N°. 87 Md
Dinsdag 27 Juli
102de jaargang.
ie FEUILLETON
Het Geheim van de Hoeve.
o uitgave doser Courant geschiedt baandag-, Woensdag- au Vrijdagavond
uitgexonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, In Goes f buiten Goes, franco f Bb£*>
Afzonderlijk© nommers cent.
fazasdlng van advertsntidn op Maandag, Woensdag
en VRIJDAG vóói i» u*en
De prfja der gewone advertentlèn is Van 1-5 regels 50 ct., elke regei moer 10 ot.
Bi} directe opgaaf van driemaal paatsing der self do advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelfik- en doodsberichten en do daarop betrekking hebbsnd»
dankbetuigingen worden van X 50 regels fc l.~ berekend
Bew^EKötameri ,5 «au
IVleJoo^nnjMsner 33. Directe** G. W, tav Babnevelp. Uitgave va» de NwumL Ve*MOüfcs*kcp ,Gto»s#h0 Coaraat". Hoofdredacteur W. J. C. va» Sak tin
x*# De fout van Minister Bosboom.
Over de aanvaarding van het wets
ontwerp betrekkelijk de uitbreiding van
den Landstorm door de Tweede Kamer
der Staten-Generaal misschien beter
gezegd het wetsontwerp bdrek
kelijk de aflossing van de Landweer
wordt in onze rubriek „Staten-
Genetaal" de lezer ingelicht. Op een
enkel, en wel bijzonder, punt willen
wij bier de nadere aandacht vestigen.
Dat punt is de fout vau Minister
Bosboom.
Over bet algemeen was de zwakke
plek in elk Kabinet bet Departement
van Oorlog. Uitgaven voor militaire
doeleinden zijn nooit bijzonder sym
pathiek geweest voor een groot deel
van bet Nederlandscbe kiezers-volk en
een systematische anti-militairistiscbe
propaganda zorgde er wel voor, dat
die sympathie boe langer zoo geringer
zou worden bij de onnadenkende massa.
Wij laten nu buiten beschouwing, welke
misleidende argumenten daartoe werden
aangevoerd. Het is er ons, op het oogen
blik, alleen om te doen, de feiten te
constateeren.
Elke Minister van Oorlog weet dus,
dat bij rekening heeft te houden met
de betrekkelijk geringe sympathie van
een deel van het INederlandscbe volk,
om lasten op te brengen, welke bestemd
zijn voor de defensie van bet land.
Dit punt schijnt voor Minister Bosboom
niet de noodige aandacht te verdienen.
Reeds eerder werden tegen zijn beleid,
ook van de zijde zijner geestverwanten,
bezwaren ingebracht, en men bad
mogen rekenen, dat de bewindsman
daarmede rekening zou houden. Het
geschiedde evenwel uiet.
Men kent de vóór-geschiedenis van
bet wetsontwerp tot nadere uitbreiding
van den Landstorm. Eerst was het
noodig, een krachtige reserve achter
bet effectief dienende leger te organi-
seeren met den vrijwilligen Landstorm
toch liep het geheel en al mis. En
voor die reserve zouden worden opge
roepen de mannen tot veertig jaar, die,
tenzij zij uit redenen van gezondheid
waren vrijgesteld, niet hadden gediend.
Algemeene oefenplicht werd en niet
ten onrechte als een werkelijk lands
belang voorgesteld.
Er kwam oppositie.
De Minister wijzigde zijn plan het
wetsontwerp zou alleen betrekking heb
ben op de mannen tot dertig jaar, die
niet gediend hebben. En die nieuwe
Landstorm-lichtingen uit juridisch
oogpunt een weinig gelukkig gekozen
term zouden de Landweer-lichtingen,
welke onder de wapenen staan, aflossen.
De concessies waren dus wel aan
zienlijk.
Want zooals het gewijzigd ontwerp
daar lag, zouden alleen van hen, die
Zij hadden zeker afgesproken,*
vervolgde de landarbeider, .elkaar
daar te ontmoeten, want Fltck zag
later de auto, met gedoofde lichten,
een eind verder staan j ze wachtte op
der vreemdeling."
.Heeft do agent kunnen verBtaan,
wat zfl zelden vroeg Ashbey gretig,
want bfl vermoedde onmiddellijk, dat
die automobilist de man van de hon
derd pond was.
„Ja, hij hoorde lets van het gesprek.
Het scheen, dat meneer Smlthson den
ander gevraagd had, iets te doen en
dat hU ergens mee dreigde, als hg
het niet deed. Miss Mary was erg
ongerust en smeekte haar vader, be
daard te bi Ij-, en. Toen begon de ander
opeens ln een vreemde taal te spreken,
die Flick niet kon verstaan, en toen
praatten zij allemaal Fransch of zoo
iets.'
.Maar Smlthson is toch geen vreem
deling?'
.0, neen Ik heb het tenmiste nooit
gehoord. Filck waB ochter nieuwsgie
rig geworden en onder een of ander
voorwendsel ging hy naar hen toe.
Maar hj mocht niet binnen en de
bochel zei hem, dat zijn meester naar
Londen was. En zoo kon Fllck er niet
achter komen, wat ln het huls ge
beurde."
niet in dienst zijn geweest, zooveel
mannen kunnen worden opgeroepen,
als noodig zijn, om de Landweer-lich
tingen naar l)uis te zenden. De Memorie
van Antwoord, waaraan hij, die aan
hét hoofd staat van het Departement
van Oorlog, toch zeker wel kennis zal
hebben, wijst ixst ten duidelijkste uit.
Maar in de Kamer verklaarde
de Minister, dat het aantal mannen
van dertig jaar, dat, na de aflossing
van de Landweer, nog niet geoefend
is, kan worden opgeroepen, als de
politieke toestand daartoe dringt. Na
tuurlijk klonken tegen een dergelijke
uiteenzetting, lijnrecht 111 strijd met
de Memorie van Antwoord, protesten
uit de Kamer op. En de Minister, die
zijn houding niet kon verdedigen, be
ging de ernstige fout, het te doen
voorkomen, alsof, buiten zijn weten
om, een fout in deMemorie was geslopen.
Dit argument laat aan ernst zoo
ongeveer alles te wenschen over.
Had de Minister zich bepaald met
te verklaren, dat, tegen zijn wensch,
in de uitbreiding van den Landstorm
zoo zeer besnoeid was geworden, maar
dat er toch nog altoos een artikel in
onze Grondwet bestaat, luidende „Alle
Nederlanders, daartoe in staat, zijn
verplicht mede te werken tot handhaving
der onafhankelijkheid van het Rijk en
tot verdediging van zijn grondgebied",
zijn houding ware aannemelijk ge
weest. Doch te beproeven, zich van
de zaak af te maken met„ik begrijp
niet, hoe deze vergissing in de Memorie
van Antwoord kan zij a geslopen",
dat gaat toch waarlijk niet op 1
Want zóó toch staat de zaak de
Minister ging van het standpunt uit,
dat, met het oog op den ingewikkelden
politieken toestand, welke in Europa
heerscht, het lauds-belang is, dat de
mannen tot veertig jaar worden geoefend.
Daarna deed hij aan de oppositie
concessies, betoonde zich tevreden, zoo
hij de mannen tot dertig jaar kon
krijgen. En. blijkbaar zonder er
zich van bewust te zijn, wijzigde hij
zijn plannen nog grondiger hij ver
klaarde zich voldaan met een contingent,
noodig om de Landweer af te lossen.
In de Kamer het woord voerende, is
hij dit geheel en al vergeten blijkt
hij niet op de hoogte te wezen met
hetgeen in de Memorie van Antwoord
zwart op wit staat 1
Voor het geheele Kabinet was de
fout van den Minister van Oorlog een
hoogst pijnlijk incident.
Natuurlijk is bij den heer Bosboom
geen oogenblik boos opzet in het spel
geweest en de regeeriug verklaarde dan
ook, dat zij zich aan het in de Memo
rie van Antwoord ontwikkelde stand
punt zal houden. Later kunnen dan,
bij afzonderlijk wetsontwerp, méér
„Er is zeker nooit iemand binnen
geweest
.Sedert Smlthson de hoeve gehaard
heeft, niet. Heel wat mensehen hebben
al geprobeerd, er een kijkje te nemen,
maar do boebei is op zijn hoede."
Hier stokte het gesprek.
De aanslag was blijkbaar nog niet
bekend geworden. Er scheen nooit
iemaDd naar de hoeve te gaan. De
weinige brieven voor Keots' hoeve
werden door den bochel aan het post
kantoor te Stilton afgehaaldsoms
bleven ze er wel een week liggen.
De bnltenaar kocht al het benoodlgde
contant in het dorp en bracht het zelf
naar hnls. Voor zoover men wist,
was er geen ander dienstpersoneel.
Op het oogenblik wist vermoedelijk
nog niemand, dat hij niet meer op de
hoeve washy kwam soms in geen
week te Stilton, en er zouden waar
schijnlijk nog heel wat dagen voorbij
gaan, vóór het landvolk de verbazing
wekkende ontdekking zou doen, dat
de machines van den uitvindor opge-
blazen waren.
Ashbey bleef nog een half unrtje
in de gelagkamer en reed toen naar
Wansford terug, waar dokter Norton,
ln gesprek met Hope, op zQn komst
wachtte.
Ashbey was genoodzaakt, hem het
verlies van z(jn paard en rijtuig mee
te deelen, maar vertelde hem niet,
onder welke omstandigheden ze hem
afhandig gemaakt waren. Hij zei alleen,
dat h{| het riltuig op den viersprong
even bulten ïarwlll had laten staan,
mannen worden opgeroepen, dan noodig
zijn voo.r de aflossing van de Landweer.
Maar vast blijft staan, dat een zoo
ernstige kwestie als de onderhavige
met den meesl mogelijken ernst behan
deld had dienen te zijn. De Minister
kan dit verwijt niet ontgaan, ook niet
van hen, die politiek zeer dicht bjj
hem staan. En de vrees lijkt ons niet
deukbeeldig, dat van zekere zijde munt
zal worden geslagen uit den „lapsus"
van den Minister van Oorlog, wat de
kwestie en de mogelijke kwesties,
welke nog kunnen volgen slechts
zal vertroebelen. Eu dit zouden wij ten
zeerste betreuren.
Buitenland.
De strijd In en buiten Europa.
Wie zich in vredestijd voorbereidt
kan bt) het uitbreken van den oorlog
gereed zQn.
Wie het nalaat, staat plotseling voor
buitengewone moeilijkheden, welke te
overwinnen tijd en inspanning kost
er. hem, tegenover den goed voorbe
reiden tegenstander, in een zeer na-
deelige poside kunnen brengen.
Als men in vredestijd «en leger op
de been houdt, troepen africht en de
grenzen op doelmatige wijze versterkt,
doet men dit met de wetenschap, dat
vroeg of laat het vaderland ln oorlcg
kan geraken en dat men dan gereed
moet zijn om onmiddellijk op doel
treffende wjze den vliand het voort-
dringen op iedere wijze to beletten.
Mon organiseert en oefent dus in
vredestijd om ln geval van nood on-
mlddeltjk gereed te kuunen z{jn.
Daaruit volgt natuurlijk, dat men in
de j aren van vrede en vriendschap met
nabnrige staten, tevens de aandacht
moet schenken aan alles, wat met de
weermacht van het rjk op eenigerlel
wijze in verband staat.
Stel, dat men een uitstekend uitge
rust on goed geoefend l-*ger bezit,
maar verzuimt, de Intendance, de
voorziening in tijd van oorlog van dat
leger van voedingsmiddelen en klee
ding, op behoorlijke wjze te regalen,
dan heeft dat leger geen gaveehts-
waarde meer, daar het, niet behoorlijk
gevoed, gekleed en verzorgd, aan de
vermoeienissen van den krijg geon
weerstand zal kunnen bieden.
Daarom dient, reeds in dagen van
vrede, nauwkeurig te worden nage
gaan en bepaald op wolke wij zo men
het snelst en doelmatigst de ver ver
spreide troepen van levensmiddelen,
wapens en dekking zal kannen voor
zien. In vredestijd reeds moet men de
beschikking hebben, of zoo noodig on
middellijk weten te krljeen, over alle
benoodigde voedingsstoffen en leger-
voorraden en moet men er zeker van
z(jn, in tijd van nood, binnen enkele
uren, in het bezit te kannen zijn van
de meest doelmatige transportmiddelen.
Een legerbestuur, dat na de oor
logsverklaring nog op zoek moet gaan
naar alles wat de troepen te velde
terwijl hfl het dorp inging en da: het
verdwenen was, toen hg terug kwam.
Verder deelde h(j mede, dat hg do zaak
bg ds politie had aangegeven en dat
er in de geheele streek oen nauwkeurig
onderzoek werd ingesteld.
Ashbey's functie als plaatsvervanger
was ten einao, maar daar het reeds
laat was, besloot h(j, niet vóór don
volgenden ochtend na r Londen terug
te gaan en dokter NortoD hield zgn
gasten onder een glas wijn bd eon
sigaar tot bg tweeën aan de praat.
Even vóór het naar bed gaan vond
Ashbey gelegenheid, Hope het nlenws
mee te deelen, dat hg in de herberg
had opgedaan. Hope luisterde aan
dachtig en zei ten slotte
,De man ln de anio heeft don aan
slag gepleegd, daar kan je zeker van
zijn. Hij was om do één of andere
reden bang voor Smlthson."
„Als dat zoo is, zal zijn dochter
ook wel het slachtoffer van hem ge
worden zijn," meende Ashbay.
„Zoo denk ik er ook over. HU zal
terug gekomen z'Jn, terwijl jü bewus
teloos lag en zijn laffe wraak voltooid
hebben, door zoowel den gewonden
man als diens dochter te vermoorden."
„Allemachtigriep Ashbey uit,
„daar had ik nog niet aan gedacht I
Beide lUken zullen in de brandkasten j
verborgen zijn 1"
„We moeten den man opsporendio
jou honderd pond gaf," zei Hope met
klem. „We moeten morgen dadeigk
aan het werk, om achter het geheim J
te komen. Wat zou die Smlthson
onmiddellijk noodig hebben, is niet
voor zjn taak berekend.
In dit opzicht heeft Dultsehland zleh
zonder twgfel de meerdere van zijn
vgaudoc getoond.
In tijd van vrede deed het als alle
andere staten. Het hield een krachtig
en goed geoefend leger onder de wa
penen, krachtiger wellicht dan zUn
buren gaarne gezien hadden, omdat
het er zich van bewnst was, dat de
een of andere dag zgn groei en voor
spoed de afgunst van anderen op
gewelddadige wgze tot nitirg zon
doen komen.
Dultsehland is daarom een militai-
rlstischen staat genoemd, maar men
had beter gedaan het een goeden mlll-
tslristischen staat te noemen.
Want mtlitalrlstiscbe staten zyn alle,
die in vredestUd een leger op de been
houden eu oefenen of, zooals Engeland,
de grootste oorlogsvloot ter wereld
onderhonden.
Maar Dultsehland werd door zijn
tegenstanders hoofdzakelijk een mill-
tairlstlschen staat genoemd, omdat
het begrepen had, dat een leger ln
oorlogs'.gd niets beteekent, wanneer
daarnaast de intendance en voorna
melijk de aanmaak van mnnltie niet
goed georganiseerd en op alle gebeur
lijkheden voorbereid is.
Daarom zorgdo Duitsehland er voor,
naast een goed geoefend leger, uit
gestrekte magazguen van Meeding
en wapenen te hebben, daarom zorgde
het er voor, in tgd van nood, over
alle beschikbare levens- en transport
middelen onmiddellijk te kunnen be
schikken en bovenal voorzag het zich
in rustige tgden van ammunitie, van
kogels en granaton in allerlei soort
en bewaarde ze ln reusachtige maga
zijnen, om er in tyd van nood een
onbeperkt gebruik van te kunnen
maken.
Het Daitsehe leger was tot in alle
onderdeelen georganiseerd, een orga
nisatie zoo volledig en op alles bere
kend, dat nog dageigks daarvan de
superioriteit boven die der naburige
staten blijkt.
Want eerst thans, das ln den oor
logstijd, toen het leger reeds vele
maanden te velde gestaan bad, ging
men zich in Engeland, Frankrijk en
Rusland ernstig bezighouden met de
munitie voorziening en begon men
eerst maatregelen te heffen om den
aanmaak van projectielen zoodanig te
doen plaats hebben, dat do troepen
in en buiten de loopgraven niet door
gebrek daaraan nog meer terrein zon
den moeten prUsgeven.
Men had verzuimd, zleh in vredes
tUd op dit punt behoorlijk voor te
bereiden. Men heeft daar thans de
schadelijke gevolgen van moetea on
dervinden.
In het Oosten biyft de toestand voor
de Russen nog steeds bedeckeigk of
beter gezegd, wordt hg van dag tot
dag bedenkeiyker.
In de streek tusschen Riga en
Schawls maken de Dnltschers steeds
willen uitvinden HU heeft zich ver
scheiden dure en Ingewikkelde ma
chines aangeschaft. ZUn laboratorium
zal minstens een paar dnizend pond
gekost hebben. Er moet voor hein
wol een gewichtige reden bestaan heb.
ben, om in die asnzama hoeve te
gaan wonen Maar uitvinders zgn
nn eenmaal excentrieks menschen,
altoos bang, dat een ander achter hun
geheimen zal komen. Ik denk, dat
die brandkasten dienen moesten, om
zUn teekenlngen, en misschien ook
wel zUn modellen, te bewaron."
„VermoedelUk wel," zei Ashbsy.
„Maar ln ieder geval was hg een
geheimzinnig man, van wiens doon
en laten niemand iets weet. Wfl al
leen weten, welk vreeBeljjk drama er
in dat verlaten hnls is afgespeeld en
wU inoeten de waarheid aau het licht
brengen. Waar het allereerst op aan
komt: is dat meisje, die Ellen, dood
of levend?" „Ik vrees, dat ze dood is."
„En ik, mUn waarde," zei Hope
ernstig, „donk er precies eender over."
Vyf micutcn later wensehte Hope
Ashbey goeden nacht, nam *5n blaker
en liet hom alleen. Ashbey bleef in
het donker liggen donken over alles,
wat hU dien avond in de dorpeher-
berg had vernomen. Hg vroeg zleh
af, of do nummers van da bankbil
jetten, waarmee de vreemdeling had
betaald, hem mlssehlen op een spoor
konden brengen. Maar hU bedacht
weldra, dat die biljetten vermoedeiyk
reeds door zooveel handen zonden
gegaan zijn, dat een onderzoek vrueh-
grooter vorderingen) en dryven de
Russen meer en meer in O. richting
voor sich uit.
ZU zyn in vollen opmarsch naar de
linie van de rivier de Aa mot het doel,
zleh eerst van Mitau e» daarna van
da belangrijke havenstad Riga meester
te maken. In de laatste plaats schijnt
men hot dreigende gevaar niet meer
afweadbaar te achten, vlnchten
reeds vele inwoners en worden de
documenten van waarde intjjds in
veiligheid gebracht.
Van Kowuo loopt het gevechtsfrout
naar het Z. over Marlampol, Kalwaria,
O. van Soewalkl en Augnstowo en
van daar langs ds Bobr en Narew-linie.
Reeds trokken do Russen ten Z.O.
van de vesting Oatrolenka an bg Novo
Qeorgiewek over de Narew terug.
Ten Z. van den Weichsel drongen
de DultscherB tot de lUn Blonie
Grojec in de vfjandolijko stelling door.
De Russen groepeerden zich op den
linker Weicheloover, van de Bzoera
tot aan Radom. Van Russische zijde
hoopt en verwacht men, dat de ves-
tingiiniën van Novo Georgiewsk,
War.ichau en Ivangorod, evenals de
versterkte Narew- en Boegfronten, den
Duitschen opmarsch zullen stniten.
Ten Z. van Ivangorod overschrgdt
het gevechtsiront den mlddan-Weieh-
sel en loopt daarna in O. richting over
de Wieprz naar.de Boeg.
Het gevechtsfront bevindt zich hier
halverwege tusschen de lijn Tomas-
zowKrasnlk—Zamose en de ign
Ivangorod—LublinCholm. Da Dnlt
schers bevinden zich h'er Blechts op
weinige kilometers aistand van de
spoorign over de laatstgenoemde
plaatsen en dreigen dns de verbinding
Ivangorod—KowelKlei te verbreken
om daarna waarschgniyk tegen de
verbinding Ivangorod-Brest-Lltewsk
op te rakken.
Ten N. van Belz overschrgdt het
gevechtsfroct de Boeg, loopt langs
deze rivier en vervolgt zgn loop langs
de Zlota Llpa naar den Dnjestr.
In de ign LublinCholmKowel
ondervinden de Dultschers tot nu toe
nog den kraehtigsten tegenstand en de
Timet verwacht zelis, dat de Rassen
ln staat znllen zyn, de Duitscha troe
pen daar tegen te houden, wellicht
terng te slaan.
Over het algemeen ziet de toestand
er echter voor da Bassen nl®. zoo
rooskleurig alt om al te optimistische
beschouwingen te houden.
De nederlaag bg Sjawle, het verlies
van de vestingen Rozan en Fultusk
en het forceeren van don overgang
over de Narew, waarvan in onze tele
grammen gewag wordt gemaakt, doen
dei) val van Warschau steeds meer
waarschUniyk worden.
De volgende telegrammen geven
mode een overzicht van do gebeurte
nissen in het W. en Z.
Parijs Ten O. van Bioneourt-sur-
Seille in den Elzas sloegen wU een
krachtigen aanval van vyandeiyke
verkenners af. In de Vogezen ver-
telcoB zou bigven. En hg maakte er
.zleh een verwyt van, dat hy het num
mer van de anto niet had opgenomen.
Ashbey eu Hope stonden den vol
genden morgen gereed, om naar Lon
den te gaan, toen een telegram van
het hoofdbureau van politie borichtte,
dat men het paard van den dokter,
nog aangespannen, rustig had vinden
grazer aan tien kant van den weg,
dicht bg Spalding. Op do knssens en
op den bodem van het rytuig waren
bloed vlekken en de politie informeerde,
of die er al op geweest waren, toen
het gesloten word.
„Dat bewyst voldoende, dat Smith-
son erin Is weggevoerd," zet Hope,
toen zU weer alleen waren. „We
moeten ons Idee, dat er lijken in de
brandkasten zUn varborgeD, opgeven."
„Maar zou hg nog geleefd hebben,
toen ze hem wegvoerden Toen ik
hem verbond, was hij er heel slecht
aan toe. Het kan zyt), dat hU gestor
ven ie en dat men z$n ïgk heeft ver-
horgen. om een lastig oüderzoek te
ontgaan. Wg moe3ten toch maar eens
in da buurt van Spalding gaan kU-
ken."
Hope evenwel schudde het hoofd
en was van meetiing, dat, indien
het lyk daar verborgen was, men
het rgtuig wel een eind verder zou
hebben gereder, aivorens het in den
steek te laten.
Wordt vervolgd.)
