N°. 65 1914
Donderdag 4 Juni
10iste jaargang.
Een Duister Geheim.
Buitenland.
so FEUILLETON
Biuueuiaad.
«echtzaken.
De Uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en'Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
PrQs per kwartaal, in Goes 0,75, buitan Goes, franco f l,S5.
Afzonderlijke nommers 5 cent.
inzending van adverientlën op Maandag en Woensdag
vóór a uren, op VRIJDAG vóór la uren.
DeprQs der gewone advertentiën is van 1-5 regels50 ct., elke regel meer 10 ct.
BQ directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfdo advertentie wordt
de prils slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels ij/ 1,— berekend.
BewSsnummers 5 vont.
Telefoonnummer 39.
Direzteur G. W. van Bahneveld. Uitgave van ds Naaml.Venaootsskap „Goesshe Courant". Hoofdredasteur W. J. C. van Santin
Katwijk.
De beslissing is dus gevallen.
De „commissie van accoord", samen
gesteld uit de drie rechtsebe partijen,
beeft het district Katwijk aan de chris-
Itelijk-historischen toegewezen en de offi-
cieele candidaat van de coalitie zal dus
zijn dr. J. Th. de Visser, het Leidsche
offerlam van 1913.
De Nederlander is met de toewijzing
van Katwijk aan de christelijk-bistori-
scheu begrijpelijkerwijze in haar schik.
Maar nu dit besluit is genomen, komt
het blad tot de overtuiging, dat de
christelijk-historische groep geen recht
beeft op den zetel. De regel „wat zit,
blijft zitten", kan niet geiden, wanneer
het zittend lid nit eigen beweging op
staat, heet het nu 1
Merkwaardig, dat De Nederlander
eerst thans pas tot deze conclusie
gekomen is
Lang niet zoo tevreden toont zich
de antirevolutionaire Standaard.
Openlijk verklaart het blad, dat het
liefst den oud-Minister Talma candidaat
gesteld had gezien. Maar nu geen der
afgetreden rechtsche bewindslieden aan
gewezen is, zit er niets anders op, dan,
inet het oog op het electoraal accoord,
dr. De Visser in 's hemels naam maar
te stemmen. Bij een volgende stembus
kan men dan wel eens nader zien
Men zal moeten erkennen het is
een alles behalve blijmoedige toon, welke
door De Standaard aangeslagen wordt
Toch rommelt het nog een beetje in
de verte na.
De roomschen zijn met de gevallen
beslissing niet bijzonder content, wijl
gehandeld is, zonder de plaatselijke
kiesvereenigingen te erkennen. Tot bet
stellen van een eigen candidaat zal het
van die zijde evenwel niet komen. Het
moge dan mopperend gaan, bij de
beslissing zal men zich neerleggen.
De vraag blijft echter, of dr. De
Visser lang bet district Katwijk zal ver
tegenwoordigen. Het electoraal accoord
heeft thans gegolden, maar dit zal niet
altoos het geval zijn. Dit toch staat
wel vast, dat de coalitie haar langsteu
tijd geduurd heeft. Men is er nu nog
in geslaagd, te lappen en te pleisteren
wat zal een volgende stembus ons
brengen
De Nederlander had verstandiger ge
daan, om het slot van haar artikeltje
weg te laten. „Benige liberale bladen
verkneukelden zich reeds in het voor
uitzicht van geharrewar onder de groe
pen der coalitie», schrijft het blad.
Och, van verkneukelen was geen oogen-
blik sprake en wij zullen maar den
ken zooals de waard is, vertrouwt hij
zijn gasten.
Maar durft het christelijk-historisch
orgaan bij geval beweren, dat er van
een roerende eenstemmigheid onder de
groepen der coalitie sprake is geweest
is het nu al vergeten, wat er geschre
ven en gewreven was, vóór de befaam
de „commissie van accoord" decre
teerde Katwijk zal ook ditmaal aan
de christelijk-historischen worden toe
gewezen
Dan is het geheugen van De Neder
lander toch wel verbazend kort
Wij zullen het blad eens iets ver
teilen. En wel ditde vrijzinnigen
hebben voor de zooveelste maal kunnen
zien, welk een leugenachtige voorstel-
liug van de coalitie door de rechter
zijde wordt gegeven. Het heet een
verbond, gegrondvest op Gods Woord
maar nauwelijks ziet één van de coalitie-
groepen kans, beslag op een zetel te
leggen, of er ontstaat een aller-on-
christelijkst geharrewar. Wat, aan de be
slissing van de „commissie van accooid"
is voorafgegaan, moet in hooge mate
beschamend voor de rechtsche partijen
worden geheeten.
Dr. De Visser zal dus weer in het
parlement zitting nemen. Hij heeft er
lang genoeg naar gehunkerd Toen in
1905 drie districten toonden, van dezen
politicus niet gediend te zijn, beklom
de heer De Visser den Amsterdam-
schen kansel en preekte, dat hij, die
over zichzelven heerscht, sterker is
dan bij, die 'n stad inneemt. En hij
had het even te voren drie steden,
Amsterdam II, Rotterdam II en Den
Haag II probeeren te doen En kort
na de befaamde preek kwam Leiden
vacantdr. De Visser was er als1
de kippen bij, om zich candidaat te
laten stellen! In 1913 sloeg hij tever
geefs het beleg voor Ommen, nadat
hij in Leiden niet langer heerschen
mocht. Ee nu worden de poorten van
Katwijk voor hem geopend
Dr. De Visser heeft zijn zin hij
keert op het Binnenhof terug. Maar
zelden heeft een politicus zoo duidelijk
als bij te kennen gegeven, zijn ziel en
zaligheid op een Kamev zetel te hebben
gesteld
Minister Doumergue treedt af.
Zou Doumergue aftreden 9
Dat was de groote vraag, welke het
Fransehe volk na de verkiezingen
De brief was vier bladzijden lang
en vertoonde een groot, regelmatig
handschrift. De Groot las hard op
„Een vriend, dien n niet kent, acht
het zich tot plicht, om n te verhinderen
een dwaasheid te begaan, waarover n
nw leven lang diep berouw zoudt
hebben.
„U bebt u laten Inpalmen door de
meest valscho en verdorvens aller
vrouwen. Zij begeert n tot echtge
noot, en zij is er reeds in geslaagd,
van het oogenblik af waarop zfj u naar
Baarn lokte, u te overtuigen, dat zjj
haar gezelschapsdame niet hoeft ver
moord. Nu is het waarzij heeft het
ongelukkige meisje niet eigenhandig
vermoord daarvoor is ze te laf. Maar
ze heeft het doodvonnis over de arme
Lize uitgeiproken en de moordenaar
heeft niets anders gedaan, dan dit
vonnis ten uitvoer te brengen.
„Ik heb de bewijzen daarvoor in
handen.
„En ofschoon het gerechtshof, dat
haar vrijsprak, haar de straffeloosheid
heeft verzekerd, zou één woord van
mij voldoende wezen, om haar over
te leveren aan de verachting van alle
eerzame menschen. Maar als lk dit
deed, zou haar handlanger, die niet
voor de rechtbank Is gedaagd, voor
haar moeten boeten. En dat zou on
rechtvaardig zQn. HQ Is immers niet
meer dan een werktnig van haar
geweest.
„Ik zal hem dns niet verraden, maar
in uw belang is het dringend nood-
zakelQk, dat u weet, wie deze vronw
Is en wat ze in baar scbild voert.
„VQf jaar geleden is bij haar het
verlangen opgekomen, om met n in
hot huwelijk te treden.
„Op den dag, dat Lize haar be
kende, dat zQ n liefhad, was bet be-
slnit tot de misdaad genomen enden
volgenden dag reeds viel bet onge
lukkige kind, doodelijk getroffen, ln
één der lanen van het park, waar de
moordenaar, die de barones daarheen
bad gevoerd, op haar loerde.
.Die vrouw is een monster. Zjj ver
wacht van een huwelQk met n. dat de
deuren voor haar zullen worden ge
opend van de wereld, die haar smade
lijk heeft verstooten. Nog heeft zij
haar plannen niet durven bloot geven,
maar tang zal zQ er niet mee dralen,
want haar positie te Baarn is onhoud
baar. Ze zal spoedig tot heengaan
worden gedwongen, en dan zal zo u
voorstellen, haar ta volgeD. Als u
zwak genoeg bent, daaiin toe te stem
men, bent n een verloren man.
„Nog Is het tjjd, den omgang mot
haar te breken. D bent gewaarschuwd.
„Volgt umQn onbaatzuchtig en raad
niet op, dan zult u alle ongelukken,
die van uw dwaasheid het gevolg
zijn, alleen aan n zolven hebben te
wijten."
De Groot wierp den brisf op tafel.
„Wel, wat zeg je er van vroeg
hU zQn vriend.
Deze haalde de schouders op.
„Dat kan door niemand anders dan
door een vrouw geschreven zQn', was
zQn opinie.
„Ik geloof het niet. Het Is een
manne-hand".
„In elk geval is de gedachte van
een vrouw afkomstigLaat me dien
expres brief nog eens kQken. Dacht
heeft bezig gehouden.
Zooals men weet zijn deze verkie
zingen ln bet voordeel van socialisten
en radicalen uitgevallen en kunnen
z!j, zich veraenlgend, voor de nog te
behandelen kwesties in de kamer den
doorslag geven, tenzij van de andere
zQde alle tegenstanders zich aaneen
sluiten en zoo een meerderheid weten
te vormen. j
Voornamelijk gaat het over de wet
op den driejarigen diensttQd en de
inkomstenbelasting.
Toen de radicaal Donmergne, wiens
kabinet zich voor de verkiezingen
door den steun der socialisten kon
staande houden, nog senator was,
neeft htj voor de wet op den driejarigen
diensttijd gestemd en als minister
president borg gestaan voor een goede
uitvoering daarvan, waarbij door zQn
minister van oorlog beloofd word, dat
de wet voorloopig niet veranderd zou
worden.
In verband met het bovenstaande is
het te begrijpen, dat minister Donmer
gne, nu de socialisten na de verkie
zingen uitvoering van het radicaal
program kunnen eisohen, waarop aller
eerst afschaffing van de wet op den
driejarigen diensttijd en een inkom
stenbelasting met gecontroleerde aan
gifte vermeld staan, niet bijzonder
genegen is, de man te zQn, die dit
program ten nltvoer zal moeten
orengen.
Laartegenover staat, dat minister
Donmergne,die aan het Bamengaan van
socialisten en radicalen voor de her
stemming zQn goedkeuring hechtte,
nu ook niet kan regeeren met een
meerderheid, waarin de socialisten
geen zitting hebben. Trouwens, do wet
op den driejarigen diensttijd zou al
heel spoedig de partijen scherp tegen
over elkaar gesteld hebben, waardoor
minister Doutoergae dan recht tegen
over do soeialister zou staan.
Het was hem dus wel heel moeilQk,
na dezen uitslag van de vei kiezingen
aan het bewind te blijven.
Nog was er mogelijkheid, dat de
socialisten, om geen gevaar teloopen
het bevriende kabinet Doumergue te
verliezen, de wet op den driejarigen
diensttQd voorloopig niet aio twistappel
der partijen naar voren zouden brengen
en de flnancieele kwestie als het voor
naamste punt op hun politieke agenda
zetten.
Da heer Doumergue heeft dan ook
al eens voorzichtig gepolst om te weten
te komen of er niet een schikking zou
te treffan zQn en werkelijk schijnt de
socialistische leider Jaurés eens nage
gaan te hebben, in hoeverre zijn partlj-
genooten ban beginselen zouden willen
wijzigen om Doumergue te behouden,
maar over het algemeen schijnt men
van die zQde niet geneigd, de hoofd-
ik het niet?" vervolgde Van de Bran-
deler, toen hll het gevraagde ontvan
gen had. „Het handschrift is volkomen
galQk Zie je wel
Hg hield zjjn vriend het stak van
overtuiging voor.
„Er is wel eenige gelijkenis," mom
pelde Da Groot, „maar
„Het is één en dezelfde hand, wat
ik je sinoea. En dat is een ontdekking,
die ons wellicht op het goede spoor
kan brengen. Natuurlijk zijn beide
boodschappen nit één bron afkomstig."
„En welke gevolgtrekking maak je
uit deze ontdekking?"
„Dat de barones een vQandin heeft
ln haar onmiddellQke omgeving".
„Een vQandio, die haar op schan
delijke wQze belastert."
Ik weet niet, of ze lastert. Anonieme
brieven zQn altoos laf, maar lk vind,
dat iemand niet altQd verkeerd han
delt, als hij zijn voordeel doet met
de mededeelingen, die ze bevatten*.
„Dus jij gelooft, dat Annie een
misdadiger ln den arm heeft genomen
en betaald, met geen ander doel dan
om Lize te beletten, met mQ in het
ha wel Qk te treden?"
„Ik geloot niemendal. Maar de ge
dachte la reeds sinds lang bQ mo op
gekomen. Herinner jQ je nog, wat ik
je daaromtrent beb meegedeeld, toen
we samen in Parijs waren
„Niet in alle bijzonderheden".
„Nn, ik vroeg je, of de barones niet
een zeker zwak voor je had. Je maakte
je nQdig en word vuurrood. Toen
schertste ik, maar nn komt bet me
voor, dat lk da plank toch niet zoo
ver mis heb geslagen. En wanneer
Annie eenmaal goed en wel je vronw
is, kan jQ je voorbereiden op nieuwe
onthullingen. Maar het ligt niet op
mijn weg, om je raad te geven, want ik
pnnten van het radicale program ta
laten varen.
Ook verseheidene radicalen gaven
te kennen, dat ze op het radicale
program geen geschipper zouden toe
staan, noch op de financieele, noch op
de militaire kwestie.
Minister Doumergue 'is dan ook
wel zoo verstandig, zleh bQttjds
terug te trekken en men verzekert op
goede gronden, dat hQ, wanneer de
president te Parijs terug is gekeerd,
het ontslag van het ministerie zal
aanbieden.
De tegenwoordige minister van
openbsar onderwQs en sehoone kun
sten, Béné Viviani, wordt als zijn
opvolger geroemd.
De telegrammen bevestigen, dat
het kabinet-Donmergne aftreedt. In
een kabinetsraad gaf Doumergne
een overzicht van den politieken toe
stand en somde de radenen op, die
het kabinet tot aftreden hebben ge
noodzaakt.
AaD president Poincaré, die zich
dezer dagen nog vrQ duidelijk voor
behoud van den driejarigen dienst
plicht uitsprak, heeft hü meegedeeld,
dat het ministerie definitief zQn ontslag
noemt.
Toen de ministers hnn ontslag aan
boden, drong Poincaré er by Donmer
gne op aan, dat h|j zon blijven.
Donmergne zeide, dat het besluit on
herroepelijk was Poincaré dankte toen
de ministers voor hnn fliDke en harte
lijke medewerking.
Kamerverkiezing Katwijk.
In de Zondagavond te Lelden ge-
honden vergadering van de roomsche
centrale kiesvereen. KatwQkLeider
dorp warden do voorstellen van het
bestnnr, om bQ een volgende perio
dieke of tusschentijdsche verkioziDg
geheel vrQ te blQven, en in verband
daarmede te bedanken voor het lid
maatschap van den Alg. Bond van
Ned, roomsche kiesvereenigingen,
door het bestuur ingetrokken, et dr.
J. Th. de VlBser bjj acclamatie can
didaat gesteld.
De heer De Visser is nn de candidaat
der drie rechtsche partQen.
In het district zQn gisteren officieel
candidaat gesteld de heeren dr. J.
Th. de VIssor (Christ.-hist.), mr. H.
W. C. J. do Jong (V. L) en S. B. de
Miranda (S. D. A. P.).
Kantongerecht Ooei.
Door den kantonrechter te Goes zijn
veroordeeld wegens
Overtreding leerplichtwet-J. N. te
Wemeldinge bij le herb, fl s. 1 d.
E. M. te Ierseke by 2e herh. f 5 s. 3 d.
In gesloten jachttijd jagen zonder
consent of buitengew. machtiging
J. S. te Ovezande f2 s. 2 d.
In gesloten jachttijd wild vervoeren
A. S. te Kloetinge f 0,50 s. 1 d. uitl.
haas of fO,25 s. 1 d.
Niet beletten dat hond wild opspoort
A. de G. te Kapelle f 0,50 s. 1 d. H.
O. te 's Heerenhoek f 1 s. 1 d. C. P.
M. te EllewoutsdQk, A. S. te Goes f 2
s. 2 d. Ieder, M. de V. te 's Graven
polder f2 e. 2 d. met verb, haasje,
M. B. te Hoedekenskerke, D. S. te
Borselo, J. B. te Heinkenszand ieder
f 2 s. 2 d.
Zich met wildstrik in het veld be
vinden L. E. Mz. to Kapelle i 2 b.
s. I w. tuchtseh. met verbeurdverkl.
wildstrik.
Zonder vergnnning eieren van wa
terwild zooken J. S. te 's H. Atends-
kerke berisping, J. de T. te 's H.
Arendakerke f I b. s. 1 d. h., C. v.
A. te 'sH. Arendskerke f 1 b. of 1
w. tuchtseh., G. J. te EllewoutsdQk
f 2 b. s. 1 w. tuchtseh., M. H te 's H.
Arendskerke, F. V. te Heinskenzand,
P. S. aldaar, A. K- te Driewegen, J.
v. W. te Borseie ieder f 2 b. s. 2 d.
h., A. v. d. H., A. de L., C. A. de K.
allen te Wissenkerke ieder f 2 b. s.
2 d. h. bevel teder ultl. 6 eieren of
f010 s. I d. h.
Vissehen zonder akte en ver
gnnning: M. P. v. S. te Kamper
land f 3 b. s. 2 d. b. verbeurd viseh-
tulg vernietigen.
StraatschenderijL. J. de C. ta Goes,
f 1 s. 1 w. tuchtseh.
Iemand op openb. weg hinderlQk
volgen S. v. D. te Wissenkerke, f 10
s. 2 w. tnchtsch.; A. G. M. M., A. L.
te Wissenkerke, ieder f 10 sub 8 dagen
hechtenis.
Trekdier onbeheerd laten staan:
A. D. te Kortgena f2 sub. 2 d. h.
Kippen op bezaaiden grond laten
loopen: P. M. D. te Ellewoutsdljk f2
s. 2 d. h.
Loopen over bezaaiden grond: J.
C. 8., A. K Wemeldinge, beiden terug
gegeven aan ouders; A. V. te Wissen
kerke f 2 s. 2 d. h.
Zonder vergunning rQden langs
spoorweg: 11. N., P. H. v. d. V.
'a H.-Arendskerke f 2 s. 2 d.
Spoorweg overweg boomen niet tijdig
sluiten: J. K„ Schore f5 s. 3 d.
Loopen op het gras van plantsoen
D. L. de J., H, J. M., Wemeldinge,
beiden teruggegeven aan ouders.
Geen aangifte doen van nit nood
geslacht veeJ. v. K KattendQke, f 1
s. 1 d.
Met beladen voertuig rQden op
voetpad: J. op 'tH., KrabbendQke,
ben altoos een groot voorstander van
individueele vrijheid geweest. Trouw,
of trouw nfetwe zullen altijd de
beste vrienden blijven. En als ik de
aardige grappen maakster, die zich
van mijn naam heeft bediend, ooit
onder handen krijg, dun zal ik ze zóó
traeteeren, dat haar voor altoos de
lnst vergaan is, het nog eens te doen".
De Groot staarde sip vcor zich uit.
„KomaaD, amice', zei VandeBran-
deler, hem op den schouder kloppend,
„voor het oogenblik hebben we niets
beters te doen, dan aan den inwen-
dlgen mensch te denken. Het is al
laat genoeg. Ik hoor de tram daar
aankomen. Kom mee. Apropos, je
hebt toch, naar ik hoop, het onbe
kookte plan laten varen, vanavond
nog naar Baarn terng te keeren
„Geheel en al."
„Vooruit dan". Zo sprongen op de
tram. „Alle ernstige zaken zijn uitge
steld tot morgen".
De Groot zweeg.
De belde brieven en de commentaren
van Van de Brandeler hadden ais een
koud-waterstraal gewerkt op de geest
drift van den aanbidder der barones
en wel laat, zooal niet te laat
kwam hij tot het beset, dat h? met
z(jn verbindende belofte overjjld had
gehandeld.
Hij was er nog volstrekt niet van
overtuigd, dat Annie echnldig was aan
den moord, maar, met zijn weifelend
karakter, begon hij reeds aan haar
volmaakte onschuld te twQfelen. En
hQ vatte het voornemen op, om zich
tijd te gunnen, ten einde de duistere
punten eerst op te helderen, alvorens
zich voor zQn geheele leven te binden.
Het was hem aangenaam, althans tot
den volgenden dag de zorgen, welke
hem kwelden, te kunnen vergeten.
Toen zQ het Haagsch Koffiehuis
binnentraden, was het er meer dan vol.
Het concours hippique was afgeloopen
en de vele vreemcaiingen hadden zoo
spoedig mogelQk een goed heenkomen
gezocht.
Van de Brandeler keek de zaal rond.
„Verduiveld", mompelde hQ, „wo
hebben een strop. We zullen genood
zaakt zjjn, elders ons heil te zoeken."
Ook De Groot had met aandacht
rond gekeken. En h(j ontwaarde, heel
dicht In bun nabijheid, alleen aan een
tafeltje, waar vier personen met gemak
konden zitten, een heer, dien hQ hier
niet verwacht had te zullen vinden
en die zich haastte, om hem te be
groeten.
De Groot maskte zQn vriend op den
heer opmerkzaam.
„Wel, wel," fluisterde Van de
Brandeler, „onze doorluchtige Von
BreltenbachIk ben wel niet erg
op dien kerel gesteld, maar de keuken
is hier goed, en ik zou er niets nijdig
om wezen, alB hQ ons voorstelde, om
tegenover hem tw6e couverts te laten
dekken."
Von Breltenbach scheen geraden te
hebben, wat Van de Brandeler zQn
vriend toe Halsterde, want hij stond
op en trad op bent toe, om bem met
de grootste bereidwilligheid ter wereld
nit te noodigen, plaats te nemen aan
het ts feitje, waar hQ moeder-ziel alleen
zat te eten.
HQ voegde er de verklaring aan toe
„Ik wachtte hier twee vrienden, die
me ln den steek hebben gelaten. Nu
wacht lk hier niet langer op hen en
ben zoo vrQ, u hun plaatsen aan te
bieden."
(Wordt vervolgdX
