N°. 76 1914,
Dinsdag 30 Juni,
101ste jaargang.
Een Duister Geheim.
FEUILLETON.
(iftESCII
Ge aitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en'VriJdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, in Goes f 0,7S, buiten Goes, franco f l,ZS.
Afzonderlijke nommers S cent.
luEsndüiK ran advortentlën op Maandag en Woensdag
vóór 3 uren, op VRIJDAG vóór 13 uren.
COURANT.
De pr$s der gewone advertentiön 1b van 1-5 regels 50 et., elke regel meer 10 ct.
Bfl directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de pr^s slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelfk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels *2/ 1,— berekend.
Bewijsnummers 5 cent;
Telefoonnummer 38. Directeur G. W. tan Barneveld. Uitgave ra* de Naaml.Veuuootstkap aGteesche Courant". Hoofdredatteur W. J. C. van Santin.
Te duur gekocht.
In sociaal-democratische kringen
schijnt men tot de overtuiging te zijn
gekomen, dat de christelijke" coalitie
er aan denkt, haar grooten slag te
slaan bij het wetsontwerp van Minister
Treub op de ouderdoms-reute. In
clericale bladen toch wordt verzekerd,
dat de Eerste Kamer hei ontwerp zal
wijzen van de hand, ook al mocht het
met succes in de Tweede Kamer de
eind-stemmiDg halen.
Nieuws is dit niet. Immers heeft
niet, kort na het optreden van het
Kabinet-Cort van der Linden, de heer
Regout in de Eerste Kamer de coalitie
opgeroepen, om geen enkele stem van
die zijde aaD het ontwerp van Minister
Treub te geven
Het spelletje was dus reeds lang
bekend.
Naar de beteekeuis daarvan hebben
wij niet laug te zoeken. Ook aan de
rechterzijde is men er van doordrongen,
dal de Staatspensiouneering leeft in ons
volk, en dat de verplichte verzekering
terrein verliest zoo ze ooit wer
kelijk terrein heeft veroverd. Wanneer
nu de rechterzijde in de Tweede Kamer
het ontwerp-Treub zou verwerpen, met
het mogelijke gevolg eener ministerieele
crisis, zou op haar het odium rusten
en de nieuwe verkiezingen, zoo het tot
Kamer-ontbinding moest komen, zouden
zeer zeker niet in haar voordeel uit
vallen.
Het ligt alzoo voor de hand, dat de
rechterzijde tot zulk een gevaarlijke
handelwijze niet licht te vinden zal zijn.
Er is evenwel een uitweg.
Stemt de rechterzijde, of althans een
groot deel van haar, in de Tweede
Kamer vóór het ontwerp-Treub en ver
werpt de rechterzijde in de Eerste
Kamer het daarentegen, dau is de zaak
iu orde. De propagandisten kunnen dan
het land doortrekken en er op wijzen,
dat den rechtschen afgevaardigden ter
Tweede Kamer geen blaam mag treden
hebben zij niet hun stem aan het
ontwerp-Treub gegeven Konden zij het
helpen, dat de rechtsche Eerste Kamer
leden van een ander gevoelen waren
Zóó bereikt men zijn doel, zonder er
zelf aansprakelijk voor gesteld te wor
den. Het is nog zoo kwaad niet bedacht l
Toch lijkt het ons goed, een dergelijk
bedrijf onmiddellijk aan de kaak te
stellen.
De rechterzijde kan uiel instemmen
met het ontwerp-Treub, zooals het daar
ligt. De sociaal-democraten en vele
vrijzinnigen evenmin. Men kent de
reden de uitsluiting der bedeelden. In
bet Voorloopig Verslag wordt dan ook
verklaard, dat deze uitsluiting van
nienschen, die Staatspensioen het meest
van uoode hebben, algemeene afkeuring
3i
Zonder verder iets te zeggen, snelde
De Groot neer het venster, dat nog
steeds open stond en riep naar be
neden
.John I"
„Ja, meneer?'
„Je hebt mij een revolver van je
gegeven heb je zelf nog een wapen
„Myn geweer, meneer. Ik stond b'J
het zevende bekend als één van de
beste schutters En dan heb ik mjjn
twee vuisten nog. Die mogen er wezen!"
.Zorg dan, dat ja geweer in orde
is en wacht mjjn verdere instructies af*.
„Best, meneer I'
De Groot kwam weer naast Annie
zitten.
.Lieveling", zei hy, „je weet nu
toch wel, dat ik een onbeperkt ver
trouwen in je stel. We mogen voor
elkander trouwens ook geen geheimen
hebben. Je wilde geen zelfmoord
plegen, heb je me gezegd, maar je
bent alleen bang voor dien Von
Breitenbaeh, bang voor je zelve en
bang voor mij*.
„Dat is de waarheid*.
„Ik geloof je. Maar hoe kwam je
er dan toe, dat bewuste briefje te
schrijven
,Wat voor brlelje?" vroeg Annie
verwonderd.
„Dit hier. Ik nam het van de tatel
op, zoodra Ik je op de sola had gelegd.
lieeft gevonden.
Voorop zij gesteld, dat wij, ook al
werd de uitsluiting der bedeeldeu voor
loopig gehandhaafd om linancieele
redenen, onze stem aan het ontwerp-
Treub zouden geven, omdat daardoor
het recht op een Staatspensioen aan
behoeftigen in de wet wordt erkend
en voor het stelsel der verplichte ver
zekering geen plaats meer is.
Maar het is niet zeker, dat de uit
sluiting zal gehandhaafd worden. De
algemeene ai keuring van deze bepaling
zal ook Minister Treub tot ernstig na
denken hebben gestemd. Wij koesteren
nog altoos de hoop, dat eveneens de
bedeeldeu in het gewijzigd ontwerp
zullen worden opgenomen.
Wat dan?
Dau heeft, althans in dit opzicht,
de rechterzijde liaar zin gekregen.
Maarhet ontwerp moet toch
verworpen worden door de Eerste Kamer.
Laten wij eens even aannemen, dat
het werkelijk met het ontwerp-Treub
dien kant opgaat en van de verwerping
door den Senaat een ministerieele crisis
het gevolg zal wezen, met het zeer
waarschijnlijke gevolg, dat de Kamer
ontbonden wordt.
De rechterzijde de meeste organen
laten zich telkens en telkens weer in dien
zin uit heeft hoop, dat bij nieuwe
algemeene verkiezingen het terrein, in
1918 verloren, herwonnen zal worden.
Zij denkt allereerst natuurlijk aan die
districten, waar de vrijzinnigen den
vorigeu zomer slechts met een kleine
meerderheid zegevierden Amersfoort,
Ridderkerk, Gorinchem, Middelburg,
Zwolle, Leiden. Verovering van deze
districten zou reeds een omzetting van
de Kamer ten gevolge hebben de ver
houding zou dau worden 52 rechts
tegen 48 links.
ÜTu gaat, naar onze meeniug, dit
rekensommetje niet op. Rotterdam 1 zal
bezwaarlijk door de rechterzijde behou
den kunnen worden; in lïontenisse,
Apeldoorn, Kampen, Tietjerksteradeel,
Doetinohem, Sliedrecht en Steenwijk
werd de coalitie-candidaal gekozen, doch
mei dikwijls zeer geringe meerderheid.
Tegenover een winst van zeven zetels
immers aan het behoud van Rotterdam
I gelooven wij niet zou dan geen
enkel verlies moeten komen te staan.
Doch gesteld, dat zulks werkelijk
het geval eens is.
Wij herhalen onze vraag wat dan
Dau is het ontwerp-Treub van de
baan. De rechterzijde zal haar wensch
vervuld kunnen zien en de invalidi
teitswet van Talma handhaven en na
korten tijd uitvoeren. Dau zal, bij wijze
van maatregel van overgang, het Staats
pensioen alle ui uitgekeerd worden aan
arbeiders iu loondienst, onverschillig of'
Je was toen nog bewusteloos. Het ls
ontegenzeggelijk van jouw hand".
„Dat kan niet, Erlts. Ik heb vandaag
maar één brief geschreven. Hy was
aan jou gericht en Julie heett hem
je ter hand gesteld. Laat eens zien."
De Groot overhandigde haar het
episteltje en Annle las hard op
„Niemand mag denken, dat mjjn
dood aan misdadige bedoelingen Is
toe te schrijven. Ik heb zeil een einde
aan m{jn leven gemaakt. Hoewel Ik
werd vrijgesproken, beken Ik thans,
den moord op Lize Dormolen uit ja
loezie gepleegd te hebben. God zfj
mijn ziel genadig 1 Annie Van
Heerde tot Wagenborg."
Ze liet den brlof alt haar hand
vallen,
„Dat ls afschuwelijk 1Hoe hebben
de schurken het dnrven doen 1
Helscher plan kan nooit gesmeed zjjnl
Eerst hebben ze me door een slaap
middel in een toestand van verdoo-
vlng gebracht en daarna geprobeerd,
ma door kolendamp-verstikking van
het leven te berooven. Alsof dat nog
niet genoeg was, hebben ze mtjn
handschrift nagebootst en dit schan
delijke briefje geschreven.'
De Groot knikte.
Thans was ook hem een lluht op
gegaan.
Hij toonde haar een hoopje kolen,
waarvan nog eenige smeulden, In den
haard, naast een paar lappen nat
linnen.
„Deze lappen", zei hij, „sloten den
schoorBteen hermetisch al, toen lk de
kamer binnendrong; de kolen waren
zij het al dan niet uoodig hebben, maar
de duizenden zelfstandige werkers, op
hoogen leeftijd behoeftig geworden, en
die reikhalzend naar een o zoo besehei
den Staatspeusioentje uitzien, zullen,
evenals dat bij de wet-Talma het geval
was, wreedelijk aan hun lot worden
overgelaten.
Dat de rechterzijde zich daarom niet
bekommert, zij moet het zelve weten.
Als zij een overwinning op het Kabinet-
Cort van der Linden wil bevechten ten
koste van de onterfden in onze samen
leving, dan benijden wij haar zulk een
overwinning niet.
Maar ons zou ze le duur gekocht zijn.
Buitenland.
Het wachten op een oploeelng.
Geheel Europa ziet op het oogenblik
mei belangstelling naar het jonge
Albaceesche vorstendom en vraagt
zich af, wat er eigenlijk van deze
internationale schepping worden zal.
Nu eens luidden de berichten gun
Btlg, vermeldden de telegrammen een
nederlaag van de opstandelingen,
kwamen verache hulptroepen den ver
dedigers van de hoofdstad te hulpen
werd de positie van den vorst sterker
dan ooit genoemd, dan weer brachten
de Albaneesche berichten slechts mede-
deelingen van een krachtige actie der
rebellen, muiterij ol' verraad onder de
regeeringstroepen en heette bet, dat
het innemen van Durazzo, en in ver
band daarmede het aftreden van den
vorst, nog slechts een kwestie van
eenige dagen was.
Wat de naaste toekomst zal brengen
is nog onbekend, maar met zekerheid
mag worden aangenomen, dat in en
om Durazzo een verwoede stryd wordt
uitgevochten, in hoofdzaak een strgd
tusschen den Islam en het Christendom
en dat de vorst van het nieuwe Bal-
kanrjjk niet de man Is, wienB door
tastendheid, wiens bezielend woord en
voorbeeld de weegschaal van het
oorlogsgelnk naar zijn kant zal doen
overslaan.
De Europeesche mogendheden schg-
nen huiverig om in dien verwarden
toestand in te grijpen en zoo lang de
veiligheid van de Albaneesche auto
riteiten niet onmlddellgk bedreigd
wordt, zullen de internationale tioepen
te Skoetarl en de oorlogsschepen voor
Durazzo wel werkeloos blijven.
De rebellen schgnen de laatste dagen
alles van wapenstilstanden en onder
handelingen te verwachten. Nu weer
hebben zg den vorst verzocht, nieuwe
en vertrouwde afgevaardigden te
zenden. Deze heett besloten, dat afge
vaardigden van hem en van den
Engclschen admiraal naar Sjak zouden
gaan, en den onderhandelaar, die dit
voorstel overbracht, op verzoek van
de Nederlandsehe missie, een aantal
officieren meegegeven, wat tot een
ontslag aanvrage van het kabinet ge
leid heeft.
reeds voor drie-vierde opgebrand
Door welke gelukkige tusschen komBt
ben je aan den dood ontBnapt Ik
weet het niet, maar ik vermoed, dat
dit te danken is aan den toestand
van algeheele verlamming, waarin je
je bevondt. De moordenaar, die den
slaapdrank in je thee mengde, heeft
de dosis ongetwijfeld te sterk gemaakt.
Hiervan was een hooge graad van ver-
doovlng het gevolg, die bgna aan den
dood gelijk is. Je ademhaling was zdö
zwak, dat er sleohts een uiterst geringe
hoeveelheid van de vergiftigde lucht
in je longen doordrong. Dat was je
redding, Annie".
De barones keek op de pendule.
Het was b(jna ééi uur.
„Op het oogenblik hebben we niets
te vreezen. Hij komt pas om twee
uur'.
„Welke hU
„Von Breitenbaeh".
En nu vertelde z{j hem alles, wat
er was gebeurd, nadat zfj de vertrou
welijke mededeeliagen van Julie had
aangehoord en hierdoor in staat was
gesteld, den toestand te overzien".
De brief, onderteekend met de initi
alen O. L. v. B., had zulk een diepen
Indruk op haar gemaakt, dat zfj den
inhoud van begin tot eind kon weer
geven.
„Wat een idioot, je eerste man I"
Onwillekeurig moest Annle glim
lachen.
Daarop gaf zQ een getrouw relaas
van het gesprek, dat zjj tijdeus den
maaltijd met haar huishoudster had
gevoerd. Ook het minder vleiende
De aanvoerder der regeeringstroe
pen ten N. van Durazzo, Pronk Bib
Doda, schijnt zich daar al heel weinig
van aan te trekken. Zooals we ver
wachtten,ls hjj niet gevangen genomen,
maar trekt, alle dorpen op zfjn tocht
verwoestend, op 8jak aan.
Door de langdurige wapenstilstan
den, w-aardoor ook de belegerden zich
van uitvallen en heschietiugen ont
houden, Is er van eigenlijke wapen
feiten geen melding te maken.
Des te meer dringen zich dezer
dagen weer allerlei beschouwingen
over de houding der mogendheden,
in verband met den Albaneeschen
toestand, op den voorgrond.
Volgens de Politiiche Korreepondenz
zouden alle kabinetten naar een on
afhankelijk en zeltatandig Albanië
blijven streven en naar de Daily Tele
graph meldt, ls tusschen de mogend
heden een ernstige gedachtenwlsseling
gaande om de vorming van een Al
baneesche militie op te dragen aan
officiereu van de Internationale bezet
ting van Skoetarl, wat een voorstel
van Oostenrijksche zflde zou zijn.
Inmiddels verdient vermelding, dat
de Weensche beeldhouwer Gurschnor
een oproep om vrijwilligers voor de
verdediging van Durazzo gedaan heelt,
waarna zich onmiddellijk duizenden
lieden van allerlei slag hebben aan
gemeld, waarvan een 1200 tal zijn
aangenomen en met spoedig b$ elkaar
gebrachte gelden naar Durazzo zullen
vervoerd worden.
Den volgenden dag heeft de Ween
sche politie deze aanwervingevenwel
verboden.
Vermeldenswaard is ook een rapport
van den Amerikaanschen gezant te
Athene, die in Albanië een onderzoek
instelde, er zes verschillende regee
ringen ontdekte, en tot de conclusie
komt, dat eigenlijk de Nederlandsehe
officieren de eenige mannen in heel
Albanië zijn, die te goeder trouw zijn.
De vorst heeft blijkbaar niets beters
weten te doen dan de hulp aan te
nemen van Ismael Chem&l bei, den
onbetrouwbaar gebleken oud-president
der vroegere voorioopige regeering,
over wleos verraad inzake het Jong-
Turksche complot wa destijds uitvoerig
hebben geschreven.
Binnenland,
Provincial'- Statenverkiezing Drente.
B;j de Vrijdag gehouden herstem
ming voor een lid van de Provinciale
Staten ven Drente, in het kiesdistrict
Assen, zijn uitgebracht 3955 geldige
Btemmen (aantal kiezers 7504). Gekozen
is de heer O. Hoenderken, te Roden
(lib.) met 2207 stemman. Op den heer
K. Brok, te Rolde (S.D.A P.), waren
1748 stemmen uitgebracht.
Financieele mededeelingen.
Uit het verBlag over het jaar 1913
eter Utrechtsche Levensverzekering-
Maatsc^appD bleek, dat een kapitaal
getuigenis, dat Engellna Roelofs ten
opzichte van het „opgedirkte advo
caatje" had afgelegd, verzweeg z(j
haar verloofde niet.
„Het is waar," bekende De Groot
met de meeste oprechtheid, „lk heb
gespeculeerd, dwaas gespeculeerd zelfs,
en op sociëteit grover gespeeld, dan
goed voor me was. Maar ik kan mis
schien iets tot m^n verontschuldiging
aanvoeren. Als je rijk bent en je hebt
nletB te doen, dan ban je tot de raarste
dingen in staat. Ik heb niemand, die
op mijn doen en laten kan lettenik
ben er trouwens ook te oud voor ge
worden. Maar nu ik weet, Annie, dat
jij van me houdt, dat jij mijn vrouw
wordt, wil ik je heilig beloven, dat
het uit is met speculoeren, dat het
ook uit 1b met het grove spelen op
sociëteit. Geloof je me
Ze sloeg de armen om zjjn hals en
kuste hem.
„Natuurlijk, FritsZou ik jou
niet gelooven
Anale eindigde ha&r verhaal met
de bijzonderheden, waarmee ze het
was aangevangennu wist De Groot
alles.
„Zoo, zoo!" zei hij, na een poosje
te hebben nagedacht. „We krijgen
dus vannacht om twee uur bezoek
van dien nobeleu heer Von Breiten
baeh... Nu, hij zal ontvangen worden
met al do eerbewijzen, aan zoo'n
gentleman verschuldigd."
„Pas op, Frits I IIg is tot alles in
staat.... Wat denk je te doen
„Wel, ik vermoed zoo, dat zijn zuster
die natuurlijk zgn zuster niet is
van f 32,664,336 verzekerd was en een
winst van f 91,955,9614 gemaakt werd.
In het verslag van de MaatBchappg
van Verzekering „Het Anker* over
hetzelfde jaar wordt medegedeeld, dat
de winst k f 1107,91 i/s geheel voor
afschrijving bestemd werd.
Nieuwe aandeelen werden niet uit
gegeven. Van het maatBchappeiyk
kapitaal, groot f 1,000,000, Is voor
f 200,000 aan aandeelen geplaatst,
waarop gestort f 59,500.
De „Nederlandsehe Lloyd" vermeldt
in haar winst- en verliesrekening over
1913 een winstsaldo van f 76,134,63 Va.
Provincienieuws.
Waterloo-Collects.
Deze bracht op te 's Heer Abtskerke
i 3,35 v«, te Colynsplaat f 10,1714, te
's Gravenpolder f 8,82, te Heinkens-
zand f 17,05 Va, te Hoedekenskerke
13,46 Va, te Kapelle f 5,48, te Krninin-
ges f24,te Schore f 5,6414, te Wol-
fertsdgk f8,50 en te lerseke f 16,9514.
Ellewoiitadijk. Ds. D. Bins heelt
bedankt als bestuurslid van het
„Groene Kruis" alhier.
Kloetinge. Toen de vrachtryder
Sch. uit W emeldinge Zaterdagmorgen
ons dorp passeerde, raakte het lemoen
van den wagen los, dat dientenge
volge op de achtnrbeenen van het paard
terecht kwam. Eer de voerman het
verhinderen kon, sloeg het dier op
hol, sloeg onderweg het lemoen stuk
en werd by wachtpost 41 gegrepen.
Na reparatie van het tuig, kon de
reis naar Goes voortgezet worden.
By het besproeien van aardap
pels met een sproeiwagen, maakte het
paard een aehterwaartiche beweging,
waardoor voerman, paard en machine
in de hoofdleiding der Br. W. B. 1.
stortten. Dat gaf een heele conster
natie, doch met eenige hulp kwam
alles weer op den wal. Met den
schrik en een nat pak kwam de
knecht vrij. De machine liep geringe
avery op.
Krabbendijke. In de gehouden
vergadering van de aid. KrabbendUke
van den Bond van Staatspenslonnee-
rlng, werd de beschrijvingsbrief be
handeld. Besloten werd, den afge
vaardigde geen bindend mandaat, be
treffende art. 1, mee te geven.
Tot afgevaardigde werd benoemd
de heer H. M. Fonteine.
'a Heer Hendrlkaklnderen.Zater
dagavond bracht het muziekgezelschap
„Excelsior", van 'a Heer Arendskerke,
zijn jaarlykseh bezoek. Onder het spe
len van marschen trok men naar het
dorpsplein, waar eenige nummers wer
den uitgevoerd. Vervolgens had nog
een muzikale wandeling plaats, waarb5
vooral de jeugd volop genoot.
Het prachtige wèer begunstigde in
hooge mate dezen tocht.
Rilland-Bath. De collecte ten bate
van het Nedrrl. Bijbelgenootschap
bedroeg f21.13
straks de villa zal verlaten, om haar
waardigen broer achter in het park
op te wachten. En John zal lk op
een strategisch punt met zyu geweer
doen post vatten. Natuuriyk zal Jullie
haar dapperen vryer niet in den steek
laten."
De Groot zag, dat Annie met een
uitdrukking van angst naar de deur
staarde, en oogenbllkkel{jk liet hy zijn
schertsenden toon varen.
„Je zal waarschyniyk hier niet al
leen willen blijven. Ik kan me dat
heel goed begrypen. We zullen onze
voorzorgo maatregelen nemen."
Hy overtuigde zleh, dat het slot
dicht was Ten overvloede schoof hy
er nog den grendel op.
„Waar is de sleutel?" vroeg Annle.
„Toen lk binnenkwam, stak h(j nog
ln het slot. By moet er uit genomen
zyn."
De Groot ging naar het venster.
„Johnriep hy, „weet je ook, waar
de sleutel van deze kamer kan wezen 1"
„Misschien wel, meneerIk heb
hier een sleutel, dien lk op het gras
veld vond liggen. Kan dat de gezochte
zijn
Hy klom de ladder op.
„Ja," zei Annle, „dat ls de vermiste
sleutel."
De Groot nam hem aan.
„Luister eens, John. Ik heb je de
noodige instructies te geven."
„Ik zal ze strikt opvolgen, meneer."
(Wordt vervolgd).
