N°. 73 ml
Dinsdag 23 Juni
JOl'" jaargang.
Een Duister Geheim.
Het eerste Jaar.
FEUILLETON.
iöESCHE
Oe uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en'Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
PrQs per kwartaal, In Goes 0)79! bniten Goes, franco jT 1,29.
Arzondoriyke nommen 9 cent.
inzending van advartentlën op Maandag en Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 13 uren.
1'eleloonnianaaer 88. Direstear G. W. tam Barneveld. Uitgave
De prjjs der gewone advertentiên is van 1-5 regels50 ct., elke regel meer lOot.
BJ directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwsiyk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbend*
dankbetuigingen wordsn van 1—10 regel» 4j/ 1,— berekend.
Bewijsnummers 5 sent;
▼aa de Naaml.Veamootsskap „Gtoasthe Courant". Hoofdredacteur W. J. c. vam Santin.
Zij, die zich met
ingang van 1 Juli
a.y. op ons blad abonneeren, ont
vangen de tot dien datum ver
schijnende nummers gratis.
Al pleegt men de rekening van een
Kabinet doorgaans op te maken bij het
groote politieke debat in het laatste
zitting-jaar, het kan, naar het ons
wil voorkomen, geen kwaad, na de
afsluiting van elk parlementair jaar de
vraag voor te leggen, of een zitteud
Kabinet in die wetgevende periode aan
de verwachtingen heeft voldaan. Voor-
en tegenstanders zullen allicht op die
vraag een uiteenloopend antwoord
geven maar dit is niet het voornaamste
van de zaak. Het gaat er per slot van
rekening om, of de feiten, de ouweder-
legbare feiten, in het voordeel, dan wel
in het nadeel der regeering getuigen.
Nu wil het eerste jaar van een Kabinet
doorgaans het minst vruchtbare zijn.
Daar is reden toe. De Algemeene
Beschouwingen het politiek debat
nemen veel tijd in beslagde afge-
loopen verkiezingen vormen voor de
politici van den tweeden en derden
rang een dankbaar ouderwerp, om uit
te spinnende tegen-partij, althans
wanneer de coalitie het heeft moeten
alleggeu, wordt van unfaire verkiezings
praktijken beschuldigd en zelf wil men
zoo smetteloos als een lam voor den
dag komen. Dit is altoos zoo geweest.
Het zal, vermoedelijk, wel altoos zoo
blijven.
De positie van het Kabinet-Cort van
der Linden is een eigenaaidige. Onze
jongste politieke historie gewaagt niet
van extra-parlementaire Ministeries zij
waren in den regel al klinkt de
naam wat hard en geeft hij niet ten
volle de bedoeling weer politieke,
althans politiek-gekleurde Ministeries.
De crisis van L913 evenwel heeft
tot de vorming van zulk een extra
parlementair Kabinet geleid, al verbeelde
de Kabinets-formateur niet, dat de door
hem gevormde regeering zeer vele
punten van aanraking met de vrijzinnige
partijen had.
Dit wil echter in geen enkel opzicht
zeggen, dat het Kabiuel-Cort vau der
Linden als een vrijzinnig Kabinet be
schouwd moet wordenevenmin als
een clericaal. Het wenscht boven de
partijen te staan, voila tout.
In dit eerste parlementaire jaar vau
het Kabinet-Cort van der Linden zijn
hoofdzakelijk de Ministers van Finan
ciën en Landbouw, de heeren Bertling
28
VIII.
Nadat Annie een weinig van haar
angst en ontroering was bekomen,
wendde zfj alle mogelijke pogingen
aan, om door niets op haar gelaat te
doen bljjken, wat er in haar omging.
Zij trachtte zalf» te glimlachen
maar dat waB te veel verlangd. Haar
oogen getuigden van minachting, van
diepe verontwaardiging,somwijlen
ook van vrees. Br was een zenuw
achtige trilling om haar lippen. Toen
werd medegedeeld, dat het eten gereed
waB, deed zQ haar best, met hinken
tred binnen te gaan.
Engelina zat reeds aan tafel. Haar
wenkbrauwen waren gefronsthaar
blik voorspelde weinig goeds.
Annie nam tegenover haar plaats.
„Wol, Engelina", trachtte ze op
onnevangen wjjze te Bchertsen, .wat
zie je er vanavond slecht gematst ait I
Ik wed, dat je een fout hebt gemaakt
in de optelling van één dier ver
velende lange rekeningen IMaar
zoo iets mag geen Invloed hebben op
je eednst of je slaap I Als ik jou was,
zou ik heeUmaal niet meer zitten
rekenen en al die pape: assen ver
scheuren 1 Waar dient al die onzin
voor Het geeft maar last 1 Iemand
ontvangt geld goed 1 Een ander
geeft het nlt, na er waar voor ge
noten te hebben des te beter 1 En
en Treub, aan het woord geweest.
Vooral Minister Bertling had een
zware taak. Wat noch zijn partij-genoot
De Meester, noch zijn politieke tegen
stander Kolkman vermocht, deed hij in
een korte spanne tijds dat de inkom
sten-belasting werd aangenomen, mag
een voorname post op zijn ministerieele
oredit-zijde zijn. Ging hij sommigen te
ver, anderen niet ver genoeg, een
hoogst belangrijk stuk werk heeft hij
niettemin tot stand gebracht.
Daarom is liet ontegenzeggelijk de
verdienste van het Kabinet-Cort van der
Linden, en speciaal van Minister Bert
ling, de kwestie van de iinanciën, zoo
zeer verwaarloosd door Heemskerk en
consorten, vóórop gesteld te hebben niet
alleen, doch ze tevens tot oplossing te
brengen.
Maar het afgeloopen parlementaire
jaar heeft ook in het teeken van Minister
Treub gestaan.
Over het ontwerp-stuwadoorswet
hebben we reeds uitvoerig geschreven.
Het is een zeer verbeterde editie van
het ontwerp-Talma gebleken. En wat
Treub vóóral heeft vastgelegd de be-
d rij fs-vrij hei d zal onaangetast blijven.
Dat is een factor van niet gering
belang. Was Talma de man van de
dorre theorie, Treub bleek de man
van frisscbe praktijk te zijn.
Maar.wanneer men een parlemen
tair jaar afsluit, dan is men onwille
keurig geneigd te vragen wat zal het
tweede brengen
Wij meenen ons niet te vergissen,
wanneer wij zeggen, dat de komende
politieke gebeurtenissen in hooge mate
zullen worden beheerscht doorde kwestie
der ouderdoms-verzekering. Volkomen
stemmen wij in met het devies van
Cort, van der Linden eerst de gelden
voor de sociale wetgevingdan de
sociale wetgeving zelve. Het is juist
de groote fout geweest, èn van het
Kabinet-Kuyper, èn van het Kabinet-
Heemskerk, dat zij andersom gehandeld
hebben.
Maar een groot strijdpunt zal worden
wij verhelen het ons niet de
wijze, waarop Minister Treub de ouder
domsrente weDscht te regelen.
Moet, zooals in sommige kringen
bijzonderlijk in vrijzinnig-democratische
-het algemeen kiesrecht, en de nood
wendig daarmee gepaard gaande Grond-
wets-herzieuiug, den voorrang hebben,
en de oplossing van bet ouderdoms-
vraagstuk achteraan komen
Men begrijpe ons goed de kiesrecht
kwestie is reeds te lang een. kwestie
wij verlangen ten zeerste naar baar
oplossing.
Doch. iets staat bij ons toch altoos
nog hooger. Het Kabinet-Gort van der
Linden dient zoo spoedig mogelijk een
wanneer al die uitgaven de Inkomsten
maar niet overtreffen, dan ben je er
zeker van, geen schulden te maken
Ik zou me daar heelemaal niets van
aantrekken".
Er kon in deze schertsende opmer
king, met het beste hnmenr van de
wereld genlt, een spelde-prikje schal
len. En deze mogelijkheid bracht by
Engelina een zekere ongerustheid te
weeg.
Zfj keek haar weldoenster even
onderzoekend aan en dadelijk was zfj
weer volkomen gerust. Want Annie
lachte
Na een oogonbllk trad John binnen
met de soep.
Toen hfj weg was, vroeg jufl'-onw
Roelofs
„Waar is Jnlie?"
„Die Is uit. Ze heeft vry tot tien
uur.'
„Moet John, de koetsier, ons dan
bedienen V Kan Marle het niet doen
De vraag was impertinent.
Annie bedwong zich echter.
„John 1b weliswaar koetsier," zei ze
kalm, „maar in Amsterdam is hfj ka
merdienaar geweest, en ik heb alt-
nemende referenties van hem gekregen.
Apropos, vind je het onaangenaam,
Engelina, dat John ons bedient?"
„In het minst niet," antwoordde zfj,
terwfjl ze haar soep lepelde.
Een oogenblik hing stilte.
„Ik beu met myn afrekeningen wat
let. achter," vervolgde juffrouw Roe
lofs. „Maar morgen ben lk bfj en dan
zijn ze van alle fonten gezntverd.
Misschien al eerder."
„Gezuiverd antwoordde Annie op
einde te maken aan de verschrikkelijke
combinatie van oud-en-ario.
Voor ons hebben de ouden-van-dagen
allereerst recht op de belangstelling der
regeering, óók de bedeelden daarop
willen wij tenslotte den nadruk leggen.
Hun belang is in onze oogen grooter
dan het belang van algemeen kiesrecht,
waarvan wie zou het durven betwis
ten wij oprechte voorstanders zijn.
Het Kabinet-Cort van der Linden is
geen Kabinet, dat zich aan eenig partij-
progam heeft gebonden het wenscht,
integendeel, horen de politieke partijen
te staan. Maar en dit vergete men
niet het heeft geluisterd naar de
stem des volks, zooals die heeft weer
klonken bij de algemeene verkiezingen
van 1913.
En die stem verhief zich in de aller
eerste plaats ten gunste van de ouden-
van-dagen. Heugelijk bewijs, dat het
Nederlandsche volk een gevoels-volk
blijkt te zijn 1
Met die stem heeft ook Minister
Treub ten onrechte door zijn partij
genoot dr. Bos als „weinig meegaand"
afgeschilderd te rekenen, als elke be
windsman, die het goed meent met de
belangen van land en volk.
Moge het tweede parlementaire jaar
van het Kabinet-Cort van der Linden
daarvan het bewijs brengen.
Buitenland.
De toestand to Durazzo.
De opstandelingen hebben tot nn
toe weinig gelnk gehad
Want hun eigenlijk doel, het in
bezit nemen van Durazzo, om daardoor
de huidige regeering ten val te bren
gen, hebben zfj tot ru toe niet kunnen
bereiken en wanneer de omstandig
heden hun niet bnitengewoon gnnstig
worden, zalten zij de belegering van
Durazzo spoedig moeten opgeven.
Vele bnitenlandsche oorlogsschepen
liggen thans in de haven van de
hoofdstad en het is te verwachten,
dat zij by een nlenwe ernstige be
Btorming niet werkeloos zullen blij
ven. De Oostenrflksch-Hongaarscbe
en Italiaansche kruisers moeten zelfs
bevel gekregen hebben, wanneer de
omstandigheden dit noodzakelijk ma
ker), het seheepsgbsehut te gebruiken.
Zaterdagnacht is het Oostenrijksch-
Hongaarsche stoomschip Herzogewina
onder Albaneosch» vlag uitgevaren
en heeft 's morgens om 4nnrKawaja
gebombardeerd, na eerst een divisie
van 60 Mlrdieten geland te hebben.
Het achjnt, dat ln Dnrazzo zelf nog
tal van verdachte elementen zitten,
die probeeren, door in da stad een
paniek te verwekken, de belegerden
te verzwakken.
Zaterdagochtend vroeg weerklonken
plotseling geweerschoten ln de stad,
waarschijniyk door onbetrouwbare
lncbthartlgen toon. „Kom, wat gebrnlk
je toch akelige woorden
Weer zwegen beide dames.
Ze aten, omdat er opgediend was.
Maar bet ging met lange tanden.
Na den maaltijd begaf de barones
zich met haar huishoudster naar den
salon. Dat was sinds jaren gewoonte
geworden. Annle zette zich aan de
piano en speelde, met weinig animo
voor haar doen, een wals van Chopiu.
Engelina merkte wat nlenwe zak
doeken. Wie haar zoo zag, zou zwe
ren, dat ze een voorbeeldige hulp in
de bnisbonding was.
Na een nurtje zoo gezeten te hebben,
werd de toestand onhoudbaar. Met
ongeduld wachtte Annie het oogen
blik af, waarop Engelina zich in haar
eigen kamer zon terugtrekken; iets,
wat gewooniyk om negen unr plaats
llad.
De barones had al spoedig baar
piano-spel gestaakt; bet ging toch
niet van harte. Ze nam plaats aan de
tafel en bladerde een mode-jonrnaal
door. Van tyd tot tyd sloeg zU ter-
slniks haar hnlshoudster gadehet
gelaat van Engelina Roelofs voorspelde
weinig goeds.
Daar Annie wist, dat Von Breiten-
bach onge eer om twee unr op
.Rozenhof" zou komen, meende de
barones, dat zy, wat haar veiligheid
betrof, niet bevreesd behoefde te zyn.
Doch ondanks de nitlokkende frisch-
heid van een heerlUken voorjaars
avond dacht zfj er niet aan, onder de
boomen van het park te gaan wan
delen zfj zou veel te bang zjjn, als
zfj de beruchte haag voorbfj moest.
Mohammedanen gelost en dat deze
met de opstandelingen in verbinding
staan kan wel hieruit bJijken, dat te
gelijkertijd een aanval op de voor
posten begon, welke evenwel met
behulp van de artillerie werd afge
slagen.
Vrijdagmiddag hield de Mohamme-
daansche bevolking een vergadering
en zond na afloop daarvan een vier
tal afgevaardigden naar de opstande
lingen met den raad, zich over te
geven en de wapens neer te leggen.
De opstandelingen weigerden den
vorst vorst te erkennen, maar ver
zochten om een wapenstilstand van
twee dagen, welken hun werd toege-
zegd.
Hoe de stryd daarna verloopen zal
1b nog moeilijk te voorspellen. Het
feit, dat de rebellen tyd willen win
nen wyst er op, dat zy momenteel
geen kans zien, de stad te veroveren.
Vier uur ten Noorden van Durazzo
bevindt zieh op het oogenblik een
2000 man sterke afdeeling, welke van
plan is, de opstandelingen by Sjak
aan te vallen.
Do spanning tusschen Grieken-
land en Turkije.
De Tnrksche gezant te Athene
schijnt in opdracht zyner regeering
meegedeeld te hebben, datTurkyede
nltgedreven Grieken wil toestaan terng
te koeren en hnn zelfs een schadeloos
stelling wil nitbetalen.
Het Tnrksche antwoord op de door
Griekenland gezonden nota spreekt
in denzelfden zin.
Het onmlddoliyk gevolg van dit
optreden van Turkye is natuuriyk,
dat een oorlog ln de eerste weken tot
de onwaarschijnlijkheden behoort, wat
ook blijkbaar de bedoeling van de
Tnrksche regeering geweest is.
Zij weet maar al te goed, dat, wan
neer net op bet oogenblik tot een
oorlog moeht komen, niet een der
Balkanrijken haar zal stennen en bo
venal moest zij na dan oorlog ver
mijden, omdat Griekenland zonder
twijfel de meerdere ter zee is en de
Tnrksche slagschepen eerst over een
maand uit Engeland verwacht worden.
De Enropeescho mogendheden heb
ben de nltnocdlging aangenomen,
vertegenwoordigers te zenden, die zich
persoonlijk van het staken der Grie-
ken-vervolgiDg kunnen overtuigen.
We zyn nn benieuwd naar de hou
ding, welke Turkije na de ontvangst
van haar oorlogsschepen zal irnemen.
Binnenland.
Onze officieren in Albanië.
Door de Nederlandsche regeering is
het volgend telegram ontvangen
Durazzo 20 Juni 9 henres. Situation
incertaine, Kroon, Reddinglus, Sar,
Fablus, Roelfsema en bonne santé,
majoor Roeltsema.
Bü het Ministerie van Oorlog werd
Zaterdagmiddag uit Durazzo van ma-
Op den duur begon het zwygen
drukkend te worden, totdat het ein-
deiyk door jnflrouw Roelofs verbroken
werd.
Op den onderdanigen toon van een
dienstbode maakte zij onverwachts de
opmerking
„Mevrouw de barones moet het me
niet kwalijk nemen, maar ik maak
me al een heele poos ongerust over
haar*.
Annie veinsde de grootste verbazing.
„Welke barones bedoel je vroeg ze
oogenschyniyk heel kalm.
„Wel, n natnnrliik, mevrouw
„Och kom!.. Ben je werkeiykonge
rust over my, beste Engelina
Waarom, alB Ik het vragen mag?"
„Mevrouw zal het misschien afkeu
ren, dat ik my bemoei met dingen,
die me heelemaal niet aangaan."
„Weineen, EngelinaAlles, wat hier
in hnis gebeurt, mag je gerust weten.
Ik heb je het beheer over myn ver
mogen toevertrouwd en je hebt ge
deeld in al myn verdriet. Dat geeft
je het recht, om over alles ronduit
met me te spreken, onverschillig, of
het myn persoonlijke, dan wel myn
flnancieele belangen betreft. En, om
te beginnen, moet je niet zoo styf-
deftig doen, om mfj „mevrouw de
barones" te noemen. Dat ben Ik niet
van je gewoon, Engelina*.
„O... mevrouwu bent zoo goed
voor me
Annle wendde het hoofd af, om den
blos van verontwaardiging te ver
bergen, welke haar naar de wangen
was gestegen. In haar oogen lichtte
een vyandeiyke gloed.
joor Kroon nog een telegram ontvan
gen van den volgenden inhoudAlles
wel. Hier zfjn Kroon, Roelfsema, Ea-
bius en Sar, Toestand onveranderd.
Landbouw, Veeteelt eu
Visscherij.
Men meldt nlt Zeeland aan de
N. R. Ct.-.
Nn beter weer Is Ingetreden en de
temperatnnr van het Scheldewater is
gestegen, zyn oumlddeliyk de week-
vangsten der botvtsschers ook eenigs-
zlns verbeterdby hoogere tempera-
tour komt de bot volgens het zeggen
van de visschers, meer den kant op
en krijgen de sehntwantvisscherB meer
kans op betere besommingensteeds
zijn die nog beneden de 100 K.G.
per vaartuig gebleven en dan tegen
een prys van f 7 per tobbe van 20 K.G.
kan geen goed weekloon geven. De
jaarvangsten der botvtsschers zyn
sedert 1900 voortdurend gestegen tot
ze in 1911 hnn maximum bereikten
met 76000 K.G ter waarde van
f 25,000, om in 1912 terug te vallen
tot 46000 K.G. tor waarde van f 14,000,
terwijl in 1913 dat bedrag niet werd
bereikt, zonder dat de viBscbers oor
zaken weten, die de vermindering
hebben doen ontstaan.
Een nieuw loort aardbeien.
De heer A. Philipoon te Beverwyk
heeft met snceeB een nieuwe soort
aardbeien gekweekt. Hy ontving
Indertijd eenige planten nlt Spanje,
die by pootte in zijn tuin. Zy sloegen
goed aan en weiara bleken het late
bloeiers te zyn, znlke dns, die weinig
te ïyden hebben van de nachtvorsten,
maar en dit Is het eigenaardige
die zeer snel vrucht zetten. Hierdoor
geven zy geiyk vrncht met de „Wyker
vroegen" en aanmerkeiyk vroeger dan
de eerder bloeiende „Amazonen", die
veel voor export dienen. Bovendien
Is de vracht zeer vast en daardoor
uitnemend geschikt voor zending. De
heer Ph. heeft zich In verbinding ge
steld met een combinatie van tuinders,
dia deze aardbei in het groot zal gaan
verbouwen.
Provinciemeuws.
Waterloo collacte.
Deze heeft opgebracht te Baarland
f 4,08 Borsele f 3,63Driewegen
f 3,40 V, Ellewontsdyk 1 3,05 's Hee.
renboek f 7,24 i/aKats f 6,22 V* Kat-
tendyke f3,07; Kloetinge f 7,36 V*
Kortgene f6,87; Krabbendykef 11,41
Nisse f5,62; Oudelande f 5,56Ove-
zand 112,571/»; Waarde f6,72.
Hoedekenskerke. In de Vrydag-
midd&g alhier gehouden gecombi
neerde vergadering der colleges van
burgemeester en wethouders van
Baarland, 's Gravenpolder en Hoede
kenskerke ls het tnsschen de 3 ge-
„Neen, neen, Engelina", poogde ze
zich te kalmeeren, „je moet je hart
uitstorten. Dat kan je gerust tegen
over mij doen. Dns, om je op streek
te heipen, je bent ongerust, en die
ongerustheid betreft my
„Jawel, mevrouw. En zelfs in hooge
mate".
„Om welke reden?"
„U wilt hertrouwen".
Annle lachte lnid op.
„Moot je daarvoor zoo'n dood-
bidders-gezlcht zetten
„U lacht," antwoordde Engelina
gemaakt ernstig. „Dat is voor my een
bewys, dat n de kwestie niet ernstig
genoeg opneemt."
„Ach, komt toch!"
„Jawel. U moet er niet zoo luchtig
over denken. Als n hertrouwt, zal het
u spoedig genoeg berouwen. Uw
tweede man zal nooit gelukkig met
u kunnen zyn. U bent vrygeBproken
by gebrek aan bewys. Ik heb aan nw
onschuld nooit getwyfeld, maar ik
ben niet meer dan een ondergesohikte.
U komt daarentegen, als n hertrouwt,
weer in de groote wereld, en uw man
ook. Zal hy sterk genoeg zyn in zyn
liefde voor u, om aan die laster
praatjes weerstand te bieden Ik raad
u in uw eigen belang."
Weer lachte de barones. Doch nu
was haar lach geforceerd.
„Lieve hemel, juffrouw Roelofs,"
zei ze schorper dan ze wilde, „wat
legt n plotseling een groote belang
stelling ten opzichte van myn parti
culiere belangen aan den dag!"
Wordt vervolgd).
