102de jaargang.
N°. 153 1915
Dinsdag 28 December,
N ie u wj aars wenschen
FEUILLETON
De verwisselde Kist.
De uitgave dexor Oonrant geiohledt Maandag-, Woenidag- en'VrQdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
frQs par kwartaal, In Goes f 8,78) balten Goo», franco f
AfzonderlQke nommers 6 cent.
'ncendlng van advortentitsn op Maandag, Woensdag
en VRIJDAQ vóót 13 uien.
II
DeprQs dor gewone advertentlSn ls van 1-5 regels 50 at,, elke regal meer 10 ct.
By directs opgaaf van driemaal paatelng dcnelfde advertentie wordt
de prtys slecht» tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelQk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbands
dankbetuigingen worden van 1—10 regels f 1,— berekend
Bewlscnminsrs 5 «sar.
Telefoonnummer 88. ÏSireetea/ G. W, van Barnïvbld. Dit ga va va* de Nawal. Vea*ot>tstk»j! BGMseka Coarajit". Hoofdredaetenr W. J. 0. vak Sahïik,
Zij, die zich met ingang van
I Januari a.s. op ons blad abon-
neeren, ontvangen de tot dien
datum verschijnende nummers
gratis.
in het Nieuwjaars-nommer wor
den, zooals gebiuikelijk is. by
vooruitbetaling geplaatst tegen
35 cent, voor hoogstens 8 regels.
Deze advertentiën zullen Don
derdag 30 December, vóór des
middags twaalf uur, aan ons
bureau moeten bezorgd zijn.
DE ADMINISTRATIE.
Uit de Pers,
Nog eens lijkverbranding.
De Fad. schrijft
Nadat de heer Beutner bij het vierde
hoofdstuk der Staatsbegrootiug den
Minister van Justitie was te lijf gegaan
over het feit, dat hij de noodige maat
regelen genomen had, om te zorgen,
dat de lijkverbranding, die volgens het
arrest van den Hoogen Raad hier moet
toegelaten worden, niet tot bederfe
lijke onregelmatigheden zou leiden, in
plaats van bij zijn collega van Biu-
nenlandsche Zaken op wetswijziging
aan te dringen, heeft hij het bij hoofd
stuk V nog eens dunnetjes overgedaan.
En hij heeft den Minister in gebreke
gesteld ten opzichte van zijn plicht ais
handhaver der wet. De heer Rutgers
was er toen natuurlijk dadelijk ook bij,
zooals bij alles, waar gelegenheid is of
schijnt, om den politiekeu tegenstander
een hakje te zetten, maar wat van
meer belang was, de heeren De Savor-
nin Lohman en Loeff kwamen de be
schuldiging met al het gezag, waar
over ze beschikken steunen.
Nu staat een jurist zeker niet zwak,
al hij de stelling verdedigt, dat leem
ten in de wet moeten worden wegge
nomen. En waar er een niet te mis-
keunen leemte in onze Begrafeniswet
is, zou onze Minister van Binnenland-
sche Zaken, die toch zeker van het duo
Beumer-Rutgers geen plichtsbetrachting
hoeft te leeren, daar natuurlijk in voor-
28
Roman, naar het Engelich
van ROBERT LOUIS STEVENSON.
.MakkelQk zeggou: Brown
Browndeo... toch zoo gemakkelijk
niet," stotterde Michael. „Makkelijk
zeggen, alles makkelijk, als je
't zeggen kin. Wat Ik raar vind,
is spoorloos verdwijnen van oom.
Niet behoorlQk." HQ schudde het hoofd.
,'t Is toch zco klaar als de dag,"
zei Morris met gedwongen kalmte.
„Er ls niets geheimzinnigs In. HQ is
ln Browndean gebleven, omdat zQn
gestel nog al een schok had gekre
gen bQ dat ongeluk."
.Jawel 1 Zware schok 1' gaf Michael
eenigszlns spottend toe.
.Waarom zeg je dat zoo risp Mor
ris driftig nlt.
,Op jonw gezag, omdat je 't m(j
zelf vertelt, antwoordde de advocaat.
.Maar als jjj jezelf tegenspreekt, moet
lk 't een oi bet andere gelooven.
Vraag ls: 'k heb de flesch om
gegooid, champagne ls best voor vlek
kenvraag lsis kostbare oom dood
enbegraven?"
Morris sprong van zQo stoel op.
•Watwat zeg je daar?" Btotterde
hy.
.Ik zeg: best voor vlekken," ant
woordde Michael, eveneens opstaande.
.Best voor bevordering van gezonde
working der huid. Dost er ook niet
toe. Compliment aan oom Cham
pagne."
.Je gaat toch nog niet heen vroeg
Morris.
.Spyt mQ gedacht, kerel. Waken
bQ een zieken vriend," zei Michael,
die erg onvast op zyn beenen stond.
zien, als hij daartoe kans zag.
Maar, gouverner c'est prévoir, en de
Minister behoeft slechts even vooruit te
zien, om te weten, dat hij met de in
diening van een wetsontwerp, waarbij
de lijkverbranding zou worden toege
staan en natuurlijk zou van een
liberaal minister het wetsontwerp er
niet anders kunnen uitzien een hoop
stof zou opjageu, zonder aan de zaak
zelve iets te veranderen. De Linksche
meerderheid in de Tweede Kamer zou
het aannemen en de Rechtsche meer
derheid in de Eerste Kamer zou het
verwerpen.
Dat was in de oogen van den heer
De Savornin Lohman niet het minste
bezwaar in de eerste plaats weet de
Regeering nooit vooruit wat de Kamers
met een wetsontwerp zullen doen, en
in de tweede plaats had de Regeering
zich daarom niet te bekommeren. Wij
zijn zoo vrij om deze meening niet te
deelen, en de afgevaardigde voor Goes
had een tijd, toen hij daarover anders
dacht, en wel in 1913, toen hij zich
beklaagde, dat de val van het ministe
rie-Heemskerk mede veroorzaakt was
door hen van Rechts, die klaagden over
dit en over dat, en niet in het oog
hielden, wat bereikbaar was.
Het gewis onbereikbare ligt niet op
den weg van den staatsman, en na
hetgeen er met het eedsontwerp is ge
beurd, is het niet alleen begrijpelijk,
maar zelfs te rechtvaardigen, dat de
Regeering de quaestie der lijkverbran
ding maar laat rusten. De heer De
Savornin Lobman scheen dat ook wel
eenigszins te gevoelen, want toen hij
uitsprak, dat de volksvrijheden even
veilig zijn bij Rechts als bij Links,
bleek de interruptie „Dat hebben wij
bij het eedsontwerp gezien", hem te
machtig, want daarover zou hij spreken,
aisdat ontwerp aan de orde kwam.
Wat niet wegneemt, dat wij gaarne
erkennen, dat de heer De Savornin
Lohman zoo mocht spreken als hij deed,
omdat hij bij het eedsontwerp loyaal
heeft willen medewerken met de Re
geering om de noodige voorziening te
treffen, maar hij was als zoodanig een
unicum, en dan nog is er van die
samenwerking, tengevolge van het ver
zet van de geheele Rechterzijde, niets
gekomen. Eu zijn partijgenooten in de
Eerste Kamer volgden niet zijn advies,
maar dat van Dr. Kuyper.
En waar het bij de lijkverbranding-
quaestie om te doen was, kwam maar
„Je zult niet weggaan, eer je bebt
verklaard, wat je bedoelt mat die
toespelingen," protesteerde Morris
heftig. .Wat wil je zeggen? Waarom
kwam je hier
,N6em niet kwaiyk," zei de advo
caat, bij de deur omziende, .deed enkel
myn plicht als boodschapper van
Voorzienigheid." Hy vond met moeite
den neg naar de voordeur, scharrelde
wat met bet slot en krabbelde de
stoep af naar het rijtuig. De slaperige
koetsier keek op en vroeg, waar hij
heen moest, Michael merkte, dat Mor
ris was meegegaan tot aan de voor
deur en kwam op een schitterenden
inval. „Tergen, zooveel als ik kan....'
daeht hQ,
„Naar Sheotlan'-Yard," zeihy hard
op, terwQl hy zich aan bet wiel
vathleld, „niet pluis, koetsier, met die
neven. Dat moet onderzocht. Naar
Shcotlan' Yard."
„Kom kom, dat meent u niet, me
neer," zei de koetsier, met de gereede
sympathie der lagere klassen voor een
„meneer," die dronken ls. „Ik zal o
wel thuisbrengen, dan kunt u morgen
naar ScotlandYard gaan."
.Raad je my dat als vriend, of als
man van zaken, om vanavond niet
naar Shcotlan'—Yard te gaan vroeg
Michael. .Best, dsn maar niet dan
maar Gaiety Bar."
.Die is al gesloten, meneer."
„Dan maar naar huis," zei Michael
met onverstoorbare gelijkmoedigheid.
„Waar la dat, meneer?"
.Dat weet lk niet meer," zei Michael,
terwyi hy Instapte, .vraag 't maar in
Shcotlan'—Yard."
.Maar u hebt zeker wel kaartjes
bQ u zei de koetsier door het luikje
van de cab, .geeit o rnjj uw kaartje
maar."
,Wat een vrucht vruchtbare
verbeelding", riep Michael uit, terwQl
hy zQn vislteboekje voor den dag
al te duidelijk uit in de redevoering
van den heer Loelf, die een wetsont
werp wilde, dat beslissing zou geven
aan de eeue of de andere zijde. En
die andere zijde, de zeer gewenschte
zijde, is natuurlijk niets anders dan dat
de vrijheid van de voorstanders van
de lijkverbranding niet zal worden ge
ëerbiedigd. De waarheid, dat, zooals
prof. Van Hamel het zoo juist opmerkte,
de wensch naar lijkverbranding even
goed het gevolg is van een geestes
richting als de bezwaren daartegen,
wordt door de Rechterzijde ten eeneii-
male miskend.
Buitenland.
De afrijd In en bulten Europa.
Waar in vroegar jaren oorlogen
tusseben afsonderlQke rfjken gevoerd
werden, ls thans de strjjd tusechen
staten-combinaties op den voorgrond
getreden.
Geeft dit lederen Btaat meerdere
zekerheid, dat met kracht voor zyn
bestaansrecht zal worden opgetreden,
ln het algemeen is het een verschQn-
sel, dat wQ slechts kunnen betreuren
omdat het de oorlogen van langeren
duur en de te brengen offers van
grootere zwaarte zal maken.
Wanneer een rQk in den oorlog
geheel op zich zelf staat, op eigen
geldmiddelen en eigen weerkracht is
aangewezen, dan zal er, bQ tegenslag
in bet krijgsbedrijf, al heel spoedig op
vredo worden aangedrongen, wil men
zich niet voor lange jaren een onder
geschikte plaats in de rQ der Euro-
peesehe mogendheden zien aange
wezen.
Want de oorlog eischt alle rQkdom-
men, in arbeidskracht en goederen,
van een land op, de oorlog, mits lang
genoeg volgehoudenmoet lederen staat
tenBlotto ruïuoeren dn wanneer de loop
van het krQgabedrQf geen uitzicht op
buitengewone voordeelen biedt, dan
ls iedere dag, dat langer gevochten
wordt, een schrede nader op den weg,
welke land en volk langzaam maar
zeker ten ondergang zal voeren.
Wanneer een staat afzonderlijk strQd
voert, teert hy van dag tot dag zijn
reserve kapitaal in, totdat er een tQd
komt, dat alle middelen ontbreken en
door uitputting een ongewensehte
vrede moet worden gesloten.
Een ernstige strQd tusECben twee
mogendheden zal dan ook niet van
langen duur zQn. Trouwens de ge
schiedenis toont dit wel aan.
Daar komt by, dat wanneer twee
staten afzonderlQk strijden, wanneer
dns de eene staat zQn geheele weer
haalde en het den man toestak.
De koetsier las by 't licht van zQn
lantaarn Mr. Michael FlnBbury, 233
King's Road, Chelsea. „Is dat goed,
moDeer
„Dat is V riep Mlcbael. ,Ry maar
op, als je den weg kunt vinden."
X.
Terwyi Gldson Forsyth, trotseh, dat
hQ zQn eerste .zaak" in handen had,
zich naar Waterloo station spoedda,
dacht hy asn Julia Hazeltine, die hQ,
na het conflict met Morris, naar het
hals van zQn oom had gebracht. De
heer Bloomfleld wQdde zich, zoodra
hQ begrepen had, dat Jnlla het slacht
offer was van een snoode onderdruk
king, met hart en ziel aan de verde
diging van haar belangen. Zij had er,
voor het eerst ln haar leven, een prettig,
hartelijk tehuis gevonden.
Forsyth stapte te Hampton Court
uit, altoos denkende aan Julia. En dat
bleet zoo, terwQl hQ, al loopende, zich
begon voor te bereiden op het gewich
tig onderhoud met den nagemaakten
graaf.
Doch no volgde de eene verrassende
ontdekking op de andere.
Iu heel Hampton Court was geen
Kurnaul Villa, geen graaf Tarnow,
zelfs geen graaf te vinden. Forsyth
verwonderde er zich over. Doch na
een oogenblieh herinnerde hy zich,
dat de heer Dickson, alias Michael
Finsbury pas had geluncht en zich
vergist kon hebben ln het adres. HQ
zou dan maar seinen. En weldra vloog
laDgs den telegraafdraad de volgende
belangrQko tijding:
Dickson, Leogham. flótel, Londen
Villa en bewoners hier niet bekend.
WaarscbQniyk vergissing adres. Kom
zelf volgends trein. Forsyth". En
niet lang daarna stapte vóór het hOtel
de heer Gideon uit een ryiuig, waar
van het paard ln wolken van damp
was gehuld.
macht tegenover die van den anderen
kan stellen, in den regal een militaire
beslissing niet lang op zich wachten
laat.
De eene party wint, de andere ver
liest en een vrede ontstaat zoodra de
verliezende party inziet, dat op de
wereldmarkt coneurreerende buur
staten van den stand van zaken party
trekken en eigen handel en industrie
ten koste van do oorlogvoerenden zoo
versterken, dat de strQd om het be
staan ln de toekomst door dezen slechts
gevoerd zal kunnen worden, wanneer
de levenskracht van land en volk niet
langer nutteloos verloren gaat.
Er is dan by lederu party slechts
één regeetlr.g, die over vrede ol oor
log te beslissen heeft en deze heeft
geen verantwoording van haar han
delingen aan eenlgon buurstaat at te
Ier gen.
Zoo is de strijd van staat tegen
staat, de strQd zooals er do laatste
eeuw in Europa vele gevoerd zQn.
Maar nu de oorlog iu het teeken
der combinaties staat, ls hy veel ver-
sehrlkkeiyker en iu zQn gevolgen
van heel wat ingrQpender aard.
Allereerst door de enorme uitbrei
ding, welke bQ thans verkrQgt.
Bleef vroeger de oorlogsbrand tot
één pand uit het Europeesohe gebou
wencomplex beperkt, thans slaan in
een oogenbllk de vlammen naar alle
zQden over en stQgt de rossige gloed
van een monsterachtiger! brand in
weinige oogonbllkken nlt tal van
waardevolle bezittingen naar boven.
Een conflict tusschen twee staten
blijft niet meer gelocaliBeerd maar
loopt onmiddeUQk nlt op een strQd op
leven en dood tusschen alle mogeud-
heden, die zich verbonden, in tjjd van
nood met hunne legers den bondge
noot te zullen steunen.
Nauwkeurig wordt door diplomaten
en regeeringen van jaar tot jaar de
machtsverhouding ln Europa nage
gaan. Nieuwe bondgenootschappen
worden gevormd, oude verbroken,
naarmate de sympathieën der volke
ren zioh wyzigen en een vergrootlng
van der weerkracht van de eene pat-
tQ, een nieuwe combinatie aan de
andere zQde noodzakelQk maakt.
En omdat bQ het sluiten van ver
bonden tegenwoordig talrQke staten
zQn betrokken en hst voor zich zelf
spreekt, dat, raarmate het aantal
bondgenootan vermeerdert, do kans
op een conflict tucschon ecu der staten
nlt de eene party met ec-n van de
andere combinatie grooter wordt,
daarom zal een aaneensluiting van
staten, ter gezamenlQke afwering van
gemeenschappelQk gevaar, veel spoedi
ger tot een oorlog leiden dan wanneer
Maar nu kwam het wonderbaarste.
In Hampton Court géén graaf Tar
now,- dat kon er nog mee door. Doch
geen John Dickson en geen Ezra
Thomas in Bö-el Langham, dat
was heel wat erger. Zoo spoedig mo-
gelQk begaf hQ zich naarzQn kamers.
Daar kon hQ tenminste geregeld na
denken. HQ klom do trap op, stak den
sleutel ln het slot on opende zQn deur
met een ge vod, dat op verlichting
geleek.
Binnen was het donker, want het
was inmiddels donker geworden. Gld
son wist evenwel, waar de lucifers
stondeu, op den hoek van den schoor
steenmantel, en liep haastig de kamer
door, xoodat hQ gevoelig tegen een
zwaar lichaam aanbonsde op een
plaat, waar hy absoluut niet verwacht
had, dit te zullen aantreffen.
Toen bQ uitging, had daar niets ge
staan by had de deur achter zich
gesloten en deze bU zijn terugkomst
op slot gevonden. Niemand kon bin
nen gekomen zQn. En de meubelen
hadden zich tooh niet uit eigen bewe
ging verplaatst! Eu toch B.ond daar
iets in den weg. HQ stak in de duis
terde de handen uit. Ja, dear was
het! Iets, dat groot en glad en koud
aanvoelde.
.Gi'oote goedheid 1* riep Gideon uit.
,Bet lQkt wel een piano 1"
Toen herinnerde hQ zich, dat hQ
lucifers ln zQn zak had en streek er
één af. Het was inderdaad een piano,
die voor hom stond, een groote, kost
bare vleugel, nog nat van den regen
van dien middag en ontsierd door
leelQke kranen Het licht vau den
waslucifer spiegelde in de verniste
oppervlakte als een ster ln een stillen
vQver en in den hoek van hot vertrek
wierp de vreemde bezoeker een breede
zwarte schaduw, die hoog tegen den
muur opkroop. Gideon liet den lucifer
afbranden, tot hQ zijn vingertoppen
iedere mogendheid op zich zelf staat.
Zonder het bondgenootschap met
OostenrQk zon Daitsehland zich waar-
ichQnlyk niet met het OostenrQkseh-
Russi.'iche conflict op den Balkan
hebben ingelaten zonder zUn bond-
gonoodschap met Rusland zonFrankrQk
zich wellicht ln een strQd tusschen
dit rQk met Daitsehland niet hebben
gemengd.
Iedero combinatie leidt niet aileen
tot verzekering en nltbreidlng van
den BtrQd en daardoor tot vergrooting
van da te brengen offers, maar ook
tot het veel langer uitblQven van
Iedere gedachte aan vrede-slnlten.
Wanneer België en Servië alleen
hadden gestreden, was er tusschen
deze rQken en den overwinnaar al
vrede gesloten, omdat belde staten
daartoe gedwongen zouden sljn.
Nu evenwel denkt de regeering,
noch van België, waar zQ een kleine
grondstrook do hare kan noemen,
noch van Servië, waar zQ geheel uit
het land is verdreven, er aan, den
overwinnaar om vrede te vragen,
daar zQ vertrouwen, dat haar sterke
bondgenooten don strQd ten slotte in
haar voerdeel zullen beslissen en de
vQand het thans ingenomen gebied
weer zal moeten ontrnlmen.
Gc.en Btaat uit een der combinaties
zal over vrede denken, zoolaDg zQn
bondgenooten nog de kracht hebben,
de wapenen te voeren en de kans
bestaat, dat het krQgsgeluk in de
toekomst zal koeren.
En om een spoedig einde van den
oorlog in alle omstandigheden onme-
gelQk te maken, gaan de staten van
iedere combinatie een verbond aan om
niet afzonderlijk vrede te sluiten,
maar dit gezamenlQk te doen, wanneer
het guustige tijdstip daarvoor zal
aangebroken zQn.
Wanneer is dan dit gunstige tQd-
stip aangebroken?
Dat zal hst geval zQn, wanneer de
eene groep zoo heeft gezegevierd over
de audere, dat da laatste van Let
besef doordrongen Is, wil zQ n et
totaal geruïneerd worden, zoo spoedig
mogelQk in elk aangeboden vergelQk
te moeten toestemmen.
Maar daarvoor ls het dan ook nood
zakelQk, dat de eene statengroep on
miskenbaar overwinnaar blyft.
En voor het zoo7er ls, zal er nog
gernlmen tQd verloopen. Want waar
Iedere verslagen vQand aan vrede niet
wil denken zoolang nog een der
bondgenooten sterk genoeg ls de
wapenen te voeren, daar iihetdulde-
lQk, dat de geheele combinatie op
het punt moet zQn, vernietigd te wor
den, wil er van een gedwongen vrede
sluiten sprake zQn.
zengde, en bleef, nog steeds verbaasd,
opnieuw ln het duister. Toen stak hij
met bevende banden de lamp aan en
kwam naderbQ. Van vlakbQ, ofnit de
verte gezien, er viel niet aan te twQ-
felen, het ding wis een vleugel. En
ddir, waar det volgens goddeiykeen
m-nschelQke wetten onmogelQk staan
köo, daar stond het tooh, on
vervaard. Gideon wierp den klep open
en sloeg een accoord aan. Geen ge
luld verstoorde de diepe stilte in het
vertrek. „Bon ik gek vroeg hQ
zichzelf doodelQk verschrikt af en
terwQl hQ een stoel naderbQ trok,
bleef hQ volharden ln zQn pogingen,
om die Btilte te verbreken. Nog steeds
geen gelold. HQ gaf met beide gebalde
vuisten twee harde slagen op de toet
sen. Stilte als des grafs.
Toea sprong Gideon op.
„Ik ben gek 1" riep bQ uit, „stapel
gek, en niemand dan ik weet het!
De rampzaligste bezoeking van het
noodlot heeft mQ getroffen."
HQ raakta toevallig zQn horloge
ketting aan en hield zQe horloge tegen
zyn oor. HQ hoorde het tikken.
„Ik ben niet doof," zei hQ. „Enkel
krankzinnig. Voor altoos van myn
verstand beroofd."
HQ zag onrustig ln de kamer rond
j en Bt arde met doffen blik naar den
stoel, wantin de heer Dickson gezeten
had. Een eindje sigaar lag nog in den
haard. „Neen," dacht hö, „dat is toch
geen droom geweest. Maar ik voel,
helaas, dat myn denkvermogen mQ
■nel begeeft. Ik verbeeld mQ, bQvoor-
befld, dat ik honger heb nat zal ook
wel een waanvoorstelling wezen. Ik
kon het toeh eens probeeren. Nog
éénmaal wil ik fllek eten ik ga naar
't caté Royal, nn zal dan misschien
wol vandaar onmiddellQk naar het ge-
Btlcht moeton gebracht worden.'
(Wordt vervolgd
