N°. 141 1915
Dinsdag 30 November.
102de jaargang.
FEUILLETON
De verwisselde Kist.
Liefdadigheid naar
vermogen.
Ös uJtgave desor Courant geioidedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgesonderd op feestdagen.
Fröa per kwartaal, in Goau 0,78, buiten Goes, franco f lc£!S,
Afïonderlüke nocsmera 8 carX
naoKding V&D adve?tontië^ op M&aadarr» Woensdag
«ai VRIJDAG vóófi 19 nreiio
De prgs der gewone advertentiSn is van 1-5 regels 50 ct., elke regel meer 10 et
Bf directe opgaaf van driemaal paatsing deraelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, hawelflk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbend*
dankbetuigingen worden ran 1—10 regels 1,— berekend
Bcw|cnusnmeri 5 ««sr.
Telefoonnummer £3. .Sireataar Gl W. tak Babnïvïlö. Uitgave va* Naaml. Veaaoot&skap .Goaagko Coaraat". - Hoofdredacteur W. 5. C. vak Saktsic.
Alweer de êéne wortel.
Wanneer straks bij de verkiezingen
voor de. Provinciale Blaten de rechtsche i
partijen gezamenlijk optrekken, zal men j
wederom vernemen, dat zulks niet uit
sluitend geschiedt om redenen van
staatkundigen aard, doch dat dit samen
gaan in de allereerste plaats is geboden
met het oog op de belangrijke geeste
lijke goederen, welke op het spel staan.
Mn wij zullen voor de zooveelste maal
hooren, dat de //christelijke'' coalitie
niet is een kunstmatige uitvinding van
den heer Ivuyper, doch een natuurlijke
consequentie van den loop der dingen.
lil naam van den Christus worden room-
schen en protestanten uit verschillende
kerkgenootschappen tot een groot poli
tiek leger saamgedreven. Bij herhaling
is het aldus voorgesteld, dat de partijen
der rechterzijde, ondanks diep-gaande
onderlinge verschillen, saamgebonden
en saamgehouden worden door het
gemeenschappelijk geloot' in Christus,
dat gevaar loopt door de paganistische
strooming der vrijzinnigheid te worden
weggevaagd. Dit gemeenschappelijk ge
loof drijft hen, gezamenlijk op te
trekken voor de erkenning Gods in
ons staatsrecht.
liet kan, in verband met het boven
staande, zijn nut hebben, aan de ver
getelheid te ontrukken de woorden,
welke de paus bij gelegenheid van zijn
Olsten verjaardag, op 21 November j.l.,
gesproken heeft. In den middag ont
ving li ij de leden van de vereeniging
voor de verdediging des geloofs in
audiëntie en hield, in antwoord op een
toespraak van kardinaal Pompili, een
redevoering, welke vooral merkwaardig
is om de zeer krasse uitdrukkingen,
feu «pziehto van de protestant en irn
Home gebezigd.
De paus prees het werk van genoemde
vereeniging, maar drukte zijn verbazing
uit, dat zij niet meer steun ondervond
en geen grootere uitbreiding had ver
kregen. Hij zeide, dat ieder zich wel
zou haasten, om den broeder te be
schermen, die door roovcrs werd aan
gevallen. Hu hun broeders in Home
zijn blootgesteld aan aanvallen vau
roovers, die erger zijn dan die uit de
bosschen waut het geloof is kostbaar
der dan ieder stoffelijk bezit.
De paus vervolgde aldus*.
,/Wat doen die zendelingen van den
Satan, die in het hart van de heilige
stad tempels bouwen, waar God de
echte aanbidding ontzegd wordtdie
pe9tilente kathedralen bouwen om
dwalingen onder het volk te versprei
den die met vrije hand valschheden
en lasteringen tegen den katholieken
godsdienst en zijn priesters verspreiden
Deze duivelsche kunsten zijn even
zoovele aanvallen tegen het geloof van
de zonen van Rome, aanvallen, die des
te gevaarlijker zijq, omdat ze zoo vaak
herhaald worden, en des te verderfe
lijker, wijl ze dikwijls begeleid worden
door het lokaas van materieele voor
deden. O, arme huisvaders, wien koste-
17
Roman, naar kat Engelsch
van ROBERT LOUIS STEVENSON.
,Er moe beginnen herhaalde Mi
chael. „Begraven in oen van je bloem
perken en er als monument een van
je eigen standbeelden bovenop zetten,
't Zou wel romantisch z{jn, als wU
daar, bij 't sehünBel der bleeke maan,
aan 't spitten gingen. Toe, geef mjj
de cognac eens aan.'
,0, meneer Finsbury, drflf den spot
niet mot m{jn ellende,* riep Pitman
uit. „U weet tooh, dat u te dosn hebt
met iemand, die zich zijn leven lang,
dat durf it gerust zoggat', fatsoenlijk
heeft gedragen. It tan dit, zelfs op
dit plechtig oogenblit, met de hand
op mUn hart bezweren. Behalve ln
dat eens geval, het binnensmokkelen
van den Hercules en daarover hab
ik nu al diep berouw zou it mijn
gaheclen levensloop kunnen blootleg
gen. Ik heb nooit iets geiaan, dat
het licht niet verdragen ton, en nu...
nu.
,Kom, kom, kerel," zei Michael,
looze opvoeding voor hun kinderen
aangeboden wordt als prijs voor hun
afscheiding van de kerkarme zonen,
wien hulp voor hun ouders in hun
ouden dag wordt aangeboden, als de
verwanten dier kinderen hun naam
geven aan een evangelische secte".
liet kan er mee door, zouden wij
zoo zeggen. Do protestanten worden
hier wel heel anders door het hoofd
der roomsehe kerk afgeschilderd, dan
men ten ouzent pleegt te doen, als er
verkiezingen op til zijn. „Volgelingen
van dpn Satan, die pestilente kathe
dralen bouwen, om dwalingen onder
het volk te verspreiden"lieden, die
erger zijn dan individuen, wier parool
is: je beurs of je leven, we wilden
wel, dat de roomsehe propagandisten
in ons land deze woorden in het ko
mend jaar op hun meetings eens her
haalden.
l)oc!i daar wacht men zich w el voor.
Het blijkt echter duidelijk, wat een
verschil er is tusschen de theorie en
de praktijk, Ue antithese is onecht
zij dekt de werkelijkheid niet. Zij werd
slechts in het leven geroepen, om de
meest materieele belangen 11a te streven.
Wij weten wel dit is reeds bij her
haling gezegd. Maar het lijkt, ons niet
ondienstig, er hij vernieuwing de aan
dacht op te vestigenallicht kan men
er zijn voordeel mee doen.
Buitenland
De afrijd In an bolton Europa.
Op gevaar af, eentonig to zullen
worden, moetan wfj de aandacht van
osza lezers iu hoofdzaak wederom op do
gebeurtenissen op den Balkan vestigen.
Want daar is ten slotte het eanigo front,
waar nog gestreden wordt, ln Rus
land is het offensief dar verbondon
lagers bykavis volkomen gestaakt,
hotgeen door de Russen wordt be
schouwd als een toeken van de afne
mende kracht der nanvallende troepen.
De Duitschars daarentegen verklaren,
dat do actie in Koerland en in Gali-
eiS slechts tïdeHjk ls verslapt, daar
de Balkan-veldtocht eerst beslist moet
worden, alvorens de aandacht weder
om op het Russische front kan wor
den gevestigd. Beide uitleggingen zijn
tevens de vrome wenschec der belde
partyen. Niettemin dateert de op-
marsch van Hindonburg's leger naar
Dunaburg en Riga reeds uit de dagen
van vöór de Balkan-expeditie en
bleek toen al niet uitvoerbaar te z0n.
Het ls zeer wel mogelijk, dat de
Duitschers de voortzetting van hun
stormloop op de Russische stellingen
tot na den afloop van den veldtocht
ln Servië hebben uitgesteld, doch deze
tijdelijke onderhreklng kan bezwaar
lik gtheel vrijwillig zfjn geschied,
daar immers de Daltschers reeds
sedert den aanvang van September
met de verovering van Dunaburg en
Riga bezig z(jn.
Aan het Fransche front wordt de
in Engeland vervaardigde munitie
met veel animo verschoten, zonder
dat een reanltaat wordt bereikt. Het
grootsch Ingezette offensief van senl-
,ik verzeker je, dat we zoo'n onge
lukje bj on» op 't kantoor als een
kleinigheid beschouwen. Dat kan im
mers den he-,te gebeuren en ais 't
werkelijk waar ls, dat je emietBuiee
hebt uitstaan
Hoe zal Ik woorden vinden...."
begon Pitman.
„O, daar zal ik wel voor zorgen,"
viel Michael hem in de rede, daarin
heb jij minder oefening gehad. Maar
de zaak ls deze: alt, of liever daar
je niets afweet van de misdaad, daar
die meneer In de kast noch je
vader U, noch je broer, tiooh je schuld-
eischer, noch je schoonmoeder, nooh,
wat men noemt, een boleedigd echt
genoot
,0, maar meneer Finsbury I" riep
Pitman vol ontzetting uit.
„Daar, om kort te gaaD," ging de
advocaat voort, „je geen belang had
bfl het plegen van dit misdrijf, bo
tloeven wij ons niet ongerust te maken
ea hebben we vrfl spel. De geschie
denis ls bepaald wel vermakeljk, en
ik heb dikwijls dergelijke problemen
ln theorie nagegaanhier kan ik er
een ln de praktijk uitwerken en ik
zal zorgen, dat jij er heelhuids afkomt.
Begrepen Daar sta ik voor in.
Laat eens k(ken, ik heb ln lang geen
dag vrijaf genomenmorgen stuur
ge weken geladen Ia op niets ultge-
loopen, behalve dat de door de Fran-
schcn veroverde stallingen ln Cham
pagne tot nu toe door de Duitschers
nog niet heroverd zijn. Op het En-
gelsche front hij La Bassés is sinds
vele dagen geen verandering inge
treden dit gevechtsgebied wordt
nauwelijks meer in de communiqué'®
vermeld. Ja, het lropgraven-leven
hetlt hier zelfs een mondain tintje
gekregen, dat tot een bespreking in
het Engelsche parlement aarleiaing
gegeven heeft. Lord Crowe namelfjk
oefende kritiek uit op bet feit, dat
dames aan het front in Frankrijk
worden toegelaten, zelfs al geschiedt
zulks ln alle eer en dengd. En hij
meende, dat dsze bezoeken moesten
worden verboden voor het heil en de
veiligheid van het vaderland. Hetgeen
dan ook door het geheelo parlement
een zeer juiste opmerking werd ge
vonden, mot het gevolg, dat voortaan
da toegang tot het iront, zelfs voor
de msest onschuldige bezoeksters,
verboden ls.
Dat de vijandelijke legers ln Frank
rijk echter niet werkeloos tegenover
elkardor liggen, bijktuitde wisseling
van berichten, wolkn onlangs plaats
gevondon heeft. Na eea aanval der
Duitschers b{| Loos meldde het rapport
van veldmaarschalk French, dat dit
optreden den Duitschen troepen acht
duizend man bad gekost. De Duitschers
spraken deze mededeellng tegen en
verklaarden, dat het aantal dooien
en vermisten „slechts"..,. 763 man
bedroeg. Zevenhonderd-drieënzestig
menschen sfjn dus opgeofferd om een
aanval te doen op één enkele stelling
een aanval, ule clet het minste resul
taat opgeleverd heeft on waarop zelfs
in het communiqué niet eens in het
bijzonder de aandacht is gevestigd
Zevenhonderd-drieënzestig mannen
zijn gesneuveld en vermist, terwijl
het stafbericht meldde, dat er „op het
front niets belangrijks voorgevallen
was"
In Servië is hot bloedbad stellig
grooter en wreeder, doch het is een
minder slepend en traag proces. Slechts
een smalle strook van Servië, langs
de grens van Montenegro en Albanië,
en een klein gedeelte van Zuid-Maos-
donië, zjn nog onbezet. Het Oosten-
rljksohe stafbericht meldt, dat hst
Merelveld thans ln zijn geheel in het
bezit der Verbondenen ia gekomen.
De Servische achterhoede wordt ten
Zuidwesten van Mitrovitsa verder ver
volgd, terwijl de uit bet Noorden aan
gerukte Dultsch Oostenrjksche troepen
ten Zuiden van Nov! Basar de hoogten
der Mocra-Planina aan het bestijgen
zfla.
Ook de Mor.tenegrjjnen moeten ge
durig wijken en worden teruggewor
pen in de holen en passen der bergen,
waaruit hun vestinglandje bestaat.
Aan de Bovan-Drina is Cajnies ln
handen der Oostenrijkers gevallen.
De Servische regeericg Ia thans
naar Skostarl uitgeweken, waar r,{j
veeleer ln een eigenaardige dan wel
in een gevaarlijke positie verkeert.
Skcetari behoort immers tot het vor
stendom Albanië, dat, sedert het
vluchtige bewind van den notslerlijken
M'brst en na diens mysterieus ver
dwenen, eigenlijk geen vorstendom
ik een boodschap naar 't kantoor. We
mogen wel voortmaken," voegde hg
er met nadruk by, „als we een ander
ock een kansje willen gunnen.'
„Hoe bedoelt u?" vroeg Pitman.
„Wie dan De inspecteur van politie
„Och, loop rond met je inspecteur
van politie," zei da advocaat. „A's jy
gaan korte metten wilt maken en hem
ln je tuin begraven, dan moeten we
een ander vinden, die 't wél wil doen.
Dat wil zeggen, we moeten de zaak
overlaten aan iemand, die niet zoo
voorzichtig en wat meer bjj de hand is.'
„Een detective soms vroeg Pitman.
„Ik heb werkalflk met je te doen,
Pitman," zei Michael. „Maar zeg eens,"
ging h0 op een anderen toon voort,
„tk heb 't altoos jammer gevonden,
dat ja hier geen piano hebt. Al speel
je zelf niet, je vrienden zouden er
wel pleizier ln kuuuen hebben, wat
muziek te maken, terwijl jij met je
verf of je klei aan 't ploeteren waB."
„Ik zou wel een plano kunnen
huren," antwoordde Pitman gewillig.
„Ik Bpeel zelf een beetje viool."
„Ja, dat weet ik," zei MIehael, ,m»ar
wat is ru eon vlooi en dan bespeeld,
zooals jj dat doet Je most van goede
muziek kunnen genieten. Ik zal je
eans wat vertollen. Nu jij je zoo gauw
geen piano kunt aanschaffen, geef ik
meer Is. Skoetari was tea tjde van de
regeering van den prins von Wied door
Internationale troepen bezet, die bfl
het uitbreken van den oorlog onge
merkt vertrokken zijn. Nu biykt de
stad in Montenegrijnsch bezit te
wezenzfj kan daarom als zetel der
Servische regeering zeer dienstig zyn.
Deze schijnt zich hier genoegzaam
veilig te gevoelen om de gebeurte
nissen af te wachten, in ce hoop, dat
er weldra hulp opdagen zal. Do be-
richten betreffende de komst van Ita-
liaansehe en Russische troepen wor
den steeds talrijker thanB msldt zelfs
de „Daily Telegraph", dat de ezaar
van Rusland aan Pasjlts, den Servi-
schen ministerpresident, heeft beloofd,
ln de komende week oen leger naar
Bulgarije te zenden, terwlll tevens de
landing van 40.000 man Italiaanscha
hulptroepen in Albanië aangekondigd
wordt.
Roemenië en Griekenland worden
echter nog steeds geslingerd tusschen
neutraliteit en opgedrongen sympathie
en da prijs hunner vriendschap wordt
opgedreven tot een hoogte, welke
bepaald fantastisch is. Het schijnt, dat
zd ten slotte zullen moeten ingrijpen,
ondanks zich zelf, als slachtoffers van
den oorlogswaan.
Da volgende telegrammen mogen
hier nog een plaatsje vinden:
Pari]*, Een Dnltach vliegtuig is In
de Aisna gevallen, op eonigen afstand
ten Oosten van Bsrry-au-Bao. De
vlieger» wisten, al zwemmende, te
ontkomen. Eonlge granaten nit Fran
sche batterijen hebben nog denzeifden
dag het toestel vernield.
Tusschen Fages en Bethincourt, ten
Westen van de Maas, ia een ontwik
keling van stikgas door den vfj&nd,
nlst gepaard meteen iofanterie-aanval,
zonder uitwerking gebleven.
Petrograd. Behalve eon mislukte
poging der Duitschers om de onlangs
door hen verloren loopgraven ten
Noorden van hot Swentenmeer to
heroveren, is de dag van gisteren op
het geheele front rustig voorbijgegaaD.
Athene. De gezanten der entente-
mogendhedan hebben een nieuwe
gemeenschappelijke nota aan da Griek-
sohe regesring overhandigd, ton ver
volge op die, welke 3 dagen geleden
ls ingediend. De nieuwe nota, die ver
schillende bijzonderheden behandelt,
moet avebeens zeer belangrijk afin. Na
het bezaek der gezanten heeft Skoeloe-
dls een ondorhoud gehad met den
koning. Daarna werd oen ministerraad
gehouden.
Binnenland.
Buitengewoon oorlogscrediet.
Gemeld wordt, dat bicner.kort we
derom de indiening te verwachten
moet s{jn van een wetsvoorstel, waarbü
opnieuw een buitengewoon oorlogs-
cradiet wordt aangevraagd, ditmaal,
naar verluidt, van 50 millioen gulden.
Verbod van uitvoer van haring.
Het St.bld. no. 481 bevat een Kon.
besluit van den 25sten dezer, waarbij
do uitvoer van haring in eiken vorm
wordt verboden van den dag der
afkondiging van dit besluit.
je mlln vleugel present."
„Dank u wel," zei Pitman, haast
verlegen. „Zoudt u dat willen doen?
Het ls heel vriendelijk van u."
„Ja," antwoordde Michael; „je krijgt
mijn vleugel cadeaudan kan de In
specteur van politie dasr wat cp
spelen, terwijl de agenton aan het
graven zUn."
Pitman zag hem angstig en ver
wonderd aan.
„Noen, ik ben niet gek," ging MI
ehael voert. „Ik maak grappen, maar
ze z(jn volstrekt nit t onsamenhangend.
Kijk eens, Pitman, luister nu eens
even oplettend. Ik ben voornemens,
te proflteeren van de verblijdende
omstandigheid, dat we wezenlijk ea
waarlijk onschuldig r.fln niets dan
de aanwezigheid van je west wel
brengt ons met de misdaad in
verband, en als we dht maar eerst
kwijt zijn, hoe dan ook, kan geen
mentch vat op ons krijgen. Nu geef
Ik je mja pianowe zullen die van
avond nog laten halen. Morgen nemen
we 't binnenwerk ernlt. stoppen
onzen vriend daar er in, laden het ding
op oen kar en laten het bezorgen op
do kamer van een jongmenseh, dat
ik van aanzien ken."
„Dat u van aanzien kent," herhaalde
Pitman.
De Kroon behoudt zich voor, dit
verbod tijdelijk op te heffen of in
bijzondere gevallen daarvan ontheffing
te deen verleenen.
Bond voor Staatspeneionneering.
Op verzoek van het hoofdbestuur
van den bond hebben de heeren mr.
W. A. H. EUnk Schuurman te Hilver
sum, H. Felsser, rijksontvanger te
Zaandam, P. J. Oudt te Amsterdam
en de bondsvoorzitter de. D. A. van
Krevelen van Dslnum zich bereid ver
klaard, samen een commiBBiste vor
men, dia, met het oog op de flnancleele
moeilijkheden, waarin de regeering
verkeert, zal traehten te komen tot
de formnleering van belastingvoor
stellen, door welke dta moeilijkheden
het best kunnen worden ondervangen.
Secretaris van de commissie ls de heer
Oudt. Tevens heeft genoemd hoofd
bestuur uit zijn midden een comité
van actie benoemd in verband met de
verkiezingen voor de Provinciale
Staten in 1916, in welk comité zitting
hebben de hoeren jhr. De Muralt, lid
van de Tweede Kamer, C. van de
Velden en H. N. Schnitema.
Tijdelijk gezantschap bij den Paus.
De nieuwbenoemde gezant in tyde-
lljke en buitengewone zending bQ den
panseiyken Stoel, jhr. mr. O. van
Nispen tot Sevenaer, ls voornemens
in da tweede helft van December a.s.
naar zijn post te vertrekken.
Tevens kan met zekerheid worden
medegedeeld, dat de heer Van Nispen,
die in de Tweede Kamer zitting heeft
voor Nijmegen, zich voor een ver
kiezing niet meer beschikbaar zal
stellen. Waar het einde van den oorlog
nog niet te voorzien is, en uitteraard
dus ook niet het einde van zijn tijde-
lfiko zending b(j het Vaticaan, acht
de heer Van NiBpen bet niet geraden,
in de belangrijke parlementaire periode
van thans, den Kamerzetel voor Nij
megen geruimen tyd vacant te laten.
(Een Qoeache Sint Nicolaaa
Geachiedanla).
Juffrouw Christine was do eerste,
die er van gehoord had.
Op een middag, by haar vriendin
juffrouw Brouwer, een bejaarde dame,
die haar vreugdeloos en in ledigheid
verkwist leven op hsar ouden dag
nog door armbezoek eenigen inhoud
trachtte te geven, was het ter sprake
gekomen.
Toen had de armbezoekster verteld
van den stokouden man, die daar
eenzaam iu zUn vervallen huisje
woonde en allo hulp van het armbe
stuur had geweigerd, den stakkerd,
dien de zwakta van den ouderdom nu
al weken geleden op zijn schamele
sponde geworpen bad, waar hQ, ang
stig voor den steeds nader sluipenden
dood, het armzalige leven nog trachtte
te rekken door de soepjes en eitjes,
die medelijdende buren hem dagelijks
deden toekomen.
„Die Btakkerd", zei juffrouw Chris
tian zuchtend en in haar roodberande
oogjes van medelijdend oud dametje
schitterden kleine traantjes van har-
„En wat van meer belang is," ver
volgde Michael, „wiens kamers ik nog
beter ken, daq hijzelf. Een vriend
van me (ik zal hem maar kortheids
halve vriend noemen, hj is nu in
Demerara, naar ik hoor, en hoogst-
waarBohJciyk ln heehtonlB) heeft zo
vroeger bewoond, Ik heb hem ver
dedigd en er doorgeholpen ook. Geld
had h{| niet, maar h{j gaf m{j al wat
h{ bezat, de stakker, 0 a. ook de
sleutels vr.n zijn kamars. Déir wil ik
zu met elkaar bezorgen, de plano en...
Ik zal maar zeggenCleopatra."
„'t Lijkt my een onbekookt plan,"
zei Pitman. „En wat zal die arme
man, dien u van aanzien kent, er wel
van zeggen
„O, dat is wol gezond voor hem,"
lachte Michael. „Nat, wat hy noodig
heeft, om hem een zetje te geven."
„Maar, lieve hemel, meneer Flns-
bnry, hU zon bsBchnldigd kunnen
worden van.vsn sen moord," zei
Pitman zenuwachtig.
„Dan is hy even ver als wj' nu,"
vond deadvoc iRt. „Hy ia ook onschul
dig, niet waar AU menschen opge
hangen worden, myn waarde Pitman,
dan ls dat enkel te wyten aan de
ongelukkige omstandigheid, dat ze
schuldig zyn."
Wordt vervolgd).
