N°. 24 1915,
Donderdag 25 Februari
102
de
i FEUILLETON-
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en'Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagon.
?rg« per kwartaal, in Goes f O,IS, baltau Goes, franco f I.KS.
Afzonderlijke nommerz B cent.
Snsandlug van advert, entten op Maandag, Woensdag
en VRIJDAG vóór ia uren.
COURANT.
De pi'S» der gewone advertentienis van 1-5 regels 50 ct., elke regel meer 10 et.
Bg directe opgaaf van driemaal paatsiug deraelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweigk- en doodsberichten en de, daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen wordoa van 1—10 regelt i f 1,— berekend
Sewlennntmeri 5 gent!
Telefoonnummer SS, Bireetenr G. W. van Babneveld. Uitgave va* de Kasml.Veismootselwp ..Gueseha Goeraat". Hoofdredactsur W. J. O, vak Sahtbh
lu ons land hebben de sociaal
democraten schier altoos in kolonisatie
een afkenrenswaardigen vorm van im
perialisme gezien en het aantal van
hen, die beide begrippen dooreen has
pelen, verwarren, is verbijsterend groot.
Maar in de praktijk hebben de voor
mannen meermalen bewezen, dat kolo
niaal bezit een factor is, waarmede
rekening gehouden worden moetwat
zou bijvoorbeeld een land als het onze
beteekenen, wanneer bet zijn koloniën
miste P En nu weten wij wel, dat de
ultra-orthodoxe socialisten een andere
meening zijn toegedaan en in koloniaal
bezit niets anders zien dan een uit
vloeisel der burgerlijke, imperialistische
politiek, doch de sociaal-democraat, die
op den bodem der werkelijkheid wensebt
te staan, zal er anders over denken,
en bet eens zijn met dr. Ludwig
Quessel, die in de Socialistisch Monats-
ktfte van 27 Maart 1913 de stelling
verdedigde, aat er imperialisme bestaat
èn imperialisme, en .bet voor de socia
listen niet aangaat, alles over één kam
te scheren.
Ten onzent hebben wij het den
laatsten tijd kunnen opmerken, dat de
sociaal-democraten aan het bezit onzer
koloniën zich meer gelegen laten liggen,
dan zij in openbare bijeenkomsten wel
doen uitkomen. Over bet algemeen
en dit is inderdaad een groote fout
bekommert de Nederlander zich niet
zeer om de koloniën, en vermoedelijk
is deze gematigde onverschilligheid ook
hem bijgebleven, die de politieke evolu
ties heeft doorgemaakt, welke tot het
socialist-worden leidden. Te aangenamer
stemt het, zoo men ook van die zijde
meerdere belangstelling in, meerdere
waardeering van koloniaal bezit mag
constateeren.
In zijn, ook door ons besproken,
rede „Sociaal-democratie en Nationalis
me," uitgesproken voor de Amsterdam-
scbe studenten-vereeniging voor Sociale
Lezingen, wees de beer Vliegen er op,
dat de zaak nu eenmaal zóó staatde
landen hebben koloniën en bet is
onmogelijk, ze los te laten, wijl 3an
een ander land ze dadelijk inrekent.
Heel verheffend is deze bewijsvoering
niet, maar wie met den socialistiscben
redeneerings-vorm eenigszins op de
hoogte is, beseft, dat bier geen af
keuring wordt uitgesproken over kolo-
niseereu, veeleer een goedkeuring. Wan
neer men iets niet wil loslaten, wijl
onmiddellijk een ander bet zou inreke
nen, bewijst men lu.ee cl arum, op het
bezit prijs te stellen.
Positiever liet mr. Troelstra zich uit.
De leider der S. D. A. P. in Neder
land heeft zich, gelijk den lezer bekend
kan wezen, laten interviewen door een
correspondent van de Manchester Gvar-
Warrige Drade/i.
i.
Wannear Robert Fletcher in Londen
kwam, was bfl gewend, sUn intrek in
het Oranlnm-ha-.el ts nemen. Zijn
financierde toestanden veroorloofden
het hem, dikwijls een uitstapje naar
do stad te maken, welke terecht den
trots van lederen Brit uitmaakthg
was onafhankelijk, rijk en had
niets om handen, tenz{j men het ba-
oefenen van voetbal en cricket zon
willen beschouwen als een bezigheid,
welke, maatschappelijk gesproken,
daarop aanspraak maken mag. Velen
noemden Bobby Fleteher een niets
doener, eeu lanterfanter en het liet
hem koud. HIJ begreep drommels goed,
wolk aandeel do jalouz-te In deze
kwalificatie had.
Door zijn vele uitstapjes ns,ar do
hoofstad van het Briteche rijk, welke
afwisselend een week, hóógetens veer
tien dagen dnurden, was hij in hot
Uranium-hfiiel een bekende gast ge
worden, die een schreefje vóór had,
wijl hij ruime fooien placht te geven.
Deze omstandigheid waarborgde hem
het gebruik vaa dezelfde kamer, op
da tweede verdieping van het hotel
gelegen.
Tot zijn ontevredenheid moest h{
thans vernemen, dat kamer 44 was
dian, dat het Engelsche regeerings-
orgaan wordt geheeten en er steeds
hoogen prijs op heeft gesteld, den roep
van betrouwbaarheid op te houden.
Aan dien correspondent deelde mr.
Troelstra mede, dat Nederland een
oorlog met Engeland dient te vermijden,
meer nog met het Britscbe rijk op
voet van vriendschap moet verkeeren.
Anders raken mij onze koloniën kwijt.
Wij hebben de woorden gecursiveerd,
waar bet bier op aankomt.
Aan duidelijkheid laten ze niets te
wenschen over. En wij mogen ons er
in verbeugen, dat de leider der Neder-
laudsche sociaal-democraten zóó op het
behoud onzer koloniën is gesteld en.
er zoo rond voor uitkomt. Al zullen
lang niet allen iu de partij bet met
bei» eens zijn, bet zijn woorden,
bet overdenken ten volle waard voor
hen, die altoos schreeuwen, dat kolo
niaal bezit diefstal is, imperialisme,
dat met alle ten dienste staande mid
delen bestreden worden moet.
De belangstelling en de waardecring
van sociaal-democraten kan onzen kolo
niën slechts ten goede komen. Toen
dr. Quessel in zijn artikel Versttindigmg
md Imperialismus kon wijzen op steeds
talrijker pogingen van sociaal-democra
ten, om in eigen kring waardeering
voor koloniale politiek te wekken, zal
bij mr. Troelstra naar alle waarschijn
lijkheid nog niet aan zijn zijde geweten
hebben. Met des te meer vreugde
moet hij thans dan daar worden be
groet.
Wanneer in onze koloniale politiek
de democratie baar volle gewicht doet
gelden, zal niet kunnen gesproken
worden van een imperialisme, dat uil
den booze is, doch dan zullen moeder
land en koloniën er beide mee gebaat
zijn. En daarop moet worden aange
stuurd, óók van socialistische zijde.
Buitenland.
De strijd In en bulten Europa.
Bijna zeven maanden hectt de oor
log nu geduurd en het resultaat Is
bereden aller verwachting gebleven.
Noch de bondgenooten, noch de
mogendheden der Trxple Entente zijn
er tot nu toe in geslaagd, op den
tegenstander een beslissende over
winning ta behalen.
Da Deutsche zogetocqt naar Parijn
word in België en Noord-Frankrijk
gestuit, maar ook de Russische stoom
wals, die mot onweerstaanbare kracht
naar Berlijn zou rollen en alles zou
verpletteren, wat zich op haar wog
durfde vertoonen, ligt nog alt{jd wer
keloos op Russisch gebied en werd
verschillende malen door Dultsche
troepen weer op eigen terrein terug
geworpen.
Is er één rgt, dat na een halfjaar
van zwareu strijd, na opoffering van
bezet. Er zou een bslangrgke cricket-
we tatrijd worden gespeeld; van heinde
eu ver waren belangstellenden toege
stroomd en, op enkele kamers na, was
het hótel bezat.
„Het spijt mo maneer", zei de be
ambte. „Was u maar aan uurtje vroe-
gor gekomen Of had u eocig be
richt omtrent uw komst gestuurd
„Is er absoluut niets aan te doen,
Clargey?" vroeg Fleteher dringend.
„Je weet, ik hecht aan gewoonten. Ik
beo, op mijn woord van oer, gemak
zuchtig. En je weet ook wel, dat ik
een dienst west te beloonen".
„Nu, ik zal eens zien, meneer. Als
het van mij afhang:
Clargay verdween. Robert Fleteher
stak een clgaret op en wandelde in
de vestibule wat op en neer. Hg was
net bezig, een tweede „Qro VadiB"
ander merk rookte hij niet aan
te steken, toen de beambte terug
keerde.
„Eu.vroeg Bobby.
„Het is me gelukt, meneer. Maar niet
zonder veel mooita."
„Je zult evenredig aan dio moeite
beloond worden, Ciargey," gUmlaohta
■j Flotohor. „Laat mön valies op nummer
j 44 brengen. Ha, merci," toen do be
ambte hem aan vuur hielp. „Den
sleutel van müa kamer neem ik straks
van den portier wel in ontvangst. Ik
dineer mat een paar vrienden en be-
zoek vanavond ook nog een schouw
burg. Neem dit vast van me aan."
Ciargey maakte een diepe buiging
de fooi was een dergelijke lichaam:
dulzende jonge werkkrachten en milli-
oenen van den nationalen rijkdom, er
in geslaagd is, een bult te bemachti
gen, die eenigszins opweegt tegen de
ontzaglijke offers, welke de oorlog
gevergd heeft?
Men strijdt en al Btigdende verll6st
men, wat men bezit. Steeds doot de
hoop op schitterende •erwinningen,
op een alles vergodende oorlogs
schatting en gebiedsuitbreiding de
strijdende partgen met nieuwen moed
in het vuur gaan, steeds leidden de
pogingen niet tot het beoogde doel en
wau het offer van du'.zeude jonge
levens, de vernietiging van kostbare
bezittiEgon, het oeuigo negatieve re
sultaat, dat verkregen word.
Hoe lang zal dat nog voortduren
Is het wonder, dat, naarmate meer
en meer biykt, dat geen der partgen
sterkgonoig is, de andere te verslaan,
nusich op 'oaida fronten een posltie-
strgd ontwikkelt, die, zonder eenlge be
slissing te brengen, in een afmattings
oorlog dreigt te ontaarden, er mear
on mear stemmen opgaan, die om
vrede roepen en een '.erugkeir tot de
oudo tijden van welvaart vragen vóór
handel en industrie zoodanig geleden
hebben, dat dit voor jaren onmogelijk
is geworden
Een te vroege vrede la erger dan
een voortzetter van den oorlog. Want
nanneer een vrede tot stand komt,
terwijl alle partgen zich nog sterk
en machtig gevoelen, zal de mogend
heid, die zich door dien vrede bena
deeld acht, niet rnsten voor het
verlies, dat nu geleden werd, terug
gewonnen Is en zul ovsr enkele jaren
een strijd ontbranden, welke opnieuw
Europa tot een bloedig slagveld dreigt
te maken.
Vrede ia mogelijk en kan voor
langen tyd duurzaam zijn, wanneer
óf een van belde partijen een beslis
sende overwinning >ehaalt en den
tegenstander voor t.e&taileu van jaren
da levenskracht ontneemt, óf beide
partijen de onmogelijkheid inzien,
elkander zoodanig ts treffsn, dat d»
te verwachten voordeelen niot opwe
gen tegen de verliszsn, welke men
or zich voor getroost heeft.
Waar meer en meer wordt ingezien,
dat dit laatste bg den huidigen oor
log het geval zal zijn, worden de
vredesgeruchiec talrgker en nemen
langzamerhand vasteren vorm aan.
Want waarom nog te strijden, als
van dag tot dag van de weerkracht
en de bezittingen van ieder land offers
gevergd worden, die steeds zwaarder
te dragon vallen, zonder dat de toe
komst daarvoor eenige vergoeding
schijnt te beloven
W(j loven nu eenmaal niet meer ln
de tijden, dat een tachtigjarige oer
log mogelijk is, in tijden toeo men
vocht wanneer men daarvoor lust en
gelegenheid hadde strijd van nu
dacht de algeheels oplettendheid en
de volle kracht van het laud e» ver
slindt in weinige maanden, wat jaren
van ontwikkeling en welvaart tot
Btand brachten.
beweging tan volle waard.
Fleteher koerde om even na één
uur naar zijn hótel terug, moe en
slaporig. Hg nam den sleutel in ont
vangst en was van plan, onmiddellijk
naar bod te gaan. Door een onwille
keurige onoplettendheid vergat hij,
direct da deur van zgn kamer te
sluiten; het was anders zijn eerste
werk. Had hij ditmaal het verzuim
niet gopleogd, zijn kalme loven zou
niet plotseling onderbroken zijn door
door eon reeks van avonturen, oven
vreemd als gevaarUjk,
Robert Fleteher wilde juist op een
stoel gaan zitten, om zyn laarzen
uit te trokken, toen z'jn aandacht
werd getrokken door een eenigszins
vreemd geluid. Hij vernam duidelijk
de haastige, maar toch voorzichtige
stappen van een man, die langs den
corridor snelde. Robert boog zich
voorover, om te luisteren. De voet-
stappen hielden voor zjn deur aül
1 zij werd opengedaan en weer gesloten.
Dit alles gecchiedde in een omme-
i zien.
„Voor den duivel. ..Is riep Fletcher
uit. „Wat moet je in mij a kamsr,man
De indringer, cauweljki gekleed,
hijgend, wenkte hem ta zwijgen. On
willekeurig gehoorzaamde Robert.
Tosu hoorde hij andere voetstappen
in do gang, die eveneens voor zgn
gesloten deur stil hielden. Eeu oogen-
blik was alles kalm, toen werd er zacht
en voorzichtig geklopt. Fletcher wilde
de deur open doen, maar de Indringer
greep hem zenuwachtig bij den arm
Toen de nieuwe Oostenrgk-Hon-
gaarsche minister vao buitenlandscha
zakeD, baron Burian, zich kort geleden
naar hot Duitsche hoofdkwartier begaf,
deed io de Engelsoha pern hot gerucht
reeds de ronde, dat Duitschiand en
Oostenrijk naar een vrede op drago-
ïgke voorwaarden aanstuurden, waar
bij men bereid sou zgn, groote land
streken aan de mogendheden der
Triple Fatten te af te staan.
Dat deze berlchteni.uitsluitand aan
Engelsche fantaisie moeten toege
schreven worden, behoeven wij zoker
niet nadar aan te toonon.
Op het oogenblik is er evenwel voor
geen van beide partgen uitzicht op
een spoedige beslissing. Na de groots
DuiWche overwinning in Oost-Prulsan
rn den Ooatenrgksehen voortgang in
de Bukowina, behoeft er op ean krach
tigs Russische actie vooreerst niet
gerekend te worden en het eenige
gevaar, waardoor Duitschiand op hot
oogsnblik werkelijk scheen bedreigd
te worden, te afsnijding van den
toevoer van alle grondstoffen en
levensmiddelen, kan door middel van
de Duitsche dulkbooten-vloot gedeel-
teiyk worden afgewend en in allen
gevalle is Dnittchland thsnB ln staat,
den Brltscben vyand vrjwel in de-
zalfde moeiiyka positie te brengen.
Waar dus iadsre poging om eon
spoedige beslissing uit te lokken te
mislukken dreigt, waar meer en moer
zieh het uitzicht opent op een lang-
durigen afmattings-strgd, is hot geen
wonder, dat de stemmen, dia om vrede
vragen, luider on luider worden.
Bg Tperen winnen, ca dageigkseho
moorddadige gevechten, ca oens de
geallieerden, dan weer de Duitschers
enkele meters terrein. Zoo gaat het
langs het kanaal van Dixmaiden on
bij Bixschoota zonder dat de goalli-
aetden er In slagen, eenige overwin
ning van beteekenis te boekon.
Zoowol bg Solasoti», bg Perthes als
in do Argonse, was het behaalde re
sultaat v»n geen beteekenis iu ver
houding tot de gebrachte offers.
In het Oosten, al draagt de stryd
hier een ander karakter, worden even
weinig biyvende veordeslea verkre
gen.- Meermalen toonden de Duit-
«cho legeraanvoerders en soldaten hun
meerdere waarde tegenover de RubsI-
sehe troepen, zg hielden ze tegen en
drongen ze terug, maar zg bleken
nog niet in staat, de Russische miUi-
oenen voorgoed onschadelijk te ma
ken.
Dit neemt niet weg, dat de her
baalde tegenslag zgn uitwerking in
de Russische gelederen zeker zal doen
gevoelen en de laatste overwinning
van Von Hindenburg, ai kon daar
mede nog niet gehael het beoogde doel
bereikt worden, zal zonder twyfel van
grooten Invloed op het moreel van de
Russische troepen en op de tot nu toe
zoo bijzonder optimistische stemming
van Duitseblands vöasden ln hot
Wasten blijken.
Toen in Polen ean positie gevecht
ontstond, waardoor de aanval op
en fluisterde„In Godsnaam
doe in geen geval open 1"
„Dat la wat moois! En waarom niet?"
„Omdat dte anderen me willen ver
moorden 1"
Fleteher ging op den rand van zgn
bed zitten, één en al verbazing. In
gewone omstandigheden zou hg naar
alle waarschijaigkheld den indringer
by zgn kraag gepakt tu ds deur uit
gezet hebben. Maar hg gevoelde moöe-
ïyden met den man, dia hulp zoekend
tot hem was gekomen. Robert nam
hem eens go ei op. Ds man moest van
goede afkomst ago, te oordeelen naar
zgn gelaatstrekken, dio onder andere
omstandigheden haast innemend zou
den kunnen genoemd worden Nu
waren ze doods bleek en door angst
verwrongen. Er lag con wereld van
vrees, van afgrijzen in zgn starende
oogen.
Fletcher moest er zich later over
verwonderen, dat hg zondor esnlgen
twyfel da vreemde verklaring van den
man aanvaard had. Maar de omstan
digheden waren dan ook verre van
normaal I Robert had nimmer last van
zenuwen, vrees kende hg alloau bg
naam on aan al te groote verbeeldings
kracht leed hg niet. En toch geloofde
hg, op de verzekering van iemand,
dian by nog noott gezien had, dat op
een paar meter afstand van hem zich
moordenaars bevondenen dat
ln een groot cosmopolitisch Londenseh
hótell
Bulten hoorde hy een geklik van
metaal en ln de opwelling van het
Warschau tot staan was gebracht,
worden ten spoedigste nieuwe Duit
sche legercorpsen naar het gebied
benoorden den Weichsel gezonden,
met do bedoeling, de Rassen ln het
Oost-Pruisische merengebied te omsin-
golen en to vernietigen en daarna in
do Russische vestingen Grodno en
Osaowletz door te dringen. Wanneer
dat plan gehael was nitgevoerd zooals
het beraamd was, zou de spoorweg
verbinding van Warschau met St.
Petersburg in Duitsche handen zyn en
was de val van Warschau, en van de
vestingen langs de Naref linie, slechts
een kwestie van enkele dagen.
De Russische opperbevelhebber zag
intyds het droigende gevaar en deed
da stellingen ln Oost Pruisen en langs
de grens ontruimen. Hierdoor mislukte
het Duitsche veldtoehtplan gedeelte-
ïgk. Want, hoewal ontzettende ver
liezen ïydende, kon de Russische
hoofdmacht aan het gevaar van een
omsingeling ontsnappen. Al vielen nu
duizenden en duizenden Russen in
vgandeiyko handen, al slaagden de
Duitschers er in, gehael Oost-Pruisen
weer te bozettan en zieb van een
groote hoeveelheid oorlogsmateriaal
meester te maken, da geheele ver
nietiging van het Russische leger en
de bezetting van Grodno konden nog
uiet bereikt worden.
Waar geen van beide partyen er
tot nu toe ln geslaagd is, een beslis
send voordeel te behalen is het niet
onmogeigk, dat do Japansche actie
ln China de oorzaak wordt van een
sterker verlangen naar vrede door
alle thans strydende partijen.
Wat Japan op het oogenblik in
China beoogt, drulsebt rechtstreeks
tegen de belangen van alle Europee-
sche mogendheden lu en al gelooven
wU nist, dat een vrede in de aller
naaste toekomst Is te verwachten,
het gevaar, dat door het ryk van den
mikado dreigt, zal er zoker toe bij
dragen om, waar men langzamerhand
inziet, dat een voortzetting van den
Europeeichen stryd slechts afmatting
van alle parijen tengevolge zal heb
ben, de strQdenden meer eu meer van
het gevaar uit het Oosteu te over
tuigen en daardoor de vredesplannen
spoediger vasteren vorm geven, dan
anders waarechynigk het geval zou
zgn.
Hieronder volgen nog eenige bjzon-
det heden van de oorlogsterrelnen ln
Europa.
Weenen. Op het front in Russisch
Polon en West-Galiclë sloegen wg
vyasdeigke aanvallen at, evenals in
de Karpathen. Ten Z. van den Djnestr,
waar zich gevechten van grooten
omvat g ontwikkelen, sloegen wg eene
vgandelyke troepenmacht terug en
namen 2000 Rassen gevangen.
Parijs. Tnssehen Argonne en de
Maas breidden wg onze stellingen uit.
Ten Z. van Verdun wonnen wU ter
rein. Aan do Fecht, een zyrivier van
do 111, hebben onze voorposten zich
teruggetrokken.
oogenblik ging hy near de deur en
grendelde ze. Onmiddeliyk daarop
werd een sleutel voorzichtig in het
slot gestoken en omgedraaid. De denr
werd tegen den grendel gedrukt.
Toen word het geluid van zich
vorwgderende voetstappen vernomen
Fletcher hoorde, dat men de deur der
aangrenzende kamer opende en sloot.
Even later word da kruk dor ver-
blndings-deur omgedraaid. Hy had
haar evenwel gesloten, zoodra hy zgn
kamer was b nnangegaan.
Nu werd het hein toch al te dol.
„Zeg er eens," riep hff nydig uit,
„wat zyn jullie van plan Kunnen je
me niet met rust laten?"
Er volgde geen antwoord, maar de
paneelen van de verbindings-deur
werden naar binnen gebogen. Fleteher
ram eon revolver nlt zyn valles,
Nauwelijks had hy het wapen in de
band genomen, toen de vreemdeling
op hem toesprong on het uit zyn
vlngera wrong.
„Goddank I" fluisterde hg. „Nu kan
Ik tenminste als een man sterven 1*
Fletcher ging weer op het bei
zitten en keek op zUn horlogehet
was goed half twee. Hg was nog niet
naar bed geweest; het kon dus geen
droom *Sn 1 De deur werd steeds meer
naar binnen gebogen het begon hem
te vervelen.
„Is het nu gedasn?" bulderde hy.
„Wat moet dit spektakel beteekenen
[Wordt vervolgd,)
