N°. 12 1915 Donderdag 28 Januari 102de jaargang. 1 FEUILLETON HET MAMA VAN l)E RUE MORGUE. TélefoonnumiKe? 88. directeur 6. W. tak Babnevele. Uitgave vu», (ie Naa»l.Veneotsti«p „G-sescfee Couraaó". Hoofdredaeteur W. J. 3. vak Sahwv Da uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en'Vrijdagavond uitgezonderd on feestdagen. Prj» per kwartaal, ln Go»» JT 0,?9a buiten Goes, franco f Afzonderlijke yiommers 8 cent. isaendlag' van ndverteutlëis 09 Maandag, Woensdag en "VRIJDAÖ vóór 13 uien. De prje der gewone advertentiên is van 1-5 regelt 50 ct., elke regel meer 10 ct. BJ directe opgaaf van driemaal paatalng derzalfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwoljk- en doodubarichton en de daarop betrekking hebbend» dankbotaisingen worden van 1—10 regel» ft berekend BewSsniunmers 5 esa'j J)e Rttads- et» Wethevdersvaeature. „De verkiezing ter vervulling der plaatsen, die door ontslag, overlijden of om eene andere reden openvallen, geschiedt binnen zes maanden na dat openvallen". Aldus luidt artikel 8 der Gemeentewet. I11 verband daarmede is dus lfi April de dag, waarop in de vacature-De Witt Hamer moet zijn voorzien. Het spreekt van zelve, dat Burgemeester en Wet houders zich niet aan den uitersten termijn van zes maanden behaeven te houden zij kunnen den datum der verkiezing eerder vaststellen. En het wil ons voorkomen, dat het lang doen voortduren eener vacature in den Baad ongewenscht moet worden geacht. Niet maar willekeurig is bij artikel 4 der zooeven aangehaalde wet het aantal Raadsleden voor de verschillende ge meenten, al naar haar inwoner-tal, bepaald. Hoe eerder dus de Raad weer voltallig is, hoe beter. En dit klemt vooral, wanneer de plaats is open gelaten door een Raads lid, aan wien het wethouderschap was toevertrouwd. Met een dergelijk geval hebben wij hier te maken. Door de verkiezing op de lange baan te schuiven, doet men noodeloos de onvoltalligheid van het Dagelijksch Bestuur der ge meente voortduren. Immersartikel 84 der Gemeentewet zegt wel, dat de verkiezing ter vervulling van de wet houders-vacature, welke is ontstaan door ontslag, overlijden of om eeuc andere reden, geschiedt veertien dagen 11a dat openvallen, maar het tweede lid van genoemd artikel bepaalt tevens „Gaat' dit laatste gepaard met het openvallen eener plaats in den Raad, dan beginnen de veertien dagen te loopen van den dag, waarop het ter vervulling benoemde lid is toegelaten". In dit geval wordt de termijn van zes maanden alzoo met een halve maand verlengd. Een benoeming van een wet houder binnen veertien dagen zal bij voorbeeld slechts kunnen geschieden, als iemand uit het Dagelijksch Bestuur der gemeente treedt, doch lid van den Raad wenscht te blijven. Een eenvoudige oplossing zou schij nen, als men in de vacature van een Raadslid niet spoedig wenscht te voor zien, het benoemen van een tijdelijk wethouder. Met opzet zeggen wij schijnen. Want in werkelijkheid verzet zich daartegen art. 90 der Gemeentewet, waarin wordt bepaald, dat de wethou der, die ongesteld, of afwezig, of met de tijdelijke waarneming van het bur gemeesterschap belast is, zoodra moge lijk wordt vervangen door een ander Naar het;Engelsen van EDGAR ALLAN POE. Feitelijk ben ik by toeval la kennis gekomen met August Dupin. Ik bracht een gedeelte van den zomer te Parfls door en bad veel van Dupiir's scherpzinnigheid geboord, want, hoe wel aan lager wal gekomen siadg eenlgen tijd, was h0 toch Iemand van goede afkomst en in vele kringen een gaarn gezien man. Maar de armoede had hem, als zoo menigeen, menschen- sehuw gemaakt en elke uitnoodiglug, om in de groote samenleving vaa Parijs ta verschijnen en hot gezel schap door ziin scherpzinnigheid op buitengewoon aantrekkelijke wijze bezig te houden, sloeg hij af met een waardigheid, als ware h? een million- nair, blasé vsn de uitgaande wereld. En toch was er op dat oogenblik misschien in het groot® Parijs niet één ontwikkeld mac, die in zulke be narde omstandigheden verkorfde als August Dupin. Door de welwillend heid zijner crediteuren had hg een klein gedeelte van zijn vermogen behouden, juist toereikend om te kun nen leven. Zijn eenigo weelde bestond in boeken, en dis zjn te Parijs ge makkelijk te verkrijgen. Oaze eerste ontmoeting had plaats in een vrfl obscuur boakwlnkel-je in de Rus Moiitmartre, waar het toeval, dat wij beiden hetzelfde zeldzame boek zochten, onB in nadere relatie lid van den Raad, door dezen fe be noemen. I11 dit artikel wordt dus van overlijden geen gewag gemaakt en op grond daarvan kan men, in het onder havige geval, niet overgaan tot de benoeming van een tijdelijk wethouder. De interpretatie vau artikel 90 mag zeer verschillend zijn, - wie zich beroept op de letter der wet, staat, onzes inziens, het sterkst. Evenwel hetgeen niet in artikel 90 is neergeschreven, zegt ons het meest. Duidelijk toch blijkt, dat de wetgever de noodzakelijkheid van een voltallig college van Burgemeester en Wethou ders heeft ingezienwaartoe zou hij anders tijdelijke benoeming mogelijk hebben gemaakt, en wel op zulk een eenvoudige wijze Beroept men er zich op, dat art. 90 niet van overlijden spreekt, oin aldus het lange voortduren eener vacature te verdedigen, dan han delt men zeer zeker niet in het belang van het Dagelijksch Bestuur, noch in dat der gemeente. Uit één en ander vloeit dus voort, dat Burgemeester en Wethouders verstandig zouden gehan deld hebben, de verkiezing voor een lid van den Raad veel eerder uit te schrijven hoe eer de Raad voltallig is, hoe eer znlks ook het geval is met het college van Burgemeester en Wethou ders. Door het lange voortduren der vacature kunnen allerlei complicaties ontstaan en wij weten, dat zij zich reeds voorgedaan hebben. In dit alles zien wij een reden, om met het uitschrijven der verkiezing niet langer te wachten, éls ons schrijven daartoe iets kan hebben bijgedragen, zijn wij volkomen tevreden gesteld. u i t e b 1 a n d- De etrljd in en bulten Europa. Do bewapening van do levende en doode weermacht ia in de maanden, welke thans achter ons liggen, meer dsn eens beslissend voor hft verloop van den strijd geweest. Niet langer geeft het getal den door slag, niet meer als vroeger de dap perheid van de troepen, maar in hoofdzaak de hulpmiddels;; tot verde diging en voor den aanval. De eerste hebben we raeds vroeger aan een nauwkeurige beschouwing onderworpen. 'Zij zjju tot een vol maaktheid gebracht, waaraan het uit sluitend te danken is, dat tot nu toe de partijen vrijwel onveranderd hun posities tegenover elkander konden handhaver. Wie nagaat hos krachtig dn verdediging van iedere loopgraaf is, boe oer; stormaanval daarop door de zga. wolfskuilen en prikkeldraad versperringen tot een dtr meest ris kante ondernemingen behoort, zul be- bracht. Sinds dat tijdstip zagen wij elkaar heel dikwSls. Ik stelde groot belang in zfln p rticullere aangele genheden en, eerlijk gezegd, zjn be scheidenheid was die van den echten Franschman, geBlolen, waar het sijn eigen omstsndighoden gold. Ook stond ik versteld van zijn groote be lezenheid. Maar wat mij hst meeat in August Dupin aantrokde bijzon dere levendigheid en friachheid van zftrt fantazie. Ik was natuurlijk niet zonder hodoellng te Par{js, en onmid dellijk besefte ik, dat het gezelschap van eon man als Dupin voor mB van onschatbare waarde zou zijn, en ik kwam daar tegenover hem eerlijk voor uit. E8 moet zich ook tot mij aangetrokken gevoeld hebben, want anders was hg nooit op mijn voorstel ingegaan, samen te gaan wonen, zoo lang ik ie P .rijs vertoefde. Daar mijn fiuaïieiooie omstandigheden gunstiger wareu dan d» zijne, liet hll het aan mij over, een woning te huren en deze Sn to richten. Toch stalda hg één voorwaarde en wel een zser bijzondere. Daar alles in overeenstemming moest weson met de fantastische en nog al griezelige neigingen, welke hem en, eerlBk gezegd, ook mij bezielden, werd een weliswaar schilderachtig gelegen, doch verwoerd en vervallen huls ge kozen, dat al tijden had ioêg gestaan, omdat er allerlei geheimzinnige din gen van verteld werden. Wij stoorden ons daaraan natuurlijk niet. Het huis was gelegen ln een afgezonderd ge deelte van dos Faubourg Si Germain, en, hadden wjj het toevalligerwijze) niet gehuurd, dan zou aldra de sloo- per werk gekregen hebben. grijpen, dat er van sen gestadig voort rukken asn een van beide zijden goen sprake zal zijn, zoolang de machinege- weeren bjj de nadering van don vijand in weinigs oogenblikken duizende ko gels naar Iedere zijde zullen uitzenden over het vlakke, vrije veld, dat ter bestorming van de loopgraaf nood wendig moet worden overgestoken. Daarom blijft hier een nachtelijke overval het meest te vrsazea. Maar ook dan heeft de techniek hot ge vaar van een strijd ln het duister overwonnen en bij iedere alarmerende tgding werpen zoeklichten hun hel dere stralen in breeds bandels over het terrein en wordt de vfland, b{ den overval door draadversper ringen in zjn stormloop gestuit, het slachtoffer van het godgerichte vuur van geweren en mitrailleuses. Bj de artillerie treden andere fac toren op den voorgrond, nier zijn geen hulpmiddelen, welko de zwakkere partij mot succes ean,aar.7»l vaneen sterkere vijandelijke groep kunnen doen doorstaan. Hier hangt, naast de bedrevenheid der schutters, alles af van de draag wijdte en het kaliber der gebruikte veldstukken Wanneer beide groepen over ean gelijk aantal kanonnen beschikken, dan zal de partij, wier mokken de grootste draagwSdto hebben en wier projectielen hat zwaarst zijD, den strijd moeten winnen. Dit brengt ons vanzelf tot bespre king van de bewapening voor aanvals- doeleinden. Hierin is inderdaad in de laatste jaren eeu groote verbetering gekomen. Het zware geschut heeft getoond ln menig geval de beslissing te brengen. Boe dapper de vesting Luik ook w«rd' verdedigd, hoe standvastig do br zetting ook don aanvallers het hoofd bood, toen hst rulfoehi- 4'-! cM. geschut zflc projectielen op de stalen koepsls der forten wierp, was het lot van de vasting beslist. Hier was da vernielendo kracht, door de aanval lende part® aangewend, groot-ar dan do afwerende macht der stalen koe pels en oemanten bekleedingen, welke men van andere zijden daar tegen over gesteld had. Tenzij mes er in slaagt, hot alles doordringends geschut doer nieuw uitgedacht ooriegstnig te overscha duwen of zjn uitwerking ta verhin deren, blijft dus het 42 cM. kanon een wapen, welks projectielen, binnen een bepaalden afstand, lederen wr,er- Btand waarop zij gericht worden, knnnen bereiken en vernietigen. De technici van dea oorlog zullen dus, na het beëindigen van dezen strijd, allereertt een versterking der foct- waaden hebben uit te danken, welke aan deze projectielen mat tuce.es kan weerstand bieden. Wordt dit pro bleem niet tot een oplossing gebraehti Ik geloot' wel, dat onze kennissen oeb voor krankzinnig moeten hebben aangezien, zoo »8 ta weten waren gekomen, dat onze keuze op ean der- geljjke ver 1 allen woning was gevallen. Maar en dit prikkelde juist wj hielden het geheim. Onze afzondering was volkomen. Bezoekers lieten wij niet toe. Het was plotseling een zieke lijke passie geworden, zoowel voor Dupin als voor mij, ons geheel van do wsreld af te zondaren, welke men ontwikkeld en beschaafd pleegt te noemen. Ik heb gelijk, als lk van een zieke lijke passie spreek. De wsreld, welke wij als minderwaardig links lieten liggen, zou over ons, zoo ze onze neigingen gekend had, een weinig loffelijk oordeel hebben uitgesproken. Om ren voorbeeld te noemenwj werden aanbidders van den nacht. Het denkbeeld was niet van mij ult- gtgt an, doch van Dupin en ik werd met den dag méér gewaar, dat ik mij tegen zijn denkbeelden, zQ mochten nég zoo bizar zijn, niet kon verzetten. Daarom gaf ik m8 geheel aan hem over. Dupin wilde het daglicht niet ln o»ze woning doen doordringen; het moest er altoos donker zjc. Ku aan gezien de duisternis niet onafgebroken kon aanhouden, bootsten wij haar be- drlegelijk na. BB het krieken van den d*g «loten wij de luiken en staken een paar kaarsen op kandelaars aan, welke, sterk geparfumeerd, een spook achtig licht verspreidden. Op die manier wilden wfl als het ware onzen geest in droomen geboeid houden wij lazen, schreven of praatten, totdat de klok ons de komst der natuurlijke duisternis weer aankondigde. Dan dan zullen in het vervolg de lo, ton en versterkte plaatsen als verdedi gingsmiddelen voor het vaderland van bijzonder geringe waarde z"c. In den oorlog Is het doel van iedere partij het vernietigen van de doode en levende strijdkrachten van don tegen stander. Hoe sterker de middelen tot vernietiging zijn, dos te grooter is hun uitwerking. Vandaar het streven, de kanonnen steeds verdere draagkracht te geven, de projectielen tot steeds grootere afmetingen te brengen. Wat te land geldt, geldt ook ter zee. Wanneer oorlogsschepen van geigk type en oven groote snelheid een verschil in bewapening vertoonon, dan zal, onvoorziene omstandigheden buiten rekening gelaten, dat eskader dan slsg te zijnen gunste beslissen, dat projectielen van den grootsten omvang te,, en de stalen bepantsering der viiandelijke schepen kan werpen. De slag, welke Zondagmorgen in de Noordzee lusschon Engelsehe en Duitsche pantserkruisers plaats had, levert daarvan hot ouomstcoteljjk ba- wijs. Onder onze telegrammsn habbon wB hst voornaamste van dien strijd reeds medegedeeld. Blijkbaar over moedig geworden door de met succes ondernomen aanvallen aan de Engel- sehe Noordzeekust, zoowel door slag schepen ais luchtvaartuigen, hebben Duitsche kruisers nogmaals getracht, een gedeelte van de Oostkust van Groot Brlttanlë onder vuur te nemen. Maar ditmaal, zoo kort na den stout- moedlgen tocht der luchtschepen, was de Engelsche vloot op haar hoade. Hat Duitsch eskader ontmoette in het zeevak voor de Daitsche stelling ▼au Helgoland tot den mond der Elbe gelegen, een gedeelte der Brltsche vloot. Dit hestond uit ean flottielje slag kruisers onder bevel van vice-admi- raal Buatty, ondersteund door oen flottielje torpedobooten. De Engelsehe on Duitsche berleh- ten spreken ov, r den afloop van het geve,;ht eikaar tegen. Ais zeker kan echter wel worden aangenomen, dat de bevelhebber van het Duitsche es kader zSn kostbare schepen niet aan een boeehisting door de zware Eegel- echo kanonnen heeft willen wagen en daarom terugstoomde naar het door Duitsche mjnon voor vreemde schepen ontoegankelijk gemaakte, veilige vaar water. Het Engelsch eskader zette de Duitsche schepen na en dwong hen tot san gevocht, d*t van half tien, tot één uur 's middegs voortduurde. Do Bliichcr, oem slagkruiser, gewa pend met twaalf 91 cM. kanonnen, in zes torens opgesteld en rnst echt kanonnen van 15 cMeen botrekke- ljk nieuw sohlp, dat eerst la 1908 van stapel is geloopen, ward door flaneerden wü, arm ®n arm, do straat op; nu eens was een variété het doel, waarheen oaze schr eden gericht wor den, dan weer wandelden wij, tonder om tjjd m weg ons to bakommeroD, tot diep in don nacht, en wanneer wo opnieuw thuis kws.u-.un, was onze geest doorgaans van de meest wilde fan tasieën vervuld. Ofschoon ik wel veel van Dupin'a fantasie had gehoord ja, zjj was meer dan fantazie I heb lk hem pas door oos samenwonen op de juiste waarde loeren schatten. Ik bohoorde ook niet, het zB met gepaste bescheiden heid gezegd, tot de domster, maar eerlijk wil ik bekennen, dat ik tegen over Dnpin Btond als een leerling tegen over don meester. En wat was de geve der analyse zijn deelHij zelf vond daarin con zeer groot genot en Btak hst nooit onder stoelen of banken. Als hB een goede hul had, pochte hj) er wel eenB op, dat de meeste mea- echen, vergeleken bj hem, venstars in hun hart hadden en dan was hB ook altBd bereid, als ik ocgeloovlg het hoofd schudde, mij als proefkonijn te gebruiken. Hij kek op zulke momen ten geheel en al verstrooid, zjjn oogen staarden zonder uitdrukking en als hfj sprak, sloeg zijn stem over van opgewondenheid. Wanneer Dupin in zalk oen toestand verkeerde, dacht lk onwillekeurig aan de door velen be- lachehjk voorgestelde theorie vau het dubbel leven, en soms lachte ik hem ln stilte wel eens uit. Maar daarover schaam ik rnfi thans; ik heb Dupin in zijn volle kracht loeren kennen. Niemand kon beter analyseeren dan hB- Op een keer wandelden wjj laat het Engeleche geschut zoo getroffen, dat het zoek en van do 885 koppen tellende bemanning slechts 123 man dour Engelsehe sehepen gered konden worden. Bovendien werden eeuige andere kruisers zoo gehavend, dat zij vooreerst nies meer aan de gevechten zullen kunnen deelnomen. Wel melden do Duitsche telegram men, dat ook een Engelsehe slagkruiser zou zjja gezonken, maar dit bericht werd tot r,u toe nog niet bevestigd. De mogelijkheid bestaat evenwel, dat een dor kleinere Engelsehe oorlogs schepen een slachtoffer van het Duitsche scheepsgeschut is geworden. Volgens Engelsehe berichten echter, heeft het Brltsche eskader ges» noe menswaardige verliezen geleden. Op da ,Lion", die aan het hoofd van de Unie stoomde, werden slechts 11 man gewond. Het Engelsehe eskader be stond, behalve nit kleinere oorlogs schepen, uit da kruisers ,Lion', .Tiger*, „Princess Royal", „New- Zealand* en .Indomitable*. Van Duit sche zijde namen de slagschepen .Derffllager*. .Seydiitz", ,Moltke"en .Blücirer* aan het gevecht deel. In deze zeeslag heeft het zware Engelsehe scheepsgeschut voorname lijk den doorslag vegeven. Voor het eerst is hier da waarde van de 34.3 cM. kanonnen gebleken, welk kaliber, met de 381 cM. kanonnen van de super dreadnoughts, het grootste thans bestaande scheepsgeschut is. Dat tegen da projectielen van een 34.3 cM. kanon geen bepantsering be stand is, blijkt uit het feit, dat zij op een afstand van 4570 M. een Xrupp- paatserpiaat van 56 eM. kunnen door boren. Drie zulke schoten kunnen in twee minuten gelost worden. Van Engelsehe zijde wordt dan ook erkend, dat het zware kanon onder alle omstandigheden steeds het beste is, daar toch, wet middelbaar geschut betreft, hot Duitsche eskader Zondag morgen sterker dan het Britsche was. Beido mogendheden zijn thans, de eene ta land, de andere ter zee, In de gelegenheid geweest to toonen, dat tot nu 10e niets bij machte is, de uit werking vau hun zwaar geschut met succes ts weerstaan. Sinds het begin van den oorlog heeft Engeland thans 17 en Dultsch- land 35 oorlogsschepen verloren. Op het vasteland laten krijgsbe drijven van eenige beteekenls nog altijd op zieh wacht» n. Op h3t Westelijk gevechtsterrein bleef het bjj onbeduidende Infanterle- geveehten. Een Duitsche aanval bü Beaa. Séjour mislukte, maar het ge vecht bg Hartmannsweiler is, volgens Duitsche mededeejiugen, ten nadeele der Fransehen beslist. In hst Argon- nerwoud, ten Noorden van Verdun en Noordelijk van Toul, hadden levendige artillerie-gevechten plaats Ook van het Oostelijk geveehtster- door eon lange, eenzame straat, in de buurt van het Palais Royal. Wjj waren beiden in gedachten verdiept en had den geruimen tijd riet gesproken. PlotSilibg zei Dupin„Hot "is oen klein manneke, ronder twijfel, en hij zou in het .Théêtre des Variétés" boter op zijn plaats zijn.' Natuurlijk," antwoordde ik onbe wust en in het eerst niet beseffend zoo diep was lk ln gedachten verzon ken boe Dupia met zijn gezegde het resultaat müner overdenkingen volkomen juiet weergaf. Een oogen- biik letar eerst drong dit tot mg door. .Daar snap ik nu letterlijk ciote van!" riep ik uit. .Hoe kon Jb weten, dat lk dacht aan Ik wachtte even, want ik wilde er zeker van zBn, of b$ ook wist, aan wien lk dacht. „Asu Chamit'y.' voltooide Dupin müuzlo. .Waarom ging je niet door Je overtuiging, ofschoon je haamlet uitgesproken,cooh alleen maar gedacht hebt, is dezeChantlliy is te klein vau postuur, om in een dram» een goed figuur te kunnen slaan." WaarlijkDupin had nauwkeurig mBn gedachten geraden. Chantilly, oen gewezen schoenlapper uit do Rus St. Denis, had op het dllattanten-tooreel iets gspraesteerd, doch do hoogmoed had hem parten gespeeld en h8 was beroeps actsnr geworden, dank zjj de noodige protectie. HB trad het eerst op ia Xerxes", oen weinig bedui dend drama van zekeren Crébilion, en zijn eerste optraden was eevolslagen fiasco geweest. Over daze gebeurtenis liep ik juist te mijmeren. Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1915 | | pagina 1