N°. i im
j
I
Vrijdag 1 Januari
jaargang.
A
^A
mm
M
i
Bij dit no. heloort een
Van het Oudf
in iet üieuwe.
FEUILLETON.
BEN COLLEBTER's
wonderlijke Avonturen.
-
I
m
GOESCH
Do uitgave dezer Courat geschiedt Maandag-, Woensdag- en'Vrydagavond
litgexonderd op feestdagen.
Prji per kwartaaljn Goes f 0,7B, buiten Goes, franco I.1S,
/fxonderiyke nommers cent,
inzending raj advertentiën op Maandag, Woensdag
ei VRIJDAG vóór ia uron.
Telefoonnummer 33 Birettear G. w. yah Babnsveid. Uitgave va a da Kaaml.Veaxootsakap .Goo-sehe Courant". Hoofdredactear W. J, C. vah sasnit
Deprfls der gewone advertentiën Is van 1-5 regels 60 et., elke regel meer 10 et.
BJ dlroete opgaaf van driemaal psatsing dsrzslfdo advertentie wordt
do prijs sleohts tweemaal berekend.
Geboorte-, hnweljk- en doodsberlohten en da daarop betrokking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels a f 1,-- i.-«rek«nv.
Bewjsnummsri 5 «ent;
Scheiden gaat inmer met een ge
voel van weemoedgepaard. Nimmer
beseffen wij de waarheid dezer
woorden zóó goec, als wanneer wij
voor de wisseling van een jaarkring
staan. De vierng van Sylvester-
avond mag -voer velen een verou
derd gebruik zjn, wie in het
verleden, het lieden, de toekomst
een on verbreekbaren band ziet, zal
er anders over denken en het oude
gebruik moet hen), van harte dier
baar wezen.
Sylvester avond stemt tot wee
moed. Wij zien naar hetgeen achter
ons ligt en sis een aanklacht komt
tot ons al datgene, dat we verkeerd
deden, terwijl het toch in onze
macht stond, goed te doen. Het is
een eigenaardig feit, dat wij altoos
zoo hoog opgeven van hetgeen ligt in
de menscheiijke macht, en wij, on
danks de geregelde bekentenis, van
die macht zoo bitter weinig gebruik
maken.Overschatten wjj ons zeiven J
Of is, in waarheid, die macht niets
meer dan een fictie f
Het zou daarvan zijn wij zeker
de moeite loonen, om in normale
omstandigheden over deze kwestie
te filosofeeren.Met opzet zeggen wij
in normale omstandigheden. Op het
oogenblik toch bestaan deze aller
minst. Wie pas moest erkennen, dat
„Vrede op Aarde" een ij dele klank,
een bedriegelijke leus is gebleken, zal
Sylvester-avond met zeer gemengde
gevoelens herdenken, en voor hem
is het hooge peil, waarop de mensch
heid, volgens haar eigen verklaring,
beweert te staan, in werkelijkheid
zóó bedroevend laag, dat hij er het
zwijgen aan toedoet.
Het vieren van Kerstmis de
geboorte van bet goede, het schoone,
het ware bleek een paskwil. Wie
niet een slaaf van den schijn is,
heeft Kerstmis ongevierd, voorbij
laten gaan. Welk eerlijk mensch
kon het „Vrede op Aarde" aanhef
fen bij de verbijsterende wetenschap,
dat twintig eeuwen van Christen
dom, twintig eeuwen van bescha
ving en kunst en wetenschap niets
anders, niets beters konden wroch
ten dan een oorlog, welke spot met
alles, wat zich Christendom en be
schaving noemt
Kunnen wij en om deze vraag
gaat het toch ten slotte kunnen
wij met een gevoel van, o maar
zoo bescheiden, tevredenheid het
26
BEven laier bad hij bet rijtuig in
gehaald en xonder een enkel waar
schuwend woord te doen hooren, zatte
bfl zijn paard aan tot vlak naast den
bok, waar de koetsier was gezeten.
Hij reed rakelings langs het rijtuig.
Nog steeds kwam er geen geluid over
zijn lippen zelfs geen bevel aan
den jongen koetsier, om te stoppen.
Het was nn zeer donker. Zwam
boomen aan weerBiyden van den weg
verduisterden nog geheel het weinige
licht, dat de juist opkomende maan
anders zou gegeven hebben. De ge
daante op den bok was flauw zicht
baar het was ham echter genoeg,
dat hfl, al was het onduidelijk, den
omtrek er van zag en binnen zjn
bereik had. Plotseling boog bg zich
zijdelings uit het zadel, de zweep
kliefde de lucht en daalde met alle
kracht op rug en schonder van don
jongen koetsier neer.
„Dddr, neem dat vast als een voor
proefje van wat je te wachten staat 1*
riep Underwood, toen de slag neer
kwam.
Tl
oude-jaar afsluiten en een nieuw
beginnen
De laatste vijf maanden van 1914-
geven er het ondubbelzinnig ant
woord op.
Toen de zomer-weelde haar hoogte
punt had bereikt, toen nijvere
handen zich wenschten te rappen,
om de voorraden van het steeds
vrucht-dragend land in de schuren
te brengen, is de Dood gekomen,
en met zijn zeis heeft hij duizenden
en tienduizenden levens, jonge le
vens, veel-belovende levens, in
menig opzicht onmisbare levens
weggemaaid. En het arme, beklemde
menschen-hart kon de vraag niet
beantwoorden, waarom dit geschied
de. Het werd als een aanklacht
tegen God eri' tegen maatschappij.
Op het slagveld vroegen zich de
gewonden af, wat zij hadden gedaan,
om als mismaakten in de zooals
beweerd wordtdoor God veror
dende maatschappij terug te
keeren. En ver van het slagveld
leekten de tranen van moeder, van
echtgenooten, van verloofden, en
zij ^begrepen niet, begrijpen nog
steeds niet, waarom een zóó zwaar
verlies haar moest worden aange
daan. Zij, die den bitteren, den
mensch-onteerenden .krijg hebben
ontketend, zorgen er wel voor,
achter de schermen te blijven.
Een nieuw jaar zijn wij inge
treden
Doch welk een jaarAls de
Sylvester-klokken met haar bronzen
monden het oude jaar hebben uit
geluid, dan zal de menschheid moe
ten erkennen, dat zij geen enkelen
stap van beteekenis heeft gezet op
den weg van beschaving en ont
wikkeling. Integendeel. Als zij
eerlijk is en eerlijk-zijn schijnt
tegenwoordig tot de groote onbe
kendheden te behooren dan moet
geconstateerd, dat de „ontwikke
lingsgang der menschheid" God
betere hetin achterwaartsche
richting leidt. "Wij hebben slechts
naar het ongelukkige, van zijn
haardsteden beroofde Belgen-volk te
zien. De Duitsche „cultuur" heeft
over zijn land gewaardroof en
moord en plundering, brandschat
ting en uitbuiting zijn de mijlpalen,
waarmede deze „cultuur" haar weg
geteeketid heeft. En een keizer, die
zegt te regeeren over een „christen"-
volk zendt aan zijn soldaten een
Kerst-groetde bajonet gericht op
het lichaam van den vijand en
God in het hart
Welk een schandelijke profanatie
Wie met dergelijke uitingen hot
geboorte-feest van den Vrede-Yorst
ontwijdt, hoe zal hij staan by
de wisseling van een jaarkring, als
hij zich, gelijk liet behoort, reke
ning heeft af te leggen van zijn
Maar wat er toen gebeurde, ver
vulde hem met de grootste ontsteltenis-
Da gedaante, die door hem zoo ge
voelig geraakt was, rees eensklaps
recht omhoog, en in de oogen van
den gehe 1 verbluften jongen man
scheen het, alsof zij steeds langer
werd, als wilde zfj tot aan do wolken
reikenzij scheen ontzettend lang.
En eer hy zijn paard ter z?de kon
doen gaan, werd het b[j den tengel
gegrepen en zoo kraohtig achterwaarts
getrokken, dat zijn berijder bjna uit
hot zadel stertte. Tegelijkertijd stond
het rijtuig stil en de koetsier, wlers
lengte meer dan zes voet bedroeg,
sprong op den grond, de tengels van
Underwood's paard, stevig vasthou
dend, terwgi hg met de andere hand
dienB been greep.
„Kom er af, schurk 1* riep een hem
geheel onbekende stem, die waarlijk
niets op die van Ben geleek, terwijl
togeiykertgd het been van Underwood
een krachtigen rnk kreeg.
Weer daalde Dick's zweep gevoelig
neer, maar dat was de laatste slag,
dien hg kon toebrengen. De reusach
tige vreemdeling ontrukte hem de
zweep en brak haar, als ware zg een
zwavelstok, in tweeën, terwgi Under
wood zalf geiyktgdlg uit het zadel
getrokken en, ondanks al zgn pogin
gen om er zich aan vast te klemmen
met een harden smak op den grond
geworpen werd.
„Jjj zon oen fatsoenlijk man mot
verkeerde daden en de belofte te
doen, niet in oude zonden te ver
vallen
Laten wij het maa. eerlijk zeg
gen wij hebben va» de mensch
heid niets te verwachten. Zij staat
nog aan het begin van haar weg.
Christendom en beschaving, nij
verheid en industri^ kun-^t en
wetenschap, het is om het harde,
doch ware woord van den Prediker
te bezigen ijdelheid. Al ijdelheid.
Zullen wij, een nieuwen jaarkring
ingaand, ook weer nienwe beloften
afleggen Verharden in datgene,
wat de menschheid steeds verder
achterwaarts brengtden schijn
Duizenden zullen het doen tien
duizenden. De Farizeeërs leven nog,
zij vermeei deren teiken jare in
aantal, zij winnen discipelen bij
massa's, want het schijn-Christen-
dom en de sehjjn-beschaving vergen
in de verste verte niet van de men-
schen, wat het waarachtig Chris
tendom, de waarachtige beschaving
vergen.
Het jaar 1914 hebben wij zonder
hoop, zonder troost, zonder geloof
van ons zien gaan.
"Wij laten er geen traan om.
Maar ook zonder hoop, zonder
troost, zonder geloof hebben wij het
jaar 1915 zien komen.
Wat zijn wij, arme menschen,
nog steeds ver van den weg, dien
wij als mensch hebben te bewan
delen]
Buitenland.
De afrijd In en builen Europa.
Het oude jaar word thans afgeslo
ten, ook op da sl»gï<?.'.sn.
Op den oudejaarsavond, wanneer de
omstandigheden het maar even toe
laten, zullen op de veilige plaatsen,
achter de loopgraven, in kampen en
vergaderzalen, de commandanten hnn
troepen om zich heen verzamelen en
in kernachtige woorden een terugblik
werpen op wat heenging en nn ko
men zfl.
We kannen Z9 ons zoo echt Inden
ken, die legerspeeches. Het jssr, dat
heenging, bracht nog n'et het ge-
wenschte resultaat. Nog was de
vQand niet verslagen, maar een
nlenw jaar zal aanbreken, opnieuw
znllen de onde, beproefde dapperheid
en vaderlandsliefde op schitterende
wflze aan den dag komen en het
resultaat zal een volslagen overwin
ning zijn.
Het nieuwe jaar, welke verrassingen
het ook nog verborgen msg houden,
het zal zonder twijfel de overwinning
brengen en door die overwinning zal
de waarheid zegevieren en de bescha
ving een zegepraal behaald hebben
op wreedheid en barbarisme.
Van beide zyden, zoowel van den
kant der bontgenooten als van dien
der geallieerden, zullen deze oudejaars
avond toespraken nieuws mood in de
harten der strfldenden brengen'an hen
dat stokje van jou op den kop willen
zitten, hè schreeuwde do vreemde
ling, terwjjl hy Dlek bij den kraag
pakte en hem zóo heftig heen en
weer schudde, dat elk beentje Inzyn
lichaam gevaar liep te breken.
„8chel uit, schel uit, Ik smeek u
het was een vergissing Ik dacht
„Zoo, was het een vergissing Voor
den dnivel, het zou een vergissing
voor jou en voor lader van joaws
gel{ken ;jjn, die het wilde probeeren,
om Pat Crimmens met zoo'n kinder
zweepje te na te komen. Hoe bevalt
j.)U het dansje, dat Ik je op den be
vroren grond laat uitvoeren
Tevergeefs smeekte Dick Under
wood zgn aanvaller, om hem los te
laten. Het scheen, alsof die ijzeren
greep hem voor eenwig vast had En
toen elndeiyk de Ier hem van zich
afstiet, was zgn slachtoffer bijkans te
zwak en te flauw, om zich te ver
roeren.
Tegen het wiel van het stilstaand
rijtuig geleund, trachtte Underwood
zijn gedachten te verzamelen. Hg zag,
hoe do reusachtige vreemdeling weder
den bok heklom en dit deed hom zich,
echter niet zonder de grootste Inspan
ning, oprichten.
„Och, wacht nog even!" riep hij.
„Wat wil ja nog vroeg de ander,
zich eensklaps weder zóo dreigend
omwendend, dat Dick onwillekeurig
oen xtap achterwaarts deed. „Ben je
het nu aangebroken jaar doen Ingaan
met vol vertronwen op een overwin
ning aan hunne zijds.
Maar in hoeveel huisgezinnen, waar
uit kort geleden jonge, krachtige man
nen vol moed ten atrflde togen, broe
ders en vaders, zal nu de oudejaars
avond een avond van diepen ronw, van
ontroostbare smart zgn geweest. Zij
glugon, maar keerdn-i nlot wedir. Bno
plaats nan den heard bleef ledig en
alleen de gedachte, dat z9 den hel
dendood voor hot vaderland stierven,
alleen het weten, dat zg streden au
vielen voor de vrijheid van hnn ge
boortegrond was in staat, de droefheid
over hnn verlies eonigszlns te ver
zachten.
Maar och, wat beteekenen dergelijke
gemeenplaatsen ten slotte. Een jonge
man mag duizendmaal den heldendood
vcor het vaderland sterven, een moeder
heeft er hrsr kind toch mee verloren,
een vrouw en kinderen wachten toch
tevergeefs op den man en vader, waar-
nrsr sl hun gedachten in de laatste
maanden van verschrikking zjn uit
gegaan.
En in alle oorlogvoerende rijken,
w?sr men een wapenschouw houdt
over allea wat nog strgdbaar is, waar
men een balans opmaakt van hetgeen
nog overbleef van den natlonalen rijk
dom, zal met ontzetting geconstateerd
worden, hoeveel dit jasr reeds ver
loren ging, hoe arm her land werd in
weinige mranden tyds, arm aan werk
krachten, arm aan kunst, aan handel
en indnstrle, aan heel het nationaal
vermogen.
Arm België, welks bevolking op den
Oud' jaarna-,'Ond op de pnlnhoopon van
haar geluk terugblikt 1 Arme vluchte
lingen, die In vreemde streken, ver van
alles wat hnn dierbaar was, terug
denken aan het rijke, vruchtbare land
en de zekerheid hebben, dat het alles
verloren girsf, dat de met zooveel
zorg en arbeid ontgonnen akkers
verwoest en vertrapt zijn, dat de oogst
vernield, dat hun woningen wkarde-
looze ruïnes werden, grafzerken van
hun geluk, zwart geblakerd door de
vlammen.
Het oudejaar heeft de wereld achter
uit gebracht, In rijkdom en arbeids
kracht, maar bovenal in de innerlijke
ontwikkeling van den mensch.
Wfl dachten, dat wy zedeljk h oger
stonden dan allen, die voor ons kwa
men wjj dachten, dat wj zooveel
beter en edeler en beschaafder zonden
zgn, dat twintig eenwen Christendom
niet tevergeefs op den rgken akker
van ons hart het zaad van naasten
liefde hadden uitgestrooid en ziet, ééu
storm gaat over ons heen en heel het
kaartenhuis van onze volmaaktheid
ligt neergeslagen
Moge dan net nieuwe jaar, door
strijd en leed, ons één stap dichter
brengen tot het Ideaal, dat wfl meen
den Iets nader te zgn gekomen,
maar dat als een fata morgana
voor onze oogen verdween, de zeker
heid latend, dat het heel, heel ver nog
van ons af ls, de vrede op aarde,
steunend op het rechtsgevoel van de
menschen en op hnn liefde onder
elkander.
nog niet tevreden met de portie, die
je al gehad hebt? Als je nog wat
hebben wilt, dan zal lk er geen gras
over laten groeien, voor den drommel
niet 1"
„Wacht, laat me hei je uitleggen.
Ik zat een rgtnlg achterna met. twee
dames er In en een kwajongen als
koetBier op don bok. Ik was uit het
rgtnlg gegaan, om van paarden te
verwisselen, en toen ik een enkele
minuut nit het gezicht was, legde de
kleine ellendeling er de zweep over
en ging er, zonder mfl, vandoor. Ik
heb hem toen te paard achterna ge
zeten en dacht, dat dit het rgtnlg
was. Ju hot donker ken lk niet zien,
ol je een jongen of een man was en Ik
sloeg er op los, eer ik tgd had, m?n
vergissing la te zien."
„Zoo, dus jij hieldt mij voor een
ellendlgen kwajongen, hè?" bralde
de vreemdeling woedend.
„Neen, neon, ik kon n immers niet
zienUw rijtuig igkt precies op dat,
wat lk achtervolg. Nu zie lk, dat do
paarden kleiner en magerder
„En nou ga je je beleedlgingen
stapelen op het b3ste span paarden,
dat mgien ver in den omtrek te vinden
is? AUemaehtig, ik zie hoe langer hoe
meer, dat je nog niet genoeg van me
gehad hebt. Ik zal je nog eens moeten
laten tfsnsen, om jo to leeron, hoe je
je tegen een fatsoenlijk mensch ge
dragen moet,"
Uit do bgzonderheden, die thans
bekend geworden zgn, blfl'kt, dat ge
durende do Kerstdagen de Franschen
aan de Dnilsch grens herh&aldeijjk
krachtige aanvallen gedaan hebben.
Groote troepenmassa's weren naar
Belfort gebracht, zoodat do goheelo
vesting zóne tussohen Belfort, Epinal,
Toni en Nancy met groote troepen-
massa's gevnld ssfln. fn de passen oer
Vogezen, welke thans door de Fraiv
ech'-n b6zet zjjn, hebben zy Sn de
laatste dagen bijzonder krachtige aan
vallen gedaan. Het resultaat was, dat
de Fracschen in den Boven-Eleas
doordrongen, na een hevige aetie
Steinbach omsingelden en zich meester
ïaa .ktcn van ds bouwvallen van het
kasteel ten N. W. van het dorp, van
waar zg de stellingen van don vy»nd
met goed gevolg onder vuur konden
nemen.
Ook op het W.deel van het gevechts
terrein behaalden de geallieerden een
klein succes, doordat de Fransch-
Belgische troepen zich opnieuw van
St. Joils meester maakten.
Een poging van do Dnltoeherc, om
by Bethune door de vijandelijke linie
heen to breken, had geen resultaat.
Van Duitsche ïijdo wordt bericht,
dat alle Fransche aanvallen, onder
zware verliezen voor den vgsnd, wer
den afgeslagen.
Ook op het Oosteigk gevechtsterrein
kwam het nog niet tot een beslissing.
De Dultschois zetten hnn aanvallen
in de ign BenraKawka geregeld
voort en slaan de Bnssirche aanvallen
af, hoewei dit laatste dcor de Russische
telegrammen wordt tegengesproken.
In Galicië werden de Oostenrykers
weer teruggedreven en vielen eenige
dorpen in Russische hand n. Vole
Oostonrgkors werden daarbg krijgs
gevangenen gemaakt en kanonnen en
raitrsl'leuseB door de Rusten genomen.
De volgende telegrammen geven
mede een algemeen overzicht.
Parijs- Oificleel bericht van Dins
dagavond 11 nnr.
Tot hedenavond 10 nnr was van
geen veerval van beteekonis bericht
ontvangen.
Rome- Volgens een officieel ta-
ricliE uit het Russische hoofdkwartier
heeft de vlucht der Oostenrijkers o ver
de Karpathsc Zondag alle vorige ne
derlagen overtroffen. In de streek
van don Dulkapas trokken de Oosten
rijkers overhaast terug, alles achter
latende, ook stafdoeumenten, kaarten,
vsandels, geld en rensachtiga hor-
veelheden schietvoorraad en levens
middelen. l)e Russische cavalerie
vervolgde den vyand krachtig en
maakte een groot aantal gevangenen.
Londen. Aan de Times wordt mede
gedeeld, dut de strgd rond Lihons b(j-
zonder hevig is geyeest. De Dnitschers
begonnen den aanval met een hevig
bombardement. De FraosohoD beant
woordden het vuur opzetteigk zwak
en hielden langzamerhand met vuren
op, waardoor de Dnitschers meenden,
dat zg de plaats veroverd hadden. ZU
stormden toen voorwaarts, maar stuit
ten op een versehrikkeigk vunr van
de Fransche infanterie De mitrail
leuses voltooiden de nederlaag.
Do man deed, alsof hU zgn bedrei
ging ten uitvoer wilde brengen maar
zonder een enkel woord meer te uiten,
sprong Diek, zoo snel bjj slechts kon,
In het zadel en rende voort. Spoedig
werd de afstand tnsschen hem en het
rgtnlg jrrooler, wgi hg, hoe pijuigk,
stijf en stram hij ook was, voortdurend
zijn paard tot meerder spoed aanzette.
Zoo reed hij ongeveer een half uur
voort, zonder dat het hem eehter ge
lakte, het minste of geringste spoor
van het door hem bedoelde rijtuig te
ontdekken.
„ZB moeten oen anderen weg heb
ben ingeslagen 1* mopperde h5-
„Waarom heb ik daar ook niet eerder
aan gedacht Voor den duivel, lk móét
ze hebben 't zou mijn ondergang zgn,
als ze me te ving af waren. Alles,
alles is er mee gemoeid. Al moet lk
hemel en aarde er voor bewegen,
vinden zhl lk ze!"
Bezield'met nieuwen gver, wendde
hg zgn paard en galoppeerde terug,
de plek voorbij, waar hij zijn ont
moeting met don woedenden Ier had
gehad.
Hy zag kat rijtuig echter nergens
meer en vermoedde, dat hat naar «en
der in de nabyheid staande boerderijen
was gereden. Hy bekommerde zich
daar verder nlot over en joeg voor
waarts, alsof zfjn leven er van afhing
[Wordf vervolgd)-