N°. 115 1915, Donderdag 30 September, 102de Het Geheim van de Hoeve. GOESCHE GOi RIM. Telefoonnummer 88. 3)ire«te«r G. w. vah Babnsvwjj. Oitgava ram de NumL Vennootstlwp „Gesszhe Comraat". Hoofdredaatenr w. 3. C. vah Sahtm. Oe uitgave dozer Oonrant geiohledt Maandag-, Woensdag- on'Vrijdagavond nitgexonderd op feestdagen. Prfls per kwartaal, In Goes f 0,7s, bulten Goes, franco f I,IB. Afzonderlijke nommers S cent. Intending van advertentldn op Maandag, Woensdag en VRIJDA.G vóór 12 uren. De prfls der gewone advertentiïn is van 1-5 regels 50 ct., elke regel meer lOct. Bfl directe opgaaf van driemaal paatslng dorxelfde advertentie wordt de prys slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwelflk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden ven 1—10 regels k f 1,— beroksnd Bswginnmmeri '6 sant, digheden gedurende een groot deel van liet bewind waren, men aan de generale stembus van 1917 niet met ledige banden kome te staan. En vanzelfsprekend zal men rekening wenschen te houden met het voor naamste. Welnu; bet voornaamste punt op bet program van onze regeering was de herziening van de Grondwetdeze kwestie beheerschte de stembus van 1913 met bet gevolg, dat een meer derheid van voorstanders van algemeen kiesrecht naar de volksvertegenwoor diging werd afgevaardigd. Wij hebben aan de beteekenis daarvan niets toe te voegen. Vertrouwende op het woord, dat de regeering beeft afgelegd bij de aan vaarding van het bewind, mogen wij constateeren, dat zij al haar aandacht zal wijden aan de kwestie der Grond- wets-herziening, zonder daarom andere gewichtige vraagstukken over het hoofd te zien. Voor baar geldt het ook, dat, wat liet zwaarst is, het zwaarst moet wegen. Buitenland. De etrl|d In en bulten Europa. Elndelflk dan hebben de telegram men nlt bet Westen bflzonderheden gebracht, die op een hernieuwde actie der geallieerden wflteo en onze be langstelling weer vragen voor het gevechtsfront in België en Frankrflk, dat maanden lang als een vaste, on veranderlijke lijn op de oorlogskaarten stond a&ngeteekend. Het was de laatste dagen te voor zien, dat er daar iets bijzonders op til was. Een Eogelsch eskader operds de beschieting op Zeebrngge en de artil lerie der geallieerden bereidde den algemesnen aanval voor door een etmalen lange projectielen-regen van bommen en granaten. Maar hierin verschilt dit nieuwe offensief van het mislukte in het voor jaar, dat het niet meer als toen met ophef lang van te voren was aange kondigd, maar dat het vrfl onverwachts de Dultichers treft in een stadium van den wereldstrfjd, waarin zfl aan den Knssischen vfland in het Oosten de handen meer dan vol hebben. Waarom, zoo vroegen we kort ge leden nog, komen in dit stadlnm van den oorlog do geallieerden hnn Kns sischen kameraad, door een krachtige hervatting van het offensief in het Westen, niet te hulp? De hulp is thans gekomen, tenminste er ls een begin gemaakt met een krachtlgen druk aan belde zijden van bet hoekige Dnitsche front in het Westen en boewei de resnltaten daar van nog niet van beteekenis voor het verloop van dsn itryd zjjn, is althans dit bereikt, dat van verzwakking van het Westelijk tront, ter versterking van de legerkorpsen in Kusland, voor eerst geen sprake zal zQg. Eerder toch vereischt een hernieuwde aotie in het Westen ook daar een ver meerdering van Dultsche strijdkrach ten. Het jongste offensief der geallieerden is, naar ook nlt latere telegrammen blfjkt, waarschijnlijk meer van moreele dan van directe militaire beteekenis. Het verlies van een twintig duizend manschappen, hoe gevoelig dit op een oogenbllk een der partijen kan treffen, ls ln den hnidlgen strijd niet van over wegend belang gebleken en de ge ringe terrein winst, thsns op deDnit- schers behaald, ging óf weer verloren óf kon niet verder worden uitgebreid. Maar de moreele beteekenis van het gebenrde ls grooter. Het is toch het bewijs, dat het ini tiatief der geallieerden in de lange maanden, welke achter ons liggen, niet verzwakt ls. Wellicht wflitheter op, dat da aanmaak van munitie, waar mede zooveel duizenden zich de laatste maanden dag en nacht hebben bezig gehouden, thans tot een prodnctie geleid besft, groot genoeg om opnieuw een ernstige poging tot achternudrij- ven van den vijand te beginnen. Maar vooral meet een hernieuwd offensief der geallieerden op dit oogen bllk indruk maken op den Balkan, waar Bulgarije na de algemeene mobilisatie nog steads niet het besluit genomen heeft, zich rechtstreeks aan de z{jde der centralen te Bcharen. De diplomaten der Entente-mogend- heden hebben tot na toe op den Bal kan geen resnltaten van beteekenis verkregen doordat de Dnitsche mili taire actie die der geallieerden volko men heeft overtroffen. Had Dnitschland gelegenheid gehad, zijn opmarsch ln Bnoland in de laatste dagen even onweerstaanbaar als te voren door te zetten, waren daarbij de troepen der centralen reeds op krachtige wjjze in Servië binnenge rukt, dan zou zonder twijfel Bulgarije zich b{| de centralen hebben aangeslo ten en Griekenland en Roemenië tegen over den blijkbaren overwinnaar mins tens een hooding van welwillende neutraliteit hebben bewaard. Slagen nu evenwel de geallieerden er in, het Dnitsche offensief tot staan te brengen en een krachtlgen druk op de legers der centralen nlt te oefe nen, dan laat daardoor de stand van het krijgsbedrijf zich geheol anders aanzien en kan de toestand op den Balkan zich heel wel ten gunste der geallieerden wijzigen. Beschouwen wij thans wat door do geallieerden bereikt is, dan bl(jkt, dat de gevechten b{j Yperen van weinig beteekenis waren, evenmin als die ten N. van het Kanaal vau La Basiée. Ten Zuiden daarvan maakten de Engelschen vorderingen by Hulluch en Loos, welke laatste plaatB door hen beset werd, terwijl aan hun rechter vleugel de PraDschen zich weer in het bezit van Souchez stelden en voort- Men wordt beleefd verzucht de opgave van advertentiën, bestemd voor de „Goesche Cou rant" te bezorgen aan het bu reau in de Keizerstraat en NIET aan den boekwinkel van de firma Kleeuwens Zoon. De Voorrang. De partijen van de rechterzijde hebben nimmer bijzonder veel gevoeld voor een Grondwets-herziening, welke bet alge meen kiesrecht voor mannen brengen zou nog minder gevoelen zij voor een revisie, welke de mogelijkheid van vrouwen-kiesrecht opent, althans de grondwettelijke hinderpalen daarvoor uit den weg ruimt. Het mag zelfs de vraag heeten, of een gelijkstelling van het bijzonder met het openbaar onder wijs haar met het vrouwen-kiesrecht zal kunnen verzoenen. Nu de voorstellen tot Grondwets herziening van het Kabinet-Cort van der Linden op korten termijn te wachten zijn, openbaart zich het verzet bij de rechterzijde opnieuw. Maar men komt niet openlijk er voor uit, dat de defi nitieve regeling van het kiesrecht een ongewenschte zaak is. Sinds zoowel in anti-revolntionaire als roomsch-katho- lieke kringen het algemeen kiesrecht meer en meer aanhangers vindt, zou dit ook verre van verstandig zijn. Men moest er dus wat anders op verzinnen. En men vond ditde belasting hervorming dient te gaan vóór herzie ning van de Grondwet. Het (roomsch- katholieke) Huisgezin verkondigde het eerst deze stelling en tal van rechtsche bladen betuigden onmiddellijk instem ming er mee. Men begrijpt de bedoe ling hoewel men zich niet rechtstreeks tegen Grondwets-herziening verklaart, werkt men haar toch zijdelings tegen, door aan den eisch vast te houden éérst herziening van onze belastingen, dan pas revisie van de Grondwet. Nn zal men het grif met ons eens wezen, dat Minister Treub zijn voor stellen tot belasting-hervorming zoo maar niet uit de mouw kan schudden. ■De materie is zóó moeilijk, dat er een langdurige en nauwgezette studie voor noodig is. En dan blijft altoos nog de open vraag, of, zoo die voor stellen al worden aangenomen door de Tweede Kamer der Staten-Generaal, zij genade zullen vinden in de oogen van den Senaat. Wij herinneren ons nog levendig, wat er geschied is met het voorstel van Minister Treub tot wijzi ging van de vermogens-belasting en dit gebeurde stelt ons verre van gerust. 44 FEUILLETON Heeft meneer Hope n niets ver teld vroeg ze. .Hij is weg. Ik heb hem niet ont moet." .Heeft h(j n niets geschreven van zfln ongeluk? Dat is toch vreemd." .Niet precies." .Hoedat?" .Omdat hij wist, dat lk nog steeds eenlgen argwaan had tegen Harriet, nadat ik van haar eerste eigenaardige vlncht had gehoord. Hy vertelde mij dns liever niet, dat hij hsar opnieuw z(jn vertronwen had geschonken." .Maar u weet toch wel, dat hfl naar Brighton was gegaan, om dichter bij haar te zijn .Natuurlijk 1* .Dan is het toch vreemd, dat hij a niets gezegd zou hebben, terwijl h{| zoo wanhopig ls over haar verdwijnen." .Dus is hij er wanhopig over?" vroeg Ashbey. .Smithson zegt, dat hij bjjna krank zinnig is van verdriet. H{j heefteerst de hulp van de Brightonsche politie ingeroepen, maar toen h(j zag, dat dit niets uithaalde, heeft hü drie par ticuliere detectives uit Londen te hnlp geroepen." .Lui, die lange rekeningen schrijven en een bedroefd beetje uitvoeren," meende Ashbey. .Een drenkeling grijpt naar een De mogelijkheid achten wij geenszins buiten gesloten, dat het, met de slembus van 1917 in zicht, tot een ministe- riëele crisis zou komen ten gevolge van de voorstellen tot belasting-her vorming. Loopt het inderdaad zoo en mocht onverhoopt de rechterzijde op nieuw een meerderheid krijgen in het Parlement, dan is voorloopig de Grond wets-herziening van de baan en zijn wij van vrouwen-kiesrecht verder af dan ooit. Daarom willen wij een anderen weg inslaan als Het Huisgezin en meerdere bladen van rechts. Wij achten het noodzakelijk, dat onderwijld de voor stellen tot Grondwets-herziening aan de orde worden gesteld. Vraagt men ons af, of wij het ge wicht eener belasting-hervorming onder schatten, dan kan ons antwoord daarop ontkennend luiden. Maar het feit, dat men den voorrang geeft aan een revisie van de Grondwet, sluit niet in, dat men aan de kwestie der financiën niet de noodige aandacht zou besteden. Men kan het eene doen zonder het andere te laten. Wij herinneren ons de woorden van dr. Kuyper, dat de kring van het kies recht steeds moet dekken den kring der belangen van hen, die het eerst bij de sociale wetgeving betrokken zijn. Volkomen kunnen wij deze woorden onderschrijven. Welnu als dit zoo is, dan zal een deugdelijke sociale wetgeving onmogelijk zijn, zoolang niet het alge meen kiesrecht voor mannen en vrouwen is ingevoerd. Waarom dan daarmede te wachten f Men moet, bij de behandeling der electorale kwestie, alleenlijk letten op de zijde van het recht. Hel gaat niet aan, zich tegen het algemeen kiesrecht te kanten, wijl men er voor de eigen partij geen voordeel, wel nadeel van verwacht. De vraag, waar het om moet gaan, is slechts deze mag nog langer worden geduld, dat zoovele mannelijke en alle vrouwelijke burgers met on- mondigen op één lijn gesteld worden Van de beantwoording dezer vraag hangt het af, of men voorstander dan wel tegenstander is van een kiesrecht in den meest uitgebreiden zin. De Kamer heeft nog twee volle zitting-jaren vóór zich. Toen wij de jongste Troonrede bespraken, wezen wij er op, dat er werk genoeg aan den parlementairen winkel is. Doch met een goeden wil kan de Kamer zich daar doorheen slaan. Het Kabinet-Cort van der Linden, moge het dan ook een extra-parlementair geheeten zijn, heeft bij zijn optreden een program ontvouwd en zij mogen niet anders verwachten, dan dat onze regeering dit naleeft, opdat, hoe abnormaal de tijds-omstan- stroohalm," zei Ellen. .Meneer Hope deed, wat hii zijn plicht achtte en had geen sncces.' .Uns 'tis nog een raadsel, wat er met haar gebeurd is?" .Een volslagen raadsel." „Maar wie was dan toch die armoe dige vreemdeling, een man, oud ge noeg om haar grootvader te zfln .Wie weet? Misschien da een of andere vergeten bloedverwant." .Neen, eer de een of andere wraak zuchtige vijand," vond Ashbey. „Maar als Hope bij haar is, zooals ik ver onderstel, dan behoeft zy voor niets te vreezen. Och, jnffrouw Gnrlitt, n kent hem niet, zooals ik hem ken. In zijn laatsten brief uit Brighton schreef hij me nog, dat de tronwo lietde van een vrouw het hoogste geluk waB, dat een man te beurt kan vallen." En hfl tastte in zijn zak naar den brief, haalde hem te voorschfln en tegelijkertijd de kaart, die hfl ln Fitzroystreet had gevonden. Ellen zag haar en verschrok. ,Hé 1" riep zij uit. .Laat mij eens zien I Waar hebt n die vandaan Z(j nam de kaart en bekeek baar nanwkenrig. Ashbey zag, dat haar hand beefde. .Die kaart behoort aan mijn vijand, juffrouw Gurlltt", zei hij ernstig. ,Ik haalde haar op den avond van dien aanslag in Fitzroystreet uit Schiller's zak. Het l{jkt het een of ander Bterre- kundig of aardrijkskundig raadsel." „Ja, antwoordde zfl gewoon en gaf ze Ashbey zonder een woord terng. Maar hij kon zien, dat zij opgewonden was .Jnffrouw Gurlltt" zei hy op zfln beurt, ,lk merk, dat u hierin eenig spoor herkent van al het geheimzin nige van den laatsten tfld. Wilt n mij niet zeggen, wat die kaart u doet denken p Herinner u, dat wij dezelfde belangen hebben." Zij bleef zwijgen. Ashbey had zóó openhartig gesproken, dat zü geen ontwijkend of ontkennend antwoord durfde geven. Weer kwam ernstige argwaan tegen haar in hem op en toch hield hfl zich overtuigd, dat zij zwflgen moest, dat zfl leefde onder het gewicht van verschrikking. Zfl kwam naar hem toe, keek hem aan en zei met een vreemde, gedwon gen stem: ,Dit is een oproep voor een bijeen komst. Plaats en datnm zfln er op aangegeven. Het stelt den meridiaan voor van de lente- en herfstnachtevening, een meridiaan, die op de aarde afgeteekend is, maar toch, voor wion de juiste plek niet kent, zegt het niets." ,Dns u kent de plaats 1" riep Ash bey uit, ,Ja," zei ze. .Dezelfde plek ls meer dan eeDs gekozen voor een geheime samenkomst, 't Is een plaats, waar niemand erg ln kan hebben." „Waar ls het!" ,In Italië," antwoordde zfl. ,U kunt rechts van de lfln den datnm zien van de bijeenkomst, 20 Maart." ,En waar zal die geheime samen komst plaats hebben ,Op de plaats, op de kaart aange geven, bflna juist achter den preek stoel ln de kathedraal te Bologna." „Te Bologna ,Ja, op het plaveisel van de beuk werd twee eeuwen geleden de meri diaan getrokken door een ondon sterre- knndige, Cassini." .Maar vandaag is het al de zeven tiende. Over drie dagen heeft die bfl- eenkomst te Bologna plaats. Schiller zal daar waarschijnlijk met zfln mede plichtigen overleggen." .Waarschijnlijk wel." ,U zei, dat daar reeds vroeger ont- moetingen hebben plaats gehad." „Ja, dat heb ik vernomen." .Kent u Bologna?" ,Ik ben er tweemaal geweest," ant woordde zfl, zonder verder iets los te laten. .Reis dan met mij mee naar Bo logna. W(j knnnen er intflds zfln en zullen daar waarschflnlflk kannen vernemen, wat voor samenzwering er nu weer voorbereid wordt." Zfl scbrok en keek achterom. „Ik," riep zfl uit ,Ik ik zou naar Bologna gaan „Ja. Als 8chiller en zijn kornuiten ■amen komen, moeten wij weten, wat zfl in hun schild voeren. WU kunnen dat niet anders te weten komen, dan door hen te bespieden." .Maar dat ls onmogelijk," protes teerde zy. „Wat zouden de menschen zeggen, als wfl samen op reis gingen .Neem dan de barones mede als chaperone," stelde ABhbey glimlachend voor. .Alles liever dan dat antwoordde zfl lachend en liet er op volgen. rukten naar Givenchy. In Champagne, tusechen Snlppes en da Aisne, ten W. van Argonne, dron gen de Franschen over een 25 K.M. breed front de vijandelijke Unies bin nen en noodzaakton de Duitschers, een 4 t»l K.M. op hun tweede linie terug te gaan. Zooals wfl reeds meldden, gingen op beide gevechtsterreinen veel ge vangenen en oorlogsmateriaal, waar onder kanonnen, voor de Duitschers verloren. Van het hoogste belang is het thans voor de geallieerden, na deze krach tige stooten het offensief met sncces te kunnen voortzetten, maar tot nu toe scbynen de Duitschers, wier front trouwens nergenB doorbroken werd, zich voldoende hersteld te hebben om lederen volgenden vflandeiyken aan val te weerstaan. Latere berichten van Dnitsche zijde doen vermoeden, dat het offensief der geallieerden tot Btaan gebracht is, en dezen o.a. by Souchez byna 3000 man en 14 machinegeweren en ten O. van de Aisne 4000 gevangenen in Dultsche handen moesten laten. Dit wyst er zeker op, dat, al mogen de geallieerden werkelijk een succes van beteekenis behaald hebben, dit, wanneer het offensief niet kan worden doorgezet, voor hen niets anders dan een gelnkkige dag ln de lange een tonige oorlogsmaanden beteekent. Te velen, hopende op een algemeene Dnitsche nederlaag, zyn geneigd het thans gebeurde belangryk te over schatten. Kolonel Mande, een bekend militair deskundige, verklaarde, volgens een Renter-telegram, dat de bondgenooten in staat zullen zfln, de Dnitschers aan het W. front geleidalflk terug te dry ven en bfl eenig gelnk binnen twee maan den tegen den Ryn te werpen. Op eon zoo onafgebroken en be- teekenisvo) succes der geallieerden rekenen wyj gelet op den krachtigen tegenstand der Duitschers, na het jongste offensief den verbondenen allerminst. Niemand kan voorspellen of de geallieerden thans krachtig genoeg zyn, hun vyanden terug te dryven maar wanneer dit werkeiyk zoo is, zal het een uiterst langzame terug tocht zfln, waarbij de strfld om lederen duim gronds het bloed van aanvaller en verdediger rykelflk zal doen stroo men. Voor bfl zonderheden, ook betreffende den strfld ln het Oosten, waar de toe stand vrflwel onveranderd bleef, ver- wflzen wfl naar onderstaande tele grammen. Berlijn- Ver in zee liggende vfl- audelflke oorlogsschepen hebben en kele schoten op de omgeving van Mlddelkerke afgevuurd. In den sector van Yperen heeft de vfland zfln aanvallen niet hervat. Ten Z W. van Rflssel Is het groote offensief van den vfland door ons tegenoffensief tot Btllstand gebracht. „Neen, dokter Ashbey, het zou niet verstandig zfln, naar Bologna te gaan. Wy zonden te veel gevaar loopen. Dio menschen jagen een groot doel na en reeds rasten enkelen, die hun In den weg stonden, in het graf." .Vreest a hen Zij knikte. ,Na, ik niet. Ik ben voornemens naar Bologna te gaan en hen te bespieden. De kaart zegt niet, op welk unr de byeenkomet plaats zal hebben." ,De meridiaan beteekent den mid dag," antwoordde zfl. Nog langen tyd trachtte hfl haar te overreden, met hem mee te gaan, en na lang praten zei ze ten slotte, dat zy geen beBlnit kon nemen, zot der eerst Smithson te hebben geraad pleegd. Aehbey vroeg zich af, waarom? Maar hy was genoodzaakt, zich daarin: te schikken. Zfl zou Smithson telegra-' leoren. Toen hfl een paar unr later in haar hótel kwam, wachtte zfl hem reeds, opgewekt en stralend. Zy vertelde, dat zy antwoord van Smithson had en met hem mee ging. Toen zfl na een vermoeiende reis te Bologna nltBtapten, bleven zfl, geiyk was afgesproken, niet by elkaar. Zfl nam de omnibns van bet hótel .Stella dTtalls," een kleiD, zuiver Italiaansch hótelletje ln een nauwe straat, en hy ging naar een hótel de .Three Kings', dat al evenmin eerste rang was. (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1915 | | pagina 1