N°. 5 1916 Dinsdag 11 Januari 103 jaargang. de 34 FEUILLETON Öe ver^issdds Kist, sJ»3uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en'Vrijdagavond oitgaxonderd op feestdagen. ?rj« per kwartaal, In Goes f U„ÏB,: duiten Goes, franco f 1.8»-. Afzonderlijke uommars S cent. r-ïandtaji van udvenenUdu ap Maandag, Woenedag au VBHöAS vóó* IS v.roit Oepr9s der gewone advertentiën ls van 1-5 regels 50 ct., elke regel meer 10 .1. BJ directe opgaaf van driemaal paatsing öerielfdo advertentie wordt de pr|j& slecht» tweemaal berekend. Geboorte-, hcwoljk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbend» dankbetuigingen werden van 110 rsgels .k 1,— bernkrud Bewfinoiamari S eet". TeleiooanuBjaser 8?. öirestemr 9, W. var Babnïvslb. U,tg»ve v?.u da Nwu*I. VsMuotsiSap .Gseaske Courant". HoofdreöMteur W. 3. 0. vak Saktss Uit de Pers, liet onthouden waard De Fad., officieel orgaan van de Liberale Unie, schrijft: Men heeft den Bond van Neder- lundsche Onderwijzers meermalen ver weten, dat hij in zijn strijd voor meerdere zelfstandigheid van den klasse- onderwijzer gefaald heeft in de midde len, die hij aanwendde. Wij zullen delaatsten zijn, om dit te ontkennen. De taktiek van den Bond hebben wij in ons blad meermalen aan critiek onderworpen. De dwaze campagne van den Bond tegen het solliciteeren voor hoofd eener school, is door nie uiand scherper gegispt geworden dan door den heer Vliegen. De taktiek van den Boud heeft in niemand scher per criticus gevonden dan in mr. Troelstra. In ons blad is er meer malen op gewezen, dat de toon van ,.De Bode" zelfs ongunstig afstak bij den betoogtrant, m arbeidersbladen gevolgd. Dit alles neemt niet weg, dat wij in ,den siiijd voor meerdere zelfstandigheid van den klasse-onder- wijzer tamelijk wel aan de zijde van den Bond staan. Art. 21 van onze Onderwijswet, dat alle macht legt in handen van de schoolhoofden, is zoo verouderd, dat wij wijziging hoe eer hoe liever zullen toejuichen. In het Rechtsche kamp heeft men den Bond van Nederlandsche Onder wijzers, om zijn strijd tegen art 21, gaarne voorgesteld als ultra-revolutio nair. Het is wel opmerkelijk, dat ou der de „christelijke" onderwijzers de zelfde denkbeelden blijken door te werken, als in den Bond worden ge propageerd. In de gemeente Utrecht is bij liet bijzonder onderwijs het maximum voor een klasse-onderwijzer f 1275 lager dan voor het hoofd- eener school. Dit verschil is inderdaad abnormaal groot. Bij het openbaar ouderwijs in Den Haag beloopt liet een kleine duizend gulden en dit ongemotiveerde verschil heeft iu de Haagsche schoolbladen aanleiding gegeven tot zeer gegronde critiek. Het bijzonder onderwijs te Utrecht streeft in dezen Den Haag nog voorbij. Hoort nu, hoe het blad „De Chris telijke Onderwijzer" over dit abnor male traetementsverschil zich uit „Ben verschil in salarieering tus- sclien hoofd eu onderwijzer als in Utrecht is meer dan ergelijk. Het druischt in tegen recht en billijkheid. Het dagteekent nog uit dien ouden tijd, toen onze stand nog uitsluitend werd gevormd door de bovenmeesters. Roman, naar het Engelaeh van ROBERT LOUIS STEVENSON. „Mag ik ook eens iets zeggen?' vroeg Julia. „My dunkt, dat Gideon Uover uit dia akelige boot moest ko men en wachten achter die wilgen daar. Als da vleugel kwam, zou hij voor den dag kunnen komen, om die In ontvangst te nemen en als de pclltle navraag kwam doen, kon hj stilletjes ln onze boot sluipen, dan bestond er geen Jlmson meer. Hfi zou naar bed gaau en we konden zijn kleoren verbranden. Dan was alias ln orde. Meneer Bloomfleld bekleedt zoo'n hooge positie en is zoo gezien, dat niemand op het denkbeeld zou kunnen komen, dat hl) b{ de zaak betrokken was." „Onze jonge dame hier is bj de pinken,' zei de squire. „O, Ik weet rnjju weetje wol,' be aamd» Julia. .Maar als ze nu geen van beiden komen," vroeg Gideon, ,wat zal ik dan doen .Kijk eens," zei Julia, .dan gaan we, als het donker is, samen naar het dorp. Daar zou je stellig geen ver denking wekken. Eu al gebeurde dat ook, dan zou ik zeggen, dat het een vergissing was.' ,Dat kan ik niet toestaan, ik durf juffrouw Hazeltine niet laten In Utrecht eu schier overal, hoe wel zelden zoo erg als daar heerscht nog de waan, dat het hoofdschap en de school identiek zijn. Maar een waan kan toch niet altijd duren Helaas, mensehen die 't beter weten, geven dien waan voedsel en procla- meereu de hoofden tot dragers van de school. In de Utrechlsche salarisregeling schuilt een onwaarheid. Ze vijzelt de beteekeilis van het hoofdschap op en kleineert daarentegen den onderwijzer, door zijn waarde te stellen op de helft van die van zijn hoofd. Doch het bestuur daar zou zoo dwaas niet heb ben gesalarieerd, als anderen het zoo niet hadden geïnspireerd. Nog altijd zijn er veel mensohen, die zich laten vangen, wanneer de hoofden zich maar de ncodige airs geven van „de school" te zijn. Overtroeven deftiger im- poneeren is altijd een machtsmiddel van beteekenis geweest. In De Unie weet men daarvan te spreken." De schrijver van dit artikel, de heer Zijlstra, lucht dan als volgt zijn ge moed „Elke schoolmeester weet, dal die selectie voor hoofd volkomen kunst matig is. Elke normale collega is bekwaam, om de dingen te doen, die des hoofds zijn. Wordt het hoofd ziek, of heeft hij wekenlang zitting in ee,n examen-commissie, het onderwijs gaat precies zijn gewonen gang. Een kweekeling of een leerling uit de hoog ste klas haalt de absenten op. Eén van 't personeel administreert. Tenzij het hoofd zelf een klas heeft, d.w.z. gewoon onderwijzer is. Dat heel die aanstellerige uitzoekerij dus een groote komedie is, die in strijd is met de bovenmeesterspractijk, dat moet ook de heer Van Wijlen*) zeer goed weten." Wij zeggen nu juist niet, dat wij deze woorden van a tot z onderschrij ven, maar de lezer ziet, dat de denk beelden, levende in den Bond van Nederlandsche Onderwijzers, in het christelijk schoolblad met dezelfde scherpte en met dezelfde omlijning naar voren worden gebracht 1 Deze citaten zijn het onthouden waard. Als uitchristelijk-politiekekrin gen weder eens een aanval op de open bare onderwijzers wordt gewaagd, kun nen wij de kleine luydcn overtuigen, dat de „revolutionaire")?) idee ook doorwerkt iu de kringen der christelijke onderwijzers. Een hoofd eener christelijke school, redacteur van het blad „De School met den Bijbel." gaan,' riap de squire uit. „Waarom niet?' vroeg Julia. Uoneer Bloomfleld had wal niet veel lust, haar dit te vertellau, want de roden van ï?n weigering was eenvou dig aljn laffe engst om zelf in de zaak betrokken te worden, maar met de gewen» taktiek van Iemand, die zich sohaamt, begon hfj ean hoogan toon aan te slaan. .Beste juffconw H&zelütie", begon hfj, „het ligt niet op m|jn weg, een jonge dame voor te schrijven, wat zij doen of laten mont „O, is 't anders niet viel Julia hem in de rede. .Dan gaan we met ons drieën.' .Gesnapt 1* zei da iquire bjj zichzelf. XII. Intusschea had in een der schaduw rijk» lanen ln de buurt van Padwlck een merkwaardig voorval plaats. Op den bok van een vrachtkar zat een opgeschoten jongen met een verwar den bos vlashaar. Dteugels lagen los op zijn knieën, de zweep achter hem op den bodem van de kar, hst paard sukkelde, zonder eenlge aan sporing, vanzelf verder en de vracht rijder, of zjjn knecht, ontrukt aan de sfeer zijner dageiykseho beslomme ringen, de oogen ten hemel geslagen, w|jdde zich met hart en ziel aan liet bespelen eener splinternieuwe tinnen fluit, waaraan zijn schuchtere pogin gen Uefelpe klanken ontlokten. Da vlaaharlge jongen, die Barker heette, had juist oen nieuw liod in gezet, toen h|j tot z|jn groote ver- Buitenland. De etrljd In on buiten Europa. Het is we merkten het rseda op Engelsnds fout geweest, dat het zich niet lntjjds van Slusï, Palestina en Syrië beeft verzekerd. Was dit geschied, dan hadden de Engelsche troepep op grooten afstand van het Suez-kanaal sterke stellingen in gereedheid kunnen brengen en zou de vjjaud eerst deze moeten bestor men, alvorens Egypte zelf en het kanaal rechtstreeks te knuneu be dreigen. Evenwel, de Ecgelsohen hebben dit verzuimd en de gevolgen daarvan zijn thans reeds te bespeuren. Ala eerste verdedigingslinie is nu het Su<z kanaal zelf aar gewezen, wat tot onmiddellijk gevolg heeft, dat dit voor de vrije doorvaart allo be teekenis zal verliezen. De vroegere Turksche expeditie, ter bedreiging van het kanaal uitge zonden, bereikte geen noemenswaar dige resultaten. Trouwens deze onderneming was zeer onsolide in elkaar gezet en heeft destijds meer ten doel gehad, eeo belangrijke Engelsche troepenmacht in Egypte vast te hcudan dau dat zij rechtstreeks op ondermijning van het Engelsche gezag was aangewezen. Een ernstig plan, Egypte aan Enge land te ontrokken, bestond destijds nog niet en Is eerst later, toen de verbindingsweg van DuitBChlsnd met PaleBtlna eau feit was geworden, ernstig onder de oogen gezien. Maar daarom zal de tweede expe ditie naar Egypte thans ook van heel wat moer ernst getuigen. Niet alleen ziet Dultschland het greote belang van deso onderneming ln, maar met z|jn hulp zal het nieuwe expedltieleger een welbewapende en goed geoefende kr igsmacht zjn, wier beteekenis niet langer te onderschat ten is. Wel zal ook deze troepenmacht de woestijn ten O. van hrt kanaal moeten doortrekken, doch het Dultsche leger beschikt over voldoende bekwame en voor hun taak berokendo technici, die het troepen vervoer door wegen aanleg en het leggen van een lichte spoorlijn buitengewoon kunnen ver gemakkelijken. Mot watergebrek zal men ook thans niet te kampen hebben, daar een buizennet kan worden aangelegd, waar door de watertoevoer op elk gewenscht pnnt Is verzekerd. Wanneer deze voorbereidingen zijn getroffen, kunnen de Dultschers binnen weinige dagen belangrijke troepen- contingenten vannlt Europa recht- (Sreoks naar het gevechtsterrein over brengen sn wordt hei Suez-kanaal onmiddellijk bedreigd. Zelfs al slagen de Engelechen er in, hier de expeditie troepen tot staan te brengen, dan is toch voor de eentta- len dit voordeel b3relkt, dat het kanaal tegenheid bespeurde, dat h|j niet alleen was. ,Dat mag ik liever hooren riep een man, die aan den kant van den weg zat. ,Zoo ging ie goed 1 Misschien nog wat meer uit do keel en een tikje vlotter,* voegde hij er mnt nadenkende waardeering bij. „Probeer 't nog eens." Barker wierp oen verlegen blik op den vreemdeling, 'i Was een zwaar gebouwde, door de zon verbrande kerel, met een gladgeschoren gezicht, een jaar of veertig oud. Hij stapte naast da kar voort, met Iets militairs in z|jn bonding en zwaaide een licht rieten stokje in zijn hand road Zijn kleeron waren versleten, maat hij zag er knap en fatsoenlijk uit. „Ik ken 't niet al te beat,' zei Barker blozend en stotterend. „Ik wist niet, dat er iemand naar m(j luisterde." ,'i Is wat moois 1" zei de ander. ,Dat zou men niet zeggen, als men ja zoo hoort. Komaan, lk zal je eens een deuntje voorfluiten. Maak maar plaats.' Een oogenbllk later zat de militair op den bok, met do flnlt in de hand. By tikte even met het instrumsnt tegen den rand van de kar, hield het voor den mond, scheen een oogenbllk te wachten op een insplraUe eu barstte toen los. Zijn styl, meer forsch dan bevallig, miste de kweelende volheid van het vogelgeflnit, smeltende innig heid mocht men van hem niet ver wachten zeker van z|jn zaak, sohcen hq zich te vermeien ia de schrilheid dor tonen van zUn snerpend instru ment, maar wat vuur, vlugheid, zuiver- geregeld onder vuur gehouden kan worden, waardoor de kortste verbin dingsweg naar het Oosten voor de scheepvaart onbruikbaar is en den Engelsehen overzeeschen handel daar door een gevoelige slag wordt toe gebracht. Dat het gevaar voor het kanaal niet denkbeeldig is en de Engelsche ver dediging in dit gebied niet veel ver trouwen wekt, heeft het feit bewezen, dat tal van stoomvaartmactBehappJen thans reeds dan omweg om da Kaap als do zekerato ronte kozen. Van beide zydeu bereidt men zich thans ten krachtigste voor op de komordo gebeurterisseri. Doitach- land en Turkfle zullen waarschijnlijk samen den gewichtlgen stap wagen. Tark: o levert daarvoor de manschap pen, Dultschland geeft door veel offi cieren en onderofficieren een goede leiding en verschat! tevens ln mime mate do voor deze expeditie nood zakelijke uitrustingsstukken, oorlogo- materieel en munitie. In Koustantinopel wordt veriekerd, dat het Egyptische leger alt 300000 Turken en 1O0C00 Dultschers zal bestaan. Daartegenover werd het aantal Brltsche troepen In de kanaal-ïöne in begin December reeds os 200000 en in geheel Egypte op 300000 man ge schat. Later zgn deze troepen nog geregeld aangevuld mat groote trans porten Australische en Nlenw Zee- landsche soldaten, wier tegenwoordig heid hier ongetwijfeld noodzakeiyker is dan op het schiereiland Galtpoll. Hoawei de groote stoot ln Egypte van de Oostzijde te verwachten Is, moet Engeland zich echter ook terdege met versterking van de West-grens bezighouden. Want ten Westen van Egypte ligt Tripoli en hebben verscheidene Mo- hammedaansche Btammen der SonoessI zich openiyk als vjanden van Enge land doen kannen. Ook naar de Westzijde heeft Enge land verzuimd, zich intgds van een vooruitgeschoven grensgebied meester te maken, vandaar dat de aanvallen dor Arabieren, nadat deze de woestijn «yr. doorgetrokken, rechtstreeks het Egyptische gebied bedreigen. Hat hoofdkwartier der Senoossi be vindt zich te Stwa aan de W. grens van Egypte. De Arabieren rukten reeds langs de knst op, verdreven een Engolseho post by Soloem en maak ten zich tljdeljjk meeat».- van Merza Matroeh. Half December word nlt Kalro ge meld, dat de Eagelschen een bende van 1200 gewapende Arabieren op 60 K.M. ten W. van Merza Matroah had den afgeslagen. Op 27 December kwam het bericht, dat de Senoossi' in verschillende collones Egypte naderden, dat zy de Engelschon voor zich uitdreven en in Merza Matroeh 200 Engelschon hadden gedood. De Engelsehen spraken dit tegen heid en zekerheid betrof, was zijn voordracht, waart an de levendigheid rog werd verhoogd door den guitigen blik, waarmede hfj haar liet gepaard gaan en z{jn gehoor als 't ware medc- Bleekte, zeer zeker ongeëvenaard te noemen.Harker luisterde met aandacht. .Jouw beurt," zei da militair, ter wijl hq hem de fluit aanbood. „Nee, nee', weerde Harker af, „speel u maar, u Is flultlat van beroep.' „Wel neen," zoi de man, „lk ben maar een liefhebber, net als jy. lk fluit op één manier, jy weer op een andere en jouw manier bevalt my 'tbest. Maar lk ben er al jong mee begonnen, zie je, toen had ik nog geen smaak. Als jy zoo oud bent ais ik, dan bespeel jy dat ding als een cornet-k plston. Laat nog eens hoeren!" Toon Harker opnieuw de flolt aan de lippen had gebracht, was zijn lot beslist. Vau nu af was hy het, die speelde, en de militair, die de rol ver vulde van bewonderend luisteraar. Onder dat luisteren vergat hg even wel niet, met de voorzichtigheid, den f, krjgsman eigen, naar alle kanten rond te zien. OmkQkend, zag hg achter zich de pakken en kisten, die de vrachtryder vervoorde en terwjl hg trachtte te gissen, wat onder de grauw-papieren omhulsels verscholen zat en den Inhoud berekende van een veelbelovende wgnmand, maakte hy bg zich zelf uit, dat die vleugel in de splinternieuwe kist „IaBtlg zou zgn om aan den man te brengen." Vóór zich ontdekte by, aan den hoek van een zyiaantje, een landelijke her en deelden mede, dat zy op 25 Dec. 3000 Tripolitanen met achterlating van 200 gesneuvelden bij Merza Ma troeh terugdrevon, waarby de vloot het leger van de zeesydo krachtig gesteund had. Teneinde de Senoessi, die langs de binnenkaravann wegen naar Egypte optrekken, te koeren, hebben de Engelsehen alle punten, waarop die binnenwegen uitkomen, vorsterkt. Uit de eikaar tegensprekende Dnlt- schn en Engelsche telegrammen be treffende het optreden der Senoeesle valt de waarheid niet met zekerheid af te leiden, maar men mag aannemen, dat de Engelsche troepen ln Egypte zeker in staat zullen zgn, do aanvallen der Arabieren to keeren. Toch mogen deze niet te licht ge schat worden, daar zy ln allen gevalle een betrekkeiyk sterke troepenmacht langs de Westgrens noodzakolyk ma ken en Duiwehiand en Turkye er zeker voor zullen zorg dragen, dat de Senoessi, terwijl de groote worsteling aan de Oostgrens plaats heeft, in het Westen niet znllen stilzitten. Niet lang zal het meer doren of de operatiën tegen Egypte znllen een aanvang nomen en daardoor komt de wereldoorlog ln een nieuwe phase, daar thans da strgd door as centraion rechtstreeks tegen den Brltschen in vloed in andere wereldstreken, ter be dreiging van den Engelsehen vyand ais koloniale mogendheid, wordt gevoerd. Hoewel wy onder de laatste berich ten van ons vorig nummer nog een en ander over de dienstplicht kwestie in Engeland konden mesdaelen, ls het noodzakeiyk, hier nog eens kort den stand van zaken weer te geven. Na heftige debatten iu het Lager huis is bet regeeringsontwerp in eerste lezing met 403 togen 105 stemmen aangenomen. Op hst Engelsche arbeiderscongres werd, zooals we reeds meldden, een motie tegen dienstplicht met 1998000 tegen 783000 stemmen aangenomen, alB gevolg waarvan de drie arbei dersteden in het ministerie Henderson, Brace en Roberts zyn afgetreden. Na de vergadering van het arbei derscongres was een gemesnichappe- ïgke vergadering van bet nationale bestuur vau de arbeiderspartij en van de arbelder8party in het Lagerhuis gehouden, waarin besloten is, dat de arbeiderspang uit de regeeringscoalitie zon treden. Op verschillende gronden beioogen de Engelsche bladen, dat op het ge- houdea congres niet de meenlog van de arbeiders in het land is weergege ven. Van verschillende zgden wordt daarom op het honden van algemeene verkiezingen aangedrongen, waarte gen o.a. de Daily Chronicle ten sterkste opkomt, daar zy vreest, dat een nieuwe regeeriag een veel strengere dwang- wet zal voorstellen dan de tegen woordige. berg, met wilde rozen begroeid. „We zullen 't er maar op wagen," besloot de militair en stelde voor, een borrel te gaan drinken. „'t ls anders myn gewoonte niet,* zei Harker. „Hoor eens hier," zei zyn kameraad, „lk ben sergeant geweest. Nu kan je zelf nagaan, of 't myn gewoonte ls, of niet." In den „Blauwe Leeuw,* zoo heette de bewuste herberg, liet sergeant Brand zyn vriend Harker kennismaken met verschillende vernuftig uitgedach te mangels, die uitnemend geschikt waren om mogeigka dronkenschap te bezweren. Hg verklaarde, dat deze voor iemand, dia onder dienst was, volstrekt onmisbaar waren, daar men, als superieur, altyd voor zgn onder geschikten moest verschgnen In een toestand,die geen blaam mocht werpen op het corps, waartoe men behoorde. Hot meest doeltreffende van deze mid delen bestond nit een half fleBohje dun bier, vermengd met een dubbeltje jenever. De uitwerking van dezen drank op Harker was oenigszics verrassend. Hy moest met veel moeite op zyn kar gehoschen worden en gaf vervoigenz blijk van een nitgelaten vrooigke stemming, door beurtelings uit te barsten in daverende lachbuien, waar mee de sergeant harteigk instemde, en by vlagen op zijn fluit te toeteren. Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1916 | | pagina 1