D
n
91
n
m
d
N°. 79 1915
Donderdag 8 Juli.
102de jaargang.
Onze Candidates
mm
y
8 FEUILLETON
Het Geheim van de Hoeve.
I, D. Fransen van de Putte
Walter Kakebeeke (aftr.),
Dr. D. Mol,
Joh. Pilaar (aftr.)
G.
J.
w.
iOESCH
üe uitgave dezer Courant geschiedt Haandag-, Woensdag- en'Vrfldagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prfls per kwartaal, in Goes f 0,75, bulten Goes, franco f l,M.
Afzonderlijke nommerc 5 cent.
nzendlng van advertentiön op Maandag:. Woensdag
en VRIJDAG vóór 19 neen.
De prijs der gewone advertentign is van 1-6 regels50 ct., elke regel meer 10 et.
Bfl directe opgaaf van driemaal paatsing derzalfdo advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend,
Geboorte-, huwelflk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels 1,— berekend
Bewijsnummers X'eeni,
Telefoonnummer 88.
Directeur G. W. tab Babneveld. Uitgave vam de Naaml. Venaootsekap .Geeseke Couraat". Hoofdredaeteur W. J. 0. van Santbn
Dit moet ons laatste woord zijn,
alvorens de stembus open gaat. Een
laatste woord, en een ernstig woord.
Het is zoo juist gezegd in een ad
vertentie, voorkomende in ons vorig
nummer verdeeldheid kan slechts de
vrijzinnige zaak schaden. En niet ge
noeg kan het herhaald het gaat aan
de geine jutelijke stembus niet orn per
sonen het gaat om het beginsel. Laten
wij eens veronderstellen, dat deze of
gene kiezer tegen een onzer vier vrij
zinnige candidaten iets persoonlijks
heeftkan hij zich dan tegenover de
vrijzinnige beginselen, welke hij zegt
vóór te staan, verantwoorden, zoo hij
dien candidaat zijn stem onthouden
heeft? Mag hij, en in dit opzicht wel
bewust, de rechterzijde of de S.D.A..P.
in de kaart spelen
Ja, het moet er in gehamerd worden
ge stemt niet den persoon, die toeval
lig Jansen of Pietersen of Klaassen
heetge dient het beginsel te stemmen,
waarvan die persoon de drager is. Of
hij u in het dagelijksch leven welge
vallig is, dan wel omgekeerd, het
doet niets ter zake. Het beginsel
en het beginsel alleen dient den
doorslag te geven.
Wie van de vier vrijzinnige candi
daten er twee of drie neemt, speelt
een gevaarlijk spel; een spel, dat hem
aldra zal berouwen. Er is een tijd
geweest nog niet zoo héél lang
geleden dat de Goesche Raad in
meerderheid rechts dreigde le worden.
Men somde toen op, hoe het in onze
gemeente zou worden, als de rechter
zijde de lakens ging uitdeelen. En het
gevolg was, dat men in dichte gelede
ren optrok, om de candidaten van links
de overwinning te bezorgen.
Aan onze politieke vrienden, die op
het oogenblik persoonlijke bezwaren
zoo zeer laten wegen, dat zij daardoor
het beginsel, waar zij prat op gaan,
uit het oog verliezen, zouden wij willen
vragen wenscht gij de tijden terug,
dat iu Goes eeu rechtsche meerderheid
aan het bewind dreigde te komen
Wij spreken uit hun naam, als wij
zeggen, dat het hun begeerte is, zich
daartegen met hand en tand te ver
zetten.
Natuurlijk, het is volkomen logisch.
Van rechts hebben de vrijzinnigeu niets
te vervrachten. Om maar één vooibeeld
të noemen hoe zou het, onder recht
sche heerschappij, met het openbaar
onderwijs gaan Eu nu weten wij wel,
dat sommigen zullen beweren, dat een
zekere candidaat van links het openbaar
onderwijs trachtte te verraden,
eilieve, waar zijn de bewijzen voor deze
bewering gebleven Welke schade heeft
het openbaar onderwijs door de reorga-
Zfl had. hem uaar bover gestuurd
om het een of ander te halen en zij
waran alleen. Zfl stond op, keek
ABhbsy aan en zei
„U zult da ongelukkige gebeurte
nis als een beroepsgeheim boschou
weo. nietwaar, dokter Ashbey Ik
sta alleen, zonder één vriend, en lk
voel, dat lk op uw zwflgen mag reke
nen. Ik kan u nn de redan niet ver
klaren, waarom lk n dit vraag. Alles,
wat lk kan zeggen, is, dat wfl geen
gepraat erover kunnen hebben
,Ik zal uw wenachen eerbiedigen,
miss miss Ik heb niet 't genoegen,
uw naam te kennen."
...„Gurlitt.Ellen Gurlitt", zei ze met
een glimlach. „Als u wilt zwijgen,
dokter," voegde zij er aan toe, „ben
ik er Z9ker an, dat het n nooit zal
berouwen. Ik kan u wal zeggen, dat
mfln eigen goede naam met dit voor
val gemoeid is.'
„Ik zal doen, wat n verlangt, miss
Gurlitt" antwoordde Ashbey. „Ik zie,
dat u In ernstige moeilijkheden ver
keert en daarom, als Ik u ergens mee
van dienst kaD zijn, dan knnt n op
mfl rekenen".
Dat was een gevaarlijk gezegde,
nisatie geleden Gaat men, in waarlieid,
reorganiseeren, als alles zoo puik is f
Komtredeneert niet in den breede
bewijst
Wij mogen, zonder overdrijving, con-
stateeren, dat allen, die op candidaten
van links hun stem plegen uit te
brengen, geen versterking van het
rechtsche element in onzen Raad wen-
schen.
Uitstekend,
Maar dan is hun één gedrags-lijn
aangewezen stemt de vier vrijzinnige
candidaten. Niet twee, niet drie, maar
vier.
Of. zouden er in onze gelederen
gevonden worden, die één of twee of
drie onzer candidaten stemmen en daar
naast hun stem uitbrengen op een
sociaal-democraat
Bedenkt wel, wat ge dan doet I
Ge staat, als vrijzinnige, principieel
tegenover de véél-helovers, die zich
sociaal democraat noemen. Van hun
beloften is nog niemendal terecht ge
komen. Van hun beloften zal niemendal
trouwens in vervulling gaan. Want
zoo de menscliheid wachten moet op
de komst van de socialistische maat
schappij, waarvan oe wasch-echte pro
pagandisten zelfs niet bij benadering
een voorstelling kunnen geven,
wordt dan aan den vooruitgang geen
hinderpaal in den weg gelegd, waarover
geslachten zullen treuren
Geen versterking van rechts wenschen
zij, die de vrijzinnige beginselen zijn
toegedaan. In geenen deele 1 Maar
wijl, om een zeer persoonlijke reden,
deze of gene vrijzinnige candidaat hun
niet aanstaat inet absolute verzaking
alzoo van het beginsel geven zij
hun stem aan een sociaal-democraat,
ofschoon zij openlijk zullen moeien
verklaren, bij dieper nadenken, dat het
streven van de S. D. A. P. een beslist
afkeurenswaardig is.
Want dit juist is, waarin wij zoo
sterk staanwij hebben niet alleen
het belang van één klasse op het oog.
De man, die in den Raad zitting neemt,
heeft het zich tot plicht gesteld, de
belangen van alle gemeentenaren te
behartigen. En nu één van twee of
de sociaal democraten leggen een belofte
af, in strijd met de waarheid, zoo zij
beloven, een vertegenwoordiger der
gansche burgerij te zullen zijn of zij
leenen zich tot een propaganda, waar
van een verstandig mensch zich met
weerzin dient af te keeren, wijl zij de
verzekering geven op hun meetings,
uit,sluitend de arbeiders-belangen te zul
len voorstaan, en dit krachtens hun
ambt niet mogen doen.
Geen stem der onzen mag op de
candidaten der S. D. A.P. worden uit-
gebrachtoinboven-uiteengezette redenen.
Wie, als vrijzinnige, om persoonlijke
overwegingen zijn candidaat in den steek
laat en een candidaat van socialistischen
Asbhey gevoelde het onmiddellijk,
maar baar lieftalligheid had hem be-
toove'd.
„01" riep zfl plotseling alt, op een
toon van hartelflke dankbaarheid. „U
la vi èl goed, dokter, waariyk heel goed.
Als a maar eens alles wist, als n eens
wist, wat hier pas gsbenrd ls, dan zon
u verbaasd zijn, moer dan verbaasd.
Eens znlt n het vernemen, en dan
zult n stellig zeggen, dat de waarheid
nog vreemder is dan een roman kan
zflu, dat aan dezen misdadigen aanslag
bnitengewone motieven ten grondslag
lagen. Zie 1* voegde zij er aan toe,
naar den gekwetsten man wflzend.
„Hfl ls gevallen als een slachtoffer
van zijn vflandon. Hun helsch complot
is In zooverre geslaagd. Maar zy zul-
len hun daad van dezen nacht be
talen en duur betalen ook
In haar zachte bruine oogen zag
Ashbey een toornige flikkering, die
hem duldelflk deed zien, hoe vastbe
raden zfl was. Zfl drukte haar lippen
vaBt opeen en tranen schoten in haar
oogen.
Plotseling, juist toen zfl haar on
wrikbaar besluit aan Ashbey had mee
gedeeld, bewoog zich het slachtoffer
even; Ashbey zag, dat hfl de oogen
had opgeslagen en zfln blik op de
jonge vrouw rustte.
„Ellen 1* fluisterde hfl op smsrtelfl-
ken toon, „Ellen, wjj zfln verraden 1
Pas op, paB op je zelf, red je, ze....
huize stemt, werkt de valsclie propaganda
der S.D.A.P. iu de hand.
Drie onzer candidaten behoeven geen
nadere aanbeveling.
Een reeks van jaren reeds hebben de
heeren
I. D. FRANSEN VAN DE PUTTE,
WALTER KAKEBEEKE,
JOHAN PILAAR
de belangen onzer gemeente in den Raad
gediend. Letwel: onzer gemeente. Dns
niet de belangen van een zekere klasse.
Wij, voor ons, prijzen hen gelukkig, dat
de sociaal-democraten zich tot een krach
tige bestrijding nezer candidateu geroe
pen achten. Want daarin juist ligt het
bewijs, dat zij geen partij-mannen in den
engen zin des woords zijn dat zij van
een klasse-belang niet willen weten, en
voor hen slechts één parool geldt het
belang der gemeente.
Hebben zij nimmer een fout begaan
Wanneer het huis voltooid is, ziet de
bouwmeester eerst, welke fouten het
werk zijner handen aankleven. Geen
menschelijk werk is volmaakt. En zoo
de sociaal-democraat beweert, dat hij, als
lid van den Raaid gekozen,volmaakt werk
zal leveren, lijdt hij of aan zelf-oversehat-
ting, of hij poogt, met slinksche streken,
de kiezers om den tuin te leiden.
Wat de drie aftredende vrijzinnige
leden in het belang der gemeente hebben
gedaan, pleit voor heil méér dan woorden
kunnen doen.Geen man van rechts,noch
een man van socialistischen huize, zal
hun werk kunnen verbeteren.
Daarom blijven wij hun getrouw.
Er zijn evenwel vie; zetels in den Raad
te bezetten. Wij prijzen „Vooruitgang"
gelukkig, dat zij
Dr. D. MOL
bereid heeft gevonden, een candidatuur
voor den Gemeenteraad te aanvaarden.
In vrijzinnige kringen is dr. Mol geen
onbekende, en, gelijk wij reeds eerder
schreven, zijn adviezen worden daar op
hoogen prijs gesteld. Wij kennen hem als
een man uit één stuk, die in den Raad een
kranig figuur zal maken. Maar. hij
heeft in ons gemeentelijk college nog
geen zitting gehad de daden spreken,
althans in dit opzicht, niet voor hem.
Het zij ons vergund en het is ons
een bij uitstek aangename taak dr.
Mol nader aan de kiezers voor te stellen.
Dr. Mol heeft zich meest op technisch
gebied bewogen, doch juist lil die rich
ting zou een nieuwe kracht zeker niet
overbodig zijn. Wel heeft de gemeente
daarvoor technische ambtenaren, doch
die zullen juist des te meer kans hebben,
hun voorstellen,vooral als die van ingrij
penden aard zijn, te zien verwezenlijkt,
als zij ijverig verdedigd worden in den
raad zelf.
willen je vermoorden 1"
En een oogenblik daarna, als ware
de in spanning, die hfl noodig had om
haar te waarschuwen, te veel voor
hom geweest, viel hfl weer terng in
zfln diepe bewusteloosheid.
De gebochelde sloop wederom de
kamer binnen en kwam bfl hen staan,
terwfll zfl zwflgend naar den bewuste-
loozen man koken.
„De lafaards!" riep hfl ten slotte
Hit. „Als lk hier geweest was, dan
zonden ze het wel gelaten hebben. Zfl
beweerden vrienden van hem te zfln,
en toch waren het zfln bitterste vij
anden. Maar nn zfl hun bedoelingen
verraden hebben, nu zullen wij waak
zaam zfln,miss Ellen, heel waakzaam 1"
„Zet het paard van den dokter op
Btal", beval zfl, zonder op de woorden
van den oude in te gaan. „Hfl zal
stellig wel hier willen blijven, tot de
arme Will weer bfl kennis is."
,Ik heb het al op de leege plaats
gezet," antwoordde hfl met een diepe
buiging, die hem nog belachelijker
maakte.
„Laat ons dan alleen en komt niet
terug, vóór ik je roep," zei ze, waarop
hfl nogmaals boog en snel wegging.
Zfl rakelde het vunr van houtblok
ken op den haard wat aan en vroeg
Ashbey toen, hoe lang hfl dacht, dat
de gewonde bewusteloos zon blijven.
Hfl kon haar daarop geen beslist
Nemen wij bijvoorbeeld de gemeente-
reiniging.
Overwogen zou kunnen worden, in
boeverre de vuil-verbranding, met voor
deel, ook ter bevordering van de open
bare gezondheid, voor kleinere gemeen
ten uitvoerbaar is of uitvoerbaar te maken
zou zijn. Nagegaan zou kunnen worden,
in hoeverre het afval-water onzer ge
meente, dat nu op hinderlijke wijze onze
grackteD verpest, op doel-treffende wijze
gereinigd zou kunnen worden. Een man
als dr. Mol zal daartoe de wegen weten
aan te wijzen.
Dan zou dr. Mol een nuttig lid der
gas-commissie kunnen zijn. Zeker zou bij
de vraag overwegen, of hel wei de meest
economischeweg is,met grootetransport
kosten bet ammoniak-water onzer gas
fabriek naar ver-afliggende plaatsen te
vervoeren, om het aldaar of direct te ge
bruiken, of in zwavelzuren ammoniak,
de bekende en zoo zeer gewaardeerde
meststof, te laten omzetten, terwijl juist
Zeeland zoovee! ammoniak gebruikt.
Nog een ander punt van buitengewoon
gewicht.
Wij zijn er van overtuigd, dat dr. Mol
zich bijzonder zal interesseeren voor bet
onderzoek rail levensmiddelenwaarvan
bewijzen aanwezig zijn. De plannen en
conclusies der commissie, welke binnen
kort benoemd zal worden en die ten doel
heeft, na te gaan, op welke wijze het toe
zicht op de keuring van levens- en genot
middelen in grootere en kleinereplaatsen
dient geregeld te worden, zullen zeker
zijn aandacht niet ontgaan en hem in
staat stellen te bevorderen, dat binnen
niet te langen tijd de levensmiddelen te
Goes ook aan een geregelde controle
worden onderworpen. De controle
op bet brood, welke onlangs veler be
langstelling bad, is daarvan slechts
een klein onderdeel.
Genoegdr. Mol zal een groote
aanwinst in onzen Raad zijn. Wie der
onzen zal niet gaarne voor hem in
bet vuur gaan
Wij kunnen er niet genoeg op aan
dringen, dat al onze vrienden hun
stem uitbrengen op de vier vrijzinnige
candidaten
(aftr.),
Zoo gij de vrijzinnige zaak, en daar
door het waarachtig belang onzer" ge
meente wilt dienen, dan ziet uw slem
biljet, als ge het hebt ingevuld, er
aldus uit
antwoord geven en zei, dat het beter
was, dat hfl voorshands bleef, zooals
hfl was.
„Maar zal hfl werkelflk genezen?"
„Daar twijfel lk niet aan, mits hfl
heel zorgvuldig verpleegd wordt,"
antwoordde Ashbey.
Ze zag, dat hfl nieuwsgierig keek
naar de vreemdsoortige instrumenten
op het tafeltje en Ashbey vond, dat
zU een oogenblik verward werd, toen
zfl' dit bemerkte. Ze werd bleek en
drukte de lippen vast op elkaar, waar-
schflnlflk van angst, dat de dokter
zou bemerken, wat voor dingen het
waren. Daarop leidde zfl behendig
zfln aandacht ervan af, door hem
uit te noodigen, naar een andere ka
mer te gaan.
„Ik weet zeker," zei ze, „dat u wel
iets wilt gebruiken na den langen rit
en na al het werk dat u gedaan hebt.
Kom in de eetkamer."
Daar Ashbey wel gaarne iets meer
wilde zien van het geheimzinnige huis,
volgde hfl haar door de gang naar een
kamer met laag plafond, waar in een
hoek een ouderwetiche klok plechtig
tikte. Ashbey merkte op, dat het raam
van dichte, Bterke tralieB voorzien was
en dat er geen licht was, behalve van
de houtblokken op den haard. Op de
tafel stonden verscheidene vuile bor
den, resten van vruchten en een oude
kriBtallen karaf, half met port gevuld.
In het midden stond eeu groote zll-
Blaas
A.
Brants
K.
Bruel
de Die
J.
Bonner
Fransen van
de Putte
1. D.
Kakebeeke
Mol
dr. B.
Pilaar
J,
Plazier
J.
Pols
M.
Vienings
J. W.
Maakt dus bet 6de, 7de, 8ste en
9de bokje zwart, en ge hebt de beste
keuze gedaan.
Nu in sommige kringen stemming
wordt gemaakt tegen de candidatuur
van den heer Joh. Pilaar, in verband
met het bekende voorstel van het be
stuur der Breede Watering, en men
zich niet ontziet, daarvan of zeer on
juiste of schroomlijk overdreven voor
stellingen te geven, meenen wij goed
te doen, de kwestie, welke zooveel
stof heeft opgejaagd, hier eens even
nader uiteen te zetten.
In de vergadering van Ingelanden
van „de Breede Watering bewesten
Ierseke" van den 11 April 1912 werd
door den heer Pilaar de wenschelijk-
heid uitgesproken, om de gebouwde
eigendommen niet slechts naar de grond-
oppervlakte, doch ook naar de waarde
der opstallen in een deel der polder-
lasten te doen bijdragen en verzocht
hij het Bestuur, zijn denkbeeld te
overwegen en een onderzoek te willen
instellen naar de waarde van de ge
bouwen in bet Waterschap, naar de
belastbare opbrengst volgens de ka
dastrale leggers, daar hem die kadastrale
opbrengst een basis voor de heffing
toescheen.
veren kandelaber, maar de kaarsen
erop waren nit. Aan bet hoofd van
de tafel zag Ashbey in het onzekere
licht van het haardvuur, dat er op
het damasten tafellaken een vlek was
van bflna een voet in het vierkant.
Zfl zag, dat hfl er naar keek en zei
„Pablo, die bochel, heeft een glas
port omgegooid. Hfl is zoo onhandig 1»
Ashbey zei er niets op terug, maar
een oogenblik later richtte hfl het,
terwfll hfl het glas wfln dronk, dat
ifl hem had ingeschonken, zóó in, dat
hfl bfl de vlek op het tafelkleed kwam
en die toevallig met zfln vinger aan
raakte.
Ze kleefde. Ashbey bracht onge
merkt zfln hand aan zfln neus en rook.
Het wafl bloed
Was er ook in dat vertrek een
treurspel afgespeeld en nog wel, terwfll
de gasten aaD tafel zaten?
„Excuseer me een oogenblik," zei
Elleu, en ging even naar balten, om
met don dwerg te spreken. Terwfll zfl
weg was, nam Ashbey de afschuwe
lijke vlek wat nauwkeuriger op en
zag, dat er ook bloed was op het oude
karpet, tot de deur toe.
Het scheen hem, dat een der aan-
zlitenden plotseling neergeslagen was
en tosn naar da deur was gewankeld
of misschien gedragen.
Dit verlaten huis verborg Btellig
hoel wat geheimzinnigs.
(Wordt vervolgd).
