N°. 44 1915.
Donderdag 15 April
102de jaargang.
De Goesclie Courant voor
onze soldaten.
2T FEUILLETON-,
Warrige Dradesa,
Da uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en'Vrijdagavond
Uitgezonderd op feestdagen.
Prfli per kwartaal, in Goes f ®j?5c balten Goes, franco f litS,
Afzonderlijke nommers 8 cent.
nzenulng van advertentian op Maandag, Woensdag
en VRIJDAG vóór 13 uren.
De prfls der gewone advortentiSn is van 1-6 regels 50 et., elke regel meer lOet.
BB directe opgaaf van driemaal paatsing derxelfde advertentie wordt
de prys slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweigk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels 1 f 1,— bereke nd
ücw|«nommers E,.«ent
Telefoonnummer 98. Bireete«r"G W. vak Babnbvbld. Uitgave van de Naaml. Venaootsekap „Gseseha CourantHoofdredacteur W. J. e. vak Sakhh,
Bil hot bedrag van f 5,Is tot nn
Ingekomen
Pr. v. d. P. te Goes f 2,50
J. P. B. te 's Gravenpolder 1,—
N. N. te Goes 0,50
~ïA,-
De ontbrekende zes gulden hopen
we in den loop dezer week nog to
ontvangen.
DE DIRECTIE.
Socialt /ilichten.
Gelijk iedere gemeeute, hoe klein
ook, heeft ook de onze haar werke-
loozen-kwestie. Een hoogst ernstige
kwestie, welke zeker goed onder de
oogen dient te worden gezien.
Men herinnert zich, hoe kort geleden
in den Raad, naar aanleiding van een
ingekomen adres, het punt tot oprich
ting ran een werkeloosheids-fonds is
besproken geworden. De Raad heeft er,
na een zeer vluchtige bespreking, af
wijzend op beschikt. Men hoorde de
toezegging van Burgemeester en Wet
houders, dat de werkeloozeu zooveel
mogelijk zouden worden gesteund, en
dat men dien steun gelijkelijk aan ge-
organiseerdeu en uiet-georganiseerden
weuschte te verleenen. Men hoorde en
nam er genoegen mede.
Nu zijn wij ook de overtuiging toe
gedaan, op grond van persoonlijk on
derzoek en persoonlijke ervaringen, dat
in Goes de stichting van een werke
loosheids-fonds overbodig mag worden
geacht. Wie arbeiden wil, vindt arbeid.
En al zullen een stuk of wat onte
vredenheids-zaaiers, wier betoog de
waarde eener bespreking allerminst
loont, anders willen beweren, de
feiten, over jaren, hebben uitgewezen,
dat men eerder gebrek aan werkkrach
ten heeft dan een te veel. De abnormale
tijds-omstandigheden van nu mogen
vanzelfsprekend niet als maatstaf wor
den genomen.
Maar toch was de wijze, waarop
Burgemeester en Wethouders de op
richting van een werkeloosheids-fonds
van de hand meenden te moeten wijzen,
in e'tu opzicht verre van gelukkig.
Immersde vraag werd geponeerd, of
voor een gemeente als Goes de be-
noodigde gelden voor een dergelijk
fonds zouden zijn op te brengen zonder
belasting-verhooging.
Met dat spook van belasting-ver
hooging moest men niet altoos en altoos
weer de goê-gemeente pogen te ver
schrikken. Als er doeltreffende maat
regelen dienen genomen te worden,
dan mag de overweging, of daardoor
de Hoofdelijke Omslag zou moeten
„Dan scheiden zfeh onze wegen",
zei ze zacht. ,0, n weet niet, wat u
gedaan hebt
„Ik weet het maar al te goed. Maar
dat wo elkander niet meer zullen
terugzien, ik wil het niet gelooven.
Da wereld, waarop we leven, is be-
trekkeljk zoo klein*.
„Juist. En omdat ze zoo klein fs,
zullen de mannen, die Reggie Perth
hebben achtervolgd, u er niet op dul
den. Ik zou niet zoo tot u Bprr.ken,
als ik niet wiBt, aan welke gevaren
u van nu af aan bent bloot gesteld.'
„Ik tel ze ook niet gering", zei
Fletcher. „Maar ik vertrouw, dat Ik
zo zal overwinnen".
„Dat dacht Perth ook en nu
ze wees naar boven, waar de doode
lag uitgestrekt. „Toch moet ik unog
eenmaal spreken. Morgen*.
En vóör Fletcher iets kon zeggen
of vragen, was zj verdwenen.
De man, van wien Fletcher zeker
wist, dat h(j zou komen Woodley
kwam den volgenden dag eerBt laat
in den middag. Robert liet hem zeggen,
dat hf) het druk had, maar, zooais hg
verwachtte, drong do bozoeker er op
aan, toegelaten te worden. Fletcher
ontving hem In de bibliotheek.
worden verhoogd, niet in aanmerking
komen. Het sociaal belang gaat vóór
alles. En trouwenswij zijn waarlijk
de eenigen niet, die de overtuiging zijn
toegedaan, dat de Hoofdelijke Omslag
in onze gemeente hóé] wat meer zou
opbrengen, indien men hem hief, zooals
hij geheven dient te worden. De in
komens van arbeiders en kleine mid
denstanders behoeft men waarlijk daar
voor niet aan een nader onderzoek te
onderwerpenwie het fameuze boekje
voor den „Hoofdelijke Omslag" raad
pleegt, zal zonder de minste moeite
tientallen van burgers kunnen aanwij
zen, die te laag zijn aangeslagen.
Wij willen echter maar zeggen ook
zonder belasting-verhooging zou men
tot zeer bevredigende resultaten kunnen
komen, om sociale maatregelen door te
zetten. Daarover zullen wij te zijner
tijd wel eens een woordje zeggen.
Geconstateerd zij nu alleen, dat wij
voor een gemeente als Goes de instel
ling van een werkeloosheids-fonds niet
noodig achten, wijl in normale omstan
digheden werkeloosheid hier niet voor
komt, tenzij door de schuld van be
trokkenen.
Maar nu zijn de tijden abnormaal,
en daarmede dienen Burgemeester en
Wethouders, daarmede dient de Raad
wel terdege rekening te houden. Van
daar dan ook de motie, kort geleden
door de •vrijzinnige kiesvereeniging
„Vooruitgang" aangenomen en aan den
Raad toegezonden, dat ten spoedigste
middelen beraamd dienden te worden,
om te voorkomen, dat velen, die nimmer
tot armoede zijn vervallen, thans hun
moreele waardigheid zouden verliezen
en tot het gilde van armlastigen zij
het dan ook tijdelijk gaan behooren.
Men heeft in Goes iets aan werk
verschaffing gedaan, doch, naar onze
overtuiging, niet voldoende. De schuld
daarvan mag echter in geenen deele in
haar volle zwaarte op Burgemeester en
Wethouders rusten. Er is tegenwerking
geweesttegenwerking, waarover bin
nen zeer korten tijd, naar wij ver
namen, niet meer geklaagd zal behoeven
te worden.
Komt in voldoende mate en tegen
voldoende belooning de werkverschaf
fing, waarnaar verlangend wordt uit
gezien, dan zal aan de motie, door de
vrijzinnige kiesvereeniging „Vooruit
gang" aanvaard, geen verder gevolg
gegeven behoevsn te worden. Het aantal
werkeloozeu in onze gemeente loopt
tegen de vijftigeen klein aantal,
doch voor Goes te groot. En nu kan
men werken met uitkeeringen, met toe
slagen of wat ook, hij, die weet,
loon te ontvangen voor het werk, dat
hij verricht heeft, is heel wat geluk
kiger, dan degene, die een uitkeering
moet ontvangen, zonder daarvoor iets
„Onze vriend is dus gestorven,*
mompelde hy. „Het is heel treurig
inderdaad heal treurig."
„Meneer Woodley," zei Robert, „u
bent bier niet gekomen, om sympathie
te betuigen met den man, dien n met
uw consorten hebt opgejaagd als een
stuk wild eu tep slotte in den dood
gedreven. Don mg al de vragen, dia
u wenicfct te doen, zag alles wat n
noodzakelijk acht. Maar maak er een
eind aan, zoodat wfj ckaar niet be
hoeven terug te zien."
„Ik hoop, meneer Fletcher,* zei hy
zacht, „dat de weusch, dien u daar
uit, vervuld mag worden Ik zelf heb
altyd uw tuseclienkomst in deze kwes
tie zeer betreurd."
„Zoo," antwoordde Robert kortaf.
„Ik zie niet in, hoe ik anders had
kunnen handelen, dan ik deed. Maar
lk heb er nu genoeg van. Ik wessch
niet onbeleefd te zijn, maar als u
binnen een kwartier klaar kon zijn
met uw vragen, zou u me een groot
genoegen doen."
„Uitstekend, meneer Fletcher. In de
eerste plaats danheeft er een lijk
schouwing plaats
„Noen. Dokter Brown vindt het niet
noodig, en ik moet bekennen, dat ik
ook niet iüzie. wat er b5 gewonnen
kan worden. en uw vrienden zfln
wellicht verantwoordeigk voor zijn
dood, ik weet het niet, maar ik ben
er zeker van, dat w(j den waren
schuldige toch niet zouden bereiken*.
Woodley haalde zijn schouders
llchteiyk op.
te hebben gepraesteerd. Eu daarom
legde, naar onze ineening, de motie
van „Vooruitgang" zoo terecht den
nadruk op de „moreele waardigheid."
Op het oogenblik, maar gelukkig
voor slechts korten tijd, staat de werk
verschaffing stil en doet men het met
uitkeeringen of toeslagen. Voor dat
doel heeft men -en lijst bij de burgerij
doen circuleereneen lijst, welke ons
allerminst sympathiek is. Het schijnt,
dat het Koninklijk Nationaal Steun
comité aan Goes geen bijdrage wil
verleenen, als niet eerst de burgers
hebben getoond, wat zij voor hun wer-
keloozen over hebben. Een zeer vreemde
houding. Het comité noemt zich
„nationaal"; het heeft ook uit Goes
bijdragen ontvangen en geaccepteerd.
Moet men nu eerst wederom met een
bedel-lijst loopen, om iets te kunnen
krijgen De opvatting van het Ko
ninklijk Nationaal Steuncomité is waar
lijk zeer bijzonder.
Wij zouden evenwel willen vragen
is dat gebedel langs de huizen noodig
Beseffen Burgemeester en Wethouders,
beseft de Raad niet, dat de gemeente
allereerst een sociale taak heeft te
vervullen Wij weten wel er is een
boeman, die belasting-verhooging heet.
De belasting in onze gemeente is
meermalen verhoogd en het gaat er
niet minder slecht om. Zon men er
dan voor mogen terugschrikken
gesteld, dat het noodig is, wat wij
zoo maar niet gelooven als het
geldt een zaak van werkverschaffing
voer te staan, welke inderdaad een
vrijzinnige, een democratische is Men
zij karig, waar het uitgaven betreft,
welke niet strikt noodig zijn. Het
tegenovergestelde dient echter het ge
val te wezen, waar men aan een
sociale roeping kan beantwoorden.
Als dan ook onze Raad zich door
zijn sociale roeping laat leiden, zal bij
misschien een enkel conservatief tegen
zich in het harnas jagen, doch daar
tegenover aanspraak kunnen maken op
den steun en medewerking van allen,
die, gelukkig, ook op het terrein van
gemeente-bemoeiing frisschere ideeën
zijn toegedaan. En als men onze
meening vraagt, dan aarzelen wij niet
te zeggen, dat men met de laatsten
allereerst rekening heeft te houden.
Buitenland.
De strijd In en bulten Europa.
Dat de Ralkanvolkeren tot nu toe
san den strijd geen aandeel genomes
hebben, ls blijkbaar een groote mls-
rokeclng voor de geallieerden gsweest.
Men meondo eerst de kleine staatjes
op den Balkan niet noodig te hebben,
om don Dultsehen adelaar te kortwie
ken, de krijgsmacht van Engeland,
„Heel verstandig van u, maneer
Fletcher", zei hg. „Ik kom nu tot een
belangrgker vraag. Heeft onze vriend,
eer hg stierf, u de hallucinatlas mede
gedeeld, waaraan hfj leed Be t u
z-ijn erfgenaam?"
„Neen," antwoordde Fletcher. „Ik
geloof, dat hy het van plan was,
maar zgn dood trad te plotseling in.
Alles, wat ik van hem vernam, was
z$n naam en hat adres van zijn zaak
waarnemers'.
Er.thesrsehta een korte stilte. Met
volmaakte kalmte doorstond Robert
den onderzoekenden blik van zpn
bezoeker.
„Ik wensch u van harte geluk, ma
neer Fletcher", zei bfj elndeiyk. „Ds
modedeeliagen van Reginald Perth
zouden een slechten Invloed op uw
vorder leven hebben gehad. Ik erken
openhartig, dat lk naar zju dood
verlangde, omdat er in heel Europa
gisteren geen gevaarlijker man leefde
,dan do zoogenaamde Reginald Perth".
„Hg is nu dood," zal Robert, ,en
lk weet, dat zRn loven treurig was."
„Ik zou hem gaarne even zien,*
stelde Woodley voor.
„Het spgt me, maar dat isonmoge-
l(jk. De verpleegsters zgn nu bezig io
de kamer en buitendien moeten de
dóóden tenminste met rust worden
gelaten door hun vflacden. Ik heb zlln
zaakwaarnemer bericht gezonden. Nu
moet lk u groeten, meneer Woodley
Hfj stond langzaam op.
„U bent wel wat haastig, meneer
Fletcher," zei hy, „maar lk neem hot
Frankrijk en Rusland, door troepen
uit Afrika en Amerika versterkt, was
Immers zoo groot, dat een opmarseh
naar Bertgn slechts een kwestie van
enkele weken zon zyn.
Voornamelijk Engeland heeft het
luide over de geheeie wereld verkon
digd, dat nu de dagen van afrekening
waren gekomen en dat de fcondge-
nooteu, die er nimmer zoo goed voor
stonden als thans, de wapenen niet
zouden neerleggen, voor Dnitschlacd
militair en economisch vernietigd zou
zgn.
Evenwel, meer dan 250 lange dagen
is thans gestreden, het succes van
de geallieerden Is 29ker niet grooter
dan dat der centraul Europecsche
mogendheden geweest en van den
intocht in Berlijn is noch van het
Westen, noch van het Oosten uit iets
gekomen.
Zoo goed als geen vijandelijke
troepen bevinden zich nog op Dultsch
gebied en muurvast liggen de leger
machten in dubbele rjjen langs reus
achtige fronten In West en Oost
tegenover elkander.
Maanden lang is van beide zijden
getracht, den ijzeren muur te door
breken. maar de grootste dapperheid
en opoffarin». van duizenden menschen-
levens korden slechts hier en daar in
het grillige front een kleine, onba.
tcekeuende wijziging brengen. Van
voortrukken van een van beide par
tyen was geen sprake en hoewel er,
voernamjigk van de zijde der gealli
eerden, op gewezen is, dat eerst het
voorjaar diende afgewacht te worden,
mag er met recht aan worden getwy-
feld, of een gunstiger jaurge'.gde aan
een der zijden da mogelijkheid tot een
succesvolle doorbraak zal openen.
De huidige stellingen «gn door aller
lei hulpmiddelen zoo onneembaar ge
maakt, dat een stormloop daarop
meestal tot bloedvergieten ïonder
eenlg succes leidt.
Aao de West- en Oostzijde van het
rijk heeft hot Duttscha leger van Noord
naar Zuid twee loopgraven-lijnen
getrokken en den vijand hst „tot hier
toe en niet verder" toe geroepen.
Zwaar is de strijd, voornameiyk
voor Dultschland, dat niet alleen aan
twee zydea van het eigen land front
maakt, maar bovenalen den zwak
keren Oostenrykschon bondgenoot
steeds weer met nieuwe hulptroepen
moet ondersteunen. Meer dan een
half doz?jn Dultsche legercorpsen staan
naast do OostenrSkera op de Gelicl-
sche grenzen. Trouwens, het is ook
in Dnitscblands eigen belang, de Bus
een uit Hongarije te keeren, daar
Oostenrgk-Qongarye als strategische
basis voor een Inval ln Dultschland
voor de Bussen van groote betceke-
nls is.
Na Budapest en Weeaen bezet te
hebben, zouden zy krachtiger dan tot
nu toe het Dniische rijk kannen aan
vullen, daar de Oostenrykscha grens
van Dultschland veel minder verdedig
baar ls dan de Fransche en Russische.
Nu er nog steeds geen verandering
U niet kwalijk. Wilt u misschien zeg
gen, wanneer de begrafenis plaats
heeft?"
„Dat weet ik zelf nog niet," ant
woordde Robert. „Ik wacht de komst
van den zaakwaarnemer af
„Ik zou hem gaarne hebben gezien,"
zei hy, „en den zaakwaarnemer ook."
„D*a moot n een andere gelegen
heid zien te vinden. Voor de vrienden
van Perth wil ik graag inachikkeiyk
zyn. Zijn vijanden kan lk echter niet
spoedig genoeg zien vertrokken."
Er bleef Woodley niets anders over
dan heen te gaan. Robert was big,
eenlge oogenblikken alleen te zyn.
Z8 volgende bezoeker was een heel
ander persoon, een blond, bloscud
mannetje, met innemende, beleefde
manieren en in rou-v gekleed. Hij
stelde zich voor als Fnlton van de
firma Fulton en Marlow, zaakwaar
nemers, en sprak over het telegram,
dat Fletcher hem dien morgen had
gezonden.
„Mag lk weten", vroeg hy na de
eerste begroeting, „of het u bekend
ls, dat Reginald Perth maar een aan
genomen naam was van den over
ledene
„Hy heeft mij kort voor zijn dood
ln zyn vertrouwen genomen", ant
woordde Fletcher.
„Ik heb hier", ging bij voort, „Lord
Reginald's testament en beschikkin
gen over zyn begrafeDis. Ik vermoed,
dat u liever hebt, dat lk daarvoor
zorg
„Zeker".
komt en een ultpmtingsoorlog niet
alleen van den overwonnene, maar
ook van den overwinnaar offers zou
vergen, welke niet in verhouding
staan tot de resultaten, welke, met
het volhouden van den strgd, bereikt
kannen worden, ziet men voorname
lijk van do zyde der geallieerden
naar meerdere hulptroepen uit.
De poging tot forceering der Dar-
d ai, ellen hadden dan ook, zooals wQ
reeds vroeger meedeelden, voor een
groot deel ten dool, de weifelende
neutrale Balkar.staten, alsmede Italië,
tot partgkiezou aan de zyde der gealli
eerden over te halen, een doel, dat
hoofdzakeiyk door den tegenslag, wel
ke de geallieerden voor do DardsnelleH
ondervonden, niet bereikt werd.
Er zyn trouwens nog meer redenen,
welke de Balkanstaten genoopt heb
ben, oazjdig te biyven. Wg zullen zo
in een onzor volgende overzichten
eens n: der beschouwen.
Van het oorlogsterrein zelf zijn de
berichten schaars. Tusschen Maas en
Moezel is na de hevige gevechten der
laatste dagen biykbsar weer een
reactie Ingetreden. De Franschen be
stsden hun tgd om zich ln de door
hen genomen stellingen duchtig te
versterken. By Pont A Mousson en ln
do omgeving van St. Mihiel duren de
gevechten voort.
in de Karpathen hebban de Oosten-
rykers weer nieuwe Dultsche verster
kingen ontvangen, waardoor het hun
gelukte, den Russen wec-r eonige
strategische punten te octrnkken.
Het voortdrlDgen der Rassen in de
dalen van de Ondawa en Laborcza
heeft men evenwel niet kunnen be
letten.
In de West Karpathen zgn de Oos-
tenryksche troepen met militairen uit
het Dsijester- en Frulhgebied versterkt.
Behalve ln de streak ten W. van
den Uzsok-pas zij e da Russen ln de
Karpathen overal defensief. Van den
Uzsok-pas naar het Oosten komt de
frontlinie steeds verder van de Kar-
pathenpassen te liggen, waardoor de
OoBtenrykers, als zij over voldoende
troepen beschikken, in staat gesteld
worden tot een tegenoffensief, dat de
verbindingen van den aanvaller be
dreigt.
De hoogte 992, een strategisch
waardevolle hoogte tnsscben Tucbolka
en Kosciowa, waarom gornimen tyd
hardnekkig werd gestreden, is thans
in handen van de verbondenen.
Hier volgen nog eenlge telegrammen
uit het oorlogsgebied.
Parijs. In Belglt, tusschen Olse en
Aisne en in Champagne zijn artillerie-
gevechten geleverd.
De Dnitschers zgn ten Noorden van
Albert overgegaan tot een aanval op
de Franscbe loopgraven by enln het
botch van Thiepvsl op belde oevers
van de Encre. De Dnitschers zgn
teruggeslagen na een gevocht van
man tegen man. Zelfs gedurende den
nacht is de Btryd uiterst hevig geweest.
In Argonne hebben de Franschen
„Lord Reginald wensehte in alle
stilte te worden begraven op het
kerkhof, het dichtst by de plaats, waar
hy stierf", zei de zaakwaarnemer.
„Dat zal toch zoo wel kunnen worden
geregeld
„Zonder bezwaar. De geesteigke
wacht op n, ik zal u by hom brengen."
In de vestibule ontmoetten z(j Lady
Canterbury. Zg was een roudig in het
zwart gekleed en droeg een grooten
bos witte rozen. Fletcher stelde Fulton
aan den predikant voor en haastte
zich terug naar haar.
„U wilt hem zeker graag zien
vroeg Robert.
Zy knikte, en hy bracht haar naar
boven. Fletcher opende de deur en
liet ze toen alleen
Toen hy in do vestibule terug kwam,
zag hg op de stoep een hond zitten,
die hem met zijn zwarte oogjes strak
en vyandig aanstaarde. Het was het
Japanecho patryshonojeNagasaki, Een
bekende stem riep hem, en toen Robert
buiten kwam, vond hg de meesteres
van den hond in het rjjtuig van Lady
Canterbury.
Zy begroette Fletcher met een fiauw,
eigenaardig glimlachje.
„Ik zal nitstappen", zei ze. „Ik moet
U Iets zeggen."
Robert hielp haar uit hetrytulg. ZJ
ging voort naar het terran. Nagasaki
volgde hon op eenigen afstand met
gebogen kop en neerslachtig voorko
men. Toen zy bleven staan, ging hy
zitten en zag Fletcher aan.
Wordt vervolgd.)