N°. 51 1915.
Zaterdag 1 Mei
102de jaargang.
Bij dit no. behoort een
Bijvoegsel.
Warrige Draden,
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en'Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prjs per kwartaal, in Goes f 0,15, buiten Goes, franco !,H,
Afsondorlijke nommers 8 cent.
inzending van adveitentldn op Maandag, Woensdag
en VRIJDAG vóór 13 uren.
Telefoonnummer 33. Directeur G! W. tam Babhbviu». Ditgave vaa de Naaml.
De prQs der gewone advertentiSn is van 1-5 regels 50 ct., elke regel meer 10 et.
BS directe opgaaf van driemaal paatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweiyk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels k 1,— berekend
Bewfcnununsri S,«ant;
VeuHootsciiap .Gosscke Couraut". Hoofdredacteur W, 3. 6. tam Saftin.
liOI'.SCHI'
COURANT.
Prinses Juliana.
Vandaag viert prinses Juliana haar
zesden verjaardag. Uiterlijk feest-betoon
blijft achterwegevoor de derde maal
thans, dat één der leden van het Ko
ninklijk Huis zijn geboortedag herdenkt.
Van hoogerhand is het verlangen daar
toe geuit. En het komt volkomen
overeen met het ietwat zwaartillend
karakter van den Nederlander, zich in
deze ernstige tijden van elk feest-betoon
te onthouden. Reden tot juichen bestaat
er niet, nn een zoo groot deel van
Europa in vuur en vlam staat. De
menschheid maakt een tijd van beproe
ving door en het leed, dat allerwege
ten hemel schreit, heeft zij zich zelve
berokkend. En deze wetenschap doet
het feest-lied verstommen, ook in een
land als het onze, dat voor de gruwelen
van den oorlog tot heden gelnkkiglijk
bleef gespaard.
Maar dit alles behoeft geen reden
te zijn, onze goede wenschen op dezen
dag te onthouden. Het Nederlandsche
volk leeft mede met zijn Koninklijk
Huis, het is er aan verknocht. Oranje
en Nederland, hoevele eeuwen zijn
zij al niet één geweestDe geschie
denis gewaagt van dagen van voor- en
tegenspoed er was duisternis en licht,
vreugde en droefenis. Maar wat ook
gegeven werd, ten goede-of ten kwade,
de band tussehen Nederland en Oranje
werd steeds hechter. Moet niet een
ieder deze woorden onderschrijven, die
in gedachten uaar den SOsten April
1909 terugkeert
Voorspoedig is prinses Juliana opge
groeid onder de voorbeeldige leiding
eener moeder als onze Koningin. En
al is aan de viering van Juliana's
geboortedag eik uiterlijk feest-betoon
vreemd, ten Paleize zullen er twee
zijn, die vol liefde dezen mijlpaal in
het zich ontwikkelend jonge leven
herdenken en het volk van Nederland
zendt in stilte zijn beste wenschen uit
naar het Koninklijk gezin. Het Konings
kind groeie op tot een vrouw, die haar
Koninklijke moeder in alles wil even
aren. En wat er over haar beschikt
moge wezen, in vreugde en leed kan
zij op het Nederlandsche volk, op haar
volk, bouwen.
Wij zijn er van overtuigd, dat bij
duizenden en tienduizenden de wensch
leeft, dat de volgende viering van een
geboortedag in het Koninklijk Huis
wederom met uiterlijk feestbetoon ge
paard moge gaan. Kan dit op den
Sisten Augustus a.s. geschieden, dan
wordt er dubbel feest gevierd in den
lande, want dan zal er vrede zijn. Kan
beter wensch tot uiting worden ge
bracht
as FEUILLETON.
Kobert boog en noodigds Jane sit
voor e8n wandeling op het dak. Bfl
hot weggaan hoorde hy Fourcombe's
koele, maar boeze atom zeggen:
.Waarde mevrouw, vindt u die in
vitatie voorzichtig
Kobert en Jano gingen naar de
andere z$ds van het dek. Jane zweeg
oenige minuten. Toen wendde zij zich
tot Fletcher met den ouden glimlach
op haar lippen den glimlach, dia
hem alt(jd botooverd en geërgerd
tevens had.
,lk ben dus zonder het te wlUen
uw bondgenoote geworden," zei ze.
,Op welke wijze vroeg Kobert.
,Ik vermoed," ging 2ü' voort, .dat
een uitnoodlging naar Baston nood
zakelijk was voor uw plannen, niet
waar
„Ik had heel dntdeljke redenen om
dat te hopen," glimlachte Fletcher.
Zy stak haar arm door den zijnen
en boog zich naar hem toe.
„Ach," fluisterde z(j, ,ik wou, dat
het de eenige redeu was 1"
Kobert drukte haar arm, maar zei
niotB. Plotseling fluisterde ze hem in
't oor:
,Hob, hou je heel veel van mij
Laat ons dan, ais wij te New-Fork
landen, er samen vandoor gaan. Wy
Dat 30 April nog zeer dikwijls voor
Koningshuis en volk moge terugkeeren,
doch nimmermeer onder omstandig
heden als de huidige
Brood-gewicht.
Er is van verschillende zijde op aan
gedrongen, dat de gemeente een ver
ordening op het gewicht van het brood
zal vaststellen en aan de naleving dier
verordening streng de hand houden.
Het is bij herhaling verkondigd brood,
dat 1 K.G. dient te wegen en voor die
hoeveelheid wordt verkocht, haalt het
gewicht niet. Wij hebben in de rubriek
„Stadsnieuws" van ons vorig nummer
daarvan een frappant staaltje mede
gedeeld het betrof een bakker uit den
Polder, die brood, dék in onze gemeente,
verkoopt, dat niet voldoet aan het
gewicht.
Door de Gezondheidscommissie werd
bij herhaling den laatsten tijd heb
ben wij er niet meer van gehoord
een onderzoek naar de melk ingesteld
en de bevindingen van dat onderzoek
werden, in het belang van het publiek,
officieel door het gemeente-bestuur in
ons blad medegedeeld. Wij zijn de
eersten, om te verklaren, dat dit onder
zoek niet altoos een volkomen juiste
en billijke analyse van de melk kon
wezen. Maar ontkend kan niet worden,
dat het geschiedde in het publiek
belang.
Waarom niet ook gezorgd, dat ten
opzichte van het brood de algemeene
belangen nauwgezet worden behartigd
Buitengewone tijds-omstandigheden
eischen buitengewone maatregelen en
het zal toch niet zoo moeilijk wezen,
een verordening, als door velen ge-
wenscht, in het leven te roepen. Niet
slechts is het publiek daarbij gebaat.
Ook, en in belangrijke mate, geldt dit
voor de bakkers-patroons, die het ver
beneden zich achten, hun afnemers te
dupeeren. Decreteert de Raad, dat
brood van één K.G. ook één K.G. moet
wegen en dit te onderzoeken is toch
waarlijk maar een kleinigheid dan
zal ook niet langer van buiten Goes
brood kunnen worden ingevoerd, dat
niet aan het gewicht voldoet. De
namen der bakkers, die de verordening
overtreden, zouden gepubliceerd kunnen
worden, terwijl bij recidive krassere
maatregelen te treffen zijn.
Wanneer het gemeente-bestuur niet
met zulk een verordening wenscht te
komen, waarom neemt men uit den
Raad dan niet bet initiatief daartoe
Hier valt inderdaad nuttig werk te
verrichten.
Buitenland.
De airljd In en bulten Europa.
Zonder een sttrk en welbewapend
kannen naar Mexico gaan en verder 1
Daar zyn mooie landstreken, die ik
alt(jd heb verlangd te zien. Laten we
voor een jaar ot twee of langer ver-
dwynen. Ik zal je niet vervelenO,
dat beloof ik je. We kunnen maar
ééns leven. Laten we daar niet mee
apelen. Rob, wil je?"
Haar stem was zacht, maar harts
tochtelijk. Toen Kobert haar in zjjn
armen sloot, verzette zy zich niet en
liet zieh zonder tegenstand kassen.
,0, Rob, al het andere is niets
waard I Zeg, dat je wilt. Antwoord
me, RobO, antwoord me toch,"
smeekte zy. ,Laat my niet denken,
dat je weigisrt."
.Lieveling'," fluisterde hy, haar vas
ter aan z(jn borst drakkend, „het zoa
een paradijs zflu 1 Bens zullen wfj dat
doen. Maar In je hart weet je heel
goed, dat jo mij niet meer zoudt lief
hebben, als ik eer en plicht vergat
zelfs om jou 1"
.Het is ja taak niet," pleitte zy.
,Zeg, wat je west, en laat het aan
anderen over. Je bent te eerlijk, om
voor spion te spelen. Je zal niet slagen,
en het zal ja je leven kosten."
,Ik zal wél slagen," antwoordde
Kobert vast, ,en rnjn leven is In Gods
hand. Heb vertrouwen In my, Jane.
Ik zweer, dat lk myn plicht zal doen
en leven om alles te verwezen
lijken."
ZJ schudde droevig het hoofd.
„Er sljn anderen, die konden doen,
wat jy doet. Maar voor my is er
landingsleger, een leger zoo groot,
dat het de machtige Turksche troepen
welke gereed staan, het lederen dnlm
gronde te betwisten, weerstaan kan,
een leger zoo goed bewapend, dat bet
in staat is, de forten van de landzydo
te overvallen en in bezit te nemen,
zal de aetie tegen de Dardanellen
waarschijnlijk een mislukking voor de
geallieerden biyken.
Zoo schreven wy in ons overzicht
van 23 Maart jl. en de latere gebeur
tenissen hebben de juistheid daarvan
ongetwyfeld in het lieht gesteld.
De actie tegen de Dardanellen, zoo
grootscheeps opgezet en met zooveel
ophef aangekondigd, is op niets nlt-
geloop en en heeft, lnstede het beoogde
doel te bereiken en eenige weifelende
nentrale staten tot aansluiting by de
mogendheden der Bntente over te
halen, tot een algemeen wantrouwen
en een positiever verklaring van onzij
digheid van alle neutrale Balkanstaten
geleld.
De eerste aetle tegen de Dardanellen
was een groote fout, welke den geal
lieerden duur te staan Is gekomen.
We hebben vroeger al eens uiteen
gezet, waarom wy niet geloofden, dat
het van Engelsehe en Fransche zydo
by deze eerste poging zou biyven.
Na de eerBie mislukking was het
voor alles noodz&keiyk, de zaak op
nieuw en krachtiger dan te voren aan
te vatten en tot een goed einde te
brengen, wilde men niet, in binnen-
en buitenland, het verwijt hoor en, dat
de schepen van de groote Europeoeche
mogendheden voor de forten van het
kleine Turkije den Bteven mcesten
wenden en wilde men eenige kans
hebben, door het party kiezen van
weifelende neutrale stateD, voldoende
hulp te krygen om den s'.ryd met
Duitsehland en Oostenryk tot een
bevredigend einde te brengen.
Inderdaad wordt de poging tot for
ceering dor Dardanellen thans opnieuw
beproefd en, door schade en sehande
wfis geworden, wordt zy thans aan
gevat op een wyze, welke vij wat meer
kansen op succes biedt dan vroeger.
Voor alles is een sterk landingsleger
byeen gebracht en in de dagen, welke
thans achter ons liggen, zyn krachtige
pogingen gedaan, groote troepen
massa's op het schiereiland Gallipoll
en op den Azlatischen oever aan land
te zetten.
Dit werk sehynt gemakkeiyker dan
het in werkeiykheld is. Want wel kan
het vaar der oorlogsschepen deze po
ging krachtig steunen, maar ook het
5e Turksche leger heeft ruim een
maand tyd gehad, zich op de landing
vau de troepen der geallieerden voor
te bereiden en men kan er zeker van
zyn, dat de Turken, onder de uitste
kende leiding van Duitsehe officieren,
het den vyand niet gemskkeljk zullen
maken, landwaarts op te rakken.
In West- en Oost Europa heeft de
loopgraven-oorlog reeds geleerd, dat
een betrekkeiyk geringe troepenmacht,
mits goed ingegraven, door epn veel
talryker vyand niet te verdry ven la.
En voor nog do geallieerden pogln.
niemand anders op de wereld."
„Je zal niemand anders noodig
hebben," verklaarde hy. .MQataekis
maar heel eenvoudig. Je weet, dat ik
Lord Durham in Londen een bezoek
heb gebraeht."
„En
„Hy wilde me niet gelooven. Waar
om ook Myn verhaal klonk vreemd
genoeg en ik had geen bewijzen. Ik
behoef alleen een paar van die losse
draden te verzamelen, om er Iets tast
baars van te maken en hsm het resul
taat te toonen, en myn taak 1b gedaan."
.Meen je," vroeg zy bedaard, ,dat
men je zal toestaan, dat te doen
„Ik moet mün best doen," ant
woordde hy. ,Het is onvermydelijk.
Er znllen zeker meer Woodky's zyn.
Zy mogen my hinderen, maar tk ge
loof toch, dal ik oirdciyk zal slagen.
Fn ik beloof je, liefste, dat ik dan met
de geheele zaak zal ophouden."
„Ik kan je dus niet overhaleD,"
fluisterde zy. ,Je schijnt my niet te
mogen behooren. By mannen is er
altyd iets, dat in de eerste plaats
komt," vervolgde zy droevig. „De
vronw alleen begrypt, wat lietde is,
en stelt ze boven alles. Dat kan een
man niet doen."
.NeeD," antwoordde hy zacht, „dat
kan een man niet doen."
zy keerde zich om en ze gingen
zwygend terug.
„Je bent toch niet boos op my,
Jane?" vroeg Fletcher bezorgd.
„Neen, dat niet," antwoordde zy.
gen kannen aanwenden, een sterk
front van Turksche troepen te door
breken, moeten zü er in geslaagd zijn,
voldoende manschappen, onder dek
king van het scheepsgeschut, aan land
te brengen.
Reeds dit levert, binnen het bereik
der Turksche kanonnen, buitengewoon
groote moeilijkheden op en de tele
grammen, welke de laatste dagen van
belde zyden over da landingspogingen
gepubliceerd werden, zyn in alle op
zichten teganstrydig.
Uit Londen bereikte ons de tyding,
dat sterke troepenmachten op het
strand van Gallipoll zyn samengetrok
ken en dat de landing van het leger,
ook by Koem Kaleh, en daopmarsch
aan beide zyden der Dardanellen,voort
duren. De Franschen zouden daarby
reeds 500 Turken gevangen gemaakt
hebben.
Daarentegen spreken de telegram
men nlt Konstantinopel van een terug
dringen der landingstroepen, waarvan
een deel in alleryi weer naar da
schepen moest vlnchten. De vyande-
ïyke troepen, welke by Koem Kaleh
geland waren, zonden zelfs met een
verlies van 400 dooden en 200 ge
vangenen naar do kust teruggedreven
zyn. Een telegram van den bevel
hebber van het 5e Turksche leger,
generaal Liman von Sanders, san den
Tnrksehen minister van oorlog, meid-
de, dat het centrum en de rechter
vleugel van den vyand geheel ver
slagen zyn en de hoop bestaat,
dat ook do linkervleugel verslagen
zal worden, By Kaba Tope en de
Zuidkust van Gallipoll wordt de
vyand telkens weer teruggeslagen
evenals by Koem Kalah, waar hy dita
machinegeweren in Turkrche banden
zou hebben achtergelaten.
Wil het landingsleger succes heb
ben, dan moet het, na geland te zyn,
voldoende sterk blijken om den druk
der Turken te weerstaan en, waar de
bewageiyke batterijen op de hellende
kusten der Dardanellen reeds van zoo
groote beteekenis bleken, zullen zy
ongetwyfeld ook don opmarseh der
geallieerden zoo krachtig mogoiy'k
belemmeren.
Evenwel, voor de geallieerden is
een demonstratie voor Constantinopel
op het oogenblik van zoo groote
waarde, dat verwacht mag worden,
dat zü de poging tot foreeering der
Dardanellen ditmaal niet zullen op
geven, voor zy door te groot verlies
aan soldaten en schepen daartoe ge
dwongen mochten worden.
Er is de Isatrte dagen een heitigen
«tryd gevoerd over het al of niet ge
oorloofde van het gebruik maken ven
verstikkende of verdoovenda gssBen,
door een der strydesdo partijoo.
De meest verschillends verhalen
hebben de ronde gedaan. Eerst werd
medegedeeld, dat gebruik werd ge
maakt van projectielen, die by het
ontpit ffen verstikkende gassen zouden
ontwikkelen, daarna, dat de gassen
niet door bommen warden verspreid,
maar dat een soort damp door onbe-
„Je hebt natuuriyk geiyk. Ik ben al
leen dwaas geweest. Het was onmoge-
ïyk; maar lk kan nn da vragen ven
myn stiefmoeder niet verdragen. Zeg
maar, dat ik later kom!"
Robert speelde later kaart met me
vrouw Von Werderfolo als partner.
Foureomba behandelde hem zeer koel.
Ze speelden slechts een pooaja en
toen maakte mevrouw Von Werderfela
er een eind aan. Z5 vroeg om Robert's
geleide, en zei Fourcombe uiterst
koel goeden nacht.
„Ik hoop, dat n goed hebt begrepen,
meneer Fletcher," zei ze, toen hy aan
de deur afscheid van haar nam, „dat
ik u te Easton verwacht U zult odb
niet teleurstellen, nietwaar?"
„Daar ls niet de minste kans op,
mevrouw," antwoordde hy. „Ik heb
de beste redenen, waarom lk wensch
te komen."
Zy glimlachte bemoedigend.
„Mag ik raden vroeg zy.
„Ik geloof," antwoordde hy, „dat
het duideiyk genoeg is. Mag ik u
overigens een vraag doen?" ging hy
voort.
„Zeker," antwoordde zy.
„Uw vriend, meneer Fourcombe,
sehynt uw uitnoodlging niet goed te
keuren. Ik hoop, dat lk u geen on
aangenaamheden heb bezorgd
Mevrouw Von WerderIels deed wat
verlegen en zei zachter:
„Nu u er over spreekt, meneer
Fletcher, zal lk U in myn vertrouwen
nemen. Meneer Fourcombe sobSnt
kende middelen uit de Duitsche loop
graven werd gedreven.
Thans deelt de Matin mede, dat het
niet een verstikkend, maar een slaap
wekkend middel geldt en dat dn
Dnltschers, na het gebrnlk daarvan,
zouden toesnellen om de slapers af te
maken.
Uit al deze tegenstrydige berichten
biykt wel, dat men het over de
samenstelling van het gas oneens is
en uit do latere modedeellng, dat de
geallieerden door een eenvoudig hulp
middel er in slaagden, van de uit
werking der gassen geen schadeiyke
gevolgen te ondervinden, mag vast
gesteld werden, dat do gassen niet
vergiftig zyn.
Zonder nu de tendentieuze bewe
ring van de Matin over te nemen, dat
de Duttochsrs het er op toegelegd
hebben, slapende vyandec onschade
lijk te maken, een meaning zoo mons
terachtig dan dat wy ze niet dan
na dsugdeiyke bewyzen als de onze
zouden willen verkondigen, kan dus
vrywel als vaststaande worden aan
genomen, dat de gassen ten doel heb
ben, de vijandelijke loopgraven te
ontruimen om den Duitschen opmarseh
daardoor mogeiyk te maken.
Nu Is van Fransche en Engelsehe
zyde heftig tegen hot geoorloofde van
het gebruik van aan dergeiyk stryd-
mlddel geprotestoert en wy zyn het
volkomen eens met ben, die bet be
treuren, dat van dergelijke middelen
in den tegen woord Igen oorlog gebruik
wordt gemaakt.
Evenwel willen wy er tegelykertyd
op wijzen, dat het produceeren en
verspreiden van gassen op do wyze
als thans geschied is, een Fransehe
uitvinding ls, waarvan de ontdekker
nog niet zoo heel lang geleden in
Frsnkryk als een der meest verdienste-
ïyke mannen werd geeerd en tevens,
dat in den Zuid-Afrlkaanschen Boeren
oorlog do Engelschen een rnim ge
bruik hebben gemaakt van zgn. stink
bommen, welke een verstikkende lucht
onder de gelederen der Boeren ver
spreidden.
Het is ook bier weer, zooals telkons
in dezen oorlog, do pot, welke den
ketel diens zwartheid verwyt.
En al keuren wy van beide zpden
het gebruik van dergeiyk strydmid-
dcles af, toch komt de vraag by ons
op is het werkeiyk zooveel verschrik-
keiyker en onmonseheiyker, wanneer
do bezetting vs.n een loopgraaf eens
niet door nlt fikaar barstende en
alles verminkende projectielen wordt
uitgemoord, maar verdreven wordt
door gassen, welke beter dsn de ka
nonnen op zeker oogenblik den vyand
in het bezit van mardijk bereikbare
strategische punten kunnen brengen t
A la guerre comma ii Ja guerre.
Als de meest onmenseheiyke slachtin
gen door lood en Btaal en de toepas
sing van het prikkeldraad ais geoor
loofd zyn toegestaan, knr.nen wy het
gebrnlk van zware gassen om den
tegenstander nlt zekere stellingen te
verdryven onmogelijk alB In byzon-
dere mate onmenseheiyk qualiflceeren.
myn stiefdochter het hof te willen
maken. Om moor dan een reden
wensch ik dat niet aan te moedigen.
Hoewel Fonroombe iemand ls, voor
wienik veel eerbied en aohiing koester,
zou hy onmogelijk zfln als pretendent
naar Jana's hand. Hy moet dat ook
wel inzien, als h(j er ernstig over
nadenkt; maar hy is zeer verwend
en heeft my vsnavond buitengewoon
geërgerd. Ik houd er niet van, dat
myn gaBten mijn nltnoodigingon cri-
tiseeren. Wy mogen dus op u reke
nen te Easton, meneer Fleieher
„Zeker," antwoordde daze met na
druk. Zy ging do trap af en Robert
zag haar na. Toen hy zich wilde
omkeeren, voelde hj, dat lomand zyn
arm aanraakte. Hot was Fonroombe.
„PardoD, meneer Fletcher," zei hy,
„maar als u niets byzorders te doen
hebt, wilt u my dan een oogenblik
nw gezelschap schenken f'
„Met genoegen," antwoordde deze.
Fcureombo ging hem voor naar
de rook sul on. Zü gingen in een hoekje
zitten en Foureomba legde een goed-
gevulden sigarettenkoker cp de tafel
en wenkte den hofmeester.
„Wat wilt u gebruiken?" vroeg hy.
Fletcher nam een whisky met soda
en stak een sigaret op.
„Meneer Fletcher," begon Four
combe, ,ik wil u iets toevertrouwen.
U bent een Brit en boewei lk niet de
eer heb, een landgenoot van u te zyn,
waardeer ik uw volk ten zeerste."
Wordt vervolgd).
