N°. 110 1915
Zaterdag 18 September
102de jaargang.
Bij dit no. behoort een
FEUILLETON.
Het Geheim van de Hoeve.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woonsdag- en'Vrljdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prja per kwartaal, in Goes f Ba7S, buiten Goes, franco f l,«8.
Afzonderiyke nommers 6 cent.
inzending van «d veiientlëü op Maandag, Woensdag
en VRIJDAG vóór IS «re»..
De prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 ct., elke regel meer lOet.
BJ directe opgaaf van driemaal paatslng derzelfde advertentie wordt
de prUs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels k I,— berekend
3ew|«nanua#ïJ6 rent;
TeleiOOnnnnuNer 82.
Birestenr G. W. tab Barnïvbld. üitgavs va» de Niarci. Veamootsciap „G«*s«hs Courant". Hoofdredacteur W. J. C. vah Sast**.
Zij, die zich met ingang
van I October a.®, op ons blad
abonneeren, ontvangen de tot
dien datum verschijnende num
mers gratis.
„Horretjes"-politiek.
Wij hadden wel verwacht, dat het er
van komen zou. Het is alleen wat langer
uitgebleven, dan wij dachten.
Zondag j.l, hebben namelijk militaire
wedstrijden in het AinsterdamscheStadi
on plaats gehad,wedstrijden, welke bijge
woond werden door den Prins. Het was
waarlijk niet de eerste maal, dat Prins
Hendrik op Zondag belangstelling in de
sport aan den dag legde, en tot nu toe
zweeg de anti-revolutionaire pers daar
over genadiglijk. Maar nu liep bet dan
toch de spuigaten uit. Want de wedstrij
den op Zondag j.l. werden gehouden in
het Amsterdamsche Stadion in de
nabijheid waarvan een kermis plaats vindt.
Natuurlijk krijgt de Prins er nu in de
anti-revolutionaire pers van langs. De
vroomheid van onze Koningin wordt er
bij geh-ald, om de prinselijke zoude in
bet oog der maunen-broeders te vergroo-
ten. En nu heeft Prins Hendrik nog niet
eens in een stoom-caroussel gezeten, noch
Hollandsche wafelen genuttigd, of een
kalf met twee koppen bewonderd. Neen,
hij bevond zich in het Stadion op een
behoorlijken afstand van de kermis, die
bovendien nog gesloten was
Want tijdens de militaire wedstrijdeu
waren geenerlei kennis-vermakelijkheden
geoorloofdde inrichtingen mochten
pas openen na afloop daarvan.
Maar het is reeds voldoende, om een
deel van de anti-revolutionaire pers gif
en gal te doen spuwen. En de Prins zal
goed doen, wil hij niet ten tweeden male
een reprimande oploopen, eerst aan de
mannen-broeders nederig te verzoeken,
of het één of andere uitstapje hem wel
vergund is.
Wij zien hier het vermakelijke geval,
dat iemand van een zóó booge positie als
Prins Hendrik der Nederlanden bij de
anti-revolutionairen in den pas slaat, als
hij precies handelt naar hun wenschen.
Houdt hij een oogenblik daarmede geen
rekening, dan heeft men de christelijke
karwats gereed, om hem te tachtigen.
En dan gewaagt men aan die zijde nog
van vrijheid
De vrijheid, welke de anti-revolutio
nairen prediken, is voor anders-denkenden
niets anders dan een onverdraaglijke
dwang. En nu zijn wij er, gelukkig, nog
zoo béél ver van af, dat de meerderheid
van het Nederlandsche volk anti-revolu
tionair is. Toch zou die minderheid aan
de groote meerderheid dewet willen voor
schrijven. Toch zijn er nog, die zich vrij -
39
Maar de brandkasten, die enorme
brokken staal Aahbey liep het heele
hals door, alles was leeg. HJ kwam
in den kelder en zag ze niet meer.
Wel ontdekte hg, dat een deel van
den muur uitgebroken was, om de ge
vaarten op te kunnen hljschen.
En zoo was leder spoor van de
vreejel(jke misdaad verwilderd.
Zijn doel stond Ashbey nu duidelijk
voor oogentrachten te weten te
komen, waar dia kasten gebleven
waren. Niemand, ook de politie niet,
bad eenig vermoeden van een misdaad
of een In die brandkasten verborgen
geheim het vervoer zou dus wel zon
der de minste geheimzinnigheid ge
schied zijn.
HJ vorliet het stille huls door het
raam en wilde weer naar Stilton terug-
keeren, toen hj opeens een aanplak
biljet zag, waarop hij las, dat de ge-
heele inboedel tien dagen geleden
verkocht was door de firma Brown
en Haddon te Huntingdon.
Onmiddellijk rees de vraag bij
Ashbey op„Wie heeft die brand
kasten gekocht
HJ ging per sp:or naar Huntingdon
en trof den heer Haddon, den make-
zinnig noemen en mede wenschen te
werken aan wat zoo terecht eenmaal werd
geheeten de ,,horretje3"-politiek. Als
of het leven der mannen-broeders steeds
met hun woorden in overeenstemming is!
Waar de meerderheid in den Raad
anti-revolutionair werd, hebben wij kun
nen eoustateereu, welke vrijheid den
anders-denkenden restte. Laten de vrij
zinnigen zich dit toch steeds indachtig
zijnWij willen ben, die niet onze
levens-opvatting kunnen deelen, geens
zins dwingen, dit wèl te doen. Daarom
kunnen wij ons ook met recht vrijzinnig
heeten. Maar even sterk zullen wij er ons
tegen verzetten, zoo anderen met ons
willeu doen, wat wij in flagranlen strijd
met bet begrip van vrijheid achten.
Zouden evenwel de mannen-broeders,
in plaats den Prins te kapittelen over
iets, wat zijn volkomen recht is, niet
eens beginnen met ban stembus-bond-
gonooten in Brabant en Limburg te
bekeeren f Voor dezen toch is de Zon
dag een dag van ontspanning, een dag
ook van kermis-geneugte. En het lijkt
ons niet onverdienstelijk, met bekeering
allereerst in eigen kring te beginnen.
De „eene wortel des geloofs" is toch
immers nog niet afgestorven f
Buitenland.
De afrijd In en bullen Europs.
Naast een duidelijk merkbaar krach
tiger stand houden der Russische
troepen langs de geheele frontlinie,
mag niet over het hootd gezien wor
den, dat het gebied, waarin de Duit-
ccbers thans strUden, een voortrukkend
leger buitengewoon groote terrein-
moelljkheden biedt.
Hier is het Dultsehe leger niet alleen
ln het gebied der beruchte moerassen,
maar wordt de opmsrsch, ten N. en
Z. daarvan, door talrjke riviertjes
vertraagd. Langs de oevers der Wlila,
de Moretsjsoka, de Katra, doSwlocz,
de Njemert, de Prlpet en ten Z. van
de moerassen de Slyr, de Lnga, de
Ikwa, de Goryn, de Strypa en de
Seretb, moest meermalen, met opoffe
ring van duizenden manschappen, om
esn overgang worden gestreden. Be
denkt men daarby, dat nitgestrekte
bosschea eu moerassen in dit gebied
den opmarach belemmerden, terwfil,
zooals nu weer in WolhinlS, Bterke
vestingen als Luck en Dubno op den
vijand moesten worden veroverd, dan
begrjpt men eerst goed, welke gewel
dige kracht er noodlg Is om op een
dergeljk operatieterrein een vjandelljk
leger achteruit te dringen.
Hoewel de Russen over het alge
meen stand houden, is er voor hen
ook nog geen sprake van een stelsel
matig achteruit werpen van den Duit-
schan indringer. Zjj hebben natuurlijk
dezelfde terreinmoeiljkheden te over
winnen en schijnen juist sterk genoeg
te zjn om zich ln evenwicht te honden,
wat, in aanmerking genomen, dat zU
op eigen gebied strjjden en niet een
wekenlang afmattend offensief achter
laar, in z(jn kantoor.
„De brandkasten werden bj de ver-
kooping door den eigenaar uitgezon
derd," legde hy hem uit. „Ik geloof,
dat er te groote moeite aan verbonden
was, om ze uit den kelder te krijgen."
„De eigenaar? Wie was dat?"
„Een zekere meneer William Smith-
son."
„En kwam hij zelf hier, om n In
structies te geven
„Zeker, hj is tweemaal hier geweest.
De eerste maal zjn we samen naar
de hoeve gegaan en toen gaf hy my
last, om alles te verkoopeo, uitgezon
derd do brandkasten. HJ ging toen
ook boven naar de werkplaats en
vernielde enkele lijne deeltjes van een
electrisehe machine. Ik heb sinds
gehoord, dat hy eou uitvinder is."
Ashbey waB hoogst verbaasdSmith-
son had steeds gedaan, of hj bang
was om naar de hoeve terng te keeren.
Hy informeerde nog, of de eigenaar
zalf by de verkooplng was geweest.
Dit was niet zoo en de makelaar kon
Ashbey ook niet zeggen, waar de
brandkasten gebleven waren. Maar
een spoor had hj toch gevonden en
hj besloot tot lederen prjs, dat te
volgen.
XIV.
Het was reeds over zevenen in den
avond, toen Ashbey weer het kleine
station Holme bereikte en het kantoor
van den chef binnentrad.
deu rug hebben, op een minder krach
tig leger dan dat der contralen wijst.
Langs de geheele frontiyn duurt
Inmiddels de stryd voort, en oprner-
keiyk is het, welke krachtige pogin
gen om vooruit te komen door de
Dultschers voornameiyk by Riga, 6n
tusschen deze plaats en Dunabnrg,
worden aangewend, welke pogingen,
door de krachtige verdediging der
Rassen, tot na toe met veel succes
hadden. Voomameljk om de haven-
stad Riga schjnt het de Duitschers
te doen ta zjn en, waar zj met ban
landleger er nog niet in slaagden,
de ttad te nemen, werden hun aan
vallen reeds, zonder succes, van uit
zee door de vloot gesteund.
Waarom de DuitscherB hier voor
namelijk pogen, de reehterzyde van
de Duoa in bezit te nemen, bljkt
dutdeljk bij een nauwkeurige stadie
van de kaart.
Wanneer toch werkeljk het Russi-
sohe leger de taktiek van voortdurend
terugtrekken heeft opgegeven enzyn
tegenoffensief krachtig blijft voort
zetten, is er voor de Dnltschers alles
aan gelegen, de frontlinie, waarop men
in den eersten tijd zal kunnen stand
houden en de eerste, mogeiykkrach-
tige, steoten van den vijand zal koe
nen opvangen, zoo sterk mogeiyk
te doen zyn. Daarvoor Is he t bezit
van den grooten spoorweg, dia van
Riga nlt over Prledrichstadt, Jacob-
stadt, Dunaburg, Wilna, Novo Mysz,
langs Plnsk en Rowno naar Lamberg
loopt, noodsakoljfc. Tusschen Wilna
en Dunabnrg is deze spoorljn thans
bereikt en de Dnitache pogingen
om zich van Riga meester te maken
worden t erklaarbaar als men bedenkt,
dat naar dit eindpunt van den spoor
weg alle legorbahosfton over zee
znllen kunnen worden aangevoerd.
Langs dezen spoorweg zouden ba-
noodigdhedon, welke thans langs da
verblndirjgsljnen uit het vaderland
moeten aangevoerd worden, gemak
kelijker en vlugger haar bestemming
bereiken. In het bezit van dezen
spoorweg, bjna langs het geheele
front loopende, en daarbj goede ver
bindingen met het achterland onder
houdende, zouden de Duitsehe legers
geruster dan anders een nieuwen winter
tegemoet kunnen gaan on zich voor
bereiden op de vermeestering van het
eerstvolgende, door een dergelijke
spoorljn afgebakende, grondgebied.
Ten krachtigste zetten de Dnltschers
dan ook hun offensief, voornameiyk
tusschen de Dana en do Wilia voort,
evenals ton O. van Ollta en ten N.O.
van Grodno. De Russen sehjnen het
verstandig te vinden, in dit gebied
tydig te retireeron en de streek van
de Meretsjanka ten Z. van Wtlna, tot
de Njemen te bezetten.
Na in het Z. de centralen over de
Strypa gedreven te hebben, zjn de
Russen thans ook begonnen den ge-
vaariyken drnk in WolhinlS af te
wanden. Door een ornstig offensief
werden de Oostenrjkers ten Z. van
de pas veroverde vesting Dnbna terug
geslagen en kregen ook by Rowno
krachtige aanvallen van de unseen te
doorstaan.
Op een vraag vertelde bj Ashbey,
dat de vjf brandkasten naar Norwich
gezonden waren, aan het adreB van
zekeren Acton, in de Prince of Wales-
street.
„U kent meneer Smithson zeker
wel Informeerde Ashbey.
„Zeker," zei de ehef. „Een aardige
man, maar een beetje excentriek."
„Is hj den laatsten tyd nog hier
geweest
„Sinds de ontploffing niet meer."
„Maar hy is toch hier gekomen mot
meneer Haddon, om de verkooping te
regelen."
„Ik h6b wel een grooten, blonden
heer met meneer Haddon mee zien
komen, maar dat was meneer Smithson
niet."
,En wie gaf u dan de instrncties
voor het verzonden der brandkasten
vroeg Ashbey.
„Dezelfde heer.. .Ik kende hem niet."
„Dus n ls er zeker van, dat meneer
Smithson niet hier geweest ia droog
Aiahbey nogmaals aan.
„By myn weten niet. Als hy hier
geweest was, zon dat gauw genoeg
bekend zjn geweest, want er ls vaak
genoeg gesproken over zjn ver-
dwynen."
Ashbey vroeg zich af, of de man,
die last had gegeven tot den verkoop,
zich niet valscheiyk had voorgedaan
als Smithson Zoo ja, dan had hy
een vernuftig middel aangegrepen,
Het Russische offensief heeft zich
dus uitgebreid van da Dnjestr tot de
Rokltno moerassen, waardoor de op-
marsch der centralen hier althans in
den eersten tjd gestuit Ijkt, tenzij de
aanrukkende Duitsehe versterkingen
krachtig genoeg zyn om de centralen
het offensief te knanen doen hernemen.
De volgende telegrammen geven
nog eenlge byzonderheden.
Weenen, Aan de Bessarablsche
grens sloegen wj een Rnssischon aan
val af Aan den Dnjestr bleef het
rustig. Op andere doelen van het front
in Gallcië en Wolbynië zyn weer
hevige, voor den vyand vruehtelooze
gevechten geleverd. In het stroomge
bied van Styr en Prlpet dreven wj
vyandeiyke rnlterafdeellngen terng.
In Lithanen bereikten wy de Szczara.
Weenen. WJ veroverden vyande-
ljke stellingen op don Findenig kofel.
Italiaansche aanvallen op den Javo-
reek en in de streek van den Vrsie
mislukten.
Petrograd. Ten N. W. van Duoa-
burg hevig artillerievuur. Ten Z. W.
van Dunabnrg viel de vjand zonder
sneces aan. Tan N. O. van Swenzlanl
wierpen wy hem terug, evenals aan
de overgangen over de Wilia ten O.
van den Bpoorweg naar WarBchan.
By Skidel werd hevig gevochten. Aan
den bovenloop van de NjemeD en ten
W. van Mosty hernam de vjand het
offensief. De vyandelyke voorhoede
bereikte de Szezara. Ten N.W. en W,
van Pinsk ontwikkelden zieh gevech
ten. Ton N. W. van Dubno maakten
wj veel oorlogsmateriaal bnit, maar
werden wy later leraggedreven. Ten
N. W. van Taruopol maakten wj
krjgsgevangenen en ten Z.W. bezetten
wj Blenlawe, waarna do vyand naar
de overzyde van de rivier vluchtte.
Ten W. van Trambowla maakten wj
vele gevangenen.
Berlijn. Op den linker Dunaoever
rnkkon wj in do richting van Jacob-
stadt verder op en wierpen de Rnssen
by Liewenhot op dec W. oever terug.
Wy vorderen ten N. en N O. van
Wilna. Tusschen Janowo en Pinsk
braken wj door de vyandeljke stel
lingen, bezetten het terrein tusBehen
de Prlpet en de Jaslolda en namen
Pinsk.
Binnenland.
Vrijstelling briefport.
De directeur-generaal der posterjen
en tetegrsfie maakt bekend, dat de
ten behoeve van de militairen en van
de hier te lande geïnterneerde bul
tenlandsche militairen verleende vry-
stelllng van briefport, by K. B. met
Ingang van 90 Sept. a.s. is ingetrok
ken.
Met Ingang van dienzelfden datum is
by datzelfde besluit (ln het binnen-
landsch verkeer) tot nadere beschik
king vrystelllng van port verleend
voor de verzending, door en aan
onder de wapenen zynde militairen,
benedon den rang van officier, alsmede
door on aan in Nederland geïnterneer
de bnitenlandscha militairen van
om zich meester te maken van de
brandkast, met het bewUsstuk der
misdaad erin,
Ashbey bleef nog wat met den
Btationschef pratenb J wist weinig
van den verdwenen uitvinder, behalve
dat deze zoo nu en dan bezoek kreeg
uit Londen. Voor zoover Ashbey kon
ultvorschcn, was er echter in den
nacht van den aanslag geen bezoeker
uit Londen geweest.
In Huntingdon teruggekomen, vond
hj gelukkig den hear Haddon nog
in sjn kantoor aan het werk.
HJ vroeg hem, eens te vertellen,
hoe Smithson er wel uitzag; zyn
signalement kwam overeen met dat,
hetwelk de stationschef reeds gegeven
had.
Ashbey waagde hem te vragen, of
hy met hem had afgerekend.
„WJ zonden hem drie dagen gelsden
een chèque."
„Aan welk adres?"
„Naar het Metropole HÖ'.el te Brigh
ton, waar hj logeert."
Brighton I De stad, waar Harriet
Swindon woonde I De zaak werd hoe
langer hoe geheimzinniger 1
„Maar," vroeg de makelaar op zjn
beurt, „waarom interesseert u zieh
voor al deze bJzond6rheden Is het
louter uit nieuwsgierigheid, of ver
moedt n, dat iemand zieh voor Smith-
son heeft laten doorgaan?"
„Zoo ls het", zei Ashbey kort. „Ik
A. briefkaarten, met uitzondering
van die, welke berichten omtrent
handelszaken of bestellingen, of aan
biedingen van handels- of fabrieks-
goederen bevatten
B. gedrukte «tukken, welke ten
minste éénmaal per maand verschynen
al3 courant of tjdschrlit, tot een ge
wicht van 100 gram.
De portvrj te verzonden stukken
moeten, voor zooveel zy afkomstig
zyn van militairen, aan de adreszjde
dragen het opschrift „Militair", ge
waarmerkt door de handteekening
van den afzender.
Stnkken, welke niet beantwoorden
aan de hiervoren genoemde bepalin
gen, worden met port belast.
Tweede Kamer.
Naar gemeld wordt, heeft mr. Goe
man Borgesius, na ingewonnen advies
van zyn geneesheeren, geen bezwaar,
zieh voor het komende zittingsjaar
wederom voor het voorzitterschap der
Tweede Kamer beschikbaar te stellen.
Da vervulling van het vice-voor-
zltterschap brengt dit jaar eigenaar
dige moeiljkheden met zich mee, nu
mr. Troelstra voorloopig niet aan de
parlementaire werkzaamheden kan
deelnemen, en het ook niet zeker is,
of een ander lid der sociaal-democra
tische fractie bereid zal worden ge
vonden, diens plaats lu te nemen.
Verder verluidt in parlementaire
kringen, dat by den tweeden onder
voorzitter, den heer Van NlBpen,
weinig geneigdheid bestaat, voor de
komende parlementaire periode weder
om een benoeming als zoodanig te
aanvaarden.
In verband met een en ander zullen
sommige Kamerclubs Maandagavond
clubvergadering honden.
Landbouw, Veeteelt en
Visscherij.
Uitvoer van aardappelen.
De heer Jae. Welleman, burgemees
ter van Krabbendjke en voorzitter
van de afdeeling Krnlningen der
Zeenwsche Landbonw-MJ., heeft een
voorstel aanhangig gemaakt om aan
den Minister van Landbouw te ver
zoeken een gedeelte van den aardap
peloogst te reserveeren voor binnen-
landsch gebruik en voor het overige
gedeelte vryen handel en nitvoer toe
te staan.
In de toelichting tot zyn voorstel
wyst de heer Welleman er op, dat
door het uitvoerverbod de handel slap
is en de pryzen betrekkeiyk laag. Als
ieder ln de gelegenheid was ln eens
zjn geheele wlnterpovlsle ln te slaan,
zon half October de nitvoer kannen
worden toegestaan, maar na dit niet
mogeiyk ls en toeh een ieder den
geheelen winter moet kannen koopen,
bestaat de kans dat de grenzen ge
sloten bljven, maar daardoor zal het
reusachtig overschot minderwaardig
worden en zal zelfs by stygendo vraag
een lage prjs knnnen worden bedon
gen. De heer W. meent, dat een en
ander te verhelpen ls, als de Regee
ring beslag legt op znlk een deel van
denk, dat n beetgenomen is."
„Watl" riep hy nit. „Denkt u wer-
keiyk, dat mjn cliënt niet de bewoner
van de hoeve was?"
„Dat geloof ik stellig, wanneer uw
perBOons-beschrJving ten minste ten
nansteby juist is. De ware Smithson
is een heel ander soort man."
„Dan zit ik in een leeljk parket,"
zei hy ernstig. „Ik heb zonder eenig
voorbehoud den Inventaris van een
huls verkocht, welke door dien per
soon valscheljk word opgegeven, hem
toe te behooren."
„U doedt het te goeder trouw,"
stelde Ashbey hem gerust.
„Natuurljk. Eu wy weten ook niet,
of myn opdrachtgever soms van den
waren Smithson weer een opdracht
had om hem te vertegenwoordigen.
Misschien had die de een of andere
reden, om zich niet in het pnbliek te
vertoonen."
sMijn persoonlijke meening is, dat
n in deze aangelegenheid geen elich
tot schadevergoeding behoeft te vree
zen, daar u geheel te goeder tronw
was. Het zal my benieuwen, of de
bedrieger nog in dat hotel te Brighton
woont. Morgen ga ik er heen en zal
dat dan eens onderzoeken. Tot zoo
lang znllen wy geen van beiden over
de zaak spreken."
Ashbey nam afscheid van hem en
ging heen.
Wordt vervolgd).
