N°. i im j I Vrijdag 1 Januari jaargang. A ^A mm M i Bij dit no. heloort een Van het Oudf in iet üieuwe. FEUILLETON. BEN COLLEBTER's wonderlijke Avonturen. - I m GOESCH Do uitgave dezer Courat geschiedt Maandag-, Woensdag- en'Vrydagavond litgexonderd op feestdagen. Prji per kwartaaljn Goes f 0,7B, buiten Goes, franco I.1S, /fxonderiyke nommers cent, inzending raj advertentiën op Maandag, Woensdag ei VRIJDAG vóór ia uron. Telefoonnummer 33 Birettear G. w. yah Babnsveid. Uitgave va a da Kaaml.Veaxootsakap .Goo-sehe Courant". Hoofdredactear W. J, C. vah sasnit Deprfls der gewone advertentiën Is van 1-5 regels 60 et., elke regel meer 10 et. BJ dlroete opgaaf van driemaal psatsing dsrzslfdo advertentie wordt do prijs sleohts tweemaal berekend. Geboorte-, hnweljk- en doodsberlohten en da daarop betrokking hebbende dankbetuigingen worden van 1—10 regels a f 1,-- i.-«rek«nv. Bewjsnummsri 5 «ent; Scheiden gaat inmer met een ge voel van weemoedgepaard. Nimmer beseffen wij de waarheid dezer woorden zóó goec, als wanneer wij voor de wisseling van een jaarkring staan. De vierng van Sylvester- avond mag -voer velen een verou derd gebruik zjn, wie in het verleden, het lieden, de toekomst een on verbreekbaren band ziet, zal er anders over denken en het oude gebruik moet hen), van harte dier baar wezen. Sylvester avond stemt tot wee moed. Wij zien naar hetgeen achter ons ligt en sis een aanklacht komt tot ons al datgene, dat we verkeerd deden, terwijl het toch in onze macht stond, goed te doen. Het is een eigenaardig feit, dat wij altoos zoo hoog opgeven van hetgeen ligt in de menscheiijke macht, en wij, on danks de geregelde bekentenis, van die macht zoo bitter weinig gebruik maken.Overschatten wjj ons zeiven J Of is, in waarheid, die macht niets meer dan een fictie f Het zou daarvan zijn wij zeker de moeite loonen, om in normale omstandigheden over deze kwestie te filosofeeren.Met opzet zeggen wij in normale omstandigheden. Op het oogenblik toch bestaan deze aller minst. Wie pas moest erkennen, dat „Vrede op Aarde" een ij dele klank, een bedriegelijke leus is gebleken, zal Sylvester-avond met zeer gemengde gevoelens herdenken, en voor hem is het hooge peil, waarop de mensch heid, volgens haar eigen verklaring, beweert te staan, in werkelijkheid zóó bedroevend laag, dat hij er het zwijgen aan toedoet. Het vieren van Kerstmis de geboorte van bet goede, het schoone, het ware bleek een paskwil. Wie niet een slaaf van den schijn is, heeft Kerstmis ongevierd, voorbij laten gaan. Welk eerlijk mensch kon het „Vrede op Aarde" aanhef fen bij de verbijsterende wetenschap, dat twintig eeuwen van Christen dom, twintig eeuwen van bescha ving en kunst en wetenschap niets anders, niets beters konden wroch ten dan een oorlog, welke spot met alles, wat zich Christendom en be schaving noemt Kunnen wij en om deze vraag gaat het toch ten slotte kunnen wij met een gevoel van, o maar zoo bescheiden, tevredenheid het 26 BEven laier bad hij bet rijtuig in gehaald en xonder een enkel waar schuwend woord te doen hooren, zatte bfl zijn paard aan tot vlak naast den bok, waar de koetsier was gezeten. Hij reed rakelings langs het rijtuig. Nog steeds kwam er geen geluid over zijn lippen zelfs geen bevel aan den jongen koetsier, om te stoppen. Het was nn zeer donker. Zwam boomen aan weerBiyden van den weg verduisterden nog geheel het weinige licht, dat de juist opkomende maan anders zou gegeven hebben. De ge daante op den bok was flauw zicht baar het was ham echter genoeg, dat hfl, al was het onduidelijk, den omtrek er van zag en binnen zjn bereik had. Plotseling boog bg zich zijdelings uit het zadel, de zweep kliefde de lucht en daalde met alle kracht op rug en schonder van don jongen koetsier neer. „Dddr, neem dat vast als een voor proefje van wat je te wachten staat 1* riep Underwood, toen de slag neer kwam. Tl oude-jaar afsluiten en een nieuw beginnen De laatste vijf maanden van 1914- geven er het ondubbelzinnig ant woord op. Toen de zomer-weelde haar hoogte punt had bereikt, toen nijvere handen zich wenschten te rappen, om de voorraden van het steeds vrucht-dragend land in de schuren te brengen, is de Dood gekomen, en met zijn zeis heeft hij duizenden en tienduizenden levens, jonge le vens, veel-belovende levens, in menig opzicht onmisbare levens weggemaaid. En het arme, beklemde menschen-hart kon de vraag niet beantwoorden, waarom dit geschied de. Het werd als een aanklacht tegen God eri' tegen maatschappij. Op het slagveld vroegen zich de gewonden af, wat zij hadden gedaan, om als mismaakten in de zooals beweerd wordtdoor God veror dende maatschappij terug te keeren. En ver van het slagveld leekten de tranen van moeder, van echtgenooten, van verloofden, en zij ^begrepen niet, begrijpen nog steeds niet, waarom een zóó zwaar verlies haar moest worden aange daan. Zij, die den bitteren, den mensch-onteerenden .krijg hebben ontketend, zorgen er wel voor, achter de schermen te blijven. Een nieuw jaar zijn wij inge treden Doch welk een jaarAls de Sylvester-klokken met haar bronzen monden het oude jaar hebben uit geluid, dan zal de menschheid moe ten erkennen, dat zij geen enkelen stap van beteekenis heeft gezet op den weg van beschaving en ont wikkeling. Integendeel. Als zij eerlijk is en eerlijk-zijn schijnt tegenwoordig tot de groote onbe kendheden te behooren dan moet geconstateerd, dat de „ontwikke lingsgang der menschheid" God betere hetin achterwaartsche richting leidt. "Wij hebben slechts naar het ongelukkige, van zijn haardsteden beroofde Belgen-volk te zien. De Duitsche „cultuur" heeft over zijn land gewaardroof en moord en plundering, brandschat ting en uitbuiting zijn de mijlpalen, waarmede deze „cultuur" haar weg geteeketid heeft. En een keizer, die zegt te regeeren over een „christen"- volk zendt aan zijn soldaten een Kerst-groetde bajonet gericht op het lichaam van den vijand en God in het hart Welk een schandelijke profanatie Wie met dergelijke uitingen hot geboorte-feest van den Vrede-Yorst ontwijdt, hoe zal hij staan by de wisseling van een jaarkring, als hij zich, gelijk liet behoort, reke ning heeft af te leggen van zijn Maar wat er toen gebeurde, ver vulde hem met de grootste ontsteltenis- Da gedaante, die door hem zoo ge voelig geraakt was, rees eensklaps recht omhoog, en in de oogen van den gehe 1 verbluften jongen man scheen het, alsof zij steeds langer werd, als wilde zfj tot aan do wolken reikenzij scheen ontzettend lang. En eer hy zijn paard ter z?de kon doen gaan, werd het b[j den tengel gegrepen en zoo kraohtig achterwaarts getrokken, dat zijn berijder bjna uit hot zadel stertte. Tegelijkertijd stond het rijtuig stil en de koetsier, wlers lengte meer dan zes voet bedroeg, sprong op den grond, de tengels van Underwood's paard, stevig vasthou dend, terwgi hg met de andere hand dienB been greep. „Kom er af, schurk 1* riep een hem geheel onbekende stem, die waarlijk niets op die van Ben geleek, terwijl togeiykertgd het been van Underwood een krachtigen rnk kreeg. Weer daalde Dick's zweep gevoelig neer, maar dat was de laatste slag, dien hg kon toebrengen. De reusach tige vreemdeling ontrukte hem de zweep en brak haar, als ware zg een zwavelstok, in tweeën, terwgi Under wood zalf geiyktgdlg uit het zadel getrokken en, ondanks al zgn pogin gen om er zich aan vast te klemmen met een harden smak op den grond geworpen werd. „Jjj zon oen fatsoenlijk man mot verkeerde daden en de belofte te doen, niet in oude zonden te ver vallen Laten wij het maa. eerlijk zeg gen wij hebben va» de mensch heid niets te verwachten. Zij staat nog aan het begin van haar weg. Christendom en beschaving, nij verheid en industri^ kun-^t en wetenschap, het is om het harde, doch ware woord van den Prediker te bezigen ijdelheid. Al ijdelheid. Zullen wij, een nieuwen jaarkring ingaand, ook weer nienwe beloften afleggen Verharden in datgene, wat de menschheid steeds verder achterwaarts brengtden schijn Duizenden zullen het doen tien duizenden. De Farizeeërs leven nog, zij vermeei deren teiken jare in aantal, zij winnen discipelen bij massa's, want het schijn-Christen- dom en de sehjjn-beschaving vergen in de verste verte niet van de men- schen, wat het waarachtig Chris tendom, de waarachtige beschaving vergen. Het jaar 1914 hebben wij zonder hoop, zonder troost, zonder geloof van ons zien gaan. "Wij laten er geen traan om. Maar ook zonder hoop, zonder troost, zonder geloof hebben wij het jaar 1915 zien komen. Wat zijn wij, arme menschen, nog steeds ver van den weg, dien wij als mensch hebben te bewan delen] Buitenland. De afrijd In en builen Europa. Het oude jaar word thans afgeslo ten, ook op da sl»gï<?.'.sn. Op den oudejaarsavond, wanneer de omstandigheden het maar even toe laten, zullen op de veilige plaatsen, achter de loopgraven, in kampen en vergaderzalen, de commandanten hnn troepen om zich heen verzamelen en in kernachtige woorden een terugblik werpen op wat heenging en nn ko men zfl. We kannen Z9 ons zoo echt Inden ken, die legerspeeches. Het jssr, dat heenging, bracht nog n'et het ge- wenschte resultaat. Nog was de vQand niet verslagen, maar een nlenw jaar zal aanbreken, opnieuw znllen de onde, beproefde dapperheid en vaderlandsliefde op schitterende wflze aan den dag komen en het resultaat zal een volslagen overwin ning zijn. Het nieuwe jaar, welke verrassingen het ook nog verborgen msg houden, het zal zonder twijfel de overwinning brengen en door die overwinning zal de waarheid zegevieren en de bescha ving een zegepraal behaald hebben op wreedheid en barbarisme. Van beide zyden, zoowel van den kant der bontgenooten als van dien der geallieerden, zullen deze oudejaars avond toespraken nieuws mood in de harten der strfldenden brengen'an hen dat stokje van jou op den kop willen zitten, hè schreeuwde do vreemde ling, terwjjl hy Dlek bij den kraag pakte en hem zóo heftig heen en weer schudde, dat elk beentje Inzyn lichaam gevaar liep te breken. „8chel uit, schel uit, Ik smeek u het was een vergissing Ik dacht „Zoo, was het een vergissing Voor den dnivel, het zou een vergissing voor jou en voor lader van joaws gel{ken ;jjn, die het wilde probeeren, om Pat Crimmens met zoo'n kinder zweepje te na te komen. Hoe bevalt j.)U het dansje, dat Ik je op den be vroren grond laat uitvoeren Tevergeefs smeekte Dick Under wood zgn aanvaller, om hem los te laten. Het scheen, alsof die ijzeren greep hem voor eenwig vast had En toen elndeiyk de Ier hem van zich afstiet, was zgn slachtoffer bijkans te zwak en te flauw, om zich te ver roeren. Tegen het wiel van het stilstaand rijtuig geleund, trachtte Underwood zijn gedachten te verzamelen. Hg zag, hoe do reusachtige vreemdeling weder den bok heklom en dit deed hom zich, echter niet zonder de grootste Inspan ning, oprichten. „Och, wacht nog even!" riep hij. „Wat wil ja nog vroeg de ander, zich eensklaps weder zóo dreigend omwendend, dat Dick onwillekeurig oen xtap achterwaarts deed. „Ben je het nu aangebroken jaar doen Ingaan met vol vertronwen op een overwin ning aan hunne zijds. Maar in hoeveel huisgezinnen, waar uit kort geleden jonge, krachtige man nen vol moed ten atrflde togen, broe ders en vaders, zal nu de oudejaars avond een avond van diepen ronw, van ontroostbare smart zgn geweest. Zij glugon, maar keerdn-i nlot wedir. Bno plaats nan den heard bleef ledig en alleen de gedachte, dat z9 den hel dendood voor hot vaderland stierven, alleen het weten, dat zg streden au vielen voor de vrijheid van hnn ge boortegrond was in staat, de droefheid over hnn verlies eonigszlns te ver zachten. Maar och, wat beteekenen dergelijke gemeenplaatsen ten slotte. Een jonge man mag duizendmaal den heldendood vcor het vaderland sterven, een moeder heeft er hrsr kind toch mee verloren, een vrouw en kinderen wachten toch tevergeefs op den man en vader, waar- nrsr sl hun gedachten in de laatste maanden van verschrikking zjn uit gegaan. En in alle oorlogvoerende rijken, w?sr men een wapenschouw houdt over allea wat nog strgdbaar is, waar men een balans opmaakt van hetgeen nog overbleef van den natlonalen rijk dom, zal met ontzetting geconstateerd worden, hoeveel dit jasr reeds ver loren ging, hoe arm her land werd in weinige mranden tyds, arm aan werk krachten, arm aan kunst, aan handel en indnstrle, aan heel het nationaal vermogen. Arm België, welks bevolking op den Oud' jaarna-,'Ond op de pnlnhoopon van haar geluk terugblikt 1 Arme vluchte lingen, die In vreemde streken, ver van alles wat hnn dierbaar was, terug denken aan het rijke, vruchtbare land en de zekerheid hebben, dat het alles verloren girsf, dat de met zooveel zorg en arbeid ontgonnen akkers verwoest en vertrapt zijn, dat de oogst vernield, dat hun woningen wkarde- looze ruïnes werden, grafzerken van hun geluk, zwart geblakerd door de vlammen. Het oudejaar heeft de wereld achter uit gebracht, In rijkdom en arbeids kracht, maar bovenal in de innerlijke ontwikkeling van den mensch. Wfl dachten, dat wy zedeljk h oger stonden dan allen, die voor ons kwa men wjj dachten, dat wj zooveel beter en edeler en beschaafder zonden zgn, dat twintig eenwen Christendom niet tevergeefs op den rgken akker van ons hart het zaad van naasten liefde hadden uitgestrooid en ziet, ééu storm gaat over ons heen en heel het kaartenhuis van onze volmaaktheid ligt neergeslagen Moge dan net nieuwe jaar, door strijd en leed, ons één stap dichter brengen tot het Ideaal, dat wfl meen den Iets nader te zgn gekomen, maar dat als een fata morgana voor onze oogen verdween, de zeker heid latend, dat het heel, heel ver nog van ons af ls, de vrede op aarde, steunend op het rechtsgevoel van de menschen en op hnn liefde onder elkander. nog niet tevreden met de portie, die je al gehad hebt? Als je nog wat hebben wilt, dan zal lk er geen gras over laten groeien, voor den drommel niet 1" „Wacht, laat me hei je uitleggen. Ik zat een rgtnlg achterna met. twee dames er In en een kwajongen als koetBier op don bok. Ik was uit het rgtnlg gegaan, om van paarden te verwisselen, en toen ik een enkele minuut nit het gezicht was, legde de kleine ellendeling er de zweep over en ging er, zonder mfl, vandoor. Ik heb hem toen te paard achterna ge zeten en dacht, dat dit het rgtnlg was. Ju hot donker ken lk niet zien, ol je een jongen of een man was en Ik sloeg er op los, eer ik tgd had, m?n vergissing la te zien." „Zoo, dus jij hieldt mij voor een ellendlgen kwajongen, hè?" bralde de vreemdeling woedend. „Neen, neon, ik kon n immers niet zienUw rijtuig igkt precies op dat, wat lk achtervolg. Nu zie lk, dat do paarden kleiner en magerder „En nou ga je je beleedlgingen stapelen op het b3ste span paarden, dat mgien ver in den omtrek te vinden is? AUemaehtig, ik zie hoe langer hoe meer, dat je nog niet genoeg van me gehad hebt. Ik zal je nog eens moeten laten tfsnsen, om jo to leeron, hoe je je tegen een fatsoenlijk mensch ge dragen moet," Uit do bgzonderheden, die thans bekend geworden zgn, blfl'kt, dat ge durende do Kerstdagen de Franschen aan de Dnilsch grens herh&aldeijjk krachtige aanvallen gedaan hebben. Groote troepenmassa's weren naar Belfort gebracht, zoodat do goheelo vesting zóne tussohen Belfort, Epinal, Toni en Nancy met groote troepen- massa's gevnld ssfln. fn de passen oer Vogezen, welke thans door de Fraiv ech'-n b6zet zjjn, hebben zy Sn de laatste dagen bijzonder krachtige aan vallen gedaan. Het resultaat was, dat de Fracschen in den Boven-Eleas doordrongen, na een hevige aetie Steinbach omsingelden en zich meester ïaa .ktcn van ds bouwvallen van het kasteel ten N. W. van het dorp, van waar zg de stellingen van don vy»nd met goed gevolg onder vuur konden nemen. Ook op het W.deel van het gevechts terrein behaalden de geallieerden een klein succes, doordat de Fransch- Belgische troepen zich opnieuw van St. Joils meester maakten. Een poging van do Dnltoeherc, om by Bethune door de vijandelijke linie heen to breken, had geen resultaat. Van Duitsche ïijdo wordt bericht, dat alle Fransche aanvallen, onder zware verliezen voor den vgsnd, wer den afgeslagen. Ook op het Oosteigk gevechtsterrein kwam het nog niet tot een beslissing. De Dultschois zetten hnn aanvallen in de ign BenraKawka geregeld voort en slaan de Bnssirche aanvallen af, hoewei dit laatste dcor de Russische telegrammen wordt tegengesproken. In Galicië werden de Oostenrykers weer teruggedreven en vielen eenige dorpen in Russische hand n. Vole Oostonrgkors werden daarbg krijgs gevangenen gemaakt en kanonnen en raitrsl'leuseB door de Rusten genomen. De volgende telegrammen geven mede een algemeen overzicht. Parijs- Oificleel bericht van Dins dagavond 11 nnr. Tot hedenavond 10 nnr was van geen veerval van beteekonis bericht ontvangen. Rome- Volgens een officieel ta- ricliE uit het Russische hoofdkwartier heeft de vlucht der Oostenrijkers o ver de Karpathsc Zondag alle vorige ne derlagen overtroffen. In de streek van don Dulkapas trokken de Oosten rijkers overhaast terug, alles achter latende, ook stafdoeumenten, kaarten, vsandels, geld en rensachtiga hor- veelheden schietvoorraad en levens middelen. l)e Russische cavalerie vervolgde den vyand krachtig en maakte een groot aantal gevangenen. Londen. Aan de Times wordt mede gedeeld, dut de strgd rond Lihons b(j- zonder hevig is geyeest. De Dnitschers begonnen den aanval met een hevig bombardement. De FraosohoD beant woordden het vuur opzetteigk zwak en hielden langzamerhand met vuren op, waardoor de Dnitschers meenden, dat zg de plaats veroverd hadden. ZU stormden toen voorwaarts, maar stuit ten op een versehrikkeigk vunr van de Fransche infanterie De mitrail leuses voltooiden de nederlaag. Do man deed, alsof hU zgn bedrei ging ten uitvoer wilde brengen maar zonder een enkel woord meer te uiten, sprong Diek, zoo snel bjj slechts kon, In het zadel en rende voort. Spoedig werd de afstand tnsschen hem en het rgtnlg jrrooler, wgi hg, hoe pijuigk, stijf en stram hij ook was, voortdurend zijn paard tot meerder spoed aanzette. Zoo reed hij ongeveer een half uur voort, zonder dat het hem eehter ge lakte, het minste of geringste spoor van het door hem bedoelde rijtuig te ontdekken. „ZB moeten oen anderen weg heb ben ingeslagen 1* mopperde h5- „Waarom heb ik daar ook niet eerder aan gedacht Voor den duivel, lk móét ze hebben 't zou mijn ondergang zgn, als ze me te ving af waren. Alles, alles is er mee gemoeid. Al moet lk hemel en aarde er voor bewegen, vinden zhl lk ze!" Bezield'met nieuwen gver, wendde hg zgn paard en galoppeerde terug, de plek voorbij, waar hij zijn ont moeting met don woedenden Ier had gehad. Hy zag kat rijtuig echter nergens meer en vermoedde, dat hat naar «en der in de nabyheid staande boerderijen was gereden. Hy bekommerde zich daar verder nlot over en joeg voor waarts, alsof zfjn leven er van afhing [Wordf vervolgd)-

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1915 | | pagina 1