N°. 89 1915 Zaterdag 31 Juli 102de jaargang. is FEUILLETON Het Geheim van de Hoeve. Oe uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en'Vrijdagavond uitgezonderd op feestdagen. Prfli per kwartaal, in Goes f 0»7ftB buiten Goes, franco f Afzonderlijke nomme» ft cent. t inzending van advertentlfln op Maandag, Woensdag* en VRIJDAG vóór 13 uren. De prfla der gewone advertentiSn is van 1-5 regeli 50 ct., elke regel meer 10 et. directe opgaaf van driemaal paatsing derzelfde advertentie wordt de prtfs slechti tweemaal berekend. Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbend» dankbetuigingen worden van 1—10 regel* k 1,— berekrnd 3cw9 mommen'(6 sent Telefoonnummer 83. Directeur G. W. van Barneveld. Uitgave van de Naaral. Vennootschap aGoestMe Courant". Hoofdredacteur W. J. C. van Santin. X*# Klaren wijn schenken l Men had mogen verwachten, dat de agitatie tegen het, door de Tweede Kamer aangenomen, wetsontwerp tot nadere uitbreiding van den Landstorm tot het verleden zou behooren, toen de regeeriug pertinent had verklaard, niet meer manschappen voor den Landstorm op te zullen roepen, dan noodig zijn voor de aflossing van de Landweer. Die agitatie schijnt echter voor zekere kringen een onmisbaar element, en wel om politieke redenen. Vandaar, dat zij lustig wordt voortgezet. Een zeer bijzonder verschijnsel doet zich daarbij voor. Men zal zich herinneren, dat de Minister van Oorlog in de Tweede Kamer de toezeggiug deed, dat, mocht hij, met het oog op den politieken toestand, meer manschappen voor den Landstorm behoeven, dan voor de af lossing van de Landweer noodig zijn, hij die meerdere manschappen bij af zonderlijk wetsontwerp aan het Parle ment zou aanvragen. De houding van den Minister van Oorlog zal dus volkomen correct zijn. Maar wat doet men nu in zekere kringen Men beweert, dat de woorden van den Minister geenszins in staat zijn, de gewekte onrust te bezweren en de rust beter ware gezegdde gerustheid te doeu terugkeeren. Nu moeten wij eerlijk bekennen,van die onrust iu deu lande niemendal bemerkt te hebben tenzij men daarmede be doelt het tumult, dat een anarchistisch- socialistische bende heeft gemaakt op een vergadering in het Concertgebouw te Amsterdam, uitgeschreven door de vereenigiug //Volksweerbaarheid", en waar het den sprekers onmogelijk was, behoorlijk het woord te voeren. Men zal ons dan evenwel moeten toegeven, dat die onrust al van een zeer bijzonder gehalte was. Want de onrust-verwek kers waren in het onderhavig geval niet degenen, die een weerbaar Neder land bepleitten, doch zij, die een weer loos Nederland in de gegeven omstan digheden verkieslijker achtten. Wij constateeren dus het merkwaar dige feitonrust verwekken zij, die hart hebben voor het beginsel der lands-verdediging; rust, gerustheid bren gen degenen, die voor de zooveelste maal de misleidende leuze van //geen man en geen cent" aanheffen. Is het niet waarlijk curieus Nu zijn er nog andere lieden, die niet met zulke grove argumeuten, waar van de onhoudbaarheid onmiddellijk in het oog springt, werken. Zij doen het op verfijndere, maar daarom niet minder misleidende wijze. Hun gedachten-gang is dezede regeering krijgt de bevoegdheid, om een zoo groot aantal van lieden, die niet Den volgenden dag ging Ashbey weer naar Stilton eu bracht, onder voorwendiel van zeer nieuwsgierig te zijn, een bezoek aan Filck om te ln. formeeren, wat er nog meer ontdekt was op Keets' hoeve .Dokter, er is alleen ontdekt, dat ze het hnis in de lacht hebben laten vliegen. De inspecteur ait Londen ls er vanmorgen geweest en heeft alles nanwkearig onderzocht. Hy zegt, dat het gedaan is met de een of andere helsche machine. Hij heelt een klein wieltje gevonden, van een anrwerk. Sr was een krachtige ontploffingsmid- del gebruikt, zei h{j, nitroglycerine of pikrlne znur. H{j scheen verbaasd, dat er niemand b(j gekwetst was." .Niets wtjst er immers op,dat iemand er hot leven by verloren heeft vroeg Ashbey haastig. .Niemendal. We hebben met ons vieren nauwkeurig alles afgezocht, maar niets gevonden. Meneer Smith- sou, zjn dochter en de bochel zjn verdwenen, dat staat vast. Maar later moet er nog iemand in hnis geweest zijn." „Hoe zoo P" „Omdat de deur met een Jzeren staaf was opengebroken. Waarom, weet ik niet. Iemand moet vóór ons het onge- Ink ontdekt en dat met de een of gediend hebben en nochtans voor den dienst geschikt kunnen geacht worden, op te roepen, als noodig zal wezen, om de Landweer-lichtingen met verlof naar huis te zenden. Dat zij zoo. Maar daarnaast verklaarde de Minister van Oorlog, dat zonder nadere toestemming van het Parlemeut niet meerdere man schappen bij den Landstorm zullen worden ingelijfd, als voor die bewuste aflossing van de Landweer noodig zijn. En door deze verklaring is de onrust geenszins bezworen. bin vergeten de lieden, die aldus redeneeren, iets. En wel iets zeer belangrijks. Want de verklaring luidt niet, zooals zij hierboven weergegeven is. De Minister van Oorlog toch heeft na drukkelijk medegedeeld,dat die meerdere manschappen alléén dan zullen worden opgeroepen, als de politieke toestand van ons land, in verband met den wereld-oorlog, zulks noodzakelijk maakt. Men begrijpt, wat hiermede bedoeld wordt. En dan springt het misleidende van deze agitatie onmiddellijk in het oog. Zij, die op algemeenen oefenplicht, op een volkomen weerbaar Nederland aan dringen, doen dit niet, om ons vader land óók in den wereld-oorlog te storten. Niets is hun meerder vreemdhun streven is een zuiver preventief. Een rijk, dat, als het onze, absoluut geen veroverings-doeleinden nastreeft,wenscbt- den oorlog niet. Maar dat sluit niet in, dat men, als rondom ons de vreese- lijkste krijg woedl, welken de mensch- heid ooit heeft aanschouwd, zich niet zoo sterk doenlijk zou mogen maken, om een eventueelen oorlog af te weren. Men is, met andere woorden, teu onzent slechts op defensie bedacht. Niet het is bij de behandeling van het wets- outwerp tot uitbreiding van den Land storm in de Tweede Kamer zoo voor treffelijk gezegd niet, omdat wij eigen lijk zijn de éénige mensch-lievende, verstandige natie, de vredes-duif onder de volkeren, doch omdat wij bevreesd zijn voor de oorlogs-gruwelen, welke wij in andere landen waarnemen, wijl wij het land en volk, ons zeiven ten slotte, tegen de rampen van den krijg willen bewaren. Zoo zijn dan ook alle maatregelen, welke onze regeeriug trett, preventief. Niet om het uitlokken van den strijd is het haar te doen, wel om het voor komen daarvan. Wie het anders voorstelt, doet willens en wetens aan de waarheid te kort. Buitenland. De strijd In en bulten Europa. De heer E. D. Morel heeft in het onafhankelijke Engelsche arbeiders andere bedoeling hebben verzwegen." „En zjjn de brandkaaten nog ge opend „Geopend?" lachte de agent. „Het zon een mooi karweitje zfln, om die opon te maken En aangezien er geen misdaad ls gepleegd, hebben wy ook het recht niet, ze te openen. Wij mogeD niet aan het eigendom van meneer Smlthson komen. Misschien ls h(j morgen wel weer terng Ashbey ging met Hope naar Lon den en logeerde by hom. Hope had prettige kamers,joo gezellig en geriefe- lflk, als een man van smaak en mid delen ze slechts maken kon. Lewes, zfjn bediende, die overal met hem mee op reis ging, droeg zorg voor al wat x(jn meester noodig had en de hals- houdster woonde op Hope's kamers, als hij op reis was en hield die In orde met het oog op een onverwachte thuiskomst. Hope leefde zooals duizend andere renteniers te Londen leven. H\j was lid van de voornaamste clubs en braoht daar, als hy te Londen was, een goed deel van zjjn dag door, en, al was hfj een overtuigde oude vrijer, hfj kwam toch ook nog al eens in gezelschap. Al een dozijn malen had men hem als verloofd gedoodverfd telkens bleek het nieuws onjuist. Toch wfj hfj een maal héél ernstig verliefd geweest Het meisje was rfjk en zj hielden dol veel van elkaar. Ashbey herinnerde zieh, dat hy eens op een nacht, toen zjj op het terras van Monte Carlo in den mane blad de Labour Leader een artikel geschreven onder den titel van „Ten years of secret diplomacy". Daarin komt deze schrijver tot de conclusie, dat het algemeen bekend was, dat, zoo de nayver tusschen Rus land en Oostenrijk op den Balkan tot een oorlog leidde, Frankrijk zioh te gen Duitschland bjj Rusland zou aan sluiten, waardooi Duitschland ge dwongen zou zijn, op twee fronten te vechten. Duitschland zou aanstonds Frankrijk aantasten en daartoe waar schijnlijk het Belgische gebied ge bruiken. De schrijver ziet hierin een bewijs, dat Duitschlands aanval op Frankrijk niet noodeloos en onredelijk was en op zich zelf geen bewys van den wensch om Europa te onderwerpen. Het was het onvermijdelijke begin van een algemeenen Europeeschen oorlog, gevoerd naar het stelsel van bondgenootschappen en groepeerin gen, die Europa verdeelden in twee gewapende kampen. De bezetting van België door Duitschland, zedelijk on verdedigbaar, was zoo goed als zeker. De Engelsche schrijver betoogt ver volgens, dat het mllitairlsme geen uitsluitend Dultsch product is eu dat Duitschland met al zijn mllitairlsme 43 jaar zijn zwaard In de schede heeft gehouden, terwijl al zijn tegen woordige vijanden in dien tusschentijd aan den oorlog hebben gedaan en daarmede uitgestrekte overzeesehe bezittingen hebben verworven. (De Engelsche schrijver ziet hier, wonder lijk genoeg, de Dultsche militaire expedities in Zuid-Afrika over het hoofd). Duitschland deed niets anders dan zich tot den oorlog uitrusten en z{jn toebereidselen tot den hoogsten graad van deugdilijkheld brengen. Indien echter aldus de heer Morel oorlog^toebereldielea een teeken zijn, dat men een oorlog wenscht, geldt dat van Duitschland niet meer dan van zijn vijandelijke huren. Want dezen legden In de tien jaren voor den oorlog veel meer aan het leger ten koste dan Duitsch land en Oostenrijk Hongarije samen. Rusland en Frankrijk hebben in dien tijd aan hnn legers 159,798,931 pond sterling meer ten koste gelegd dan de belde laatst genoemde rijken, waardoor hnn legers veel sterker waren. Voor hun vloot gaven Rusland en Frankryk samen ruim 70 mlllloen pond sterling meer uit dan de centraal Eurepeescbe mogendheden, wat, met de kosten door Engeland aan zfjn vloot besteed, een meerdere uitgave wordt van 462 mlllloen pond. Leger en vloot by elkaar genomen gavon Rusland en Frankrijk van 1905—1914 ongeveer 230 mlllloen pond meer voor ooriogstoebereldsrlen uit dan Duitsch land en Oostenrijk camen, wat, met Ecgilanda vloot er b(j gerekend, een surplus wordt van 621,780,000 pond. Allerminst kan men, althanB vol gens den schrijver, Duitschland dus ten laste leggen, dat het plan had schijn heen en weer wandelden, z{jn hart aan hem had uitgestort en het verhaal klonk heel triest. Hope was dien avond buitengewoon mo-.delooB en Ashbey zag tranen in zijn oogen, voor het eerst in zijn leven. „Ashbey," zei hy, „je bent de eeni- go maD, wlen ik do waarheid heb verteld. Keur je mjjn houding goed „Zeker, ouwe jongen," antwoordde deze, met een prop in zfjn keel. Ik heb medeiyden met je. Van mQn sympathie kun je verzekerd zfjn." „Ach, en zjj was mfjn eenige liefde I' riep hl) bitter utt, terwijl hy over de steenen balustrade leunde en over de Middellandsche Zee keek, die daarin het maanlicht aan hun voeten lag. „Myn lieveling, mijn Mabel I' Nadat Ashbey zich bfj Hope geïn stalleerd had, was by naar diens club gegaan en daar vond hy een drin genden brief van een zekeren dokter Glyn, die een praktyk had te Caterham in Surrey en Ashbey vroeg, of deze zyn practyk voor een paar weken kon overnemen, omdat zyn vrouw ziek was eu hy met haar naar Torqtay moest. Dienzelfden avond zat Ashbey in Hope's gezellige kamer met hem te praten over do vraag, of hy naar Caterham zon gaan of te Londen blijven. „Hoor eens, amice,"^zel Hope, „je weet, dat je hier welkom benten zoo lang hier kan blijven, als je wilt. Ik ga niet weer op reis vóór Maart en hoop je zoo lang b{j me te houden." „Ja, maar lk vind het vervelend Europa aan zich te onderwerpen. Veeleer aldns de heer Morel valt er Iets voor de Dultsche bewering te zeggen, dat de oorlogstoerustingen van zyn vyanden doelden op de onderwerping van Duitschland. De schryver betoogt verder, dat Duitschlands vrees echt on natuurlijk was en toenam naarmate Duitschlands militaire kracht in verhonding tot die zyner buren afnam. Was het Duitsch lands wensch geweest, Europa te onderwerpen, dan had het Frankryk en Rnsland aangevallen, toen daarvoor in de laatste twintig jaar meermalen een goede gelegenheid was. Was het Duitschlands einddoel geweeBt, het Britsche ifjk te veroveren, dan had het tydens den Boerenoorlog gemak- keiyk Frankryk kunnen afmaken of zich met Frankrjjk en Rnsland knnnen verhinden en er is goede reden aan wezig, dat men het destyds daartoe heeft aangespoord. De schryver komt tot de slotsom, dat de beschuldiging, als zou Duitsch land alleen voor den oorlog van nu verantwoordeiyk zyn en de wereld in stryd hebben gebracht, om zyn af- schuweiyke eerzucht te bevredigen, het volgende geslacht van menschel: belacheiyk zal klinken. Da schryver concludeert, dat de oorlog in den grond het gevolg is van de vrees voor elkander en dat die vrees tot haar noodlottige uitwer king ls kunnen rypen, |doordat de regeeringen haar geheimen nayver en kuiperyen achter den rug der volke ren hebben gepleegd. Wanneer men wil aldus de schry ver dat do oorzaken, die dezen oorlog hebben gebracht, lu stand blij ven, moeten de volken maar biyven luisteren naar hen, die ze in dezen oorlog hebben geleid. Engelschen en Franschen moeten luisteren naar hen, die zeggen, dat Duitschland moet worden verpletterd en DuitscherB naar hen, die dat van Engeland beweren. Zy, die dat verkondigen, op velli- gen afstand van de afgr\jseiykheden, waartoe bet heeft aanleiding gegeven, moeten patriotten blyven beeten en zy, die bet daarmee niet eens zyn, verraders. Maar de volken moeten dan wel weten, dat de kinderen van nu erin de verschrikking van een nieuwen oorlog de prijs van zullen betalen. Beter dan naar die politiek van ver pletteren te luisteren, is het pro Dult- Bcher en verrader te worden geschol den. Ziedaar een byzonder merkwaardig oordeel over den tegenwoordigen toe stand, des te merkwaardiger omdat het van een Eugelschman afkomstig ls, die, al hp is dan ook een lid van de onafhankeiyke arboidersparty, tegenover zyn laudgenooten rondweg en openlijk, onder eigen naam, zyn meening durft verkondigen. Dit heeft man ln Engeland onge- twyfeld op Duitschland voor, dat een dergeiyke meening3Ul(lng,welke recht streeks tegen de algemeen verkon- zoo lang werkeloos te zyn en op jouw zak te leven." „Zeg dat niet, ouwe jongen," pro testeerde hy„lk ben zoo zelden te Londen en heb dan graag een goed vriend by me." Ashbey bedankte hem en kreeg opeens een ingeving. Caterham was vlak by Londen. Waarom zon hy het aanbod niet aanDemen en lederen dag op en neer reizen Hy stelde dit aan Hope voor en deze vond het uitstekend. Ashbey schreef dus aan dokter Glyn en stelde zyn condities in dien zin. Hfj kon dan voor dringende gevallen wel een afspraak maken met een paar genees- heeren nlt de baart. Den volgenden dag bevestigde de dokter hem telegrafisch hnn afspraak en een paar dagen later reed hy in dokter Glyu's rytntg zyn deftige patiënten af in do weelderige villa's van de Londensche voorstad. VII. Een paar weken verliepen. Het ge heim van de hoeve bleef onopgelost. De politie zag ln de heele zaak niets belangwekkendsze meende, dat de een of andere nitvlndiog van den ingenieur ontploft en hy zelt hals over kop vertrokken was om niet aange sproken te worden voor de schade aan de gebonwen. De brandkasten maakten stellig haar belangstelling gaande, maar zonder bevel van hoogerhand mochten zy niet geopend worden. En zelfs als digde theorieën ingaat, ten minste gehoord mag worden, zonder dat, zooals laatst by de Voruiürte, de ge- heele oplage van het blad, waarin zy ls afgedrukt, in beslag wordt genomen. Dit Dnltsche sociaal-democratische orgaan verkondigde kort geleden de ook door ons besproken vredes-the- orieën, waarmede de Dultsche regee ring en het legerbestuur zich alles behalve konden vereenigen. Aan een onpartydig oordeel van Dultsohers en Engelschen over eigen tekortkomingen is nit den aard der zaak meer waards te hechten dan aan oordeelvellingen door de eene party over de andere. Gaarne zullen wij, aan welke zyde wy ze ook aantreffen, er onze lezers mede bekend maken, mits wy den waarborg hebben, dat deze beoordee lingen werkelijk oprecht zyn en het des schry vers eenlg en ernstig doel is, zyn eigen landgenooten tot waarheid en bedachtzaamheid terng te brengen. En daarvoor is de wetenschap nood- zskeiyk, dat de schryver werkeiyk de nationaliteit bezit, welke hy zich toekent en bovendien voor de waar heid en oprechtheid van zyn bewe ringen durft uitkomen door er den stempel van zyn eigen aohtenswaar- digen naam op te drnkken. Wie anoniem een party nadeel tracht toe te brengen, onder voorwendsel, dat het bekend worden van zyn naam hem of zyn familieleden zon schaden, doet beter geheel te zwygen. Want hfj zal ongetwyfeld het ver trouwen missen, zonder hetwelk do door hem verkondigde theorieën nim mer tot eenig ernstig resnltaat kannen leiden. Op het Oosteiyk oorlogsterrein bly ven de DnitBehers terrein winnen, hoe wel zy, zooals reeds voorspeld werd, zeer langzaam voorwaarts gaan. Da gevechten tegen de voorste ver dedigingswerken van de vrstinggroep Novo GeorgiewskWarschan en tegen Iwangorod eischen natuuriyk tyd en geduld. Tusschen den Weichsel en den Boeg, waar de Rassen de DuitBchOosten- rUksche legers bnitengewoon krachtig weerstand bieden, winnen de Duitsche troepen langzaam maar gestadig ter rein. Zy maakten vorderingen by Grubieszow aan de Boeg en Wojs- lawieee ten Z. van Cholm en bezetten Niedrzwioa, op 20 K.M. ten Z W. van Lnblin, en Plaskl, op nanweiyks 10 KM. van de apooriyn Lnblin—Cholm. By Sokal ia de Boeg overschreden, tarwyi de toeBtand aan boven-Boeg, Zlota Lipa en Dnjestr onveranderd ls. Biykbaar hebben de Duitschers en Oostenryksche troepen er alles op gezet, het offmBief zoo krachtig mo- geiyk voort te zetten, teneinde de tegenparty de noodige rust en tyd voor een reorganisatie van troepen, waardoor zy het offensief zou kannen hernemen, te beletten. De volgende telegramman geven nog eenige byzonderheden. zoo'n bevel mocht komen, zouden zy iedere poging tot forceeren weerstand bieden. Van de heele geschiedenis was in de couranten met geen enkelen regel gewag gemaaktHope had zich daar zorgvuldig van vergewist. De eene dag volgde op den andereu. Iade'en ochtend spoorde Ashbey naar Caterham, waar hy in een rytulgje de villa's afreed en steeds als hy een anto tegenkwam, nam hy de inzit tenden nauwkeurig op, in do hoop den gebaarden vreemdeling te ont dekken. Alles tevergeefs. De vier per sonen, met wie bjj dien gedenkwaar- dlgen nacht ln aanraking was ge komen, waren verdwenen en als van de aarde weggevaagd. Geen enkel spoor had hy, of het moe3t zijn de zakdoek, dien by in de eetzaal had opgeraapt, vóór hij den verrade-lyken wjn dronk. Stellig had dis zakdoek héér toebehoord, maar hy was niet gemerkt. Tot zyn spyt bemerkte hy, dat Hope's belangstelling ln de zaak ver flauwde. „Wy zullen het geheim nooit ont dekken," zei hy steeds. „Het meisje, dat jou uit den weg wilde ruimen, zal zich natuuriyk nooit weer laten zien en jy zal nooit je gewonden antomobilist meer onder de oogen krygen." Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1915 | | pagina 1