N°. 134 1915
Zaterdag 13 November.
102de jaargang.
Bij dit no. behoort een
Bijvoegsel.
io FEUILLETON,
De verwisselde Kist.
Buitenland.
GOESCHE
De.ultgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en'Vrijdagavond
oitgeaonderd op feestdagen.
Fr{a per kwartaal, In Goes f 0,75» bnlton Gees, franco f l»ll.
Afzonderlijke nommera cent,
inzending vain advertentiSn op Maandag, Woensdag
en VRUDA.G vó6» lü uren.
Telefoonnummer 33. Bireatsar O. W. van Barnïvkld. Uitgave
Een onduldbaar Minister.
Wat Minister Posthuma uithaalt,
wij hebben er reeds meermalen op
gewezen, gaat dubbel-en-dwars over de
schreef, en wij, die toch waarlijk tot
het slag der geduldige en duldende
Hollanders behooren - duldend, tot
ook daaraan een einde komt begrij
pen niet, hoe het Kabinet-Cort van
der Linden zich aldus compromitteereu
kan, een dergelijk bewindsman de hand
boven het hoofd te houden begrijpen
niet, dat de meest militante leden van
de Tweede Kamer, die anders om futi
liteiten den boel op stelten zetten, den
durf missen, Minister Posthuma uu eens
en voor goed duidelijk te maken, dat
hij het vertrouwen van de over-groote
meerderheid des Nederlandschen volks
derft. Deze boeren-minister nu pas
weer de troost en toeverlaat der melk
boeren gebleken behoort niet in
een Kabinet, dat prijs stelt op zijn
prestige.
De heer Posthuma heeft, gelukkig,
eindelijk iemand op zijn weg aange
troffen, die hem durft te staan mr.
A. R. Zimmerman, burgemeester van
Rotterdam. De heer Zimmerman toch
beeft, 111 overleg met de wethouders en
overeeukomstig liet advies van de com
missie in zake levensmiddelen-voorzie
ning, besloten tot inbeslagneming, krach
tens tie onteigenings-wet, van alle melk.
Terwijl de uitvoering der van regee-
lings-wege getroffen maatregelen, de
melk-voorziening aanbelangend, nog in
voorbereiding waren, ontvingen Burge
meester en Wethouders van Rotterdam
op 2 November j,l. bericht, dat de
fabrikanten na 8 November niet bereid
waren, de sinds 1 October door hen
aanvaarde levering voort te zetten
beschikbaar-stelling, ten behoeve van
de melk-slijters, van de benoodigde
hoeveelheid ad ongeveer tien duizend
liter per dag a tien cent per liter.
Burgemeester» en Wethouders van
Rotterdam hebben zicli toen tot Mi
nister Posthuma gewend, om onverwijld,
overeenkomstig het in 's Ministers cir
culaire voorgeuomene, aan de te Rotter
dam gevestigde zuivel-fabriekeu de ver
plichting op te leggen, om, in afwach
ting van de instelling eeuer commissie,
met de voorziening in het tekort aan
consumptie-melk op den zelfden voet
voort te gaan.
Een dag later deelde Minister Pos
thuma mede, geen bevoegdneid te bezitten,
om deze verplichting op te leggen. Men
moet toch immers al heel wat water
in de melk doen, om bij dergelijke
lieden in de gratie te blijven Bij een
bóeren-minister kruipt het bloed uu
eenmaal, waar liet niet gaan kan.
MaarMinister Posthuma wil
Roman, naar het Engelech
van ROBERT LOUIS STEVENSON.
Oom Joseph's nagels waren niet
zorgvuldig onderhouden en hij ge
bruikte aan tafel bijna uitsluitend ziln
mes. Men zon niet naar waarheid
kannen zoggen, dat hj beschaafde
manieren had. Maar hij bezat ieta
beterseen zekere natuurlijke waar
digheid ln zijn optreden. Toon h{j voor
den stations chef stond, maakte h{| een
diepe buiging. Toen de trein een
kwartier later kwam aanstoomen, werd
oom Joseph aan een conducteur aan
bevolen en nam h|j plaata in een
eonpé eersteklasse, terwijl de glim
lachende chef alle verantwoording
voor de zaak op zich nam.
De oude man zat in z(jn coupé te
waehten op het vertrek van den trein,
toen h(j getuige was van een voorval,
dat op zonderlinge wjse ln verband
atond met de lotgevallen van zjn
familie. Een zware kist van reusachtige
afmetingen werd door een stnk of
twaalf kruiers laDgs het perron ge
dragen en met veel moeite, tot groot
vermaak van de talrijke toeschouwers,
in den goederen-wagon geheschen.
Terwijl oom Joseph het station
tocli in schijn voor het Nederlandsclie
volk „(le mooie man" blijven.
Den zesden November dezes jaars
ontvingen Burgemeester en Wethouders
van Rotterdam van het Departement
van Landbouw, Handel en Nijverheid
een mededeeling, waarin in uitzicht
werd gesteld, dat aan de vereeniging
van fabrikanten van melk-producten
zou worden verzocht, eenige dagen hel
pend op te treden
Inmiddels werd de prijs door deze
jagers op oorlogs-winst gesteld, met
ingang van 9 November, op 11 cent
per liter aan slijters, waaruit dus volgen
moest, dat een aanmerkelijke prijs
stijging der melk voor het publiek
zou plaats hebben. Dat zieken, zwak
ken, kinderen, moeders niet langer in
staat zouden zijn, zich een onmisbaar
artikel, als melk, aan te schaffen,
wat bekommert Minister Posthuma zich
er om Als het zijn boertjes maar
goed gaatDe rest is voor hem bijzaak.
Mr. Zimmerman heeft zich aan minis-
terieele bandlangers-diensteu niet ge
stoord. Hij begreep het volks-belang
beter dan de heer Posthuma en meende
te moeten overgaan volkomen correct
tot iii-bezit-neming der melk, ten
einde aan de schandelijke speculatieve
prijs-stijging paal eu perk te stellen.
Tot dezen maatregel werd echter door
Burgemeester en Wethouders van Bot
terdam niet besloten, dan nadat nogmaals
een poging gedaan was tot verkrijging
ran lusschenkomst des Ministers. Deze
poging bleef evenwel zonder resultaat.
Zóó zorgt de heer Posthuma voor
het volks-belang.
In Amsterdam, Den Haag, Utrecht
om ons tot de vier grootste steden
van Nederland te bepalen is het
al niet beter. Minister Posthuma heeft
lak aan de belangen der burgerij. Hij
schijnt zich alleen om de bóeren-belangen
te bekommeren.
Na het bovenstaande zal men kunnen
beseffen, dat wij van ganscher harte
de woorden van De Telegraaf onder
schrijven, welk blad over het door
den lieer Posthuma niet alleen gedulde,
doch gesanctionneerde melk-schandaal
het volgende zegt
„Een dergelijk optreden is onduld
baar en de vertegenwoordigers van
Amsterdam eu Rotterdam in de Tweede
Kamer, die in hun verkiezings-speeches
zoo roerend gesproken hebben over de
belangen hunner kiezers, zijn het aan bun
eer verplicht, beden nog de regeering
ter verantwoording te roepen en te
eischeu, dat onmiddellijk voorzieningen
getroffen worden, die een einde maken
aan het melk-schandaal. Want een
schandaal is en blijft het, dat een
Minister op zulk een schaamtelooze
wijze optreedt tegen meer dan een
millioen stads-bewoners eu hen dwingt,
naar het pijpen te dansen van een
handje-vol melk-boeren."
Southampton uttstoomde, lag in dien
goederen-wagen het, om zoo te zeggen,
onuitgebroeide oi van deze geschie
denis.
De geweldige kist was geadresseerd
aan zekeren WH'Lam Dcut Pitman,
„om in Waterloo Station te worden
afgehaald," en eon andere zending,
een stevige ton, die in een hoekje
werd geschoven, droeg tot opschrift:
„Den heer M. Ftnabury, 16 John-street,
Bloomsbury, LondoD. Franco."
Zoo werd het krult gestrooid en al,
wat thans nog vorelecht werd, was
een hand, welke, als b{j toeval, de
lont zou aansteken.
IV.
De trein stopte tnsaohen Southamp
ton en Londen ook te Winchester.
Oom Joseph bemerkte er niets van;
hfj was in zalige rust verzonken en
hield een exemplaar van Lloyd's Weekly
Paper aan zQn hart gedrukt. Zoo,
sluimerend eu onbewust, vond hem
het tweetal reizigers, dat, even snel
als het was ingestapt, de coupé weer
verliet, ofschoon de locomotief reeds
aanzette.
„Goeie GodI" riep de heer mt, die
het eerst ln de coupé was gegaan.
„Oom Joseph 1 Er uit, kerel 1"
HjJ sprong zoo haastig achteruit,
dat hfl zdn vriend bjna van de tree
plank gooide, sloeg het portier dicht
en wipte haastig in den goederen-
Zoo is het inderdaad.
Minister Posthuma, die een Minister
uilsluitend van boeren wenscht te zijn,
hoort in een Ministerie, dat zich het
„Kabinet van den Volkswil" nota
bene'heeft geheeten, niet thuis.
Hij dient heen te gaat Ons is het
liever heden, dan morgen.
De afrijd In en bulten Europa.
Waar is Kitchener en waarom heeft
hO Engeland verlaten
De eerste vraag is gemakkelijker te
beantwoorden dan de tweede, want
terwjjl de dagbladen uitvoerig de reis
van den Engelschen organisator en
minister van oorlog beschrijven, heeft
da vraag waarom hfj in deze critleke
tjjden de leiding van zijn departement
aan Aïqulth overliet al tot heel wat
gissingen aanleiding gegeven.
We hebben kort geleden in onze
telegrammen van Kitcheners vertrek
nlt Londen melding gemaakt en het
loont zeker de moeite, aan deze reis
van den Engelschen oorlogoleider eens
meerdere aandacht te schenken.
Het verlaten van zijn departement
voor een groots reis, ln een tfjd, dat de
stand van het kijjgsbedrjf do geheele
en onverdeelde aandacht der Engelsche
regeering vraagt en juist na het besluit
om, teneinde is oorlogszaken spoediger
te kunnen beslissen, het kabinet, wat
de voor den oorlog verantwoordelijke
personon betreft, tot een klein college
te beperken, is zeer zeker opmerkens
waardig.
De minister van oorlog kan in dit
college toch zeker ln de allerlaatste
plaats gemist worden.
Geen wonder dan ook, dat Kitche
ners vertrek mot verbazing vernomen
is en men zich heeft afgevraagd, wat
daarvoor de dringende reden ;kan
geweest zijn.
In tal van kringen ln Engeland,
waar men de politiek van de hnidlge
regeering niet de juiste acht en het
kabinet bij elke gelegenheid in mis-
erediet tracht te brengen, werd aan
stonds het vermoeden geopperd, dat
Kitchener zon z(Jn afgetreden, wat
begrijpelijkerwijze tot groote onge
rustheid over den stand van het
krijgsbedrijf aanleiding gaf.
Men betoogde, dat Kitchener onmo
gelijk was geworden door de talrijke
aanvallen door een deel der Engelsche
pers op zjn beleid gedaan-
Onmiddellijk kwam daarop do offi
cieels tegenspraak der regeering en
werd medegedeeld, dat de minister van
oorlog slechts tijdelijk zijn departe
ment ln don steek liet om een belang
rijke militaire opdracht te vervullen.
En dat het de Engelsche regeering
er alles aan gelegen was, het volk
ervan te doordringen, dat geen scheu
ring in het kabinet was ontstaan en
slechts van een tijdelijke afwezigheid
van den oorlogsminister sprake was,
blijkt nlt het in beslag nemen van
het dagblad de Globezonder twjfol
de meest doortastende maatregel,
welke van officleele zijde sedert het
wagen, gevolgd door den ander.
„Wat heb je op je oom Joseph
tegen vroeg de Jongste, terwijl h|j
het voorhoofd afwisehte. „Kan h{j niet
tegen rooken?"
„Oeh, in den grond is 't geen kwade
kerel. Maar hij beiit een zeldzame
gave, om de menschen te vervelen.
Op een verlaten eiland Is hij mogelQk
zoo beroerd nog niet, maar ondragelijk
gezelschap ln den trein. Je moest hem
eens hooren over Tonti, die de leenin
gen op lijfrente uitvond. Tonti is zijn
stokpaardje."
„Dat is waar," zei Wlckham. „Jij
behoort ook tot die Finsbury's van da
verzekering. Daar dacht ik niet aan."
„Weet je wel, dat die oude heer
daar ln de coupé m{| een dik millioen
kan kosten Daar zat hij nu te slapen
en ik had niemand dan jou tot ge
tuige 1 Ik heb hem toch maar gespaard.
Dat komt, omdat ik conservatief ben."
Wickham, die het wel aardig vond
In den goederen-wagon, kon geen
oogenblik stil blijven zittenhQ snuf
felde overal rond.
„Aha!" riep hij plotseling uit. „Hier
staat wat voor jou! „M. Flnsbniy, 16
John-street, Bloomsbuiy, London."
M. Dat is Michael. Zeg eens, glim-
pleper, ben jQ ln het bezit van twee
huishoudingen
„Onzin," zei advocaat Michael, „dat
Is voor Morris, een neef van me. Ik
mag kern wel lijden, omdat hQ bang
begin van den oorlog is genomen.
Algemeen wordt bet kraBse optreden
der justitie tegen dit dagblad be
schouwd als een gevolg van het feit,
dat de Globe mot stelligheid verze
kerde, dat Kitchener zou aftreden.
Kitchener aldus de mededeeling
der regeerlng heeft Engeland ver
laten om een bel&ngrjke militaire
opdracht te vervullen.
Kitchener gaat naar het Oostelijk
oorlogstooneel, na eerst ln Frankrijk
met de voornaamste leiders van het
krügibedr|jf overleg te hebben ge
pleegd.
Dit besluit is genomen na het laatste
bszoek van generaal Joffre aan Lon
den, wat de veronderstelling wettigt,
dat Frankrijk en Engeland gezamen
lijk een nieuw operatleplan voor het
Oosten in elkaar gezet hebben en
Kitchener, de groote militaire organi
sator, naar het Oosten is getrokken
cm zelf den stand van zaken in
oogenschonw to nemen en de voorbe
reidingen voor de komende groote
militaire actie te treffen.
Ondanks de officleele regeerings-
verklaring,bljj ven velen in de meening,
dat Kitchener Joffre's komst te Londen,
en diens inmenging in de Engelsche
oorlogszaken, niet heeft kannen dal
don en daarom afgetreden is.
Om dit meeniDgsverschil zoo goed
mogelijk te verbergen en het publiek
den greoten schok van het heengaan
van den popnlalren organisator te
besparen, zon men een vorm gezocht
hebben waarin een ook voor Kitchener
eervolle verandering ln de samenstel
ling van het kabinet kon worden tot
stand gebracht.
De Engelsche bladen, welke van
meening zijn, dat Kitchener vooreerst
niet zal torngkeeren, geven dan ook
den raad, spoedig maatregelen te
nemen om in de leiding vau de oor
logszaken te voorzien.
Wat kan nu da reden voor Kitcbe
ners vertrek zjjn geweest? Het is een
feit, dat Kitchener Londen heeft ver
laten en op reis is gegaan.
Reeds hebben da dagbladen uitvoe
rig zjjn samenkomst in Frankrijk met
mannen als Briand, Joffre en den
nieuwen oorlogsminister Galliénl be
sproken en hat is te begrijpen, dat zijn
vertrek naar het Oosten met de grootste
belangstelling gevolgd wordt.
Het wit ons voorkomen, dat de reis
van Kitchener naar het Oosten zeer
goed een andere beteeken Is kan heb
ben, een teteekeniB zoo groot, dat zQ
het in deze moeilijke tijden verlaten
van het Engelsche oorlogsdepartsmcnt
door dan bekenden organisator vol
komen wettigt.
En dat bet werkelijke doel van
Kitcheners zending naar het Oosten
geheim wordt gebonden, zal ieder
kannen begrjpen, die bedenkt, dat
Engeland allerminst voor een werkelijk
bestaand gevaar van zijn overzeescbo
bezittingen zal willen nitkomen.
Toch is langzamerhand het gevaar
van Dnitechlands en Turklje's macht
ln bet Oosten niet langer denkbeeldig
gebleven.
Men bedenke slechts, dat de cen
traal Enropsesche mogendheden op
het punt staan, den grooten spoorweg
van Belgrado over Nisj en Sofla ge
heel ln handen te nemen en dat daar
door de rechtstreeksche spoorwegver
binding van Dnitiohland en Oostenrijk
met Turkije en de Mlddellandsehe zee
wordt verkregen.
Dit beteekent, dat sterke strSdmaeh-
ten der centralen en Turken, goed
bewapend, en van de benoodigde
ammunitie voorzien, voortaan recht
streeks de Engelsche bezittingen in
het Oosten knnnen bedreigen.
Een aanval op Egypte zon b.v. thans
met meer succes dan vroeger kunnen
geschieden en waar Engeland zeer
goed de komende bedreigingen voor
ziet, zou het niette verwonderen zQn,
dat Kitchener, de oud bestuurder van
Egypte, is uitgezonden niet alleen om
met do andere bondgenooten een actie
tot volkomon samenwerking te be
spreken, maar bovendien om door zijn
bekenden Invloed in het Oosten de rast
In tal van opgewonden gemoederen
terug te brengen.
Aan Kltehener is de organisatie van
e»n verdediging van deze belangrijke
strategische posities hot beste op te
dragen, bij is de man, die een beroe
ring onder de Egyptische nationalisten
zal kannen tegengaan.
Waar het gevaar voor Engeland het
grootst is, zendt het zijn sterkste man
nen heen en het wil ons voorkomen, dat
het ln den steak laten van het oorlogs-
departement door Kitchener er op
wjjat, dat Engeland, al zal het dit niet
willen erkennen, het Dultsoh-Turkiche
gevaar voor bedreiging van z]n macht
en Invloed ln de Oostersehe bezittingen
zeer ernstig begint in te zien.
Servië is thans bijna geheel door
de vijandelijke legers bezet en de
krggsverrlchtingen in den kleinen
Balkanstaat naderen haar einde, nu
de centralen bftna in het bezit van
den gcheelon Oriëntspoorweg zijn.
De geallieerden bereiden zich voor,
hun strijdkrachten vanuit Saloniki te
ontplooien, om hnnnerzjds pogingen
te doen, don spoorljn Belgrado—
Konstantinopel te hernemen.
Bij zijn optreden tegen Albanië heeft
Servië eertijds de grootste wreedheden
bedreven en het Is te begrjpen, dat
thaDB de Serviërs op hulp of welwil
lendheid der Albaneezen niet behoeven
te rekenen.
Nu de terugtocht naar Montene-
grgns gebied onmogelijk ls geworden,
is hot te voorzien, dat het overschot
van het Servische leger een alles be
halve veilige schuilplaats ln de on
veilige bergBtreken van Oost Albanië
za! moeten zoeken.
De toestand waarin het Servische
leger Verkeert is treurig. Herhaaldeigk
zijn van de opgedreven Servische
troepen geheele artillerie- en proviand-
treinen in handen der centralen ge
vallen en het is zeer waarsotajnljk,
dat het leger zgn verband begint te
verliezen.
De toegezegde hulp der Entente is
uitgebleven, Servië is, evenals België,
een Blachtcffer van den oorlbg ge
worden.
De voornaamste gebeurtenissen op
voor me ls."
„Weet je, wat oen mooie grap zou
zijn grinnikte Wickham. „Als we de
adressen eens veranderden I Daar ligt
waarachtig een hamertje ook. We
zouden den rommel op een dolle
manier in de war kannen sturen."
Op dat oogenblik kwam de conduc
teur, dia hun gepraat hoorde, alt zQn
hokje. „TJ moest liever hier komen
zitten, heeren," zei hB, toen h|j ver
nomen had, hoe zO in den goederen
wagen waren gekomen.
„Ga je mee, Wickham vroeg
Michael.
„Weineen, lk vind het hier wél ioo
gezellig," antwoordde het jongmenseh.
Oe deur werd gesloten en de heer
Wickham bleef aan den eenen kant,
vr|j om zjjn luit in kattekwaad bot
te vieren, terwijl Michael aan den
anderen kant weldra ln druk gesprek
was met den conducteur.
„U kunt hier wel overstappen,
meneor," zei de laatste, toen de trein
ophield in BIshopstoke. „Gaat u maar
vaBt op het perron.; ik zal uw vriend
wel waarschuwen."
Wickham, die inmiddels grappen
md de adressen had uitgehaald, was
eau vrooRjke klant met veel geld.
Sedert Michael hem met raad en daad
had bijgestaan in een afpersers zaakje,
waaraan een vies luchtje was, gevoelde
Wickham een grenzelooze en bijna
overdreven dankbaarheid en bewon
dering voor den advocaat. Michael
had zijn cliënt op Wickham Manor te
Winchester een bezoek gebraoht en
samen waren z{ nu op do terugreis.
Toen de jongeman zieh b5 Michael
in de coupé voegde, zag hij rood van
inspanning. Zijn sigaar, die uitgegaan
was, bleek bijna doorgebeten.
„Daar zal je pleizier van beleven 1"
riep h\j nlt. „Ik heb den heelen boel
in het honderd gestuurd. Je neef
Morris krggt een huizen hooge pak
kist. Ik heb den rommel zoo geweldig
door elkaar gehaspeld, dat ze me
mogen ophangen, als het uitkomt 1*
„Pas maar op," zei Michael, „lk
begin genoeg te krjgen van die ver
wikkelingen van jou. Mgn reputatie
kon er wel eens ouder ljden."
,0, eer je met mij klaar bent, is
die al lang naar de maan!' grinnikte
zijn vriend. „Zet het maar op de
rekening, beste kerel. Een galden
tachtig, voor totaal verlies van eer."
„Neem me niet kwaljk," zei de
advocaat peinzend, terw{l hij een
sigaar opstak, „maar ik vind, dat je
een verduivelde lastpost bent."
„Zou ja dat denken, Fiosbmy
vroeg Wickham, achterover in de kus
sens geleund en blijkbaar zeer ln zgn
aehlk met het compliment. „Ja, 'tkan
best waar zijn ook. Enfin, in 't ergste
geval zal ik het er op gooien, dat ik
erfelijk belast ben. Vollh tout."
(Wordt vervolgd).
De prgs der gewone advertentiSn is van 1-5 regels 50 ct„ elke regel meer 10 et
BS directe opgaaf van driemaal paatsing derzelfdo advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, hnweljk- en doodsberichten en do daarop betrekking hebband*
dankbetuigingen worden van 1—10 regels it f 1,— berekend
Sswf «nummers 5 «nu'.
van da Naaml. Vennootsskap .Gassaka Courant". Hoofdredattenr W. 3. C. vak Santin