N°. 116 1915.
Zaterdag 2 October.
102de jaargang.
Bij dit no, behoort een
Bijvoegsel.
45 FEUILLETON
Het Geheim van de Hoeve.
Do uitgave dezer Ooarant geschiedt Maandag-, Woensdag- en'Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
FrCi por kwartaal, In Goes f O,IS, bulten Goes, franso f l,CS.
Afzonderlijke nommers S sent.
nssandtngr van advartentien op Maandag, Woensdag
en VRIJDAG vóór 19 uren.
Telefoonnummer 89. Uirestear O. W. var Barnsvkld. Uitgave
Man wordt beleefd verzocht
da opgave van advertentiën,
bestemd voor de „Goesche Cou
rant'' te bezorgen aan het bu
reau in de Keizerstraat en
NIET aan den boekwinkel van de
firma Kleeuwens Zoon.
Fiscale problemen
Het bericht, dat in regeerings-krin-
gen het vraagstuk wordt bestudeerd,
in hoeverre het mogelijk zou zijn door
een speciale heffing de oorlogs-winsten
te treffen, heeft bij vernieuwing de
aandacht op deze kwestie gevestigd.
En wat niet van iedere belasting kan
worden gezegd bij de overgroote
meerderheid van het Nederlandsche
volk zou zij uitermate populair wezen.
Want de massa vindt het onbillijk,
dat, waar voor schier een ieder de
crisis fiuancieelen achteruitgang met
zich brengt, enkelen van den oorlogs
toestand profiteeren en buitengewoon
hooge winsten maken.
Het is evenwel de schaduw-zij de van
elke wetgeving, dat, wat rechtvaardig
is, niet altoos toegepast wordt of toe
gepast kan worden. Er is, zooals men
zich herinneren zal, reeds een, mislukte,
poging gedaan, om de buitengewone
oorlogs-winsten te treffen door een
tijdelijke heffing van uit voer-rechten.
Het plan bleef plan, wijl men inzag,
dat het practisch niet uitvoerbaar zou
wezen. Men zal dus nu een anderen
weg moeten inslaan en het blijft voor
ons de vraag, of deze gevonden wor
den kan.
Over één punt zijn allen het roerend
eens het zal bijzonder moeilijk zijn,
dit vraagstuk tct een allen bevredigende
oplossing te brengen. Maar het ligt
tevens voor de hand, dat die moeilijk
heid geen reden mag zijn, de zaak te
laten rustende regeering wil dit
blijkbaar ook niet. I)e Staats-commissie,
welke is ingesteld om het vraagstuk te
bestudeeren, en een uiterst bekwaam
man als dr. D Eos tot haar voorzitter
heeft, zal wel binnen korten tijd haar
rapport uitbrengen en dan kuunen wij
zien, tot welke resultaten een aantal
knappe koppen gekomen zijn.
Zal Denemarken ons land tot voor
beeld strekken
Het Kamerlid voor Hoorn, de heer
De Jong, heeft in De Vaderlander een
zeer lezenswaardig opstel geschreven,
waarin hij aantoont, hoe de Deensche
regeering het hare van de oorlogs-win
sten tracht binnen te halen. De daar
aangenomen wet komt er op neer, dat
de grootere aanwas van de vermogens
in het oorlogs-jaar - zwaarder wordt
Den volgenden morgen was Ashbey
vroeg op en ging de stad eens teilen
en Inzonderheid do kathedraal. Achter
don remachtigen gebsoldhonwden
preekstoel zag hj inderdaad ln den
mozaiek-vloer een lange, rechte ljn,
waarnaast aan belde zyden stukjes
rood en wit marmer met namen van
maanden en dagen in het Latfln en
de teekens van dec Dierenriem.
Ejj liep tot aan de plek, waar links
de datnm 22 September en rechts 20
Maart stond de door de samenzweer,
deis afgesproken plaati. Hy prentte
haar zich goed lu het geheagen. Vóór
hem was eou weelderige kapel, gew(jd
aan de nagedachtenis van den een of
anderen kardinaal nit Bologna.
De iyn volgend, kwam hy aan een
soort grafsteen, die het volgende op-
BChrift droeg
LINEA MERIDIANA CONSTRVETA
ANNO MDCLVI AMPLIOIO FORMA
RENOVATA MDCCLXXVI.
Toen hy alles goed had opgenomen
en zag, dat achter de zware pilaren
iemand zich zeer goed kon verbergen,
liep Ashbey verder door.
Hy zag toen een langen man, in
hetbrnln gekleed, naar hem toe komen,
een blonden man van middelbaren leef-
getroffen dan de vermogens en inkom
sten vóór den oorlog. De heer De
Jong ontveiust zich evenwel de moeilijk
heden niet, welke voor Nederland in
dit opzicht bestaan. Ten onzent toch
is de landbouw thans voor het eerst
in de Rijks-inkomstenbelasting aange
slagen en de gegevens omtrent verhoo
ging van het inkomen zullen veel
moeilijker te vinden zijn. Intusschen,
zegt de afgevaardigde voor Hoorn, zou
het billijk en rechtvaardig zijn, de
enorme oorlogs-winsten, welke met den
export van tal van artikelen rijst,
margarine, rubber, lijnolie, varkens,
paarden, enz. behaald zijn geworden,
speciaal te treffen.
Men ziet ook hier wordt de belasting
op oorlogs-winst bepleit uit het oogpunt
van rechtvaardigheid. Een weg, om tot
het beoogde doel te geraken, wordt
echter niet aangewezen. Het is begrij
pelijk, want de moeilijkheden zijn groot
en vele. Het schijnt ook, dat de samen
stellers van het vrijzinnig-democratisch
voorstel, hetwelk beoogt, een regeling
aan de hand te doen tot heffing eener
buitengewone belasting ter dekking van
de oorlogs-uitgaven, niet hard zullen
bijten in het aas, dat belasting op
oorlogs-winst heet.
Wij noemden daar het vrijzinnig-
democratisch voorstel een heffing-in
eens, om van de leening ad
f 275,000,000 af te komen, in tegen
stelling met deu weusch van hen, die
liever gedurende een vijftien jaren 261/»
millioen gulden per jaar zouden zien
terugbetaald. Wij, 'voor ons, kunnen
met het eerste beter accoord gaan dan
met het tweede. Maar hoc men over
de kwestie ook denkt, eisch is het,
haar zuiver onder de oogen te zien en
niet conclusies uit het vrijzinnig-demo
cratisch voorstel te trekken, welke
onjuist zijn.
Aan deze fout maakte dr. Kuyper
zich in zijn Standaard schuldig, door
het voor te stellen, alsof door de
vrijzinnig-democraten de druk op de
schouders der kleine luydeu zal worden
gelegd. Hij toch schreef over de hef-
fing-in-eens
Bedoelden zij nu nog enkel
lieden met een inkomen van
zeg een f 5000, zoo liet het zich
nog hooren.
Maar nu daalt men reeds af
tot kleine lieden met f 1500
'sjaars, die nauwelijks weten,
hoe ze met hun kinderen den
mond openhouden en de klee
ding bijpassen.
En zulke schamele loontrek
kers zullen dan kapitaal moeten
storten.
O tempora, o mores
Oordeelt de heffing niet reeds
hierdoor zichzelve?
Dergelijke uitlatingen slaan ons met
tyd, die hem door zyn gouden lorgnet
heel nauwkeurig opnam.
Was hy misschien een van de ge
heimzinnige samenzweerders vroeg
Ashbey zich af. Zoo ja, dan was zijn
tegenwoordigheid reeds ontdekt.
Toen ook Ashbey hom eens nauw
keurig bekeek, viel zjjn oog plotseling
op *yn ongehsudschoende hand, waar-
In de vreemdeling zUn hoed hield.
Aahbey zag, dat die misvormd was.
En opeens meonde hy in hem den
automobilist uit Wansford te herken
nen den man, die hem de honderd
pond had botaald.
Aahbey staarde hem met onverholen
verbazing aan. Toen hj dit bemerkte,
keerde hy zich om en verliet de kerk.
Ja, het was dezelfde man, dezelfde
blonde baard, hetzelfde misvormde
oor, dezelfde dikke nekspiereD.
Ashbey volgde hem de deur uit en
zag hem het plein oversteken.
XVI.
Toen hy een uur later Ellen be
groette Id de kleine leeszaal van het
hotel .Stella d'Italla* en haar vertelde,
wlen hy gezien had, wilde zj hem
bjna niet gelooven.
.Het kan onmogeiyk,' zei ze. „HJ
1> op het oogenblik te Berijm"
,En lk verzeker o, dat de man hier
in Bologna is."
,Als dat werkeljk zoo is, dan moet
ik hem zien, Maar ik denk, dat a
zich vergist hebt. U hebt me altoos
verteld, dat u zijn gezicht nooit ge-
verbijstering en wettigen de vraag
heeft dr. Kuyper zich de moeite wel
getroost, keunis te nemen van het vrij
zinnig-democratisch voorstel Zoo ja,
dan is het hem blijkbaar te geleerd.
Zoo neen, dan mist hij het recht, het
voorstel op een dtfsdanige wijze te
veroordeelen.
Want wat De Standaard schrijft, is
kort en goed geheel bezijden de
waarheid.
Volgens het stelsel toch van de com
missie uit den Vrijzinnig-Democrati-
sehen Bond blijven van de heffing
f 5000 vrij en wordt van elke meerdere
duizend slechts één procent genomen.
Iemand dus, die f8000 heeft, zal moeten
betalen f 30. Er is, zonder twijfel,
eeltige moed voor uoodig, om te schrij
ven, dat een inkomen van f 1500 ook
reeds geplukt wordt. Maar dr. Kuyper
weet nu eenmaal, tot wie hij zich in
zijn Standaard richt het audi et alteram
wordt in dat blad niet in toepassing
gebracht.
Het financieele vraagstuk verkeert
in ons land in een moeilijke phase.
Wie er nog aan mocht twijfelen, zal
wel bekeerd zijn geworden, als hij ziet,
hoe een man als dr. Kuyper, bij de
bespreking der heffing-in eens, heelemaal
reeds de kluts is kwijt geraakt
Buitenland.
De strijd In en bulten Europa.
Wanneer een staat in den oorlog
wordt betrokken, kan dit vrijwillig
of gedwongen geschieden.
Is dit IsatBte het geval, afgeslen
v&n de mogeljkheld dat tractaten met
andere rjken tot deelnemen aan don
ooriog verplichtten, 'aan bepaalt zich
ln den regel het leger van dien staat
tot het defensief. Het is onder de
wapenen geroepen omdat het vader
land ln gevasr was en vreemde troe
pen de grenzen dreigden te overschre
den.
Het doel van dat leger is dut in
hoofdzaak, den vadertandichen grond
van indringende troepenmachten van
vreemde nationaliteit te zuiveren en
vry te houden.
Heeft evenwel een staat vrijwillig
aan den oorlog deelgenomen, dan
biykt nit het feit, dat een militaire
actie voor dit rflk niet noodzskeiyk
was, reeds, dat zffn grondgebied of
bezittingen geenszins direct door de
legermachten van andere staten wer
den bedreigd.
Engeland en Italië b v. zijn ln dezen
oorlog vrjwillig in het Btrijdperk ge
treden. Voor geen van beide was een
militaire actie noodzakelijk, daar
grondgebied, onderdanen of bezittin
gen van belde staten door de centrale
mogendheden niet bedreigd werden.
Integendeel, kon Italië er zeker vau
zfln, als belooning voor het tnaeht-
nemen van een strikte neutraliteit, de
beschikking te krjgen over een door
dien s'aat begeerd deel van het Oosten
zien hebt."
„En toch heb ik hem herkend,"
hield Ashbey vol. „Ik wilde, dat ik
hem aangesproken had."
„Eigeniyk waB het toch niet heel
verstandig van u, naar die kerk te
gaan," riep zenit. Uw aanwezigheid
is misschien opgemerkt en als dat zoo
ie, zal de bjoenkomst niet doorgaan."
„Dat moeten we erop wagen," zei
Ashbey. „Voor 't oogenblik ben ik er
nog niet bang voor. We moeten er
om twaalf nur zijn."
„Neen, een half uur vroeger. De
kerk wordt om twaalf uur gesloten.
Als we er naar toe gaan, moeten we
het afzonderiyk doen, om geen arg
waan op te wekken."
Aan haar gelaat zag Ashbey, dat
zy een wanhopig spel speelde, maar
toch onthnlde zj hem niets.
ZJ durfden zich niet samen op
straat vertoonen en bleven das zitten
praten over het vreemde verdwijnen
van Harriet Swindon. Dokter Glyn
was weer te Caterham terug en dns
was Ashbey volkomen msester van
zyn tyd, om een laatste poging te
doen, het raadsel op te lossen.
H5 zag, dat wat hy Ellen verteld
had van do ontmoeting met den ge-
heimzinnigen automobilist, haar ern
stige bezorgdheid Inboezemde.
„Meneer Ashbey," zei ze opeens,
„het is onverstandig, daarheen te
gaan. Ik ben besloteD. hier te blij
ven."
„Watl" riep hy uit. „U wilt hen
rDksch gebied.
Desondanks achtten beide ryken
het wenscheljker, rechtstreeks aan
den oorlog doel te comas, de ean
onder de schoonklinkende leuze van:
„Engeland ln oorlog voor het hand
haven van da rechten van kleine
naties", da andera omdat zoogenaamd
het volk door de pers en mannen
als d'Anuunzlo bewerkt eenparig
deu oorlog wenschte.
Dat was de schitterende wapenrus
ting waarin Engeland en Italië zich
in het strydperk vertoonden.
Daaronder zat hot kleed van
eigenbelang. In dezen volkeren,
stryd was voor Engeland het tjd-
perk aangebroken waarop het, door
Frankryk en Rusland hulp te verlee-
nen, den Duitschen concurrent, den
geduchien mededinger op de wereld
markt, voor lange jaren machteloos
zou kuunen slaan en in Italië, waar
men de eerste oorlogsmaanden de kat
uit den boom gekeken had, verwachtte
men thans door een krachtlgon Inval
in het reeds door den oorlog ver
zwakte Oostenrijk, de zoozeer begeerde
grensgebieden onmlddelljk en afdoen
de te kuncen bezetten.
Ontsgenzeggeiyk Is de corlog even
wel tot nu toe voor de geallieerden
een teleurstelling geweest.
Want de centrale mogendheden heb
ben getoond tegen ean wereld van
vijanden opgewassen te zyn.
Wanneer w{j na veertien maanden
van stryd de kaart van Europa voor
ons leggen en de gevechtsllnles daarop
in het Westen en het Oosten afceoke-
nen, dan loopen deze door België,
Frankrijk en Rusland en Is er van een
rechtstresksche bedreiging van de
centrale mogendheden op het oogen
blik geen sprake.
Letten wjj daarby op den econo-
uiseheu toestand van Duitschland en
Oostenrijk, waar, ln weerwil van do
afsnQdtng van den overzeesohen han
del, de bevolking geen gebrek leed, de
oogst voldoende ln de beboetten voor
zag, van een te kort aan munitie of
menocbenmateriaal niet werd verno
men en da jongste Duitsche oorlogs-
leenlng voor niet minder dan twaalf
mllliarden volteekend werd, dan bljkt
daaruit, dat, ook in economisch en
financieel opzicht, de toeBtand der
centralen mogendheden weinig te wen-
sehen overlaat.
Ieder, die onpartydig den huldigen
stand v*n het krjgsbedrjf overziet,
zal moeten orkennen, dat met do
reusachtige offers, tot nu toe door de
geallieerden gebracht, geen resultaten
van beteekcnls »yn bereikt.
Wordt dan van Engclsche zjdo
verkondigd, dat men niet eerder de
wapenen zal neerleggen voor Duitsch-
land militair en economisch vernie
tigd is, dan mag men zich tevenB
ernstig afvragen of Engeland werko-
lyk ln staat ls, de offers in goed en
bloed te brengen welke hiervoor
gevergd znllen worden.
Want zelfs wanneer de Russea ln
het Oosten en de verbondenen in het
WeBien er ia mochten slagen, de
dus niet bespieden
„Neen."
„U is bang herkend te worden,
niet
zy knikte en voegde erby „Wy
zouden weerloos zyn."
„Maar zy kunnen ons toch niet op
klaar lichten dag aanvallen Schiller's
methode is die van een lafaard. H{
treft liever in het duister."
„Bedenk eens, wzt er voor hen op
het spel staat twee en zeventig
millioen in goud."
„Twee en zeventig millioen in goud!
herhaalde Ashbey. „Vertel mj daar
toch eenB wat meer van 1"
„Geduld, dokter 1 Wanneer u werke-
ijk vanochtend dien heer in de kathe
draal herkend hebt, dan zal hy u
waarschynlDk de waarheid kunnen
zeggon. Ik kan het niet, ik mag het
niet."
Naarmate het meer naar twaalven
liep, werd zy bleeker en angstiger.
Het was, alsof zy al haar moad bfleen
raapte, toen zy tegen Ashbey zei:
„Dokter ik lk moet n eerst
vragen, my iets te beloven. U moet
mj beloven, dat u, wat u daar van
daag ook moogt ontdekken, geen
kwaad van my zult denken. Ik lk
kan niet doen, wat ik wil, anders zou
ik u allang de bittere waarheid ver
teld hebben, dat verzeker lk u. lk heb
u gewaarschuwd, maar u hebt daar
niet naar geluisterd. Ik vraag alleen
uw sympathie, uw medeiyden met een
weerlooze vrouw."
Duitsche legers op eigen grenzen
terug te werpen, dan zou de strjd
eerst recht beginnen wanneer gepoogd
werd, ln het Duitsche vaderland zelf
door te dringen.
Zoo ooit een volk zich ln de uren
van het gevaar een éénheid zou voe
len, dan zou het't Duitsche zyn, wiens
vaderlandsliefde sterker zal worden
naarmate de bedreiging van bulten
grooter is.
Zooals in hot arme, door zjn lig
ging ten ondergang gebrachte België,
de bevolking tot franc tireur-daden
overging, zoo zouden ook in Duitseh-
land vrouwen en mannen zelfstandig
naast bet leger stryden om lederen
vreemdeling den voortgang op Duit
schen bodem te beletten.
Inderdaad, wanneer wy op het
oogenblik op het groote schaakbord
van Europa den stand van beide
spelers nagaan, wanneer wy bedenken
hoe de tot na toe ongetwjfeld ver
liezende partj zich in zyn bedreigde
stelling slechts met moeite en met
niet voorziene opofferingen kon hand
haven, dan knnnen wj er ons over
verwonderen, als van die zjde het
voornemen te kennen wordt gegeven,
hot spel niet eerder te staken alvorens
de tegenstander zich volkomen ge
wonnen zal hobben gegeven.
Evenwel, de tyd zal het leeren of
de omstandigheden waaronder de
krflg wordt gevoerd zich zullen wy-
zigen.
Wy durven het ernstig betwyfelen,
maar znllen daarom de mogelykheid
niet voor uitgesloten houden, als men
ons verzekert, dat Duitschland spoedig
militair en economisch vernietigd zal
zyn, dat de Duitsche tegenstand in
Weet en Oost zal zyn gebroken, dat
do opmarsch in het rechtstreeks
bedreigde Duitsche gebied zelf plaats
heeft en bovenal, dat de geallieerden,
die tot nu toe met zulke byna onoverko
melijke moeiljkheden te kampen had
den, om soldaten, munitie en geld ln
voldoende voorraad ter beschikking
te hobben, daarin een gunstige ver
andering zullen constateeren en de
vrye beschikking krijgen over de
millloenen mannen en de mllliarden
gouds, die ongetwyfeld voor de ver
nietiging van wereldryken als het
Duitsche en Ooatecr jjksche aoodzake-
ljk zijn.
W{ hebben de Engelsche verzeke
ring gehoord en met groote belang
stelling zullen wj afwachten hoe men
deze, den bondgenooten gedane, be
lofte gestand denkt te doen.
De wyze van oorlogvoeren van elk
der geallieerden afzonderiyk, ter be
reiking van het gemeenschappelijk
doel, willen wy in een volgend over
zicht nog eens nader beschouwen.
De gebeurtenissen in Oost en West
brengen weinig nieuwe byzonder-
heden.
Op belde oorlogsterreinec woedt de
stryd voort. Het offensief der goalli
eerden op beide zyden van bet hoekige
Duitsche front in het Westen ls vrjwel
tot staan gsbracht. Een doorbraak,
waarop een omvattlngsbeweging zou
Tot zyn groote verbazing zag hj
tranen ln baar oogen.
„Wel, juffrouw Gurlittl" rlephj uit.
„Ellenlaat my Ellen zeggen
ik beloof het uU bezit al mjjn sym
pathie en ik weiger, Iets kwaads van
u te gelooven. wy zjn vrienden, niet
waar Hy kwam nog dichter by
haar en fluisterde haar toe„Méér dan
vrienden. Laat Ik u mj'n geheim zeg
genEllen ik heb je lief!"
Zy viel terug ln haar stoel met de
handen voor haar bleek gelaat.
„Neen!" riep zy uit, „neon, dokter I
Het is tu de tyd niet, om over liefde
te spreken, waar de dood zoo naby is."
„Wat bedoelt u?" vroeg hy, zyn
hand teeder op haar schouder leggend.
„Ik bedoel, dat a my niet liefhebben
kunt, een vrouw, zooals ik", stamelde
zy. „NoaD, u moet dat denkbeeld laten
varen. Ach, u weet niet, wie en wat
ik bon
„Ik geef er niet om, Ellen, wat je
zegt," antwoorde Ashbey hartstoehte.
Ijk. „Ik hou vau je en dat is voor
mU genoeg."
Maar zy schudde treurig het hoofd
en haar hand bleef bewegingloos ln
de zjne rusten.
Ashbey's ziel was vervuld van den
hartstocht, die er al weken in gesmeuld
had. Zy echter bleef volkomen kalm
en betoogde rustig, dat zy over iets
anders moesten praten.
Wordt vervolgd).
Do prfls der gewone advertentiën ls van 1-5 regels 60 et., elke regel meer 10 ot.
BJ directe opgaaf van driemaal paatsing derzelfde advertentie wordt
do prys slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelflk- en doodsberichten en da daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels S f 1,™ barsksnd
3ewf suummars eentf
ra» de Nautl. Veasootseliap «Oesszka Co»r*»t". Hoofdiedaeteur W. J. C. tik Saktii».