N°. 119 1914
Donderdag 8 October, 101'te jaargang.
Een Demonische Vrouw.
De uitgave dezer Courant geschiedt Haandag-, Woensdag- en'Vrijdagavond
ultgexonderd op feestdagen.
Frgi per kwartaal, in Goes f Q>ï5g buiten Gces, franco f 8,SS.
Afzonderiyko nommers 5 cent.
fnsendlng van ad ver tentliJn op Maaedag en Woensdag;
vóós 2 uren. op VRIJDA.G vöór 13 uren.
De prÜB der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 ct., elke regel meer lOct.
BJ directe opgaaf van driemaal paatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelQk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regeis Si f 1,— berekend
Bewïsnsmmers 5 tent;
Teleloonnnnuier 88. ïireeteir G. W. tak Babneveld. Uitgave vaa de Naiiml.VeMootssMap ,Goesefee Coaraat". HeofdredMlsur W J. 6. vak Saktbh
goesch
Offervaardig.
De eerste Belgisch» vluchtelingen,
39 in getal, zijn, gelijk reeds met een
eukel woord in ons blad werd gemeld,
te Goes aangekomen. Naai wij ver
nemen, zal het aantal uitgewekenen,
dat iu onze gemeente een toevlucht
vindt, binnen zeer korten tijd aanmer
kelijk toegenomen zijn.
De arme ongelukkigen zijn ons van
harte welkom. Hoe velen van de uit
gewekenen zullen huis en haard terug
zien Hoe velen, die alles verloren
hebben, zullen den moed bezitten,straks,
als bet oorlogsmonster, in naam der
beschaving God betere het los
gelaten, heeft uitgewoed, opnieuw te
beginnen f
Wij stellen deze vragen niet, zonder
er bij te huiveren. Hun toekomst lijkt
ons iil te somber
Maar nu zijn er enkelen bij ons,
meerderen zullen volgen, en op hand
slag willen wij elkaar beloven zij zul
len het goed bij ons hebben. Deze
arme onschnldigeu, van alles, wat hun
dierbaar was, wat zij inet noesten vlijt
hadden bespaard, verdreven, dienen te
ondervinden, dat er andere, en
betere, machten zijn dan het brute
oorlogs-geweld, ontketend door enkelen.
Laat ons, die zoo vaak, óók als bet
niet noodig is, met groot aplomb be
weren, het hart op de i echte plaats
te hebben, laat ons offervaardig
zijn. Nood lenigen, waar nood te leni
gen valt. Laat ons dit vooral doen,
omdat liet hart het ons ingeeftniet
om tegenover de buitenwereld de rol
van „mooie man" of „mooie vrouw"
te spelen. Als wij helpen, en de ziel
blijft daarbij stil, dan is elke hulp
waardeloos.
Het bedrag, hier toegezegd voor
arme vluchtelingen, plotseling buiten
hun wil, buiten hun gedachten paria's
geworden, is niet al te groot. Maar
wij zijn de vaste overtuiging toege
daan, dat het groeit, en al naar de
behoefte groeien zal. Het is de taak
van hen, die buiten de ellende van
den oorlog tot nu toe gebleven zijn,
den ellendigen bij te staan.
Het zij ons evenwel vergund, op
enkele punten te wijzen.
Naar Nederland hebben ook de wijk
genomen Belgen, die niet als armen
en van-alles-verlateuen hier kwamen.
Moeten wij zulke lieden nog op hun
taak wijzen Zij en zij iu de aller
eerste plaats zijn aangewezen, het
lot van bun arme landgenooten naar
kracht en wat is hiermede anders
bedoeld dan linancieele kracht te
verzachten.
En dan ten tweede.
Ook Goes, het toch maar zoo kleine
Goes, zal, door de droeve tijds-om-
sfandiglieden, haar armen krijgen. Zij
zijn er reeds. In onze plaats wordt
bereids geleden, niet door die lieden
allereerst, die er gestadig op zijn 'te
vragen, maar door de stille armen.
De stille armen, ook in onze gemeente
te veel verwaarloosd.
hu zijn er hulp-behoevenden, van
elders gekomen.
Onthoud hun uw bijstand niet, in
naam der barmhartigheid
Maar deuk er een oogeublik aan,
dat, terwijl ge en zeer terecht
vreemdelingen uw steun geeft, het niet
meer dan plicht is, een steun te zijn
óók voor hen, die, ons eigen, lijden.
Sommigen, die nooit hel werk dier
teedere zorg betrachtten en toch
was er hier terrein voldoende aanwe
zig voelen zich nu gedrongen, den
armen vluchtelingen hulp naar kvacht
te brengen.
Wij prijzen het.
Maar laat dan de komst dier uit
gewekenen een andere snaar in hen
roeren. Laat de thans geboden hulp
een aanleiding zijn, om niet met een
hautain gebaar de armen en ongeluk
kigen iu eigen parochie voorbij te
gaan.
Wie, die arme en ongelukkige vreem
delingen helpt, uit aandrang des har-
teil, niet om voor de gaanderij te wer
ken, zou armen en ongelukkigen uit
eigen omgeving hulpeloos kunnenlaten
Hier is ook veel te doen.
Moge het zoo zijn, dat de komst
der arme en ongelukkige vreemdelin
gen den helpsters en helpers een blik
doet slaan in eigen hart, en zij tot
de ervaring komen, wat ze tot dusver
hier verzuimden.
Hoe men zich vergaloppeeren kan.
Uit een christelijk blad, eiteeren
wij het volgende
„Een der meest sluitende zonder
lingheden in dezen oorlog is wel, dat
een christen-land als Engeland in
bondgenootschap trad met een over
wegend niet-christenland als Frank
rijk en een heiden-land als Japan,
terwijl het zicli door Mohammedanen
uit Indië laat bijstaan bij dit bedrijf
is de inroeping van de hulp der half
apen uit Afrika turco's geheeten
door Frankrijk tegen een beschaafd
christen-volk alsDuitscbland nog slechts
kinderspel".
Het doet eenigszins vreemd aan,
Duitscbland in het bijzonder als een
„beschaafd christenvolk" voor te stel
len, na alle droeve gebeurtenissen,
welke niel alleen uit België werden
gemeld, maar waarvan men zich per
soonlijk op de hoogte heeft kunnen
stellen. Als men, wat door Duitschers
in België is gedaan, zij het zelfs
door den nood gedrongen, nog als
„christelijk" durft voorstellen, heeft
men toch al een jdroevig beeld van
den Christus zeiven. Maar.,., van
steil-orlhodoxen verwondert ons dit
niet. Het eigen verleden pleit op
menige, door bloed gedrenkte, bladzijde
der historie tegen hen.
Daar gaat liet echter op bet oogeu
blik niet over.
Wij wilden niet in polemiek treden
omtrent de onwaarachtigheid van liet
door de politieke „christenen" en hun
standje gepropagagdeerde en pasklaar-
gemaakte „christendom".
Wij wilden het over die turco's
hebben.
Het blijkt, dat de schrijver niet het
minste besef over turco's beeft. Daarom
noemt bij ze, gemakshalve,balf-\
apen. Als de man eens ooit in zijn
leven een kijkje kou nemen in Toulon,
zou hij over turco's zonder twijfel
anders schrijven. Want., zijn de turco's
half-apen, dan zou men van liet Neder-
landsclie koloniale leger bezwaarlijk
anders kunnen spreken.
Maar zelfs daarom gaat bet niet.
Een „cliristen"-mau moest zich, zelfs
in kritieke tijden, als wij thans beleven,
niet zoo vergaloppeexen.
Wij hebben eens in Goes een
„christelijk" spreker gehoord en de
elite der Goesche politieke „christe
lijkheid" nam iu de „Prins van
Oranje" de eerste rijen in wij heb
ben, herhalen we, eens een „christelijk"
spreker gehoord, die met de grootste
stemverheffing uitriep, dat de liberalen
durfden propageerden, dat de menseh
van den aap afstamde, de duivelsclie
theorie van Darwin dus durfden hand
haven
Wij, voor ons, daden daar nooit aan
mede.
Maar nu komt een schrijver van
rechts verkondigen, dat de turco's
half-apen zijn. Half aap, half menseh.
Dus nog niet gekomen tot een zóó be
langrijk stadium vau ontwikkeling,
als waarin de „christelijke" schrijver
zelf verkeert.
Wat, evenwel, is dit auders dan
het huldigen van de theorie van
Darwin
Wij laten nu verder in het midden,
dat de goede man niet weet, wat
turco's zijn. Maar Darwin gehuldigd
door een „christelijk" scribent, het
moet zelfs in deze kritieke tijden aan
de vergetelheid worden onttrokken
Buitenland
DE WERELD-OORLOG.
De strijd in Noord Frankrijk.
Hat door da Engaleche correspon
denten aangekondigde groote wapen.
succes der bondgenootan op hun i
linkervleugel bljft nog steeds nit.
Zelfs deed het gistermiddag door de
Franacha regeering uitgegeven com
muniqué vreeeen, dat generaal Von
Kloek, een krijgsman van de onde
school, het Fransehe rSjmoie Von
Klnok n'a pas de Glüek, Von K'uck
heeft geen geluk, te schande zon
maken. Immers het deelde mede „Op
onzen Maker-vleugel, noordelijk van
de Olse, duren de verbitterde gevech
ten nog steeds voort De strijd blijft
onbeslist. Op enkele punten hebben
wij terrein moeten prijs geven. Op
het overige deel van het front Is niets
veranderd.'
Dit was te opmerkelijker na de ver
maningen van gezaghebbende perso.
nan in Fransche bladen (o.a. don
oud-minister van buitenlandsche zaken
Pichon), dat men zich vooral niet te
ganw moest laten meesleepen door
overwinningsberiehten, want dat de
strijd lang en zwaar zon zjjn.
lotnssehen geeft het Maandagavond
om elf uur door de Fransche regeering
uitgegeven bericht een weer wat op
timistischer kfik op den stand van
zaken. Het luidde: „De algemeene
toestand is onveranderd gebleven.
Op den Franschen linkervleugel dnurt
do strijd voort. In Argonne en op de
heuvels aan de Maas zflc da aanval
len der Duitschers, zoowel in den
nacht als overdag, afgeslagen. Groot
vorst Nicolaas, de bevelhebber der
Bussiscbe troepen, heeft aan gene
raal Joffre officieel de overwinning
b?j Angnstof meegedeeld. Generaal
Joffre wensehte den grootvorst geluk
met het schitterend succes
Het zijn weer vooral do Engelsche
bsriehtgevers, die succes van de ont
wikkeling der oorlogs ge'oenrtenissen
In 't noordwesten van Frankrgk voor
de bondgenooten verwachters. Keuter
seint nit Londen, dat de hervatting
van het offensief door de bondgenooten
groots bevredigiug nseft gewekt, om
dat er nit blijkt, dat de groote om
trekkende beweging zich meer en
meer naar het noorden uitbreidt. De
lengte van het slagfront moet thans
ongeveer 300 mjl bedragen.
Een gevoel van optimisme spreekt
uit de berichten dor particuliere cor
respondenten, die overtuigd zjjn, dat
de vijand ofschoon de slag nog
eenigon t(jd kan dnren en kleine
tegenslagen op enkele punten kan
brengen weldra genoodzaakt zal
z(jn, zich op z(n eigen gebied terug
te trekken.
Aan het voortduren van den Btrijd
in de eerstvolgende dagen twjjfelt
eign- lfik niemand. De Duitschers
bljjken te geduchte tegenstanders, om
op een spoedig terugdringen uit Frank
rijk te kunnen hopen en omgekeerd
blijken het FranBche leger en de
Fransche bevelvoering te superieur,
om aan te nemen, dat de nu niet meer
van de Duitschers gehoorde kreet
Paris* I in werkelijkheid zou worden
omgezet.
i9 FEUILLETON
Sir Joe had zieh achterover in z{jn
stoel laten vallen en de handen voor
het gelaat geBlagen. Nn stond htj op.
„Mjjn gedachten zjjn in de war,"
riep h(j uit. .Wat dat huwelijk be
treft en die vroessigke gobourtenisssn,
Ik weet zelf niet wat ik doe. Om je
de waarheid te zeggen, Denvers, je
vriend heeft m(j teleurgesteld. Hij
schijnt niets te doen, om ons te hel
pen.'
,Ik begrijp ook niets van hem,'
antwoordde Denvers. „Maar hier is
hjj, om u zelf een antwoord te geven.'
De denr ging open en Pinheiro trad
binnen. H(j was zichtbaar veranderd.
Gedurende de laatste dagen was h{j
stil en neerslachtig geweest. Nazag
hij er opgewekt uit. HQ droeg een
klein taschje in de hand en een blauwe
envelloppe.
.Sir James', zei hjj snel, „In dit
taschje zit een huwelijkscadeau, dat
ik van plan ben aan uw schoonzoon
te geven, en in deze enveloppe zit
iets anders. Maar ter zake. Ik moet
een onaangenamen plicht vervullen.'
„Wat bedoelt u?" riep Sir Joe uit
en sprong overeind. „Hebt u iets
ontdekt
„Het lijkt er een beetje op,' ant
woordde Pinheiro, terwijl hy het
taschje opende. „Ik zal het u dade
lijk vertellen. Inspecteur Bendon is
hier In uniform. Koop juffrouw Curtis
niet. De zaak zal geen vjf minuten
duren. Kan ik Pencroft spreken
Denvers hart begon te kloppen. Wat
ter wereld was er gaande
Sir Joe belde.
„Verzoek meneer Peneroft hier te
komen," zei bij tot den bediende.
De man verdween en een oogenblik
later kwam Pencroft binnen. Hg was
reeds gekleed voor de plechtigheid en
zag er bgzonder goed uit. Inspecteur
Bendon vergezelde hem.
„Er schijnt goed nieuws te zijn,
meneer Pinheiro,* riep hij uit. „U zult
inspecteur Bendon wel niet voor niets
hier gebracht hebben. Ik hoop, dat
nu alles opgehelderd zal worden."
AU antwoord haalde Pinheiro een
vel papier uit de enveloppe.
„Deze brief werd gisteren in Parfls
ontvangen,' zei hg. „Hg was geschre
ven door iemand in Engeland en deelde
aan iemand in Pargs alle bijzonder
beden mede van een geheime depêche,
verleden week gedreven door Sir Joe
Curtis. Het is geschreven in den vorm
van een brief aan een vriend, maar
dat is maar voor den schgn. Scheelt
u iets, meneer Peneroft?'
„Niets. Excuseer m(j... ik heb ie's
vergeten; ik ben in een oogenblik
weer terug."
„U moet niet juist nu de kamer
verlaten, meneer,» viel inspecteur Ben
don hem in de rede. „U moet tof het
einde toe hooren, wat deze heer te
vertellen heeft."
Pencroft leunde tegen het venster.
Denvers zag, dat zgn gelaat doods
bleek was en dat zjn lippen beelden.
Zonder verder eenige notitie van
hem te nemen, nam Pinheiro een soort
chemisch toestel nit zijn tasch en ging
het in orde brengen. Toen bij daar
mede klaar was, keek hg Peneroft
strak aan en zet kortaf
„Ik ben van plan, meneer, n dit
als huwelijkscadeau aan te bieden.
Met dit toestel kan men bewijzen, dat
er arsenicum is in de Inkt, waarmede
de brief geschreven is. Let nu allen
goed op, heeren, dan zal ik het u
toonen.'
Allen zagen hem aan, stom van
verbazing, maar Pinheiro ging kalm
z^n gang. Toen de proef was afge-
loopen, wenkte hij Inspecteur Bendon.
Voordat iemand van het gezelschap
nog Iets had kunnen zeggen, legde
de laatste zijn hand op Peneroft'»
schouder.
„Ik arresteer u, Arthur Peneroft,
wegens hoogverraad."
Het was doodstil In de kamer, men
kon een speld hooren vallen.
Sir Joe uitte een sehrlllen kreet en
vlal tegen den schoorsteen aan. Zgn
gelaat was doodsbleek.
„Wat beteekent dat?" riep hij uit.
„U bewijst, dat er arsenicum in de
inkt was, maar wat heeft dat met mgn
vriend te maken Arthur, spreek dan
tochJe ziet er uit, alsof de duivel
je op de hielen zit! En je staat op
het punt den echtgenoot te worden
van m^n kind. Pinheiro, verklaar je
toch nader, of ik zal nog gek worden!"
Pinheiro keek Denvers aan en deed
een slap voorwaart».
„Ik zal het u spoedig uitleggen,*
zoi hg. Men behoeft niet eens zoo heel
slim te zgn, Sir Joe, om te weten,
dat er oen verrader in uw omgeving
was. Maar de vraag wai, wie? En
waarom verdacht ik Pencroft? Dat
zal ik n vertellen. Hg kwam onlangs
in het bezit van een aanzienigke som
geld, voldoende om een goede partg
te zijn voor uw dochter. Bg onderzoek
bleek mfl, dat hg van een oom een
legaat had gekregen maar dit legaat,
inplaats van 50000 pond, zooals hg u
wgsmaakte, was maar 2000 pond.
Toen ik bemerkte, dat hij werk-l{k
50.000 pond in zijn bezit had, verwon
derde het me, hoe hg daaraan ge
komen was. De diamanten ring, dien
hg nw dochter ten geschenke gaf,
kostte 5000 pond. Ik vroeg hem naar
den juwelioren heb van hem denoodige
inlichtingen gekregen. Hg schreef het
adres van den man met zgn vulpen
en van dat oogenblik af, was ik in
de gelegenheid, een proef te nemen.
„Ik vroeg Peneroft, mg zgn vulpen
te leenen om een zin op te schrgvon,
die dezelfde moeBt zijn, als die, welke
uw dochter zou opschrgven. Ik ging
buiten de kamer, opende de pen en
nam er wat van de inkt uit; in die
inkt was arsenicum.
„Alles hing er nu van af, te weten
te komen, of de brief, die naar Parjjs
gezonden was, arsenicum bevatte of
niet. Ik stelde de politie met een en
ander in kennis en een handlanger
van Evelyn Castllhon werd gisteren
gearresteerd met met dezen brief bg
iah. Het handiahrlft alleen zou geen
De Duitschers moeten nu erkenneD,
dat Von der Goltz geigk heeft gehad,
toen hg in zgn boek „Das Volk in
Wsffen» schreef: „Een oorlog der
naaste toekomst moet van het element
der boweegltikheid, dat ODZen laatsten
veldtochten eigen was, veel verliezen".
En op een andere plaats„Het werk
zal in de toekomst onder alle omstan
digheden moeiigker, het loon kariger
zgn".
Von der Goltz was van meenirg,
dat in een toekomst oorlog de beslis
sing eerst zou vallen, als alle be
schikbare kraohten waren opgeroepen
en daardoor aan do cene zijde onver-
mgdeiyk een uitputting zou volgen.
De Engelsche berichtgevers, zeiden
we, verwachten nog het meest succes
van de ontwikkeling der oorlogs
gebeurtenissen. De correspondent in
Frankrgk van do Daily Mail vraagt
zich af, of het waar is, dat er zelfs
al rond en in Douai gestreden wordt.
Zoo ja, dan zou de positie van Von
Kluck's reehter.vleugel er hopeloos
voorstaan, omdat het centrnm der
vyandoiyke linies dan het gevaar zou
loopen, van zgn verbindingen te wor
den afgesneden en van voedsel en
munitie te worden beroofd. De Duit
schers, zoo schrgft de correspondent
verder, kunnen hun rechtervleugel
van België uit versterken, maar dan
zou het Belgische leger onmiddeligk
uit AntwerpeD tot een aanval in hun
rug overgaan. Maar aan den anderen
kant moet Von Klnok beslist verster
king krygen, anders ligt ztjn eenige
hoop in een terugtocht, wil hg een
ramp voorkomen.
Op den stry'd in Noord Frankrgk
hebben nog betrekking de gisteren
bereids door ons gepubliceerde tele
grammen
Berlijn (officieel). In Frankrgk zgn
Maandag de gevechten op den Duit-
schen rechter-vleugel met gunstigen
uitslag voortgezet.
Londen. De Daily Telegraph bericht,
dat nit brieven van Dnltschers, te
New Tork ontvangen, blijkt, dat de
Duitschers alleen op het westeiyk
oorloge terrein reeds een half millioen
man aan dooden en gewonden hebben
verloren.
Londen. De Daily News deelt mede
alt Roaaan, dat het verleden week
tot tweemaal toe aan kleine troepen-
afdaelingen van de bondgenooten is
gelnkt, de verbindingen in don rug
van het Duitscbe leger te vernietigen.
Daardoor konden deDnitsche aviateurs
niet opstygen, wyi zfj gebrek aan
benzine hadden en deze na niet kon
worden aangevoerd. Ook de toevoer
van levensmiddelen voor de Duitscbe
troepen was eenige dagen onmogeigk.
Oe Duitschers In België.
Onderwal zich in Frankrgk de be
weging uitbreidt, welke tot recht-
streeksch doel heeft de omtrekking
van den rechter vleugel der Duit-
bewja zpn geweest, maar de arseni
cum bracht alles uit."
Pinheiro had nauwelijks opgehouden
met spreken, toen de bruid, geheel
gekleed voor de plechtigheid, binnen
trad.
„Ga weg, Kittjrl Ga weg!" riep
haar vader angstig.
„Ik wilde eens hooren, waar u
over sprak", hernam ze vriendelijk
en haar oogen blikten de kamer rond.
„Vertel het mg ook, meneer Pinheiro."
„Neen, juffrouw Curtis', an'woordde
hg, „de geschiedenis is reeds verteld."
„Ga weg, Kitty 1 Ga weg, ik smeek
het je!" riep Sir Joe weder.
Ze scheen niet te hooren. Nu eerst
bemerkte ze iets bgzonders aan Pen
croft. HU stond tegen dan muur
geleund. Bendon's hand lag nog op
zgn schouder zgn oogen waren op
den grond gericht, zgn gelaat was
doodsbleek.
Een vreemde flikkering kwam in
de oogen van hot meisje. Zo ging
naar Pencroft toe.
„Heb je je woord gebroken? Heb
je het toch weer gedaan, verrader?
En heeft hg (ze wees naar Pinheiro)
je ontdekt? Dan ben ik gered."
Ze leunde tegen de tafelze hijgde
naar adem, haar lippen trilden, maar
haar gelaat verhelderde en geen traan
kwam in haar oogen.
Allen stonden rondom haar. Pin
heiro greep haar hand.
Wordt vervolgd.