Dnitsche duikboot fc|j de Syrische kust een Fransch slagschip van 12750 ton tot zinken beeft gebracht. Do stand van het krijgsbedrijf wordt in onderstaande telegrammen weer gegeven. Berlijn. In den nacht van 10 op 11 Februari treffen Dnitsche torpedoboo ten bi) Doggersbank, op ongeveer 120 zeemijlen O. van de Engelsche kust verscheidene Engelsche kruisers, die spoedig op de vlucht gingen. Wij ver volgden ze, boorden den nieuwen Engelschen kruiser „Arabic" in den was een echte duivelin en had geen enkele goede eigenschap haar schoon heid was alles. Van vaderszijde had ze Arabisch bloed ln do aderen en het is mijn vsBte overtuiging, dat die voorvader de duivel in eigen persoon geweest is. Meermalen dieigdezemij, me te zullen d ioden om éda of ander onbeduidend voorval en lk geloof zeker, dat zo 't gedaan zou hebben, had niet de vrees voor de gevolgen haar ervan teruggehoadon. Als ik maar eau andere vrouw duride aanzien, volgde er een stroom van verwijten als ik een dag afwezig was, vond haar jaloersche geest honderden ou- trouwheden uit, in 't kort, ons huwe lijksleven was een hel op aarde. Ten laatste, na esn jaar van dit bestaan als kat en hond, besloot ik hasr te verlaten. Na veel redeneeren werden we 't eens en lk verplichtte me, haar een ruim jaargeld te betalen, op voorwaarde, dat z(j te Valetta zou blflven wonen. Na een stormachtig afscheid vertrok lk naar Engeland en leoide daar als een somber, ontevre den man. „Heb je do andere zustor nooit meer ontmoet 'vroeg Ronald. „Neen," hernam hj, „lk zag haar nooit meor. ZS was een lief, goed meisje en ik beken, dat ik haar slecht behandelde, door haar in den waan te brengen, dat ik haar liefhad. (Wordt vervslgd.)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1916 | | pagina 1