N°. 3 1915
Donderdag 7 Januari
102de jaargang.
FEUILLETON,
BEN COLLEGER'S
wonderlijke Avonturen.
De uitgavo dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en'Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prg» per kwartaal, in Goes J ffl.ïtt, buiten Goes, franco f l,CB.
Afzonderlijke nominer» S cent.
ïBisendiiig van advartontlën op Maandag, WoansdB»
en VHMDAÖ vóó: 12 m«r
Do prg» dargewGüo advertentiën is van 1-5 rogels50 ot., elke regel meer lOct.
Bg directe opgaaf van driemaal paatsing deraelfdo advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwslBk- ea doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regain beraksnd
Kswjsnttsnmsrz 5 cent.
TelefoonnunuHer S3 Bireetecr G. "W, v.ta Baknbveld. Uitgave vats de Na*ml.Y6MBai#s«<»&p „Gseaclia Cowtöt,". Hoofdredaeteuv W. J. C. vak Sahmn
.k.** Gelreh aan doortastendheid.
In verschillende bladen is een offi
cieus-getinte mededeeling verschenen,
omtrent iiet verbod van uitvoer van
vee En hel merkwaardige van deze
mededeeling is, dat er veel in wordt
beweerd en. uiterst weinig aanne
melijk gemaakt. Zij doet denken aan
een hinken op twee gedachten. Immers
de vraag wordt niet opgelost, wat
zwaarder weegthet belang van de
groote massa van het eigen land, of
dat van eenige Nederlanders en.de
groote massa in het buitenland.
Voor ons is deze vraag het moge
den lezer uit een vorig artikel duide
lijk zijn geworden geeu vraag meer.
Onze stelregel is en blijft deze het
eigen gaat voorhet vreemde komt
pas in de tweede plaats.
Wie dit onderschrijft, maar het niet
erkennen wil, brengt zichzelf in moei
lijkheden. Daarvan geeft de officieus-
getinte mededeeling blijk. Wij lezen
bijvoorbeeld „Spoedig ua het uitbreken
van den oorlog nam de vraag van het
buitenland (naar vee en vleesch) toe,
de prijzen stegen en de uitvoer nam
steeds grooter afmetingen aan, zoodat
bij menigeen, uit vrees voor stijging
der prijzen, of wel, dat voor ons land
niet voldoende zou overblijven, om in
eigen onderhoud te voorzien, de vraag
rees, of door een verbod deze groote
uitvoer niet moest worden belet."
Deze uitlating is volkomen logisch,
en menigeen zal verwonderd geweest
zijn, dat zij gevolgd werd door een
omhaal van woorden, door een rheto-
rica, welke allerminst duidelijk, laat
staan logisch, geacht worden kan.
Want de mededeeling gaat voort
voor die vrees bestond geen redende
voorraad vee in Nederland was nog
ruimschoots voldoende, en de. schaarsch-
te der voeder-attikelen, welke de prijzen
hiervan belangrijk deed rijzen, maakte
het eerder wenschelijk, den uitvoer te
bevorderen, dan dien tegen te gaan.
De vraag dus, die eerst gesteld wordt,
en waarop elke eenvoudige ziel een
bevestigend antwoord zou geven, wordt
dan plotseling weer ontkennend beant
woord
Wij hebben alzoo dezen gedachten-
gang na het uitbreken van den oorlog
gaat het buitenland buitengewoon veel
van ons vee en vleesch betrekkenwij
gaan vreezen, zelf niet genoeg over te
houden naar de geruststellende mede
deeling volgt onmiddellijk vreest niets;
gebrek zullen wij in de verste verte
niet lijdende uitvoer kan onbelem
merd blijven plaats hebben.
Maar nu begint eerst het hinken op
twee gedachten.
De geruststellende verklaring wordt
aangevuld met het volgende fraais
/,Uit den aard der zaak moeten, onder
deze omstandigheden, ook de prijzen
28
Dolly wiet niet meer, hoe zij het
had, zS kon bijna niet aan znlk
een schandelik bedrog golooven. Dn
daarenboven was het een kleine land-
looper, die haar dit alles vertelde.
,Ik weet niet, wat ik doen moetl"
riep z5 uit.
„U behoeft niets to doenlaat alles
maar aan m(j over, tot ik een en
ander den detective Sharpe, in New-
York, heb kannen melden. Dan zal
die meneer Dick leelfjk op z$n neas
kijken, dat verzeker ik u!" Daarna
wendde h(j zich tot de oudere damo
en vroeg: „Wat heeft Dick Underwood
met deze zaken to maken En waar
heen wil h|j u brengen?"
„Dat weet ik niet."
„Bent n nlt vrije verkiezing mede-
gegaan
„Ik dacht, dat het beter was. Ik
weet het zelf niet meer, wat ik denken
of gelooven moet. Er is zooveel raad
selachtigs inik begrijp er niets van
ik weet zelfs zoo weinig omtrent mij
zelve."
„Dat zullen we dan wel uitzoeken,"
verklaarde Ben luchtig. „Maar nu moet
u toch eerst wat te eten hebben en
ook de paarden moeten gevoederd
van vee en vleesch in ons land stijgen,
niet alleen als gevolg van den ver
meerderden uitvoer, maar ook, wijl de
schaarschte der voeder-middelen duur
der voeding ten gevolge had.
Hier staat het verstand stil. We
behoeven niet te vreezen, dat er niet
voldoende vee en vleesch in ons eigen
land zal blijven laat dus de uitvoer
onbelemmerd doorgaan. Maar door den
onbelemmerden uitvoer moest uit den
aard der zaak de prijs van vee en
vleesch in Nederland stijgen. Wie kan
aan deze combinatie van redeneering
een touw vaslknoopen
Niemand, hooren wij al zeggen.
Dit is echter te stout beweerd. De
Nederlandsche regeering, welke toch
allereerst de belangen van al haar
eigen burgers heeft te behartigen, ver
staat het kunstje der vastknooping 1
Immerszij tracht ons de weten
schap bij te brengen, dat Nederland
naar het buitenland behoort teblijven
uitvoerenmen dient toch ook daar
vleesch te eten En danal zucht
de groote massa onder de zware lasten
der crisis zou men enkelen land-
genooten, die toevallig handelen in vee
of vleesch, een zoet winstje misgunnen
De Nederlandsche regeering is van
oordeel, dat „de prijzen van vee en
vleesch ook voor het binnenland niet
bovenmatig hoog" zijn. Wij kunnen
daarop alleen zeggen de heeren, die
Nederland regeeren, mogen bolleboozen
zijn in de staathuishoudkunde, vau
de gewone huishouding weten zij bitter
weinig af. ]u dit opzicht kunnen zij
bij de eerste de beste Nederlandsche
huisvrouw een lesje nemen.
En omdat de prijs van het vleesch
in ons land zoo buitensporig „goedkoop"
is, werd het uitvoer-verbod niet verder
uitgestrekt dan tot den uitvoer van...
levend vee eu varkens.
Alsof het Nederlandsche volk, wat
de groote massa betreft, daarmede noe
menswaard gebaat is 1
Wij hebben vaak gehoord en het
geregeld erkend dat onze regeering
moeilijke dagen doormaakt. Maar het
zelfde geldt ten aanzien van de massa
van het Nederlandsche volk. Haar
belangen mogen niet, ten voordeele van
enkelen, verwaarloosd worden. Wij
zeggen niet, dat de regeering dit op
zettelijk doet. Doch haar houding teil
opzichte der uitvoer-verboden lokt
telkens weer grondige kritiek uit, en
wij kunnen ons niet begrijpen, dat zij
zelve niet in staat is, dit in te zien.
Buitenland
De strijd in en bulten Europa.
Er komt over het algemeen weinig
verandering in den toestand. Enim
vjjf maanden zfin thans na het nit-
broken van den Europeeschen oorlog
worden."
Ben begaf zich naar eon klein huisje
en klopte aan. Geen antwoord. Maar
hQ liet zich niet zoo gauw uit bet veld
slaan en bil nader onderzoek zag hij
een sleutel hangen achter een open
staand vensterluik. Hij nam hem van
den spijker en opende de deur; de
beide reizigsters waren te vermo3id,
om lang weerstand te bieden aan zijn
overreding, binnen te treden. Klaar
blijkelijk was het huis eerst den
vorigen avond door de bewoners ver
laten geworden. Er was overvloed van
voedsel in de provisiekast en de bed
den waren helder en netjes opgemaakt.
Ben nam ds honneurs als gastheer
waar. Spoedig was een smakelijk ont
bijt gereed en deden zij zich naar
hartelust er aan te goed, toen zij
plotseling door naderende voetstappen
werden opgeschrikt. En even later
hoorden zi), hoe de achterdeur ge
opend werd en er iemand het huls
binnentrad.
XX.
In minder dan tien minuten had de
landlooper, met zgn verschrikten be
geleider in het karretje naast zieh, de
bedoelde herberg bereikt.
Eenmaal goed en wel op den grooten
weg, gedroeg de hit zich iatsoenigker
en pijlsnel waren zij over den be
vroren grond gerend.
„Daar is de herberg," zei de boer
met bevende stem. Spoedig had de
landlooper het vurig paardje tot staan
voorbj gegaan en nog steeds is zslfs
niet te voorspellen, welke st&tengroep
ten slotte de overwinning zal beha
len.
De oorlog, waarbij do vardedigings.
werken aan beide -5den zoo eterk
zijp, dat bet buitengewoon moeilijk
bljkt, den vijand or nit te verdrijven,
draagt een gehoel audnr karakter dan
vroeger. Laten wy vrr.-pieders-
en verniolingsarbeid dar vliegt ut
gen, als In vroegere oorlogen niet
bestaande, buiten beacfcouwlmr, dan
treft als grootste fcyzonaorhold, dat
het gevecht in hoofdzaak vin het
vrije, vlakke veld naar ondergrondaeh
terrein ls verplaatst. Niet meer als
vroeger rakken do maehtiga legers
tegen elkaar op, maar als mollen
graven do marnoen rich iu den grond,
steeds verder en verder naar den
vyand toe, omdat gebleken ls, dat op
deze w5ze riet a'l': u de boFte drk
king, maar ook do krachtigst verde
digbare stallingen to verkrijgen zijn.
Veel van het rid-ierlij ko »n held
haftigs heeft do moderne krg Inge
boet. Wij lezen Eist meer, sis in
Napoleons tijd, van da moedigs eska
dron» huzaren, dia ie hun schitterende
wapenrustingen, met de blanke sabelB
in de vuisten, op den vyand instorm
den, alles voor zieh uitdrijvend en
neersabelend wat hun in den weg
kwam.
Wanneer wij nu aan den grooten
strjd donken, zien wfl niet meer die
machtige- legerscharen, in slagorde
opgesteld, iu Schitterende uniformen,
gereed op den vijand in te stormen
bij de eerste fanfares der jubelende
trompetten. We vinden niet moer de
veldslagen, zooals de bekende oor
loge schilders ze ons afbeelden, vol
levendigheid, vol kienr vsn gouden
trassen on wapperende pluimen.
De moderns oorlog is veel pro
zaïsefcor.
Waartoe dienen sLcsia aMfonron lt»
de modderige loopgraven Thans
geldt bovenal de voorzorg, zich on
zichtbaar te makon, alles to verwf de
ren, wat oenlgssins door klenrschit-
tering bij do grauwe omgeving zou
afsteken, zooveel mogelilk eenvou
dige en storke kleedereu te dragen
de khakipakken voldoen daaraan
zeer goed en elk luid commando te
vermijden, dat maar eenigszins door
den vfland zou kunnen worden op
gevangen.
De strijd mag practiseh zyu, hij heeft
ai zgn ridderlijkheid en schoonheid
ingeboet. In modderige loopgraven te
liggen en, gedekt door aarden wallen
en versperringen, door kleine sehiet-
gaatjes op een onvoorzichtig door den
vjand naar boven gestoken lichaams
deel, of wel op eea opzettelijk boven
de vijandelijke- loopgraaf neergezette
rij kepies of helmen te Bchieten, is
toch waarlijk geen bezigheid, die een
volk tot enthousiasme voor den strijd
zal opwekken. Ea wanneer, in de
meeste gevallen, tot den aanval wordt
overgegaan, d»E ls hij verraderlijk, dan
geschiedt hij begunstigd door het nach
telijk donker en meermalen is een sol-
gekregen beiden stegen voor de stal
deur uit, waardoor geen half uur ge
leden degenen, die z{j achtervolgden,
waren vertrokken.
„Opgepast," zei de landlooper, ter-
wjjl hij da staldeur zacht openschoof.
Na den hit te hebben vastgebonden,
wilde hg juist weder naar buiten gaan,
toen hg een, door een paardendeken
bedekte gedaante, op den grond zag
liggen. Het was Carkins, die nog juist
zoo lag, als Ben hem had verlaten.
„Hola 1 wien hebben wg daar
riep do landlooper.
Hij trok het paardendek weg, en de
lantaarn nemende die in den stal hing,
hield hg deze vlak bij het gelaat van
den dronkaard.
„Komaan, dat ls een goede vangst,
om mee te beginnen. Het is waar
achtig Carkins zelf! Hoi daar, ouwe,
wordt eens wakker!"
Hg begon Carkins flink heen en
weer te Echuddon, waarop een luid
gesnork het eenige antwoord was.
„Dronken!" zei ds landlooper lako-
niek.
„Geef eens eveu dien emmer water.
We mosten hem wakker krjjgsnhg
zal wel het een en ander weten te
vertellen, als zgn tong maar eerst
los is."
Dit zeggende smeet hg Carkins een
halven emmer ijskoud water in het
gezicht. Deze proestte, hggde, spar
telde met boenen en armen, opende
eindeigk zijn zware oogladen en keek
heel verwilderd de zich over hem
«Sast, na uron langen dienst in een mod
derige loopgraaf, zonder een kreet te
Blaken, neergestort, toen p'sotselleg een
donkere gestalte zieh op hem wierp en
het. zware mes van eeD Indisehsn vrij
williger hem in de keel drong. Dan
werd na een korte, verraderlijke wor
steling een goheele loopgraaf uitge
moord.
En later vermeldden do familie
betrekkingen en vrienden van al die
inslijk en bloed newgeotooton eoidaton
opnieuw, dat zy een eervoller: dood
voor het vaderland waven gestorven
Inderdaad, do oorlog heeft weinig
opwekkends moor voor hen, die bniten
den stryd staan. Het is een weerzin
wekkende slachtpartij geworden,waar
bij moed en ridderlijkheid vrgwsl
gaheel op den achtergrond zgn ge
drongen.
B'.i Ntsuwpoart hervatien de gealli
eerden hun pogingen om Noordwaarts
voort te dringen, evenwel zonder veel
succes.
Tet Oosten van Rhaims, op hst
Woiitelpk heuvelland var. Argonne,
behaalden do bondgenooton eenige
vco--docI»n. Zij gr.-.ven zieh hier vol
gens e-n bepaald plan ia de richting
van den v®and voert
Van het plaatsje Stelnbach ir. den
Elzss beweren beide partijen, dat zij
er vasten voet hebben. Was.rsehgo-
ljjk hebben zij beiden oen dee) van
het dorp in bezit kunnen honden,
Verder Zuideigk bleef het fcji onbe
sliste artilleriegevechten.
De Turken veroverden in bet Kan-
ka susgabisd de stad Ardahan bg ver
rassing. Hoewel een groot gedeelte
der bezetting kaos zag, te ontsnappen,
vleien veel krygsgavaagonen en oor
logsmateriaal ln Tnrksche handen.
Later is, zooalg uit onze telegram
men blijkt, de stad evenveel door de
Kussen her: omen, waarbij de Turken
zware verliezen leden
Pb do stad Sarikamlsch. even over
de Russische grens, op 2400 M. hoogte
gelegen, stryden Kussen en Turken
ln de sneeuw. De Turken melden,
dat zg tusschen deze stad en Kars
een spoorweg opbraken en trainen
mst Russische soldaten, wapenen en
munitie in hun handen vielen.
Volgens Kuasische telegrammen zou
evenwel do Btrijd in dit gebied nog
voortduren en zonden 5000 Turken
met 40 officieren, 6 stukken gesehut
en 14 mltraiHouscs in handen der
Russen gevallen zgn. De waarheid
zal wel zgo, dat de strgd ln dit ge
bied, met afwisselend succes, hard
nekkig door belde partijen wordt
voortgezet.
Bg de gevechten in Woet Galicië
streefden de Kussen er naar, de Oosten-
rgkers door da Karpathenpasseu terng
te dry ven. De Oostenrijkers lieten, om
een gunstige strategische positie te
behouden, vervolgens huu troepen vnn
bergkam tot bergkam en van terras
tot terras het gebergte opmarcheoien.
Thans honden da Oostenrykers, nu zg
de kam van het gebergte bereikt
hebben, de Kussen Btsande, maar het
is te verwachten, dat dezen hen nog
heenbuigende gestalte aan.
Underwood mag naar den drom
mel locpenhet kan me geen lor
schelenmompelde hij, pogingen
doende om op te staan, waarbij hjj
echter weer plat achterover viel.
„Neg wat meer kond wator zal hom
wel opfleuren," zei de landlooper, ter
w«l hij niet aarzelde, het geneesmid
del andermaal in mime mate toe te
dienen.
Do horrelvoet kwam eindelijk in
zittende houding eii keek geheel ver
bluft om zich heen.
„Hot regent, hè Vhst kan me
geen lor schelen I Underwood mag
naar den
„Word wakker, dronkelap I Word
wakker, zeg ik jei" En Sharpe be
gon hem opnieuw zoo hevig door
eikaar te schudden, dat er langza
merhand eenig meerder besef in den
versuften horrelvoet begon te komen.
Ten slotte geraakte hf dan ook op
de been en staarde wezenlooB om zich
heen. Een flanw besef, wie hg was,
wAAr hg was en hoe b{j daar kwam
drong langzamerhand tot hem door.
„Waar zgn de paarden, die ik moest
aanspannen Wat heb je er mee
gedaan?" vroeg hg met eon air van
gekrenkte waardigheid.
„Zoo, was je bezig, de paarden aan
te spannen, hè lachte de detective,
deze vraag dadeigk in zUn oorknoo-
pend.
„Ja, en waar zgn ze gebleven,
sshnrk
verder achteruit zullen dringen en
door Btoeds stallingen boven hou in
Sc nemen, hen in zeer ongunstige
conditie zullen brengen.
In het Wzoowol als in het Z.O.
deel der Karpsthen, zullen de Oosten
rijkers versterkingen coodlg hebben.
De Russen bedreigen thans recht
streeks de Hong-arrcho laagvlakte.
In Polen, langs do Bzura, de Rawks,
da Pilisa en de Nida wordt nog steeds
met afwisselend geluk de stryd voort
gezet.
Do volronde telegrammen geven
nog een algemeen oterricht.
Parijs. Bg Noulaties brachten wg
de Duitsche batterijen tot zwegen en
leverden in Champagne een buitenge
woon hevig artilleriogevecht. Op ande
re punten van het front maakten wg
eenige vorderingen. In Steinbach be
machtigden de wgk waarin de
kerk en het kerkhof liggen.
St. Petersburg. By Bollmov ver
loren maar hernamen wij, .na eea
verwoed gevecht, een onzer loop
graven. Ia W. Galicië kwamen wfl
vooruit en maakten meer dsn 1000
OoBtsnrEkers ge vangen .Bij denOezsck-
pas namen wö een geheel Oostenrykseb.
bataljon gavangen. Op onzen nttersten
linkervleugel hebben wg, na de ge-
hoole Boekowina dooraobraden te heb
ben, do stad Foutchiiwa, op korten
afstand van do Oostenrgksch-Roemeen-
irh» grens, bezet.
Weenon. Ten Z. van Gorlice heb
ben onze troepen in hardnekkige ge
vechten zich van een strategisch bs-
lfing rflk- heuvelig verzekerd. De toe
stand In de Karpatben ie onveranderd.
Boeda Pest- De Ras„en wonnen
in de Karpathen nergens terrein en
bun opmarsch 1b voor 't grootste dael
aan gene zjdo dar bergkammen door
onze troepen gestuit. Waar de Kussen
op HongaarBoh gebied konden door-
driugeu, wei-den s,y dicht by de grens
tot staan gebracht.
Verspreide telegrammen.
Amsterdam. Ite Tijd meldt, dat
de kardinaal aartsbisschop van Mecha-
len, Mereior, in zyn eigen paleis 1b
gevangen genomen, nasr aanleiding
van een herderlyk schrjjven.Verschil
lende huiszoekingen, door justitie en
politie, hebben plaats gehad ln pas
torij ëa van het aartBbisdom. Talrgke
geesteiyken werden gevangen geno
men, doch grooteadeels na enkele
uren in vrgheld gesteld. Zendagavond
sou ia de Antwerpsehe kathedraal het
lof door kardinaal Mercier gecele
breerd worden, doch in een toespraak
verklaarde pator Kutten, dat de kar
dinaal niet kon verschgnen, wegeuB
bijzondere oaiscandighedcn.
Amsterdam, Zoadagmiddag is een
trein met viucntel.ngen uit Ko jsenuaal
naar Antwerpen bö Capeile lo het
midden aangereden üo^r een militai
ren trein. Er z$n 8 dooden en 25 ge
wonden. Ooggetuigen verklaren, aat
het aantal dooden eu gewonden veel
grooter is dan de officieele opgaaf.
Carkins vloog woedend op den de
tective toe en slosg mat zgn groote
vuist in den blinde er op los. De
ander gaf zich echter niet eens de
moeite, uit den weg te gaaneven
min sloeg hg terug. De stompen wer
den allen op msesterigke wyzo ge
pareerd, totdat Carkins, geheel uit
geput, vanzelf er mae eindigde en
hygend tegen een stapel brandhout
leunde.
„Nou zou ja wel willen, dat je my
maar met rust haat gelaten riep
hg, klaarbiykeigk ln de vasto over
tuiging, dat Iedere stomp raak was
geweest.
„Kom, beste vent," zei Sharpe, hem
onder den arm nemend, ,'t Wordt
nu tyd, dat je bg je positieven komt.
Ze hebben je leeiyk beet gehad't zal
Underwood wei zgn, die 't gedaan
heeft. Ik heb geen plan, om je kwaad
te doen. Je zou hier zgn doodge
vroren, als ik je niet had wakker
gemaakt. Dat was zeker een plan
van Underwood, om je hier te laten
bevriezen f
„Dat zal wel. 't Is juist Iets voor
hem. Hg wou niet hebben, dat lk
een slokje ter verwarming nam
ja, hg wou mg zeker laten bevriezen."
„Wacht maar, we zullen wel gauw
met hem afrekenen. Je kwam dus
hier, om de paardou aan te spannen,
zeg je
„Ja."
Wordt vervolgd).