N°. 81 1914
Zaterdag 11 Juli.
101st" jaargang.
DE GOUDEN TOR,
Bij dit no. behoort een
Bijvoegsel.
Bevordering ^an het
V reemdelingenverkeer.
3 FEUILLETON.
Binnenland.
Oe uitgave dozer Courant geschiedt Haandag-, WoenBdag- en'Vrydagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prjs per kwartaal, in Goes f 3,73, hulton Goes, franco f l.tC.
Afzonderlijke nommers S cent.
inzending; van advertentlën op Maandag; en Woensdag;
vóór 2 oren, op VRIJUA.G vóór 13 uren.
De prijs der gewone advert3ntlSn is van 1-5 regels 50 ct., elke regel meer lOct.
B{ directe opgaaf van driemaal plaatBing derzslfde advertentie wordt
de prjjs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regel» kjjjI,— berekend.
1 Bewfsmunmers 5 «enig
Telefoonnummer 88. Directeur 0. w. yah Babneveld. Uitgave va» de NaamlVeaaootetkap B0o8s*ke Courant". Hcofdredaeteur W. J. C. vak Santb:-'!
In eeu dezer dagen gehouden bijeen
komst is besloten, pogingen aan te
wenden tot bevordering van het vreem
delingenverkeer.
Dit kan ons niet anders dan sym
pathiek zijn.
Want wanneer we zien, op welke
krachtige wijze bevordering van het
vreemdelingenverkeer in andere deelen
van ons vaderland wordt ter hand
genomen, hoe op het naburige eiland
Walcheren een Vereenigiug moeite noch
kosten ontziet en door eeu doeltreffende
reclame duizenden toeristen tot een
bezoek weet over te halen, hebben we
ons dikwijls met verwondering afge
vraagd, of Zuid-Beveland dan werkelijk
zoo onbelangrijk, zoo onbezieuswaardig
zou zijn, dat men de verantwoording
voor een vreemdeliugenbezoek aan deze
streken niet zou durven dragen.
Wanneer we dan aan liet vergelijken
gingen, wauueer we het bekoorlijke en
kleurrijke landschap van onze omgeving
naast het Walchersche stelden, wanneer
we de eenig mooie, schilderachtige
kleederdracht onzer plattelands-bevol
king met de somberder tooi der Wal
chersche boerinnetjes vergeleken, dan
wisten we, dat we werkelijk niet min
derwaardig waren, maar dat wij den
vreemdeling, die op Walcheren het
beste en mooiste van onze provincie
meende gevonden te hebben, hier, in
liet land van ter Goes, een nieuwe
en ongezochte bekoring konden bieden.
Nog is geen tram of locaaltrein
bellend en lluitend door ons eiland
gegaan, nog is de weg, die Zuid-Beve
land met Noord-Brabant zal verbinden,
niet voor het rijtuig- en automobiel-
verkeer opengesteld.
Uit een oogpunt van ontwikkeling
van handel en industrie, van vlugger
en beter personen- en goederenvervoer,
moge dit te betreuren zijn, uit een
aesthetisch eu folkloristisch oogpunt is
het dit zeker niet.
Want juist daardoor bleef men op
Zuid-Beveland langer dan op het druk
bezochte Walcheren de oude tradities
getrouw en viel nog maar weinig van
ons mooie eiland aan moderne onder
nemingen ten offer. Juist daardoor
behield men bier de eigen gewoonten en
gebruiken en al heeft de nu bestaande
spoorlijn ook aan vele daarvan reeds
een einde gemaakt, over het algemeen
heeft Zuid;Beve]ands isolement verhin-
DOOK
EDSAR ALLAN POE.
„Zoo, zoo, juist, maar over het alge
meen denk Ik toch, dat ja het beste
doet, niet te streng tegen den armen
kerel te zijn sla hem vooral niet,
Jnpiter. Dat is iets, dat hy niet ver
dragen zal. Maar kan je je geen denk
beeld vormen, wat de oorzaak is van
deze ziekte, of liever deze vreemde
manier van doen Is er soms iets
onprettigs voorgevallen, sinds ik je de
laatste maal zag?"
„Neen, Massa, dat geloof Ik niet,
maar het is juist toen geweest, vrees
ik 't was denselfden dag, dat n bjj
ons was."
„Hoe meen je dat?"
„Wel, Massa, ik bedoel de tor,
daar dan."
„Wat
„De tori Ik ben er zeker van, dat
Massa Will ergens door dat vervloekte
beest gebeten is."
„En welke reden heb je voor die
gedachte, Jnpiter?"
„Redenen genoeg, Massa, en goeie
ook. Nog nooit heb ik zoo'n dnivelsche
tor gezien. Hfj valt maar aan en bijt
naar ledereen, die in zQn nabijheid
komt. Massa Will ving hem op, maar
moest hem heel ganw los laten, dat
derd, dat invloeden van buiten af
moderne denkbeelden onder het volk
zouden brengen en zijn schilderachtige
kleederdracht, zijn bekoorlijke dorpjes
en huizen, binnen afzienbaren tijd nog
slechts in onze herinnering zouden
voortleven.
Zuid-Beveland is altijd mooi, heeft
ieder jaargetijde zijn eigenaardige be
koring, en juist die kleurrijke land
schappen, die wonder mooie dracht,
welke, dank zij Zuid-Bevelands isole
ment, tot un toe van ouder op kind
is overgegaan, doet ons eiland voor
vreemdelingen van buitengewone aan
trekkelijkheid zijn.
Die toeristen met al dat mooie bekend
te inakeu, hun te doen weten, dat er
achter Walcheren nog een Zuid-Beve
land ligt, dat in geen enkel opzicht
daarvoor behoeft onder te doen, dat
moet het werk van de nieuwe Vereeni-
ging zijn.
Wanneer dit haar gelukt, zullen
duizeuden, die nu op Walcheren hun
zoekende camera's op het mooie van
stad en land en op de in het buiten
land bekend geworden Walchersche
boerinnetjes richten, ook het beeld van
onze bekoorlijke dorpjes, ook de kiekjes
van onze Zuid-Bevelandsche meiskes
mee naar den vreemde nemen.
En dat zal voor dit eiland zonder
twijfel de, beste en doeltreffendste
reclame blijken.
Dan zullen de neringdoenden, de
hotelhouders, de verhuurders van auto's
en rijtuigen van een druk vreemdelingen-
bezoek de vruchten plukken.
Maar van dat standpunt bezien, be
grijpen we niet, dat op Zuid-Bevelaud
nog nimmer een Vereeniging tot bevor
dering van het vreemdelingenverkeer
een krachtige propaganda ter hand
heeft genomen.
In No. 02 van den jaargang 1912
van ons blad hebben wij er reeds op
gewezen, hoe' Zuid-Beveland hier bij
Walcheren en bij andere deelen van
ons vaderland ten achter staat. Toen
hebben we er al krachtig op aange
drongen, de handen ineen te slaan,
opdat ook de Zuid-Bevelandsche nering
doenden zouden deelen in de baten,
welke het toeristenbezoek met zich
meebrengt en waarvan de Walchersche
middenstand in den zomer zoo ruim
schoots profiteert.
Ons krachtig pleidooi, onze aan
sporing, de werkwijze en de energie
van de Walchersche zuster-vereeniging
tot voorbeeld te nemen, is tot nn toe
zonder resultaat gebleven.
Eén oogenblik scheen er iets van
te zullen komen, zou het oude vlieg-
comité zich met het vreemdelingen-
bezoek bezighouden en werden alle
belangstellenden uitgenoodigd, hun
verzeker ik u en toen moet hjj zeker
gebeten zün. Ik had het ln 't geheel
niet op den kever begrepen en won
hem daarom niet met de handen aan
pakken, maar Ik ving hem op ln een
stokje papier, dat op den grond lag.
Ik wikkelde hem er in en het zaakje
was afgeloopen. Dat was de beste
maDier van doen."
„En denk je nn, dat je meester
werkelijk door het beest gebeten is,
en dat deze beet hem ziek gemaakt
heeft
„Ik denk dat niet, maar ik weet
het zeker. Waarom droomt hij anders
zoo over goad, als hij niet door de
gonden tor gebeten is f"
„Maar, boe weet je, dat hij van goud
droomt
„Hoe ik dat weet Wel, hij spreekt
er over in zjn slaapzoo weet ik het."
„Nn, Jap, misschien heb je gelijk,
maar aan welke aangename omstan
digheid heb ik vandaag de eer ran je
bezoek te danken t
„Hoe bedoelt n, Massa?"
„Breng je me niet de een of andere
boodschap van Mr. Legrand?"
„Neen, Massa, ik breng dezen briet,
en toen overhandigde Jnpiter me een
briefje van den volgenden inbond
„Amice,
Hoe komt 't, dat ik je in zoo lang
niet gezien heb Je bent toch, hoop
ik, niet zoo dwaas geweest je aan mijn
prikkelbaar hnmenr van toen te storen?
Maar neen, dat ia niet waarschijnlijk.
Sedert ik je voor het laatst gezien
heb, ben ik voortdurend zeer angstig
naamkaartje aau den secretaris te zenden.
We hebben destijds ook ons kaartje
in de bas van dien secretaris laten
glijden.
Maar we hebben van al die mooie
plannen nooit meer jets gehoord en
mogen dus gerust onderstellen, dat
ook de nuttige Vereeniging, welke men
toen wilde oprichten,, verdronken is,
voor ze nog water gezien had.
In Goes, beweert men, is iedere
Vereeniging bij de geboorte reeds ten
doode opgeschreven.
Welnu, wanneer dat zoo is, dan
moeten we dat veranderen.
Dan zullen we toonen, dat wij even
goed als onze buren in staat zijn, een
krachtige en bloeiende Vereeniging te
vormen, die weet, wat zij wil en berei
ken kan, wat zij zich heeft voorgenomen.
Nog zijn op ons eiland de moderne
theoriën gelukkig niet doorgedrongen,
nog toont het zich aau den toerist in
zijn oude, eigenaardige bekoring.
En daarom zullen zij, die den
vreemdeling een kleurrijk eii schil
derachtig landschap willen toonen, hen
in aanraking willen brengen met een
volk, dat der oude tradities getrouw is
gebleven, hier een dankbaar arbeids
veld vinden.
Maar dan zorge men er ook voor,
dat, wanneer straks de locaal-trein door
het eiland stoomt, wanneer de muur
tusschen Zeeland en Noord-Brabant is
neergehaald en tal van auto's ons
eiland zullen doorkruisen, dat dan niets
van het oude en mooie verloren ga,
dat de bevolkiug van Zuid-Beveland
blijft liefhebben alles, wat tot nu toe
aar een eigen en bekoorlijk karakter
heeft gegeven.
Daar over nog iels- ln eer: volgend
nummer. A.
Buitenland.
Het conflict aan het rliksarsenaal
te Woolwich.
De Engelsche vakvereenigingen zijn
zich tegenwoordig baar macht zoozeer
bewast, dat de mlnBte maatregel,
welke haar nlet-erkennlng of achter
uitzetting inhoudt, tot de ernstlgBte
conflicten kan leiden.
Keeds meermalen hebben we aan
getoond, dat ingrijpende stakingen in
Engeland haar oorzaak aan het niet
erkennen van de rechten en het onder
schatten van de macht dezer vakver-
eeniglngen te wfjten hadden. Het dezer
dagen uitgebroken conflict aan het
rjjksaraenaal te Woolwich bewfjst
weer eens hoe weinig de werkgevers
tegen de macht dier arbeiders-orga
nisaties hebben in te brengen.
Een werkman, lid zijner vakver-
eenlglng, werd gelaBt, macbines op te
Btellen op een fondament, dat door
onderkruipende bouwlieden, dus onge
organiseerden, was opgetrokken.
Hfj weigerde dit, maar trok later
die weigering in zooverre in, dat bij
zich bereid verklaarde, het werk te
doen, mits zjn toegefelijkheid niet als
precedent zou worden gesteld.
Het werk zou dus worden uitgevoerd,
niet, omdat het bestuur van bat arse
naal dit gelastte, maar omdat de daar
aan ondergeschikte werkman zoo goed
was, het nastuur nog mssr eens ter
wille te zijn, zich daarbij echter z(jn
houdlrg bjj volgende gelegenheden
voorbehoudend.
De directeur van het arsenaal, sir
F. Donaldson, van het standpunt uit
gaande, datieder redelijk bevel;waarbij
van den arbeider geen werk, zijn capa
citeiten of krachten te boven gaande,
gevergd werd, onvoorwaardelijk moost
gehoorzaamd worden, handhaafde zjn
order. Voor bet werk, dat hij begeerde
uitgevoerd te hebben, wilde h(j lederen
arbeider, wel of niet aangesloten, uit
kiezen wie hem goeddacht.
Hoewel deze opvatting van de ver
houding tusschen werkgever en werk
nemer van het standpunt van den
directeur volkomen logisch was, achten
velen haar niet verstandig, daar sir
Donaldson de maeht der vakvereeni-
gingen onderschatte en daardoor een
ernstig conflict in het leven riep.
ln het gebouw waren slechts een
paar honderd niet aan gr-sloten arbei
ders. Alle anderen verklaarden zieh
solidair en legden hot work neer,
waardoor het arsenaal moest gesloten
worden en de mogelijkheid ontstond,
dat de beweging naar andere rijks
inrichtingen zou overslaan, waarvan
een staking in talrijke bedrijven hot
gevolg zou kunnen zijn.
De directeur heeft tenslotte voor do
maeht der vakveresntging gebogen.
Hij verklaarde zich bereid, den ont
slagen werkman weer in dienst te
nemen en aüe moeilijkheden te ver
mijden, indien deze eerst het hem
opgedragen werk naar behooren ver
richtte.
Maar ie vakvereeniging eischte
handhaving van den ontslagene en het
erkennen van zfin recht om bevelen
te weigeren, welke hem tot een hand
langer van ongeorganiseerden zon
maken.
Nu ook de arbeiders v. n de rijks
arsenalen voor de vloot tePlymoU'h,
Portsmouth en Devonport in de sta
king betrokken dreigden te worden,
was de regeering genoodzaakt, tot
onderhandeling over te gaan.
In het Lagerhuis deed minister
Arquitb Dinsdag mededeeling van een
regeerlngsbesluit om een commissie
van vjjf leden, uit werkgevers en
vakvereenigicgsleden bestaande, aan
te w{jzen voor een onderzoek.
De door de rogeering daarna voor
gestelde voorwaarden om tot een
sohikking te komen, zijn later do r
een algemeene vergadering van sta
kers aangenomen
Alle stakers, ook de ontslagene,
hervatten het werk en een in te
stellen onderzoek zal zich over het
beginsel, dat tot de tegenwoordige
moeilijkheden geleid beeft, uitstrekken.
Hoe dit onderzoek ook zal afloopen,
niemand zal gestraft worden en de
werklieden zullen de machines mon-
teeren, mits de fundamenten verder
worden afgemaakt door werklieden
uit het tuighuis.
De machiige organisatie der Engel
sche arbeiders deed hen dus ook hier
weer do overwinning behalen.
De regeering geeft toe en zelfs al
erkent zij na onderzoek, dat iedere
werkgever het recht bezit, zijn rede
lijke bevelen te doen gehoorzamen,
dan nog zullen de aangesloten werk
lieden hun eiBchen op alle punten zien
ingewilligd.
De vakvereenigingen der Engelsche
arbeiders hebben langzamerhand de
maeht gekregen, de besturen der
groote ondernemingen en zelfs de
regeering van haar wil afhankelijk
te maken.
Home.Rule In het Hoogerhuls.
Hot was te voorzien, dat het Hooger
huls, inzake de Home Rule-kwestie,
zich niet vorder met de voorstellen
der regeering zou vereenigeD.
Woensdag heelt hst Huis met 158
tegen 38 Bt«mmen het artikel, waarbfj
elk der graafschappen van Dister voor
een tijdperk van zes jaar van Home
Rule zou worden uitgesloten, indien de
meerderheid der kiezers zich daarvoor
verklaarde, verworpen.
Een amendement van lord Lansdown,
om geheel Ulster voor onbepaalden
tjjd van Homo-Rule uit te sluiten,
werd daarentegen aangenomen.
De unionisten in Ulster hebban bij
manifest bekend gemaakt, dat de ver
gadering van den TKionistischen Raad
van Ulster op morgen zal worden ge
houden als vergadering van de Voor-
looplge regeering, omdat zij ala zoo
danig uitgebreider bevosgdheid zat
hebban.
In Ulster zal hot gezag van het
Iirsche parlement niet worden erkend.
De toestand In Albanië.
De politie te Skoetari heeft een ver
gadering van de daar wonende Mo
hammedanen verstoord. Bj het gevecht
tusschen 200 gewapende Mohamme
danen werden drie politieagenten en
een gendarme gewond. Een Oostenrtjk-
Hongaarsche majoor gaf last tot den
aanval op de Mohammedanen, die met
vier dooden en eenige gewonden terng
trokken.
Men vreeBt nu iu Skoetari voor een
moordpartij, wanneer niet tijdig de
noodige maatregelen worden getroffen.
Eerste Kamer.
Thans is bet zeker, dat de Eerste
Kamer voor de behandeling der be
lastingwetten niet meer in dit zittings
jaar zal terugkomen, maar deze zal
behandeien in het nieuwe zittingsjaar,
geweest. Ik moet je iets vertellen,
maar weet b(jna niet hoe ik het je
vertellen zal en of ik het je in het
geheel wel vertellen zal.
Ik ben eenige dagen geleden niet
recht in orde geweest en die arme
ouwe Jnpiter kwelt me zonder op
houden met zijn welgemeende oplet
tendheden.
Geloof je 't niet H(j had den vol
genden dag een dikken stok afge
sneden, waarmee hij me een pak slaag
geven wou, omdat ik hem ontglipt
was en den dag alleen tusschen de
heuvels van 't vasteland doorgebracht
had. Ik geloof waarlik, dat mijn zieke
gezicht alleen me van de afranseling
gered heeft.
Ik heb geen nieuwe exemplaren
voor mijn verzameling, sinds we elkaar
zagen. Als je kunt, zie datje 't gedaan
krijgt, kom dan met Jnpiter. Kom
vaBt en stellig.
Ik wil je vannacht zien, 'tls een
zaak van belang. Ik verzeker je, dat
het van het grootste belang is.
Als altijd je
William Legrand."
Er was iets in den toon van dezen
brief, dat me ongerust maakte. De
geheele Btijl verschilde merkbaar van
dien van Legrand. Waar droomde h|j
toch over Welke nieuwe gril hield
z{jn prikkelbaren geest nu weer bezig
Welke zaken van 't grootste gewicht
kon hjj bjj mogelijk li sld toch hebben
uit te voeren? Juplters rapport over
hem voorspelde niet veel goeds. Ik
vreesde ten laatste, dat de voortdu
rend gedrukte stemming, door vele
en aanhoudende mislukkingen, de
hersens van m\jn vriend inderdaad
aangetast hadden. Ik maakte me dan
ook onverwijld klaar, om den neger
te vergezellen.
Toen wj de aanlegplaats bereikten,
zag ik een zeis en twee spaden, ze
leken nieuw en iagen op den bodem
van de boot, waarin we ons zouden
inschepen.
„Wat moet dat allemaal beteekenen,
Jup vroeg ik.
„Dat is een zeis,Massa, en schoppen."
„Ja, dat zie ik ook, maar wat doen
die hier?"
„Dat zfjn de zeis en de schoppen,
die ik voor Massa Will in de stad
moest koopen en ik heb er een dnivel
sche hoop geld voor moeten betalen."
„Maar wat is jouw Massa W1U in
's hemels naam van plan te beginnen
met al die dingen?"
„Dat is meer dan ik weet en de
duivel mag me halen, als het ook niet
meer is dan hljzslf weet. Maar 't komt
allemaal door die tor.'
Ziende, dat ik met Jupiter, wiens
gedachten onwrikbaar aan de tor vast
hielden, niets verder kwam, stapte ik
in de boot en zette het zeil op.
Met een heerlijke sterke bries liepen
we spoedig da kleine kreek aan de
noordzijde van Fort Moultrie binnen
en een wandeling van ongeveer twee
mijlen bracht ons by de bat
Het was ongeveer drie uur 's mid
dags, toen wi) daar aankwamen. Le
grand verwachtte ons in angBtige
spanning.
Hij greep mjjn hand en drukte die
zenuwachtig, wat me opviel, en myn
verdenking kracht bijzette. Zijn gelaat
was doodsbleek en de diep ingezonken
oogen schitterden met onnatuurlljken
glans. Na een paar vragen betreffende
zijn gezondheid, vroeg ik hem, niet
wetende waar over te zullen beginnen,
of hy de scaraboeus al van luitenant
G. ontvangen had.
„O ja," antwoordde hy, hevig kleu
rende; „die kreeg ik den volgenden
morgen ai. Niets zou in staat zyn, me
weer van dit dier te scheiden. Weet
je wel, dat Jnpiter groot geljjk had
„In welk opzleht?" vroeg ik met
een angstig voorgevoel.
„In de veronderstelling, dat het een
tor van zuiver goud was." Hy zeide
dit met zulk een ernstig gezicht, dat
ik me er buitengewoon door getroffen
voelde.
„Deze kever zal mijn fortuin maken,
ging hjj met oen gelukkig gezicht
voort, „zal mij weer tot myn familie
terugvoeren. Is 't dan een wonder,
dat ik hem prijs Sinds Fortuna my
dit beest hoett doen vinden, kan ik
alles met een gerust geweten daaraan
overlaten en ik zal in 't bezit komen
van het goud, waarvan deze kever
de sleutel is. Jupiter, breng mij de
scaraboeus 1"
„De tor, Massa? Neen, dat beest
raak ik niet meer aan. U moet hem
zelf maar krygen."
(Wordt vervolgd.)