worden neergeschoten, huizen wor
den binnengedrongen om hen op
te sporen, iedere niting, van verzet
wordt onmiddellijk onderdrukt, ieder
gebouw, welks beschermende muren
een dekking voor iranc-treurs kunnen
zijn, wordt onverbiddelijk aan de
vlammen prijs gegeven en het gevolg
van dergelijke incidenten is dan ook,
dat in die dorpen een slachting
en verwoesting wordt aangericht,
welke een der meest betreurenswaar
dige gevolgen van den oorlog mag
genoemd worden.
Dat b{| dergelijke, helaas maar
al te dikwijls voorgekomen gebeurte
nissen, ook vele onschuldlgen het
slachtoffer van de handelingen hnnner
dorpsgenooten worden, is te betreuren
maar te begrijpen.
Niemand zal het verdedigen, dat zij
wier leeftijd of sekse het bewijs konden
zQn, dat zij bulten het gepleegde ver
zet stonden, mede als slachtsoffersb8
een dergelijk militair optreden moesten
vallen, maar ook hier, al wordt door
het krachtig optreden ter zelfverdedi
ging en uitroeiing van het verzet
meer dan anders door de vingerB ge
zien, zal een gestreng onderzoek naar
en de bestraffing van onverantwoor
delijke wreedheden zeker niet achter
wege blijven.
Wat krijgen nu evenwel de bewoners
der in oorlog gewikkelde staten ter
eenerzij en die der neutrale landen
te hooren
Zij zullen ean verhaal van het ge
beurde van zeer partijdige zflde krij
gen, m. a. w. men zal zijn best doen,
de handelingen van den tegenstander
als volkomen ongemotiveerde uitingen
van dterljjko wreedheid tegenover een
rustige bevolking voor te stellen.
Deze verhalen van partjjdlge zjde
wenschen w? nu allerminst als richt
snoer voor onze beoordeellng te nemen.
Uit het feit, dat in sommige Bel
gische plaatsen, men decke slechts
aan Leuven, Meeneten en Dlnant, een
bloedbad onder de inwoners is aan
gericht, terwijl In andere, zooals Brus
sel, de bevolking geen haar is ge
krenkt, schenkt ons de overtuiging,
dat ln de drie eerstgenoemde plaatsen
Iets voorgevallen moet zjjn, dat tot
een dergelijk optreden van Dnltsehe
zjde voldoenden grond heeft gegeven.
Welke honding door de bevolking
van bovenbedoeldo plaatsen tegenover
de binnenrukkende troepen is inge
nomen, zal, door de zeer verschillende
verhalen van beide zijden, eerst na
den oorlog volkomen objeetief kun
nen worden vastgesteld.
Maar hierop willen wj wijzen, dat,
zelfs al mocht het waar zijn, dat,
zooals wel beweerd is, de paniek in
Leuven door eenige schietende dron
ken soldaten in het leven geroepen
is, de daar gelegerde troepen daarna
toeh slechts optraden in de meening,
dat, evenals ln andere plaatsen, door
een plotselinge actie der bevolking,
een onmtddellSk ingrijpen tot zelf
verdediging, met de voor do burgerij
daaraan verbonden noodlottige gebeur
tenissen, het gevolg is geweest.
Van den kant der Triple Entente
is tot nu toe in de geheela pers de
actie der Dnltsehe troepen als een
aaneenschakeling van opzettelgk be
dreven wreedneden voorgesteld, van
ËngelandB zijde z{jn zelfs verminkte
Belgen als levende illustraties bj deze
gruwelverhalen de wereld ingezonden.
Om onzen lezers gelegenheid te geven,
objectief de gebeurtenissen te kunnen
beoordeelen, is het daarom noodzake
lijk, ook de Duitsche lezing van het
voorgevallene in onze overzichten een
plaatsje te gunnen.
Wij zullen dit tot ons volgend num
mer uitstellen en thans nog even
nagaan, wat de str(jd in de laatste
dagen voor veranderingen gebracht
heeft.
Vielen er te land geen gebeurtenissen
van belang te constateeren, ter zee
heeft zich ditmaal iets bijzonders
afgespeeld.
Was het tot nn toe alleen aan Enge-
lands Oostkust, dat een of meer Dnlt
sehe oorlogsbodems den v ijand poogden
afbrenk te doen, thans heeft, zooals
we in ons vorig nummer reeds konden
meedeelen, een Duitsehe onderzeeër
een vijftal Engelseho koopvaardijsche
pen aan de westkust van Groot Brit-
tanlë tot zinken gebracht.
De bedoeling hiervan is duidelijk.
Niet alleen wordt het gevoel van
veiligheid daardoor ln Engelsehe koop-
va. -rdijkrlngen geschokt, maar boven
dien berokkent men den vjjand schade
door zijn invoer uit andere staten op
directe wBze te verhinderen.
De EngelBche pers, vergetende, dat
Engeland hetzelfde stelsel tegen
DuitBohland toepast, heeft weer vol
verontwaardiging van een schending
van het volkenrecht gewaagd, maar
gebleken is, dat Duitsehland tot een
dergelijke handelwijze volkomen be
voegd was.
De onderzeeër verkeerde in de on
mogelijkheid, de buitgemaakte schepen
opBieeptouwnaar een bevriende haven
te nemen en was daardoor gerechtigd,
ze te vernietigen, na aan de opvaren
den gelegenheid te hebben gegeven,
de schepen te verlaten, waaraan op
loyale wfjze door de Dnltsehe zeeoffi
cieren de hand Is gehouden.
Dank zij den steun van Dnitscho
zijde hebben de Oostenrijkers den
liassen de vooornaamste bergpassen
in de Karpathen ontrukt. Of dit sueces,
doordat Russische versterkingen on
derweg zjjn, van langen duur zal zijn,
is nog moeilijk te voorspollen.
Voor minder gewichtige gebeurte
nissen op het Westelijk en OoBtel(jk
oorlogsterrein verwijzen w3 naar
onderstaande telegrammen.
Parijs- Op het N. deel van het
front zijn hevige artilleriegevechten
geleverd.
Ten Z. O. van Yperen hebben de
Dultschers op de schansen ten N. van
het kanaal aanvallen ondernomen, die
onmiddellijk door het vuur van onze
artillerie en infanterie zijn gestuit.
In Champagne hebben wij ten noor
den van Mesnil les Hurles (ten O. van
Perthes) de bevestiging onzer Btellin-
gen rondeen door ons bezet boseh
voltooid.
In Argonne, waar de Dnitschors ln
de laatste gevechten groote verliezen
schijnen te hebben geleden, is de dag
betrekkelijk rustig voorbBgegaan.
Weenen. In Russisch Polen en
West-Gallclë zijn hevige gevechten
geleverd. Het heldere weer, dat ver
kenningen begunstigde, gaf aanleiding
tot tal van gevechten en schermutse
lingen tusschen verkenningsafdeelin-
gen, waarbij op verscheidene pnntcn
door onze troepen plaatselijke voor-
dselen zQn behaald.
De slgemeene toestand in de Kar
pathen is sedert de laatBte gebeurte
nissen onveranderd. Nieuwe aanvallen
der Russen ten westen van den Lnp.
kowetpas zfjn afgeslagen. BJ een ge
vecht in het bergwoud hebben onze
troepen vijf officieren en 800 man van
de Rnssen gevangen genomon, twee
kanonnen en twee machinegeweren
bnlt gemaakt.
In Boekowin» Is niets van belang
gebeurd.
Berlijn. Hongarije is tbans geheel
van den vijand bevrijd. Het meeren-
deel der Karpathen-passen ls nu in
het bezit der OoBtenrJkers, die echter,
daar Russische versterkingen onder
weg zjn, weldra opnieuw zware ge
vechten verwachten. De steden Kol-
mea, Nadworna en Szanek zijn door
de Rnssen ontruimdde vroegere
Oostenrijksche ambtenaren hebben be
vel gekregen, er terug te keeren. Het
verwachte tegen offensief der Rnssen is
volgens de Pest! Naplo reeds nu tot
mislukking gedoemd, daar de Hon
garen in het Ung dal drie steunpunten
van gewicht hebben herwonnen.
SI. Peteraburg- Op het rechter-
oevergabled van de baaeden-Welchsel
heeft onze cavalerie een geslaagden
inval gedaan binnen do Duitsche linies
aan het front tusschen Bleshun en het
meer van Orzulewo, 15 werst ten N.
van Slerpc. Verscheidene officieren ea
soldaten werden gevangen gemaakt.
Een poging, die de DnttacherB on
dernamen, om in de richting vau
Llpno en Dobrzin tot een offensief
over te gaan, werd afgeslagen. De
terugtrekkende DultEchers lieten b{|
het dorp Nokow vele dooden achter.
In den nacht van SO op 31 Jannari
hebben onze troepen ln do streek
van Borjimow den vijand nit het
voorste gedeelte van onze ondermijnde
loopgraaf geworpen.
In den loop van den Sleten Jannari
heelt de vijand, na in de Btreek van
Sochaczew en Bollmow en ook ten
zniden van laatstgenoemde plaats tal
rijke strijdkrachten met artillerie
samengetrokken te hebben, een krach
tige bedrijvigheid ontwikkeld tegen
onze voorste stellingen.
Na van den morgen van 31 Jannari
af een hevig vnnr geopend te hebben
op de streek van Borjimow, dwong de
onstnimige aanval der Dultschers onze
troepen op de tweede linie loopgraven
terug te trekken. Echter heaft een
tegenaanval nit de aangrenzende ge
deelten vsn de linie den vijand onder
reusachtige verliezen uit alle door hem
bezette loopgraven geworpen.
Tot 's middags 12 uur hadden wij
alle andere aanvallen afgeslagen. Het
succes dor Dultschers ln de streek
van Borjimow was van niet veel be-
teekenls.
De gevechten in de Karpathen dnren
voort. In weerwil van de deelneming
aan den strijd door nieuwe Oosten-
rjjksche strijdkrachten, die nog niet
tegenover ons front waren opgetreden,
hebben wij allo pogingen van den
vQand, om een aanvallende beweging
ln de richting van den Baskid- en
den Wyschkow-pas te ondernemen,
met succes afgeslagen en gingen wjj
voort met goed gevolg op te rakken
aan het front bfl Nfjnlaia Pollanka en
Ludowiska.
Parijs. De vijand deed een hevlgen
aanval op de loopgraven ten N. van
den weg van la Bassée naar Béthuue.
Hij werd met achterlating van vele
dooden teruggedreven.
In de streek van Fontaine Madame
en het boseh La Grurle ln Argonne
heelt de vijand groote bedrijvigheid
aan den dag gelegd.
In Argonne is een aanval van de
DnitBChers in de richting van Baga
telle afgeslagen.
In de Vogezen en den Elzas is niet
govochten. Er is daar veel sneenw
gevallen.
Berlijn. Ambtelijke madedeellng uit
het groote hoofdkwartier: t
Behalve artillerie-gevechten op ver
schillende plaatsen z$n geen bijzon
dere gebeurtenissen te vermelden.
Berlijn. Aan de Oost-Pru<sische
grens is niets van belang bereikt.
In Polen, ten N. van don Weiehsel,
hebben in de buurt van Llpno en
ton N.W. van Slerp botsingen met
Russische rnlterfl plaats gehad.
Ten Z. van den Welchae! zijn onze
aanvallen verder opgeschoten.
Binnenland.
Nieuwe Bankbiljetten.
De directie van de Nederlandsche
Bank maakt bekend, dat zU zal over
gaan tot uitgifte van nieuwe, tijde
lijke, typen bankbiljetten van 110,
f25, f40 en f60.
De voorzijde der biljetten vertoont
den volgendend textDe Nederland
sche Bank betaalt aan toonder (resp.)
Tien, Vijf- en- twintig, Veertig en
Zestig Gulden. Amsterdam, (dagteeke-
ning.) Rechts stempel der handteeke-
nlng van den president, links van
den secretaris.
Het papier heeft het volgende water
merk: „De Nederl. Bank", waarvan
,De Nederl." onder den bovenrand
en „Bank" boven den benedenrand
ls geplaatst.
De kleuren der biljetten zijn de
volgende
VoorzQde
Counure f 10ondergrond lichtgeel j
rand met tekststaalbauwserie, no.
en handteekeningzwart.
Coupure f 25ondergrond .- oranje ,-
rand met tokstdonkerbruin serie,
no. en handteekeningen zwart.
Coupure f 40ondergrond licht;
groen rand met tekstdonkergroen
serie, no. en handteekeningenzwart
Coupure f60: ondergrond: liolit
paarBbrutnrand met tekstdonker
paars serie, no. en handteekeningen
zwart.
Achterzijde
Coupnre f 10ondergrondlicht
blauw rand met vignetblauw bruin
waarde, ln letters aangegevenlicht
bruin serie en no.zwart.
Conpnre f25: ondergrond: oranje;
rand met vignetdonkerbruin waar-
de In leiters aangegeven, lichtbruin
serie en no.: zwart.
Coupnre f 40ondergrond licht
groen-, rand met vignet: donker
groen; waarde ln lettere aangegeven:
zflde-gxoen serie en no.zwart.
Conpnre f 60 ondergrond licht
paarsbruinrand met vignetdon
kerpaars waarde In letters aange
geven Uohtbruln aerie en no.zwart.
Het Suezkanadl.
Bij de stoomvaartmaatachappQ Ne
derland is Zondag bericht ontvangen,
dat het stoomschip .Riouw, op de
thuisreis op 20 Januari het Suezka-
naal is binnengevaren in den namid
dag.
Hieruit blijkt dns, dat Zaterdag
het Kanaal van Suez voor een Neder-
landsoh schip ook na 's middags 12
nur toegankelijk was.
Uit een nadere mededeellng van de
Snez-Kanaal-Maatschappij blijkt, dat
het Kanaal voor de scheepvaart ge
opend blfllt.
Gelijk trouwens blijkt uit de dage-
lijksche bekendmaking der reisronten,
heeft de doorvaart overdag plaats met
de inachtneming der voorzorgsmaatre
gelen en onder de beperkende voor
waarden, vastgesteld door de militaire
overheid, ten einde de volkomen vei
ligheid der schepen te verzekeren.
Kon Nat. Steuncomité 1914.
Door bemiddeling van de Javasche
Bank is wederom f 50,000 ten behoeve
van het Nationaal Steuncomité uit
Indlë naar ons land overgemaakt.
Met de vorige bedragen vormt dit
een bedrag van f 450,000.
Duitiche geïnterneerde officieren
ontvlucht,
Uit Bergen wordt aan de Alkm. Ct.
gemeld, dat do twee vroeger ge
vluchte, doch onder deu drang van
de Duitsche overheid in ons land
teruggekeerde geïnterneerde Dnlt
sehe officieren Philips en Hesse, Maan
dagmiddag opnlenw zijn gevlucht.
Aan het Hdbl. wordt daaromtrent
gemeld
Het door hen vroeger gegeven
eerewoord hadden zij teruggenomen,
zoodat z{j thans ln Doitschland kun
nen bljven. De officieren waren ge
huisvest in het penBion Erica, alwaar
ook de commandant van het inter-
neerlngsburean zjjn intrek had ge
nomen, bij wien zij zich driemaal per
dag moesten melden overigens moch
ten z(j zich vrij in de aangegeven
rayons bewegen.
Nadat zQ zich Maandagmiddag voor
de tweede maal gemeld hadden, zijn
zB verdwenen. Men wachtte met hen
op het diner om zes unrtoen zij om
acht uur nog niet verschenen waren,
was het duideljk, dat zij wederom
waren gevlucht. Vermoedelfik hebben
zij handlangers gehad, die hen van
kleedlng hebben voorzien, want op
hun kamers waren uniformen, pet,
6dz. achtergelaten. De officieren heb
ben hun pensionrekeningen over de
afgeloopen maand niet betaaldhier
en daar geld geleend en zelden Zon
dag o.m. tegen een Alkmasrschen kap
per, bj wien zij flinke rekeniDgen
hadden gemaakt, dat bij Dinsdag de
qultantie kon presenteeren. Toen de
kapper dit gistermorgen wilde doen,
waren de vogols gevlogen.
Rechtzaken.
Het in gevaar brengen onzer
onzijdigheid.
De officier van justitie alhier heef
hoogor beroep aangeteekend tegen
het vonnis der Haagsche rechtbank
in de zaak van mr. v. H-, letterkun
dige te Rotterdam, die terecht heeft
gestaan wegeus het ln gevaar brengen
van de onzijdigheid van den Skaat,
door verspreiding van de bekende
pamfletten eD wegens beleediglng van
den Dnitschen Keizer.
Zooals onze lezers weten, was mr.
Van R. van het eerste vrijgesproken
en voor beleediglng van den Dnit
schen Keizer veroordeeld tot f 300
boete sub. 60 dagen becbtenlB.
De Telegraaf'contra luit. Mallinckrodt.
Do hoofdredacteur van de Telegraaf,
de heer J. C. 8chröder, heeft, naar dit
blad meldt, tegen luitenant J. Mallinck
rodt, gedetacheerd bB het internee-
ringskamp te Zeist, bg den rechter
een vordering aanhangig gemaakt tot
schadevergoeding in eer en goeden
naam, op grond, dat op een avond ln
de vorige maand genoemde officier ln
ean café te Amsterdam, ten aanhoore
van een aantal andere bezoekers, zou
gezegd hebben, dat de redactie van
het dagblad de Telegraaf tegenwoor
dig betaald wordt door de Engelsehe
regeering om stemming te maken
voor de geallieerden. Gevorderd wordt
een schadevergoeding van f 10.000.
Mr. Giltay Veth zal voor den hoofd
redacteur van de Telegraaf optreden.
Landbouw, Veeteelt en
Visscherij.
Suikerbieten.
Naar aan de N. H. Ct. wordt mede
gedeeld, bohoeft niets een mimen
uitzaai van Bnikerbieten dit jaar in
den weg te staan.
De fabrieken beschikken overrnim
voldoende hoeveelheden prima beet
wortelzaad dank z{j de regeorings-
zorg behoeft de landbouw niet te
vreezen voor gebrek aan Chiliaslpeter
de fabrieken zullen een grooten prijs
voor de beetwortelen betalen en on
danks het In verband met de tijds
omstandigheden veel grootere risico,
daaraan voor hen vorbonden, zullen
de fabrikanten de gebruikelijke voor
schotten geven.
Mocht ons land voor de rampen
van den oorlog gespaard blijven, dan
ziet het er ook, wat dit belangrijke
product betreft, voor den iandbonw
volstrekt niet ongunstiger uit dan
andere jaren en gaat een voornamo
tak van vadorlandsche industrie even
eens een niet ongunstige toekomst
tegemoet.
Stadsnieuws.
Help o Zblven.
GUteravond vergaderde de bouw-
vereenlging „Help u Zeiven" op de
bovenzaal van café „Bondeling". Aan
wezig waren 55 leden. Na eenige
op- en aanmerkingen op de jaarreke
ning, ging men over tot verkiezing
van bestuursleden. Herkozen werden
de heeron M. P. v. d. Berge, P. M.
den Boer en M. Nieuwsnhuize, respec
tievelijk tot penningmeester, vlee-
voorzitler en commissaris. Een be-
stuurs-voorBtel, inhoudende, dat de
bewoners van hulzen der vereenlging
niet meer contributie mogen geven
dan de niet-bewoners, werd aange
nomen. Er mag thans niet meer dan
11,50 per week ingelegd worden
daarmede is een groote onbillijkheid
nit den weg geruimd.
Wijkverpleging.
Met hartelijken dank ontving de
wijkzuster f 2,50 voor verleende bnlp.
Legaten.
Door wijlen don heer A. Mulder Kz.,
overleden te Goes 29 Januari 19X5,
zijn de navolgende ,leg »tan vermaakt
aan de hierna te noemen instellingen
aan de Theologische School der Gere
formeerde Kerken te Kampen f1000,
aan de Buitenlandscho of uitwendige
zending der Gereformeerde Kerken ln
Zeeland f 1000, aan de Vereeniging
tot Chriatelflke Verzorging van Krank
zinnigen, gevestigd te Middelburg, de
som van 11C00, aan de Weesinrichting
t« Neerbosch, de som van f200, aan
de Vereeniging tot bevordering van
Christelijk meer nltgebreid lager
onderwijs te Goes, Wflngaardatraat,
de som van f 1000, aan de Gerefor-
moerdo Kerk te Goes, Wijngaardstraat,
de som van f2000, aan de Diaconie
der Gereformeerde Kerk van Goes,
Wijngaardstraat, de som van f1000,
aan do Gereformeerde Kerk te Baar
land, de som van f 1000, aan die te
Borselen, de som van f 1000, aan die
te Driewegen, de som van f 1000, aan
die te 's Gravenpolder, de som van
flOOO, aan die te Heinkenszand, de
som van f 1C00. aan die te Ierseke,
de som van f 1000, aan dieteKapelle-
Blezellnge, de som van flOOO, aan
die te Krniningon, de som van f 1000,
aan die te Nieuwdorp.de som van f 10C0,
aan die te Wemeldtnge de som van
flOOO, aan die te Wolfertsdijk de som
van f 1000, aan die te Krabbendijke de
som van f 1000, aan die te RLlland-
Bath de som van flOOO, aan die te
's Hertogenboeeh voor den Evangeli
satie arbeid ln Noord-Brabant en Lim
burg de som van f 1000, aan de ver
eeniging „de Kerkelijke Kas" ten be
hoeve van „Eudokia" stichting voor
lQders aan Chronische ziekten Berg
weg 323, Rotterdam de som van f 200,
aan de vereeniging tot opvoeding
van idioten en achterlijke kinderen
„'s Heerenloo" geveBtigd te Utrecht
de som van f 200, aan de vereeniging
tot bevordering van Christelijke op
voeding en onderwijs van dooistomme
en blinde kinderen en jongelieden
„Effatba" gevestigd te Utrecht de som
van f200.
Frovinciemeuws.
Colljnsplaat Benoemd in tot tij de-
l$k hoofd der openbare school alhier
de heer J. Hnlsson.
Kloetlnge. Dat in onze gemeente
vele „oudjes" wouod, blijkt wel uit het
feit, dat er ln do afgeloopen maand 4
personen stierven, die respectievelijk
den leeftjd van 81, 84, 86 en 92 jaar
bereikten.
Kwadendamme. Zondagavond
hebben baldadige handen b(j den
winkelier P. Butefln alhier, terwijl men
aldaar een huiselijk feestje vierde, een
winkelruit ingedrukt en de voor de
hand liggende goederen weggenomen.
Eenig aardewerk werd verbrijzeld op
den weg gevonden, eenig linnengoed
verscheurd of In stukken gesneden,
een eind verder.
Al hetgeen vermist was, werd op
den weg teruggevonden, zoodat alleen
aan baldadigheid moet worden ge
dacht. De politie, bij wie van een en
ander aangifte is gedaan, zoekt de
daders.
Wllhelminadorp. Dinsdag werd
alhier de jaarlpsche verplichte heng-
stenkenrlng gehouden. 29 hengBten
waren ter keuring gekomen, waarvan
er 12 werden goedgekeurd Van 1
werd de keuring uitgesteld en 16
werden afgekeurd.
Heinkenszand. Tot ambtenaar der
dir. belastingen te Heinkenszand ls
benoemd de heer van dan Bliek te
Putte.
Verspreid Oorlog-s-ftieuws.
Het werk der pacifisten.
In het Februari-nummer van Vtllker-
Friede, het t{jdschrlft der Duitsche
vrede-vereeniging, houdt dr. Hane
Wehberg een pleidooi voor opschorting
van de beantwoording der vraag, wie
de verantwoordelijkheid voor den
wereld oorlog heeft, tot tfjd en wijle
rnstiger beoordeeling mogelijk zal zijn.
HQ doet dit naar aanleiding van arti
kelen, door d'Estonrnelles de Constant
en Charles Richet, door hem hoog
geachte pacifisten, d.e belden vóór
den oorlog gewerkt hebben aan oen
toenadering tusschen Frankrijk en
Dnitschland, in La Paix par Ie Droit
geschreven, waarin zj Dnitschland in
staat van beschuldiging stellen. Weh
berg kan zich wel de stsmming ver
klaren, waarin deze artikelen geschre-
van zijn.
Onder den Indruk van den plotse
ling uitgebrokeu oorlog, aan welks
verhindering vier en veertig jaren
lang de edelste vertegenwoordigers
var, alle volkeren hebben gearbeid,
willen deze mannen uitdrukking ge
ven aan hun droefheid, dat nu toch
het onheil is gekomen, willen zjj hun
vaderland, dat zQ liefhebben, verde
digen door anderen aan te klagen.
Men denke echter aan den tijd, dat de
oorlog voorbfl zal zijn en het zaad der
internationale toenadering wellicht up
veel vruchtbaarder bodem zal worden
uitgestrooid. Hoe zullen dan een dc
Constant en Richet opnieuw in Dnitsch
land knnnen worken De Al-Dnltschers
en de ihauvlnistan zullen dan gemak
kelijk spel hebben door te wijzen op
de aanvallen dier mannen tegen
Dnitschland en de eerlijkheid van hnn
verzoeningspogingen ln twijfel te
trekken.
Wehberg meent, dat het niet de
taak der pacifisten kan zQn om de
schuldvraag vast te stellen. In eik
geval moeten zij er rekening mee
houden, dat thans nog geen eindoor
deel kan worden geveld. In het belang
van verdere samenwerking behooren
juist de pacifisten zich van kritiek op
andere landen zooveel doenlijk te
onthonden. Is de schuldvraag in een
gegeven geval inderdaad duidelijk tot
oplossing gebracht, dan is bot de taak
der pacifisten vaD het schuldige land,
de waarh ld te erkennen. Zij zQn da
aangewezen leiders van hnn eigen
volk, wanneer het er om gaat, begane
fouten, die van bevoegde tijde niet
erkend worden, als zoodanig te
brandmerken en voor de toekomst
haar herhaling ie vermijden.
Deze tijd van verbittering is trou
wens weinig geschikt om de schuldi
gen tot erkenning te bewegen. Thans
leiden zulke aanklachten er slechts
toe, het volksinstinct te vervullen
van baat jegens de bescbnldigde. De
schuldigen hebben thans ook geen
t<jd tot redetwisten. Ja, uit een oog
punt van landsverdediging kan het
nu zelfs onmogelijk, zijn een fout toe
te geven.
In dezen tijd hebben de pacifisten
bizondore plichten. Zij mooten hnn
vaderland dienen zonder hun tegen
standers, met wie zü later weder wil
len samenwerken, te haten. Veel kun
nen z(j voor hnn groote zaak, zoolang
de joorlog nog dnurt en de vredes
onderhandelingen nog niet zQn be
gonnen, stellig niet doen. Want de
menschen om hen heen willen ihans
van Internationale toenadering niet
weten. Maar zeker is het, dat zjj zich
niet moeten bezighouden met bet
zaaien van haat en tweedracht tus
schen do volkeren. Het is gemakkelijk
aan te klagen. Moeilijker en grooter
