N°. 81 1915
Dinsdag lö Juli
102de jaargang.
Het Geheim van de Hoeve.
I. D. Fransen van de Putte
Dr. D. Mol.
FEUILLETON
Ue uitgave dezer Courant geaohiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgeionderd op feestdagen.
Prja per kwartaal, in Gooi f 0,75b buiten Goes, franco f 1,55.
Afsonüeriyke nommerz S cent.
naending van advertentlëc op Maandag, WoecBdag
en VRIJDAG vóór 13 uren.
De prjjs der gewone adverten tién ia van 1-6 regels 50 ct., elke regel meer 10ct.
Bg directe opgaaf van driemaal paataiug deraelfde advertentie wordt
do prija aiechta tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljk- en doodaborichtea en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 10 regels,k f 1,— bsrakond
Gewganummera jlSicntS
Telefoonnummer 83. Directeur G. W. tak Baenbvsld. Uitgave vau de Nasml. Veunootsakap .Gesseke Couraet". Hoofdredacteur W, J. C. vak Sahti»
De vrijzinnigen hebben geen reden,
over den uitslag der stembus op j.l.
Vrijdag te jubelen. Zeker wij verheu
gen er ons van harte over, dat een
zoo sympathiek eu hoogst bekwaam
Raadslid als de heer Walter Kakebeeke
bij eerste stemming met eeu prachtig
cijfer in onze gemeentelijke vertegen
woordiging werd teruggebracht. Maar
tegenover het behoud van den heer
W. Kakebeeke staat het verlies van een
niet minder verdienstelijk Raadslid, den
heer Joh. Pilaar. En het heeft zoo
weinig gescheeld slechts twintig stem
men, en ook hij had de herstemming
gehaald 1
Wij behoeven niet lang te zoeken
naar de reden, waarom de vrijzinnigen
er zoo weinig fortuinlijk zijn afge
komen. Er heerschte in het eigen
kamp verdeeldheid. Voor velen was het
paroolPilaar moet er nit 1 De wijze,
waarop men, in vrijzinnige kringen,
dezen candidaat heeft bestreden, signa
leerden wij reeds wauueer het persoon
lijk element boven komt, heeft het
beginsel daarvan de schade te dragen.
Een tweede omstandigheid, waardoor
het geringe succes te verklaren valt, kan
men vinden wederom in de eigen gelede
ren zoo velen, die, wat richting betreft,
zich aan onze zijde plegen te scharen,
zijn van de stembus ditmaal weggebleven.
Wij wijten het aan de oude kwaal laks
heid. Men was van meening, dat de vrij
zinnige candidaten het toch wel zouden
halen. Thans is gebleken, hoe gevaarlijk
het is, aldus te denken en.daarnaar te
handelen. Op die laksche broeders rust
in de eerste plaats het odium,dat de heer
Pilaar is afgevallen voor hen moet het
een beschamende gedachte wezen, deze
fout niet meer te kunnen herstellen. Zij
zullen iets goed willen maken en goed
kunnen maken, door bij de herstemming
opWoeusdag Juli de grootst mogelijke
activiteit aan den dag te leggen eu te
zorgen, dat altjians de heeren 1. D. Fran
sen van de Putte en dr. D. Mol in den
Raad worden gebracht. Valt er dan geen
winst te boeket), er is tenminste niets
verloren.
Heeft het pamflet, door een aantal
„neutrale" kiezers, aan den vóóravond
van de stemming, in de wereld ge
zonden, schade toegebracht aan de
candidatuur-Pilaar, zonder twijfel is
hetzelfde het geval geweest met de
candidatuur Fransen van de Putte. De
vrijzinnige kiesvereeniging „Vooruit-
uitgang" zal een ernstig onderzoek in
te stellen hebben, of het leden dier
kiesvereeniging zijn geweest, die zich
aan dit duister bedrijf schuldig maak
ten. In het te dezer stede verschijnend
antirevolutionaire blad lezen wij, dat,
„naar men van vrijzinnige zijde be
weert en vermoedt, meer dan één
10
Van het oogenblik af, dat zg de
dokters wooing te tVansford binnen
gekomen was, bad. zB hem betooverd.
Nooit had hg een vrouw zoo gemak
kelijk te paard zien zitten. Zfj bereed
baar merrie, of de belden één waren.
Haar gelaat was wel dat van een
adellijke dame met een scherp bel{jnd
karakter en Ashbey voelde bfj intuïtie,
dat het noodlot haar bestemd had,
om een beUngrQke rol te spelen in
zfln verder bestaan
Zfj scheen ongeduldig en stond ten
slotte op,om te gaan zleD, hoe de patiënt
het maakte. Hi) bleef opnieuw alleen.
Toen de deur achter haar dicht
ging, zette Ashbey zich op een stoel,
om haar terugkomst af te wachten.
Maar opeens voelde hij een scherpe
pïn achter zfjn oogen, bg werd dul
zelig, zijn keel werd dichtgesnoerd hfj
trachtte overeind te komen, doch het
lnkte hem niet.
Ineens werd het hem duidelijkin
den wijn, dien zij hem had opgedron
gen, was het een of ander gemengd
geweest, waarsehijnlBk vergif. Z(j was
bang, dat h(j da waarheid zou ver
tellen aangaande die geheimzinnige
bloedvlekken.
Hij herinnerde zich verdor weinig
meer. De kamer met de bloedvlekken
scheen langzaam om hem heen te
oud-raadslid, men zegt zelfs een raads
lid, een rol moet hebben gespeeld" in
deze afkeurenswaardige agitatie. Ons is
daarvan niets ter oore gekomen en wij
kunnen deze bewering ook geeuszins
aanvaarden.
Evenzeer bernst het op losse ge
zegden, dat het pamflet is uitgegaan,
wel niet van de afdeeling Goes der
S.D.A.P., ntaar dan toch van soci
alistische kiezers. Feit is, dat zekere
D. Openneer, die de lijst der sociaal
democratische candidaten onderteekcn-
de, aan de verspreiding van het pain
tiet een werkzaam aandeel heeft gehad.
Naar men ons mededeelde, zou bij de
onbekende samenstellers deze redenee
ring hebben voorgezeten bevelen wij
alléén de heeren Kakebeeke en dr. Mol
aan, dan is de kans zeer groot, dat,
waar er vier zetels te bezetten zijn,
naast deze beide vrijzinnigen twee soci
aal-democraten worden gestemd. En
inderdaad, de combinatie Kakebeeke,
Mol, De Die en Pols kwam meerma
len voor. Zoo konden genoemde soci
aal-democratische candidaten het respec
tievelijk tot 14-4 en 152 stemmen
brengen, terwijl hun partij-genooten
Blaas en Bruel het niet verder brach
ten dan tot 110 en 119 stemmen.
Conclusies trekken wij nietwij
hopen, dat een ernstig onderzoek zal
aantoonen, wie in deze afkeurenswaar
dige zaak als de schuldigen dienen te
worden aangewezen.
Het resultaat is dus, dal twee vrij
zinnigen in herstemming komen met
vier rechtschen. Het ligt voor de hand,
dat, waar het hier om drie vacatures
gaat, één candidaat der rechterzijde
zich zal terugtrekkenuit practisch
oogpunt is niets anders te verwachten.
Zal het de candidaat zijn, die de minste
stemmen op zich vereenigde Het is
weer gebleken, dat tegen het geven
van persoonlijke voorkeur de coalitie
niet bestand is. Laten wij een oogen-
blik aannemen, dat liet aftredend an
tirevolutionair Raadslid, de heer J.
Donner, ook door een aantal liberalen
is gesteund, wijl zij, voor zich, den
Gods-vrede nog geen vaarwel wenschten
te zeggen, dan zien wij, dat op den
antirevolutionair Brauts 422 eu op den
roomsch-katlioliek Vieniugs slechts 329
stemmen werden uitgebrachteen ver
schil van bijna 100 alzoo. Aangenaam
kan deze ervaring de roomsche fractie
zeer zeker niet slemmen.
Wij, vrijzinnigen, zullen van nu af aan
alle krachten moeten inspannen, om
onze caudidaten Woensdag 21 Juli ge
kozen te krijgen. Is er in eerste instantie
gedwaald, er kan bij de herstemming nog
veel goed gemaakt worden. Werken wij,
zoo lang het dag is, en met de gepaste
middelen 1 De strijd van 9 Juli zou heel
wat verkwikkelijker zijn geweest, wan-
draalen. Een roöd floers kwam voor
zfjn oogen. Hfj probeerde om hulp te
roepen, maar kon niet. Zfln tong
kleefde aan het gehemelte en dit deed
hem opnieuw beseffen, hoe handig
hfj, nadat hfj eerst den gewonde had
geholpen, was vergiftigd, om hem
voor altoos het zwBgan op te leggen.
Ashbey herinnerde zleh nog het
grijnzend gezicht van den gebochelden
dwerg te hebben gezien, doch even
daarna werd alles weer donker.
Zoo bleef bfj vele uren achtereen
bewusteloos. Toen hfj weer tot zich
zeiven kwam, zag hfj dingen, welke
hem deden zwijgendingsD, die zfln
oogen nauwelijks konden gelooven.
Ashbey voelde zich hulpeloos als
een kind en trachtte in zfjn hallver-
doofden staat te denken, doch kon
zfjn herinneringen niet bfj elkaar hou
den. Het gif, dat hem zoo handig was
toegediend, deed hem het verleden
vergeten, zoowel als het heden.
Zoo lag hfj wel een uur op den
grond, vóór hfj voldoende besef had
om op te merken, dat het grauwe
licht van den wlnterschen dag door de
nauwe reten van het venster drong.
Hfj besefte alleen maar, dat bfl een
heele poos bewusteloos had neerge
legen doch waór hfj was, daarvan had
h5 geen flauw Idee.
Ashbey bemerkte, dat hf) niet In
het vertrek waB, waar hg den wgn
gedronken had. Hg lag nu op een har
den vloer van gestampte leem. Boven
zfjn hoofd liep het dak in een nok toe
en naar de afmetingen van de ruimte
neer auonyme pamfletten niet waren ver
spreid geworden. Laat het een tweede
maal anders zijn! En dat kan,als de druk
kers weigeren, anonyme pamfletten te
doen verschijnen. Karakter, politieke
eerlijkheid dient ook bij hen te gaan
boven een klein winstje van zeer ver
dacht allooi.
Van heden af aan zullen de vrijzinni
gen dus alles in het werk stellen, om op
Woensdag 21 Juli in den Raad te bren
gen de heeren
(aftr.)
en
Buitenland
Do strijd In en bulten Europa.
De antwoord nota van Duitscblandop
die der Vereenigde Staten Is thans
bekend geworden en verschilt, zooals
tronwens ta verwachten was, niet veel
van de vorige.
In het conflict ter zee, dat voor-
namoigk Engeland en Duitschland
betreft, blfjven belde staten het een
maal Ingenomen standpunt handhaven,
verklaren zich wel bereid, een voor
neutrale mogendheden minder gevaar
lijke actie te voeren, maar slechts op
voorwaarde, dat de tegenstander be
ginnen zal, de tot nu toe door hem
gevolgde wBze vaD oorlogvoeren te
wflzigen.
En omdat de tegenstander hier
niet toe genegen ls en op zfjn beurt
weer verklaart, dat van zfln zfjdo een
menacheigker wj ze van oorlogvoeren
weer afhangt van een humaner op
treden van de andere partij, bigft
alles bg het oude eu worden geen
resultaten van beteekenis bereikt.
Op de groote wereldzee Btaan
Dultschland en Engeland tegenover
elkaar als twee bokken op een smalle
plank, die geen van beiden wgken
willen.
Wanneer Engeland niet langer den
Dultechen overzeeschsn handel tracht
te belemmeren, wanneer het met, de
sterkste vloot ter wereld niet langer
poogt, een rjk van millioenen in-
wonors te blokkeeren, waardoor on
schuldiger, vrouwen en kindoren, ge
vaar loopen honger te moeten lfjdon,
dan zal Duitschland een einde maken
aan de dulkbontsn-oorlog, het eenige
wapen, dat het tot nn toe in staat
geBteld heelt, de Brllsche heerschappij
ter zee op krachtige wfjze te besteden.
Maar ËDgeland denkt er niet over,
in zfjn wfjze van strjdvoeren ter zee
eenige verandering te brengen en bfj
gevolg is ook van Duitsche zijde geen
toezegging van een humaner wfjze
van oorlogvoeren te verwachten.
Amerika mag zooveel nota's aan de
keizerlijke Duitsche regeering sturen
als het wil, zoolang Engeland de blok-
oordeeleDd, dacht hg in een soort
schuur of deel te zgn, waarhoen men
hom gedurende zfjn bewusteloosheid
had overgebracht.
Aanvankeigk amuseerde het belache
lijke In zBn positie hem en hf) moest
om zichzelf lachen. Maar toen wat
later zgn herinnering terugkwam en
hg weer aan do wonderlijke gebeur
tenlssen van den afgaloopon nacht
dacht, poogde hfj mot groote krachts
inspanning weer op de been to komen.
Door de zware blinden voor het ven
ter drong een smalle streep bleek
licht door.
Met veel moeite slaagde Ashbey er
In, den zwaren ijzeren boom weg te
trekken en de blinden te opocen. Hg
kon nn het nitgeBtrekte vlakke veen-
land rondom het huis zien. Hg was
op een bovenverdieping van een of
andoren uitbonw en toen hfj zleh om
keerde, zag hfj tot z^n verbazing,
dat overal werktuigen stonden hg
was in de werkplaats van een inge
nieur. In een hoek stond een groote
dynamo, die een groot aantal ver
schillende machines kon drg ven, welke
er nitzagen als draaibanken.
Ashbey was geen werktuigkundige
eu die verschillende ingewikkelde,
fjno machinetjes zelden hem niets.
Op den vloer lagen verscheidene vler
kante stukken staal, twee voet lang,
die op pantserplaten leken. Het scheen,
dat de werklieden daar stukken uit
sneden en die dan tot verschillende
voorwerpen verwerkten.
Waarzchgnigk was dit welingerichte
kade-politiek blfft volgen, is van
Duitschland op al deze nota's een
beleefd, maar voor een verandering
In de wgze van strgdvoeren niets
belovend, aDtwoord te verwachten.
Wel echter kan iets anders bereikt
worden en dit is hoofdzakelijk het doel
van dc Amerikaansehe regeering. Hoe
gaarne deze natunrigk ook de vrje
Europeesche zee onbedreigd zag, zoo
lang de oorlogvoerende staten slechts
elkander daarin afbreuk doen, kan het
gebeurde in het Oosten Amerika be-
trekkeigk kond laten.
Maar dit doet hst niet, wanneer door
het krggsbedrijf ter zee Amerikaan
sehe burgers on Amsrlkaansch eigen
dom gevaar loopen en hiertegen ta
protasteeren 1b voor de Vereenigde
Staten niet alleen recht, het is tevens
plicht.
Amerika vraagt waarborgen voor
de veiligheid van zgn burgers, hot
eischt, en zeer terecht, dat het or staat
op kan maken, dat Amerikanen van
den tegenwoordigen unfairen oorlog
ter zee geen schadezuüen onder vinden.
Het mag in antwoord op zgn vor-
toogen verwachten, dat de noodzake-
igkheid, leven en bezittingen van bur
gers van een neutralen staat te ontzien,
door Duitschland terdege erkend zal
worden.
Maar daartegenover staat, dat
Duitschland natunrigk voor de veilig
heid van die neutralen niet kan en
wil Instaan, wanneer zg zich opzette-
ïgk in het gevaarlijke oorlogsgebied
begeven ot er toe medewerken, dat
de vgand van hua diensten tot eigen
versterking gebruik maakt.
Wanneer tucschon de loopgraven
van Franichen en Duitschers een
auto heen en weer rgdt met Ameri
kaansehe toeristen, loopen dezen proot
gevaar, door do kogels van een van
belde partgen te worden getroffen
Iedere partg zal dan zonder twgfel
over den dood dezer onschuldige neu
tralen haar leedwezen te kennen
geven, maar er tevens bgvoegen, dat
deze menschen toch ook werkeigk
willens en wetens hun eigen dood
tegemoet gereden zgn.
Wanneer diezelfde auto met Ameri
kanen naar de Fransche enEngelBChe
loopgraven snelt om er munitie of
wapens at te leveren en do Amori
kanen dus slechts gediend hebben
om de gevaarigke lading te dekken,
daar men meende, dat dan de vg
and de overbrenging daarvan niet
zon dnrven belommeren, zal er geen
enkele partg zgn, die, ter wille van
deze Amerikanen, een oogenblik zou
aarzelen, het voor de eigen troepen
zoo gevaarigke transport ongehinderd
te laten voortgaan.
Meer dan ooit vraagt men zich in
een dergeigk geval af, of do dood
van hen, wier neutraliteit een gevaar
igke lading moest dokken, niet aan
eigen achnld is ie (vljten.
Zoo beschouwt Duitschland het ,Lu-
sitanlaMncident. Het beweert, dat de
Amerikanen, die door de Engolsche
scheepvaartmaatschappij aan boord
atelier de plaats, waar de gekwetste
man zgn vrge oogenbiikfcen door
bracht. Er mo. st beneden een machine
staau, want er kwam een drOfriem
door den zolder heen, die de dynamo
moest drBven. Ashbey keek nog eens
naar buiten en zag, dat een eind
verderop een verlaten, eenzame boer-
derg stond, met een half dozgn knot
wilgen er omheen, 't eenige wat men
te zien kreeg in het vlakke landschap.
Al de blinden waren voor de vensters
en er vertoonde zich niet het minste
teeken van leven.
Ashbey vroeg zich af, of dit het ge
heimzinnige huis was
Na even ln de werkplaats omgezien
te hebben, vond hg oen gzeren staaf,
dien hg opnam als een verdedigings
middel, voor het geval van een aan
slag en deed de deur open, die, zoo-
als hg opmeikte, beslagen was me;
plaatgzor.
Toen hg de donkere trap afliep,
kwam hö plotseling in de open lucht
en daar zag hg iets vreemds.
De heele muur van de kamer be
neden de werkplaats was naar bulten
op het erf gevallen mot nog een ma, sa
stukken steen en gzer. Er had hier
een ontploffing plaats gehad en alles,
stoomketel, machine enz., bleek ver
nield.
Ashbey ging de machinekamer
binnen en keek naar de verwoesting.
De twee ramen waren in huis geheel
uit den muur gerukt en lagen eon
heel eind ver het erf op.
„Zou mgn geheimzinnige patiënt
van dezen stoomer mee naar Europa
werden genomen, slechts dienen moes
ten, om het schip met de voor Dnitsch-
land gevaarigke lading voor torpe
deering te behoeden.
Duitschland trachtte het inschepen
van Amerikanen op dat schip tegen
te gaan, maar het mocht niet aarze
len da torpedeering ten uitvoer te
brengen, toen, ondanks deze waar
schuwing, vele Amerikanen geloof
bleken te slaan aan de verklaring
van de Engolsche scheepvaartmaat
schappij, dat hen bg de overtocht geen
ge.'aar dreigde.
Dat de Dnltsche ntrgdwgze ter zee,
hoe lastig ook voor de neutralen, niet
bedoelt, hu" eenlgen overlast aan te
doen, kan uli deze laatste antwoord
nota van Duitschland aan Amerika
blijken.
Hierin wordt natunrigk allereerst
herinnerd san do vriendschapsbanden,
welke tusschen het Duitsche en het
Amerikaansehe volk reeds meer dan
een eeuw bgzonder sterk zgn geweest.
Vervolgens wordt betoogd, dat
Duitschland zich bg zgn actie ter zee
gaarne anders zou gedragen, maar
hierin door de Engelscho wgze van
strgdvoeren verhinderd wordt.
Zoolang Engeland den Dultschen
overzeehandel belet en het DnitBche
rgk tracht uit te hengeren, zullen de
dnikbooten hun vernielingswerk voort
zetten.
Uitvoerig wordt in de nota de En
gelscho wgze van strgdvoeren ter
zee nagegaan en betoogd, dat Duitsch
land niet anders kan handelen dan
hot thans doet.
Vervolgens zegt de nota,dat het geval
van de „Lusits.nia" met ontstellende
duideigkheid aantoont, welk gevaar
voor manschenlevens de wgzo van
oorlogvoeren der Engelsehen mede
brengt.
Zg wgst er op, dat de belofte van
beloon ln gen, aan Engolcche koopvaar
ders gegeven om Duitsche dnikbooten
te rammen, den commandant van de
onderzee-boot belet heeft, de „Lusl-
tania' voor het afschieten van de
torpedo aan te houden.
Men rekende er op, dat een zoo
groot scblp niet snol zinkt, waardoor
de passagiers zich zouden kunnen
redden, wat evenwel, volgens de nota,
mislukt is door de explosie van de op
het schip meegevoerde munitie.
De nota wgst er vervolgens op,dat het
DnltOhlanda bedoelingen nimmer zgn
geweest, Amerikaansehe burgers in
eeoig gevaar ta brengen en herhaalt
do belofte, dat Amerikaansehe schepen
bg de uitoefening van wettige scheep
vaart niet zullen worden laBtig ge
vallen en het leven van Amerikaan
sehe burgers op oezgdige schapen niet
ln gevaar zal wordon gebracht.
Aan de officieren van dutkbooten
zal worden aangezegd, dat zg Ame
rikaansehe passagiersschepen, welke
als zoodanig kenbaar zgn, volstrekt
ongehinderd moeten laten.
Daiischland verwacht dan natnur-
ïgk, dat deze Bchepen geen contra-
hler zgn kwetsuren hebben opge-
loopen vroeg Ashbey zleh af. „Was
de ketel ontploft of was er een of
andere ontplofbare stof aangewend
Hg stapte over de brokken gzer
hoen en onderzocht den stoomketel.
Ia een oogenblik had hg zich over
tuigd, dat de ontploffing van buitenaf,
niet uit den ketel zelf was gekomen.
Er had hier de een of andere vreeBe-
ïgke wraakneming plaats gehad. De
machinekamer was ongetw Jfeld opge
blazen mot een ot andere prikrlne-
zuur-bevattende sprirgstof en de man,
die Ashbey betaald had met de honderd
pond, was daarbjj tegenwoordig ge
weest.
Was hg zalf de bcdrgver van den
aanslag? Alles scheen daarop te wgzen.
Hg had zich Ashbey's stilzwijgendheid
wenechen te verzekeren. Het Bcbeen,
dat hij eerst den lafhartigen aanslag
had bedreven en daarna in zgn auto
ontsnapt was.
ABhbey begreep niet, wat dit alles
te beduiden had. Het was duideigk,
dat er een gewichtige aanleiding moest
bestaan voor zulk oen woeste wraak
neming. Hg herinnerde zleh, dat do
verraderigke Ellen, die hem had be
dwelmd, ODtdekt had, dat hg bg Ashbey
was geweest en hoe verontwaardigd'
zich getoond had. Zü beschouwde
hem stellig als een vriend van den
dader.
(Wordt vervolgd).