N°. 82 1915 Donderdag 15 Juli 102 jaargang. de FEUILLETON Het Geheim van de Hoeve. I. D. Fransen van de Putte Dr. D. Mol. Ob uitgave deier Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en'Vrijdagavond uitgezonderd op feestdagen. PrSs per kwartaal, in Goes 0)75, huiten Goes, franco f i.l*. Afzonderlijke nommers S cent. inzending; van advertentlëp op Maandag, Woensdag en VRIJDAG vóór 13 uren. De prfis der gewone advertantiSn is van 1-5 regels 50 ct., elke regel meer 10 cl, Bg directe opgaaf van driemaal paatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 1—10 regels.,* 1,— berekend Bewf snummzri '.tg-iaetj Jelefoonnumner 88. Dirs.tear G. W. tam Babneveld. -— Uitgave va» da Naaml. Vaanootsahap „Gsssahe Coarait". Hoofdredacteur W. J. C. vak Santin. Waakzaam en werkzaam. In roomsche kringen heerschf, zoo als te begrijpen is, ontstemming over het feit, dat de roomsche candidaat zoo weinig stemmen op zich vereenigde en men verwijt het in het bijzonder den christelijk historischeu, dat zij aan het wachtwoord der coalitie niet getrouw zijn gebleven. De oude historie heeft zich herhaald. Wanneer een roomsch- katholiek voor eenig vertegenwoordi gend lichaam wordt candidaat gesteld, zal hij altoos een aanmerkelijk geringer aantal stemmen op zich vereenigen dan een ander coalitie-genoot. Neem bijvoorbeeld de tusschentijdsche verkiezing voor de Provinciale Staten van Zeeland op 4 Mei 1909. De roomsch-katholiek mr. J. H. M. Stieger kreeg toen 2816 stemmen; de vrij zinnige candidaat, de heer W. Kakebeeke, 3759. Voor de gemeente Goes waren de cijfers respectievelijk 382 en 523. Wij halen dit voorbeeld van ouderen datum met opzet aan, om te bewijzen, dat de weerzin van een groot aantal protestanten, om op een roomsch- katholiek te stemmen, niet van vandaag of gisteren dateert. Teekenend is het, dat bij de periodieke verkiezingen, welke een jaar later plaats hadden, mr. C. Lucasse, ook een Goesenaar, 3761 stemmen behaalde, 945 meer dus, dan mr. Stieger bekwam. Bij de Gemeenteraads-verkiezingen doet zich hetzelfde voor. In 1913 behaalde de roomsche can didaat Vienings 409 stemmen, de anti revolutionair Buijse kreeg er een kleine zeventig meer. De weerzin, waarop wij boven doelden, was dus in 1909 geens zins een toevallige. En1915 bleef volkomen id de lijn. Zonderen wij het aftredend anti revolutionaire lid, den heer Donner, uit zooals wij het voor 1913 deden met den heer Üe Pauw dan zien wij, dat de antirevolutionair Brants 422 stemmen op zich vereenigde; de roomsch-katholiek Vienings bleef er niet minder dan 93 bij hem achter. Er be staat alzoo weinig reden, van oprechte coalitie-trouw te gewagen. Volkomen begrijpelijk is dus de ont stemming in roomsche kringen. En wanneer wij lezen, dat aan alle geduld een einde komt, „ook aan dat van katholieke kiezers", dan kunnen wij ons de heerscheude stemming levendig voorstellen. „Een herhaaldelijk in den steek laten bij de stembus van katho lieke caudidaten door christelijk-histo- rischen en antirevolutionairen zou het op den duur aan de leiders der katho lieke kiesvereenigÏDgen hoogst moeilijk, zoo niet onmogelijk, inaken, hun kiezers volk tot een trouw en eerlijk stemmen op de niet-katholieke, rechtsche candi- daten te bewegen", schrijft het roomsch- katholieke orgaan. Wien zou het ver wonderen 11 Toen schoten Ashbey weer die af zichtelijke bloedvlekken op het tafel laken en op het vloerkleed te binnen. Hij herinnerde zich ook, hoe baar gedrag geheel anders was geworden, nadat bf) die bloedvlekken ontdekt had. zy gaf hem den vergiftigden wfln met de bedoeling, hem te ver moorden. Daaraan twijfelde hp geen oogenbllk. Wie er ook ia dat vreemde hui» gewoond mochten hebbeD, het was bepaald een vreemd gezelschap. Maar Ashbey kon het doel van dien moord aanslag tegen hem niet begrijpen, tenzfl het waB, om hem het zwijgen op te leggen. Zy en de bewustelooze man vreesden, dat de waarheid aan den dag zou komen. Ashbey's hoofd duizelde; zijn her- Benen brandden als vuur. Een of ander gewichtig en ondoorgrondelijk geheim stond met deze zaak in verhand, doch hij kon zelfs niet gissen, wht In zijn zwakken staat maakten de verwoesting, die hfl aanschouwde, en de herinnering aan wat hem over komen was, hem zenuwachtig. Boenen en armen trilden, en beu gevoel van Men hoopt van roomsche zijde, dat de begane fout „op klinkende wijze" bij de herstemming zal worden hersteld. Of dit geschieden zal, laten wij in het midden. Het is onze zaak niet. Maar wal wèl onze zaak iste be seffen, dat de rechterzijde er alles op zet, bij de herstemming de winst te behalen, welke in eerste instantie uit bleef. Dit dient voor de onzen een spoorslag te zijn, alle zeilen bij te zetten. Er zijn op 9 Juli 243 kiezers thuis gebleven wij weten, hoe velen er tot de onzen behoorden. Er ligt nog een week voor ons en het moet allereerst ons werk zijn, de vrijzinnigen, die j.l. Vrijdag niet ter stembus gingen, op den ernst van hun verzuim te wijzente zorgen, dat dit verzuim niet ten tweeden male plaats heeft. Voorts heeft men kunnen con- stateeren, waartoe oneenigheid in eigen kring leidt. Het is niets anders dan een spelen in de kaart der politieke tegen standers. Ook dit kan Woensdag 21 Juli worden goedgemaakt en wij hebben er goeden moed op, dat dit ook inder daad zal geschieden. Wij kunnen behouden,wat wij hebben. Maar dan moet, van nu af aan, elke dag er ook één zijn van ingespannen arbeid. Zonder hard werken geen resultaat. V\ anneer de ernstige wil voorzit, om Woensdag 21 Juli te zegevieren, dan za) het ook gebeuren. Allen dienen zich dit indachtig te zijn. Met nieuwen moed van heden af dan ook aan den arbeid voor onze candidaten, de heeren (aftr.) en Buitenland. De strijd In en buiten Europa. Dultsch Zuid-West Afrika heeft zich dus overgeven. Een uitgestrekt land maar een klein leger Is daardoor den Britten in han den gevallen. Immers, de strijdmacht, welke zich aan generaal Botha overgaf, telde niet meer dan 3370 man. Kekenen wfj daarbg degenen, die reeds vroeger den Britten in handsn vielen en de In dezen krijg gesneuvelden, dan kan de geheels strijdmacht op 5000 tot 6000 man geschat worden. Niet de overgave van dit betrekke lijk kleine legertje heeft in Engeland vreugde veroorzaakt, maar hoofdza kelijk de beduidende aanwinst aan koloniaal bezit en daarbij hebbeD de Engelschen de voldoening den Duit- schers op dit deel van het wereldrond een nederlaag toegebracht te hebben. Ongetwijfeld heeft generaal Botha zich in dezen veldtocht een goed krijgsman getoond. De troepenmacht der Duitschers is walging kwam over hem, alsof hl] pas onder chloroform geweest was. Maar toch ging hij, met z{jn jjzeren staaf in de hand, het huis eer>s rond. Niets bewoognergens was ook maar een spoor van leven. Er heorschte een doodsche stilte. Alles wees erop, dat de verwoesting was aangericht door een buitengewoon krachtige springstof. Wanneer de bedrijver van den aanslag zelf ook in het ketelhuis was geweest,dan mocht het oen wonder worden genoemd, dat hij den dood ontBnapt was. De achterdeur was van binnen stevig gegrendeld. Daarom ging Ashbey over het met mos begroeide pad naar de voordeur, waarvoor een kleine poort van latwerk stond. By herinnerde zich beslist, dat hy daar dien nacht langs gekomen was. De groet geschilderde deur was zeer zwaar. Ashbey klopte er hard op, maar er kwam geen ant woord. Daarop gebruikte hfl zyn §zeren staaf als hefboom en stond al spoedig in het voorhuis. Een vreemde geur als van een aangenaam parfum drong hem in den neus, dezelfde geur, welken hy dien nacht ook al geroken had. Hy drong snel het vertrek binnen, waar de gekwetste man had gelegen zooalB bS wel vermoedde, waB het leeg. Zelfs de twee honden waren ver dwenen. Da sofa stond er nog, maar de man, die er op gelegen had, was tweemaal in dezen oorlog met Boe ren uit de Unie versterkt geworden, eerst onder Marltz, daarna onder Kemp, welke laatste zich met z$n strijdmacht reeds vroeger heeft over gegeven. Daartogenover stond oen sterke krijgsmacht der Unie, die kort gele- den nog op 30000 tot 40000 man ge schat werd. In gewone omstandigheden zou het dus voor Botha niet moeilyk zyn ge weest, het kleine Dultsche legertje te overweldigen. Men bedenke echter, dat do expe ditie optrad in een waterarm en zeer onherbergzaam gebied, dat de krygs- verrichtingen buitengewoon bemoei lijkte. Gelet op de verhouding der stryd- krachten is het te begrypen, dat de Duitschers gedurig ".en slag hebben ontweken en zich er voornameiyk op toelegden, hun land door münver- sperringen te verdedigen. Nog in het begin dezer maand slaagden de TJnle-troapen er in, oen uitgestrekt mijnsnvelc langs de passen van den Ollfantsbor. tot ontploffing te brengen, waarby oe nige Duitschers, die waren achtergelaten om deze rnjnen te ontsteken, wanneer de tjjd daarvoor gekomen zou zyn, werden gevangen genomen. Geheel Dultsch Zuid-West is thans in Brltsche handen n ongetwyteld is dit voor do Duitschers een zware slag. Men toont zich van die Zijde over het verlies der kolonie echter niet ongerust en wgst er op, dat het lot van Dultsch Zuid-West eerst na den oorlog bepaald zal worden. Immers wanneer Dultschisnd wint, behoeft hst voor het ta loor gaan van deze land streken niet bevreesd te zyn. Reeds in hot begin van de rtrljd in Zuld- Afri'c; gaf Dul'fcbl" .d »;>r de Unie- regee ing te kennen, dat de verovering der Duitscbe kolonie door de Unie- troape- niets besliste. Wint echter Engeland, dan is het te verwachten, dat hst by de verdoe- llng van den buit de zoozeer gewilde Afrikaansche kolonie niet meer zal loslaten. Was deze Engeland een doorn in het oog, de Duitschers hadden op haar bezit groote verwachtingen gebouwd. Dultsch Zuld-Afriku was de eerste groote Dultsche kolonie, waarvan men boopte, dat zij tot de stichting van een groot Dultsch koloniaal rijk zou lelden, waardoor de Dultsche han del zich buitengewoon zou kunnen uitbreiden en de emigratie vau het Dultsche volk zou bevorderd worden. Toch was hes gebied tot nu toe, waarschyniyk door de slechte natuur- yke gesteldheid, niet dicht bevolkt. Er waren nauweiyks 15000 Europea nen, waaronder nog enkele duizenden Boeren, die zich hier als landbouwers gevestigd hadden. Maar met het verlies der kolonie is natuuriyk ook de mogeiykheid ver dwenen, zich vanhier uit over het Zaid Afrikaansche grondgebied verder uit te breiden, welk denkbeeld den Dnltschers door de Engelschen steeds is toegeschreven en wat een groot vsrdwenau Op da zytafal stonden nog de vreemde instrumenten, dleAahbey hadden doen veimoeden, dat de ge wonde man een electro ingenieur wrs Toen hy daar verbaasd stood rond te kyken, herinnerde h\j zich, hoe Ellen haar spyt had uitgedrukt, dat zy hem niet alles kon ophelderen en hoe zy bad gezegd, dat, wanneer hfj de waarheid eenmaal wist, hy ver baasd zou zyn ovor het belang dor zaak en het vreemde van het roman tische geval. En toch had die zelfde vrouw hem een drank toegediend, die hem nood lottig moest worden 1 Ashbey keerde om, ging het voor huis weer door en liep naar de eet kamer, met da zoldering van oude eiken balken, waar de klok nog steeds plechtig tikte. Het was er donker, daarom schoof hy de dikke gordynen open en maakte de blinden voor de vensters los. De tafel stond nog juist zoosls ln den atgeloopen nacht, mat de over- biyfvelen van het dessert, de ouder- wetsche kandelabers en de half leege portkarai. En nu zag hy de onmiskenbare vlek, de gruweiyke bloedvlek op het witte tafellaken, die Ellen had willen toeschrijven aan gemorsten wyn. Er was blykbaar aan niets geraakt. Voor zoover Ashbey zien kon, was de argument is geweest by het opwekken van de troepen tot den strijd tegen Dultsch Zuid-West. Van Marltz is hy de verovering niets vernomen. Waarschyniyk zag hy het naderende gevaar en heeft intyds de w|k genomen, waarby de Dultsche autoriteiten hem wel een handje geholpen zullen hebben. Want wanneer Maritz zyn vijanden in handen gevallen was, zou hy on getwijfeld, wegens hoogverraad, ter dood veroordeeld zyn. Hoogstwaarschynlijk heeft hj de wjjk genomen naar Portugèesch ge bied, in de verwachting daar .veilig te zyn. Dan is het voor hem te. hopen, dat Portugal vooreerBt niet aan den we reldstad deelneemt daar hem in dat goval vrywel alle ultgangs.wegen zyn afgesneden. Natnnriyk verhengen de Engelsehen zleh buitengewoon in het succes op het Afrikaansche gedeelte van het oorlogsterrein, te meer daar dit voor hen werd behaald door een man, die nog betrekkeiyk kort geledeD, bÜ den strijd voor de vryhaid der oude Zuid- Afrikaansche republieken, een van hun verbitterdste vijanden was. Botha is thans in Engeland populair geworden, maar of hy dit ook nog onder zyn eigen landgenooten zal zy», is zeer te betwyfelen. Er zyn er nog te veel, die hst ver leden niet vergeten kunnen, die ge bleven 2yn mannen van den ouden stam, zich gedwongen bukkend onder de Brltsche overheerschlng maar in den Engelschman nltyd nog ziende den vreemden indringer, die de vrye republieken tot afhankeiyk gebied maakte. Z8 zullen met leedwezen da verdere ulibreidiug van het Engelsche koloni aal bezit in Zuid Afrika vernomen hebben, te meer daar van Dultsche zyde hen nimmer den minsten over last Is aangedaan. En Botha moge thans gevleid en geëerd worden door de beheersehers van Zuid Afrika, het volk, zyn eigen stamgenooten van vroeger, wendt zich meer «n meer van hem af en vergeeft hem niet, dat hy zich in dienst van den vreemden Indringer Btelde om een rustigen en voor de Boeren ongevaar- ïyken nabuurstaat met soldaten nit de Unie te onderwerpen en daardoor het Brltsche gezag in Zuid Afrika nog grooter te maken. Nog is do tyd niet gekomen, waarop hem dat duldeiyk kan worden ge maakt, maar de verkiezingen, die in het najaar in Zuid Afrika znllen plaats hebben, znllen het nitwyzen, dat hy het vertrouwen en den steun van eigen landgenooten heeft verloren. Maar in Engeland is Botha natuur iyk op het oogenbllk de groote man en men is dan ook druk bezig, hem zoo te verheerlijken, dat hy nog ster ker Brltsch imperialistisch zal worden dsn hy reeds is. In Kaapstad is een shilling-fonds geopend om Botha een eeresabel aan te bieden en van alle kanten wordt hy van Brltsche zyde als de held van den dag gehuldigd. Lord Kitchener zond den generaal kamer nog jnist zoo, als toen hy de champagne dronk, die de geheimzin nige Ellen hem had ingeschonken. Da bochel en zy zelf waren verdwenen en zy hadden den gekwetsten man meegenomen doon of levond, dat kon Ashbey niet gissen. Het langzame, statige tikken van de oude klok maakte de stilte slechts drukkender. In het gryze, wintersche licht leek alles nog geheimzinniger en veHatener. De bloemen op tafel hingen noor en waren aan het sterven. Hy nam de champagne op en bekeek die. Er was een eigenaardige geur aan, masr by kon toch niet Dagaan, wit er nu elgeniyk in gemengd was. Als in een droom ging hy nu de trap op en liep door de slaapkamers. Alle waren deftig ouderwetsch ge meubeld, maar niets wees uit, dat ze gebruikt werden. Een van de slaapkamers aan den voorkant van het huis was blykbaar die van Ellen, want daar lag nog het rykleed, dat zy uitgetrokken had, nadat zy Ashbey was komen halen. Maar hoe deze ook overal rondkeek en zocht ln de met mooie kleeren en fijn linnengoed gevulde kasten, ner gens vond hy letB, waaruit de identi teit van de verraderlijke schoone had kunnen biyken. Blykbaar was ook het minste stukje besehorven papi er zorg vanuit Engeland een telegrafischen gelukwensch waarin h® zeide, dat men Botha en de Zuid-Afrikanen, die zich by het Engelsche vastelandlegor komen aanmelden, van harte welkom zal heeten, waarop Botha teruggeseind heeft, dat hy hoopt, dat weldra velen van zyn manschappen zullen deel nemen aan de groote taak in Europa. Van zichzelf spreekt hy daarin niet, waaruit men veronderstellen mag, dat by geen zin heeft, zich in Europa te laten doodschieten en liever ln Zuid- Afrika biyft, wat, van zyn standpunt bezien, nog zoo onverstandig niet is. Want in Enropa, waar hy weer ondergeschikte wordt, is de kans om zelfstandig groote successen te beha len vrijwel uitgesloten en wordt hy eenvoudig een van de velen, die in den eindeloozen positiestryd de zyde van een der partyen gekozen hebben. In Znid-Afrika is en blflft hy voor zyn Engelsche vrienden de hoofdman, de held van den dag, die op een af gelegen hoekje van het wereldslagveld van een gunstige gelegenheid gebruik maakte om een reeds lang begeerde landstreek op gemakkelyke w®ze in bezit te nemen. Van het Oosteiyk- noeh van het Westeiyk oorlogsterrein komen op het oogenbllk berichten van beteekenis. Op het front bjj Warschau is by Humin weer hevig gevochten en in Galicië duren de gevechten aan het front JozafowWilkolazBychawa voort en trachten de KusBen hun tganden van do z.g.n. hoogte 118 ten Z. van Wilkolaz te verdryven, zonder dat men op het oogenbllk by een van beide partyen er in slaagt, terrein te winnen. Men verwacht, dat de staf der cen- tralen spoedig een poging zal doen om door een opmarsch tusscben Welch, sol en Wlepr het offensief krachtig te hernemen, temeer daar de Dultsche en Oostenryksche legers op dit pnnt buitengewoon sterk zyn. De volgende telegrammen geven mede een overzicht van da gebeurte nissen op de andere oorlogsterreinen. Weenen. Aan de Boeg, ten N.W. van Busk, namen onze troepen by Derewlany een Russisch steunpunt. Over het geheele overige front In het N. O. zyn verder geen gevechten ge leverd. Weenen. BJVermegliano, RedlpngUa en op verscheidene punten ten Zvan de KrugiprotB sloegen wij Italiaansche aanvallen af. In het Karinthische gebied duren de geschutgevechten voort. De vyand heett ook onze stel lingen op de grensbergen ten N.O. van den Krenzberg en enkele Tirool- scha verdedigingswerken beschoten. Nieuwe vyandoiyka aanvallen op Col- dilana mislukten. St Peteraburg. la eenige sectoren van het front langs de Bobr en de Narew zyn levendige gevechten ge leverd. Tusschen de Fisa en de Rosoga is een aanval der Duitschers afgeslagen. Aan den linkeroever van den Weichael is het rustig geweest. In de richting van Lublin zyn de vuldig vernietigd. Een andere kamer daarnaast was eveneens door eon vrouw bewoond geweest, blijkbaar een dienstbode, het geen Ashbey afleidde ntt de goedkoope kleeren, die h(j er aantrof, en een eind verder was wederom een slaap kamer van een man hij vond er veel kleeren, onder meer een compleet cos- tuum van buigzaam rubber, en ver scheidene paren rubber handschoenen en sokken. Die behoorden waarschijn lijk toe aan iemand, die zich met olec- trlciteit bezighield, de man, op wien de lafhartige Aanslag gepleegd was. Na een nauwkeurig onderzoek der bovenvertrekken, ging Ashbey omlaag naar de keuken, en daar zag hy tot zyn groote verbazing een voorwerp, dat een bewys te meer was, dat er, behalve de ontploffing in het ketelhuis, nog een andere tragedie was afge speeld. In een hoek van de keuken vond by een met bloed bevlekte lap en toen hy die opraapte, viel er een klein voorworp uit. ABhbey bukte zich, om het op te rapen, doch trok zyn hand terug met een kreet van afschuw, zoo vreeseiyk was zyn ontdekking. Het was het oor van een menBch, dat ruw van hoofd was afgetrokken een klein, welgevormd, wasbleek oor, zonder eenigen twyfei hst oor van een vrouw. (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1915 | | pagina 1