N°. 15 1916
Donderdag 3 Februari
103de jaargang.
48 FEUILLETON
De verwissefde Kist.
Binnenland.
£>e uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en'Vrydagsvoml
uitgezonderd op feestdagen.
Prj* per kwartaal, in does f 9(73, holten Goee, franco f l»as,
Afzondoriyke nommors 3 cent,
iBieadlsg van advaffteiitlëa op Maandag, Woensdag
en VRIJDAG vóds IS visen.
De prflo der gewone advertantiSn is van 1-5 regel* 50 et., elke regel meer 10 et.
Bg directo opgaaf van driemaal plaatsing derselfde advertentie wordt
de pry* slecht* tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1~1<J regels a i,._ berekend.
Bewlsr.tssïffleis 8 «8*.
i'cIeioonaaiB»er
Bsrestemr G. V. tan Babukvbld. Uitgave van ds Naam!. Vasuootssfeap „9«»s«is« Coiraai". Eoofdredastncr W. J. C. vak Sasikn.
Uitstel,of af del?
Elke zaak kan men overdrijven, en
haastige spoed is zelden goed. Maar
toch kunnen wij het onslevendig voor
stellen, dat het Nederlandsche volk
vraagthoe zit het nu toch eigenlijk
met het rapport van de Staatscommis
sie op de oorlogs-wiust Sedert maan
den en maanden is zij nu reeds ge
ïnstalleerd met veel ophef werd er in
de bladen gewag van gemaakt, dat zij
haar werkzaamheden begonnen was.
En nu Het is reeds Februari
wij hooreu er niets meer van.
De commissie is op grooten voet in el
kaar gezetniet minder dan drie-en-der-
tig leden kregen er zitting in. Ligt het
aan het groot aantal uitverkorenen,
dat er niemendal gebeurt? Wgnt, in
trouwe, als men nu, na al de maat
regelen, welke getroffen zijn, nog van
oorlogs winst liet noodige denkt binnen
te halen, vischt men toch zonder twijfel
leelijk achter het net.
Laten wij maar eerlijk zeggen, dat
wij van de werkzaamheden der bedoelde
commissie nooit een hoogeu dunk ge
had hebben. Daarvoor lijkt ons de
definitie van oorlogs-winst ook veel en
véél te vaag. Er zijn boeren, die beste
zaken hebben gedaan. Er zijn hande
laren, wien het nooit zóó voor den
wind ging, als in dezen oorlogs-tijd.
Zij hebben dus extra-winsten genoten,
zij het dikwijls met het noodige risico.
Met andere woorden evenwel zij zagen
toch in ieder geval hun inkomsten,
dóór den oorlog, vermeerdereu. Pak
die lui aan zegt de volks-mond. En
wie deze leuze propageert, kan er van
verzekerd zijn, dat hij aanhang krijgt.
Doch laten wij dit even vasthouden
in welken vorm ook, oorlogswinst
beteekent vermeerdering van inkomsten.
Als men nu het nuttig of noodig
vindt, deze vermeerdering van in
komsten aan een speciale belastiug te
onderwerpen, moeten dan alleen boeren
en handelaren daaraan betalen Niet,
otn nu maar eens een voorbeeld te
nemen, de opperbevelhebber van land
en zeemacht, die, juist door den oorlogs
toestand, een buitengewoon hoog sala
ris geniet i Niet de officieren, die,
nu eindelijk eens iets valt hun diensten
wordt gevergd, daarvoor extra beloond
moeten worden Niet die groote cate
gorie van ambtenaren, die maar toe
kunnen tasten uit de vleeschpotten van
Egypte, wijlbuiten onze grenzen
de oorlog woedt Wie zal aan oorlogs
winst moeten opbrengen, als het óók
niet deze lieden zijn
Wij gelooven niet, dat de Staats
commissie bij machte is, om, althans
op redelijke wijze, deze vraag te be
antwoorden.
En daarom traineert zij.
Totdater geen oorlogs-winst meer
Roman, naar het Engelich
van ROBERT LOUIS STEVENSON.
Morris wreef met «yn hand over z8n
voorhoofd, dat nat was van zweet.
„Koorts," zei hy.
„Neen, 't was oen Broadwood-
vleugol," legde Michael uit. „Pitman
kan getuigen, dat het een echte was."
„Hé O ja, zeker, 't was een echte
Broadwood, ik heb er zelf wel op
geBpaeld," antwoordde Pitman. „Da E
in den diskant zat soms vast."
„Praat alet meer van plano's," zsi
Morris huiverend, „ik... ik ben mgzalf
niet meer. Die.andere man, bljf
daar nu eens bg, dat ik ja tenminste
volgen kan. Wie Is dat? Waar kan ik
hem vinden?"
Ja, daar zit hem nu juist de kneep.
„D(j is in 't bezit geweest van het
gevraagds artikel, sinds.laat eens
zion, Woensdagmiddag vier uur,
en zal nu wel dobberen op de baren,
verbeeld lk mjj."
„Michael," Bmeekte Morris, „ik oen
uitgeput en ik vraag je, als mijn
bloedverwant, heb medelijden met mj.
Zeg het nog eens, langzaam en vergis
je niet. Wanneer kreeg hy het In zyn
bezit?"
Michael herhaalde, wat hy gezegd
had.
B Dat ia nog 't allerergste/ zei Morris,
te beluien is. En dan is de befaam
de commissie der drie-en-dertig
driemaal elfmeteen van de baan.
Ondertusschen wacht het Nederlaud-
sche volk. Hel weet niet, wat van
deze komedie te denken. Het was zoo
blij gemaakt en vooral die breede
laag, die misschien van oorlogs-winst
gedroomd kan hebben, doch nimmer
een klein profijtje in den zak mocht
steken met al die mooie voor
spiegelingen. Maar het blijft wach
ten
En dit staat toch als een paal bo
ven waterals eenmaal de Staatscom
missie, wat wij nog maar zoo grif niet
gelooven, met haar arbeid is gereed
gekomen, dan is het nog een laHge
weg, vóór van dien arbeid de resultaten
in het Staatsblad zijn gepubliceerd.
De Tipperary-weg is er een kleinigheid
bij. Misschien komt het wetsontwerp
een jaar of twee, drie, nadat de vrede
geteekend is.
Maar, waar de zaken aldus staan,
zou het daar niet beter wezen, de
Staatscommissie naaï huis te zenden,
onder dankbetuiging voor de //bewe
zen" diensten
Buitenland
De afrijd In en bulten Europa.
Zaterdagavond, ruim halftion, 1b tc
La Ferte Milon, asn do Oureg, onge
veer 40 mgioD ten N.O. van Parjs,
een Zeppelin gesignaleerd, dia korten
tijd daarna boven een der volkrijkste
wjikeu der Franecha hoofdstad zyn
bommen uitgestrooid heeft.
Het luchtschip bewoog zioh op zeer
groote hoogte en moet slechts door
een vyftal vliegers zyn waargenomen,
waarvan een zoo dtcht kon naderen,
dat er tussohsn don aviateur en de
beaanniug van do Zeppelin esnige
schoten konden gewisseld worden.
Door op een hoogte van 10.000 voet
te bljven, slaagde hot luchtschip or
in, da zoeklichten eu vliegtuigen te
ontwykea, welke oiimiddoilljk, na het
alarm slaan, den hemel aftochten.
Verscheidene bommen hebben scha
de aangericht en naiunriyk zjn er
weer slachtoffers gevallen.
Een bom kwam op dor-ondergrond-
seaen spoorweg, dicht bi) eon station
terecht, nadat gelukkig juist een
overvolle trein hot station had ver
laten. Op verschillende woningen
vielen bommen, waardoor can huis
van vyf verdiepingen geheel ln pula
werd geslagen.
Volgens cao officieel Fransch tele
gram, zOn 25 menschen gedood en
32 gewond.
Den volgenden avond trachtte
andermaal een Zeppelin boven Parijs
te komen, doch moest, na beschoten
te zjjn, zoo spoedig mogelijk naar de
Dultscho linies terngkeeren.
Do bommen door dit luchtschip op
de Noordeljjfco voorsteden van Pai jg
diep ademhalend.
„Wat?" vroeg Michael.
„Zelfs do datums komen niet over
een," zei de lserkooptnan. „Het gold
voor den wissel werd Dinsdag al ge.
ïad. De heele zaak is een warboel."
Een jocgmenach, dat hst drietal
eerst was voorbygeloopen, doch plot
seling schrikte en op zBu schreden
terugkeerde, legde zjn hand zwaar
op Michael's schouders.
„Ha, daar hob ben we menoor Dick
son," zei h(j.
De bazuin van het laatste oordeel
kon Pitman on den advocaat nietge-
duchter ln de ooron hebben geklonken.
Voor Morris scheen dia aangenomen
naam do natuurljko voortzetting van
de soort nachtmerrie, waaronder hij
als het ware gebukt ging, en toen
Michael, met zyn splinternieuwe, ruige
bakkebaarden, zich losrukte en het op
een loopen zette, terwyi dat gekke
gladgeschoren kereltje,met zyn blooten
hals, zijn voorbe3ld volgde, mat een
schrlllea kreet van afgrjzen, toen de
vreemdeling daar z§u prooi zag ont
snappen, Morris met een ruwen greep
beetpakte, was al wat desa laatste
bQ zichzelf zei„Dat dacht ik al, dat
het zóó zou afloopen."
„Een van de bende heb ik tenminste
gevat," zoi Gideon Forsyth.
„Ik begrflp u niet," antwoordde
Morris dof.
„O, dan zal ik wel zorgen, dat n
mjj begrypt," zet Gideon dreigend.
„U zou mg een vriendendienst
bewQzen, als u daartoe ln staat was,"
geworpen, hebben slechts eonlge
stoffelijke schade aangericht.
Dat is in hot kort, wat do telegram
men ons over de jongsten Zeppelin-
aanvallea hebben medegedeeld.
Da Duitaehers hebben dus opnieuw
in een wereldstad, eon plaats, waar in
een betrekkeiyk bei rkio rniLitemii-
lioanen weerloose burgers by elkaar
gebracht sjn, met hun brandbommen
een ontzettende ve.'woastiDg aange
richt.
Een militair doel kan dsar'oy niet
hebben voorgezeten.
Want op can hoogte van tien dui
zend vost, zya in een mistigra nacht
geen militaire verdedigingswerken te
herkennen en Is ds kans, een daarvan
mot een bom ta treffen, zoo goed als
uitgesloten.
Maar in een wereldstad als Parijs,
de woonplaat* van inillioenen non
combattanten, moeten de nitgeetrooido
projectielen noodwendig leven en
bezittingen van woerlooze burgerB
treffen.
Da lochtsehlpper, die zich bewust
Is boven een volkrijke wjk van de
Franscbo hoofdstad te zijn en beve!
geeft, de bommen le laten vallen, moet
er van overtuigd zijn, dat door deze
daad geen enkel militair voordeel wordt
behaald, maar dat een oogeublik later
tal van waerlooza burgers, mannen,
vrouwen en kinderen, bet slachtoffer
van het wreede oorlogESpel stüien
worden.
Een dergelijke actie la niet alben
op geen enkelen rechtsgrond ta verde
digen, zfl mist ook leder militair doel.
Een Zeppelin is een militair vlieg
tuig, stjj heeft een miiitaira bamsneing
en do bommen, welke worden mee
gevoerd, zg» iu do mnnitiefabï leken
vervaardigd mot hst doel, de weer
kracht van don vyaud door haar ver
nielende uitwerking to verkleinen.
Maar het ls geer, eerlijke tt-ijd zoo
hoog ln de lucht, dat geen vliegtuigen
of kanonnen den onruststoker kunnen
bereiken, op een stad,waarin men zeker
is, slechts oen burgerRJte bevolking
te zullen treffen, de moordende projec
tleien neer te werpen.
De enkele hulzen, dio tot pulo wee-
dsn geslagen, de mannen, vrouwen
en kioderrn, dl» als slachtoffers van
den lacht moord vielen, zij brengou
dan oorlog niet spoediger tot onn
einde.
Euu dood zal den aanval? ra geen
voordeel braDgen, integendeel.
Zoosla wjj het steeds zullen afksu-
rep, dat legermachten hun bevoegd
heid te bulten gain on de eerste be
ginselen van het volkerenrecht over
treden door aen burgerlijke bevolking,
die buiten dec krflg staat, allen toevoer
vso voedsel te onthouden, zoo zuilen
wg er ook altyd tegen proteateeren,
dat een onbereikbaar luchtschip ol
vliegtuig zyn projectielen op do wo
ningen van weerlooss non combattan
ten werpt.
Het eenige, wat door een dergelijke
actie bereikt worden kan, iB het ver-
wekkbn van een paniek onder de
riep Morris plotseling mot nadruk nit.
„Ieken u eist persoonlyk, nietwaar?"
vroeg Gideon, terw(fl hy zjjn Uj-.le-
ïyken gevangene scherp opnam. „Dat
doet er niet toe, uw vrienden kan ik
wél. Dat zijn uw vrlondoa toch?"
„Ik begrjjp u niet," zal Morris.
„Hadt u Iets uit te staan met een
piano?" vroeg Gideon.
„Een plano f" riep Morris, torwyi
hy Gideon krampachtig by den arm
groep. „Dan Is u due dio andere man
Waar is het Waar ,s het lyk Hebt
u het geld van den wissel ontvangen
„Waar is het ïgk Dat is al heel
vreemd", dacht Gideon. „Zoekt u dat
lyk dan
„Zoeken zei Morris. „Myn geheele
toekomst hargt er van afl Itc heb
het verloren 1 Waar ls het Geef het
mfl terug 1"
„Zoo zoo. Zoekt n dat lijk En
die andera man, Dickson, zoekt die
het ook vroeg Gideon.
„Wlon bedoelt u Dlcksou
O, Michael Fiasbury Natuurlijk zoekt
die het ook. Hg heelt het even good
verloren. Als hg 't had, kreeg hy
morgen zBu geld van de levensver
zekering uitbetaald."
„Michael Finsbury Toch niet de
advocaat
„Ja zeker, da advocaat," zei Morrl*.
„Maar waar is hst ïgk
„Daarom heeft hy mj dus een zaak
bezorgd 1 Wat ls het adrrs van meneer
Flnstury?" vroeg Gideon. „Niet zyn
kantoor."
„233 King's Road. Welke zaak
bewoners van een vüandeUlke stad,
maar de ondervinding heeft geleerd,
dat dit doel in den regel niet bereikt
wordt.
De bevolking van ParSs is ook nu
wear kalm gebleven en vol vertrou
wen, dat een volgend Zeppelin-bezoek
door maatregelen van militaire z'jde
zal knotian verhinderd worden.
Dna heeft Duitsehland door zja
jon gal e actie slechts bereikt, dat de
geallieerden opnieuw mot roden van
san weinig eervollen overval kunnen
gewagen.
De non-combattanten, thsns geval
len, zullen ontegenzeggelijk de woede
van zoor velen doen toenomen, do
gemoederen opnieuw in beweging
brengen en de oorssask si)n, dat de
ellendige strjd met des to grooter
haat zal worden voortgezet.
Een stemming van haat onder de
vijandelijke bevolking uit to lokken,
kan nimmer ln Duitschlanda voordeel
zyn.
En daarom ie een Zeppelin-aanval
als dia van Zaterdagavond een
aanslag op leven en bezittingen van
buiten den krijg staande personen, liet
ia tevens, s.la militaire operatie, een
daad, welke ntmmsr tot eeulg voordeel
doch, door het opzweepen der haris-
tochton, slechts tot verlenging van den
grootsten en voreohrikkoigksteu aller
oorlogen kan lelden.
Nu de ijd voor de groote presidents
verkiezing in Amerika langzamerhand
nader komt, is het ta bagrgpen, dat
president Wilson zich in zjc redevoe
ringen populair tracht to maken, door
daarin toespelingen op den Europee-
oohen oorlog ta vlechten.
Ta Pittsburg en Cleveland heeft
Wilson reads da noodzakeiykhold voor
do Veretnigda Staten bepleit om mili
taire toebereidselen ta makea.
Evenwel was do president, dis na-
tuurliik geestdriftig to»gejuichd werd,
wel zoo verstandig, om niet te laten
uitkomen, aan welko zijde Amerika
aan don st- jld zou mostra deelnemen.
H8 doelde mede, dat het zyn vaste
voornsman is, hal land buiten den
strCd ta houden, doch wekte ledereen
op, klsar te z|jn indien het noodig
mocht weze», da nationale eor, die
mser waard ie dan het leven der natie,
te verdedigen.
Van de z.gda der geallieerden ziet
men catuurigk ia deze woorden sec
voortseken van den komenden strijd
tusschen Amerika en Duitsehland en
wy'st or op, dat het geBchil over de
„Lusltanla" nog steeds niet is byga-
legd. Vol hoop ziet men van die zijde
den dag tegemoet, dat de diplomatieke
batrekkingen tnsschen Berlijn en
Wavhlngton zuller. worden afgebroken.
Iu Duitsehland wacht men kalm
den loop van zaken af.
De Éülnische Zeitung meent, dat
men er rekening moe moet houden,
dat op den presideutonstoel te Was
hington een man zit, dis Innerlijk aan
den kant van Dnitschlands vgauden
staat en dat het Aruerlk&anscho volk
Waar gaat uheen? Waar is het ïgk
riep Morris, terwïl hg Gideon by den
arm vasthield.
„Ik heb het zelf verioron," zei
Gideon en liep het station uit.
XV.
Morrl» begaf zich van Waterloo-
Station naar huls in een stemming,
die zich moeilijk lsat beschry ven. fly
was bescheiden van aard, hg had nooit
een overmatig hoog denkbeeld ge
koesterd van zjn eigen vermogens,
hg wist zeer goed, dat hjj niet in staat
was, een boek to schrijven, eon servet
ring te laten rondtollen, of een gezel
schap op Kerstavond met goochel
kunstjes te vormakoaoin kort te
gaan, geen dier opvallende gaven
bezat hg, welke men met het woord
„genialiteit" pleegt aan te duiden.
Hg wist hy gat het gaarne toe
dat hg volstrekt niet was wat men
een hoogvlieger noemt, maar bU had
toch altoos gedacht, dat hy er ln elk
geval wel komen zon.
Thans zag hy in, dat hg verslagen
washst loven was hem ie machtig.
Al» hy senig middrl tot ontsnapping
of eenlg toevluchtsoord had knnaen
vindon, als de wereld zóó was inge
richt, dat men haar verlaten kon,
zooale men oea of andere pubilake
vermakeiykheld verlaat, dan sou Mor
ris onmlddellyk ai haar geneugten en
belGoniagen hebben vaarwel gezegd
en met esn gevoel van onuitsprekeiyka
bevrediging hebben opgehoudon te
bestaan. In dien toestand zweefde
geestelijk den invloed van Engeland
ondergaat en economisch door dat
land op sleeptouw wordt genomen.
Het gunstigste, dat Dnitschland van
Amerika kan verwachten, ls de lauwe
onzijdigheid, welke men aan de zydo
der cectralea genoegzaam heelt leeren
kennen.
Mon maakt sich van die zydo in
middels niet te zeer ongerust en ziet
in de redevoeringen van den presi
dent meer een actie om zich populair
te maken, dan een werkeljk dreigend
gevaar.
Maar, oppassen is ook hier de bood
schap.
Want de oorlogszuchtige groep, wel
ke zich thans rond den ond-presldent
Roosevelt geschaard heeft, is machtig
en hare genegenheid te winnen, zou
den tegonwoordlgeu titular!* waar-
sohyiiigk heel wat waard zyn.
De «tand van het krygsbedryf biykt
voldoende uit onderstaande telegram
men.
Parijs. Pers en openbare meening
eischer, eenstemmig maatregelen van
weerwraak voor den Zeppelin-aanval
op ParQu. zy wenschen, dat Fransehe
vliegtuigen een Dultsche stad znllen
bombardoeren, die zich in militair
opzicht in dezelfden toestond bevindt.
Berlijn, Wg behielden onze nieuwe
loopgraven ln de streek van Neuville.
Parijs, In Artois zyn twee vgande-
lgko aanvallen mislukt.
Berlijn, Aanvalspogingen der Rat
sen tegen het Kerkhof van Wisman
aljn mislukt.
Londen. De Daily Telegraph ver
neemt uit Rome; Volgens berichten,
die langs een omweg uit Montenegro
zgp. gekomen, zijn generaal Betsir en
majoor Lompar in hun hui* vermoord.
Aanplakbiljetten, waarin de eapitn-
latie van Montenegro werd bekend
gemaakt, zijn van de muren afgetrok
ken, als gevolg waarvan de Oosten-
rgksche mtlltalro overheid een aantal
burgers heeft gevangen genomen, van
welke later een aantal is geëxecuteerd.
Londen. Zes of zeven Zeppelin*
s$n Maandagavond boven de Ooste
lijke, Noordoosteiyks en Mlddelland-
eche graafschappen versohenen. Zg
hobben een aantal bommen uitgewor
pen. Tot nog toe is er geen aanmer-
keigke schade gemeld.
Eerde Kamer-verkiezing.
Do Provinciale Staten van Noord-
Holland zyn gisteren ln buitengewone
vergadering byeen geweeit o.a. ter
verkiezing van eon lid voor de Eerste
Kamer. Uitgebracht werden 71 stem
men mr. J. Kappeyne van de Coppello
33, prol. D. P. D. Fabius 19 en W.
H. Vliegen 16. Do overige waren
verdeeld. B5 de tweede vrge stemming
verkregen de heeren Kappeyne 34,
hem slechts één doel voor oogen
terngkeeren naar hnls.
Zooals een zieke hond wegkruipt
onder de sofa, zoo kou Morris de deur
van John-Street achter zieh Bluiten,
en alleen zgp.
Do schemering begon reeds te vallen,
toon bg dat veilig toevluchtsoord
naderde en het eerste, wat hO zag,
tvas de gedaante van een man, die
op de stoep stond, beurteling* aan de
bel rukkend en met de vuisten op de
voordeur bonzend. Hy had geen hoed
op zyn kleeren waren afeehuweiyk
vnil en hy zag er uit als een vage
bond toch herkende Morris hem
het was zyn broer John.
Da voorbggaande neiging, om de
vlucht te nemen, die by den oudste
van de twee broeders opkwam, maakte
weldra plaats voor de onverschillige
gelatenheid der wanhoop. „Wat komt
het er nu eigenigk op aan dacht
hg, haalde zyn huissleutel voor den dag
en ging de stoep op. John keerde
zich om zfc vuil gezicht was akelig
vertrokken van uitputting en woede
en toen hy het hoofd des huize*
herkende, haalde by diep adem en
zyn oogen fonkelden.
„Doe die deur open", zei hg, terwgi
hy een stap achteruitging.
„Ja, zeker," antwoordde Morri» en
iiet er in gedachten op volgen: „Hg
ziet er uit, alsof hy mg zou kunnen
vermoorden."
(JFordf vervolgd.)
