N°. 10 1916
Zaterdag 22 Januari
103de jaargang.
BIJVOEGSEL,
GOESCHE
ejuitgzve (loser Oonrant gesehlodt Maandag-, Woensdag- en'Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Fr|i par kwartaal, la Goes G,7SC bultan Goes, franco f ï,SS»,
Afzonderlijke nommers S osnt.
uizending van advortantlSa op Maandag;, Woenadng
en VHIJDA.O vóór IS uren.
COIIIilV
Da prjs dar gawone advertentiSn li van 1-5 regels 50 et., elke ragel meer 10 at.
BJ dlraote opgaaf van drismaal plaatsing doraelfde advertentie wordt
de prjjo slechts tweemaal berekend.
Geboorte-huweljk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels 1,— berekend
BewSsnamaers «est.
ïelelooDBOiamer 98. ©irestasr 0. TV, vak Barnevru). Uitgave vaa as N»ml. VsEaooteshap ,C-i<i«s6ke Gomramt". HoofdredMteui W. J. 0. vah Bastin.
Kunst eu Wetenschappen.
Haagsch Blijspel - Ensemble
De Landstorm opgeroepen/ Mi
litair blijspel in 3 bedrijven van
Wleheler.
Wanneer door de één of andere
omstandigheid het Haagseh Blyape!-
Ecsomble wederom verhinderd ware
geweest, naar bier te komen, dan zon
het publiek, dat de schouwburg zaai
van ,De Prins van Oranje" geheel
vulde, daar al hetl weinig by verloren
hebbtn. W'j begrijpen niet, hoe een
man als Wicheler, dio, In samenwer
king met Ponson, een kostelijk stuk
als „Le mariage de Mils Beulemans'
schreef, zulk een laf product ter op
voering kon aanbieden. Want het 1b
geen blijspel, geen klucht zelfs; het
Is een aaneengeregen reeks van zot
ternijen en clowneries, welke niet
eaos ia een variété genoten kunnen
worden.
Na het eerste bedrijf denkt men
nog, dat het er mea door zal kunnen.
Louis Bouwmeester Jr. was daarin op
z'u best. Zijn opkomen gaf de zaal
al dadeiyk pleiiler, al werd het er,
hoe langer zoo meer, extra dik opge
legd. Maar dau zakt het stuk gewel
dig en als na een slot, dat geen slot
Is, het scherm voor goed is gedaald,
vraagt men zich In verbailng af, hoe
een dergelijk product aan eeu be
schaafd publick kan worden voorge
zet eu de artiesten er kans in hebben
gezien, zoo'n ding meer dan honderd
malen af te draaien.
Wat gaat er tcoh om, dat het tooneel
door zotternijen als ,De Landstorm
opgaroepen 1" naar baseden wordt
gesleurd Repertoire ls er toch waar
lijk genoeg. Is negentig procent van
het Nederlandsch uitgaand publiek
werkelijk zoo gedegenereerd, dat het
ln zulke stukken, waarin platte aar
digheden" niet van de lucht zijn, ge
noegen vinden kan Zoo ja, dan wordt
hot hoog tjd, ook voor de theater
directeuren, den cmaak van dat fUblek
in een betee richting te lelden.
En hier hebt ge nu een ensemble,
dat, voor het lachtere genre, over
uitnemende krachten beschikt. Lonis
Bouwmeester Jr. is een artiest, die
inderdaad over geest beschikt en beter
zal voldoen, als hj Nap De la Mar
niet van diens slechtste zijde navolgt.
Mevrouw Lous Bouwmeester—Sand-
bergan, begaafde actrice, charmant,
los, kittig, heeft niet het geluk gehad,
zich in een rol, waarin haar talenten
ti n veile uitkomen, aan het Goesohe
publiek voor te stallen. En wat geeft
mej. Stine den Hartogh frisch, natuur
lflk spel I Met hen mogen genoemd
worden Jean Immers, een komiek van
het goede soort, Gnusje van Gelder,
mevr. Lena Kley, Wlliy Euys, Ko
Sprlnkhulzen. Ach, wat een jammer,
dat zooveel talent aan een prul a's
„Da Landstorm opgeroepen!" werd
verspild 1 Men moest deze artiesten
eens in een goed Fran sch bijspel zien.
Is byvoorboeld ,Le bon Juge" van
Alexandre Blsson niets voor het
Haagsch Blijspel-ensemble Het zon
er zonder twijfel eer mee in leggen.
Laat ons de hoop uitspreken, dat
wj het gezelschap spoedig hier terug
zien in een stuk, don dames en hoeren
artiesten ahhrdlg. Het publiek mag
niet naar deze eene voorstelling zgn
oordeel uitspreken.
Revanche dus, Louis Bouwmees
ter Jr.!
Landbouw, Veeteelt en
Visscherij.
Vergadering van exporteurs van
aardappelen.
Woensdag had te Utrecht, op nit-
noodlging van de vereeniging van
expor curs van veenkoloniale aardap
pelen, eene vergadering plaats van
landbouwers, handelaren en i-xportenrs
van aardappelen, om te komen tot
export van de overtollige grooio voor
raden aardappelen. Do vergadering
was zeer druk bazoeht.
Na eenlge discussie werd de
volgende motie aangenomen, die als
telegram san den Minister van L., N.
en H. werd gezonden
De alg. vergadering enz.
gehoord do vele vertegenwoordigers
van landbonwveroeniglngon,
gehoord de opgaven van producenten
gevende een totaal overzicht van de
nog ln millioeren in voorraad liggende
hectoliter aardappelen,welke op uitvoer
wachten,
overwegende, dat dit voornamelijk
soorten aardappelen zijn, minder ge-
sobikt voor de blcnenlandsche con
sumptie,
dringt by Uwe Excellentie aan op
onmiddellijke openstelling der grenzen
voor den export, er op wjzonde, dat
eeno algemeene verontwaardiging
wordt geuit over de onbegrijpelijke
bevoorrechting van de asrappelmoel-
fabrieken.
Financieele mededeeling-en.
Noord-Amerikaan sclie Hypotheekbank.
Wij maken onze lezerz attent op de
iu dit blad voorkomende advertentie
aangaande publieke icuchrj-ing op
f 1.000000.6 pet. pandbrieven der
N. Atn. Hypotheekbank tot den koers
van 100 pet.
Do N. Amerikaansche Hypotheek
bank heeft de laatste jaren onder het
beleggend publiek een zeer goeden
naam gekregen en zal thans, nu de
rentevoet zoo zeer gestegen is, over
gaan tot publieke emissie van
f 1000.000.6 pet. pandbrieven tegen
den zeer sautrekkeljken koers van
100 pot. Deze stukken zullen den
matigen belegger een gewaardeerd
fonds vau hoog rente type en zeer
groolara war rborg gaven, verzekerd s ls
zj ?ija door eers'e hypothecaire lee-
ningen op farms in do V. 8. van
Noord-Amcrlka,
I'rovinciemeu ws.
Colljnaplaat. Woensdagavond hield
de Kolen vereeniging „Onderlinge
Hulp" alhier Iu 't lokaal van den heer
J. da Loc ff haar jaarlfjksohe alge
meene vergadering, die bijgewoond
werd door 145 leden.
Uit 'i verslag van den penning
meester blesk, dat de voreepiglng op
1 Januari 1916 een eigendom had
van f 1932,79. De ontvangsten hadden
bedragen f 9109,80 V», de uitgaven
19068,48 Vs, zoodat een goed slot aan
wezig was van f41,32.
Het salaris var den penningmeester
werd bj stemming met overgroote
meerderheid van f 75 op f 90 gebracht.
De aftredende penningmeester, de heer
C. M. Douw, werd met groote meer
derheid herkozen. De aftredende com
missarissen, de heeren J. c'e Locff Az.
en G. de Waard, werden by accla
matie herkozen.
Tot leden der commissie voor het
nazien der rekening vcor 't cn be
gonnen dienstjaar werden benoemd
de heeren Q van As en W. do Regt.
Aan 't bestuur werd machtiging
verleend om het vervoer der aan te
voeren steenkolen weder aan te be
steden.
Besloten werd, ge an biljetten voor
aangitte der benoodigde steenkolen
meer aan de leden te zenden, daar
voldoende gebleken ls, dat deze maat
regel niet aan zyn bestemming heeft
voldaan.
In de Donderdagavond gehouden
vergadering der varsaniglng „Land
bouwbelang" alhier ls beslaten een
nieuwe weegbrug te plaatsen.
Boraaele. BJ beschikking van den
minister van flnane'ën ls, op verzoek
ingetrokken de aanwijzing van den
tnssehenpersocn ingevolge de Invali
diteitswet voor het reDtedlstiict Gobb
(gemeente Borssole, 's Hierethoek en
Hein kens zand) den heer Ghr. Giernm
en ls ln diens plaats voor bovenge
noemde gemeenten aangewezen de
heer J. C. van Burg, gemeente ont
vanger te Borssele.
Wlssenkerke. De 2 mjcen aan
den Vlletepolder zyn door een tor
pedoboot weggesleept,gelukkig zonder
te ontploffen.
lerseke. Da. L. Boer te 't Waal
en Hondswyk, heeft het beroep naar
hier aangenomen.
Kloetlngo. Gisterenmiddag hield
do vereoDlglng „Landbouwbelang"
alhier baar jaariykseho algemeene
vergadering, die door 76 leden werd
bUgowoond.
Nadat de vorgadering door den
voorzitter, den heer Q. Trimpe, was
geopend, werd door hem medegedeeld,
dat onder de vele ingekomen stnkken
van de MaatsohsppS van Lradbonw
eene circulaire was ontvangen tot
medewerklrg om zooveel mogelijk
stalling te verkrijgen voor vee nit de
geteisterde streken van Noord-Holland
do r den watervloed. Door ee; ige
lamlbonwera wordt terstond plaatsing
voor minstens tien stuks veo aange
boden.
Door het lid P. Seheelewerd voor
gesteld cm aan ds leden eene Ijst
aan te bledea ter Inteekeaing voor
eene bjdrage aan de noodiydenden
in Noord-Holland. Staande de ver
gadering werd door de aanwezigen
geteekond voor een bedrag van f 187,
terwijl aan de afwezigen zoo spoedig
mogelijk stalling voor vee en eene
bijdrage voor genoemd doel zal ge
vraagd worden. Daarna bracht de
secretaris verslag uit van den toestand
en werking der voreenlhing, die thans
197 leden telt.
Door den penningmeester werd
medegedeeld, dat ln het sfgeloopen
jaar door hem ontvangen ls een be
drag van f 36230,56 en uitgegeven
een som van 1 36214,38 Vi, alzoo een
batig saldo van f 16,17 Va. dit gevoegd
by het ssldo dor vorige rekening ad
f402,37 blijkt aanwezig f 418,541/>
waarvan f300 is geplaatst op de
boerenleenbank alhier.
Aan de beurt van aftreden als be
stuurslid was de heer C. G. van Llere,
die met 74 van de 76 stemmen werd
herkozen. Op het voorstel van den
heer M. Eversdjjk om het salaris van
den secretaris en den penningmeester
met f 15 voor ieder te verhoogee, werd
met 67 stemmen gunstig beschikt.
Onder de voorkomende zaken bracht
de voorzitter ter bespreking do post
bestelling van ds buitenwijken, die
slechts eenmaal per dag geschiedt, en
pogingen ln het werk te stellen om
dit tweemaal per dag te krijgen.
Onder dankbetuiging asn de opge
komen laden voor hunce medewerking
!n dezen betoond, sloot de voorzitter
de vergadering.
Na ffloop der algemeene vergade
ring van de vereeniging „Landbouw
belang", hield da heer P. Lindenberg
van Wemeldlnge een rede voor de
landbouwers over de eventueel op te
richten snperfosfaatfabriek.
Spreker schotste in duldeljke trek
ken do moeilijkheden die zich vr or
deden en nog te bestrijden zijn.
Da vele tot hem gerichte vragen
beantwoordde hy met nuttige raad
gevingen, tot tevredenheid vao allen.
Daarna besloot men zoo spoedig
mogelijk een algemeene vergadering
op te roepen om de leden ln de ge
legenheid te stellen, aandeelentenemen
en van hun medewerking te doen blij
ken.
Krabbendljke. In de raadsver
gadering werd het kohier van den
hoofdelyken omslag vastgesteld op
een bedrag van f 8390 met 381 aan-
geslagenen.
De Raad besloot om gemeentegrond
beschikbaar te stellen als bouwgrond
tegen 4 cent per M2. op erfpacht.
Kruinlngen- Donderdagvoormiddag
had ln het gemeentebals ds keuring
plaats voor landstormpllchtlgen, be-
hoorende tot de jaarklasse 1916. Van
do 13 gekeurden zyn er drie onge
schikt bevonden en 10 goedgekeurd.
Hoedekenakerke. De heer J. J.
TV., alhier, had Woensdag het onge.
luk, dat, terwijl hy bezig was met het
schoor maken van de glazen van het
kustlicht alhier, een sport van de
ladder, waarop hy stond, brak.
Daardoor kwsm hfj zoodanig op de
otrenjlooiïag te vallen, dat genees
kundige help meest wordon ingeroe
pen ea hj op advieB naar Middelburg
vertrok om verder verbonden te wor
don.
Kapelle. Gisteravond vergaderde
de landbouw vereeniging. De penning
meester deed verantwoording van zyn
gehouden beheer. 8 nieuwe leden
traden toe. Besloten werd, 50 gulden
te geven san de watersnoodcommissie.
Door „Patrimonium" was een
vergadering byeen geroepen om een
bouw vereeniging te stichten. Daar het
vergadering van de Lacdbonwvareen.
was, kon de toeloop grooter z' n ge
weest. Besloten werd daarom op 31
Jan. opnieuw te vergaderen en dan
te trachten, etne vereeniging te stich
ten. Hoe komt het nu toch, dat eene
vereeniging van Biezelinge hiervoor
het Initiatief moet nemen, daar wy
toch ook hebben een werklleden-ver-
eeaiging en een andere, genaamd
Gemeentebelang,
By het boomen rooien op het
kerkplein gebeurde een klein ongeluk.
Een boom woei door een hevigen ruk;
wind naar den verkeerden kant om,
zoodat by terecht kwam tusschen het
hnls van den domlré en van den heer
Blok. Verscheidene pannen van het
dak waren «tuk, terwyi ln het hnls
van den domicé een heel raam werd
iDgedrnkt.
In da vergadering van don ge
meenteraad werd eervol ontslag ver
leend aan dr. Knaap alB gemeente
geneesheer en werd ln diens plaatB
benoemd dr. W. Pfelffer.Het tractement
van den gemeinte-bodo werd ver
hoogd.
De meisjes vereeniging „Tabitha"
verdeelde deze week de door haar
gemaakte kleedingstukken. Aan 23
gezinnen werden 90 stukkon uitge
reikt.
Donderdag vergaderden de aan
deelhouders van de weegbrug. Er
werd medegedeeld, dat,na afschrjving
van een zekere som, zooveelbrschik
baar bleef, dat 36 procent aan aan
deelhouders kon worden uitgedeeld.
Schors. Door do heeren J. Gle-
rum en G. Boonman is bj de ver
schillende landbouwers dezer ge-
gemeente gevraagd om koelen of
runderen, uit het overstroomde l;nd,
te stallen. Velen hunner hebben zich
bereid verklaard, een of meer runde
ren te plaatsen, zoodat 20 stuks al
hier kunnen geplaatst worden.
Stadsnieuws.
Fevolking der gemeente Gobs.
Vermeerdering ln 1915, door:
geboorten 85 m. 87 vr. 172 pers.
vestiglog JL35 200 335
Samen 220 287 507
Vermindering ln 19X5, door:
overlijden 39 m. 55 vr. 94 pers.
vertrek J82 255 437
Totaal 221 310 531
waaruit eene vermindering vclgt vsn
24 personen.
De bevolking bestocd op 1 Januari
1914 uit 3657 m. 4041 vr. 7698 pers.
ln 1914 verminderd met 24
Zoodat het bevolkingscijfer
op 1 Januari 1915 was 7674
Havenbeweging.
Gedurende het jaar 1915 zjn de
haven van Goes Ingevaren 1038 scha
pen met een Inhoudsmaat van 100961
ton en uitgevaren 1031 schepen met
100106 ton inhoudsmaat.
Ten vorlgen jare waren Ingevaren
986 schepen met 97095 ton en uitge
varen 990 schepen met 97601 ton.
Openstelling der Apotheken.
Zondag 23 Januari zal alleen de
apotheek van den heer La Porte ge
opend zjjn.
Benoemd.
Benoemd is tot surnumerairs b8 da
Maatsohappy tot Exploitatie van Staats
spoorwegen mej. J. H. Rystenbil,
alhier.
Sport.
Voetbal.
Programma voor Zondag 23 Jarnari.
Zuidelijke 2e klas:
BredaVelooitas II—VUssIrgsn.
Vllsslngen E.M M.—Zee'andla.
Zuldeljko 3e klas:
VliSBingen Vllsslngen II—PoBeldon.
Naar wj verremen, bestaat bj het
bestuur van den N.V.B. het voornemen,
voor vereenlgingon, wier programma
roeds geheel of bjna geheel is afge
werkt, een tweede competitie te or.
ganiseeren. Zeeland—Voornlt heeft
zich daarvoor o.a. opgegeven, zoodat,
indien het plan verwezenlijkt wordt,
nog xeer Interessante wedstrijden te
gemoet gezien kannen worden.
Rechtzaken.
Arrondissements-Nechtbank
te Middelburg.
Zitting van 21 Januari 1916.
Heden zyn veroordeeld wegens:
Mishandeling: J. S. 19 j.,onderwy-
zer te Middelburg, tot 1 25 of 25 d. b.
Diefstal: C. G. 17 j., werkman te
Schor», tot 1 3,50 of 1 w. tucbtsch.
VrygesprokenG. P. L-, journalist
te Vllsslngen, beklaagd van beleedi-
ging vsn den burgemeester ven Kat-
tendyke in een openbare vergadering.
E. de L, 45 jaar, R. de L,20jaar,
schippers, belden verbiyvende to Os
sendrecht, beklaagd van poging tot
verboden uitvoer, (onder Rllland-Bath)
met vernietiging van het verstek
vonnis.
Heden word behandeld de zaak
tegen B. v. L., 41 jaar, landbouwer,
wonende te Wolphaartsdyk. Hem werd
ten laste gelegd, dat hy op 30 Novem
ber 1915 te Goes opzetteiyk gewold-
dadig Kornelts Dagevos ln het aan
gezicht heeft gekrabd.
Elsch f 3 b. of 3 d. h.
Dit mtweiqeringimanifest.
De zaak van ds. L. heeft gisteren
voor de rechtbank ta Heerenveen
gediecd.
Bekl. erkende de onderteekenlng
van het manifesthy heeft deelge
nomen aan de samenstelling, maar
weinig positief meegedaan. HJ erkende
mede de verspreiding, omdat hy wat
hy zelf mooi vond, ook anderen wilde
doen lezen. Het ls niet de bedoeling
van bekl. geweest, handteekeniDgen
te verzamelen. Bekl. zeide den inhond
van het manifest niet zoo bindend te
vinden, dat, wanneer een onderteeke
naar zich later in militairen dienst
bevindt, by beslist dienst moet wei
geren. De ondertekening ls een nliing
van gevoelens op het oogenbllk der
onderteekenlng zelve. De toon in het
manifest is niet een om de menschan
op te ruien. Hoewel spr. bekend is,
dat vele menschen slecht lezen, meende
hj, dat de inhond slechts zoo kan
worden gelezen, dat men Blechts kan
worden geBterkt in gekoesterde ge
voelens.
Bekl. zeide dat uitsluitend zyn doel
was, e'gen overtuiging aan anderen
mee te deelen, doch vond het heel
moeiiyk onder woorden te brengen,
met welk doel hy den inhond aan
anderen meedeelde.
Op een vraag van den officier van
Jnstltle antwoordde bekl., dat hy geen
doel had met de verspreidinghg
meende met deze verklaring op het
zuiverst standpunt te staan.
Verschillende getuigen verklaarden
in het manifest een aanzetting tot
dienstweigering te lezen.
Bekl. zeide 80 rxemplaren van het
manifest verzonden te hebben.
Hierna nam de officier van jnstltle
rrquishoir. Bg meende, dat de eenlge
loglBche consrquentie nit don inhond
van het manliest is, dat er in wordt
aangozet tot dienstweigering. Dat )s
ook het eenlge doel, dat bekl. met da
verspreiding kan hebben gehad. En
spreker zag in dit manifest een ge-
Bchrlft met oprniendon inbond, terwgl
de beklaagde door de mede-ondertee-
keting en de verspreiding heeft op
geruid. Spreker vind een dergelgk
manifest in deze kriti.ke tydrn alles
behalve ongevasrtyk. In dezen tgd
hebben vooral do Intulectneelen meer
dan arnetig te bes' ff an, wat zij
schigves.
Bij achtte het ten laste gelegde In
rlle opzichten bewezen en elscbte ver-
oordeeling tot 3 maanden gevange
nisstraf.
Bekl. verdedigde zich zelf.
Uitspraak 27 Jannari as.
Industrie.
Het Bestuur van de Coöperatieve
Suikerfabriek te Sas van Gent heeft
bepaald, dat de leden voor da door
hen in 1915 geleverde beetwortelen zul
len 'betaald worden naar een prgs vsn
f 20,voor 14% suiker, wat beteekect,
dat sy voor hunne beetwortelen ge
middeld zullen ontvangen ongeveer
f25,85 per 1000 K.G.
Bovendien wordt dan een zeer be-
lacgrgk bedrag voor rxtra afschrg-
vlngen op dc waarde der bezittingen
aangewend, terwgl daarna rog
f200000 gereserveerd blgft voor uit
breidingen, die nog vóór de volgende
campagne zullen worden aangebracht
en die, naar met grond verondersteld
mag worden, in de toekomst aan de
resultaten der fabriek ln groote mate
zullen trn goede kernen.
Verder besloot het bestuur, alsnog
de gelegenheid open ta stellen om tot
do vereer;Iging toe te treden, doch die
gelegenheid is zeer beperkt, daar
slechts hoogst"n 200 aaandeelon zullen
uitgegeven worden tegen eene storting
van 200 gulden per aandeel.
Burgerlijke Stand vanGoes.
Van 19—21 Jan.
Gshnwd20, Jan Sleutel, 24 j. jm.
en Wilbelmfna van de Kreeke 17
J- Jd.
Geboren 21, Maria Jannetje, d.v.
Barnardus Johannes de Kok en Elisa
beth de Bnsscher.
Overleden 20, Apolonla Nieuwka-
mer, 60 j., geb. met Cornells Vermenie.
