Nü. 97 M4
Dinsdag 18 Augustus
10isu jaargang.
Een Demonische Vrouw.
Vrede door recht.
FEUILLETON
(iOESCHE
Oe alt gave dezer Courant geschiedt Haandag-, Woensdag- en 'Vrijdagavond
uitgesonderd op feestdagen.
Prgs per kwartaal, In Goes f 0,78, buiten öoes, franco 1,08.
Afzonderlijke nommers
De prjB der gewone advertentiën is van 1-& regels 50 ct., elke regel meer 10 et.
ISg directe opgaaf van driemaal paatslng derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.'
Geboorte-, huwelgk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berektnd
Bewijsnummers 5 sent,
inzending van advertentlën op Maandag en Woensdag
vóór a uren, op VRIJDAG vóór 13 uren.
Oireetemr G. W. tam Barneveld. Uitgave va» de Naaml.Vemaootsehap .Goesehe Courant". Hoofdredacteur W. J. C. van Santin.
Telefoonnummer S3.
Uit een circulaire, die liet Hoofdbe
stuur vau deu Alg. Neder!Bond
„Vrede door Recht" tot ziju ledeu
richt, citeeren wij
De tijden ziju vreeselijk. Barba&rsch-
beid en waanzin schijnen over bescha
ving en redelijkheid te zegevieren. Zij,
die thans leven, worden wel zwaar'
getroffen. Eu in verslagenheid geden
ken wij, pacifisten, den beschavings
arbeid gedurende bijna een halve eeuw
van Ëuropeeschen vrede, een arbeid,
die weldra nieuwe vruchten scheen j
te zullen brengen en tkaus misschien
opnieuw moet worden aangevangen.
Maar dit alles kan geeu reden zijn
tot wanhoop of tot ougeloof in de
verwezenlijking van |de vrede-gedachte.
L)e voortgang der beschaving kan ver
traagd, niet voor goed gestuit worden.
En wapengeweld en krijgsverrichtiugeu
zijn in staat ous, menschen, te ver
nietigen, doch onverdelgbaar zijn de
gedachten, overal en in allerlei vorm
geuit, betreffende een elkander waar-
deerende en vertrouwende menschheid,
een verhouding, die, ondanks dezen
allerdroevigsten toestand, reeds thans
tusschen de meerderheid der volkeren
heeft bestaan, maar die helaas niet bij
machte was, zich tegenover den wil
van een deel der tegenwoordige macht
hebbenden voldoende te doen gelden.
De rampzalige nederlaag van de strij
ders voor internationale rechtvaardig
heid en voor het welzijn der mensch
heid moet ons eeu aanleiding zijn onze
strijdwijze te herzienons ideaal blijft
onaangetast. Boven het tijdelijke ver
heven, zal het ook in de somberste
oogenblikken blijven het lichtpunt,
waarheen ons streven te richten. Wan
neer wij zelf niet het geluk mogen
hebben te oogsten, wat wij en zoovelen
vóór ons gezaaid hebben, wij zullen
onvermoeid met zaaien voortgaan, leu
bate van hen, die na ons komen en die
huu beschaving niet meer door een
volkerenkrijg als dezen zullen willen
bezoedelen. Wij zijn gereed om, zoodra
de omstandigheden het toelaten, met
meer vuur en méér toewijding dan ooit,
zij het wellicht op eenigszins andere
wijze, het vredeswerk te hervatten.
België en de historie.
De Vaderlander schrijft
Duitschland heeft, spijt alle vroegere
verklaringen omtrent de neutraliteit
vau België, de grens van 't ouzijdig
koninkrijk overschreden. Tn onze twin
tigste eeuw van moderne cultuur zijn
vredesconferenties en hoven van arbi
trage slechts ijdel vertoon gebleken,
waarvan de militair-machtige zich niets
aantrok, zoodra hij het noodig achtte,
bet middeleeuwsche recht van den
sterkste te laten gelden. Verschillende
schrijvers, die voor maanden en jaren
schreven over den toekomstigen wereld-
krijg, die thans droeve werkelijkheid
is, hebben in hun beschouwingen voor
speld, dat België het tooneel der wor
steling zou worden. De historie leert,
dat, uitgezonderd in 1870, Belgie's
bodem als doorgangsland in bijna eiken
grooten krijg op tyet vasteland met het
bloed der strijdenden werd gedrenkt,
lil den tachtigjarigen oorlog werden
herhaaldelijk gevechten in de Zuidelijke
Nederlanden geleverd (Tui nhout, Nieuw-
poort); In deu krijg van 1672 bekampte
Willem III eerst Coudé en daarna
Luxemburg op Belgisch gebied. Inden
negenjarigen oorlog streed ons leger
tegen de Franschen en leverde op
Belgisch gebied den slag bij Neerwin
den. In den Spaanschen successie-oor-
log werd België wederom het tooneel
i deu krijg. Bij Ramelies, Oudeu-
aerde eu Malplaquet werden bloedige
slagen geleverd. In den Oosteurijkscheu
successie-oorlog rukte een Fransch leger
de Zuidelijke Nederlanden binneu en
behaalde onder Maurits van Saksen
overwinningen bij Fontenay en Roucoux.
Zoodra de Franschen na de groote
revolutie huil legers naar andere lauden
zonden, werden de Zuidelijke Neder-
anden opnieuw door het oorlogsgeweld
geteisterd. Afwisselend streden er de
Oostenrijkers, Engelschen en Neder
landers tegen de Franschen. De over*
winning, die Jourdau in 1794 op de
verbonden mogendheden behaalde,
bracht België in de macht der Fran-
schen. Op Belgischen bodem zag Napo
leon zijn gelukster ondergaan. Waterloo
bracht hem de ballingschap naar Sint
Helena. Zoo is België door zijn ligging
de eeuwen door de operatiebasis geweest
voor vijandelijke legers. De hoop, dat
plechtige ueutraliteitsbeloften, bezegeld
door Europa's grootmachten, thans het
dappere Belgische volk zouden vrijwaren
van de oorlogsrampen, is ijdel gebleken.
Was het in vroegere oorlogen voor
een vijandelijk leger gemakkelijk, in
België door te dringen, waar het land
beurtelings vazalstaat van Spanje en
Oostenrijk, geen krijgsmacht kon stellen
tegenover den vijaudelijken inval, thans
is het anders. Een krachtig, geoefend
leger strijdt met weergaloozen moed
tegen den vreemden invaller. Dit maakt
het, spijt zijn overmacht, den invaller
veel moeilijker, België als doorgangsland
te gebruiken, dan het in vroegere oor
logen het geval was. Thans strijdt daar
een vastberaden volk ter verdediging
zijner nationale zaak, een ongelijken
strijd tegen een overmachtigen vijand
Het is niet te zeggen, welk een uit
werking dit op den loop van deu oorlog
heeft, doch deu invaller moet het we'
zijn tegengevallen, dat België niet meer
het weerlooze doorgangsland is, dat
het in de historie tot een gemakkelijken
buit maakte.
ii.
Door het ooe van ken naald.
Terugziende op de gebeurtenissen
van de laatste dagen, moest Denvers
wel tot de eonelnsle komen, dat er
In heel Engeland misschien geen man
In moeilijker omstandigheden verkeer
de dan hijzooals hg daar op een
mistigen Februail-morgen, na zQn be
zoek aan Parijs, weer in Londen aan
kwam. Zgn gansche leven was ln
die paar dagen veranderd. Hfl was
naar Pargs gegaan, om zijn besten
vriend nog even te spreken, en in
plaats, dat hij hem zgn geheim kon
toevertroawen, was bjj gestorven. De
agenten van den getielmen Dienst
verkeerden ln den waan, dat Denvers
dat groote geheim wist en dientenge
volge was z'jn leven ln gevaar. Zoo
stonden de zaken op het oogenbltk.
Wat hem nog hoven het hoofd hing,
moest h(J maar gedaldlg afwachten.
Toen hij weer in zgn eigen kamer
zat, begon hU de zaak nog eens op
zgn gemak te overdenken en ten
slotte kwam het hem het raadzaamst
voor, het advies ln te winnen van zijn
advooaat Reginald Brown
Na het ontbijt ging hij dan ook
dadelijk naar hem toe en trof hem
gelukkig thuis. HQ vertelde hem, ln
welk een vreemde positie hij zich be
vond en had moeite, hem aan het ver
atand te brenger, dat alles ernst waB
„En nauw raad,* zei bg „Ik geloof,
dat er geen mensch ter wereld zich
ln hachelijker positie bevindt dan lk
Ds heele Engelsche regeering en alle
detectives van 8cotland Yard te zamen
kunnen niet verhoeden, dat de een of
andere dolle man mjj op een goeden
dag vermoordt".
„Dat ls best mogelijk,* antwoordde
Brown, „De aanslag, die reeds op nw
loven ls gedaan, is het beste bewjfs.
dat het dien lieden ernst ls. Uw
toestand Is dus dezede agenten
van den Franschen geheimen Dienst
verkeeren in de meening. dat u in
het bezit is vau een groot geheim en
niets, zegt u, kan hen 7an hst tegen
deel overtuigen."
„Dat ls zoo."
„En in werkelgkheld weet u van
geen geheim af?'
„Niets.*
'En n zegt, dat de dame, ln wlen
u vooral een groot wantrouwen stelt,
Evelyn Castllhon heet
.Juist.*
,U deukt, dat zg een van de agen
ten is van den Franschen geheimen
Dienst V"
„Ja*
„Ongetwijfeld verkeert u in gevaar,*
concludeerde Brown. „Nn staan er
twee wegen voor u open De ééie
ls, nergens notitie vaD te nemen en
te leven, zooali u gewoon waBde
Buitenland.
DE EUROPEESCHE OORLOG
Van den slag tussenen Hasselt en
Dlest vinden wg Interessante bijzon
derheden vermeld. De Belgen lieten
den vijand bg Haelen langzaam nade
ren, waarna het vuur heviger werd
en de artillerie aan belde zijden aan
den strijd begon deel te nemen. In
tegenstelling met de Dultechers richt
ten de Belgische artilleristen uftste
kend, zoodat ds kogels midden in de
vjandige artillerie terecht kwamen
Deze rnkte naar Haelen en Cortenae-
ken op Om '2 uur 's middags don
derde het geschut aan alle kanten.
De Belgische Mausers overstemden het
geknetter der mitrailleuses. Ten laat
ste werd het een gevecht van man
tegen man. De Belgische cavalerie
rende op den vijand ln, de Belgen
verdeelden zich in kleine groepjes en
stormde zoo den vijand tegemoet. De
strijd was uiterst verwoed en de
Belgen legden buitengewone staaltjes
van vermetelheid aan den dag.
De Duitschers rukten onder een
dichten kogelregen voort. Zg volgden
hnn oude taktiek, door hun overmacht
deu vgand te verpletteren, hnn man
nen niet ontziende en iu de plaats van
de ge vallei, en steeds versche troepen
aanvoerend. Da Duitsche cavalerie
bestormden de barricades en trachtte
deze ta bezetten. De Belgen brachten
echter een groote slachting onder hun
troepen teweeg.
Waar de Duitschers de over de Getlie
en de Velpe geslagen biaggen ia
lange colonnes moester overtrekken,
waren zg leelgk nar bat Belgische
vuur blootgesteld. De meeste bruggen
werden verwoest en de weinige, die
overbleven noodzaakten, de Dnit
sellers, é'n c ïlonne te vormen, wat
t>qd overtocht niet weinig vertraagde.
Aanhoudend presten de Duitsche
ollialerea hun mannen, om te midden
van den kogelregen,tot den aanval over
te gaan. Hoewel de bruggen bedekt wa
ren met lgken, bleef de vgand zich
aan het Belgische vuur blootstellen.
Op een oogenbllk plaatste zich een
lange colonne cavalerie in één lijn
voor de mitrailleuses en stormde voor
waarts, zonder zich om het vijandelijke
vuur te bekommeren. De mitrailleuses,
die ln dezen strgd reeds bewezen
hebben, een geducht wapen te sen
een cavalerie aanval te zjjo, deden
echter haar werk en mannen en paar
den vielen b|j tientallen neer. Zoo
groot was de slachting, dat de cava
lerie zich in wanorde overhaast terng-
Irok.
Op dozelfda wijze werd bg Corte-
naeken gestreden. Daar werd op zeker
oogenbllk een zeer gelukkige zgde-
liDgeche aanval tegeo de Sank van
den vijand ondernomen. Da comman
dant i van Driest verzamelde de ver
spreid liggende afdeellngen en ver
sterkte deze met sappeurs en brand
weerlieden uit Driest, om het plaatBje
Zeik do aangevraagde versterking te
brengen. Zg ondernamen kruipend
over den grond een aar val op een
batterij, namen vele manschappen der
batterü onder vunr en deden den
vijand overhaaBt terugtrekken.
Om 6 uur waren de Duitschers
overal verslagen en vluchtten-iu groote
wanororde terug naar de Gethe en de
Velpe, terwijl de rest der Duitsche
cavalerie naar Tongeren galoppeerde.
Een honderdtal Uhlanen waren bij
Orsmael—Gussenhovon in een scher
mutseling gewikkeld, maar moesten
met achterlating van paarden en
wapens de vlucht nemen.
Men sehat de verliezen der Dnitschers
in deze gevechten op twee A drie dal-
zend man,zoowel dooden als gewonden.
De Belgen hebben zeer kleine ver
liezen geleden en voornamelijk ge
wonden.
In den nacht maakten de Dnitschers
zieh tot den terngtoeht gereed.
's Morgens om vijf nur begon het
geweervuur weer en werden versche
troepen naar het front gezonden ter
vervanging van de manschappen, die
aan den strijd van Woensdag hadden
deelgenomen
Waarschijnlijk is het, ook met het
oog op andere Dnitsehe aanvallen, dat
de Dnitschers het voornemen hadden,
een tocht naar Midden-België temaken,
misschien op Brussel aan langs den
linkervleugel van het veldleger, of
bezuiden dat leger.
Dit plan is thans verijdeld. Da Bel
gische soldaat heeft bewezen, een goed
strijder in het open veld te zijn.
Eigenaardig is het zeker, dat men
noch van Fransche, noch van Engel
sche hulp iets bespeurt.
Volgens de laatste berichten hebben
de Dnitschers den algemeenen op-
marsch ln de richting van Brussel en
Antwerpen hervat. Verscheidene leger
corpsen marcheeren op Tongeren en
St Trond aan en de cavalerie bevindt
zich ten ooorden van Hasselt Een
gevecht bij Dlest en Aarschot ls thans
tegemoet te zien.
Uit Lnlk komt het beticht, dat de
Dnitschers thans met kracht het bom
bardement op de forten aan den linker
oever, voornamelijk op het fort Pon-
tlBse, hervat hebben.
De dagbladen melden, dat het ver
voer van Fransche troepen naar België
thans voltooid is en dat deze troepen
in slagorde tegen den vgand znllen
optrekken.
De verdedlglngs werken van Namen
zijo aanzienlijk versterkt en nn nog
beter dan de forten te Lnlk tegen een
aanval bestand
Belgische lanciers en Fransche
dragonders hebben zich bijzonder
onderscheiden b{j een gevecht tegen
Dnitsehe Uhlanen op den rechteroever
van de Maas.
De Iiidépendance spreekt een ge
rucht over een aanval van een groote
Dnitsehe troepenmacht op de Belgische
troepen b{j Dlest tegen
Volgens Li Dsrnière Heure zonden
in den nacht van Donderdag op Vrijdag
andere iste verdwgnen. Hit eerste
levert het meeste gevaar op voor u
zelf en het tweede mag lafhartig lij
ken, maar in nw positie vind ik het
't beste. Ga naar een afgelegen streek
van Enropa, wijdt n geheel aan nw
liefhebberijen en wacht daar, tot de
bui overgedreven is
„Het staat mij niet erg aan,* ant
woordde Denvers. „Op die manier Ijk
ik veel op een vluchtend misdadiger.
Ik dank u iatusschen voor nw raad,
meneer Brown, maarzou de wet
mü niet kunnen helpen
„Absoluut niet*, zei bij beslist.
,lk ben pas vijf en twintig jaar
zuchtte Denvers, ,en leder oogenbllk
kan de een of andere schurk mij van
kant maken'.
„Arme kerel, maar wat zullen w(j
er dan aan doen
„Ik weet er goen raad op, het is
een beroerde geschiedenis'.
„Neem mijn raad aan, mijn waarde
beer, en verlaat Engeland. Ik kan
hier de kat uit den boom kijken en
z»l een bekwaam detective met de
zaak in kennis stellen. Denk er maar
eens over na en laat mij uw pl innen
weten".
Geheel terneergeslagen verliet Den
vers het kantoor van den advocaat
Ieder oogenbllk kon zijn laatste aartje
geslagen zijn.
De straten en pleineG van Londen
zagen er precies eender nit als iiltgd,
maar toen DWvers ln het gedrang
kwam, sidderde hij toch. Ieder van
op bijna alle voorposten in het gebied
van Namen schermutselingen hebben
plaats gehad tnsBchen Belgische pa
trouilles en Uhlanen. Eenige Duitsche
vliegmachines, welke boven de Bel
gische stellingen bij Dlest vlogen,
werden door een veldstnk neerge
schoten en slechts één er van wist te
ontkomen.
Te Wessenakker werden Vrijdag
twee compagnioën Duitsche wielrijders
door een compagnie Belgiscae linie
troepen, met achterlating van 50
dooden, tot den terngtoeht gedwongen.
Uit Maastricht wordt aan de N. A'.
Ct. geseind, dat er ernstige vermoe
dens bestaan, dat de Duitschers het
fort Pontisse tot zwfjgen gebracht
hebben.
Het Belgische ministerie van oorlog
heeft een communiqué uitgegeven,
waarin gezegd wordt, dat, met 't oog
op de huidige opstelling van de Fran
scbe, Belgische en Engelsche legers,
beslnten ls in 't opperst landsbelang
geen enkele mededeeling meer te doen
omtrent de bewegingen van de drie
legers. Da regeering rekent op de
vaderlandsliefde van de pers, opdat
het meestjvolatrekte stilzwijgen worde
in acht genomen omtrent de militaire
operaties.
De hondlng van Italië is nog steeds
dezelfde Volgens de Lokal-Aneeiger
is de hondlng van Italië in overeen
stemming met zijn neutrallteitsverkla-
rlng dadelijk na het nitbreken van
den oorlog. Thans trachten Frankrijk
en Engeland de Italiaansche regeering
alt haar correcte positie weg te drin
gen. Men zal aldus het blad
goed doen kalm at te wachten of
deze, tegenovereen groote mogendheid
riet; gebruikelijke pogingen, te Rome
Bucces zullen hebber.
De N. R. Ct deelde in een particu
lier bericht uit Pargs mede, dat Japan
op het punt was, aan Duitschland den
oorlog te verklaren. ZooalB men nit
de ons gezonden telegrammen zien zal,
zou Japan daartoe reeds overgegaan
zijn. Wat deze nieuwe strijder voor
veiandering in den loop van zaken
zal brengen, moet thans worden afge
wacht.
De Engelschen maken Inmiddels tal
van vijandelijke schepen bult.
Een eigenaardig bericht doet de
laatste dagen in de pers de ronde. De
Turksche regeering zou namelijk de
oorlogsschepen Qoeben en Bretlau,
welke do Dardanellen waren binnen
gevlucht, van de Duitsche rogeering
g. kocht hebben, wat in Italië een
hoogst ongnnstigen indrnk heeft ge
maakt en ook Rusland zeer verontrust
zou bebben.
De vraag blijft echter of Turkije
ovar genoeg ervaren marsshappen kan
beschikken om deze oorlogsschepen te
bedienen. Turkge zou voor belde
schepen 80.0001)00 mark betaald heb
ben.
Volgens de Matin hebben Fransche
vliegers boven den Elzas een procla-
mat'e doen neerdalen, waarin nauw
keurige berichten staan over de Dnit
sehe nederlagen bij Lnlk en op andere
de aanwezigen kon zgn moordenaar
zijn. Die gedachte alleen maakte
zgn zenuwen vaR streek.
HQ ging zijn clnb binnen, bestelde
een lnnch en ging zitten. Plotseling
hoorde hij iemand nltroepen
„Denvers, jij hier!"
Een hand werd op zijn schouder
gelegd. HU keek op en voor hem stond
een ond vriend. John Philips, dien
hfj In geen vier jaar gezien had H(|
was civiel Ingenieur en was langen
t(jd in Ceylon geweest voor bet leg
gen van een electriscbe tramlijn
„JU bent juist de man, dien ik
noodig heb", riep hg uit. „Verleden
week ben ik thnis gekomen en vond
een brief, die een nienwe opdracht
voor m{| bevitte. Ditmaal is het in Por
tugal. Ik zie nu uit naar i mand,
die mU zou willen vergezellen J(j
hebt toch niets om banden ga je met
me mee? Het is daar een verrukke-
lUk klimaat, een prachtige natuur,
een goede gelegenheid voor jon om
„Wanneer denk je te vertrekken
vroeg hg.
„Overmorgen. Of is dat te ganw
Als je werkelUk plan hebt, mee te
gaan, kan lk nog wel een paar dagen
wachten.*
„lk moet er eerst eens over den
ken, kerel. Je bent zoo'n vreemde
snnlter. Nog altgd dezelfde van
vroeger, vol wilskracht, enthousiasme
én ongeduld.*
„Het kan me niet schelen, hoe en
wat je me vindt, als je maar met me
mee gaat, Denvers Ik heb gerei-
schap noodig en wg hebben het altUd
goed vinden samen. Kom, besluit nu
eens dadelijk
Denvers gebruikte zfjn lunch zon
der een woord te zeggen, maar des
te meer liet hg zgn gedachten den
loop. Dat was Inderdaad een buiten
kansje Waarom zou hij niet mee
gaan Beter gezelschap zon hg ner
gens vinden en hg had een goed
excuus voor zUn ploteeling verdwg.
te schilderen, want ik moet In Clntra I nen dat Brown hem aangeraden had.
werken, dat is net mooiste plekje van
Europa. De Portugeesche regeering
heeft onze fl-ma opdragen, een baan
to leggen langs het gebergte. Maar
ik zie. je bent aan de lunch Dan
houd ik je gezelschap, want lk heb
een honger als een paard
Hg kwam aan Denvers' tafeltje alt
ten. ZUn eerlgk, gebruind gelaat en
zgn opgeruimdheid deden Denvers
goed en hg waB big, hem ontmoet te
hebben.
Phi lps vertelde hem allerlei ver
halen omtrent zgn wedervaren en on
derhand maakte Denvers zUn plan op.
HU zon Engeland overmorgen verla
ten, de Royal Mail nemen tot Lissa
bon en zoo aan zgn vervolgers ont
snappen. Ze zonden hem toch wel
niet in Portugal volgen. Het was
altgd een van zgn grootste wenschen
geweest, Cintra te zien en dit was nn
een mooie gelegenheid
(Wordt vervolgd.)