LUmiSSEL N°. 22 1915 Zaterdag '20 Februari 102 jaargang. de Bij dit no, behoort een Bijvoegsel, n FEUILLETON. BET DRAMA VAN DE RUE MORGUE. ÜOESCIE Os uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en'Vrijdagavond uitgezonderd op feestdagen. Prg« per kwartaal, In Goes f 0,73, buiten Goes, franco f 9,83. Afzonderlijke nommers 6 cent. •nssending van advutenttSn op Maandag, Woensdag ©n VRIJDAG vóór 13 uren, COURANT. De prfls der gewone advertentiën is van ï-5 regels 50 ct., elke regel meer 10 ct. BJ directe opgaaf van driemaal paatsing derzolfde advertentie wordt de pry a slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huweljk- en doodsberichten or de daarop botrekking hebbende dankbetuigingen worden van 1—10 rage)» 1 1,— berekend "wïinunameis 5 «ent, l'elaloonnumnser 88. Biieetewf G. W. vak Baknsvild. Uitgave va* de Naasal.VeMooteëlirp „Gs&-«!»b Coara*t". Hoofdredaitenr W. .1 O. vak Santin Slemmini) voor den Gemeenteraad. De vrijzinnige kiesvereeniging „Voor uitgang" heeft voor het lidmaatschap van den Gemeenteraad, in de vacature- mr. De Witt Hamer, candidaat gesteld notaris E. G. van Dissel. Onze kiesvereeniging heeft een ge lukkige keuze gedaan. De heer Van Dissel geniet in breede kringen onzer gemeente een populariteit in den bes ten zin des woords, allen, die met hem in aanraking kwamen en hoe velen zijn dat niet prijzen hem als een ernstig, humaan, hulpvaardig mensch, steeds bereid, een ieder met raad en daad bij te staan. Maar de keuze was niet alleen gelukkig, wat het karakter van den candidaat betreft. De heer Van Dissel is een man, uitnemend op de hoogte met de toestanden onzer gemeente, hij heeft een ruimen blik, wenscht geenszins te zijn een eng partij man, doch zal bij alles het algemeen belaug tot richtsnoer nemen. Zulken lieden komt een plaats in de Raads zaal toe. De Goesche kiezers zullen 4 Maart a.s. ter stembus worden geroepen. Immers ook van sociaal-democratische zijde is een candidaat gesteld. Dat de S. D. A. P. eenige kans maakt, niemand zal er in ernst een oogenblik aan denken. Het blijft bij een //getui gen". Gods-vrede kan niet worden nagestreefd door een partij, welke in zich zelve den vrede misthet beeld, dat de S. D. A. P. ten onzent in deze dagen geeft, is er nu juist niet één van verheffende eendracht. Maar met dit al wordt onze gemeente op onkos ten gejaagd, welke voorkomen hadden kunnen worden. De sportieve neigin gen, op liet gebied van verkiezingen door de sociaal-democraten aau den dag gelegd, komen de gemeente-kas duur te staan. Het spreekt van zelve, dat wij met volmaakte gerustheid de stemming op -I Maart tegemoet gaandat de heer Van Dissel het pleit winnen zal, en schitterend winnen, het is boven iederen twijfel verheven. Want de vrij zinnigen wenschen als één man ter stembus te gaanzij rekenen het zich een eer aan, op een man als notaris Van Dissel hun stem uit te kunnen brengen. Daarom weten wij ook, dat wij de onzen niet hebben aan te sporen. De vrijzinnigen wenschten een waardig opvolger van tnr. De Witt Hamer, die helaas te vroeg onzen Raad moest ontvallen. En het is aller overtuiging, dat die opvolger in notaris Van Dissel gevonden wordt. Een ieder doe zijn plicht op Woens- Naar het Engeisch van EDGAR ALLAN POE. Da voordeur had zonder twfcfal open ge «taan, want do bezookcr liep r.aar bovan, zonder aangescheld te hebben. Halverwege de trap schoen hij even wel te aarzelen en ging weer naar beneden. Dnpin begaf zich snel naar do deur, waarop wij hem opnieuw de trap hoorden beklimmen. Ditmaal was de stap van don onbekende zeèr beslist "en hg klopte by odb aan, „Kom binnen!' zei Dupiu zoo op gewekt en hartelijk mogeiyk. De deur ging open. Vóór ons stond een flinke, krachtig-gebouwde man, wies men het onmiddeligk kon aan zien, dat bfl een zeerob was. Een oaverschokkenheid, op het brutale af, stond op z5n gezicht te lezen, zSa uiterlijk was allesbehalve sympathiek, liet gelaat, sterk door de zon verbrand, was voor meer dan de helft door baard on snor bedekt. Hg had een dikken eiken knuppel ln de hand, maar scheen overigens ongewapend. Hij maakte een onhandige beweging en wentchte ons .goelen avond". ,Ga zitten, vriend", noodlgde Dapin nlt. ,Je komt zeker om dien orang- oetang. Op mgn woord: lk henpd je dag -1 Maart, eu als de stembus is gesloten, de uitslag medegedeeld wordt, zal blijken, dat met groote meerder heid tot lid van den Raad is gekozen notaris Buitenland De strijd In en bulten Europa. De zoo met spanning tegemoet ge ziene datum, de dag, waarop men meende, dat do verschrikkingen van den oorlog eerst recht een aanvang zonden nemen, ligt reeds achter ons. Dultschland acht zich thans ge rechtigd, die maatregelen te nemen, welke hot, uitsluitend tot wasrsehn- wlng voor de neutralenmeer dan veertien dagea geleden openlijk heeft afgekondigd. In dien tyd is er, voornameigk van Engelsche zflde, een storm van ver ontwaardiging opgegaan. Men heeft er op gewezen, dat bg da schending van het volkenrecht, tot nu toe door Duitscbland bedreven, nieuwe onver dedigbare aanvallen op weerloozekoop- vaardijsehepen gedaaa zullen worden on dat, door het Dultsche plan, om de nationaliteit en bestemming der koop vaardijschepen niet nauwkeurig te onderzoeken, de neutrale mogend heden aan da grootste willekeur van Dultsche zijde zgn blootgesteld. Laten wij, neutralen, die voor ons zelf natuuriyk togen deze nota hebben moeten protesteersn, zooals wij dat ook tegen de maatregelen van Enge land daden, thans de Dultsche nota voor ons nemen en eens nagaan, waarin deze eigenigk tegenover Duitschlands vgauden zoo buitenge woon oumenschoigk en onrechtvaardig zou zgn, zonder ons daarby te laten beïnvloeden door de beschouwingen van Engelsche zijde, welke begrSpe- ïgkerwljs van zeer verdachten objec tieven aard zgn. Voorop willen wg stellen, dat do Dultsche actie waarschgciyk bet werk van onderseebooteu zal wezen, die, zooals ieder begrijpen kan, niet In staat zyn, een buitgemaakt koopvaardjschip door de vljandeigko wateren naar eigen haven te slepen en daarom, volgens hot oorlogsrecht ter zee, dit vaartuig mogen vernietigen, met in ae' tnemlng van de verplichting, de bemanning gelegenheid te gaven, zich vooraf lu de booten te telden. Bsschouwou wy thans de nota nauw keuriger. Deze zegt: le. „De wateren rondom Groat- Brittaanië en Ierland, met inbegrip van het ge'eela Engelsche kanaal, worden hiarbg tot oorlogsgebied ver klaard. Van 18 Februari at zal leder in dit gebied aangetroffen vgandeRjk koopvaardijschip worden vernietigd, zonder dat het steeds mogeigk za.l zgn, daarbij de gevaren, die btmannlng en passagiers dreigen, af te wenden". Dat Duttschland bepaald nangewo- zljn bezithet is een bijzonder mooi en zondar twgiel heel ko3tbaar dier. Hoe oud Echst jo hem?" Do zoemen haalde diep adem, als iemand, die aan swaren last van zich afgewenteld voelt. Toen antwoordde hy, zonder een zweem van terughou dendheid: „Ik zou het u niet precies kunnen zeggen, meneer. Maar het beest is zeker niet ouder dan een jaar of vier, vijf. Hebt u hem hier?' Wel zeker 1 Dacht je, dat we zoo'n dier by ons logia konden geven We hebben hst hier in da buurt opgebor gen, by een stalhouder in de Rao Dabourg. Morgenochtend kan je je orang oetang krijgen. Je zal natuuriyk ln staat moeten zyn te bewgzen, dat hot beest je eigendom is." ,Dat spreekt vanzelf, meneer „Het zal me spijten, fatand van hom te moeten doen", zei Dapin. „Eyk eens, maneer, ik wil natuur iyk niet, dat u al dia nsoclto voor niemendal hebt gedaan," antwoordde de man. „Daar heb ik trouwens cl op gerekend. Ik ben bereid, u een be looning te geven voor het vangen van het dier natuurlijk in hef biligke". „Nu, dan zuilen we het we! eens worden", lachte Dapin „Laat lk eens even nadenken welke belooning zou ik vragen? Wacht, lk waet hot al 1 Als beloonlng geef ja mj alle moge- ïgke inlichtingen omtrent den dubbe len moord In de Rue Morgue". Dnpin sprak de laatste woorden op zen wateren tot oorlogsgebied ver» klaart, mag voor ons, neutralen, waar toch ook onze schepen deze wateren moeten passeeren, buitengewoon lastig zijn, een feit bigft het, dat daïe Dult sche maatregel slechts het antwoord Is op de verklaring van de Noor zee tot oorlogsgebied, door Engeland kort geledon uitgevaardigd. Beide mogend heden hebben hiertoe even weinig recht en onze verontwaardiging moet zich dan ook in de allereerste plaats keeren tegen haar, die dezen voor do neutrale staten zoo utterBt onaange- c&rasn maatregel het eerst iu het leven heeft geroepen. Van 18 Februari af, zegt de Duit- scha marinestaf, zal Hder in dit ge bied aangetroffen vüandeljjk koop vaardijschip worden vernietigd. Mag dit ons verwonderen Geens zins, want ligt niet de Dnltscho han del geheel stil, zijn de schepen, welke tot na tos het DsI'scho rijk alles brachten, wat het voor voeding, han del en industrie nnodig had, niet reeds maanden lang uit d3 vaart gebleven, omdat van Engelsche z(jds op die schapen jacht werd gemaakt? Kunnen wy, neutralen, het dan Dulifchlard kwaigk nemen, wanneer het van zgn kant probeert, de schepen welke dagelijks een schat van lever s- middelen, grondstoffen en zelfs wape nen naar Engeland voeren, osschade- 10k te maken en, door den Engelschcn handel te bedreigen, ook do scheep vaart op deze mogendheid tot werke loosheid te doemen Niet Bteeds, zegt de Dultsche nota, zal het mogelUk zijn, daarbij de ge varen, dia bemanning en passagiers dreigen, af te wenden. Dit is te betreuren,maar mag geenszins toegeschreven worden aan wreedheid ol bloeddorstigheid van da Dultsche marine. Wie nagegaan heeft, hoo vol komen correct en hof' ijk de officie ren van da Emden, en van tal van onderzeoës s, tot u toe tegen dn be manning der getorpedeerde vyande 10ke koopvaardijschepen ztjn opgetre den, zal hegrypen, dat, tansy do aan vallen do Dultsche boot óf van het gewaande, maar bewapende koopvaar dijschip, óf van inmiddelB ter hulp gesnelde Engelsche oorlogsbodems, zalf gevaar dreigt, alle pogingen zul len wordtn aangewend, bemanning eu passagiers van v? an del Jke schepen zoo veel raogeiyk gelegenheid te goven, zich ln do booten ln veiligheid te stellen. Beschouwen wy i li-tea et tweede gedeelte der nota, dat aldus luidt „Ook onzydigo Echepen loopon ln het oorlogsgebied gevaar, daar, met het oog op het door de Engelsche regeeriog op 31 Januari bevolen mi? btulk van onzijdige vlaggen en de toavalUghedsa van den teeoorlog, niet altyd kan worden vermeden, dat een aanval, op een vijandelijk schip gericht, ook onzydige schepen traft." Hierover vooral is een storm van verontwaardiging losgebroken. Dnltschland zou dus ook nentrale vaartuigen onverhoeds willen aanval len en iu den grond boren en or ze zeer gedempten en kalman toon. Alsof er geen kladje aan de lncht was, liep hy naar de deur, sloot haar en stak den elental in zyn zak. Hy ging waer zitten, haalde een revc Ivor uit zgn zak en legde hot wapen met de grootst mogelijk bedaardheid vóór zioh op tafel. Het gezicht van don matroos ward vuurrood ea zijn oogen puilden uit. Hy Btofd op en hirid zyn knuppel stevig in de hand, maar dadeiyk viel hg weer ln zijn stoel terug, zoo bleek als sen doodo. Hg zei g' ea woord. Ik beklaagde den man uit het diepst van m?n hart. „Basta vriend", zei Dnpin vrlenc'e- igk, „je maakt je voor niets ongerust, geloof ma. We zyn volstrekt n et van plan, jo in ongelegenheid te brengen. Ik geef ja myn woord van eer daarop. Ik weet beslist, dat ja onschuldig bent aan den dubbelen moord in de Rue Morgue. Maar js zal niet kunnen ontkennen, dat je er ln zekeren zin by betrokken bent gewoest. Uit bet geen ik reeds gezegd heb, zal je begrijpen, dat Ik hst aoodige van de zaak afweet hoe lk er achter ben gekomen, daar heb ia natuuriyk niet het minste idee van, De kwestie ia deze: ja hebt alles ln het werk ge- steld, om het onheil te voorkomen eu In gaan onkel opzicht behoef je jo dus schuldig te gevoelen. Spreek gerust rond-uit; je hebt niet de minste reden om iets geheim te houden, Maar aan eigen koopvaardijschepen zouden dus aan de grootste gevaren worden blootgesteld. Maar laten wy nn toeh de zaken eens volkomen objectief beschouwen. Wat zegt toch de Dul'sche nota Er bigkt immers nergens nlt, dat Dnit3chland opzettelijk, willens en wetens, nentrale koopvaardysehepen zal vernietigen. Iedereen, die even nadenkt er. er zich rekenschap van geeft tot welke groote onaangenaam heden dit voor het toch al zoo be dreigde Dnltsoho rijk zou aanleiding geven, kan zulks be grijp; n. De nota bespreekt de mogeigkheid, dat wel eens een neutraal schip voor een vgsndeiyk schip kan worden aan gezien, omdat Engelard, dat zich tot nu toe beheerscher der zes noemde, wel eens niet in staat zon zyn, zijn schepen voldoende te beschermen en do Engelscho regearlng daarom bevo len heeft, zich ln dergeiyke gevallen achter de vlag van een neutralen staat te versohuilen. Aan deze zyde droigt voor ons dan ook werksigk gevaar. Want wannc-er de rood, wit sn blauw-'lag, welke tot nu toe slechts gehesohen behoefde te worden, om Ieder onzer schepen te doen eerbie digen, van Engelsche 20de in discre dit wordt gebracht, wanneer Engel sche koopvaarders zich achter onze kleuren verschuilen, dan bestaat de mogelijkheid, in de Dnitfche nota genoemd, dat, wanneer de omstan digheden eon meer uitgebreid onder zoek van schip en lading onmogeiyk maken, een werkeiyk Hollsndsch vaartuig voor een vermomden Engel- schen koopvaarder wordt aangezien en als zoodanig ln den grortl geboord. Maar in dat geval most de veront waardiging der neutralen zich niet richten togen de oorlogvoerende mo- goedheid, dia oen vijandelijk schip poogde ta treffan, snaar tegen den staat, die do oorzaak was, dat een neutraal vaartuig, door eigen vlag als zoodanig aangewezen, voor een vgan- de'.yken bodem werd aangezien en dan ook als zoodai.ig werd behandeld. Het darde deel van de nota strekt, om neutralen schepen zooveel mogelijk gelegenheid te geven, zich tegen on aangenasre verrassingen te vr{jwaren Het luidt: „do scheepvaart om do Noord lange de ShstlandBche eilanden, ln het Oosteigk gedeelte van de Noord zee en in een strook van ten minste 30 zoemyien breedte, langs de Neder- landsche kust, is alat gevaarlijk." W&nnear gij, zegt dus de Dultsche marinestaf tot de neutralen, uw sche pen, welke de wereldzeeën bevaren, toch uit wilt zenden, knor en zy dezen weg volgen, bigven daardoor bal ton het gevechtsterrein en loopen geen kanr, voor vermomde koopvaarders te worden aangezien. s De gevolgen van deze nota zullen waarBchJulljk allereerst zgn, dat vele neutrale staten den handel, walken zy tot nu toe rechtstreeks met Engeland dreven, tot het hoog noodige beperken, wat volkomen In do tedoeürg van de Dultsche regeering moet liggen. den anderen kantals je een man van oer bent, dan Is het je plieht, ons alios te vertellen. Een onschuldige is door de politie gevangen genomen -, zy meent, dat hg do misdaad heeft gepleegd, waarvan jjj den bedrgver kunt asnwgzsn". Tcrwgi Dnpin zoo rustig sprak, had de matroos zijn tegenwoordigheid van geest teruggekregen. Maar de ruwe onverschilligheid, welke zijn eerste optreden kenmerkte, was geheel en al verdwenen: „Zoo waarachtig als God", zei hp na een korte pauze „zal ik n alles vertellen, wat ik van da zaak afweet. Msar ik twfjfal er sterk aan, of n de helft zult gelooven van hetgeen lk u zeg daarvoor is trouwens het gebeurde haast al te ongelooflijk. En toeh ben lk onschuldig. Ik wil n alias eeriyk opbiechten al zou lk er ook do kast voor moeten indraaien Zyn verhaal kwam op het volgende neer. Kort geleden had hg een tels gemaakt naar den Oost Indlschen Archipel. Met san stak of wat kame raden w s hg op Borneo aan wal ge gaan, en zg hadden een altslapje naar het binnenland gemaakt. Met één van zyn kameraden had hg den orang- oatang gevangen. Zyn metgezel stierf en zoo word h0 de oigonaar van het beest. Aatxvankoigk had hy er niet veel pleizier van de aap was een on handelbaar en woest dier. Maar het gelukte hem toch, den orang-oetang Waar toch Duit chland aan de zee- zyde geheel van toevoer is afgesloten, kan het niemand verwonderen, dat dit ryk v»d zyn kant het er op toe legt, aan don handel der neutralen met Engeland, aan den toevoer van voedingsmiddelen en zelfs wapenen naar deze mogendheid, eveneens op krachtige wijze een einde te maken. En het vaartuig van een neutralen staat, dat tot nu toe zich wel tussehen de in open zee gestrooide Engelsche mijnen gewaagd heeft, maar het nieuwe gevaar van Dnitsche zyde wil ontgaan, biyva uit da buurt, waarin de meeste onaangename ontmoetingen to verwachten zyn Men moge aanvoeren, dat dit voor vale schvpsn, die een directe passa giers verbinding of een dageigksch goederenvervoer naar Engeland zelf hebben, onmogaigk Is, men moge er op wyzen, dat door dezen maatregel tal van Hollandsche soaepen, welke tot nu toe lu da vaart bleven, tot Btllliggen gedwongen zullen worden, wy zyn de eersten om dit te betreuren, maar onze verontwaardiging gaat niet naar ééne zyde, want daar staat tegenover, dat immers ook de Dnits che overzsehandel door de Engelsohe actie ter zee stilligt en dit reedB zoo vele maanden eerder noodz&keigk was, dat do schade, daardoor belcopen, tot nu toe voor de neutralen veel grooter is geweest. Dat van Engeland een kreet van verontwaardiging tegen de Dultsche maatregelen ter zee ls opgegaan, was te verwachten, evenals dat van Engel sche zUde alles in bet werk zon ge steld worden, om do neatrale staten van het gevaar der nienwe Dultsche nota naar Britseh Inzicht te over tuigen. Da besprekingen, welke alB gevolg van deze nota thans tusccben een der grootste neutrale staten, n 1, de Ver- èeitigde Staten van Amerika,ea Dultsch- land hebben plaats gshad, hopen wii in een volgend overzicht aan een meer uitvoerige beschouwing te onder werpen. R'.chten w0 nu den blik op het Westeiyk en Oosteigk oorlogsterrein. Te land brengt, voornameigk ln het Westen, do rgd geen bijzondere ver rassingen. Hiar heeft zich een positie-oorlog ontwikkeld, waarbg het vcornltkomen van een van beide partyen dageigkB per meter kan worden weergegeven. Het bigft bg het naman en hernemen van loopgraven, artillerie-duels, met zoo nu en dan de afwisseling van een vliegtuigen aanval, waarby menvoor- rameiyk van de zyde der geallieerden, in den laatsten tjd, door het werpen van bommen, zoo veel mogaiyk aan de militaire bezittingen van den vgand schade tracht toe te brengen. In het Oosten heeft het terugslaan en verdry ven van de Bussen uit Oost- lrnisen den Dultsehers natuuriyk buitengewone voldoening gegeven. Herhaaldeiyk hadden da Russische troepen reeds getracht, evenwel zon. der succes, tussehen de Memel en Gnmbinnen door te breken. Eerst naar Parijs mee te brengen, waar hg hem in zjo woning zorgvuldig opge sloten hield, om de nieuwsgierigheid van zyn bnren te ontgaan. Hfl wilde het dier by zich houden tot hfl ge nezen zou z0n van een vc«twond, asm boord opgedaan, en het dan ver- koopen. In den nacht, of liever in den morgen, van den moord, was hg van een pretje tl,nis gokom/n, dat hy met wat collega's had gehad. Hij vond het beoBt in zijn slaapkamer het aan grenzend zijkamertje, waarin hg den aap had opgesloten, bleek niet af doende gegrendeld gowotst te zyn. Met een scheermes in één zyner voor- po. ten, den heelen kop Ingezeept, zat het dier voor een spiegelbet pro beerde zich te scheren, zooals het dit, glurend door het sleutelgat, al meer malen van spa meester had gezien Toen de matroos den oracg-oetacg ln het bezit zag van een zoo gevaarigk wapen, waarmede het de grootste ongelukken zon kunnen aanrichten, wist hp in het begin niet, wat aan te vangen. Hy had echter, zelfs in zijn meest woosto oogenblikken, den aap weten te regeeran met een zweep, eu hg beproefde dit ook nu. Maar nanweigks had de crang-oetang de zweep gezien, of hg sprong de deur van de kamer uit en vervolgens, door esn vensier, dat ongelukkigerwijze open stond, do straat op. (Slot volgt)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1915 | | pagina 1