N°. Ill 1915 Dinsdag 21 September 102de jaargang. 40 FEUILLETON Het Geheim van de Hoeve. GOESCHE COURANT. Telefoonnummer 88. Bireoteur 9. W. ran Babnïvïld. Uitgave van de Naanti. Veanootseiiap Gaeszhe Courant". Koofdredaeteur W. J. C. van Sabtin. De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woenadag- en 'VrUdagavond uitgezonderd op (eeatdagen. Pr}« per kwartaal, In Qooa 0,15, bulten Qoea, franco f I,SO Afionderiyke nommeri cent. nzendlng van ndvartentlfin op Maandag, Woensdag en VRIJDAG vóór 12 uren. De pr(|s der gewone ad verten tlün is van 1-5 regelaSO ct., elke regel meer lOel. B{ directe opgaaf van driemaal paataing derielfds advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huweljk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 1—10 regels f 1,— berekend Bew|enummere jê tent. De Rijksmiddelen. Zoo oppervlakkig gezien brengt Augus tus 1915 vooruitgang, althans wanneer men de cijfers vergelijkt met die van Augustus 194, de eerste oorlogs-maand. Natuurlijk zijn de inkomsten lang niet, wat zij plegen te zijn in normale tijden. Maar toch zijn de cijfers leerzaam. Er blijkt uit, dat het economisch leven zich ten onzent gaandeweg herstelt. De afgeloopen Augustus-maand bracht f 14,906,883 in de schatkistAugustus 1914 niet meer dan f 12,521,601. Er is dus vooruitgang. Men houde echter dit iu het oog: de successie-belasting, welke in Augustus 1914 f 663,921 minder op bracht dan het jaar te voren inAugustus, leverde ditmaal f 1,077,548 méér op, hetgeen al dadelijk het eind-cijfer drukt Dan hebben wij nog deze omstandigheid: de loods-geldeu brachten in Augustus 1914 wel f241,218 minder op, maar deze belangrijke broD van inkomsten is zelfs bij vergelijking met de eerste oor logsmaand van het vorige jaar nog ten achter gebleven het groote bedrag van f 28,944. Toeu gaven de loods-gelden f 107,179, thans slechts f 78,285. Daarentegen is het metinvoer-rechten beter gesteld. ItiAuguslus 1914 brach ten zij niet meer op dan f 526,430 dit maal gaven zij f 1,125,965 f590,535 méér dus. In Juli was dat middel nog f271,086 ten achter gebleven; thaus kunnen wij het zoojuist genoemde over schot boeken. In het debet van de balans staat nog de opbrengst van de Staatsloterij met f24,346; in Augustus 1914 had geen trekking plaats. Verder ook de opbrengst der (gesplitste) inkomsten-belasting met een bedrag van f 260,895, hetwelk niet ten volle opweegt tegen de vermindering van de bedrijfs-belasling ad f 75,661 in hoofdsom. Hoe was nu de financieele toestand op ultimo Augustus 1914? Het op Juli daarvóór verkregen goed eind-saldo van f 4,394,593 was tot een te-kort van f 121,519 weggeslonken. Op de maand-raming was er een te-kort van f5,446 en de maand had f 3,274,076 minder opgebracht dan Augustus 1913. Over de acht toen verloopen maanden was er op de raming een te-kort van f4,459 en de opbrengst was f 1,121,516 beneden die van het gelijke tijdvak van 1913 gebleven. De uitkomst van de afgeloopen maand hebben wij in eind-cijfer reeds genoemd. Wat nu de acht maanden betreft, welke achter ons liggen wij zijn ten gevolge van de lage cijfers der vorige maanden op de raming ad f 119,250,666 nog een som van f13,621,815 ten achter de opbrengst is f 106,628,851 terwijl het eind-cijfer op ultimo Augustus j.l. nog een achterstand gaf Den volgenden morgen informeerde hU te Norwich naar zekeren Aeton in de Prinoe of Wales street, aan wlen de braudkaBten geadresseerd waren. Hf! was een grossier In Jzerwaren. Ashbey zei hem, dat hij een brandkast wilde koopan, een tweede handsche, want veel geld wilde hij er niet voor geven. Ds man bracht hem naar een vertrek, waar hfl weldra de kasten uit de hoeve zag staan. Er waren er maar vier, de vfjfde, de grootste, de kast, dia het geheim be vatte, ontbrak I Alle kasten stonden open en de sleutels zaten erop. Maar waar was de vijfde Daar moest ht) aohter zien te komen I „Die grootste zou net zjn, wat ik noodig had, als hi) nog een tikje grooter was," zei Ashbey. „Dat spijt mij, meneer," antwoordde hij. „Uit is de grootste tweede-hands- kast, die ik op het oogenblik heb. Soms heb Ik nog grootere, een week geleden zelfs had ik er nog een. Maar die was gesloten en de eigenaar had den sleutel verloren. Gelukkig was er niets in. Ik kreeg haar gelijk met deze andere en ze is hier maar twee dagen geweest, toen verkocht ik haar, gesloten en zonder sleutel, juist zooals te was. Ik had ze natuurljk heel goedkoop gokocht en heb ze met van f 6,290,413 f 112,819,264 tegen f106,628,851. Daalden de loods-gelden, voor de andere bronnen van inkomsten valt een stijging te constateeren. De directe- belastingen brachten méér op f 509,710, waartoe bijdroegen: de grond-belasting f284, 734, liet personeel f474,951 de iukomsten-belastiug hebben wij reeds vermeld de bedrijfs-belasting f 257,856, wat de opcenten betreft (tegen een lager cijfer van f75,661 op de hoofdsom) en de opcenten op de vermogens-belasting f 3,626,764 tegen een vermindering van f 68,980 op de hoofdsom). De invoer-rechteu zijn reeds vermeid. De accijnzen ga ven f 757,745 meer; alleen de suiker en het zout bleven resp. f268,133 en f 15,202 ten achter. Daarentegen gaf dej wijn-accijns f3,811 meer; steeg bet gedistilleerd met f668,710 de bier-accijns met f 1,173, terwijl het geslacht weer een aanmerkelijke som méér opbracht, n.l.'f 366,886. De in directe belastingen wijzen een hooger eind-cijfer aan van f 1,406,447 maar daartoe heb'ben de successie-rechten met een surplus van f 1,077,548 bijgedra gen, zoodat slechts een klein bedrag aan de overige middelen van deze rubriek ten goede komt, n.l. f181,200 voor de zegel-rechten, f 145,014 voor de registratie-rechten en f 2,684 voor de hypotheek-rechten. Uit deze cijfers m g men het bewijs putten voor de stelling, welke wij in den aanvang poneerden dat het econo misch leven in ons land zich geleide lijk van den ontvangen schok herstelt. Belangrijk steeg de waarborg der gouden en zilveren werken: f41,384 in Augustus 1916, tegen f6,556 in Augustus 1915. De domeinen gingen met f15,978 vooruit; de akten voor jacht en visscherij met f 15,388. Vermelden wij ten slotte nog, dat de opeenten, geheven ten bate van het Leeningfonds 1914, in Augustus jl. hebben opgebracht f 1,201,551,37Y,. Dit geeft voor de verloopen acht maan den van 1915 een totaal van f8,830,861. Ook over deze buitengewone opbrengst valt dus niet te klagen. Buitenland De strijd In en bulten Europa. De groote worsteling der Europee- scho volkeren speelt zich inderdaad af op een wfjze, welke weinigen bfj het begin van den oorlog voor waar schijnlijk zullen gehouden hebben. Dnltsohland en Oostenrijk, door een machtige statengroep bestreden, rich ten in de laatste maanden, met een zekere negeering van drie der mach tigste en ongetwijfeld meest mo derne staten, hun volle aandacht weinig winst verkocht, want ik kon er niets mee aanvangen. „En wie koeht haar „Irmaud uit Aldeburgh in Sufiolk." „Woet u zfjn naam?" „Hij heeft dien niet genoemd. Ht) kocht de kast, betaalde ze en zei, dat de mannen van het spoor ze zouden komen halen.' „Wat voor soort man was het?" informeerde Ashbey. „Esn groote blonde heer. Ik was verbaasd, dat h(j een brandkast kocht zonder sleutel, want het was een nieuw model, dat zelfs aan dynamiet weerstand zou bieden. Misschien was het een speculatie en dacht hij, dat or toch nog wel wat In zou zitten. Maar dan vergiste hij zich toch," zei de man lachend, „want de verkooper heeft m(j verzekerd, dat er niets In zat." „Wie was de eigenaar der kasten „Een maneer Smithson." „Kent u hem?" „Neen, ik heb den koop schrlftelflk gedaan. HJ schreef me, dat hij naar het buitenland ging." Ashbey's vermoeden, dat de zooge naamde meneer Smithson de heele manoeuvre had uitgevoerd, om zich meester te kunnen maken van die ééne kast, werd steeds sterker. „Vreemd, dat die klant iets kocht, waar h{j toch niets mee aanvangen kon," merkte Ashbey lachend op. „Ja, hj leek een beetje vreemd. Maar een gesloten brandkast heeft altfjd iets geheimzinnigs en dat trekt sommige menschen aan.*. slechts op den vierden tegenstander, den loggen Russlschen beer, die, on willig brommend, toch voor de scherpe wapenen van zjjn vjandon meer en meer op eigen yolllg gebied is terug geweken. En zoo vertrouwd zijn wij reeds met dezen ongewonen "tand van zaken geraakt, dat wij het als vanzelf spre kend beschouwen, dat alleen het Oostelijk krijgstooneel van dag tot dag nieuwe oorlogsberichten levert, terwül in het Westen en Zuiden aauval en verdediging van zoo ondergeschik t be lang zijn en zoo weinig verrassingen brengen, dat de oorlogstelegrammen van die z(de In den regel het beatu- deeren niet waard z0n. Het blijft In het Westen en Zniden bij afgeslagen aanvallen, bj bom-, artillerie- en handgranatengevechten zonder einde. Mnurvast liggen daar de troepen nu reeds maanden en maanden tegenover elkaar, zonder dat aan een van beide zijden ook maar een terrein van eeuige beteekenis wordt gewonnen. Het is of Ruslands zoo machtige bond- genooten besloten hebben, de wapens te laten rusten, zich tot het defensief te bepalen en eerst eens g«zamenl{jk uit te kijken, hoe de strgd daar in het verre Oosten voor den Russlschen kameraad zal afljopen. Ds beste stuurlui staan ook hier weer aan wal en de Russische leger leiding krijgt in de groote bladen der geallieerden heel wat te hooren over wat ze wel had moeten doan en wat ze beter had kunnen laten. Geen wonder, dat men zich in Rus land meermalen ernstig afvraagt, wanneer John Bull met zijn vrienden nu eens opdaagt, om deu in het nauw gedreven Russlschen beer een bdbtje meer ruimte en lucht te verschaffen. Meu is daar, en zeer terecht, van mea ning,dat, al la het gcvecfcttnsschen den Rus en den Duitscher ook nog zoo in teressant, Rusland zich toch niet met zijn machtige vrienden verbonden heeft om alleen de kastanjes uit het vuur te halsn en de vrienden er mee volstaan kunnen op, do beste plaatsen toe te kijken, hoe hem dat afgaat en te applaudisseren, als hjj eens een keer niet zfln vingers gebrand heeft. Waarom komen de vrienden den sterk bedreigden Russlschen bond genoot nu niet krachtig te hulp? Vau Engelsche zgde wordt met ophef beweerd, dat meu Immers bezig is, zich een doortocht te banen. Hoe lang beukt men niet reeds met ijzeren vuist op de harde rotsmuren der Dar danelles Hoeveel Engelschen, maar vooral hoeveel Canadeezen, Ntenw Zeelanders en Franschen, hebben hier niet het leven gelaten I Zeker, men waardeert het in Rusland wel, dat hst Ed gels she plan tot for- ceerlng van de Dardanellen door de bondgenooten zoo krachtig wordt aangepakt, maar men wjjst er dan toch tevens op, dat nu, na vele maan den de strijd aan de zeestraat voor „Hoe wist n, dat hij te Aldeburgh woonde?" „Dat hoorde Ik van de spoorweg beambten, die de kast by mij weg haalden." Nog dienzelfden avond arriveerde Ashbey te Aldeburgh en richtte zich aanstonds naar den goederendienst, om bij den klerk te informeeren, of daar in een der laatste dagen een groote ijzeren brandkast was aange komen uit Norwich. Ds man antwoordde bevestigend. Eerst had hij argwaan on wilde niets loslaten. Ashbey gaf toen echter te kennen, dat die brandkast wel eens gestolen kon zfjn, waarop hij hem aanzag voor iemand van de politie, z(jn boek opensloog en hem alle ga- wenschte inlichtingen gaf. De kast was afgeleverd aan zekeren Henry Farmer, aan het andere einde van de stad, te Slaughden, wonende. HU zou daar nog wel zUn. A3hb»y bedankte hem, drong er op aan, dat hU niemand iets van zUn onderzoek zou zeggen en beloonde hem met een goede fooi. Slaughdon was een klein gehucht aan de Aide en toon Ashbey er kwam, wist hU niet gosd, hos de zaak aan te pakken, want een nader adroB be zat hï niet en het liep al naar zeve nen. HU ging een kleine herberg binnen, die bezocht scheen te worden door het zeevarende deel der Slaugh- densche bevolking. De herbergier, een zware man met een verweerd gezicht, begroette hem en bracht hem de gevraagde verver- Rusland nog niet ds minste verlichting bracht en daarentegen een onderne ming is, waarbU de pr(js den inzet niet waard zal blpen. En Inmiddels weert de kleinste helft van het Daitscho en Oostenrijk- sche leger betrekkelUk gemakkelUk granaat- en artillerlegeveohten aan de West en Zuidzijde af, terwUl In Rus land de legers der centralen steeds meer en meer terrein winnen. Hoe zal het dan gaan, wanneer het Duitschland werkelijk eens gelukken mocht, door een schitterende beëin diging van den veldtocht Rusland vrijwel weerloos te maken en ds heirscharen der centralen van het Oosten naar het Wasten en Zuiden knnnen worden overgebracht Zal dan de t(jd van onbeteekenende granaat-gevechten niet voorbj zUn, zal dan in het Westen niet een her haling van het gebeurde in Rusland plaats vinden en zullen de bondge nooten zich dan niet beklagen, dat sfl den tUd van nu werkeloos lieten voorbU gaan Want zoo ooft, dan zou nu een her nieuwde krachtige actie uit het Westen in Rusland verlichting kunnen bren gen Daar Btuiten op het oogenblik de legers der centralen op een krachtiger tegenstand dan vroeger en zal het han alle inspanning kosten, hun frontlinie aan de achterzUde, door de in ons vorig overzicht beschreven spoorlUn Riga Dunaburg—Wilna—Rowno, zoo sterk mogelUk te maken. Ia het Zuiden was tot nu toe, in tegenstelling met het Noordelijk en midden-gedeelte van het front der centralen In Rusland, het offensief ongetwijfeld naar da Westzijde gericht. De centralen moesten, ook door den Russlschen drnk in Wolhynië van de Sereth op da Strypa terug, maar of schoon dit ongetwijfeld een succes voor de Russen beteekende, konden dezen tot nu toe dit succe3 niet voldoende voortzetten en is het te verwachten, dat do nieuw aanrukkende Duitsche versterkingstroepen ook hier aan de OostenrUksche legers weer de noodlge kracht voor een standhouden en een hervatting van het offensief zullen brengen. De laatste telegrammen mel den reeds, dat het offensief der Ras sen in O. Galicië is gebroken en dat dezen weer op de Sereth terug trokken. Slechts in Wolhynië schenen z(j bQ de vestingen nog succes te hebben. Slagen de Duftschers er in, Riga en de spoorlUn van hier naar Wilna in handen te krijgen, dan is een ze kere fi&nkstelllng vorkregen, waarop de andere legergroepen steunen kun nen b{j een eventueele omzwenking. Tusschen deze basis en de g oote moerassen kin het centrum, op beide flanken beveiligd, voorwaarts rukken en de ZuldelUke legergroep, bU een eventueel voortrukken in het N. ge dekt door de Pripetmoerassen, kan In de richting Kieff optrekken. Zoo zou da Russische hoofdmacht schlng. Ashbey begon wat met hem te praten, hU nam een glaasje bran dewijn van hem aan en toen vroeg hU hem, of h(j een zekeren Henry Farmer kende. „Of ik die kenHS en zjn broer Tom zijn de eigenaars vauda Daisy'. „Wat is dat, do Daity f* informeer de Aahbey. „Wel, de smak natuurlijk," ant woordde de herbergier. Harry komt nog al eens hier, maar hU is een van de lastigste menschen, als h(j oen bor rel op heeft." „Ligt de smak nu aan da ka?" „Dat denk ik wel, want Ted Manby, hun knecht, zit bier naast, dus zfln ze vandaag niet uitgezeild. Of an ders hebben ze ruzie gehad, dat ge beurt ook wel eens.' Ashbey vroeg zich af, of die Manby lets van de brandkast of haar bestem ming zon weten? Was het verstan dig, hem uit te hooren? Naar wat de herbergier uitliet, stonden meestor en knecht op niet al te besten voet met elkaar, dus was er wel kans, dat de man zou klappen. „U moest dien Manby eens even apart nemen," zei Ashbey een paar minuten later, „en hem vragen, om negen uur in het „Witte Hert" te komen en naar meneer Johnson te vragen. Zeg hem, dat een heer hem zeer gaarne eeEB wil Bpreken, maar dat hU daar niemand lets van moet zeggen." Da herbergier keek Ashbey arg- wsnend aan. „Dan is u die meneer Johnson en van de Zwarte Zee kannen worden afgedrongen, waardoor de geheele actie aan de Dardanellen waardeloos zon zijn, daar den geallieerden vrUwel alle terrein zon ontbreken, waarover zij langs deze zUde zich met den Russlschen bondgenoot in verbinding zouien kunnen stellen. Inmiddels zijn w(j nog zoo ver niet en zouden, wanneer dit plan wordt uitgevoerd, de Zuidelijke legers nog een geduchten veldtocht voor den boeg hebben. In het N. en het centrum rukken de Duitschers langzaam maar zeker voort. Door de forceering van de over gangen der Wllia wordt Wilna thanB ernBtig bedreigd en het zal de groote vraag zUn, of de Russen deze stad nog lang zullen kunnen houden. Het BorlUnsche oorlogstelegram meldt reeds de doorbraak door het Russische front tusschen Wilia en Njemeu en den terugtocht van den vjand. Valt Wilna, dan zal ook het lot van Dunaburg wel spoedig beslist zUn. De volgende telegrammen geven den huldigen stand van zaken weer. Weenen. De Russen trachtten tevergeefs onze flankaanvallen ten N. O. van Buczacz door tegenaanval len te bestreden. In O. Galloië en aan de Ikwa-Unie zjn de gevechten niet zoo hevig meer. Bij den vesting-drie hoek in Wolhynië dunrt de strUd voort. Weenen. Itallaansche aanvallen op den Monte Carton en op onze Btellingen op den Nofrl zijn afgeslagen, evenals tegen den sector van FiltBch. Petrograd. Ton W. en Z W. van Dunaburg zet de vijand zUn aanvallen voort. ZUn offsnsief aan den weg van het meer Samawa naar Dunaburg sloeg onze artillerie af. Het dorp Dawgellsjki ging verloren. Ten O. van Wilna breidt het gevecht zich nit. De vUand bereikte den spoorweg Nowo- wileiskMolodecz en ontwikkelde krachtige aanvallen ln de richting van Wilna, ten Z.O. van Meisjagola. BU Sczara valt de vUand aan. Ten W. van Plnsk ontwikkelen zich gevechten. BU Derasno maakten w{j 2000 gevan genen. WU bezetten de dorpen Ja- nowkaen Plan va, ten N.W. van Bue- zanl. Berlijn. Vjandeljke aanvallen bij Schlok zUn afgeslagen. BJ Dnnabnrg wonnen wU terrein. Tanehen Wilia en Njemen drongen w(J op ver schillende pnuten door het Rnsslsche front. De vUand is in vollen aftocht. Ook over de Szczara begint de vjand te wijken. Ton N. eu ten Z. O. van Plnsk is de vijand verder terugge drongen. Op het Z. O. gevechtster rein begonnen de Bussen op het front der Duitsche troepen den terugtocht. Weenen. Het Russische offensief in Oost-Gallcië is gebroken. De vfjand trok van de Strypa op de Sereth terug. BU de Wolhynische vestingen sloegen wj tal van aanvallen af WU u logeert in het „Witte Hert," niet waar Ashbey knikte en de man deed zUn boodschap. Een paar minuten later kwam hj terug en zei: „Ted zal er z(jn," zegt hj. „Maar hU is wel nieuwsgierig om te weten, wat u van hem wenseht." „Niet veel bijzonders," zei Ashbey met een onverschillig lachje. „Ik wil hem maar even Iets vragen, doch wensch niet door zUn vrienden gezien te worden, dat is alles 1" XV. Om negen nur bracht de kellner van het „Witte Hert" een typisch Noordzoe-visschersman bj Ashbey binnen, een groote, gespierde kerel met rood haar, gekleed ln een jekker en zeelaarzen, die zUn pet in zjn hand hield en eerbiedig zUn voor hoofd aanraakte, toen vroeg „Neem me niet kwalgk, meneer, maar is n meneer JohDson?" Ashbey bevestigde dat en toen de de kellner weg was, gaf hU hem een stoel, Uet hem een sigaar opsteken en zei toen opeens: „Naar Ik meen, Manby, ben je in dienst bj Heniy Farmer aan boord van de smak Vaiiy, niet?" „Dat was lk, meneer, maar Ik heb den dienst vandaag verlaten. Ze wa ren mj wat te gierig, en lk kan over al een dienst krijgen; lk ben na al vUf en dertig jaar lang op zee." Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1915 | | pagina 1