N".30 1914
Dinsdag 10 Maart
101s" jaargang.
De Dubbelganger.
43 FEUILLETON.
Oe uitgavedezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- on'Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Pr5a per kwartaal, in Goes f 0C75, bulten Goes, franco 1.85.
AfzonderRjke nommera 5 cent,
inzending van advertentiën op Maandag1 en Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJDA.G vóór 13 uren.
m mm.
De prjs der gewone advertentiSn is van 1-5 regels 50 ct., elke regel meer 10 et.
Bg directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels k f i,— berekend.
Bewjinummeri 5 cent;
Telefoonnummer §8. Directeur G, W. van Babneveld. Uitgave va» de Naaml.Vensoutsefeap „Gsesshe Courant". Hoofdredacteur W. J. C. van Santen.
De huidige financieele
Toestand.
•II. (Slot).
Minister Bertling heeft de opcenten
noodig. Maar hij geeft te kennen, dat
hij ze heft bij wijze van tijdeï'ijhen
maatregel, en wij krijgen uit de Memo
rie van Toelichting den indruk, dat
de bewindsman zijn toevlucht niet zou
li ebben genomen tot de laten wij
het 'maar eerlijk zeggen impopulaire
opcenten, zoo de inkomsten-belasting
eerder in werking had kunnen treden
dan thans het geval is.
Hieruit reeds zou het tijdelijk ka
rakter van dezen maatregel moeten
blijken.
Nu zijn wij niet zoo optimistisch
als de heer Bertling. Wij erkennen
gaarne, dat door de inkomsten-belasting,
welke ten slotte ook weer een belasting-
verzwaring is, meer geld in de schat
kist zal komen, maar vanzelfsprekend
niet 7.66 veel, dat daardoor alle nieuwe
uitgaven zullen kunnen gedekt worden.
Zulks is trouwens ook nimmer beweerd.
Kil zoo zal de successie-belasting nader
moeten worden aangesproken het zou
ons in hooge mate aangenaam zijn,
zoo te dezen aanzien Minister Bertling
zich niet al te bleu toont. Ken ver
hooging van de zegel rechten staat
mede op zijn financieel program uit
de schenkingen onder de levenden zal
hij iets voor de schatkist probeeren te
halen, hoewel wij ons van dezen maat
regel niet veel voorstellen de mogelijk
heid van een tabaks-belasting is in het
uitzicht gesteld.
De heer Bertling heeft ons thans
nog verrast met de mededeeling, dat
binnen enkele dagen een wetsontwerp
tot verhooging van den accijns op het
hier zijn departement zal verlaten, waar
van een meerdere opbrengst wordt
verwacht van f 1.200.000. Da, geraamde
opbrengst van den accijns op azijn en
bier voor dit jaar is f 1.500.001), zoodat
de nieuwe belasting den accijns op het
bier bijna zal verdubbelen.
Hier wijkt dus de heer Bertling af
van de liberale politiek, welke sinds
de tweede helft van de vorige eeuw
is gevolgd namelijk te komen tot een
afschaffing of verlaging van bestaande
accijnzen, met uitzondering van dien
op den jenever. Wij zijn geen bewon
deraars van accijnzen wij zijn het van
geen enkele indirecte belasting. En nn
moge men zeggen, dat genotmiddelen
als zoodanig het eerst voor een belas
ting-verzwaring in aanmerking moeten
komen, wijl het gebruik van jenever,
bier en tabak zeer zeker niet nood
zakelijk kan worden geacht, wie,
zooals wij, het stelsel van indirecte
belastingen onvoorwaardelijk afkeurt,
Htj bracht een vervalenden dag
door. Het lot was hem niet gunstig
geweest, vrjeger; kundig vakman als
hfi .was, had het hom steeds moeite
gekost, een behoorlijke positie te vin
den. Htj had het overal geprobeerd
soms lukte hem wat, Boms niet. In
dien moeilijken tfjd was hij ook te
Botterdam geweest en zoo had h(j de
Maasstad leeren kennen.
De middag duurde hem eindeloos,
's Avonds bracht h(j zyn avond door
tot half tien in „Pachorr", waar een
Weener Dames-kapel zich deed hoo-
ren. Vandaar keerde hjj terng naar
het „Zuid-Hollandsch" h$ had er als
And ré van Haegendoorn logies besteld
en zich doen inschreven. H(j keerde
naar het bötel terng en deelde den
portier mede, dat hy dien nacht niet
logeereu zou, aangezien hij plotseling
van idee veranderd wsb en naar D?n
Haag wensehte te gaan. Maar hij
was volkomen bereid, het logies te
betalen.
De portier vond dat niet noodig en
haalde zjjn city bag van boven. Lon-
wers beloonde hem met een goede
fooi en ging op stap.
Z(jn plan was gemaakt
André van Haegendoorn moest
verdwijnen, dienzelfden avond nog.
Hy wandelde langzaam op hg kende
zal zich om die reden met de opbreng
sten uit accijnzen bezwaarlijk kunnen
vereenigen.
Een oogenblik nu al verondersteld,
dat al deze belastingen in het Staats
blad zullen komen, zijn we dan tot
een dekking van hel groote iinancieele
tekort geraakt
Eerlijk gezegdwij vreezen liet
wel zeer.
Het is zonder 'wijfel aangenaam, als
een Minister van Financiën, zoodra
een dienstjaar is afgesloten, kan wijzen
op een niei onbelangrijke toename van
de Rijksmiddelen. In dat opzicht was
1913, zooals men weet, verre van ongun
stig. De opbrengst was f 195,520,711,
of f 10,881,911 meer dan de raming
bedroeg.
Wat zal 1914 ons brengen
De kaus bestaat, dat dan wederom
een stijging aan te wijzen zal zijn,
doch niet één Minister van Financiën
kan gaan huishouden op de onzekerheid,
dat de Rijksmiddelen opnieuw bijna
elf millioen gulden meer zullen op
brengen. Maar al zou dit het geval
zijn, dan nog staan wij voor een
tekort van ruim lO'/a .millioen. Het
is waarlijk geen kleinigheidEn wij
hebben kunnen constateeren, dat ieder
hoofdstuk telken jare méér van de
schatkist eiseht,en wij voorzien het einde
daarvan nog lang niet.
In de naaste toekomst zal bijzonder
lijk het hoofdstuk Landbouw, Handel
en Nijverheid hooge eischen stellen.
Wij staan in ons land nog slechts aan
het begin van de sociale wetgeving.
De uitvoering van de artikelen 369 en
37(1 van Talma's invaliditeitswet zal,
naar de thans beschikbare gegevens,
niet minder dan f 10,280,000 véigen,
hetgeen f 7,400,000 meer is, dan aan
vankelijk werd geraamd.
Natuurlijk zullen de kosten voor
sociale wetgeving zeer stijgen, wanneer
ons land ook een ziekte-verzekering,
een invalidiieits-verzekering, een werk
loosheid-verzekering rijk zal wezen. Het
ouderwijs vraagt steeds grootere be
dragen. En, niet te vergeten, de defensie
zoowel te land als ter zee doet de uit
gaven enorm toenemen. Wij noemden
slechts enkele voorbeelden. Ze zijn met
zeer vele aan te vullen.
En nu vreezen wij, dat de
financieele toestand van ons land
van dien aard zal blijken, dat de maat
regel, waaraan Minister Bertling een
tijdelijk karakter wenscbt toegekend te
zien, u.l. de opcenten.heffing, niet zoo
tijdelijk zal wezen, als hij het zich
voorstelt. Want we hebben altoos reke
ning te houden met het feit, dat de
stijging in de opbrengst der Rijks
middelen eenmaal tot stand zal geko
men zijn. Op de vette jaren kunnen
de magere volgen financiers van naam
thans z(jn doel. Maar hét viel hem
tegen, dat het nog zoo laat drnk bleef
in de werkstad Op de Maasbrug reden
de electrische trams af en aanhet
was, hoewol het reeds tegen elven liep,
er ook nog drnk van voetgangers.
Daarom ging h(5 een bierhuis in de
Van der Taks'raat binnen. Hij moest
den t|jd dooden. Het glas bier, dat hij
besteld had en in een ommezien voor
hem werd gezet, roerde h® niet aan.
Hg peinsde, peinsde maar steeds.
Om hem heen was het lawaaierig van
bnrger-mensebjes, die zich eens een
dag vr!i voelden. En toeb leek het ham,
alsof ze allen telkens tersluiks naar
hem kekenalsof ze in staat waren,
z8n indemBte gedachten toraden H(j
nam een slok van zijn bier, beïaslde,
ging zonder groet heen. Onderdrukt
gelach vergezelde hem, toen h(j de
deur aan den verkeerden kant wilde
openen- De kellner, die geen fooitje
ontvangen had, mopperde „Die heeft
ook meer dan genoeg gehad." Lonwers
hoorde het niet. Al had hfl het gehoord,
het had hem niemendal knnnen
schelen.
H5 had maar één gedachte en
deze overheerschtc alies Andrè van
Haegendoorn moest verdwijnen. Van
avond nog.
En Lonwers wist, hoe het moest
geschieden.
Het kwam niet bg hem op, dat zijn
plan in hooge mate primitief was.
Een eerlijk man, al was hij dan
ook voor de verleiding van het oogen
blik bezweken staat altoos zwak,
hebben bij herhaling te kennen gegeven,
dat, spoediger dan men wellicht denkt,
deze omstandigheid zich kan voordoen.
Wij zien in de heffing der opcenten
een noodzakelijk kwaad. En daarom zal
zoowelde Tweede de Eerste Kamer
ev zich bij dienen neev jte leggen. De
rechterzijde mist het recht, haar ge
sehut op Minister Bertling te richten
als het Ministerie-Heemskerk, en spe
ciaal de Ministers Kolkman en Talma
niet zoo roekeloos hadden omgesprongen
met de financiën des) rijks, zou ons
heel wat misère bespaard zijn gebleven.
Maar dit napleiten helpt ten slotte
niemendal.
We hebben ons op het oogenblik
tot de nuchtere feiten te bepalen.
En dan hopen wij van harte, dat
de heffing der opcenten, gelijk de
Minister van Financiën verwacht, slechts
een zeer tijdelijk karakter zal dragen.
En tevens hopen wij, dat het Kabinet-
Lort van der Linden er in zal slagen,
onze belastingen in nieuwe, goede banen
te leiden en al zijn aandacht wijdt aan
de directe heffingen.
Dit toch lijkt ons dringende eisch
van een democratische, vrijzinnige
financieele politiek.
Buitenland.
De toestand In Mexico.
Van belaugrgke voordeelen, door
regeerlDgstroepen of opstandelingen
behaald, wordt in den laatsten tfjd
weinig meer vernomen.
De toestand hiy'ft vrijwel zooals hij
nn al weken en maanden geweest Is
noch president Hnerta, noeh da rebel
lenaanvoerders zijn ev in geslaagd, een
vastB positie in te neraen.
Nog altgd is de strijd onbeslist, nog
aitjd worstelt de sterke en wilskrach
tige Mexleaanaehe president'tegen het
noodlot, dat hem dag aan dag ver
volgt in een ledige schatkist, in een
financieel uitgeputte bevolking en
slecht onderhouden troepenmacht.
Waar hij niet, zooals de rebellen,
zich geld en voedingsmiddelen door
roof en plundering verschaffen kan,
waar zBn soldaten toch nog altijd
het regeeringsleger vormen, dat een
voorbeeld van tncht en gehoorzaam
heid moet geven, daar staat hg finan
cieel heel wat zwakker dan zgn roof
zuchtige tegenstanders.
Niemand heeft Hnerta tot hiertoe
daadwerkelijken steun verleend in,
tegendeel, de Amerikaansche regee
ring, die vrfle uitvoer van wapens
gelastte, voorzag in de allereerste
plaats de aan'voorders der rebellen
van wapenen en munitie om den
ondergang van het regeeringsleger
te bespoedigen.
Maar Huerta, dia Machtige figuur
uit de Mexlaansohe geschiedenis, de
oude, vergrijsde soldaat, hondt met
gzeren vuist do teugels van het he
als hij, door den nood gedwongen,
tot een true z5n toevlucht nemen moet.
Zoo liep h0 naar het Prinsen-hoofd.
Lonwers keek voorzichtig om zich
heen. Hg zoeht een plok uit, waar het
donker was. Niets stoorde de stilte.
Toen opende hg zijn city bag, haalde
er een jas en vast uit. Langzaam ont
deed hg zieh van zBn bovenkleeding,
telkens voorzichtig om zieh heen speu
rend. Het bleef donker en stil. Toen
legde hg jas en vest van Van Haegen
doorn aan den kant, verwisselde deze
kleedlngstakken met da andere, welke
bg meegenomen had, legde de city
bag b8 het uitgetrokken vest on jas,
en haastte zieh daarna opnieuw stad-
waaits.
Zgn redeneeriug was dezemen zal
dekleedingstukken vinden.Is de vinder
een oneerigk man, dan zal hg zich
het geld, dat ln de portefeuille is,
toeëigenen, maar de brieven en visite
kaartjes onaangeroerd laten, omdat ze
zonder eenlge waarde zgn. En toch
kwam het, gezien zgn plan, jnist daarop
aan. Hg had nog een tweede troef
kaart, maar hg meendein het „Zuid-
Hollandseh" had hg om half twee een
kamer besteld, haar 's avonds weer
onder een voorwendsel afbesteld. Maar
hg stond Ingeschreven als André van
Haegendoorn. En diens kleeren zouden
in den laten avond of 's morgens vroeg
aan het Prinsen-hoofd gevonden wor
den. Was het geld uit de portefeuille
verdwenen met opzet had Lonwers
in de portiers-loge een oogenblik zgn
portefeuille neergelegd en den portier
wlDd in handen, dwingt de troepen,
hem trouw te blijven en toovert geld
waar ieder verwachtte, dat hij het
zonder deze zenuw van den oorlog
nog slechts korten tgd zou kunnen
volhouden.
jVan hem en zgn getrouwen wordt
weinig meer gehoord, de aandacht
1b slechts gevestigd op de rebellen en
op de ocmenscheigke wreedheid waar
mede zy het sueees hunner overwin
ningen ,in de oogon van het geheele
beschaafde Europa te niet doen.
S'Nog ligt de Benton zaak verseh in
het geheugen, nog zgn verscheidene
gevallen van moord op weerlooze
buitenlanders onopgehelderd gebleven
en telkens weer bereiken ons nlenwe
verhalen vol van de wreedBte en on-
menseheigkste martelingen op on
schuldige gevangenen.
En WilsoD, de man, door wiens hard
nekkige weigering, den Mexicaanschen
president te erkennen, al deze gru
welen zgn voortgekomen, door wiens
koppig doorzetten van eigen denk
beelden duizendo en duizende man-
sehenlevens verloren gingen, kapitalen
aan arbeidskracht en goederen ver
nietigd werden, ziet nog altgd werke
loos het resultaat van zgn zonderlinge
en onvergeefeigka politiek aan.
Door deze houding van de Veres-
nigde Staten zyn ook de EuropeesBhe
mogendheden tot werkeloosheid ge
doemd en viert tot nn toe het ruw
geweld, het moordeD, plunderen en
brandstichten hoogty in een vrucht;
baar land, dat, onder leiding van een
figuur als Huerta, een bloelende
atsat, een rgke en machtige natie zou
kunnen zgn.
Sir Lionel Carden, de Britsehe gezant
in Mexico, die thans naar Engeland
scheep gegaan is, heeft nog dezer
dagen van Hnerta getnigd, dat
deze de eenige man is, die Mexico
den vrede kan brengen, de eenige,
die al^ïhet mogeiyke doet om dien
viede te herstellen. Hg is de man,
sterk genoeg om die zware taak op
zUn schouders te laden en ze naar
behooren te volbrengeD.
Van gewapende tusschenkomst der
Vereenigde Staten voorzag sir Lionel
Carden niet veel heil, maar warm
bepleitte hg een veranderde houding,
waardoor het Hnerta, niet meer door
elndelooze moeiigkheden gebonden,
mogeigk zon zgn, het land de rnst
terng te geven, waaraan het zoo groote
behoefte heeft.
Da opstandelingen generaals Car-
ranza noch Villa zyn gebleken de
ware bondgenooten voor president
Wilson te zullen worden en voorname-
ïgk de eerste zou zieh met hand en
tand tegen een gewapende inmenging
der Vereenigde Staten verzetten. In
de Benton-zaak erkende hg ook slechts
deinterventie van Engelandeu meende,
dat de Vereenigde Staten zieh met het
vermoorden van een Engelsehman
allerminst te bemoeien hadden.
Maar ook voor Engeland had do
strulkroover-generaal geen vleiende
bewoordingen en hg laakte het, met
doen zieD, dat er goed wat geld in
zat dan zon men denken aan een
roofmoord. Was het geld onaangeroerd,
dan bleef altoos nog het vermoeden
van zelfmoord.
Lonwers V6rgat daarbg één ding
dat de zelfmoordenaar zich niet eerst
van jas en vest ontdoet, om zieh in
het water te werpen.
Maar zóóver gingen zyn gedachten
niet.
HU moest nu eerst een anders hótel
opzoekenliefst één, waar zijn iden
titeit moeleltjk kon worden vastge
steld. Daarom stapte hg een kroeg in
de „Boompjes" binnen, dronk er een
glas slecht bier leeg, tracteerde een
paar obscure bezoekers en vroeg toen
den café houder onder vier oogen, of
hg niet een goedkoop logement voor
hem wist.
De man keek zUn bezoeker wat
vreemd aanhy zag er niet uit als
iemand, die nn juist het goedkoopste
logies noodig had. Maar toen Lonwers
hem vertelde, dat hg' een enquête
instelde naar den toestand van de
naeht, verblyven, waarin zeelieden
doorgaans verkeeren, klaarde het ge
zicht van den kastelein op en verwees
hg hem naar een beseheiden logement
op den Teruen-akker.
Lonwers sliep op een hard bed. Maar
desondanks had hg een uitstekende
nachtrust en stond vroeg in den mor
gen verkwikt op.
HU had dien Maandag nog veel te
doen.
Zgn eerste gang was naar een har
onverholen jaloezie, dat deze Euro-
poeeche mogendheid, die Amerika de
kastanjes uit het Mexieaansehe vuur
laat halen, wel een vertegenwoordiger
hg Huerta had, en zich niet verwaar
digde, met bem in relatie te treden of
hem, als het toekomstig hoofd van
een nieuwen Mexieaansoheu staat,
reeds In principe te erkennen.
Toch hoeft Carranza een oommissie
vaa onderzoek naar de zaak Bonton
ingeste'd, van wier onderzoekingen
echter niemand eenig resultaat ver
wacht.
Ook andere gevallen van plotselinge
verdwBning en onrechtvaardige ge
vangenhouding in de door opstan
delingen bezette streken worden thans
gepubliceerd. Een zekere Terrazas,
de zoon van een generaal, wordt
door generaal Villa onrechtmatig ge
vangen gehouden. Een losprys van
slot minder dan een half millioen dol
lar heeft de bandiet op zgn leven
gesteld en dit is reeds de tweede
maal, dat hU zich uit de gevangen
schap zal kunnen vry koopen. In
Jannari toch heeft zyn familie voor
de vrUheid van dezen jongen man
reeds een dergelyke som moeten be
talen.
Het laatste scheimstnk van den
wreeden strnikroover is de marteling
van een MexicaaD, die door Villa
uitgehongerde krggsgevangenen ln
ln stilte van voedsel en drinken voor
zien had.
De generaal liet den man gevangen
nemen, hem armen en beenen stnk
slaan en vervolgens kruisigen.
Dit zgn nu de barbaren, waartegen
Huerta reeds lange maanden een eer-
lyken stryd heeft aangebonden, dat
zyn de stille bondgenooten van den
president der beschaafde en moderne
republiek van de Vereenigde Btaten
van Amerika, die het hun mogeigk
maakte, voor dit schunnig bodryf zieh
op gemakkelijke wgze vaa wapenen
en munitie te voorzien.
Hoe lang zal het Enropeesehe volk
dit nog dnlden vragen wij ons telkens
weer af.
Binnenland.
A Kool. j'
Te Hoorn is Zaterdag op 77-jarigen
leefigd overleden de heer A. Kool,
die van 18971901 lid der Tweede
Kamer voor het district Enkhuizen is
geweest. Hg was voorts oud-burge
meester van Schellinkhout en oud-lid
der Provinciale Staten van Noord-
Holland.
Algemeen Nederlandsch Werklieden
verbond.
De jaarigksohe algemeeDe vergade
ring van hef Algemeen Nederlandsch
Werklieden-Verbond wordt op de
belde Paaschdagen te Leiden gehou
den.
Den 2en dag zal prof. dr. Ph. Kohn-
stamm als inleider optreden van het
onderwerpWat hebban wij op sociaal
gebied van minister Treub te wachten?
bier; hg liet zgn baard en snor af
scheren. Daarna wandelde hg naar de
Hoogstraat en kocht er een hand
valies. Zgn derde boodschap deed hg
bU Esaers en koeht er een goedkoop
confectiepak. Zyn overjas, en het
coEtnnm dat hU aan had de lus,
waardoor men den maker te weten
zon komen, had hU er zorgvuldig uit
gesneden borg hU in het valies.
In een ander confectie magazijn kocht
hg een hoogst beseheiden demi-saison.
Vervolgens ging hg naar een hótel,
beste'de een kamer, en gaf den ober-
kellner opdracht, zgn bagage naar
boven to laten brengen. Hij zou eerst
laat thnie komen. Maar hg wist zelf
drommels goed, dat hU geen voetstap
meer in het bétel zou zetten.
Het eerste bedrU'f van het door
Lonwers in scène gezette tooneelstnk-
naar-het-leven was afgespeeld.
Van nn af aan was hg André van
Haegendoorn niet meer; hg wist zieh
geheel en ai gemetamorfozeerd.
Nu moest het tweede bedryf worden
afgespeeld.
Het was telteigk niet noodig, maar
Lonwers had het zieh nu eenmaal in
het hoofd gezet. En één van zgn eigen
schappen, waatschgnigk niet de beste,
was van jongs af aan koppigheid ge
weest.
Wordt vervolgd).
