N°. 90 1915.,
Dinsdag 3 Augustus
102de jaargang.
ia FEUILLETON
Het Geheim van de Hoeve.
Os uitgave dezer Courant goichledt Maandag-, Woenadag- en'Vrijdagavond
nitgexonderd op feestdagen.
Prja par kwartaal, In does f 9(75, buiten does, franco f
Afzonderlijke nommera cent,
nzendtng van advertentidn op Maandag, Woensdag
en VRIJDAG vóór 13 uren.
Da prfls der gewone advertentiën la van 1-5 regola50 ct., elke regel meer 10 et.
BJ directe opgaaf van driemaal paataing derxelfde advertentie wordt
de prija aleohta tweemaal berekend,
deboorte-, hawoljjk- en doodaberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels i f 1,— berekend
HewSanummera ",6 «ent.
Telefoonnummer 198. Directeur d. W. va* Baensvbld. Uitgave vaa de Naaml. Vennootschap .Geoscha Courant". Hoofdredacteur W. J. C. vau Saktiit.
goesche
Uit de Pers,
De oude klacht
In een artikel //Onhoudbare Toe
standen" Goesche Courant, van 29
Juli j.l. wezen wij op de geweldige
prijs-stijgiug van tal van artikelen,
welke tot de dagelijksche behoeften
bebooren. Dat wij niet de eenigen zijn,
die klagen, mag blijken uit onder
staande regelen, welke wij aan De
Telegraaf ontleenen
//Zou bet niet langzamerhand tijd
worden, dat minister Posthuma eindelijk
eens inziet, dat in ons land, behalve
hoerenook nog burgers leven
Het is niet zoozeer de scherpe prijs
stijging van bet varkensvleescb, die ons
deze verzuchting doet slaken, als wel
de lezing van de missive van B. en W.,
in bet gemeenteblad opgenomen, over
de prijsregeling der levensmiddelen.
Er mogen in den beginne door ons
gemeentebestuur fouten zijn gemaakt,
te ontkennen valt het niet, dat wet
houder Wibaut gedaan beeft, wat hij
kon, om de prijsstijging der meest on
misbare levensmiddelen tegen te gaan en
daarin meermalen geslaagd is, zonder
dat hem daarbij veel hulp van regee-
ringswege verleend is.
De missive van B. en W. vau Am
sterdam is vrijwel één wdoorloopende
klacht tegen bet beleid van den boeren-
minister Posthuma, die de boeren schat
ten beeft laten verdienen en onder
wiens beleid bet mogelijk is geweest,
dat er een consorten-zwendel in Den
Haag ontstond, waarbij een van z'n
eigen ambtenaren de hoofdrol vervulde.
De zaak is in den doofpot gegaan en
de ambtenaar ontslagen, en men schijnt
hem alleen kwalijk genomen te hebben,
dat hij in plaats bet Rijk voor f 30,000
op te lichteu, het niet voor f 300,000
deed. Hij had bet even gemakkelijk
kunnen doen
Eén doorloopeude klacht noemden
wij bet schrijven van B. en W. aan
onzen Raad. Men luistere.
„Het komt B. en W". voor, dat, boe
ook bet verloop van den oorlog moge
zijn, in elk geval in de eerstvolgende
maanden, najaar 1915en winterl915/i6,
in bet belang van een deel der bevol
king nog maatregelen zullen noodig
zijn, zoowel in de richting van prijs
verlaging van zekere levensmiddelen
door beschikbaarstelling van regeerings-
wege, alsook in de richting van prijs
regeling door samenwerking tusschen
regeering en gemeente".
Over enkele weken zal bet najaar
1915 begonnen zijn. Heeft iemand iets
vernomen omtrent de ministerieele
plannen voor den komenden herfst en
winter
Is de minister voornemens iets te
doen tegen het duurder worden van
H(J wax nu van meaning, dat de Smith-
son's, nadat z{j Ashbey eerst hadden
gehaald, inzagen, een lout te hebben
begaan en zfj ln het vervolg niterst
op hun hoede zonden zfjn tegenover
hem. ABhbey waa er zeker van, dat
de aanslag op zfjn leven niet was
gepleegd op aanstoken van Smlthson
zelf, want die was toen bewusteloos.
H(S verdacht veeleer don bochel.
Ashbey had ln de hoeve dnidelfjk
de sporen gevonden van da aanwe
zigheid van twee vrouwen, en toch
kende men er te Stilton maar één,
miss Mary. Was die identiek met
Elleu Gurlitt, of waren het twee ver
schillende personen
No eens helde Ashbey over tot de
eerste, dan weer tot de laatste mee
ning.
Onder de patiënten van dokter Glyn
was een gezin, dat in een groote nieu
we villa woonde. De man heette
Schiller en Ashbey bezocht hen twee
dagen, nadat hy de praktyk had over
genomen.
De naam Schiller klonk Dultach en
Ashbey verwachtte buitenlanders te
snllen aantreffen, maar in plaats daar
van werd hy ln de gezellige woon
kamer gelaten van een echt Engelseh
huisgezin, waar hy een goed gecon
serveerde dame van middelbaren leef-
het ruudervet vragen B. en W. Wat
tegen het opdrijven van de prijzen van
het rundvleesch Geen sterveling weet
het.
„Het staat zonder twijfel ook voor
den minister vast, dat de zeer scherpe
prijsstijging van rundvleesch der laatste
maanden dit voor de volksvoeding be
langrijk artikel buiten het bereik heeft
gebracht van een groot deel der be
volking, dat vroeger in zekere mate
daarvan gebruik kon maken", zeggeD
B. en W. goedig. Een stijging dus, die
al eenige maanden duurt en waartegen
de minister nog zijn eersten maatregel
nemen moet.
De melk wordt ongestoord duurder.
Dat weten wij, Amsterdammers, ook al
sinds maanden. Reeds 21 Mei wezen
B. en W. den minister op dit verschijn
sel. Op 1 October staat ons vermoe
delijk een nieuwe stijging der melk
prijzen te wachten. Nog steeds is er
niets tegen gedaan.
Wat voedingsoliën boekweitegort en
havermout betreft, verwijzen B. en W.
naar hun tot den minister gerichte be
tooging van A.ugustus, November en
December 1914 en 13 Februari 1915.
Of er ooit eenig antwoord op gekomen
is, vernemen wij niet.
De rijst gaat scherp in de hoogte.
Lees de „Handelsberichten" van 12
Mei, 17 Juni, 20 en 23 Juli. Wordt
niets tegen gedaan. De groothandel in
rijst beeft blijkbaar nog niet genoeg
millioenen verdiend.
Op 13 Aug., 18 Sept. en 21 Nov. 1914
hebben B. en W. aangedrongen op vast
stelling van maximumprijzen voor peul
vruchten, gedroogde erwten en boonen.
Ook thans dringeu ze er weder op aan.
De minister moet zijn eerste woord over
deze kwestie nog spreken.
Dat om de voor enkele artikelen door
den minister gestelde maximumprijzen
gelachen wordt, is algemeen bekend. De
groothandel stoort erzich eenvoudig niet
aan en deontduiking is zoo ergerlijk, dat
B. euW. van Amsterdam in dit officieele
stuk krachtig aandringen op een stren
gere handhaving der maximumprijzen.
Ook voor vatgroenten en aardappelen
dringen B. enWaan op vaststelling van
maximumprijzen, in de hoop natuurlijk,
dat zij geen wassen neus zullen blijken
te zijn. En speciaal wijzen zij op de
scherpe stijging van de prijzen der ver-
sche groenten, die weer met treinen vol
de grens overgaan. „Het is toch blijkens
de marktprijzen reeds thans waarschijn
lijk te achten," zeggen B. en W„ „dat,
indien op dit gebied niet wordt inge
grepen, de prijzen van versche groenten
in den kleinhandel in Nederland op een
peil zullen blijven en verder zullen
komen, waar zij practucli buiten het
bereik zijn van een groot deel der be
volking."
tyd aantrof met twee kinderen, blonde
meisjes van twaalf en veertien jaar.
Nadat hy zich had voorgesteld als
de assistent van dokter Glyn, werd
hem een kop thee aangeboden en
weldra zat h(j ta praten met mevronw
Schiller over het ondste kind, dat aan
bloedarmoede leed. Ashbey stelde zfjn
diagnose vast en beloofde het drankje
te znllen zenden, dat Glyn het meisje
gaf.
Hy vond mevronw Schiller een be
schaafde dame. Z{ kende zijn ge
boortestreek en kwam nit Henley In-
Arden, waar haar vader geesteljke
was geweeBt. Het viel ABhbey op,
dat z{j iets bemoeizieks over zich had,
een van die vronwon leek, die graag
ln alle mogeiyke bestaren zitten en
een groot aandeel nemen inhetorga-
nlseeren van bazars en meetings. Zy
vertelde hom allerlei byzonderheden
over een dozUn vereenigingen van
niteenloopenden aard, en, hoewel zU
welwillend van aard scheen, kreeg
Ashbey toch den indrnk, dat er egoïs
tische bedoelingen scholen achter die
welwillendheid.
Jnlst toen hy opstond om heen te
gaan, reed een fraaie dogcart voor;
oen man sprong eruit en kwam bin
nen. Zy stelde hem voor als haar
echtgenoot. Hy sprak zeer goed En
gclsch, maar z{jn accent verried tooh
den Dultscher.
Het was een klein, zorgvuldig ge
schoren mannetje met een rond go-
zicht, correct gekleed in een zwart
costuum, met een mooien diamant ln
Zal deze boeren-minister ook daar
iets tegen doen Wij vreezen het ergste.
Geen oogeubiik heeft deze bewindsman
getoond, dat hij opgewassen is tegen
de moeilijkbeden, die het vraagstuk der
volksvoeding met zich brengt. De
boerenstand moge, door zijn toedoen,
schatten verdiend hebben en nog ver
dienen, de burgerij in de groote steden
heeft allerminst eenige leden, het beleid
van den minister te loven. En nu moge
hij zich in zijn Haagsche bureaux wei
nig aantrekken vau wat er in Amsterdam
onder het volk omgaat, nadrukkelijk
wenscben wij te constateeren, dat er in
de hoofdstad een stijgende ontevreden
heid heersclit, waartegen zelfs bet
ijverigste gemeentebestuur niets vermag
zonder den steun der regeering. En
die blijft tot op den huidigen dag in
bedenkelijke mate ontbreken."
Hetgeen hier met het oog op Am
sterdam wordt gezegd, geldt voor schier
alle plaatsen in ons land.
Buitenland
De strijd In en bulten Europa.
Ieder individu past zich aan by
bestaande toeBtsndon.
Nieuwe tjden schiepen nieuwe be-
hoetten en deden andere levensvoor
waarden ontstaan
De mensch wijzigde zyn leefregel
naarmate de tyden veranderden en
paste zich steeds weer aan by den
nieuwen toestand, nit de ontwikkeling
en beschaving van ieder volgend ge
slacht geboren.
Onze kleeding, onze gewoonten,
zeden en levensvoorwaarden verschil
len van die onzer vooronders.
Alles wat leeft richt zich ln naar
tyd en omgeving.
Planten en dieren, welke in warme
streken de gunstigste levensvoorwaar
den vonden, bleven daar bestaan en
leder volgend geslacht toonde meer en
meer de kenmerkende eigenschappen,
welke voor ontwikkeling en groei iu
die streken noodzakelijk waren.
En in andere landstreken, waar
een andere natnnr andere Invloeden
deed gevoelen; konden weer nlenwe
soorten bestaan, met andere levens
voorwaarden, overeenstemmend mot
de omgeving.
WS moeten ons aanpassen bj het
bestaande, willen wy niet ten onder
gaan.
Naarmate nieuws behoeften worden
geschapen en nienwe denkbeelden de
oudere hebben verdrongen, mogen
wjj niet halsstarrig vasthouden aan
wat ons jaren geleden nog wys en
natnuriyk toescheen.
Doen wy dit wel, dan gaat het
leven met al zyn eischen onsvoorby.
Dan worden wy onderwetsch en zien wjj
van dag tot dag, dat de levensvoor
waarden, welke wy als de eenig ware
erkenden, niet meer ln het maat-
schappeiyk stelsel passen en dat wy
in alle» achter big ven by hen, die, by
zgu daspeld. Hy was, naar Ashbey
later vernam, fabrikant van linnen
goed en bezat een groote fabriek by
Chemnitz ln Saksen. De fabriek werd
bestuurd door zijn compagnon in
Dnltschland', terwijl hfl in Londen een
magazijn had. Hy begroette Ashbey
vriendeigk, vroeg met groote belang
stelling naar de ziekte van zyn dochter
en nitte de hoop, dat by haar vol
komen zon kunnen genezen. Hy beviel
Ashbey uitBtekend, beter nog dan zyn
vrouw.
Mevrouw Schiller en haar dochters
waren de kamer uitgegaan en Ashbey
was opgestaan om afscheid te nemen,
toen Schiller opeens vroeg
„U bent zeker vreemd te Caterham,
dokter
„Ja," antwoordde hy. Dokter Glyn
is een heel goede kennis van my,
maar ik ben toch nog nooit hier ge
weest.'
Waar heeft u vroeger de praktijk
nitgeoefend F*
.Drie dagen geleden was ik nog te
Wansford, waar ik dokter Norton
verving."
„Tc Wansford?" riep hy uit.
„Om u te dienen."
Toen Ashbey wegging, nam Schiller
harteiyk afscheid van hem en vroeg
hem dien middag en telkens, wanneer
hy zyn dochter zon komen bezoeken,
te eten.
Schiller scheen niet iederen dag
voor zyn zaken naar Londen te gaan.
Hy had een uitstekend directeur, ver
telde hy, en het was het drukst in
het keeren van het getg, de bakens
verzet hebben.
Waar ieder mensch andere behoef
ten en andere talenten heeft, Is voor
ieder een andere levensriehting nood-
zakeiyk.
Om aanpassende bg onze omgeving
moeten wy er allen voor zorgen,
onze talenten op de meest produc
tieve wyze aan te wondon.
Soms komt er een tyd ln ons leven,
waarin hot noodlot ons treft en veel,
wat wil geleerd en beoefend hadden
waardeloos maakt, doordat wy in de
onmogeigkheid gebracht worden, het
voor ons zelf en voor onze omgeving
nog langer productief te maken.
Als een schilder, een beeldhouwer,
een ambachtsman of kantoorklerk met
gednld en inspanning zich tot een
bekwaam vakman heeft opgewerkt
en de oorlog hem noodzaakt, in de
loopgraven,met het geweer in de hand,
zyn vaderland te verdedigen, kan een
enkele granaat, welke hand of arm
verbryzelt, een leven van oefening en
inspanning waardeloos maken.
Verminkt komt hy uit den stryden
alles wat hy geleerd en beoefond heeft
is waardeloos, omdat de hand, welke
door die oefening zoo juist en feilloos
te arbeiden wist, nimmer meer de pen,
de teekenstift of het gereedschap zal
knnnen hanteeren.
Dan Is voor hem de tyd gekomen,
waarin hg zich opnieuw zal moeten
aanpassen by de veranderde omstan
digheden, wil by niet stilstaan op den
ontwikkelingsweg en andere arbeids
krachten, minderwaardig aan de zgne,
hem voorbg zien streven.
Opnieuw zal hg moeten beginnen
zich te oefenen en te volmaken, op
nieuw zal de niet ontwikkelde linker
hand het gereedschap moeten aan
vatten en jaren van inpanning en
geduld zullen wellicht noodig zgn eer
hy de bekwaamheid herkregen heeft,
welke hem eertyds beroemd ou bekend
maakte
Maar slechts door zich bg den
nieuwen toestand aan te passen kan
hg eigen ondergang voorkomen en
staande biy ven in den struggle for live.
Zoo gaat het met al wat leeft, zoo
gaat bet ook met den staat, welke
gedwongen wordt, zich onder andore
levensvoorwaarden overeind te honden.
Ieder land heeft zgn eigen behoeften,
in den loop der jaren ontstaan uit de
ontwikke'ing van verschillende tak
ken van handel en ngverheld of nit
eigenaardige, kenmerkende volksge
bruiken.
Worden nu de grenzen van dat land
afgesloten, dan zal ongetwQfeld lang
zaam maar zeker behoefte ontstaan
aan tal van artikelen, welke men tot
nn toe gewoon was uit het buitenland
te betrekken.
Maar binnen korter of langer tgd
zal men zich ook hier weer aanpaBsen
by de veranderde omstandigheden.
Die artikelen, welke men beslist niet
door andere kan vervangen, znllen
spoedig ontbeerigk worden, doordat
men geleerd zal hebben hetdageiyksch
de lente en de herfst. De winter en
de zomer waren de slappe seizoenen.
Hij deelde ABhbey veel mede van zyn
groothandel en verheelde niet, hoe
aangenaam hy het vond, dat de
Dnltsche prodneten de Engelsohe hoe
langer zoo meer verdrongen.
Op een konden avond, toen het
sneeuwde, dineerde Ashbey by hem
in gezelschap van een vriend van hen,
oen aardlgen, jongen Dultscher, die
geen Engelseh sprak. Daar Ashbey
niet vloeiend Dnitseh kon spreken,
converseerde hg met hem in het
Fransch. Zg waren slechts met hun
vieren aan tafelde heer en mevronw
Schiller, de jonge Sehwarze en Ashbey,
doch het maal was uitstekend en de
gastheer schonk oen uitstekend glas
wgn.
Mevrouw Schiller verliet hen spoedig
na tafel en de heeren gingen ln de
rookkamer. Sehwarze vertelde Ashbey
dat hp juist zgn studies te Bonn vol
tooid had en naar Engeland was ge
komen, om Engelseh te leereD. Hy
woonde in een pension op het Gordon
Square en was werkzaam in een
lakenhandel in de stad, om wat han
delskennis op te doen. Op zijn linker
wang en ook op zgn rechterpols droeg
hy littoekenen, herinneringen aan zyn
studenten-duels.
Voor een Duitseher sprak hg buiten
gewoon goed Fransch en Ashbey be
gon van nem te houden. Hy vertelde
hem, dat hg met den laatsten trein
naar het Charlng-Cross-station terug
ging en zy spraken af, aamen te reizen.
leven zoo in te richten, dat men het
zonder deze kan stellen en vele andere
zal men trachten te vervangen door
eigen fabrikaat.
De veranderde toestanden zullen
dus leiden tot de opkomst van nienwe
Industrieën, waaraan men tot nu toe
nimmer gedacht had, omdat men er
nimmer de behoefte aan gevoeld
heeft.
Wanneer na den oorlog de blok
kade van Dnltschland niet meer wordt
doorgevoerd en Engeland als van
onds den uitvoer van tal van prodneten
naar Dnltschland zal willen voortzet
ten, zal het eerst biyken, welke
groote verandering die uitvoer onder
gaan heeft.
En dan zullen de exporteurs in
Engeland en in tal van andere landen
tot hun groote verwondering bemer
ken, dat de afsluiting van de Dnltsche
grenzen ook dit gevolg heeft gehad,
dat tal van artikelen, waaraan tot
een jaar geleden vele buitenlanders
by den uitvoer naar Dnltschland
groote winsten maakten, daar niet of
niet naar dezelfde behoefte meer be
geerd worden, omdat men daar te
lande, door de omstandigheden ge
dwongen, zelf geleerd heeft het fabri
kaat op goedkoopere en dikwgis nog
betere wyze te vervaardigen.
Zullen de Welchselvestigen binnen
eenige dagen ontruimd worden?
De Russische communique's laten
er zich niet over uit, maar in de
Russische en niet het minst ln de
Engelsche en Fransche pers wordt het
prgs geven van het vcBtinggebied en
het terugtrekken op een meer O.waartB
gelegen linie dringend noodzakeigk
genoemd, wil men niet het gevaar
loopen, dat belangrijke troepenmach
ten bjj den veBtlng-drlehoek worden
afgesneden.
Wie nog moeht meenen, dat de
nieuw aangekondigde terugtocht der
Rassen een strategische zet is om den
Dnitschers des te zekerder te knnnen
verpletteren, bedenke slechts een
oogenblik mot welke geweldige offers
de Russen getracht hebben, de Narew-
en Wdchael-linie tot het laatst te
behonden.
Dat zy thans waarschynigk op de
Boegllnie znllen terugtrekken kan wel
voorkomen, dat een grbot deel van
hun strydkrachten waardeloos wordt,
maar beteekent in ieder geval het in
handen van den vgand laten van een
tiental gouvernementen met Warschau
en de bolangryke WeichsolverBtlcgen
en staat den Dnitschers bovendien toe,
hun frontign te bekorten en daardoor
sterker te maken.
Wellicht heeft de omstandigheid,
dat de Oostenrykers Lublin bezetten
en dus elndeigk meester van den
belangryken spoorweg Ivangorod
LublinCholm—Kowel zyn, terwgi
ook van bet N. nit de DuitBcherB steeds
meer in don rug van Warschau en
Novo Georgiewsk komen, tot hot be
sluit medegewerkt, de vestlngdrlehoek
te ontruimen voor de val geheel werd
Daarna ontmoetten zQ elkaar nog
meer dan eens, hetzy by Schiller,
hetzg te Londen.
Dokter Glyn's vrouw werd niet
beter en hoewel hg al een maand weg
was en het naar hot eind van Januari
liep, was hy nog steeds te Torquay
en Ashbey nsm zgn praktgk waar te
Caterham. Hy was heel familiaar ge
worden met de Schiller's en vooral
met een vriendin van ben, die daar
logeerde, een slank melBje met donker
haar, Harriet Mayüeld geheeten, en
dat hem by zonder aantrok Telkens
als ABhbey kwam, was zy thuis en
meer dan eens deed het bloBje op
haar wangen, wanneer zg elkaar ont
moetten, by hem bet denkbeeld ryzen,
dat ook hy haar niet onverschillig was.
Ashbey vernam, dat haar ouders te
Chester woonden en zg twee jaar lang
te Berlgn In een Dnitseh gezin had
gewoond. Te Homburg had zg in het
badseizoen konnis gemaakt met de
Sohiller's.
Vaak praatte hy met haar in de
woonkamer en het scheen, dat me
vronw Schiller zgn neiging vóórhaar
had opgemerkt, want eens, toen hg
kwam, riep zg uit
„Dat zal u spy ten, dokter, Harriet
ls vandaag naar de stad gegaan om
inkoopen te doen."
Ashbey glimlachte en deed, alsof
hg er niets om gaf, maar slaagde
daarin niet. Hij was werkelijk heel
verliefd.
Wordt vervolgd.)
