N°. 96 1915
Dinsdag 17 Augustus
102
jaargang.
FEUILLETON
Het Geheim van de Hoeve.
de
Öe uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- on 'Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
PrJ» per kwartaal, in Goes f O,IB, buiten Goes, franco f i,H,
Afsonderiyte nommers t cent,
uizending van advertentie*, op Maandag, Woensdag
en VRIJDAG vóór 12 uren
COURANT.
Do pr$a dor gewon© advertentiSn Is van 1-5 regelt 50 ct.( elke regel meer 10 el.
Bg directe opgaaf van driemaal paatsing deraelfde advertentie wordt
de prtfe slechte tweemaal berekend.
Geboorte-, haweigk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels i l,-~ berekend
Bswfinummen 5 tast,.
Telefoonnummer 8S. Itireetenr G. W. vak Barneveld. Uitgave va de Naaml. Ve**oefcs«kap .Geeseke Courant". Hoofdredaeteur W. J. G. vak Saktbn.
Het heeft ons in hooge mate ver
wonderd, dat slechts een zeer zwakke
klank van oppositie is vernomen tegen
het voorgestelde wetsontwerp-weerbe-
lasting, hetwelk bereids den Raad van
State heeft bereikt.
En wij vragen ons afis Nederland
op het oogenblik zoo in politieken
zin dood, dat een dergelijk wetsontwerp
zonder protest wordt ontvangen
Zwakker voorstel heeft nimmer het
Departement van Financiën verlaten.
Nu denken wij niet aau de opbrengst
van de voorgestelde belasting, welke
op een half millioen wordt geraamd.
Dezen druppel in den emmer had Finan
ciën zonder bezwaar kunnen missen.
Tegen dèti opzet van het ontwerp
komen wij ten krachtigste op, wijl het
een spotten is met elk begrip van
democratie.
De ,/weer-belasting" zal worden ge
heven van die mannen, die niet opge
roepen zijn geworden, hun dienstplicht
te vervullen.
Maar waarom vervulden de mannen,
die nu een extra-belastiug te betalen
krijgen, hun dienstplicht niet
Omdat de regeering zelve het-onbil-
lijk systeem van vrij-loten in de wet
heeft vastgelegd.
Voor de fout, welke opvolgende
regeeringeii hebben gemaakt, worden
alzoo de belasting-betalenden, maar
van den dienst vrij-geloten (of afge-
keurden, of vrij-gestelden om andere
redenen) aansprakelijk gesteld. Het is
waarlijk een spotten met elk begiusel
van democratie
Er komt echter nog meer bij.
Ook vronwelijke gezins-hoofden, of
daarmee gelijk-geslelden, zullen in de
nieuwe belasting hebben bij te dragen
Is ooit een vrouw vau den dienst
plicht vrij-geloot
Werd zij ooit voor den dienst-plicht
afgekeurd
Is zij ooit en dit weegt het
zwaarste met den man als staats
burger op één lijn gesteld P
Belasting betalen mag de vrouw,
die een zelfstandige positie heeft, be
lasting betalen mag de vrouw, die
gezins-hoofd is, of daarmede gelijk
gesteld wordt.
Dit zijn haar plichten.
Maarhaar rechten
Heeft de vrouw éénigen invloed op
den gang der staats-zaken Mag zij,
hetzij voor de^ Kamer-verkiezingen,
hetzij voor die voor de Provinciale
Staten of voor den Gemeenteraad, tot
de stembus worden toegelaten
Men weet wel beter
Maar toch zal zij belasting betalen,
zelfs bijdragen aan het ongelukkig
product van wetgeving, dat de heer
Treub een „weerbelasting" belieft te
noemeu.
Soms ook uit naam. der demo-
25
Ocmlddeliyk daarop hoorde deze
bdoIIo voetstappen en hij zag drie
mannen het huis, waarin hl) opgesloten
was, verlaten, en den kant van
Fltzroy-squaro opsnellen.
Het waren z8n vjanden, die vlucht
ten.
Opnieuw schreeuwde Aahhey„Po
lltle!" en vuurde nog oen schot af.
Nu gingen meerdere denren open
de man, dia het eerst op de schoten
naar bulten gekomen was, zag het
vuur van het laatste schot en riep,
naar Ashbey wUzend ,Daar is-t-ie
„Helpl" brulde Ashbey. „Stuur de
politie hier naar too 1 Ze hebben me
willen vermoordenIk zit opgesloten 1*
Hij boorde een man zeggen„Die
hoeft zeker te diep in het glaaBje ge
keken 1' Er werd gelachen, een troepje
menschen stond naar Ashbey te staren.
„Daar Is de politie 1" werd er ge
roepen en hij zag een agent In het
licht van een straatlantaarn opdoemen.
„Agent I" schreeuwde hy. „Ik ben
hier opgesloten 1 Ze hebben een aan
slag op mUn leven gedaan!"
„Wacht een oogenblik!" antwoordde
hy. „En «chiet niet meerl
oratie f
üe man, die op het oogenblik aan
het hoofd van het Departement Finan
ciën staat, heeft indertijd plechtig ver
klaard, dat de zaak van het vrouwen
kiesrecht hem bijzonder dierbaar was,
en dat hij niet kon begrijpen, hoe een
regeering den treurigen moed had, den
vrouwen wel plichten op te leggen,
maar haar geen rechten toe te kennen.
Dit waren zijn wóórden.
Als men nu let op zijn daden, zal
zelfs de weinig-ontwikkelde Nederlan
der voor de woorden des heeren Treub
vóór zijn Ministerschap weinig
meer over hebben dan eeu veel-betee-
kenend schouder-ophalen.
Buitenland.
De strijd In en bulten Europa.
Gelaideiyk vallen de Narcw vestin
gen in Russisch Polen den Dnitschers
in handen. By den eersten aanval
werden Rozan en Pultnak genomen,
die op den naam van vestingan eigen
lijk geen aanspraak meer konden
maken, maar welker bezit voor de
Dnitschers toch onontbeerlijk was voor
dan overgang over do Narow. Daarna
werd Saroek bezet, aan de uitmonding
van de Boeg iu de Narew gelegen.
Alleen Nowo GeorgiewBk, de meest
westeiyk gelegen vesting van de
vesting, houdt zich nog staande.
Blijkbaar hebben de Rnssen het nuttig
geoordeeld, deze veBtlog by hnn al
gemeenen terugtocht niet te ontruimen,
ln de hoop de achtervolgers daardoor
op te honden en tot versnippering
van hun krachten te bewegen Nowo
Georgiewsk is al door Napoleon een
belangrijk punt voor de verdediging
van Wanchan geacht; van hem is
bet denkbeeld van het vroeger aldaar
gelegen Modlin een vesting te maken,
uitgegaan. Da forteDgordel strekt zich
over 30 K M. om Nowo Georgiewsk
uit en omvat in het noorden de hoog
ten, die Boeg en Narew beheerschen.
Of die forten tegen het moderne be-
legeringtgrschnt bestand znllen zijn,
mag betwijfeld worden. In het zniden,
op den linkeroever van den Weichsel,
belemmert een moerassig voorterrein
een nanwo insluiting.
De Russen hadden dus wel rodcD,
om deze vesting zoolang mogelijk vast
te houden. De Dnitschers hebben ze
reeds geheel ingesloten.
Lomza, dat aan het andere einde
der Narew linie gelegen is, ging do
vorige week in Dultseh bezit over.
Daarmee hebben de Dnitschers den
overtocht over de Narew voltooid.
In hst zniden z{jn de Dnitsch-Oosten-
rijksche legers de Wleprz over en
meer oosteljjk, tot aan de Boeg, zyn
ze ook niet onbelangrijk naar het
noorden opgeschoven, hoewel deRne-
sen zich daar blykbaar nog bet krach
tigst te weer stellen. Het gaat er dan
ook om, te zorgen, dat hnn terngtochts-
Uniëu naar Brest Litowsk hier niet
worden afgesneden.
Tusschen Waraehan en Iwangorod
Ashbey zag, dat de menschen zich
om den agent verdrongen, terwyi deze
snel oenige Inlichtingen Inwon.
„Er waren er drie!' hoorde Ashbey
een man zeggen. „Ze kwamen het
hals alt en liepen naar het plein. Het
z$n vreemdelingen en zy hebben die
kamers nog maar pas gehuurd
De agent stapte op de deur toe, maar
die was op slot.
„Breek haar open!" riep Ashbey,
„Laat de moordenaars niet ontsnappen!
Ze moeten vervolgd worden I"
De agent trachtte tevergeefs de deur
open te maken, haalde toen zyn fluitje
voor den dag en blies om hulp.
Een oogenblik later kwamen twee
andere agenten aaninellen en na kort
overleg snelde een hunner in de rich
ting van het plein weg.
Hjj bleef zoowat vijf minuten uit en
onderwijl wierp het volk Ashbey
allerlei kwinkslagen toe.
„Doe die revolver weg, kapitein 1"
riep een vronw met een omslagdoek.
„Schiet ons alsjeblieft niet dood!"
waarop een Inid gelach volgde.
„Opgesloten als een stoute jongen I"
smaalde een ander, en zoo ging het
maar door, totdat de agent te. ugkwam
met een smid en een paar minuten
later was Ashbey weer Ifl vrjheld.
Hy waarschuwde de agenten, niet
naar binnen te gaan, en toen z8 by
het lieht van hnn lantaarns de dood
kist zagen en de slang, die sissend
over den vloer schuifelde, waren zy
z3n de contralet! den Weichsel geheel
over en heeft de achtervolging der
terugtrekkende Russische legers in
oostelijke richting plaats.
Men ziet, dat alles hier ln Polen
geheel „volgens programma" verloopt.
Van een vernietiging van het Rus
sische leger is, voorloopig althans, nog
geen sprake, ja zelfs van krügsbnit
van beteekenis kunr.cn de zegevie
rende legers der contraion niet gewa-
geD, een bewijs, dat de Russen hun
ouden roem als meesters in het torug-
trekken handhaven.
Boe staat het nn met de bedreiging
van do Njemen-Boeg-llnle, waarachter
da Russen zieh denken terng to trek
ken
Van den opmarsch der centraler op
den rechteroever van de Boeg ln het
zniden hoort men merkwaardigorwSze
in da laatste dagen weinig of niets.
Succes van beteekenis zullen de cen-
tralcn daar dus wel niet behaald heb-
ben. Daarentegen wordt in het noorden
do vesting Kowno al door de Dnit
schers belegerd. Ja, zelfs het veel
oosteiyker gelegen Wilna schyntdoor
de Russen zeil al bedreigd geacht.
In militair opzicht is Kowno het
vleugel-steunpnnt v.-.n de Njemen
liniehet verspert den weg van Soe.
walkl naar Wilkomlerz en den spoor-
weg Eydtknhnen—Wilna, on dekt do
overgangen over do Njemen en haar
uit het noorden komende zijrivier da
Wilija door eon dubbel bruggenhoofd.
Da omtrek der fortenlinle bedraagt
27 KM., doch naar het heat z(jn in don
laatsten tjd vóór den ouden forten
gordel nog eenlgs nlenwe verdedi
gingswerken aangelegd. Van de negen
onde lortsn liggen er vyf op den lin
keroever van da Njemen, de andere
op don rechteroever, aan weerszijden
van de Wilija.
Ziehier dus een tweede vesting, die
ean belegering trot- eert. Een derde
is Ossowlec aan do Boor, waarvan het
al maanden geleden heette, dat het
door 42 cM. gesehut der DnltschorB
beschoten word.
Er zou nog eeu vierde kunnen bU-
komen, n.l. Riga, als de Dnitschers in
het noorden minder togenBlaiid onder
vonden van de daar staande Russische
legere. Voorloopig hebben de Dnit
schers zich moeten bepalen tot een
poging om Riga van zee uit te naderen,
welke poging echter mislukt is.
In het westen is de toestand nog
steeds onveranderd en hetzelfde geldt
van het Italiaansch-Oostenrljksche
front.
Aan de Dardanellen zyn nlenwe
troepen der verbondenen geland, doch
van een succes van beteekenis hebben
z8 nog niet knnnen gewagen. Alleen
hebben de Turken een van hun van
Duitschland overgenomen oorlogs
schepen, tengevolge van een duikboot-
aanval, In ds Zee van Marmora ver
speeld.
Volledigheidshalve gewagen we
hier ten slotte van de vredesgeruchten,
die in den laatsten tijd woer herhaal
delijk de ronde doen. Wat de grond
slag er van is, kan men moeilijk na
gaan. Er is echter al vroeger voor-
overtuigd, niet met een krankzinnige
te doen te hebben.
„Allemachtig, meneerriep een van
hen nlt. „Dat Is door het oog van een
naald 1 Kent u dejmenschen, die bier
de kamers gehuurd hebben?"
„Laten we eerst naar een apotheek
gaan," zei Ashbey. „Daarna zal ik u
er alles van vertellen."
En «8 wezen hem den weg naar
een naburige apothoek, waar hy snel
een tegengif liet bereiden.
X.
De huiszoeking in do Fitzroy-street
leverde geen enkele aanwSzing op,
behalve dan, dat de lafhartige aanslag
hoogst vernuftig op touw was gezet.
Een agent slaagdo erin, de slang
met een knuppel dood te slaan en
aan oen inspecteur van den naasten
politiepost vertelde Ashbey zjjn ge
schiedenis.
Het onderzoek wees uit, dat de ka
mers gehuurd waren voor zes maanden
en dat ze ongeveer drie weken geleden
betrokken waren door een vreemde
ling. H(j werd beschreven als een
Dultscher, wiens signalement nauw-
keuring overeen kwam met dat van
Oscar Schiller te Caterham.
Ineens begreep Ashbey, dat deze
zit- en slaapkamer Schiller's hoofd
kwartier te Londen waren geweest.
Het magazyn ln de Woodstreot was
een legende; hier had hij zyn go-
heiinzinnige zaken gedreven, welke
speld, dat DultBchlaud met vredes
voorstellen komen zou, indien War
schau gevallen zou zSn. Het tijdstip,
om zyn voelhoorens uit te steken, ia
voor ÖultBchland zeker niet ongunstig.
Het Russische offensief is voorloopig
gebroken, In het westen houdt het
Franschen, Engelschen en Belgen in
bedwang, de Oostenrijkers weerstaan
de Italiaansche stormaanvallen aan de
Isonzo, de Turken blyken in hnn tegen
stand aan de Dardanellen niet te ver
slappen. Als de geallieerden den
Dultschen verlokkingen een willig oor
verleenden, zou Duitschland ln zyn
recht zijn met het stellen van hooge
eisohen. Toch wordt al gefluisterd, dat
het bereid zou zyn in het westen de
ontrnlming van België tot grondslag
te nemen.
We behoeven niet te zeggen, dat
men verkeerd zou doen aan dergelijke
geruchten al te veel waarde te hech
ten. Maar dat er op dit oogenblik weer
tal van proefballons worden losge
laten, heeft toch zeker z8n beteekenis.
Hieronder volgen de voornaamste
telegrammen van de verschillende
oorlogsterrelnen
Parij«. (Officieel.) In Argonne heb
ben de Dnitschers een aanval gedaan
in den sector van Marie Thérèso. Z(j
z8n overal door 't vunr der Franschen
teruggeslagen en hebben gevoelige
verliezen geladen. Tegen 't eind van
den nacht is de aanval die ditmaal
zwakker was herhaald, doch spoe
dig gestuit.
Op de overige gedeelten van het
front Is de nacht rustig voorbij ge
gaan.
Weenen. De O.-H. strydkrachten
hebben, aan belde zyden van den
spoorweg LukowBrest Litowsk op
rukkend, de streek ten westen en
zniden van Mledzyrzecse (25 K.M. ten
osten van Lukow) bereikt,
De Duitsche troepen hebben de streek
van Wieznica (halfverwege tnsiehen
Miedzyrzecze en Wlodowa) bezet en
zijn tot voorby Wlodowa vooruitge
komen.
Weenen. (Officieel). Vrydagavond
zyn op verscheidene plaatsen vjjande
ïyke aanvallen afgeslagen, o.a. in het
TIrooIsche grensgebied op de stelling
van Fedaja, op de Bopena linie (ten
zniden van Schluderbach), ln het ge
bied van Görz op de Monte del Sei
Busi en op de hoogten ten O. van
Monfalcone.
Rome. Het officleele bericht nlt
het groote hoofdkwartier maakt mel
ding van verwoede gevechten aan
gene zyde der grens van Cadore en
vau mislukte pogingen van den vy-
and om door tegenaanvallen de stel
lingen, die hy ln de streek van Monte
Plano had verloren, te hernemen.
In da Stxten-vallel hebben wy een
belangrijke groep verbindingswegen
bezet.
Op het Karstplateau zet onze artil
lerie de stelselmatige vernieling van
de vyandeiyke loopgraven voort. Ver
scheidene zyn reeds ln elkaar ge
het dan ook geweest mochten zyn.
Ashbey hielp de politie by bet on
derzoek. Maar niets verried, wie de
bewoner geweest was. Schiller had
zorgvuldig ieder spoor vernietigd.
To n Ashbey een oogenblik alleen
ln de kamer was, zag hjj achter de
deur oen donkergryze jas hangen,
volmaakt overeenkomend met die,
welke hy Schiller had zien dragen.
Snel onderzocht hy de zakken en
haalde daar een verfrommelde evelop-
pe nlt met, naar het scheen, een kaart
erin; hy liet ze snel in zyn zak ver-
dwynen-
Na nog enkele formaliteiten reed
Ashbey naar de kanjers van Hope,
die hem ln een makkeiyken stoel voor
den haard zat te wachten.
Ashbey ging tegenover hem zitten
en vertelde hem kort zyn wedervaren,
Hope zat met open mond te luisteren.
„Dus die ploert, die Schiller, heeft
je toeh nog te pakken gekregen riep
hy uit. „Duivels 1 je bent maar ter
nauwernood den dans ontsprongen 1
Dat meisje had geiykze hebben het
op je leven voorzien, amice 1"
Ashbey haalde de enveloppe uit zyn
zak, hy had nu voor het eerst gelegen
heid, die eens nader te hekyken. Ze
was met een fyn hoekig damesh&nd-
sohrlft geadresseerd aan ÜBcar i:chiller
Esq.", maar zonder verder adres. Ze
was dus blykbaar door een bood
schapper bezorgd.
Binnenin zat een kaart, waarop een
schoten en de bezetting met zware
verliezen door ons granaatkartets- en
geweervuur op de vlucht gedreven.
Binnenland.
Nederlandsche bestellingen van oorloge-
materiaal in Amerika.
Aan de Morning Poet wordt het
volgende nlt Washington gemeld
Amerikaansehe verschepingen van
schietvoorraad naar Nederland beves
tigen de onlangs in omloop geweest
zijnde berichten, dat de Nederiandsche
regeering groote bestellingen van
kogels met stalen mantels, granaat
kartetsen en geel en rood koper heeft
gedaan by een Newïorksche firma,
die haar capaciteit zeer heeft vergroot.
De verschepingen naar Rotterdam
vangen nu aan. Do eyfers over den
uitvoer in Juni naar Nederland van
artikelen van ds categorie geel koper
betreffen grootendecls geelkoperen
hulzen voor granaten en platen geel
koper om granaathnlzen te maken,
ten bedrage van nagenoeg f300,000,
terwql de uitvoer van geelkoper naar
Nederland over het geheele laatste
flnaneieele jaar slechts op f12,480
geschat wordt. De eyfers van den uit
voer in Juli zyn nog niet openbaar
gehaakt.
Nader meldt de Morning Poet, dat
de verschepingen van schietvoorraad
naar Nederland de aandacht trekken
van de ambtenaren van het departe
ment van handel en dat de versche
pingen er op wyzen, dat da Neder
iandsche regeering zich op alle ge-
'oeuriykheden voorbereidt.
Uit de Pers,
Unie-Liberaal
Wy lezen in De Vaderlander, officieel
orgaan van de Liberale Unie, het
volgende
Ie het orgaan van den Bond voor
Staatspenslonneering wordt het lid
der Eerste Kamer, de heer Mr. A. J.
F. Fokker, terecht onder handen ge
nomen over zyna stem tegen Trenb's
wyziglng van de Vermogensbelasting.
Het blad zegt:
„De heer Fokker wordt genoemd
voorstander van Staatspensioen. Maar
Ssaatspensloen kost geld en dat geld
zal moeten worden gevonden uit de
belasting, uit belasting naar draag
kracht. Daarvan is natuuriyk ook
de heer F. een voorstander. Wy vra
gen Waar wil dan toch de heer F.
het geld voor Staatspensioen vandaan
halen 1 Hy is Unie-liberaal, wat hem
wel niet berooft van zyne politieke
zelfstandigheid, maar wat toeh zekere
verwachtingen doet koesteren in ver
band met zyn politieke daden. Hoe
zal Mr- Fokker stemmen, indien daar
belangrijker en ingrypender belasting
voorstellen aan de orde komen, die
natuuriyk zullen gaan in de richting
van draagkracht? Hy neme ons de
vraag niet kwalijk Zyn stemmen
heeft menigeen verbaasd.'
Wy zyn het met deze woorden vol-
elgenaardige teekenlng aangebracht
was, in dezen vorm
1IXX aid
siaawaidas
MARTII
DIE XX.
Zij keerden de kaart om en om en
vroegen zich af, wat die woorden te
beteekensn hadden.
„De een of andere sterreknndtge
waarnemiDg," opperde Hope. „Ik wist
niet, dat je Dnltsche vriend een ster-
renkyker was."
(Wordt vervolgd).