N°. 110 1914 Donderdag 17 September 101ste jaargang.
Een Demonische Vrouw.
DE TROONREDE
ii FEUILLETON
De uitgave öeser Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- on'Vrydagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, in Goes f 0,73, buiten Soes, franco l,M.
Afzonderlijke Hommers S cent,
loaandlng van advertentlën op Maandag en Woensdag
vóór 2 uren. op VRIJDAG vóör 13 uren.
ïelelOonnumMer 22. Directeur Q. W. van Babneveld. Uitgave
Zij, die zich roet ingang
van 1 October op ons blad abon-
neeren, ontvangen de tot dien
datum verschijnende nummers
gratis.
B. M. de Koningin hooit gisteren
do sitting van do Staten-Generaal
geopend met het uitspreken van de
volgende rede
Myne IJ tbr rn
Onder zeer buitengewone omstan
digheden kom ik heden weder In Uw
midden. Wij zijn allen vervuld door
de gedaehte, dat een verschrikkelijke
oorlog ren groot deel der beschaafde
wereld teistert. Ons land is dienten
gevolge in eon toesiand geraakt,
welke nog steeds onafgebroken waak
zaamheid elscht. Ik mag echter dank
baar vaststellen, dat onze vriend
schappelijke betrekkingen met alle
mogendheden ongestoord zijn geble
ven. De volstrekte neutraliteit, die
Nederland in acht neemt en met al
zijn krachten zal handhaven, ls tot
dusver op geen enkele wjze ga
schonden.
Tot mijn groote voldoening werd
de mobilisatie van zee en landmacht
zonder aenlge stoornis ln minder dan
den daarvoor vastgestelden tijd vol
toold. Beide deelen onzer weermacht
vervullen, met den besten geest be
zield, hun vaak zware taak.
Diep begaan mot het lot van allo
volken, die in den krijg zlin mede-
gesleept, draagt Nederland de buiten
gewone lasten, die hot worden opge
legd, gewillig en ontvangt met open
armen alle ocgeiokklgen, die binnen
zijn grenzen een toevlucht zoeken.
Het economische loven ondervindt
in al zfln vertakkingen do drukkende
gevolgen van d-n toestand, waarin
Enropa verkeert. Het handelBver
keer met het bnltenland is tot zeer
beperkte afmetingen teruggebracht
de scheepvaart, voor zoover zij niet
stil ligt, gaat met ongekende moeilijk
heden en gevaren gepaard j voor de
zeovlsscherü geldt dit ln niet minder
mate.
Landbouw en nijverheid vinden,
voor zoover z5 voor export werken,
hun afgezetgebled voor een groot deel
gestoord.
In den geld en fondsenhandel
bracht de toestand een heftige crisis
teweeg. De toevoer van graan en van
grondhulpstoffen voor de nOverheid
is zeer belemmerd. Toch komt er
eonige verlichting ln den druk.
Vasthouding en prijsopdrijving van
Nadat Denvers hem had nitgelegd,
wie hy waa, bood hij hem een stoel
aan en ging zelf op een lessenaar
zitten, waarop een stapel brieven en
een revolver lag. Toen hij zijn linker
hand op taiel legde, bemerkte Denvers
tot zfin verwondering, dat h(j twee
vingers miste.
„Ik verwachtto n al, meneer Den
vers,* zei hü in zuiver Engelsch, terwyi
hij zich door zyn baard streak. ,Ze
ls een knappe vronw, niet
,Wie bedoelt n?" vroeg Denvers
verwonderd.
.Natuurlijk Evelyn Castilhon,' her
nam hy, ,ik ben zoo'n beetje met uw
zaak op de hoogte."
.Wat U kent juffrouw Castilhon
„Ik ken haar goed. Ik heb haar
ontmoet ln Paris, Berlijn, Weenen,
Hint-Petersburg en gisteravond aan
een diner by de hertogin van Almeida".
„En u weet het een en ander van
myn toestand af?"
„ik weet, dat er eenige dagen ge
leden een aanslag op uw leven is ge
pleegd. Ik was op het gouvernement,
toen de politie het nieuws telegra
feerde. Er zal natuurlik een onder
zoek plaats hebben; het zal u niet
minder verwonderen, als ik u vertel,
dat Ik weet van nw ontsnapping uit
het kasteel Dutrenil. De zaak is aan
alle Europeesche detective-bureaux
geseind.'
„U verbaast mfl werkelijk," riep
Denvers uit, maar tegeljkertfld kwam
er een aangenaam gevoel van veilig-
levensmiddelen en huishoudelijk ar
tikelen is voorkomen de arlsis in den
geld- en fondsenhandel ls ln banen
geleld, dl8 da mogelijkheid van een
geleidelijk verloop daarvan openen.
Krachtige pogingen worden aange
wend tot beperking van warkeloosheid
en tot voorkoming en leniging van
nood.
Verschillende producten van land
en min houw en van de voedings
industrie vinden weer afzet, zoowel
naar Engeland als naar Dultschland
en België.
Do geregelde gang van zaken In
de koloniën heeft veel te lyden van
de stoornis ln post-, telegraaf- en
scheepvaartverkeer. Op handel, land
bouw en nijverheid ln Naderlandsch-
Iodië is een zware druk gelegd, doch,
waar noodig met steun der regeering,
is door de circulatiebank en verschil
lende credietlnstellingen tot dnsver
mot bevredigende uitkomst die druk
verlicht en een crisis voorkomen.
De Invoer staat stil. Groote voor
raden uitvoer producten w&ehten op
vorseheplng en heropening der Euro-
peeeeho markten.
Maatregelen zijn door de regeeriDg
gencmen ter "oorkoming, dat gebrek
aan levensmidd Ion ontsta.
Da economische toestand der in-
landseho bevolking, wier hooding
niets te wensehen overlaat, is voor
het ooganblik niet onbevredigend te
noemen. Da toestand in Suriname
behoeft, wanneer de aanvoer van
levensmiddelen, ook van regeerlngs-
wege ter hand genomen, bestendigd
bljft, geen zorg te baren. De toe
stand op Curasao is onbevredigend
de handel ligt stil en er hoerseht
groote droogte.
Op Aruba en Bonaire veroorzaakt
de droogte veel armoede en ziekte
onder do bevolking. De aanvoer van
levensmiddelen, ook naar de West-
Indischo eilanden, ls verzekerd.
In alle koloniën werden maatrege
len getroffen tot handhaving onzer
staatkundige onzijdigheid. Met ver
trouwen doe ik een beroep op allen,
om ook ln handel en verkeer met
zorgvuldigheid alles te vermijden, wat
onze neutraliteit in gevaar zon kunnen
brengen.
Waar ons volksbestaan elscht, dat
de buitenlandsehe handel, voor zoover
de omstandigheden toelaten, doorgaat,
behoort leder handelaar zieh bewust
te zyn, dat zelfs de schijn dient
vermeden te worden, als zou in en
door den Noderlandsohon handel party
worden getrokken voor één der oorlog
voerende mogendheden boven andere.
Ik gevoel mij gelukkig, dat m{jn
volk, in tronwe plichtsbetrachting met
mij vereenigd, het vaderland tracht
te dienen en ik verwacht, dat de
eendracht, die zich alom in het land
held over hom. Hfl bemerkte, dat h(J
hier in waarheid een vriend had ge
vonden.
„U hadt Ingeland nooit moeten
veriatori," ging Pinheiro voort, .hoewel
ik bij ben, meneer Denvers, u te ont
moeten."
Hij sprak op een bjzonderen toon
en keek Denvers open in het gelaat.
.Waarom?" vroeg deze.
„Omdat," zei hy, terwyi hj zich
dieht tot hem over boog, .omdst het
een van myn grootste wensehen is,
die vrouw in boeien te zien."
De plotselinge verandering in 's mans
ulterlflk was opvallend; er sprak
hartstocht uit zQn stem, oogen en
manieren.
„Niets zou mS grootcr genoegen
kuanen doen," ging hy voort, ,dan
juffrouw Castilhon te zien ontmaskerd,
er getuige van te ztyn, dat ze in on
genade was gevallen bfl alle Europee
sche hoven. Als dat bereikt was, zou
ze ook gevangen genomen kannen
worden. Toch kan ik niet nalaten
baar, ondanks alles, soms te bewon
deren." Een leelSke glimlach speelde
om zyn mond by deze woorden. „Ik
voor my geloof, dat ze gek ls, want
iemand, die niet krankzinnig ls, kan
onmogeiyk zoo duivels slim zijn."
„U schijnt een persooniyke haat
tegen haar te hebbent" vroeg Den
vers.
HU hief zfln misvormde hand op.
„Ja," zei hS langzaam, „en den een
of anderen dag zal ik u misschien
vertellen hoe dat gekomen ls."
„Welnu," sprak Denvers, ,wat kunt
u voor my doen Ik kan de waar
heid van mQn verhaal met getuigen
staven. Het ls trouwens in Cintra al
gemeen bekend, dat juffrouw Fergu
son zelfmoord heeft gepleegd. Hoe
heeft geopenbaard, tot den einde zal
worden volgehouden.
Met de bede, dat God ous kracht
moge schenken, v-irklaar ik do gewone
zitting dor Statod-Oeneraal geopend.
9
9
Het is wél een verschil dezo Troon,
rede, en do eerste, onder het Kablnet-
Cort van der Linden uitgasproken.
Nu een vermelding 1 in da oorlogs
ramp, een klein, kiek. vleugje opti
misme, waar het den tuestand van ons
eigen land en van deko'onlën betreft,
maar aanmanend toch tot waakzaam
heid, ook den handel en Industrie.
Wat dit laatste aangaat, het laat
bj ons geen twfliel, wat er mee be
doeld wordt. Immers! de mogelijk
heid zou kunnen bestaan, dat Neder-
landseho handelaren, uit fympathie
voor het ar me, zwaar-geteisterde
Belgen-volk, Dultsehe waren zouden
wensehen te boycotten, of geen zaken
met Dultschland te doen. Daartegen
worden, vergissen wU ons niet, de han
del t-n industrie ln ons land gewaar
schuwd. En terecht.
Deze Troonrede geeft al zeer weinig
aanleiding tot hot maken van baschon.
wlngen zij Bpreekt voor zich zelve.
Hoe gaarne hadden wij het anders
gehad 1 Maar de benarde tjjds-omstan-
digheden hebben het onze regeering
o:. mogelijk gemaakt, baar program ten
uitvoer te leggen. Kiesrecht-regeling,
ouderdoms-verzorging, om twee zeer
voorname pnnten te noemen, zijn uit
gesteld. Voor hoe lang Wij moeten
de schouders ophalen. Kunnen slechts
hopen voor niet te langen tijd.
Het meest positieve, dat wfl In de
Troonrede kunnen constat! oreD, is wel
ditwij hebben oen regeering, welke
respect afdwingt. Als de oorlog voorhy
ls, dan eerBt zal knnDen worden opge
maakt, wat het vaderland te danken
heeft aan mannen nis Cort van der
Linden en Treub. Zonder hun wgs
beleidwij wagen niet, or asn
te denken.
En daarom brengen wl dien mannen
onze oprechte hnlde. Moge het hun
spoedig gegeven zyn, het groote werk,
dat zfj zich hadden voorgenomen te
verrichten in hst belang van de sociale
ontwikkeling onzes vaderlands, te
hervatten en tot een goed einde te
brengen I
Buitenland.
DE EUROPEESCHE OORLOG.
De algemeens toestand.
De stroom van Dultsehe overwin-
ningsberiehten, welke de genoraal-
kwartlermeester Von Steyn over ge
heel Dultschland eu in de buitenland
sehe pers verspreidde, hoeft plotseling
opgebonden. Slechts hier en daar
vertoont zich tusschen de talryke
kunt u my nu in de toekomst be
schermen Ik ben jong, ontehnidig,
ik heb m?n leven lief en zou niet
graag vallen als het slachtoffer van een
moordenaar."
„Daar heb je groot gelijk in," her
nam h(j. „Meneer Denvers, nw komst
brengt oen groote verandering ln myn
leven. U verkoort in moeilijkheden,
en, ik behoef het n niet te verzwijgen,
in groot gevaar. Nn zult u er wel geen
bezwaar tegen hebban, ais ik u voor
stel, my mat n ln eonnectle te stellen,
het kost u niets, u zult er bovendien
voordeel van hebben, daar ik onder
vinding heb en op de hoogte ben, wat
betreft de lage streken van die vrouw.
D, de vervolgde, znlt vervolger worden
en wl zullen Europa bevrijden van
een verderfelijk en machtig individu."
Denvers greep zyn hand.
„Meent u dat werkeiyk vroeg hy.
„Ik spreek ln ernstik zal al myn
energie in die richting aanwenden.
De dame ls, geloof lk, uit Lissabon
vertrokkenvoor het ooganblik is u
hier dus veilig, veiliger dan ergens
anders. Blijf nu hier en vermaak u
zelf zooveel n kunt, ternyi ik mUn
plannen opmaak."
„Met genoegen," hernam Denvers.
HU gevoelde zich verlicht, een man
gevonden te hebben, die met bem
samen wilde werken, om hem te be
schermen voor het gevaar, dat hem
dreigde, meer nog, die hem wilde
helpen, juffrouw Caetilhon aan het ge
recht over te leveren. Het was elgeniyk
al te mooi.
„Als wij onze plannen hebben op
gemaakt, zullen we ons maar amusee
ren, tot de tijd van bandelen daarls.
Ik zal u alles laten zien, wat Lissabon
voor bezienswaardigs oplevert voor
vreemdelingen en u met verscheidene
telegrammen uit Bordeaux en Londen
een bericht uit Berlijn, dat, ln zeer
vage termen gesteld, eeu gedachten
tegenslag doet vermoeden. De Dult
sehe couranten, vol geestdriftige be
richten van een Duitsche zegetocht
door België en Frankrijk, hebben ons
de laatBte dagen niet meer bereikt.
Men sehynt het dus in Duitschland op
bot oogenblik niet meer noodig te
achten, het Hollandseb.» volk van de
krygsverrichtingen van het Dultsehe
leger in de laatste dagen nauwkeurig
op de hoogte te houden. Engeisohe en
Fransehe telegrammen hebben thans
de Dultsehe overwinningsberiehten
vervangen- Zy allen gewagen van het
stand houden van het leger der ver
bondenen, van zi)n krachtig voor-
waartsdriDgen en van het terugwerpen
van de Dultsehe troepen op de stel
lingen, welke deze nog kort te voren
zegevierend achter zich gelaten had
den.
Op 13 en 14 September was de stand
als volgtDe Dultsehe legers stonden
ln een lïn, loopende van Soissons in
een naar het zuiden gebogen stelling,
lang Epernay en verder NO. waarts
gaande tot boveu Verdun, daarna
Z W. buigende langs de Franscb
Dultsehe greus, tussehon NaDcy en
Lunéville door Zuidwaarts tot Epinai.
Daar tegenover bevonden zich, langs
het geheelo Dultsehe front, de legers
der verbondenen.
Volgers de laatste berichten zyn
aan den linkervleugel der verbonde
nen do Dultsehe troepen van Aralans
op Aronne ea St. Quentin terugge
trokken, heroverde Fransehe cavalerie
Mont Idler en Roye en zou In. Reims
het hoofdkwartier van een der Fran
sehe legers gevestigd zyn, wat weer
op een krachtig terugdringen van de
Duitsche troepen wyst. Ook in Argonne
zyn de Duitichers teruggeweken. Lot
haringen is geheel ontruimd eu de
Dultsehe troepen trokken zieb weer
terug op eigen gebied naar Chateau
Salin, Dleuse en Saartourg.
Met deze gedwongen terugtocht
van de Duitsche troepen dringt de
vraag naar voren of het hier geldt
een tydeiyke verandering van positie
onder den door don vüand nltgeoeien-
deu druk, dan wel een onoverkomeu-
ïyken tegenslag, die een eind maakt
aan de mogelykheld van een aanval
door een legermacht, die zyn krachten
overschat on te rroeg uitgeput heeft.
Wanneer nu het Dultsehe Noorder-
lager niet opnieuw tot een krachtig
offensief kan overgaan, dreigt hen van
Cbü'ons tot Solssous ernstig gevaar.
De legers van de generaals Voa Bttlow,
Von Hansen en Von Kluek kunnen
Noordwaarts worden teruggejaagd
en in België gedrongen worden.
In het laatste land vooral hunkert
de bevolking naar het unr der ver
mannen van beteekeuis ln aanraking
brengen. Morgen znllen wy het nattige
met bet aangename versenigen en de
hertogin van Almeida op haar kasteel
te Estoril bezoeken. Vanavond moet
ik uit dinearenanders zou lk u
verzoeken, hier te komen. Waar logeert
u?"
„In Durand's hotel," antwoordde
Denvers.
„Qoed. Morgenochtend om elf uur
verwacht ik u; dan zullen we samen
naar het kasteel rydec.'
In geen dagen had Denvers zoo
rustig en kalm gedineerd, als dien
avond in Durand's hotel. Er was nu
uitkomst voor hem hy had eon vriend
gevonden, en nog wel iemand, die
bekend was met de diplomatie en die
ln de beste Portugeeschs kringen
verkeerde. Zyn haat tegen Evelyn
Castilhon was oprecht gemeend. Den
vers was er van overtuigd, dat, als
eenmaal de dag kwam, waarop hy
haar streken betaald kon zetten, ze
op geen genade behoefde te rekenen.
Geen ras ls vriendeiyker, sympathieker
en zachter dan het Portugeeiche, maar
ook geen meer duivelachtig wreed en
vindlngryk, wanneer hot geldt zieh op
den een of ander te wraken. Evelyn
Castilhon zon spoedig bemerken, dat
Pinheiro op Denvers hand was en dit
feit alleen rteds was voldoende, om
hem voor overlast te behoeden.
Den volgenden morgen ging Den
vers al vroeg nsar Plnhelro's woning,
want hy verlangde er naar, hem te
zien. Pinheiro wachtte Denvers op de
stoep.
„Prachtig op tyd," riep by hem
vrooiyk toe, „Btap maar ln, het ry-
tolgje wacht al op ons." Onder het
ryden zei hy„De hertogin spreekt
geen Engelsoh en daar n geen Porta-
gelding. Men kan er zeker van zyn,
dat een terugtrekkend of vluchtend
Duitseh leger in Belgë geen genade
te verwachten heeft, maar dat de be
volking baar lang ingehouden wraak,
haar woede en verontwaardiging over
het onrecht baar aangedaan aan den
vyand zal koeion, zoodr* deze niet
meer zegevierend in haar midden
versehynt.
Het Belgische veldleger bewijet op
het oogenblik reeds goede diensten
Vannit do stelling Antwerpen deed
het herbaaldeiyk uitvallen op de
Dultsehe troepen in België eu be
dreigde de Duitsche verbindingslijnen.
Het is te verwachten, dat de Duitsehers
het hun dreigende gevaar terdege
inzien. Met alle kracht pogen zy
thans Verdun te doen vallen, waardoor
de meest bedreigde legers, die van de
generaals Von Bülow, Von Hansen en
Von Klnek den korsten weg naar den
R6n geopend zou worden. De Dultsehe
cavalerie sehynt geheel nitgepnt te
zjjn, wat zeker niet te verwonderen
is. In den oorlogstijd, welke nu achter
ous ligt is verbazond veel van haar
gevergd en vooral het gebrek aan
paarden zal zieh duchtig doen gevoelen.
Al is in den reusachtigen slag van
Parfls tot Verdun een definitieve ba-
slissing niet gevallen, de bondge-
nooten kunnen tot nn reeds op groote
suceessen wijzen.
Over de gevechten in België en op
het Oostciyk oorlogstooneol vindon
onze lezers nog eenige byzonderheden
in de door ons ontvangen telegrammen.
Den Haag. De Fransehe legatie
deelt mede, dat de geallieerde legers
Maandag hun offensieve beweging
over het geheele front voortzetten.
Aan onzen linkervleugel trok de Duit
sche strydmacht terug van Amiens op
Aronne en St. Quentin. Fransehe ca
valerie heeft Mont-Idier en Roye in
genomen.
Ten oosten van Helm» hadden <«-
andeiyke troepen hun defensief opge
steld op de ry van onde forten sedert
Dlndag ls het hoofdkwartier van een
der Fransehe legers in Reims geïn
stalleerd.
In Argonne hebben de Daltaehers
den aanval van het fort Troyon sur
la Meuse niet weerstaan en zyn terug
getrokken ten N. van de lyn Trlan-
court—Isoncourt. Lotharingen was
Maandagavond geheel ontruimd. De
vyand trok terug naar Chateau Sa
line—Dieuse en Sasrburg.
Londen* Het terugtrekken van de
Dnitsche troepen op de linie Péronne-
St. Quentin bewyit, dat hun weg van
da grens af by Maubeuge ten Westen
van de kust is afgesloten. In ver
band hiermede loopt te Parijs het
gerneht, dat te Maubeuge 12000 man,
die door de Duitsehers krygsgevangan
geesch kent, deedt u beter Franach
met haar te spreken."
„Dat kan ik doen," antwoordde
Denvers.
In minder dan een uur kwamen zy
aan het kasteel „Almeida", een prach
tig ond gebouw, ln Moorsehon styi
opgetrokken, omringd door een groo-
ten tuin, begroeid met palmen en
pynboomen.
Onder het ryden had Pinheiro Den
vers een korte bescbryving van het
oude slot gegeven. Het kasteel was
een Moorsche vesting geweest tot het
jaar 1147, toen Alfonso Henriques, de
eerste kouing van Portugal, bygestaan
door andere kruisvaarders, bestemd
voor Palestina, Lissabon omsingelde,
dat toen nog ln handen van de Mooren
was en het na een hardnekkig ge
vecht van vijf maanden ln triomf
binnentrok. Het kasteel had hy aan
xSn dapperen luitenant, den hertog
van Almeida, ten geschenke gegeven,
ln wiens familie het tot nu toe was
gebleven. Pinheiro vertelde verder,
dat het hais veel kostbaarheden beiat,
der familie snccessieveiyk geschonken
door den beroemden Vasco daGama,
by zyn terugkomst uit Indië in 1499,
„Denk er aan," zei bfl, toen zq voor
het huis stil stonden, „ik introduceer
je als een vriend van juffrouw Cas
tilhon.'
„Waarom?" viel Denvers hem ver
wonderd in do rede.
„Anders kunt u niets omtrent haar
te weten komen. Ze is, zooals ik u
reeds gezegd heb, een van de knapste
vrouwen van Europa. Myn vrienden
van het kasteel zien in haar de ver-
persooniyking van alle deugden, en,
indien ze denken, dat u een vriend
van haar is, kunnen ze ronduit
spreken." (Wordt vervolgd.)
De prys der gewone advertentiënls van 1-6 rogeis&O et-, elke regel meer 10 et.
By directe opgaaf van driemaal paatsing derzelfde advertentie wordt
de prys slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van I—10 regels 4 1,— berekend
8ew{inummsri sent,
vaa da Na»ml.Ve*»onts«h*p g3ous»he Courant". Hoofdreduatonr W.' J. C. vak Sant»*
