N°. 44 1914
Zaterdag 11 April
101
jaargang.
De Dubbelganger.
ste
Bij dit ao, behoort een
Bijvoegsel.
se FEUILLETON.
)e ait gave dozer Coarant goaehiadt MaandagWoensdag- en'Vrydagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Pr8s per kwartaal, in Goes fe,75, buiten Goes, franco f 1,11
Afzonderiyke nommors S cent.
inzending van adverlentlën op Maandag en Woensdag
vóór 3 uren, op VRIJDAG vóór 19 uren.
RANT.
De prjls der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 ct., eike regel meer lOct.
By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, haweljk- an doodsberichten en de daarop betrekking hebbend»
dankbetuigingen wordea van I—10 regels ij/ 1,— berekend.
BewS.nnvflmer» 5 eeni,
Telefoonnummer 23. Directeur G. W. tam Babneveld. Uitgave m de NaamLVeuoutscfaap „Goeieke Courant". Hoofdredacteur W. J. C. vahJSahms
Met het oog op
het Paa&ehfeest, zal
het eerstvolgend nummer dezer
courant Woensdagavond uitge
geven worden,
Herleving-
Nog een korte spanne tijds, en weder
om luiden de Paasch-klokken. Bet is
al, zooals het vorige jaren was, maar
toch blijft het altoos nieuw. Kan het
ons verwonderen Vraag liet hun, die
zwaar gebogen gaan onder den last der
jaren zij zullen u zeggen, dat de her
leving van de natuur nog nimmer iets
van haar bekoring heeft ingeboet.
Zoo is het, inderdaad.
Als een schuchter groen planten en
heesters gaat sieren, ze steekt in een
nieuw gewaad als het buiten milder
wordt en de hemel dieper blauw kleurt
als allerwege het nieuwe leven zich baan
breekt, dan is het ons, alsof wij met
de natuur een verjonging ondergaan.
Veerkrachtig wordt onze tred,een nieuwe
glans licht in ons ooghet hart slaat
sneller, want we voorproeven de heer
lijkheid van hetgeen thans komt. Her
leving der natuur beteekent een her
leving van ons zeiven.
En nu denken wij plotseling niet meer
aan hetgeen achter ons ligt. Vergeten
zijn de donkere dagen, die ons kort
geleden nog zoo drukten. Met verlangen
zagen wij uit naar de komst van liet
voorjaar, een verlangen, dat, hoe langer
het wachten duurde, des te vuriger werd.
Nu is het gekomen en dankbaarheid
zet ons hart vol.
Herleving der natuur, metvieugde
begroeten wij u
Maar het Paasch-feest zegt ons, chris
tenen, meer dan dit alleen. Het spreekt
tot ons van een andere herleving, telken
jare herdach t,telken jare toch weer nieuw.
Wij hebben nu pas de donkere dagen
achter den rug, welke ons zoo naar de
komst van licht en warmte deden ver
langen. Wij wisten echter, dat, wat er
ook gebeuren mocht, het voorjaar komen
zou. Ja, dan waren de dagen, die de
eerste weinige getrouwen van den grooten
Meester doennaakten, heel wat donker
der. Zij moesten er getuige van zijn,
dat de belagers van Waarheid en Recht
vaardigheid met den dag talrijker wer
den; zij moesten het aanschouwen,hoede
Meester van hen werd weggevoerd, en het
„kruisigt Hem, kruisigt Hem van de
verdwaasde menigte, die haar goddelijk
offer vroeg, deed hun het hart ineen
krimpen van pijn. Totdat die vreeselijke
stonde voor hen kwam, waarin zij het
hoofd van den gekruisigde op de borst
.Het is een zeer bijzonder geval
ik geloof niet, dat In ous land de
wederga er van te vinden is*, ver
volgde de inspecteur na een kleine
pauze.De man, dien we, beschuldigd
van afpersing, hebben vastgehouden,
beweert by kris en by kras, dat u
niet Louwers bent, maar André van
Uaegendoore, zyn brrêr".
„Hot zal toch wel uitkomen, dat hj
zich vergist", zei Louwers luchtig.
„Waar was uw adres in Amsterdam
ook wear Was het niet op den Over
toom
„Zeer jnist. Overtoom 129. B(j de
weduwe Doormans".
„Dus u hebt nooit in de Sarphati-
straat gewoond
„Tot heden nog niat, maar wie weet,
wat eenmaal gebeurt!'
„En de bankiers-zaak op de Heoren-
graoht
„Nu", lachte Louwers, „er zal mis
schien op de Heerengracht wel een
bankiers zaak bestaan, maar ik kan n
de oprechte verzekering geven, dat
ze niet van my Is*.
„Wat zyn uw plannen?" vroeg de
de inspecteur verder.
„Afwachten, wat de uwe zyn."
zagen zinken de oogen braken nog
eenmaal opende zich de mond, om te
prevelen „Het is volbracht."
Toen werd het nacht voor hen.
Ben nacht, zoo bang, zoo hopeloos
bang, dat zij zich vol vertwijfeling af
vroegen zou het ooit weer dagen
Er zullen er niet velen zijn geweest,
die eenige verwachting daarop hadden.
Wat moest de wreedheid der mensclien
groot ziju, dat zij de hand konden slaan
aan één, wiens levens louter liefde was
geweest, die de rechtvaardige mocht
geheeten worden en wien de zonde tever
geefs beloerd had. En nu hun Meester
aan het kruis gestorven was, welke
hoop bleef hun uog over?
Hoe klein was hun geloofAlsof de
mensch in staat zou zijn, het goddelijke
te dooden Het mocht een oogenblik al
schijnen, dat de boosheid en het geweld
dezer wereld zouden zegevieren, het
was slechts schijn en niets meer dan dat.
Kunnen wij ons de vreugde van deze
lieden voorstellen, die, in diepen nacht
verkeereud, plots het licht zageu opgaan,
dat zij voor immer gedoofd waanden
Kunneu wij ons een voorstelling maken
van de overvloeiende dankbaarheid, toen
tot hen de boodschap kwam „De Heer
is waarlijk opgestaan en is door Simon
Neendat vermogen wij niet.
Alleen kunnen wij ons voorstellen,
dat die vreugde overstelpend was, als
wij nagaan, met hoeveel blijdschap en
innige dankbaarheid telken jare door de
gansche christenheid het Paasch-feest,
het feest der herrijzenis, wordt gevierd.
Er is reden toe.
immers dit is de blijde boodschap,
welke het ons brengttegen de god
delijke liefde is geen macht ter wereld
bestand. Dit is de heerlijke zekerheid,
welke het in der menschen hart uit
stort beef niet voor den nacht en zijn
verschrikkingenhet licht zegeviert.
Paschen doet ous een blik in ons
binnenste slaan, het geeft ons vertrou
wen, hoop, zekerheid.
Dat geeft het ons.
Maar het eischt, en met bet volste
recht, daarentegen ook iets van ons.
Hij, die op aarde kwam, begaan met
liet droevig en onwaardig lot der
inenschheid, die in duisternis en zoude
leefdeHij, die voor die menscliheid
aan het hout der schande vrijwillig
stierf, wil hebben, dat wij daaruit de
juiste leering trekkeu. Wij kennen haar,
al doen wij slechts al te vaak, alsof
dit niet het geval is.
Wat de groote Meester gepredikt
heeft, was liefde en als haar meest
verheven uiting vergeveus-gezindheid.
Laten wij maar eerlijk bekennen, dat
het in dit opzicht allerdroevigst met
ons gesteld is. We willen, o zeker,
gaarne hebben, dat de menschen
vergeveus-gezind zijn, als wij een mis
slag begingen, doch zoo wij over een
„Dat Is naar myn zin gesproken.
Waar logeert u?"
„Als u ar niets op tegen heeft: in
het „Hof van Brabant."
„O, n drukt zich verkeerd uit. U
bent n&tuuriyk vr(j, te iogeeren, waar
u wilt. Maar het zou misschien noo-
dlg kunnen biyken, dat u hier een
paar dagen blijft, om u direct by
de hand te hebben."
„Daar Is niets tegen."
„Niet
„Ik heb juist, met het oog op deze
zaak, een week vacantia genomen
„Dan is alles In orde. Zoo lang
zullen we u hier niet bonden. Staat
n me toe, u naar uw bötel te verge
zellen
„Met genoegen
Samen wandelden zy naar het „Hof
van Brabant".
Henri van Haegendoorn was razend
van woede, toen by zyn p«6Udo brrêr
terugzag al vry man, met onderschei
ding behandeld, terwjjl hy zelf als de
schuldige werd beschouwd. Lena
Woltets en Maria Poelmans bleven b(j
haar verklariDg, dat Van Haegendoorn
zich vergistehy had niet z{jn broeder
voor zieb, doch een hem onbekende,
met name Louwers.
Maar het werd heel wat erger, toen
Sophie van Haaften als gstnlge optrad.
Henri barstte In een zenuwachtig
lachen uit, zoodra h$ haar zag.
„Nu is de komedie voltooid I"
ander vonnis vellen, dan blijken we
bitter-harde rechters te zijn. Het klein
ste onrecht, ons aangedaan, moet ge
wroken worden. Wij heeten kinderen
der liefde, doch toonen ons schier altoos
kinderen van den haat. En dat met
het groote, heilige vi orbeeld, ons ge
geven
Laat het Paasch-feest ons daarom
ditmaal mogen herinneren aan het
vele, waarin wij te kort geschoten zijn.
Misschien zegt men daarvoor is
Paschen niet bestemd. Wij willen bet
een feest vau vreugde lieeten en nu
zouden wij het een dag van zelfkwel
ling gaan maken Wij denken er niet
aan
Ja, maar zoo gemakkelijk komen wij
er niet af.
Het is een waar woordniemand
kan zijn herrijzenis vieren, zoo hij niet
eerst heeft doorgemaakt zijn Gethse-
rnané en Golgotha. Dat heeft de Chris
tus bewezen. Zijn herrijzenis is het,
die wij herdenken, maar het Paschen
is nog niet het feest van onze geeste
lijke wedergeboorte. En dat moet het
toch worden, wil bet zijn volle betee-
kenis krijgen.
Zouden wij niet goed doen, als wij
daaraan eens dachten Het is er nu
de aangewezen tijd voor.
Ons leven is nog laug niet wat het
moet ziju en wal het kan zijn, om
den naam te mogen dragen van Hem,
die zich vrijwillig voor ons gaf en dien
zijn volgelingen dagelijks nog kruisigen.
Wij hebben het heerlijk woord der
liefde nog niet begrepen en de ver-
gevens-gezindheid heeft geen plaats in
ons hart. Wij zegenen niet hen, die
ons vervloeken wij doen niet wel den
genen, die ons haten. Zoover als Hi'
zullen wij het daarin nimmer brengen
op geen stukken na. Maar het voor
beeld is ons gegeven, om het na te
leven voor zoover het in onze mensche-
lijke zwakheid kan. En een sterke
held staat ons terzij, die ons behulp
zaam wil wezen, zonder het ooit moede
te worden, om onze zwakke krachten
te leiden en ons sterk te maken.
Nemen wij ons dat voor, met allen
ernst, die in ons is, dan zal dit feest
der herrijzenis voor ons een goed feest
wezen.
Buitenland.
Russische toestanden.
Dat Rusland niet het land is, vanwaar
over Europa de beschaving zleh baan
breekt naar andere streken, bebben
we reeds meermalen in deze rubriek
kunnen aantoonen.
Met de uitdrukking „Russische toe
standen" wordt dan ook in den regel
een stelsel van knevelary en onder
drukking aangegeven, dat in z5n
barbaarschheld aan de ergerlijkste mid-
deleeuwscha gebruiken herinnert.
Al eischt het lot van Russische
schreeuwde hy. „Die komt getalgen
voor een kerel, die haar zoo gemeen
mogeiyk bedrogen heeftDenk maar
niet, dat ja hem trouwen znlt, mïln
liefje! Zjn wetfige vrouw eu kind
zijn ook bierEn volgens de Neder-
landsehe wet mag iemand geen twee
vrouwen hebben, al kan hy nog zoo
handig liegen
„Kent u dien man vroeg de
president van de rechtbank aan Sophie
van Haaften.
„Jawel. Hfl heet Henri van Hae
gendoorn
„(J is met zyn broer geëngageerd
geweest
„Ja."
„Ze is het nog 1" schreeuwde Henrl.
„Laat jullie je toch niet met open
oogen bedotten 1"
„Zwyg, beklaagdezei de president
streng. „Anders zal het verhoor buiten
je tegenwoordigheid worden voortge
zet.'
„U bljft dus by deze verklaring
vroeg hy verder aan Sophie.
„Zoo pertinent mogeiyk."
„De man, dien beklaagde voor zyn
broeder aanziet, ls dus in dienst ge
weest van uw moeder, en sedert haar
overiyden is hy in uw dienst
„Zeer zeker
„Hoe lang?"
„Ruim vijf jaar."
„Beklaagde, sta eens op. Hoe lang
is je broeder dood?"
Henri lachte schril.
politieke gevangenen dringend ver
betering, welke waarschijnlijk door
eon algemeen Europeoseh protest kan
verkregen worden, ook de sociale
wetgeving in het groote ciaronrijk,
voornamelijk op het punt der arbeids
inspectie, vraagt zoo krachtig om
herziening, dat, naar wï hopen, de
ergerlijke toestanden, die thans in de
Rassische industrie voorkomen, spoe
dig tot het verleden zuilen behooren.
Hoe de toestand te Riga en Peters
burg thans is, willen we hier schetsen
door eenvoudig mee te doelen, wat
zich In den iaatsten tijd in oen tweetal
fabrieken van gummi schoenen in die
steden heeft afgespeeld.
De arbeid in die fabrieken schjjnt
byzonder ongezond en het arbeidsloon
garing te zyn. Vaudaar, dat de beste
werkkrachten meer en meer in andere
takken van Industrie overgingen en
hnn plaatsen werden aangevuld door
vrouwen en kinderen, die, ais zwak
kere en minder gezochte arbeids
krachten, zleh met ellendiger arbeids
voorwaarde tevreden moeten stellen.
In November van het vorig jaar
overleden in da schoenfabriek ta Riga
plotseling 10 vrouwen ten gevolge van
vergiftiging, wat werd toegeschreven
aan hot gebruik van een byzondere
kleefstof, waarmee verschillende deeien
van gnmml-schoenen aan elkaar be
vestigd worden.
De arbeids-inspeetia trok zich van
het geheela geval niets aan en hoewel
de directie der fabriek door het krachtig
protest der arbeiders de gevaarlijke
kleefstof eenigen tijd boiten gebruik
Btelde, was dit niet van langen duur,
mat het gevolg, dat op 17 en 18 Maart
j.l. wederom een honderdtal personen
voor dood uit de fabriek werden go
dragen.
In een dergeiyke fabriek te Sint
Petersburg moesten door dezelfde oor
zaak op 25 Maart l00 van de 1C00
arbeiders ten gevolge van vergifti
ging hst werk stakeD. De diroetie
verkondigde eerst, dat het flauwvallen
der vrouwen slachts comediespel was,
gaf toen het gebruik van sleeht voedsel
de schuld van hot gebeurde en ver
klaarde ten slotte, dat alles hst werk
van de socialisten was, die do ver
giftigingen bewerkt haddon om een
werkstaking uit te lokken.
Zonder eenige verbetering aan te
brengen, liet zy op 26 Maart bet werk
hervatten en toen op dien en den
volgenden dag het aantal slachtoffers
van vergiftiging onrustbarend groot
werd, staakten alle 8000 werklieden
der fabriek 's morgens den arbeid en
droegen hnn gevallen makkers naar
bulten.
Iu een vergadering op het fabrieks
terrein eisebten zy vervolgons ver
nietiging van de nog' aanwezige
voorraad kleefstof, vijftienduizend
arbeiders uit deze eu andere fabrieken
werden vervolgens op straat door
bereden politie uiteengedreven en eerst
nadat allen in staking waren gogaan,
werd een en ander door het officieels
persbureau ter kennis van het alge
meen gebracht, waarby de mede-
deelingen dar oppositie-perB onjuist
„BJ is niet dood! Hy is daarnet
nog als getuige gehoord I"
De president.haaide zyn schouders op.
„Simulatie 1" zei by tot één van de
rechters.
„En van ai te goedkoope soort
antwoordde deze, eveneens fluisterend.
De verdediger van Henri wencehte
een vraag te stellen. Het werd hem
toegestaan.
„Beklaagde houdt vol," zoo zei hfl,
„dat er vau geen misverstand sprake
kan wezen. Een zoo eigenaardige
moedervlek als zfln broer heeft, heb
ben geen twee menschen Heeft men
by hot onderzoek aan dit feit wel
eenig gewicht gebrokt?"
Da president antwoordde bevesti
gend.
„Beklaagde," zei hy,.„je broer heeft
een moedervlek aan de linkerslaap,
ter grootte van ongeveer een cent?"
„Jawel. U hebt het zelf kunnen
zien."
„U hebt alleen te antwoorden. Op
merkingen zjn hier niet ter plaatse.
Verder heeft hfl een litteeken op de
borat, ongeveer ter hoogte van de
reehterlong. Dat heb je zelf verklaard
I Hou-jfl dat vol?"
„Natuurlijk. En als ik iets meer
mag zeggen dan ja en neen, zou ik
u nog wel een mededeeling kunnen
doen".
„Die is?"
„Hy heeft die wond opgeloopen,
toen by in een verdacht café was in
verklaard en de regeering en tabrieks
directies In een gunstig daglicht ge
stald werden.
Inmiddels had de arbeids inspectie
te Riga den arbeiders den raad ge
geven, maar aan het vergiftigde kleaf-
middel te wennen en anders een an
der beroep te zoeken. Daarna deed
de regeering zelf «en onderzoek in-
Btellen en maakte de afdeelings direc
teur van het ministerie van Handel
bekend, dat de vergiftigingsgevallen
te Riga moesten toegeschreven wor
den aan het gebruik van een produet,
dat schadelijke etherverbindingen be
vatte, wat in het fabrieks-laboratorinm
ta Petersburg wol bekend was ge
weest, maar waar men geen veran
dering In gebracht had, omdat het
product voor de fabricage uitstekend
voldeed.
Geen wonder, dat de arbeiders te
Petersburg door dergeiyke willeken
ilgo knevelarijen in opgewondenheid
verkeeren. Op 20 Maart had reeds
een algemeene staking plaats als
protest tegen de kostbare legernit-
breiding en de onderdrukking van de
vryheid van pers en deu 26 Maart
nam deze stakingsbeweging plotseling
in hevigheid en omvang toe, omdat
bekend werd, dat de daders van het
bloedbad in de Lens-goudvelden,
waar In April 1912 vele arbeiders
waren doodgeschoten, by een inter
pellatie in de Ryksdoem» door de
regeering in bescherming genomen
waren.
Op dien dag staakten reeds 60000
arbeiders te Potersburg het werk en
vonden tal van botsingen met do
politie plaats. Den volgenden dag
sloten tal van studenten zleh by do
protestbeweging aan, voornamelijk als
gevolg van de boven beschreven ge
beurtenissen in de Petersburgsehe
gummifabriek.
Met 166 tegen 64 stemmen heeft
Woensdag de Doema een motie aan-
eenomen, waarin de verklaringen
van de regeering over do gebeurte
nissen aan de Lena onbevredigend
genoemd worden. In die motie wordt
gezegd, dat die verklaringen bewyzen,
dat het ministerie voortgaat de open
bare meening te minachten en de be
langen van het volk te verwaarloozeD.
Thans wordt opnieuw gemeld, dat
de Petersburgsehe studenten gemani
festeerd hebben en dat de politie uit
breiding van de beweging onder hen
belette.
In een bijeenkomst van arbeiders
werd een algemeene staking bepleit,
van welk denkbeeld men evenwel
terugkwam, daar de tyd daarvoor nog
niet ryp geacht werd.
De Russische Beurscourant bepleit
nu een conferentie van Doema-leden
en regeeringsvertegenwoordigers met
werklieden, ten einde te trachten de
arbeidersgesehillen op te lossen.
Komt deze conferentie tot stand, dan
zou het de eerstemaal zyn.datarbeiders-
veitegenwooraigera met de rsgeering
in aanraking komen, want tot nu toe
is aan hun meening, noeh by bet
regelen van geschillen, noch bj het
ontwerpen van arbeidsvoorwaarden
Den Haag, met zyn wettige vrouw
habahal Of ik hst leven van myn
broer ook ken
„Hebt u nog iets verder te vragen f
Dit was tot den verdediger gericht.
Deze schudde het hoofd.
„Dan moet ik meedeelen", deelde
de president, „dat hier inderdaad een
frappante persoons-verwlssellng in het
spel Is. Getuige Louwers bezit wel de
bewuste moedervlek, msar het onder
zoek beeft uitgewezen, dat by geen
litteeken op de borst heeft".
V
Henri van Haegendoorn werd voor
de poging tot chantage ontoereken
baar verklaard. Voor een proeftijd van
ten hoogste een jaar werd hy naar
een krankzinnigen-gesticht verwezen.
Lang vertoefde hy daar niet.
H(j, die by zyn volle verstand was,
maar alleen een te hoog spel had
geapeeld, verhing zich op oen nacht.
Na den rouwtjjd werden Sophie van
Haaften en Dirk Louwers in den eoht
verbonden. Zjj verlieten het land en
gingen in Brussel wonen.
Hoe de ware André van Haegen
doorn aan zjjn noodlottig einde was
gekomen, bleef een geheim. Slechts
twee menschen wisten de ware toe
dracht van de zaak.
Maar die spraken er nooit over, ook
niet als ze alleen waren. Want ze
wilden niet, dat er een wolk over hun
I geluk zou trekken.
I EINDE.
