N°. 2 1916 Dinsdag 4 Januari 103de jaargang. FEUILLETON fie verwisselde Rist. Do uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en'Vry dagavond uitgezonderd op feestdagen. FrS« per kwartaal, ln Goot f O,IS, buiten Goes, franco l„2(, Afzonderlijke norsmars E cent. jcandlnt; vue advertentlën op Mauaöaff, Woensdag en VHIJDA.G vóór 13 uses. De prijs der gewone advertentiën 1» van l-ö regel»50 et., elke regel meer 10 at. BJ directe opgaaf van driemaal paatclng derzelfde advertentie wordt de prU» «leekt» tweemaal berekend. Geboorte-, hnwelfjk- en doodiberlchten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worö6n ran 1—10 ragdr fc 1,— berekend Bowjjsnummzrs 5 eenf. Telefoonnummer 88. Birartaur Gl W. tam Baenkvbm. Uitgave van de Numl. YeMootEzkap Coiraüt". Foofdredzeteor W. J. C. vak Sastbk. Uit de Pers, Uit de hooi op de kruk. De Vaderlander (unie-lib.) schrijft Dr. Kuyper heeft onlangs in „De Standaaard" een driestar geschreven, die allervermakelijksl is van journalis tiek standpunt gezien, doelt vol beteeke- nis uit een oogpunt van politiek. De verklaring van den minister-president, dat een echec, door een lid van het Kabi net ill de Kamer geleden, niet betee- kende, dat het geheele Kabinet daarin aauleiding zou vinden, aan Hare Maje steit het ontslag aan te bieden, gaf hem aanleiding tot onderstaande ontboeze ming „Met de loyale verklaring van den President-Minister, dat een echec in een der Kamers hem zijn portefeuille niet zal doen nederleggen, is de oppositie van Rechts uit de kooi op de kruk ge komen. Tot dusverre leek het, of we achter het deurtje in de kooi zaten. Het Lands belang vorderde bet aanblijven van dit kabinet. Verzet tegen zijn plamten kon het kabinet doen heengaan. En dan zou liet heeten, dat we aan partij-inzichten de veiligheid en zekerheid van het land hadden opgeofferd. Zelfs had een ont binding, onder voor ons hoogst ongun stige omstandigheden, kunnen volgen. Doch van dit kooitje is het deurtje nu opengezet, en drie vogelkens zijn er, vlot en vlug, achter elkaar uitgevlogen. Niet, alsof ze nu vrij de lucht in kon den vliegen, en, van tak op tak sprin gend, den lieven boom van zijn bloesems mochten ontledigen. Zoover zijn we nog niet, en kunnen we allicht, zoolang de vrede toeft, ook niet komen. Gerekend moet er met de positie van het kabinet altoos worden, omdat er in het belang van het kabinet altoos ook een zeker belang voor het land schuilt, althans uit internationaal oogpunt. Nu, de noodzakelijkheid van dit ban- deke erkende men onzerzijds dan ook steeds, en vandaar, dat we nu spreken van ons springen uit de kooi op de kruk. Op die kruk zitten we nu, luid en blij, met ons drieën te kwinkeleeren." De korte inhoud van deze driestar is, dat de heer Kuyper voor de Rechter zijde de vrijheid opeischt, oppositie te voeren tegen de hervormingen, die hel extra-parlementaire Kabinet zal brengen. De drie vogelkens, vlot en vlug uit gevlogen, zullen tegen Treub's Ouder domswet met nijdig wiekgeklap aanvlie gen en in de Eerste Kamer laten zien, dat het deurtje is opengezet. Een echec zal immers niet lijden tot aftreding van het Kabinet 1 Voor ons, vrijzinnigen, 31 Roman, naar het Engelsch van ROBERT LOUIS STEVENSON. Gideon bleef intnsschen in zjn ka- jnlt, ten prooi aan afschuwoiyk kwel lende gedachten. Daar zat hl) nn gevangen in die rotte boot, waaraan tiU straks nog ouverbrokeiyker zon worden vastgesnoerd door de aanwe zigheid van dat ïyk au intnsschen had da baars den mond al vol over hem en zou hü straks door ondernemends joDge dame» worden belegerd, die plelzlertoehtjeB naar zijn vaartuig wilden arraugeeren. 't Was geau pretje j het stond gelijk mot ontdekking on de galg. Maar wat hem 't meest hinderde, was Julia's verregaande lichtzinnigheid. Zoo'n meisje begon toch maar praatjes mot den eerste den beste, hij vond, dat ze zioh al heel weinig gepast gedroeg, «let zooal» men van een dame verwacht zou hebben. Zo praatte maar familiaar met dien lompen kerel en vond het niet eens noodlg, haar -belangstelling in zoo'n Jimson te verbergen 1 Best mogelijk, dat ze Jimson straks ook nog voor- atslde, om samen thee te drinkenEn voor zoo'n meisje had hj, Gideon 't Was te erg 1 Opeens hoorde hg een geluid, dat hem als de wind achter de deur van de kajuit deed stuiven. Miss Hazeltlne ligt in deze driestar een ernstige waar schuwing. De „luide en blij kwinkeleerende vo gelkens" van Rechts moeten ons er toe brengen, bet Kabinet krachtigen steun te bieden bij de hervormingen, die liet weuscht door te voeren. Voor de geheele Linkerzijde moet het „Een dracht maakt macht" in dezen de leuze zijn. Meer dan ooit dient Links te beseffen, dat voor Rechts het wachtwoord zal zijn„Verdeel en heersch". Dat dienen wij in te zien hij het lustig gekwinkeleer der Recht- sche vogelkens." Overigens erkenneu wij gaarne, dat, ingevolge de driestar van dr. Kuyper, de vogelkens van zijn pluimage uit de kooi op de kruk zijn gekomen. Van 7 October tot 24 December kwinkeleerden om in de vogeltaal te blijven in rollers, holtonen, vin- ken- en kanariënslag van de 11 anti revolutionairen vier op de kruk ge- komenen als volgt de Handelingen vol De heer Beumer '22 kolommen in 9 redevoeringen de heer Rutgers 42 kolommen in 9 redevoeringen de heer Scheurer 20 kolommen in 6 redevoeringen de heer v. d. Voort v. Zijp 20 kolom men in 6 redevoeringen de heer Duymaer van Twist 43 kolommen in 19 redevoeringen. De anti-revolutionaire vogelkens kweelen dus luid en blij naar dr. Kuy- per's bevel. Laten wij onzerzijds zorg dragen, dat de lieve diertjes „den boom niet van zijn bloesem ontledigen1 1 Buitenland Ds strijd In en buiten Europa. Het voor- en nadeel van dienstplicht hebben wij reeds ln vroegore artike len uitvoerig uiteengezet. Zoolang het recht van den Bterkste nog het hoogsto recht ia, zoolang dus de internationale geschillen door bloedige oorlogen nit den weg ge ruimd moeten worden, zoolang zal op alle weerbaro mannen de taak. rusten, huls en erf togen vreemds indringers te beschermen. Er, zoolang het leger slechts het werktuig is om den vaderlandschen grond tegen de begeerlijkheid van vijandelijke buurstaten te verdedigen, voelen w$ ds billijkheid, dat ieder die in staat is, do wapenen te voeren, in gel'jke inata de moeite en gevaren deelt, welke ter verdediging van den geboortegrond noodzakelijk zullen zijn. In tjjd van oorlog worden in ieder land geastelgke en Hohamel{jke krach ten gemobiliseerd om op de beste wijze aan de verdediging dienstbaar was aan boord van zijn boot gestapt. Baar schets vlotte goed, ze maakte uit de stilte, die aan boord heerschto, op, dat Jimson nog niet was gekomen en ze wilde van de gelegenheid ge bruik maken, om het begonnen kunst werk te voltooien. Ze ging dus zitten, haalde haar schetsboek ea verfdoos voor den dag en neuriede woldra zachtjes onder haar geliefkoosde be zigheid. Intnsschen stond Gideon achter de dear, doodsbang om zich te bewegen, of zelfs om adem te halen, beangst voor wat hem nog te wachten stond, gepijnigd door dat gevoel van opge sloten te z{|n en halfdood van verveling. was bl(j, dat deze toestand ten minste niet eeuwig kon duren en bedaoht, niet zonder bitterheid, doch wellicht ten onrechte, dat, hierbij vergeleken, zelfs de galg nog esn verlichting mocht heeten. Als een doeltreffend middel, om die martelende gedachten te verjagen, begon hij zich te verdiepen in derdemaohtsbe- rekeningen en wijdde zich met hart en ziel aan die naargeestige bezig heid. Terwijl de beide jongelui zich aldus onledig hielden, Gideon in zijn bere keningen verdiept was, en Julia vol ijverig de meest onwaarschijnlijke kleuren op haar teekenpapier bijeen bracht, zond de Voorzienigheid een stoombootje naar deze wateren, dat hijgend en blazend do Theems opvoer. Aan beide oevers rezen en deinden de golven en rnisohte hot riet, zelfs de oude, bedaagde plaizlorboot scheen gemaakt te worden. Want de verdediging eischt niet alleen hot tegenhouden en terugwer pen van don vijand door de wapenen, het omvat in den huldigen vernlellngs- eu ultputtingioorlog tevens het orga- niseersn en aan do productie dienst baar maken van daarvoor geschikte geestelijke en lichamelijke arbeids krachten' Het ls om te overwinnen niet meer voldoende, een goed bewapend leger te hebben, er dient tevens gezorgd, dat de staatshuishouding in normale banen geleid blijft, dat belangrijke vraagstukken, als volksvoeding en munitie-aanmaak, door bevoegde werkkraehten in aller belang worden opgelost en geregeld. Dus moeten in oorlogstijd de be schikbare arbeidskrachten op de beste wljzo worden verdeeld, opdat z(j, elk voor zich, het beste tot haar recht zuilen komen. Daaruit volgt al, dat slechtB zjj voor den werkelijken veld flenst mogen worden aangewezen, wier lichaam tegen do vermoeienissen van den krijg bestand is. Zy vinden in eigen kring weer da mannon, welke door ontwikkeling en karaktereigenschappen hnn leiders zullen zjjn. Waar hst geheele vaderland moet verdedigd worden, daar is het dus plicht, dat alle voor den velddienst geschikte mannen, voor zoover ztj niet voor anderen organiseerenden of prodncecrenden arbeid dringend nood- zakeljk zijn, de wapenen opnemen en de rijen van hen versterken, wier taak het is, den vaderlandschen bodem van vreemde elementen vry te houden. Dit ingeval een staat bedreigd wordt en zijn onafhankelijkheid moet verde digen. Is echter de oorlog dien Blaat niet opgedrongen, dus een vrQwillig aan vaarde strijd of een veroveringsoor log, dan kannen wij ons indenken, dat velen het nut dier speenlatievo onderneming niet inzien en weigeren, hun leven daarvoor vrywlllig in do waagschaal te stellen. Nu laten wy de kwestie of Enge land al dan uiet vrjwillig oorlog voert buiten beschouwing, maar nemen als vaststaande aan, dat het land zelf niet rechtstreeks door baitenlandsche in vallers wordt bedreigd. Dan kannen wy ons indenken, dat, ondanks de krachtigste propaganda, zeer velen zullen weigeren, vrywillig de wapenen, ter vernietiging van oen buitenlandscher vijand op te nemen. Onder die weigerac'ntigen zullen er velen zQn, die vrees voor govaar gevoe len of opzien tegen ontberingen, maar er zal ongetwyteli ook oen groot per centage 'tjn, dat het nut van dezen krijg niet inziet. Die mannen houden zich stil wanneer z{j in don d&geiykschen gang van zaken onopgemerkt biyven, zj laten zich hooren, wanneer de krijgsgod ook naar hen zjjn ij reran arm uitstrekt piottaling te rukken, als oen schip, dat verlangt uit te zeilen in volle zee. Do deining van het water was byna bedaard en het goBtainp van de motor bereikte nog slechts flauw hun oor, toen Gideon schrok door een uitroep van Julia. Voorzichtig uit het veuslertjo glurend, zag hy, dat z(j troosteloos stond to staren naar haar snelver- dwynende kano, die de rivier afdreuf. Wat overigens Gideon's tekortko tnlngen mochten zQn, in dit geval had hij in een oogwenk begrepen, wat thans noodzakelijk gebeuren moest en was op handen en voeten onder de tafel gekropen. Julia daarentegen had den toestand nog niet overzien. Z(j begreep, dat de kano verloren was en zig baar eerst volgende ontmoeting met den heer Bloomffsld niet bepaald met blijdschap tegemoet, maar z|j wist nog niet, dat zy was opgesloten, daar zij meende over de loopplank aan wal te knnnon komen. Ze liep om de kajuit heen en be speurde, dat de deur daarvan open stond en de plank was binnengehaald. Do heer Jimson moest dus zyn thuis gekomen en hot sprak vanzelf, dat hy aan boord was. Hjj moest wel bijzon der schuw en verlegen zyn, ais hy dit indringen van een vreemde op zyn terrein geduld had, zonder zich daartegen te verzetten, en die gedachte gaf haar moed. Hy moest voor den dag komenzij was wel genoodzaakt hem te storen, want ds plank was voor hear alleen te zwaar. Zy klopte dus aan de geopende deur, om hen aan bet gevcchtsfront de ledige plaatsen van gevallenen te doen in* nemen. Gelet op den toestand waarin Enge land op het oogeubiik verkeert, in aan merking nemende de gezindheid van vele Britten, mag de varonderstelling nitgeEproken worden, dat de regeering niet tot den krassen maatregel van aigemeenen dienstplicht zal overgaan, alvorens zü de bedreiging van den vyand voor eigen grondgebied gevoeld heeft. En waar het eilandonryk, door zyn vloot beschermd, voor Invallen niet behoeft te vreozen, is hot denkbaar, dat de Invoering van algemeenen dienstplicht er op wijst, dat Engeland zich op andere plaatsen, dns in zyn koloniaal gebied, ernBtig bedreigd acht. Bezien wjj na even het vraagetnk van algemeenen dienstplicht eens nader. Dat men werkelijk by de invoering daarvan op ernstig verzet denkt te stuiten, bljkt wel hieruit, dat na zevontien maanden oorlogvoeren het oude vrijwilligers stelsel ln Engeland nog niet ls verlaten. Maar terwyi de bedreiging door vijandelijke legermachten op elk ge deelte van don aardbodem waar de koloniale mogendheid maar te treffen was grooter werd, meldden zich min der en minder vrijwilligers aan, daar het aantal vechtlustige jongemannen door de aanhoudende werftochton zeer spoedig begon te dunnen. Alvorens aan dienstplicht te denken ls toen besloten, dat lord Derby z(jn bekende wervings campagne zou hou den en dat de nitslsg daarvan over het al oi niet invoeren van algemes- oca dienstplicht zou beslissen. In tal van telkens wederkeerende telegrammen is ons de laatste weken meegedeeld, hoe deze worf-campagne or.t. cucces was, hoe cr e'cb. dagelijks zóóveel mannen aanmeldden, dat de liefhebbers in lange rijen voor do militaire kantoren moesten opgesteld worden en de couranten konden mo dedoelen, dat er zich nog nimmer zooveel strQdlustigen vrijwillig in weinige dager, hadden opgegeven. Men leefde dus vol verwachting tot dezer dagen bleek, dat de uit komst daaraan zoo weinig voldeed, dat het kabinet ton Bpoedlgsto over het invoeren van verplichte dienstne ming moest beraadslagen. Tal van getrouwde mannen hebben in lord Derby's registers geteekend, maar zy rekenden op de belofto, dat indien de ongetrouwde niet opkwamen, de regcerlng óf de gehuwden van hun verbintenis zou ontslaan, óf dezeBlechts in dienst zou doen treden, wanneer een wet de jongeren tot e3n verbin tenis had gedwongen. Het resnitaat van Derby's pogingen onder de nog vrij zijnde, ongehuwds jonge mansen schijnt maar poorer geweest te i(jn, zoo poover zelfs, dat Acquith tot het besluit is gekomen, dat en moest baar geklop herhalen. „Mijnheer Jimson 1* riep zs. .Mijn heer Jimson, kom u eens hier I Toe, kom u nun moet voor dsn dag komen, want ik kan niet weg, ale u tuil niet helpt. Och, stel n zich nu niet zoo mai a&nl Kom dan toch, als het u blieft 1" Nog steeds geon antwoord. .Als hU hier ii, moet hij bepaald gok zUn", dacht ze en werd nu toch wat bang. Maar opeens viel haar ln, dat hy heel goed, evenals zü, in sen bootje kon zijn woggoroaid. Dan kon zU wel eens in de kajuit kijkenze duwde de deur verder open en Btapte bin con. Gideon, met zyn nens in het stoffige tafelkleed, voelde, dat zjjn hart stil stond. Ds overblti'osltn van Jim3on'8 lunch stonden nog op tafel. „11 ij houdt nogal van lekker eten", dacht Julia. „Bü moet stellig een aar dige man zyn. Zou h|J er even knap uitzien als meneer Forsyth Mevrouw Jimscn, dat klinkt niet zoo goed als mevrouw Forsyth, maar Gideon is zoo'n aiEchuwelflko naam. Maar ik zie zgc muziek nergens.' Op hetzelfde ocgenbllk hoorde zy onder do tafel eau verdacht gestom mel, een zonderling geluid, als het kakelen van een verkonden kip. Het was do voorbode van esn geweldigs niesbui. Het hoofd van den patiënt kwam daarbij la onzachte aanraking met het tafelblad ej op het niezen volgde 6en dol gekreun. Julia vloog naar de deur, maar dwangmaatregelen noodzakelijk zijn. Hoewel w(j by vroegere bespreking van deze kwestie in Engeland van do grootste oppositie hoorden, waarbjj zelfs met spoorwegstakingen en der gelijke krasse middelen gedreigd werd, doen de Londensche telegrammen ons thans weten, dat de mogelijkheid van dienstplicht in Engeland over het algemeen goed wordt opgeEomen. Lloyd George zon er ln het kabinet krachtig voor gepleit hebben, de meerderheid der ministers zou er voor zijn en da minderheid in de wetsin- diening geen reden tot aftreding zien. Minister Lloyd George zou daarbfl willen medewerken, door voor de productie in het binnenland voorna melijk vrouwen te gebruiken en de aangeslotenen by vakvereenlgingen te verzoenen met het denkbeeld, het aan tal ongeschoolde an ongeorganiseerde arbeidskrachten belangrijk nit te breiden. Reeds moot het kabinet in deze voor Engeland belangrijke kwestie tot een stemmigheid gekomen zjjn en zal ze dezer dagen ln het parlement brengen. Met belangstelling mag afgewacht worden of de arbeidersleiders werke lijk over het algemeen evenzeer met den nlenwen maatregel zuilen inge nomen z^n als de ministers. Zonder slag of stoot zal het wets voorstel er niet doorkomen en nu reeds 1b op vergadeirngen de meaning uitgesproken, dat er voor hot besluit van het kabinet volstrekt geen nood- zakeljkheid bestond. Wanneer minister Henderson den algeci3ouen dienstplicht voorstaat, zal de arbeiderspartij cr z ch waarschijn lijk ton slotte niet tegen verzetten. Donderdag a.s. zal te Londen een nationale conferentie van vertegen woordigers der geheele arbeiders beweging belegd worden, teneinde het voorneman der rogeertng nador te bespreken. Volgens de Times en de Daily New zou minister Simon de eentge zijn, die ln verband met het dienstplicht- vraagetnk zUn onsslag zou nemen, daar hy een tegenstander is van het dwangbeginsel. De Ministers Mc. Koena en Runclman moeten een nieuw voorstel gedeau hebben, waar- hy zy zich voor hst dwangetelsel van do meerderheid van het kabinet ver klaarden, mits de limiet tot welke het leger zon uitgebreid worden lager gesteld werd. Over de houding der arbeiderspartij schijnen de mesningen nog zeer ver doold te zyn. Na de Donderdag te honden conferentie zullen daarover meer bijzonderheden bekend worden. Da ontwikkeling van het krijgsbe drijf vraagt onze belangstelling voor het Oostelijk front. De volgende te legrammen geven den toestand vol doende weer. Londen. Op bevel van generaal Sarrali zyn de Duitsche, Oostenryk- keerde daar, gehoorzamend aan het instinct alter dapperen, om, teneinde het gevaar onder de oogen te zisn. Zy werd uiet vervolgd. Het lawaai hield aanonder de tafel zag zy iemand ia gebnkto bonding, die blik baar esn zware kou had gevat en overvallen was door esn onweerstaan bare niesbui. „Dat Is ai een heel rare manier van deen," dacht Julia. „Zoo doet toch geeu fatsoenlijk msnsch." Iutusscfeea had de jonge man door zyn bewegingen het in den loop der jaren onder da tafel vergaderde Dtof doen opdwarrelen en op het niezen volgde eeu heftige hoestbui. Juli» begon medelijden met hem te krijgen. „Ik. gelooi bepaald, dat u niet wei ls," zei zs, iets dichterbij komend. „Laat ik u niet sturen en blyft u toch niet onder die tafel zitten, meneer Jimson Dat is heusch niet goed voor u." Daaï „Jimson" geeu antwoord gaf es nog erger begon te hoesten, ging Julia op de knieën liggen, zoodat het weinig scheelde, of zy was onder de taiel met haar gezicht tegen hot zjne aangebood. „Oo... o1" riep Julia Hazel- tine, haastig opspringend, uit „Meneer Forsyth is gok geworden 1" „Ik ben nlot gek," zsi do schuldige neerslachtig, torwjji hy uit zijn schuil plaats te voorschyn kwam. „Juffrouw Hazeltlne, u gelooft toch niet, dat ik gek ben?" „Werketyk niet?" stamelde zy, ademloos van angst. Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1916 | | pagina 1