i\°. 71 M4. Donderdag 18 Juni. 101st4' jaargang. Een Duister Geheim. 26 FEUILLETON 'Je uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en'Vrijdagavond uitgezonderd op feestdagen. Prfl» per kwartaal, In Goes 0,73b bulten Goes, franco f 1,15. Afzonderlijke nommers 5 cent. intending van advertontiaa op Maandag? en Woensdag vOóï 2 uren, op VRIJDAG vóór 13 uren. De prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 ct., elke regel meer 10 ct. Bfl directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwelQk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 1—10 regels 1,— berekend Sawjrnnmmeri 5 cent, Telefoonnummer 2S. Dire«fce«r G. W. tan Barneveed. Uitgave vaa de Naaml.Veaaootsehap .Gooszke Courant". Hoofdredacteur W. J. C. van Santin Zij, die zich met ingang van 1 Juli a.s. op ons blad abonneeren, ont vangen de tot dien datum ver schijnende nummers gratis. L. W. K- THOMSON, t Het is een verpletterende tijding geweestliet bericht, dat overste Thomson in een gevecht met de Alba- neesche opstandelingen voor Durazzo is gesneuveld. Een van die tijdingen, waaraan men de eerste oogenblikken geen geloof kan slaan, en zooals het ons verging, zal het duizenden in den lande zijn vergaan er leefde nog een klein sprankje hoop, dat het bericht onjuist, of, op zijn ergst, overdreven zou zijn. Het heeft niet zoo mogen tvezen één van Nederlands beste zonen heeft het leven gelaten, ver van de zijnen af, in een land, waar geordende toe standen ten eeneumale onbekend waren waar kuiperij en plundering en moord tot de gewone alle dag-dingen behooren, en waar juist een fiere, krachtige figuur als Thomson noodig was, om orde in den chaos te brengen. Wij allen hebbeu wel sterf-gevallen meegemaakt, geliefden van ons zieu heengaan, waarbij we op het oogenblik zelf den omvang van het verlies niet konden beseffen. Het kon niet tot ons doordringen, dat wij die oogen nimmer meer zouden aanschouwen, die stem nooit meer hooren, die hand nooit, nooit meer drukken. Het leek ons iets onmogelijks, iets absurds. Totdat, lang zaam, langzaam-aan het verlies in al zijn grootte, in al zijn wreedheid ons wordt geopenbaard. Daar is het, alsof daar in ons zeiven iets moois breekt het oog blijft brandend-droog alleen een snik welt op. Hoe gaarne hadden wij gehouden, wat. zoo wreed van ons genomen is Hebben wij den slag zwaarder ge voeld, wijl wij de eer hadden, overste Thomson persoonlijk te kennen Het lijdt geen twijfel. Want zulke mannen, als Thomson er één was, leereu kennen, is hen liefhebben. Er zullen weinigen zijn, die zoovele vrienden telden, als hij. En het was waarlijk geen wonder. Zijn open, eerlijk karakter sloot alle dubbelzinnigheid uit; Thomson zei iintner, wat hij meendehet woord vleierij had geen plaats gekregen in Voorlooplg beperkte Da Groot zjjn actie tot een langzaam naderen van de villa. Terwijl hij do haag voorbijging, waar nog betrekkelük zoo kort geleden de onbakende moordenaar van Ltze Dormolen in hinderlaag had gelegen en waar, weinige ureti te voren, de raadselachtige Engelina Roeiofe voor luistervink had gespeeld, werd hij door een vaag gevoel van angst aan gegrepen. Het gevoel was sterker dan hj zelf; onwillekeurig verhaastte HU zjjn schreden. Weldra onderjcbetdde hij een lange, onbeweeglijke gestalte voor de half geopende deur. Zonder twijfel was het John. De Groot trad op hem toe en tikte hem op deu schouder. ,John .Meneer!" ,Wat donk jü van die hoele his torie De koetsier, Amsterdammer van ge boorte, droeg een ïjngelsehen naam en vermoedelijk was h(j van oordeel, dat bij dien naam bet Engelsch flegma paste. „Niets, meneer!" antwoordde hü ijzig kalm. De Groot keek op zfjn horlogede vijf minuten, welke h(j Julie had toe gestaan, waren bijna verstreken. Opeens hoorde hij lichte voetstappen. Iemand liep haastig de trappen af. Maar het was Annie niet; De Groot zou het dnidelQk aan het frou frou van haar zijden japon hebben gehoord. Een oogenblik later stond Julle voor hen zo was doods bleek en haar oogen het woordenboek zijns levensinder daad, zulke manneu zijn zeldzaam. En nu is, plotseling, Thomson van ons heengegaan. Thans nog kunnen wij niet beseffen, hoe groot dat verlies iswij vermogen het slechts uit de verte te benaderen Maar dit weten wij wel een buiten gewone toekomst zou hem weggelegd wezen. In de aebt jaren, dal hij hel district Leeuwarden in de Tweede Kamer der Staten-Geueraal vertegen woordigde, heeft hij zich als een kracht van den eersten rang doen kennen Op hem waren de verwachtingen ge vestigd vau allen, die een grondige reorganisatie van onze weermacht voor stonden, die ijverden voor een volks leger. Als iemand dat tot stand had kunnen brengen, het zou Thomson zijn geweest. Wij allen herinneren ons nog levendig zijn onvermoeide actie tegen het Krupp-monopolie in ons leger en bij onze marineaan wien anders dan aan Thomson is het te danken, dat aan deze alleen-heerschappij, welke reeds veel te lang had geduurd, een einde werd gemaakt Zeer veel zou Thomson's krachtige, altoos arbeidzame geest nog in ons vaderland te doen gevonden hebben. Het heeft niet mogen zijn. Op vreem den bodem is hij ons ontvallen, slechts 45 jaar oud. Maar in onze herinnering zal hij steeds blijven voortlevendat is het loon, voor mannen als Thomson weg- gelegd. En aan zijn nagedachtenis brengen wij een woord van gvoote, eerbiedige hulde. Evenredige Verleger.woord ging ÏL Wij hebben aan bet slot van ons vorig artikel te kennen gegeven, dat het in ons voornemen lag, het rapport van de Staatscommissie voor de Even redige Vertegenwoordiging op enkele punten kritisch te beschouwen. Het stelsel, door de Staatscommissie uitver koren, nadert, zeer tot dat, door Hoogeu- bach-Bischoff in verschillende geschrif ten ontwikkeld. Nu vinden wij, dat het stelsel, het welk zal worden toegepast, ten slotte van niet zoo heel groot belang is, mits het nagestreefde doel er door bereikt wordt. Het systeem-Hare is niet zonder gebreken gebleken evenmin dat, het welk in België in zwang is. verrieden den grootsten angst. ,0, meneer O, John Zo wilde spieken, doch haar op winding was zóó hevig, dat zjj met geen mogelijkheid de woorden kon uitbrengen. Eindelijk gelakte het haar, hsar zenuwen meester te worden. ,Ik heb aan de denr van movrouw's slaapkamer geklopt," stamelde ze. .Maar Ik kreeg geen antwoord." „Dan heb je niet hard genoog ga- klopt!" vond De Groot. Bij was van meening, dat Annie de hoop had laten varen, dat hij aan haar roepstem gehoor zou geven en al wachtende was Ingeslapen. ,0, meneer," zei da kamenier met bevende stem, ,ik heb vreeseljjk hard geklopt, en lk weet bij ondervinding, dat mevronw heel licht slaapt. Maar het ergste is, dat de deur aan den binnenkant op slot is mevrouw moet dus op haar kamer zijn. Maar uog Iets, meneer Het leek me, dat er een akelige lucht, van doofkolen of zoo i6ts, onder de denr uitkwam Ik wilde door het sleutelgat loeren, maar toen bemerkte lk, dat het met een prop was diehtgeBtopt. Toen ben lk zoo ganw mogelijk naar beneden gekomen. O, meneer o, John 1 Zelfmoord Had Annie haar vriend, haar ver loofde, d9n man, die haar, ter be scherming tegen laffe, maar hardnek kige vervolgers,zijn hand en zijn naam had aangeboden, alleen tot zich ge roepen, om haar dood te vinden Neen, h6 zon haar redden. Een in wendige, bange stem fluisterde hem eohter in,als het door jc talmen maar niet te laat Is geworden". Met zennwachtigen haast wendde De Groot zich tot John. .Vlug, John! Breng m(j de ladder, die lu het koetshuis staat. Zou je de Ten aanzien van het stelsel, door de Staatscommissie aanbevolen, veroorloven wij ons enkele opmerkingen. Wij hadden, om de werking der Even redige Vertegenwoordiging zoo juist mogelijk te doen zijn, gaarne de bepaling vastgesteld gezien, dat het geheele land, voor zooverre het althans de verkiezin gen voor de Tweede Kamer der Staten- Generaal betreft, één kiesdistrict zal uitmaken. Ons dunkt het stelsel zon daardoor aan eenvoud hebben gewonnen. Toch zal het effect ongeveer wel het zelfde zijn, naar wij gelooven immers, zoodra het verkiezingswerk is gevorderd tot de verdeeling der zetels, naar even redigheid van het aantal stemmen, op elke lijst uitgebracht, vallen de grenzen der kieskringen weg en wordt het land één kies-gebied. Om over het geheele land de stemmen van haar aanhangers te verzamelen, zal een partij een lijst moeten inleveren in iederen kieskring. Men zou alleen kunnen zeggen, dat de arbeid hierdoor wat omslachtiger wordt. Een vast quotiënt, waardoor één zetel op een vooraf vastgesteld aantal stem men wordt toegekend, zou zonder twijfel de regeling voor het groote publiek heel wat bevattelijker maken. Toch achten wij het van de commissie goed gezien, het variabel quotiënt, voor te stellen, waar van invoering van stem plicht in het ontwerp, helaas, geen sprake is. Datjhet aantal vertegenwoor digers zou wisselen naar het aantal kiezers, achten wij niet 't minste be zwaar wel als dat aantal, bij een vast quotiënt, afhankelijk zou zijn van de meer of minder trouwe opkomst van de kiezers aan de stembus. Het is een eigenaardige gedachten- gang van de leden der Staatscommissie geweesteen hinken op twee gedachten. Erkend wordt, dat het toepassen van een vast quotiënt onmiddellijk door iedereen kan worden gevatdat daaren tegen men met een variabel quotiënt heeft te arbeiden met berekeningen, welke niet aanstonds zoo gemakkelijk kunnen worden gevolgd en getoetst. Welnuwaarom dan niet het vast quotiënt en stemplicht voorgeschreven? Het is toch zoo'n onoverkomelijk be zwaar niet, als, naar aauleidiug daarvaD, liet aantal afgevaardigden zou moeten worden uitgebreid. Toch adviseert de Staatscommissie het ingewikkeldst, moeilijkst stelsel, om daardoor aan den stemplicht te ontkomen. Wij betreuren dit ten zeerste. Wanneer eventueel het rapport van jaloezieën kunnen open krijgen?" „O ja, meneeb De koetsier verwijderde zich, doch keerde reeds na eenige oogenblikken terug. Met beide handen sleepte hj een ladder aan tnsschen zfjn tanden bield by een klein breekijzer geklemd. .Een vraag, meneer. Hebt u een wapen .Neen"', antwoordde De Groot vor- wonderd. .Hoezoo ,Ik vind het vorre van plnia. Hier, neemt n deze revolver van me. Ik kan me zelf wel redden. U kunt nooit weten, wat er gebeurt". Zonder Da Groot t|jd tot nadenken te geven, zette John de ladder tegen den voorgevel, liep zoo vlug als een acrobaat de sporten op tot aan het venstar, lichtte de latten uit de jaloe zieën, wendde zich om, drong het breekijzer tusschen de voegen van het kozjjn en riep, na even naar biDnen gekeken te hebben, naar omlaag „Al klaar 1" Wat zie je V" vroeg DeGtoot driftig. „Niemendal 1" „Kom dan paar beneden 1" De koetsier gehoorzaamde. Op zün beurt klom De Groot naar boven. Thans was hü alle voorzorgen vergeten, welke hü tot dusver had in acht genomen, om geen gedraisch te maken, en verbrfjzilde een venster ruit, waarvan de scherven echter naar binnen vielen, zoodat er minder alarm werd gemaakt dan het geval zou ge weest zjjn, wanneer ze in den tnln waren terecht gekomen. Door de opening drong een dichte wolk van kolendamp naar bulten. De Groot was genoodzaakt even op z'j te gaan, teneinde frlssche lucht in te ademen. Doch bijna op hetzelfde oogenblik lichtte hij het kozQn, dat John reeds had opengebroken, nlt den mnur. Even daarna stond h(j In de de Staatscommissie ia een wetsontwerp is neergelegd wat nog geruimen tijd zal kunnen duren zou ook vast gesteld zijn, dat de leden van de Eerste Kamer, zooals znlks tot nu toe geschiedt, worden aangewezen door de Provinciale Staten. Men schijnt maar niet van deze traps-gewijze verkiezing te kunnen scheiden waarom niet, het is ons een raadsel Over het bestaans-recht vau de Eerste Kamer zou heel wat te debatteeren zijn, maar het is er thans, bij deze bespre king, de gelegenheid niet voor. Alleen ditals men de Eerste Kamer wil behouden, waarom dit lichaam dan ook niet rechtstreeks door de slemge rechtigden gekozen Wij zijn van meening, dat niet één steekhoudend argument is aan te voereu. om de traps gewijze verkiezing te bandhaven. Voor ditmaal willen wij het bij deze korte opmerkingen laten. Wij hopen te gelegener lijd meer uit voerig op de kwestie van het evenredig kiesrecht terug komen. Buitenland. Een dappere Nederlander In Durazzo gesneuveld. De opstand in het verre Albanië, de reeds zoo lang dreigende atrüd voor en tegen den nieuwen, door Europa aangewezen, vorst, beeft Maandag de eerste slachtoffers in de hoofdplaats van het nieuwe vorstendom geëlscht. En door een noodlottlgen samenloop van omstandigheden ls reeds twee nut' na het uitbreken van dien atrüd de leider der regeerlngstroeper., de lnitenant-kolonel van bot Nederland- sche leger Thomson, gesneuveld. De telegrammen, welke de Neder- landschn pers Maandag dienaangaande bereikten, hebben het bljktnlttal van waardeerende hoofdartikelen een diepen indruk gemaakt, bobben bet nationaliteitsgevoel wakker ge roepen en ons geheele volk doen meeleven met de dapperen, die bet rustige vaderland verlieten om in den verren, rumoerigen Balkanhoek een eervolle, maar levensgevaarlijke taak op zich te nemen. Voornamelijk waar het ovarsïeThom- son geldt, een militair en diplomaat van erkende verdienste, een der ta lentvolste Nederlandsche officieren, die zün leven niet in eentonige ka zerne-werkzaamheden heeft gesleten, maar die wegtrok, wanneer de oorlog hem de gelegenheid bood, zijn prac- tlsche kennis te verryken, die als jong luitenant in Atjeh de militaire Wll- kamer. VII. Het verhaal van Jnlie bleek in elk opzicht getrouw aan de waarheid. Met de behendigheid en geslepen heid van een ervaren detective had zü alle handelingen van Engelina Roelofs bespied. Het was baar niet ontgaan, dat de huishoudster zich ach ter de haag had verscholen. En zoo dra zjj daartoe in de gelegenheid was gesteld, had zü haar mevronw op de hoogte van den toestand gebracht. Onmlddellük stelde barones Van fleerde tot Wagenborg een onderzoek In naar den Inhoud van Engelina's schrijfbureau. Een ontzettende ontgoocheling wacht te haar. Zij, altoos goed van vertrouwen, met een neiging, in de mensehen steeds het beate ta zien, had de on voorzichtigheid begaan, het beheer van haar vermogen toe te vertrouwen aan haar hnisbondster, die op zoo lntlemen voet stond met haar onge lukkige vriendin Lize Dormolen. Annie had een tegenzin in geld. zaken. Daarby kwam, dat ze van rekenen en boekhouden niet het aller minste afwist en, van jongs af aan, erg op haar gemak wa3 gesteld. En aangezien zü wist, dat haar man, die waarlük het buskruit niet had uitge vonden, voor zün finaneieele aange legen heden herhaaldelijk zün licht opstak Engelina, die toen reeds, als gouvernante van Lize Dormolen, in huis was, hield zü juffrouw Roelofs ook om die reden by zleb en liet de administratieve bezigheden geheel en al aan haar over. Wanneer een jonge weduwe, die geen andere werkzaamheden kent dan het najagen van genoegens, aan het hoofd komt te staan van een aanzlep- lük kapitaal, kan zü bezwaarlijk ver- lemsorde behaalde, als afgevaardigde onzer regeeripg den Boeren oorlog meemaakte en nog kort geleden in den grooten Balkanstrüd de nit mili tair cogpnnt meest interessante ge vechten en bestormingen heeft mee gemaakt. Op een andere plaats in dit blad zal men een overzicht van zü'n betee- kenis als Nederlander, voornameiyk van zün arbeid als volksvertegenwoor diger, vinden, op one rust nog slechts de taak, hier te bescbry ven,wat overete Thomson voor zün tweede vaderland, voor het nieuwe vorstendom AlbaHië geweest is, hoe zün energieke, per- soonlükheid de oplossing gevonden heeft In tal van ingewikkelde mllitaire- en diplomatieke moeiiykheden. Met generaal De Veer naar Albanië getrokken, gevoelde overste Thomson, de geboren organisator met zün mili tair-democratische beginselen, reeds dadelgk, dat hy, militaire gehoorzaam heid verschuldigd zünde aan andere, minder doortastende autoriteiten, niet dit initiatief kon toonen, niet zóó krachtig zou kunnen ingrüpeB, als wanneer hem een positie met meerdere zelfstandigheid was aangeboden. Toch werkte hü onmiddellijk krachtig mede, het verraad van Mohammedaan- sche zijde aan het licht te brengen en een zorgvuldig door Turksche agita toren voorbereiden opstand door af doende maatregelen te onderdrukken. 8poedig vroeg de kwestie der op standige Epiroten zün aandacht en weer was het overste Thomson, die met diplomatische voorzichtigheid den weg dor vredelievende onderhande lingen insloeg, welke later gebleken is de eenlgen juiste te zijn geweest. Maar eergierige Albaneesche auto riteiten, niet het minst de onbetrouw bare Essad Pasja, drongen op terug roeping van den overste en uitzending van een gewapende troepenmacht aan. Nu verdichten de onlusten in Centraal Albanië opnieuw al zü'n aandacht en evenals de weerspannige Epiroten den steun van Grleksche benden bezaten, bestond er een zeer sterk vermoeden, dat de fanatieke Mohammedaansche opstandelingen, die zich om Durazzo gelegerd hadden, den heimeiy'ken stenn van Turksche en Italia&nsche autoriteiten genoten. Aan den Hollandschen majoor Slnis komt de eer toe, den onbetrouwbaren Essad-pasja ontmaskerd te hebben, maar was zü'n verwijdering een moe dige daad, nog veel gevaariyker en verantwoordeiyker was het,wat overste Thomson en kapitein Fabius aandurf den, toen zü een tweetal hoogge plaatste Italianen arresteerden, hen beschuldigend van samenspanning met de opstandelingen, waar immers juist onderstellen, dat er eens een einde aan zal komen. Bovendien waren de uitgaven van Annie zeer laag, in ver houding tot haar inkomstenen telkens, wanneer juffrouw Roelofs haar op de laatBte der maand do afrekening wilde voorleggen, stelde de barones zich tevreden met de opmerking: „Het zal, als gewooniyk, wel goed zpn. Maar wat ik je verzoeken msg, Engelina, daal niet in al die kleine bü'zonderheden af Spaar ma als- je blieft dat vervelende geeontroleer. Het ls mü voldoende te weten, dat ik er nog goed by zit." Zij betaalde juffrouw Roelofs een zeer hoog salaris en overlaadde haar met geschenken Annle zou niet gedoogd hebben, dat Engelina een lintje of strikje van haar eigen geld betaalde en had een blanco- etediet voor de huishoudster openge steld bü haar eigen modiBte. Zü ging zelfs zóó ver, om de bescheidenheid te roemen, waarmede juffrouw Roelofs van deze vrijheid gebruik maakte. Het was derhalve te begrüpen, dat de barones als uit den zevenden hemel meende te valleD, toen zü de ontdek king deed, dat dit Behepsel haar reeds zes jaar aohtereon op de meest schro melijke wijze bedroog; dat Engelina het liefje was geweest van baron Van Hoerde tot Wagenborg, wiens zwak heid en zin voor verkwisting zü zoo schandelijk mogeiyk exploiteerde; dat zü haar meesteres op alle denkbare manieren had bcBtolen en dat zü hier mede nog voortdurend bezig was. En de bitterste ontgoocheling was wel, toen de barones uit een brief tot de overtuiging kwam, dat haar huishoud ster niet vreemd w«b aan den moord op de ongelukkige Lize Dormolen. (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1914 | | pagina 1