N°. 62 1915 Zaterdag 29 Mei 102de jaargang. Bij dit do. behoort een Warrige Draden, Un uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond uitgezonderd op feestdagen. Prgs per kwartaal, in Goes f buiten Goes, franco f ï,S» Afzonderlijke nommeri S cent. unending ven ad verten, tl 9ia op Maandag:, Woensdag en VRIJDAG vóór 13 uren, De prgB der gewone advertentiSn is van 1-5 regels 50 et., elke regel meer 10 ot. Bg directe opgaaf van driemaal paatslng derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal beroksnd. Geboorte-, huwelgk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 1—10 regels s I,— bereksno Bewlsürmmers 5' een: Xeletoounnmimer 88. Directeur G. W. van Babnbvbld. Uitgave va» de Nutml. VesEootHchaji ,Getstke Courant". Hoofdredauteur W, J. c. van Santin „Wij weten niet, of het op liet oogenblik wenschelijk is, om ons aan <le woorden van den Minister van Bui tenlandsche Zaken te houden, het ge zantschap bij het Vaticaan te herstellen. Blijkt zulks te zijn in het belang des lands, wij zouden de regeering schoon gelijk geveu. Aan haar dus, dit belang aan te toonen." Zoo schreven wij in ons artikel „(iezantschap bij het Vaticaan" in het nr. van 1S Mei j.l. Op dit oogenblik lijkt ons in den toestand allerminst wijziging gekomen. Wij kunnen nog steeds volstaan met de mededeeling van den Minister-president in de Tweede Ka mer-zitting van 19 Mei 1914, dat, naai zij n overtuiging, //de zaak, waarom het hier gaat, ernstig zou worden geschaad, indien het onderzoek van het wetsont werp werd uitgesteld5'. (Haudelingen der Tweede Kamer 19141915,II pug. 1421). Met deu dag wordt de agitatie tegen eeu tijdelijk gezantschap bij deu Paus echter grooter. tu verschillende plaatsen des lands belegt men protest-vergade- ringeu, waarin het wetsontwerp wordt genoemd /s»een slag in het aangezicht der reformatie", „in strijd met de Grondwet", „eeu beleediging van het Kuis van Oranje, dat nimmer het hoofd voor Itome heeft gebogen", „een smade lijke gang naar Oanossa", „een knieval voor den Paus". Wij doen slechts een greephet zou ous geeuerlei moeite kosten, het geciteerde met tientallen van kracht-termen aan te vullen. Alleen vinde nog vermelding, dat dr. .1. P. Oanuegieter, hervormd predikant te Middelburg, ten opzichte van het Vati caan een vergelijking met de duikbooten trok iu het gezantschap zag hij de periscoop van de duikboot. Modern is de vergelijking wel. Doch dit is ook de eenige - lof, welken wij haar kimnen toezwaaien. Nv willen wij eerlijk bekennen, dat wij de felle agitatie tegen het wetsont werp niet begrijpen. Wenscht men daar door invloed uit te oefeueu op de slem van een aantal Kamerleden, als zij straks de voordracht te beoordeelen krijgen Zoo dit werkelijk de bedoeling is en wij meenen zulks te mogen aannemen dan streeft meu ziju doel voorbij argumenten kunnen overtuigen, holle frazen doen dit nimmer. De heele beweging trouwens gaat van een oujuisten gedachtengang uit. Dr. Cannegieter moge zeggen, dat met 39 Efc li ilLetqjN Sehtttz school' de tafel weg, bakte en raakte eeu veer op dea vloer. Een spleet vericheen, die steeds grooter werd, tot er een ladder zichtbaar werd. Zjj gingen naar beneden en kwamen in een drogen kei >er, door electri icho lampen verlicht. Zeven mannen zaten om een tafeltje In den veraten hoek. Hon gesprak staakte, toen de ande.en verschenen, en Kobe.-t'a ondervrager liet SehO z an hem 3taan en voegde zich by hen. Fletcher wilde hem vol gen, maar Scbü'.z hield hem tegen. .Wacht even,* halsterde hg. ,Men zal ons roepen.' Wie is hg vroeg Bobert, wgzende op de lange militaire gestalte. ,Noem hem kapitein X,* antwoordde Schfltz zacht. „Hg wil hier niet bekend zijn.' .Maar hoe is hg in de kamer ge komen f' vroeg Bobert. .Ik heb hem niet in het restaurant gezien.' „Het is heter, dat ja niet te veel vragen doet, mgn waarde," zei hij. De man, dien Fletcher kapitein X moest noemen, keerde zich nn om en wenkte hem. „Ik heb dezen man, Msx Koch, aan genomen als lid van de eerste afdeeling van den koloersbond," kondigde hg aan. .Msx Koch, luister oplettend, en je zal begrgpon, welke verantwoorde lijkheid Je op je hebt genomen." Er was een oogenblik stilte. Bobert gevoelde groote neiging tot laeben. liet wetsontwerp een hlijwni/ gezant schap wordt bedoeld, eeu grond voor deze bewering bestaat niet. Onze regeering is er van overtuigd, dat de werkzaamheid des Pausen voor het herstel van deu vrede haar volle aan dacht verdient, dat van hem eeu groote invloed knn uitgaan. Slaagt de Paus in zijn pogingen niet, dan zal hein dit allerminst als een blaam mogen worden aangerekend. Eu ligt het niet tevens voor de hand, dat van zijn bemoeiingen meer kracht zal uitgaan, zoo hij daarbij wordt gesteund door de vertegenwoor digers van neutrale mogendheden Men zoekt hier politiek, waar absoluut geen politiek bestaat. Tevens blijkt, dat de verdraagzaamheid van sommige protestanten nog even veel te wensehea overlaat als in 1853. Nu heet het, dat de regeeriug den Godsvrede verstoort. Op ergerlijke wijze zelfs. Maar zij, die zoo redeneeren, hebben van hot begrip Godsvrede wel een zeer eigenaardige opvatting. Zij willen hem toegepast zien, als het in eigen kraam te pas komt, met andere woorden er dus een egoïstisch gebruik van maken. En begrijpen niet, dat zij juist, bij een dergelijke opvatting, aller eerst den Godsvrede verstoren. Beseffen bovendien de heeren, die op protest-vergaderingen het woord voeren, niel, dat zij de zaak van het protestantisme schade doen Want als het protestantisme reeds ten ondergang gedoemd moet zijn, door een tijdelijk gezantschap bij het Vaticaan in te stellen, heeft het dan wel voldoenden wortpl onder ons volk geschoten Deze vraag moeten de heeren zich eens in alle kalmte voorleggen. Beweringen, als zon onze regeei'ing door het wetsvoorstel het Huis van Oranje beleedigen, dat nimmer het hoofd voor Rome heeft gebogen en het Nederlandsohe volk dwingen tot een knieval voor den Paus, gaan wij zonder meer voorbij. Xe zijn al te dwaas. Wij voor ons hebben voldoende ge loof in de levenskracht van het pro testantisme, dat het niet geschaad zal worden hij het herstel vaneen lijdelijk ge zantschap bij het Vaticaan. Op dat pro testantisme wordt door de regeering geenerlei aanslag gedaanhet ligt allerminst in haar bedoeling. Ware het anders, zij zouden ous legen haar moeten kanten. Eu wanneer men dan zegt, dat, ondanks den Godsvrede, de bestrijding van de roomsch-katholieke leer een eisch des lijds is, kunnen wij antwoorden gaat gerust uw gang een tijdelijk herstel van het gezantschap bij den Paus maakt dat allerminst onmogelijk. Maar zorgt er dan ook De heele zaak kwam hem als een klacht voor. De mannen daar aan de tafel hadden een zeer vreedzaam voor komen, een paar er van knikten Bobert vriendelijk toe. Een heel dik man wenkte hem, voor hem te komen staan „Max Koch,* zei hg, „luister naar my. Je bent een geboren Dnitscher. Is er in je hart nog liefde voor het vaderland „Altgdl* antwoordde Bobert vol vnnr. „Je hebt zoo lang in Amerika ge woond, dat een paar woorden tor uit legging noodig mogen zyn. In de laatBts jaren hebben alle wars patri otten esa groote en akelige waarheid moeten erkennen. Ons land wordt be dreigd door een rnstelooze en onver moeide vijandschap. Overal hebben wU den invloed daarvan ondervonden, altijd zjjn de plannen van onzen waak- zamen en onbarmhartigen vgand ge dwarsboomd. Wy kunnen ons hot komende gevaar niet langer ontvein zen. Engeland la ODZe gezworen vg- and. Er is slechts een ding mogeiyk," ging hl] langzaam voort. „Het is oor log t Die moet spoedig komen 1 Wg begrgpen, dat de mogendheid, die des eersten slag toebrengt, zleh het succes zal verzekeren. Daarom moet Dnl'.seh- land dat doen, al was het alleen m var tor zelfverdediging. Msx Koeh, er zlin In dit land 290 000 jangdlge landge - nooten van ons, die hebben gediend en kannen schieten. Zallen die nu werkeloos biy ven Neen 1 W(| zijn aan hot we-k geweest Ha delsbodienden, winkeliers, kelners en kappers, allen hebben han aangewezen taak. De voor, goed te ouderschoiden Wij herhalen, wat we in ons artikel van 18 Mei j.l. schreven de vrijzin nigen kannen eert afwachtende houding aannemen. Is het horstel in het belang des lands, dan zullen zij er vóór stem men. Blijkt het niet. m het landsbelang te zijn, dan is ook v- nzelfsprekend hun bonding aangewezen Naar het belang van het land, en daarnaar allédn, zullen zij hun stem bepaler. Doch dit kunnen wij wel bij voorbaat verzekerende agitatie van dr. Cannegieter, ds Krop, <ls. Lieftinck, tnr. Tideman e tutti quanti zal hen niet intimidèeren. De kwestie dient volkomen nuchter te worden be zien en de agitatie dier heeren gaat volkomen langs de zaak heen. Buitenland De strijd In en buiten Europa. Een nias te verdedigen handeling goed te praten is geen gemakkelijk werk. Dat heeft de Itallaansche minister van bnltenlandsche zaken, Sonnino, dezer dagen terdege ondervonden. Niet alleen moest toch aan Ooatan- ryk een oorlogsverklaring worden toegezonden, waarin op redelgke gron den werd aangetoond, waarom Italië thans het oogenblik gekomen achtte, om, ter wille van de Oostenrgksoh- Servlsohs kwestie, zyn oade bonage- nooten den oorlog te verklaren, maar ook by de regseringen van alle cen trale staten moeBt een dergelijke ver klaring Italle's goed recht ten duide lijkste in het licht stellen. Van dit goed recht zijn wy, cokna de officie»;e Itsllasnsche verklaring, alles behalve overtuigd. Het Is een feit, dat het bondgenoot schap tnesohon Dt.'nchland, Oostenrijk oc Italië aan de laatste mogendheid rechten en verplichtingen oplegde, waarvan slechts weinigen iets bekend Is geweest, daar hier, bjj het slniten der overeenkomst, weer de zonder linge geheimhouding betracht is, waar door het volk van de gewichtigste staatsovereenkomsten onkundig bleef en deze Blschts bg weinige diploma tieke personen bekend waren. Thans, nu er geen reden meer is, de bepalingen van het verdrag zorg vuldig geheim te houden, is o a. bekend geworden, dat overeengeko men was, dat, wanneer door een van de verbonden staten tydeiyk of duur zaam gedeelten van het Balkan- schiereiland werden bezet, hg ver plicht was, met da andere staten over een te komen, welke vergoeding bun daarvoor zon worden to-gewesen. Toen dus Oosterryk aan Servië den oorlog verklaarde, had Italië het recht, van zgn bondgenoot, als vergoeding voor mogelijke annexatie op don Bal kan, ander grondgebied in mil te forten, welke deze groote stad be schermen, mogen van buitenaf on neembaar zijn, maar van binnen wel, dat is een andere zaak. Lnlsterl Ds juiste plaats, waar wg zullen aan vallen, Is aangewezen, en plannen van elk fort, dat de Theems bestrijkt, zijn in onze handen. Hat signaal zal zgn het bezoek der Engelsche vloot te Kiel! Drie dagen tevoren zal je com pagnie en alle mogolitka bijzonder heden je worden aangewezen. Je zal roemryk deelnemen in den komenden etryd I Ik drink met je, Max Koeh, en metn, myn vrienden,op dion dag I' Hij dronk zgn glas leeg en allen volgden zijn voorbeeld. Ook Bobert werd een beker rynwyn overhandigd en ht) ledigde dien snel. „Is het geoorloofd, een vraag te doen vroeg by. „Zeker,* antwoordde kapitein X, „zoolang het niet de bijzonderheden van onze plannen betreft. Die gaan je niet aan. Je hebt Bleohts te ge hoorzamen „Ik was benieuwd,* zei Bobert, „naar Frackrgks hondlng." Kapitein X draalde aan zyn blonden knevel. „Je hebt je niet met de politiek te bemoeien,* zei b|j. „Maar nu je die vraag hebt gedaan, zal ik ze beant woorden. Wy hebben ons de neutrali teit van En getands nieuwen bondge noot verzekerd.* Robert's dikke vriend overhandigde hem een papier. „Ziehier,* zei hy, ,de bon voor je geweer eu je kaart van lidmaatschap. Sehtt zl* 8sbt z knikte on nam Fletcher bjj verlangen. Italië heeft dan ook de onderhan delingen daarover met Oostenrijk on middellijk na de oorlogsvreklaring aan Servië geopend en wanneer een overeenkomst betreffende aistaDd van Oostanrgkseh grondgebied toen tot stand ware gekomen, dan was er geen reden, aan de handelwijze van Italië het verraderlijk karakter toe te ken nen, dat zy nn ongetwgfeld draagt. Thans willen wg nagaan waaruit dat karakter meer dan ooit is ge bleken. Oostenryk ioeh heeft als antwoord op de Itallaansche aanspraken op ver goeding van grondgebied meegedeeld, dat deze niet kon worden toegekend, daar Oostenryk wel afstraffing van Servië, maar geenszins annexatie van eenlg gebied op den Balkan beoogde, waardoor das Itallë's eischen om ver goeding la grondgebied waardeloos werden. Da Itallaansche regeering, welke blykbaar in die dagen nog niet zoo onder den invloed der Triple Entente stond als thans, biliykte dit antwoord en zag van verdere aanspraken af, tot ln December de besprekingen op nieuw op den voorgrond werden go- drongen. Dat was op het oogenblik, toen, door de tegenslagen in de Karpathen, de str{d voor Oostenrijk er zeer beden kelijk begon nit te zien. Italië herinnerde zich toen eerst weer zgn vermeende rechten en be dreigde zyn bondgenoot op een voor dezeu zeer ongunstig oogenblik. Getntgt dat allerminst van eenige ridderiykheid, alt alles blgkt, dat Italië, dat zich in den Driebond niet meer thnls voelde, en wiens sympa thieën voor de mogendheden der Entante, dank zij ook een door dezen onder het volk handig gevoerde propaganda, met den dag grooter werden, zich langzaam staar zeker voorbereidde, zyn oude bondgenootec in don rug aan ts vallen. En dat werkeiyk de Oostenrgksch- Servtsche kwestie, die nu tot een oorlogsverklaring geleid heeft, Italië, vóór het door de Entente-mogend- heden bewerkt werd, niet bijzonder gewichtig scheen, bewijst wel een artikel, in Sept. j.l. in het officieel» Itallaansche orgaan van het dep. van Oorlog verschenen, waarin geconsta teerd werd, dat, iniien Italië thans Oostenryk—Hongaryo aanviel, de Ita llaansche regeering een boevenstreek zon begaan en tegenover de wereld geschiedenis zelfmoord zon plegen Dit vreos voor Frankrijk in den Driebond gedreven, heeft Italië, ook toen het van Frac ache zijde niet3 meer te dachten had, telkens weer cr in toegestemd, het verdrag te ver nieuwen. Dit Is, ook van Dnltsch—Oosten- rgksohe zyde, waar men de verande ring in de Itallaansche sympathieën den arm. Ean oogenblik later ging by de drie treden at naar het restaurant, dat nn by na verlaten was. XXI. Den volgenden morgen om half elf belde Robert aan do woning van z|jn neef en vroeg naar hem. Het was een uitstekend bewys voor Robert's ver anderd uiterlijk, dat de bediende, dien by z{jn hoela leven had gekend, weigerde hem toe te laten. „Sir John is op het pant alt te gaan,' zei hy. „H|j heeft het vanmorgen te drnk, om iemand te ontvangen.* „Hg heeft mg hier besteld," drong Bobert aan. „ik gi niet weg, zonder hem te hebben gezien." Hg wilde hem voorbggaan, maar do man greep ham bg den kraag. Toen ging een dear open en John kwam te voorsohgn. „Wat is er te doen, Muscly vroeg hy scherp, „Die man hier wilde binnendringen, meneer. Hy zegt dat a hem besteld hebt.* John trok zgn handschoenen aan en nam Bobert even op. „Dat moet een vergissing zijn. Ik ben zeker, dat ik je nooit eerder heb gezien I' „Ik zou n gaarne even willen spra ken, meneer," zei Bobert, „ik zal n niet langer dan twee minuten op houden' John ging terng naar zgn zitkamer. Bobert volgde hom en nam de vrg- held, do denr achter zich te slniten. Toen nam hy zijn hoed at, richtte zleh ln zgn volle lengte op en liet zgn bnltonlandseb accent varen. „Ken ja mg niet, John?' vroeg hg. kende on toch tot handhaving van het verbond besloot, zeker een ern stige font geweest. Van Italiaanscbe zgde komt hst onwaardige echter niteluitend op den voorgrond, want vandaar Is tot nn toe steeds do schgn aangenomen, alsof Italië in alla opzichton zgn rechten en verplichtingen tegenover hot ver bond zon handhaven. Zgn rechten heeft het zonder twgfel doen gelden, to»n het kort geleden, onder bescherming van Dnitechlaud en Oostenryk, doch tegen beider wil, Trlpolitanië veroverde en eveneens, toon het Oostanrgi, er in deed toe stemmen, tgdeos :len Balkanoorlog geen positief voordeel op den Balkan te behalen, waardoor Italle's eigen toekomst daar niet werd geschaad. Nn, overgehaald door da mogend heden der Entente, loopt Italië openlgk naar den vgand over en naarmate mser en meer bekend wordt, hoe het baslnlt daartoe reeds langen tgd geleden genomen moet zijn, kau men veilig aannemen, dat Italië met zgn oorlogverklarlng slechts gewacht heeft totdat het geheel voor den strgd ge reed zon zgn Het aftreden van het ministerie Sslandra en bet onmogeiyk biykan van de vorming van een nieuw kabinot waren slechts komedie- vertooningen, welke den schgn moes ten wekken, alsof Italië tegen zgn zin tot een rampspoedigen oorlog werd gedwongen. Minister Salandra erkende zelf in de Kamer, dat de Italiaansehe diplo matie de Dnitsche te slim af was geweest. Prins von Billow werd naar Borne gezonden om aanbiedingen te doen, tenGnde te voorkomen, dat Italië zleh zon afscheiden. Dit aldus Salandra maakte het tot taak van onzen minister van bnltenlandBche zaken, om kg Von Btt'ov de hoop, dat wg onzijdig zonden blgven, levendig te honden. Want gedurende de onderhandelingen kre gen wg tgd om ons gereed temaken voor den oorlog, wat wg vroeger niet waren. Hierdoor komt o.i. Italië's onwaar dige aanval ln een nog ongunstiger daglicht. Terwijl het verbond met Dnitsch land ea Oostenrgk van volle kracht was, hoeft Italië in de Oostenrgksch- Servlseha kwestie gaan reden tot oorlogsverklaring gezien en het heeft niet op het inwilligen van omnogelgke eischsu om vergoeding -afgedrongen, voor het zleh ln stilte voldoende op een aanval tegen zgn eigen bondge- nooten had voorbereid. Inmiddels ls de gezant van den Dnltsohen bondgenoot, die ln volle vertrouwen met Italië onderhandelde en trachtte diens begeerigheid in deze gevaarvolle oogenbll ken door gebledsafstand te stillen, openlgk om den tnln geleiden heeft Italië gedaan, Deze schrok op het gelnid van Ro bert's stem en deed haastig een stap naar hem toe. „God in den h'tnel, het is Bobert I* rlop h'j uit. „Mijn vermomming la blgkbaar nog boter, dan ik had gehoopt," zei deze lachend. John schudde hem de hand. Het deed Bobert goed, te zien, dat ar op zgn galaat niets dan blglschap te lezen was. „Kerel, ik bsn he tl big 1 Wat heb je mg laten schrikken I In 's homais naam, spreek 1 Ik moot weten, of ik wakker ben.* „Je bent klaar wakker,* zei Robert, „even zeker als ik nog leef. Wat staat zwart je g >ed 1 Dat is zeker voor mij „Ja. Hoe konden de couranten zich toch zoo vergissen?" „Bet is hno schuld niet. De man, die in de Bocky Mountains vermoord werd, rela is onder mlin naam en met mgn koffers. Maar ik was het zelf niet, zie je." „Dat is tooh heel vreemd," zei John, geheel in do war. „De mannen, die hem doodden, dachten, dat zg mg hadden vermoord," antwoordde Robert. „Het is een lang verhaal, John. Ik ben hier gekomen, om ja er wat van te vertollen. Heb ja t«d „Natnnrlgk 1* antwoordde hg en ging naar de telefoon. Robert hie'd hem tegen. „Geen woord hiervan aan iemanl anders, John," zei hg. „Zelfs niet aan Muscly'. Hg knikte en trok zgn ovetjasnit. Wordf vervolgd

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1915 | | pagina 1